Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • br3 pp. 25-30
  • Mwekidki Kadeikpen Loalomw

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Mwekidki Kadeikpen Loalomw
  • Iren Onop kan ong Kahn Iroir 3—2007
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Irail akan me Kadeikpen Loalarail Saminlahr
  • “Mwakelekel ong Irail kan me Mwakelekel”
  • Wekpeseng en Kadeikpen Loalen Aramas Kahrehda Wekpeseng en Pilipil kan
  • Ia Duwen Omw Kak Kolokol Kadeikpen Loalomw en Mwakelekel?
    “Dadaurete ni Limpoak en Koht”
  • Kadeikpen Loalomw Kin Wia Mehn Kaweid Ehu me Ke Kak Koapworopworki?
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2015
  • Rong Ngihl me Kohsang nan Loalomw
    Iren Onop kan ong Kahn Iroir 3—2007
Iren Onop kan ong Kahn Iroir 3—2007
br3 pp. 25-30

Mwekidki Kadeikpen Loalomw

“Soahng koaros me inenen mwakelekel ong irail kan me mwakelekel; ahpw sohte okotme me pahn mwakelekel ong irail kan me samin oh me sohte pwoson.”​—TAITUS 1:15.

1. Dahme Pohl kin wiaiong mwomwohdisohn Krihd?

Mwurin wahnpoaron Pohl kanekehla eh seiloak siluh en misineri, e poarpoardi oh pekederlahng Rom, oh e selidi wasao sounpar riau. Dahme e wia ni ahnsou me e saledekla? Ahnsoukis mwurin e saledekla, ih oh Taitus mwemweitla nan dekehn Krihd, oh mwuhr e ntinglahng Taitus: “I pwilkinuhkedi nan Krihd pwe ke en kapwungala soahng koaros me anahnepe mie en wiawi, oh ke en idihada ekei me mah kan en mwomwohdiso.” (Taitus 1:5) Ahn Taitus pwukoa kin pid apwalih aramas akan me ekei irail kadeikpen loalarail kin doadoahk mwahu ahpw ekei soh.

2. Soangen kahpwal dahieu Taitus anahne apwalihala nan dekehn Krihd?

2 Pohl padahkihong Taitus duwen ihs me warohng en wia elder kan nan mwomwohdiso, oh e pil kasalehda me mie “aramas tohto me kin pelianda oh pitiheki meteikan ar lokaia soh-katepe.” Irail kin “kapingkihda peneinei kan ar padahk sapwung kan.” Taitus anahne “lipwoare [“panawih,” NW] irail.” (Taitus 1:10-14; 1 Tim. 4:7) Pohl koasoia me arail madamadau oh kadeikpen loalarail “saminlahr,” me duwehte likou kaselel ehu me kak saminla. (Taitus 1:15) Ekei irail kohsang “pelien lamalam en mehn Suhs akan” oh re kin ahneki madamadau ehu me Kristian akan anahne sirkumsaisla. Mwomwohdiso kan rahnwet sohte kin lelohng kahpwal kan sang rehn ohl kan me ahneki soangen madamadau duwe met; ahpw kitail kak sukuhliki ire kesempwal tohto me pid duwen kadeikpen loalen aramas sang ni kaweid me Pohl kihong Taitus.

Irail akan me Kadeikpen Loalarail Saminlahr

3. Dahme Pohl ntingkihlahng Taitus me pid duwen kadeikpen loalen aramas?

3 Tehk duwen irair ehu me Pohl kin koasoia duwen kadeikpen loalen aramas. “Soahng koaros me inenen mwakelekel ong irail kan me mwakelekel; ahpw sohte okotme me pahn mwakelekel ong irail kan me samin oh me sohte pwoson, pwehki arail madamadau kan oh kadeikpen loalarail kan saminlahr. Irail kin kosekose me re kin ese Koht, ahpw arail wiewia kan sohte pahrekiong me re kin koasoia.” E sansal me ekei irail ahnsowo anahne wiahda wekidekla kan pwe irail “en kak ahneki pwoson kehlail.” (Taitus 1:13, 15, 16) E kin apwal ong irail en dehdehki dahme mwakelekel oh dahme samin, oh ire wet kin pidada kadeikpen loalarail.

4, 5. Soangen luwet dahieu me ekei nan mwomwohdiso kin ahneki, oh iaduwen met kin kamwakid irail?

