Jeʼm Jehová ikɨʼ wɨap iwat ityumpɨy

1. ¿Juutypɨk ikwiñkej Moisés iga ikupɨk Jehová jesɨk ityop jeʼm israelitas de Egipto?

JEʼM carta jayayyajtawɨʼɨp jeʼm Hebreos ijɨykiʼmpa jaʼyan̈yaj jempɨk ikwiñkejyaj fe, tuum de jeʼeyaj jeʼ Moisés (Heb. 3:​2-5; 11:​23-25). Yɨʼp cualidad iyooxpaʼt jesɨk ityop jeʼm israelitas de Egipto, dyaʼ ikɨɨn̈ faraón y jeʼm iejército, ikupɨk Jehová y ijɨɨxian̈chiʼ jeʼm israelitas jesɨk nasyaj jeʼm Tsabats lamarjom y okmɨ jeʼm tɨtsɨnaxyukmɨ (Heb. 11:​27-29). Jaʼyan̈yaj dyam ikupɨkyaj iga Jehová wɨap idyɨk ikuixyaj. Pero Moisés dyaʼ iwat jeempɨk. Ikupɨk Jehová y wɨa mu iaʼm iga jeʼ ichiʼ jeʼm israelitas jeʼm wiʼkkuy y jeʼm nɨʼ iga odoy kaʼayajiñ jeʼm tɨtsɨnaxyukmɨ (Éx. 15:​22-25; Sal. 78:​23-25).a

2. ¿Tyiʼiga Jehová iwaday Moisés jeʼm akwagoʼoyi itywɨʼɨp en Números 11:​21-23?

² Tuum amtyɨy okmɨ iga jeʼm israelitas putyaj de Egipto, Jehová nɨm iga chiʼiyajtaap idyɨk maayi iga ikɨʼɨsyajiñ. Mex iga Moisés iwɨakwiñkej fe tan̈kaʼa mu ikupɨk jesɨk Jehová iñɨʼmay iga ichiʼiba idyɨk maayi. Jeʼyukmɨ Jehová ikwaʼk: «Jeʼm Jehová ikɨʼ, ¿dyaʼ wɨap iwat ityumpɨy?» (maayɨʼ Números 11:​21-23).b Yɨʼɨm jeʼm an̈maatyi «jeʼm Jehová ikɨʼ» nɨmtoʼoba jeʼm Jehová iespíritu santo. Keʼnam iga Jehová sɨʼ idyɨk ikwaʼk: «¿In̈kupɨkpa iga dyaʼ wɨap an̈wat jempɨk mannɨʼmayneʼ?».

3. ¿Tyiʼiga tanteguedataʼmiñ tan̈kɨʼpin̈taʼm jempɨk iñaskayaj Moisés y jeʼm israelitas?

³ ¿Oyñeʼ minikwaʼktaaji siiga Jehová michiʼiba tyityam mityogoyay mich y jeʼm iñfamilia? Mex iga dyaʼ minikwaʼkneta tan̈kɨʼpin̈taʼmpa jempɨk iñaskaʼ Moisés y jeʼm israelitas, iga dyam ikupɨkyaj iga Dios wɨap idyɨk iyooxpaʼtyaj. Tan̈kɨʼpin̈taʼmpatyim weeñi textos itywɨʼɨp Bibliajom iga tayooxpaʼttaʼmpa iga tan̈kupɨktaʼmiñ iga jeʼm Jehová ikɨʼ wɨap iwat ityumpɨy.

TYI TAN̈KEJAYTYAʼMPA JEMPƗK IÑASKAYAJ MOISÉS Y JEʼM ISRAELITAS

4. ¿Tyiʼiga jaʼyan̈ israelitas dyam idyɨk ikupɨkyajpa iga Jehová wɨap iyooxpaʼtyaj?

⁴ ¿Tyiʼiga jaʼyan̈ israelitas dyam idyɨk ikupɨkyajpa iga Jehová wɨap iyooxpaʼtyaj? Jeʼm israelitas y jeʼm dyapɨk jeʼ israelitas putneyaj idyɨk de Egipto y jaʼyan̈ tiempo jaʼy ityiyaj jeʼm tɨtsɨnaxyukmɨ iga nɨkiyaj idyɨk jeʼm naxyukmɨ juuty jɨykamayñeyajta (Éx. 12:38; Deut. 8:15). Jempɨk dyaʼ jeʼ israelitas dyam idyɨk ikɨʼɨsyajtoʼoba maná y moj kujɨyoʼoyiyaj, y jeempɨktyim moj iwatyaj jaʼyan̈ israelitas (Núm. 11:​4-6). Tsaam idyɨk ijɨɨsyajpa jempɨk jaʼy ikɨʼɨsyaj en Egipto. Jeʼyukmɨ Moisés ijɨɨs iga ichiʼiba idyɨk jeʼm maayi jempɨk sɨʼ idyɨk iwaʼkyaj (Núm. 11:​13, 14).

