Dehr Uhdihsang Kalaudehla Ahmw Lamalam En Kalahngan
“Maing Koht, ia uwen kesempwal en kupwuromwi kan; ia uwen tohtohn audepen kupwuromwi kan!”—MELKAHKA 139:17.
1, 2. Dahme kahrehda kitail en kin kalahnganki sapwellimen Koht Mahsen, oh iaduwen sounmelkahkao kin kasalehda duwen ah kin kalahnganki met?
DAHME irail diarada inenen kaselel. Ni arail onehda sapwellimen Siohwa tehnpaso nan Serusalem, Samworo Lapalap Ilkaia diarada “pwuhken kosonned en Siohwa, kosonned me Koht ketikihong Moses” oh sansal me pwuhk wet ntingdier sounpar 800 samwa mwohn arail diarada! Ke kak medewehla ia pepehm en Nanmwarki Sosaia me kin lemwiki Koht ni ahnsou me pwuhko wisikdohng ih? Ehi, e kin kesempwaliki met oh mwadang padahkihong Sapan me kin wia nah sekteri en wadek pwuhko ni ngihl laud.—2 Kronikel 34:14-18.
2 Rahnwet, aramas lik kei kakehr wadek Mahsen en Koht pwon de pil ekeite pali kan. Ahpw met kin kahrehda iren Paipel kan en sohte uhdahn kesempwal? Uhdahn Soh! Ni mehlel e kin audaudki kupwuren me keieu lapalapo, me ntingdi ohng pein kamwahupatail. (2 Timoty 3:16) Sounmelkahka Depit kasalehda ah pepehm duwen sapwellimen Koht Mahsen ni ah ntingihdi: “Maing Koht, ia uwen kesempwal en kupwuromwi kan; ia uwen tohtohn audepen kupwuromwi kan!”—Melkahka 139:17.
3. Dahme kin kasalehda me Depit iei ohl emen me kin wehwehki ni loal ah nanpwungmwahu rehn Siohwa?
3 Ahn Depit kalahngan ohng Siohwa, sapwellime Mahsen, oh koasoandi ohng kaudok mehlel sohte kin sohrala. Melkahka kaselel tohto me Depit ntingihda kin kasalehda duwen ah pepehm kan. Karasepe, nan Melkahka 27:4 e ntingihdi: “Meteieu me I patohwan peki rehn Siohwa; meteieu me I kin anahne: I en kin mihmihte nan tehnpas en Siohwa erein ei mour, pwe I en kin uduhdiahl sapwellime lingan, oh I en peki sapwellime kaweid kan wasao [‘I en uhdiahl ni kalahngan sapwellime tehnpas,’ NW].” Ni mahsen en Ipru, lepin mahsen “en uhdiahl ni kalahngan” wasaht, kin wehwehki en doudouloale mehkan ni pali ngehn, tehk kanaiehng, perenki oh linganki. E sansal me Depit kin wehwehki ni loal ah nanpwungmwahu rehn Siohwa oh kin kalahnganki mehkoaros me Siohwa ketikihong ih pwehn kakehle ah pali ngehn oh kin ale oh perenki padahk mehlel koaros me Koht kin ketikihda. E konehng en alasang ah mehn kahlemeng mwahu.—Melkahka 19:7-11.
Kalahnganki Kapai en Esehla Padahk Mehlel en Paipel
4. Dahme kahrehda Sises “ketin direkihla peren laud en nan kupwure sang rehn ngehn sarawi”?
4 En loalokongkihla Mahsen en Koht sohte kin kohsang pein atail loalokong de sukuhl en sampah, me kin kahrehda aklapalap. Ahpw, e kin kohsang sapwellimen Siohwa kadek sapan, me e kin ketikihong irail me aktikitik oh mohngiong mehlel kan me kin pohnese arail anahn en pali ngehn kan. (Madiu 5:3; 1 Sohn 5:20) Ni ahnsou me Sises doudouloale duwen irail aramas soh unsek kan me ederail kin kileldi nanleng, e “ketin direkihla peren laud en nan kupwure sang rehn ngehn sarawi. Ih eri mahsanih, ‘Maing Semei, Kaun en nanleng oh sampah! I kapingahkin komwi omwi ketin ekihsang soahng pwukat me loalokong oh koahiek en sampah kan, ahpw ketin kasalehiong me soaloalokong kan. Iei Maing, Semei, met komw ketin wiahda sang ni pein mwekid en nan kupwuromwi.’”—Luk 10:17-21.