4 Daulih sounpar eisek mwohn met, governing body me wiawihkihda irail pwihn en wahnpoaron kan oh elder kan nan Serusalem, koasoanedier me Kristian kan solahr anahne sirkumsaisla pwehn wiahla tohnkaudok mehlel kei, oh irail kehsehki mwomwohdiso kan duwen pilipil wet. (Wiewia 15:1, 2, 19-29) Ahpw, ekei nan Krihd kin kolokol arail madamadau me dene irail anahne sirkumsaisla. Irail kin kasalehda me re kin sapwungki pilipil en governing body, oh kin “kapingkihda peneinei kan ar padahk sapwung kan.” (Taitus 1:10, 11) Pwehki arail ahneki madamadau sapwung, irail ele kin uhki kosonned kan me kohsang Kosonned en Moses me pid duwen mwenge kan oh koasoandi me pidada mwakelekel en arail koasoandi en kaudok. Irail ele kin kalaudehla dahme Kosonnedo kin mahsanih, me duwehte dahme kaunen palien lamalam kan ni mwehin Sises kin wia, oh pil uhki poadopoad en mehn Suhs akan oh en aramas akan ar kosonned akan.​—Mark 7:2, 3, 5, 15; 1 Tim. 4:3.

5 Soangen madamadau wet kin kahrehda arail sohla ahneki koahiek en wiahda pilipil kan oh kadeikpen loalarail kin konsla. Pohl ntingihdi: “Sohte okotme me pahn mwakelekel ong irail kan me samin oh me sohte pwoson.” Kadeikpen loalarail ohlahr oh solahr kin kihong irail kaweid pwung duwen arail wiewia kan oh pilipil kan. Patehng met, irail kin kadeikada iengerail Kristian akan me pid duwen ire kan me emen Kristian kak wiahda ehu pilipil oh meteio kak wiahda ehu pilipil tohrohr. Nan ire pwukat, irail mehn Krihd kan kin wiahki mehkot sohte samin mehkot samin. (Rom 14:17; Kol. 2:16) Irail kin kosekose me re kin ese Koht, ahpw arail wiewia kan sohte kin pahrekiong me re kin koasoia.​—Taitus 1:16.

“Mwakelekel ong Irail kan me Mwakelekel”

6. Soangen pwihn en aramas riau dah me Pohl koasoia duwe?

6 Iaduwen kitail kak paiekihda dahme Pohl ntingkihlahng Taitus? Eri, medewehla wekpeseng me dierek nan mahsen wet: “Soahng koaros me inenen mwakelekel ong irail kan me mwakelekel; ahpw sohte okotme me pahn mwakelekel ong irail kan me samin oh me sohte pwoson, pwehki arail madamadau kan oh kadeikpen loalarail kan saminlahr.” (Taitus 1:15) Pohl sohte kin koasoia me duwen Kristian mwakelekel men, soahng koaros kin mwakelekel oh mweimwei en wia. Kitail kak kamehlele met pwehki Pohl kin kasalehda nan nah kisinlikou tohrohr ehu me emen me kin wia nenek, pwongih dikedik en eni kan, wunahni, oh soangen wiewia suwed teikan “sohte pahn iang sohsohki Wehin Koht.” (Kal. 5:19-21) Kahrehda kitail anahne wehwehki me Pohl kin koasoia duwen soangen pwihn en aramas riau, irail akan me kin mourki mour mwakelekel oh kolokol arail nanpwungmwahu rehn Koht, oh irail akan me sohte kin mourki mour mwakelekel oh sohte ahneki nanpwungmwahu rehn Koht.

7. Dahme Ipru 13:4 kin keinapwidi, ahpw soangen peidek dahieu ele pahn pwarada?

7 Mie soahng kei likin soahng kan me Paipel uhdahn kin kasalehda ni sansal kitail en dehr wia, me Kristian mehlel akan anahne liksang. Karasepe, medewehla duwen kaweid sansal wet: “Kumwail koaros uhdahn pahn wauneki kasarawien kapwopwoud, oh kumwail ohl pwopwoud oh lih pwopwoud kan, kumwail uhdahn pahn kin loalopwoatpene. Koht pahn ketin kadeikada me kin mouren kamwahl oh me kin mouren nenek.” (Ipru 13:4) Irail akan me kaidehn Kristian oh irail akan me sohte ese duwen Paipel pil pahn mwadang wehwehki me iren Paipel wet kin keinapwih tiahk en kamwahl. E sansal sang iren Paipel wet oh iren Paipel teikan me Koht kin ketin keinepwihsang ohl pwopwoud men de lih pwopwoud men en wia nsenen pwopwoud rehn emen me kaidehn eh pwoud. Ahpw, iaduwen ma aramas riemen me sohte pwopwoud kin doadoahngki au ong wia nsenen pwopwoud? Me pwulopwul tohto kin nda me wiewia wet sohte suwed pwehki met kaidehn uhdahn nsenen pwopwoud. Iaduwen, e konehng Kristian emen en kilangwohng soangen tiahk wet nin duwen tiahk mwakelekel ehu?