5, 6. ¿Tyi tan̈kejaytyaʼmpa iga jeʼm israelitas in̈pɨʼtsyaj jempɨk dyaʼ jeʼ israelitas?

⁵ Jeʼm israelitas iwatyaj juʼuts jeʼm dyapɨk jeʼ israelitas iga dyaʼ ichoowaixyaj tyityam Jehová ichiʼiyaj. Sɨɨ jaʼyan̈yaj dyaʼ ichoowaixyajpa tyityam iniityyaj, siiga tan̈watkiʼpsyajpa dyamtyim tantsoowaixtyaʼmpa jempɨk Jehová tachiʼityaʼmpa. Wɨapsɨ tanjɨɨs tyityam jaʼy tanaity pekaʼ o tan̈kunaɨʼyba jempɨk iniityyaj tun̈gakyaj. Pero maaj tamaymayataʼmpa siiga tantsoowaixtyaʼmpa tyityam tanaitytyaʼm.

⁶ Jeʼm israelitas ikujaʼamayyaj jempɨk Jehová ijɨykamayñeyaj idyɨk. Nɨʼmayñeyajta idyɨk iga kumayketyajtaap kun jaʼyan̈ tyidyin̈kej jesɨk nuʼkyajum jeʼm Nas iga Jɨykamayñeyajta y dyaʼ iganam sɨɨyajpa jeʼm tɨtsɨnaxyukmɨ. Taɨchtyam odoytyim tanjɨɨstaʼmiñ tyityam dyaʼ tanaitytyaʼm sɨɨ. Tan̈kujɨɨstaʼmiñ ityumpɨy jempɨk Jehová tachiʼityaʼmpa jesɨk taitytyaʼmum jeʼm jomnaxyukmɨ. Siiga tan̈kujɨɨstaʼmpa jeʼm textos itywɨʼɨp Bibliajom tayooxpaʼttaʼmpa iga tan̈kupɨktaʼmiñ Jehová.

7. ¿Tyiʼiga wɨap tan̈kupɨktaʼm iga jeʼm Jehová ikɨʼ wɨap iwat ityumpɨy?

⁷ Wɨapsɨ iga tanakwaʼktaap tyiʼiga Dios iñɨʼmay Moisés: «Jeʼm Jehová ikɨʼ, ¿dyaʼ wɨap iwat ityumpɨy?». Wɨapsɨ iga ikkutɨʼɨyɨytyoʼoba iga jeʼm ipɨɨmi ni keman dyaʼ kuyajpa y wɨap iñɨk juutykej mex iga juʼumɨ. Jehová wɨap idyɨk ichiʼ maayi jeʼm israelitas mex iga ityyaj jeʼm tɨtsɨnaxyukmɨ. «Kun jeʼm ijan̈ku pɨmiɨywɨʼɨp» Dios ikwiñkej iga wɨap idyɨk iyooxpaʼt jeʼm israelitas (Éx. 6:​6, nota). Jeʼyukmɨ, jesɨk tanan̈an̈kamoktaʼmpa tuum kutɨʼɨchi wɨap tan̈kupɨktaʼm iga jeʼm Jehová ikɨʼ tayooxpaʼttaʼmpa dyaʼ tyi ijoo juuty taitytyaʼm (Sal. 138:​6, 7).

8. ¿Tyi tan̈wattaʼmiñ iga odoy tannaskataʼmiñ juʼuts jeʼm israelitas? (Aʼmɨtyim jeʼm imagen).