5. Dahme kahrehda irail sapwellimen Sises tohnpadahk kan sohte kin soukautihong padahk mehlel kan en Wehio me irail kin ale?
5 Mwurin ah kapakap sang nan mohngiong, Sises mahsanihong sapwellime tohnpadahk kan: “Meid pai kumwail me uduhdiahlehr mehkan me kumwail uduhdiahl met! Kumwail en ese pwe soukohp tohto oh nanmwarki tohto ngoangkilahr en udiahl mehkan me kumwail uduhdiahl met, re ahpw sohte kak; re pil men iang rong mehkan me kumwail rongorong met, re ahpw sohte kak.” Ehi, Sises kangoange irail me lelepek kan en dehr soukautihong padahk kesempwal kan duwen Wehin Koht me kin kohwohng irail. Padahk mehlel pwukat sohte kohieng irail sapwellimen Koht ladu kan en mahs oh irail me “loalokong kan” ni mwehin Sises!—Luk 10:23, 24.
6, 7. (a) Soangen kahrepe dah kan mie kitail en kalahnganki padahk mehlel sarawi? (b) Wekpeseng dah me sansalda nanpwungen sarawi mehlel oh sarawi likamw rahnwet?
6 Nan atail ahnsou, pil mie kahrepe laudsang mahs kitail en kalahnganki ohng Siohwa padahk mehlel sarawi kan me e kin ketikihda ohng sapwellime aramas akan ki irail “ladu lelepek oh loalokong,” pwehn kaloalehla arail loalokongkihla sapwellime Mahsen. (Madiu 24:45; Daniel 12:10) Me pid imwin rahn akan, soukohp Daniel ntingihdi: “Me tohto pahn kohseli oh loalokong mehlel pahn tohtohla.” (Daniel 12:4, NW) Ke soh pwungki me rahnwet, loalokong en Koht “tohtohla” oh me sapwellimen Siohwa ladu kan kin medila ni pali ngehn?
7 Ia uwen wekpeseng laud me kitail kilang duwen kekeirada en pali ngehn en sapwellimen Koht aramas akan oh Papilon Lapalap me pingidahier! Imwilahn met, me tohto me sohte kin itarki oh kahngala arail sarawi likamw akan kin uhd sohpeilahng sarawi mehlel. Irail pwukat iei sihpw kan me sohte men “iang [Papilon Lapalap] wia dipe kan” de “iang lokolongki.” Siohwa oh sapwellime ladu kan kin luke irail pwukat ohng nan mwomwohdiso mehlel en Kristian.—Kaudiahl 18:2-4; 22:17.
Irail me Ahneki Lamalam en Kalahnganki Kin Pokondohng Koht
8, 9. Iaduwen mahsen kan en Akkai 2:7 kin pweida rahnwet?
8 Me pid sapwellime tehnpas en ngehn, Siohwa ketin kohpada: “I pahn kauwehla wehi koaros, oh ar dipwisou kesempwal akan pahn wisikdohng wasaht, oh Tehnpas Sarawi wet pahn direkihla dipwisou kesempwal.” (Akkai 2:7) Kokohp kaselel wet pweida ni mwehin Akkai ni ahnsou me irail sapwellimen Koht aramas kan me pwurodo Serusalem pil ehu kauwada tehnpaso. Rahnwet, sapwellimen Akkai mahsen kan pil kin pweida, me pid duwen sapwellimen Siohwa tehnpas en ngehn lapalapo.
9 Aramas rar kei rahnwet kin pokondohng tehnpas en ngehn wet pwe irail en kaudokiong Koht “ki ngehn oh mehlel” oh sounpar koaros irail daulih 200,000 kei sang “dipwisou kesempwal akan” en wehi koaros kin wie pokpokondohte. (Sohn 4:23, 24) Karasepe, ripoht en kalohk en sampah pwon en pahr 2006 kin kasalehda me irail meh 248,327 me papidaisla pwe en wia kasalepen arail inou ohng Siohwa. Met wehwehki me nan rahn ehu irail meh 680 kapw kan kin pidelong! Arail limpoak ohng me mehlelo oh arail ineng en papah Siohwa nin duwen sounkalohki Wehio kei kin kasalehda me Koht me ketin mweidohng irail en keido mpe.—Sohn 6:44, 65.
10, 11. Koasoiahda ehu ekspiriens me kasalehda iaduwen aramas kan tepiada iang kalahnganki padahk mehlel en Paipel.