8. Me pid duwen tiahk en doadoahngki au ong wia nsenen pwopwoud, iaduwen Kristian akan kin weksang aramas tohto nan sampah wet?

8 Ipru 13:4 oh 1 Korint 6:9 kin kasalehda me Koht kin ketin kalahdeki kamwahl oh nenek (ni lokaiahn Krihk, por·neiʹa). Dahme nenek kin pidada? Lepin lokaiahn Krihk wet kin pid doadoahngki dipwisou en kaparapar ni soangsoangen ahl kan ong kahrepe suwed. E kin pidada soangsoangen wiewiahn nsenen pwopwoud likin koasoandi en pwopwoud me Paipel kin koasoanehdi. Kahrehda e kin pidada doadoahngki au ong wia nsenen pwopwoud, mendahki me pwulopwul tohto nan sampah kin rong de lemeleme me wiewia wet sohte sapwung. Kristian mehlel kan sohte kin mweidohng madamadau en aramas akan me kin “pitiheki meteikan ar lokaia soh-katepe” en kaweidih atail madamadau. (Taitus 1:10) Irail kin kolokol irair mwakelekel me pahrekiong irair me kileldi nan Pwuhk Sarawi. Irail sohte kin song en nda me wiewia wet sohte sapwung, ahpw re wehwehki me iren Paipel kan kin kasalehda me wiewia wet kisehn nenek, por·neiʹa, oh irail kin kaiahnehda kadeikpen loalarail.a​—Wiewia 21:25; 1 Kor. 6:18; Ep. 5:3.

Wekpeseng en Kadeikpen Loalen Aramas Kahrehda Wekpeseng en Pilipil kan

9. Dahme kahrehda kitail anahne kasik me Kristian akan pahn ahneki soangsoangen madamadau wekpeseng kan mendahki Pohl koasoia me “soahng koaros me inenen mwakelekel”?

9 Ahpw dahme Pohl kin koasoia duwe ni ahnsou me e koasoia me “soahng koaros me inenen mwakelekel ong irail kan me mwakelekel”? Pohl kin koasoia duwen Kristian akan me kin koasoanehdi arail madamadau oh kadeikpen loalarail en pahrekiong sapwellimen Koht koasoandi kan me kitail kak diarada nan sapwellime Mahsen. Soangen Kristian pwukat kin pohnese me ni soangen irair tohto kan me Koht sohte kin ketin kasalehda ni sansal me kitail en dehr wia, Kristian akan pahn wiahda pilipil kan me wekpeseng. Irail sohte kin kadeik meteikan pwehki ar pilipil, ahpw irail kin kilangwohng pilipil pwukat nin duwen pilipil “mwakelekel” kei me Koht sohte kin ketin keinapwidi Irail sohte kin kasik me meteikan koaros pahn ahneki soangen lamalamohte me irail ahneki me pid duwen ire kan nan mour me Paipel sohte kin ketikihda kaweid sansal. Kitail pahn tehkpene ekei karasepe kan duwen met.

10. Iaduwen kapwopwoud (de mehla) kak kahrehda kahpwal ehu?

10 Mie peneinei tohto me ohl pwopwoudohte de lih pwopwoudohte me wiahla Kristian. (1 Pit. 3:1; 4:3) Met kak kahrehda kahpwal akan ni soangen ahnsou kan duwehte kapwopwoud de mehla en emen kisehra. Medewehla duwen Kristian lih pwopwoud men me eh pwoud sohte kin iang padahk mehlel. Emen kisehn ohlo pahn kapwopwoud, oh kapwopwoud pahn wiawi nan ihmw sarawi en kaudok likamw. (De emen kiseh, mwein eh pahpa de nohno, mehla oh sarawi en mehla pahn wiawi ni ihmw sarawi.) Pwopwoudo ale luhk, oh ohlo men eh pwoud en iang ih towehda. Dahme kadeikpen loalen liho padahkihong ih me pid duwen met? Dahme e pahn wia? Medewehla duwen irair riau pwukat me kakete wiawi.

11. Kawehwehda iaduwen emen Kristian lih pwopwoud ele kak koasoia me pid duwen ma e pahn iang towehda kapwopwoud me pahn wiawi ni ehu ihmw sarawi, kahrehda soangen pilipil dahieu me e pahn wiahda?