⁸ Jehová ikkupak jempɨk ijɨykamayñeyaj idyɨk y ichiʼ tsaam jaʼyan̈ codornices. Pero jeʼm israelitas dyaʼ ichoowaixyaj jeʼm milagro iwatwɨʼɨp Jehová. Tsaam ikusuʼnɨyyaj jeʼm codornices y tuum jaama y medio tsaam jaʼyan̈ in̈tuʼumawatyaj. Jehová tsaam ijoʼykaʼ jesɨk iaʼm tyityam iwatyaj y ichiʼ castigo (Núm. 11:​31-34). ¿Tyi tan̈kejaytyaʼmpa jempɨk iñaskayaj? Iga odoy tan̈kusuʼnɨytyaʼmiñ tanaitytyaʼm jaʼyan̈ tyidyin̈kej. Dyaʼ tyi ijoo siiga tatumiñɨytyaʼm o dyaʼ. Jempɨk maaj wɨɨ iga tanteguedataʼmiñ jeʼ iga tanantuʼumawattaʼmiñ jaʼyan̈ riqueza sɨn̈yukmɨ iga tampɨɨmchityaʼmiñ tan̈wɨnanɨgoʼoyityaʼm kun Jehová y Jesús (Mat. 6:​19, 20; Luc. 16:9). Siiga tan̈wattaʼmpa yɨʼɨmpɨk wɨap tan̈kupɨktaʼm iga Jehová tachiʼityaʼmpa tyityam tatogoyaytyaʼm.

9. ¿Tyi wɨap tan̈kupɨktaʼm?

⁹ Yɨʼp jaama, Jehová duroj sɨʼ iyooxpaʼt jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj pero yɨʼp dyaʼ nɨmtoʼoba iga ni keman dyam ityogoyayyajpa tumiñ o wiʼkkuy.c Wɨap tan̈kupɨktaʼm iga Jehová ni keman tajagan̈tsaktaʼmpa. Tachiʼityaʼmpa jeʼm pɨɨmi iga wɨaiñ tanyaʼachɨytyaʼm juʼptyin̈kej kutɨʼɨchiyaj. Tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ tyi wɨap tannaskataʼm y juutypɨk tan̈kupɨktaʼmpa iga Jehová takuixtyaʼmpa: 1) Jesɨk tatumiñkuyajtaʼmpa y 2) juutypɨk tanamatspaktamtaap jesɨk tatsaamityamam.

JESƗK TATUMIÑKUYAJTAʼMPA

10. ¿Tyi wɨap tannaskataʼm siiga tatumiñkuyajtaʼmpa?

¹⁰ Iga taitytyaʼmum jeʼm in̈an̈pɨgam jaama, majtyim tatumiñkuyajtaʼmpa. Wɨap tampatstogoytyaʼm tanyooxakuy, tantɨk o tyityam tanaitytyaʼm ikuyukmɨ jeʼm guerras, jeʼm desastres naturales y jeʼm pandemias. Wɨapsɨ iga tan̈kuaʼmtaʼmpa tun̈gak yooxakuy juuty taitytyaʼm o tanɨkpa tun̈gak an̈eymɨ kun tanfamilia iga wɨaiñ tanaitytyaʼm tyityam tatogoyaytyaʼm. ¿Tyi tayooxpaʼttaʼmpa iga tan̈kupɨktaʼmiñ iga jeʼm Jehová ikɨʼ wɨap iwat ityumpɨy y tan̈wɨpɨktaʼmiñ tanjɨɨxi?

11. ¿Tyi wɨap tayooxpaʼttaʼm jesɨk tatumiñkuyajtaʼmpa? (Lucas 12:​29-31).

¹¹ Tsaam tayooxpaʼttaʼmpa siiga tanan̈madaytyaʼmpa Jehová jempɨk sɨʼ tannaskataʼm (Prov. 16:3). Tan̈waʼgaʼyiñ joodon̈oʼoyi iga tan̈wɨpɨguiñ tanjɨɨxi y odoytyim pɨɨmi tanjɨɨxiñ tyityam tatogoyaytyaʼm (maayɨʼ Lucas 12:​29-31). Tannɨʼmaʼyiñtyim iga tayooxpaʼttaʼmiñ tammaymayataʼm kun tyityam tanaitytyaʼm (1 Tim. 6:​7, 8). Tan̈kuaʼmtaʼmiñ jeʼm totjaayijomyaj an̈kejayoʼoyiyaj iga tayooxpaʼttaʼmiñ. Jesɨk tatumiñkuyajtaʼmpa jaʼyan̈yaj tsaam iyooxpaʼtneyaj jeʼm videos y jeʼm an̈kejayoʼoyiyaj ityyajwɨʼɨp en jw.org.

12. ¿Juʼptam akwagoʼoyiyaj iyooxpaʼtpa tum cristiano iga iwɨpɨguiñ ijɨɨxi?