10 Me tohto nanpwungen irail me mohngiong mehlel pwukat kin alehda padahk mehlel pwehki irail kin kilangada “wekpeseng en aramas pwung kan oh aramas suwed kan, me kin papah [Koht] oh me sohte kin papah ih.” (Malakai 3:18) Medewe ekspiriens en Wayne oh Virginia, pwopwoud ehu me kin iang sarawi Prohs ahpw ara peidek tohto sohte kin pasapengla. Ira kin tateki mahwen oh ira kin pwonopwonki oh kedirepwki dahme kahrehda irail kaun en lamalam kan kin kapaiada sounpei kan oh kepwehn mahwin kan. Ni ara mahla, ira kin pehm me iangara tohn sarawi kan kin pohnsehse ira mendahki Virginia kin wia santi sukuhl erein pahr tohto. Ira nda: “Sohte me kin mwemweitdo de kasalehda arail katapanki aht pali ngehn. Ihte me aht sarawio kin anahne iei nait sent. Se uhdahn pingada.” Ira pil ahpwte nsensuwedla ni ahnsou me ara sarawi mweidala tiahk en ohl mwahuki ohl oh lih lih.
11 Ni ahnsowo, nein nein Wayne oh Virginia serepein oh mwuri neira serepeino wiahla Sounkadehdehn Siohwa kan. Mendahki Wayne oh Virginia lingeringerki met nin tepio, ahpw mwuri ira wekidala ara lamalam oh tepida onop Paipel. Wayne nda: “Ni erein sounpwongte siluh, se sukuhliki laudsang dahme se sukuhlikier sounpar 70 samwalahro! Se sohte ese me mwaren Koht iei Siohwa oh duwen sapwellime Wehio oh Paradais nin sampah.” Sohte werei, pwopwoud mehlel wet tepida iang towehda mihding kan oh mwuri iang kalohk. Virginia nda: “Se men padahkiong aramas kan koaros duwen padahk mehlel.” Ira koaros mahkier sounpar 80 samwa ni ahnsou me ira papidaisla nan pahr 2005. Ira nda: “Se diaradahr pwihn en Kristian mehlel kan.”
Kalahnganki “Kaunopada ohng Doadoahk Mwahu Koaros”
12. Dahme Siohwa kin ahnsou koaros ketikihong sapwellime ladu kan oh dahme kitail anahne en wia pwe kitail en paiekihda?
12 Siohwa kin ahnsou koaros sewese sapwellime ladu kan en kapwaiada kupwure kan. Karasepe ehu, Noha ale kaweid ni pisetik duwen mwomwen ah pahn kauwada warihmwo—doadoahk ehu me anahne en uhdahn pwung sangete ni tepio! Eri met pweida. Dahme kahrehda? Pwehki Noha “kapwaiada mehkoaros me Koht ketin mahsanih.” (Senesis 6:14-22) Pil rahnwet, Siohwa kin kaunopada soahng koaros me sapwellime ladu kan anahne pwe ren kapwaiada kupwure. Mehlel, atail doadoahk keieu kesempwal iei en kalohki rongamwahu duwen sapwellimen Koht Wehio oh sewese irail me warohng kan en wiahla sapwellimen Sises Krais tohnpadahk. Eri pil duwehte Noha, kitail kak pweida ma kitail pahn peik. Kitail anahne en peikiong oh idawehn sapwellimen Siohwa kaweid kan me e ketikihda ki sapwellime Mahsen oh sapwellime pwihn.—Madiu 24:14; 28:19, 20.
13. Iaduwen Siohwa kin ketikihong kitail mehn kasukuhl kan?
13 Pwe kitail en kak pweida nan doadoahk wet, kitail anahne en esehla ‘kolokol teng’ mehn doadoahk keieu kesempwal—Mahsen en Koht—me “mwahu ong atail doadoahk en padahkihong aramas akan me mehlelo, ong atail peneu ong tiahk sapwung, ong atail kapwungala wiewia sapwung kan, oh pil ong atail padahk duwen mour lelepek; pwe irail kan me kin papah Koht en kak wia oh koahiekla ni soangen wiewia mwahu koaros.” (2 Timoty 2:15; 3:16, 17) Duwehte nan senturi keieu, Siohwa kin ketikihong kitail kasukuhl kesempwal ki mwomwohdiso en Kristian. Rahnwet, nan mwomwohdiso 99,770 me mih nan sampah pwon, Theocratic Ministry Sukuhl oh Service Mihding kin wiawi ie nan wihk koaros pwe en sewese kitail nan kalohk. Ke kin kasalehda ahmw kalahnganki mihding kesempwal pwukat sang ni ahmw kin kaukaule towehda oh doadoahngki soahng kan me ke sukuhliki nan ahmw mour?—Ipru 10:24, 25.
14. Iaduwen sapwellimen Siohwa ladu kan kin kasalehda arail kalahnganki kapai en iang papah Koht? (Kasalehda ekei ripoht kan nan pali 23 lel 26.)
14 Sang ni arail kin nanti doadoahk laud nan kalohk, aramas rar kei nan sampah pwon kin kasalehda arail kalahnganki kasukuhl kan me irail kin ale. Karasepe, ripoht en pahr 2006, kasalehda me sounkalohk en Wehio 6,741,444 kin kihlong awa 1,333,966,199 nan soangen elen kalohk koaros, me iangahki onop Paipel rehn aramas 6,286,618. Met iei ekeite mehn kangoang kan me ntingdi nan ripoht wet en sampah pwon. Se luke iuk en tehk kanaiehng ripoht wet oh ale mehn kangoang sang met, duwehte irail brother kan nan senturi keieu me ni sansal irail kin ale mehn kangoang kan sang ripoht kan duwen lalaudla en doadoahk en kalohk nan arail ahnsou.—Wiewia 1:15; 2:5-11, 41, 47; 4:4; 6:7.
15. Dahme kahrehda sohte me anahne en ahneki pepehm en mworus ni ah pahn kihong ah mour unsek ohng Siohwa?
15 Kaping laud me kin kohwong Koht pahr koaros kin kasalehda kalahnganki laud me sapwellimen Siohwa ladu kan kin ahneki ong kapai en iang esehla Siohwa oh kadehde duwen ih. (Aiseia 43:10) Mehlel, meirong me ekei riatail brother oh sister kan me mahlahr, soumwahu oh luwet kan kin duwehte nein liohdio sent weitahta ko. Ahpw kitail en dehr manokehla Siohwa oh sapwellime Ohlo me kin kalahnganki irail kan koaros me kin papah Koht ni mour-unsek, ni arail kin wia uwen me re kakohng.—Luk 21:1-4; Kalesia 6:4.
16. Soangen dipwisou en padahk dah kan me Koht ketikihda nan sounpar kei me kerendo?
16 Likin atail kin sukuhliki duwen kalohk, Siohwa, ki sapwellime pwihn, kin kaunopada ohng kitail mehn padahk kaselel kan. Nan sounpar eisek kei samwalahro oh leledo met, ekei dipwisou kaselel me kohda iei Padahk Mehlel Me Pahn Kahluwalahng Mour Soutik, Ke Kak Mour Kohkohlahte nan Paradais nin Sampah, Loalokong Me Pahn Kahluwalahng Mour Soutuk oh met, What Does the Bible Really Teach? (Dahme Paipel Uhdahn Padahki?) Irail kan me uhdahn kin kalahnganki soangen dipwisou pwukat kin doadoahngki mwahu mepwukat nan arail doadoahk en kalohk.
En Doadoahngki Pwuhk en Bible Teach
17, 18. Dahme emen sounapwalih en circuit koasoia duwen pwuhk en Bible Teach?
17 Pwuhko me oaralap What Does the Bible Really Teach (Dahme Paipel Uhdahn Padahki?) me tohtohki irelaud 19 oh oaritik kan me inenen sansal oh ntingdi ni lokaia mengei kin wia kapai ehu ong doadoahk en kalohk. Karasepe, oaralap en irelaud 12 iei “Mour ni Ahl Ehu me Kaperenda Koht.” Met kin kawehwehda iaduwen tohnsukuhl men kak wiahla kompoakepahn Koht, mehkot me tohto sohte kin leme me kak wiawi. (Seims 2:23) Iaduwen aramas kan kin mwekidki sawasepen Paipel wet?
18 Emen sounapwalih en circuit nan Australia ripohtki me pwehki pwuhko, Bible Teach, “aramas akan kin mwadangete men tepida koasoakoasoi.” E kapatahiong me e inenen mengei en doadoahngki pwuhko oh met kahrehda irail sounkalohk tohto pil pehm me re kak koahiek sang mahs oh peren nan doadoahk en kalohk. Ihme kahrehda ekei kin kahdaneki pwuhko takai kesempwal.
19-21. Kasalehda ekei ekspiriens kan me kin kasalehda duwen kesempwal en Pwuhk en Bible Teach.