¹² Weeñiyaj ipɨktson̈neyaj tuum yooxakuy, ichakneyaj ifamilia y nɨkneyaj juʼumɨ, pero okmɨ iaʼmyaj iga dyaʼ iwɨpɨkyaj ijɨɨxi. Wiñtyi iga tampɨktson̈ba tuum yooxakuy odoy numaaj tanjɨɨxiñ juʼtsan̈ tumiñ tan̈kooñwɨʼyba, tanjɨɨxiñtyim juʼtspɨy tamalwadaʼyba espiritualmente (Luc. 14:28). Nakwaʼktaajɨ: «¿Imalwadaybasɨ jeʼm anan̈komɨʼɨyi siiga antsakpa an̈wɨdyaaya o anyoomoʼ? ¿Wɨapsɨ annɨk jeʼm an̈tuʼumaajiyaj, amput jeʼm an̈matkuy y an̈waganasɨ jeʼm tɨwɨtam?». Siiga mimanɨgɨy wɨɨ iga minikwaʼktaiñtyim: «¿Juutypɨk anan̈kejayyajpa jeʼm ammanɨktam jeʼm Jehová ian̈kiʼmayoʼoyi siiga dyaʼ an̈waganaityyaj?» (Efes. 6:4). Jesɨk impɨkpa iñjɨɨxi, aʼmchiɨʼ iga Dios mijɨɨxian̈chiʼiñ y odoy kupɨɨkɨ jempɨk miñɨʼmayyajpa jeʼm iñfamiliares o amigojyaj iga dyaʼ ikupɨkyajpa jeʼm Dios In̈maatyi.d Tony, iga ity Asia occidental, an̈kejaytya waatyi yooxakuy iga nɨguiñ yooxaaji juʼumɨ. Wiñtyi in̈wejpaʼt Jehová y okmɨ inimuru iyoomoʼ. Dyaʼ ipɨktson̈ jeʼm yooxakuy y moj ikuixyaj jeʼm ityumiñ. Tony iwɨpɨk ijɨɨxi. Jeʼ nɨmpa: «Anyooxpaʼtneyaj jaʼyan̈yaj iga iixpɨkyajiñ Jehová y anyooxpaʼtneyajtyim ammanɨktam iga ityoyyajiñ jeʼm nuntapɨk an̈kejayoʼoyi y siiga tan̈wɨkupɨktaʼmpa jempɨk nɨmpa Mateo 6:33 Jehová takuixtyaʼmpa».

JUUTYPƗK TANAMATSPAKTAAP JESƗK TATSAAMITYAMAM

13. ¿Tyi wɨap tan̈wattaʼm sɨɨ iga odoy tyi tatogoyaytyaʼmiñ jeʼm tannɨgɨyoʼoyijom?

¹³ Jesɨk tatsaamityamam wɨaptyim tan̈kupɨktaʼm iga jeʼm Jehová ikɨʼ wɨap iwat ityumpɨy. Jeʼm Biblia taanmajan̈chiʼityaʼmpa iga tayooxataʼmiñ iga wɨaiñ tanamatspaktamta (Prov. 6:​6-11). Siiga tawɨap tanakkaʼytyaʼmiñ uxan̈ tumiñ iga tayooxpaʼtpa jeʼm tannɨgɨyoʼoyijom, mex iga jeʼm tumiñ tayooxpaʼttaʼmpa odoy maaj tanteguedataʼmiñ jeʼm tañityijom (Ecl. 7:12).

14. ¿Juutypɨk tayooxpaʼttaʼmpa Hebreos 13:5 jesɨk tanjɨɨstaʼmpa juutypɨk tanamatspaktamtaap jesɨk tatsaamityamam?

¹⁴ Jesús in̈mat iga dyaʼ tyi kumeskuy siiga algun i in̈tuʼumawatpa tumiñ. Iga jesɨk kaʼaba dyaʼ wɨap ininɨk jeʼm ityumiñ (Luc. 12:​16-21). Dyaʼ wɨap tanjoodon̈ataʼm tyi tannaskataʼmpa joymɨ (Prov. 23:​4, 5; Sant. 4:​13-15). Jesús nɨm iga jempɨk tsɨʼyyajtoʼoba juʼuts ikuyujkɨʼɨwiñ ichakyajiñ tyityam iniityyaj (Luc. 14:​33, nota). Jeʼam iñaskayaj jeʼm cristianos ityyajwɨʼɨp Judea, iga ichakyaj tyityam iniityyaj idyɨk (Heb. 10:34). Yɨʼp jaama jaʼyan̈ tɨwɨtam ipatstogoyñeyaj iyooxakuy y tyityam iniityyaj iga dyaʼ ikuyaʼgɨyyajpa jeʼm política (Apoc. 13:​16, 17). Ikwiñkejneyaj iga ikupɨkyajpa yɨʼp Jehova ijɨykamoʼoyi: «D́a nunca mantsacpa iga manyo̱xpátpa. D́a nunca michɨ́ypa iŋcut́um» (maayɨʼ Hebreos 13:5). Tan̈wattaʼmpa juʼtspɨyam tawɨataʼmpa iga tanaitytyaʼmiñ tyityam tatogoyaytyaʼm jesɨk tatsaamityamam y tan̈kupɨktaʼmpa iga Jehová tayooxpaʼttaʼmpa iga odoy tyi tatogoyaytyaʼmiñ.

15. ¿Juutypɨk jeʼm jaatun̈yaj wɨɨ iga iaʼmyajiñ jeʼm imanɨktam? (Aʼmɨtyim jeʼm imagen).

¹⁵ Jaʼyan̈yaj manɨgɨyyajpa iga ijɨɨsyajpa iga jeʼm imanɨktam imatspakyajiñ jesɨk tsaamiyajam. Pero jeʼm Biblia nɨmpa iga jeʼm jaatun̈yaj imatspakyajiñ jeʼm imanɨktam (2 Cor. 12:14). Jesɨk jeʼm jaatun̈yaj tsaamiyajam ixunyajpa iga jeʼm imanɨktam iyooxpaʼtyajiñ kun tumiñ o kun tun̈gak tyidyin̈kej, y jaʼyan̈yaj iwatyajpa jeempɨk iga tsaam ityoyyajpa jeʼm ijaatun̈yaj (1 Tim. 5:4). Jeʼm jaatun̈yaj tsaam imaymaywatyajpa jesɨk iaʼmyajpa iga jeʼm imanɨktam ikuyooxayajpa Jehová y dyaʼ iga ikooñwɨyyajpa jaʼyan̈ tumiñ iga wɨaiñ ikuixyaj jesɨk tsaamiyajam (3 Juan 4).

16. ¿Juutypɨk jeʼm jaatun̈yaj wɨap iyooxpaʼtyaj jeʼm imanɨktam iga wɨaiñ inimatspakyajta? (Efesios 4:28).

¹⁶ Mijaatun̈tam, yooxpaʼttaʼamɨ jeʼm immanɨktam iga ijɨɨsyajiñ juutypɨk namatspakyajtaap jesɨk mɨjayajum. An̈kejayyaajɨ iga ikupɨkyajiñ Jehová dende ixutyujom y wɨɨ iga yooxayajiñ (Prov. 29:21; maayɨʼ Efesios 4:28). Jesɨk mɨjaap iñɨk jeʼm immanɨktam y mojpa kuyuujiyaj yooxpaʼtyaajɨ iga wɨɨ kuyujyajiñ. Siiga maaj okmɨ durojnam kuyujyajtoʼoba, kuaʼmɨ jeʼm totjaayijomyaj jɨɨxian̈chioʼoyiyaj itywɨʼɨp Bibliajom iga iyooxpaʼtyajiñ iga iwɨpɨkyajiñ ijɨɨxi. Yooxpaʼtyajɨtyim iga ikuaʼmyajiñ tuum yooxakuy iga wɨaiñ inimatspakyajta y iga iniityyajiñ tiempo iga putyajpa jeʼm an̈matkuy o iga kuyooxaoyyajpa juʼuts precursores.

17. ¿Tyi tan̈wɨkupɨknetaʼm?

¹⁷ Jempɨk tan̈kuyooxataʼmpa Jehová tan̈wɨkupɨknetaʼm iga jeʼ wɨap tachiʼityaʼm jempɨk tatogoyaytyaʼm. Iga dyam jaʼyñeʼ nuʼkpa jeʼm aktogoyoʼoyi majtyim tanan̈an̈kamoktaʼmpa kutɨʼɨchiyaj. Pero naxiñ tyiam naspa tan̈wɨkupɨktaʼmpa iga Jehová ipɨkpa jeʼm ipɨɨmi y tachiʼityaʼmpa tyityam tatogoyaytyaʼm. Tan̈wɨkupɨktaʼmpatyim iga jeʼm Jehová ikɨʼ wɨap iwat ityumpɨy y nuʼkpa hasta juuty taitytyaʼm.