19 Emen pioneer tuhwong lih emen nan Guyana nan ahnsoun kalohk oh lih menet nda me “Koht me ketin kadar uhk en kohdo rehi.” Ohl me kin mihmi rehn liho ahpwtehn kohkohsang ih oh nah seri riemen. Pioneero pahkala pwuhken Bible Teach ohng irelaud 1 oh wadek ni ngihl laud parakrap 11, ni pahnangin oaralap “Ia Pepehm en Koht me pid Kapwung Sapwung kan me Kitail Kin Lelohng?” Pioneero nda me “ire kesempwal kan inenen kamwekid liho. E kesihnenda kohla nan ah kisin sidohwa oh mwahiei.” Lih menet pwungkihda en onopki Paipel rehn emen sister nan ah wasa oh kin wie kekeirada ahnsou koaros.
20 Ahn emen ohl José en Spain, ah pwoud lih mehla nan ehu aksident en sidohsa. E kin rapahki mehn kamweit kan sang ni ah kin ale wini suwed kan oh ale sawas sang rehn irail toahkte en madamadau oh pepehm (psychologist). Ahpw irail psychologist pwukat sohte kak sapeng peidek me e keieu en men ese pasapengpe: “Dahme kahrehda Koht mweidala ahi pwoud en mehla?” Ehu rahn José tuhwong Francesc, emen ohl me kin iang doadoahk nan kompani me e kin doadoahk ie. Francesc padahkiong ira en koasoiapene irelaud 11 en pwuhk en Bible Teach me oaralap “Dahme Kahrehda Koht Mweidala Lokolok en Wiawi?” Kawehwe kan sang pwuhko duwen iren Paipel kan oh karasaras en sounpadahk oh nah tohnsukuhlo kin kamwekid laud José. E tepida onop ni ngoang, towehda kapokon en circuit, oh met kin iang towehda mihding kan nan Kingdom Hall nan ah wasa.
21 Roman, emen ohl en pisnis nan Poland, me mahkier sounpar 40, kin ahnsou koaros wauneki Mahsen en Koht. Ahpw pwehki e uhdahn kedirepwkihla ah doadoahko, e ekiste kekeirada nan ah onop en Paipel. Mendahki met, e iang towehda kapokon en district oh ale nah pwuhk me oaralap Bible Teach. Mwurin mwo, e kekeirada laud. E nda: “Pwehki pwuhk wet, padahk koaros en Paipel kin kohpene oh unsekla.” Roman met kin kaukaule onop Paipel oh kin kekeirada mwahu.
Kaukaule Kekeirada Ahmw Kalahngan
22, 23. Iaduwen atail kak doulahte kasalehda atail kalahnganki koapworopwor me mih mwohtail?
22 Nin duwen kawehwehpe wiawiher nan Kapokon en District me oaralap “Komourala Kerendohr!” Kristian mehlel kan kin kilangwohng “komourala poatopoat” me Koht inoukihdahr oh mielahr pwehki keredi en ntahn Sises Krais. Sohte pil ehu ahl en kasalehda atail kalahnganki koapworopwor kaselel wet me mwahusang en doudoulahte kamwakele kitail “sang tiahk en kaudok soh-katepe kan, pwe kitail en kak papah Koht ieias.”—Ipru 9:12, 14.
23 Ehi, sounkalohk tohtohsang wenerar kin dadaur nan doadoahk en Koht mendahki songosong en ahneki lamalam en roporop keieu laud ahnsouwet oh met kin inenen kapwuriamwei. Met pil kin kasalehda me sapwellimen Siohwa ladu kan kin kalahnganki kapai en papah Koht, ni arail kin wehwehki me arail “papah Kauno kaidehk doadoahk mwahl ehu.” Eri, soangen lamalam en kalahngan wet en doudoulahte kekeirada!—1 Korint 15:58; Melkahka 110:3.
Iaduwen Ke Pahn Sapeng?
• Dahme sounmelkahkao padahkihong kitail duwen kalahnganki Koht oh soahng ngenin kan me e kin ketikihong kitail?
• Iaduwen mahsen en Akkai 2:7 kin pweida rahnwet?
• Iaduwen Siohwa kin kaunopada sapwellime aramas akan en kapwaiada kupwure kan ni ahl me pahn keieu pweida mwahu?
• Dahme ke kak wia pwehn kasalehda ahmw kalahnganki sapwellimen Koht irair en kamwahu?
[Chart nan Pali 23-26]
2006 SERVICE YEAT REPORT OF JEHOVAH’S WITNESSES WORLDWIDE
(See Publication)
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 21]
Siohwa ketikihong kitail soahng koaros me kitail anahne pwe en kaunopada kitail en kak kapwaiada kupwure kan
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 21]
WHAT DOES THE BIBLE Really TEACH?