11 Lois medemedewe duwen kaweid kesempwal en Paipel me mahsanih, ‘Tangasang nan Papilon Lapalapo,’ minimin en kaudok likamw en sampah pwon. (Kaud. 18:2, 4) Mwohn e sukuhliki padahk mehlel, Lois kin iang kohla ni ihmw sarawio me kapwopwoudo pahn wiawi oh e ese me ni ahnsoun kapwopwoud, koaros kin anahne iang nan wiewia kan me pid kaudok me duwehte kapakap, koul, de kamwakid paliwar me pid kaudok. E koasoanehdi me e sohte pahn iang soangen wiewia pwukat oh sohte men mih wasao oh ale kasongosong en kauwehla eh lelepek ong Siohwa. Lois kin wauneki eh pwoud oh men uhpahiong ih pwehki ih me eh tapwi nin duwen Paipel kin kasalehda; ahpw e sohte men kauwehla mouren kosonned kan en Paipel. (Wiewia 5:29) Kahrehda ni elen kamantik, Lois kawehwehiong eh pwoud me mendahki eh pwoud pahn pilada en iang towehda, pein ih sohte pahn kak iang towehda. Lois ele kakete kawehwehiong eh pwoudo me ma e pahn iang towehda kapwopwoudo ahpw sohte pahn iang kisehn ekei wiewia kan me pahn wiawi, met pahn kak kanamenekihala eh pwoudo, oh ihme kahrehda mwein e pahn keieu mwahu ma e sohte pahn iang towehda. Ahn Lois pilipilo kahrehda eh kak ahneki nsenmwakelekel.

12. Iaduwen emen ele pahn medemedewe oh mwekidki luhk ehu ong kapwopwoud me pahn wiawi nan ihmw sarawi ehu?

12 Rud pil kin lelohng nan soangen kahpwalohte. E kin wauneki eh pwoud ahpw e koasoanehdi en kolokolete eh lelepek ong Koht, oh e kin mwekidki kadeikpen loale me e kaiahnehkihda kaweid en Paipel. Mwurin en Rud wie medemedewe duwen ire kan me duwehte ire kan me Lois pil medemedewe, e kapakapki sawas oh wadek “Peidek kan Sang Sounwadawad kan” nan The Watchtower en May 15, 2002. E kin tamanda me mehn Ipru silimeno kapwaiada kehkehlik en mihmi nan wasa me pwongih dikedik pahn wiawi, ahpw irail kolokol arail lelepek ni arail sohte iang mwekid en pwongih dikedik. (Dan. 3:15-18) Rud koasoanehdi me e pahn iang eh pwoud ahpw sohte pahn iang wiewiahn kaudok, oh e kin mwekidki kadeikpen loale. Ni elen kamantik, Rud kawehwehiong eh pwoud dahme kadeikpen loale pahn kak mweidohng ih en wia oh dahme e sohte pahn kak wia. Rud kin koapworopworki me eh pwoud pahn kilang wekpeseng en kaudok mehlel oh kaudok likamw.​—Wiewia 24:16.

13. Dahme kahrehda kitail sohte anahne pwuriamweikihla me Kristian riemen wiahda pilipil me wekpeseng?

13 Kristian riemeno ele pahn wiahda pilipil me wekpeseng, ahpw iaduwen, met wehwehki me dahme emen pahn koasoanehdi en wia sohte kesempwal, de kadeikpen loalen emen rehra me luwet? Soh. Pwehki Lois kin perenki keseng oh kapwat kan en nan ihmw sarawi me e kin iang mahs mwohn eh alehdi padahk mehlel, Lois ele medemedewe me e pahn wia kasongosong ehu ong ih ma e pahn pwarala nan ihmw sarawio. Oh mie ahnsou me eh pwoud kin song en idingkihong Lois en iang wiewiahn kaudok me e kin iang mahs. Kahrehda Lois lemeleme me ma e pahn iang eh pwoud towehda kapwopwoud me pahn wiawi ni ihmw sarawi, e pahn pwurehng lelohng kahpwal laud. Kahrehda Lois kamehlele me pilipil me e wiahda iei me keieu mwahu ong ih.

14. Dahme Kristian akan anahne tamanda me pid duwen ahn emenemen pilipil kan?

14 Ahpw iaduwen, e sapwung pilipil me Rud wiahda? Meteikan sohte ahneki pwuhng en kadeik eh pilipil. Irail en dehr kadeik de kauwe Rud pwehki e pilada en towehda kapwopwoud ahpw sohte iang pidada wiewiahn kaudok. Tamanda ahn Pohl kaweid me pid duwen pilipil kan me emenemen pahn wiahda me pid dahme e pahn kahng de sohte kang: “Me kin tungoale soahng koaros en dehr kauwe me kin tungoalehte wahntuhke; oh me kin tungoalehte wahntuhke en dehr kadeikada me kin tungoale soahng koaros . . . En liduwohte eh soumaste me pahn kupwukupwure ma e pahn pweida de soh. Eri, e pahn pweida, pwehki Kaun-o me ketin manaman en sewesehda pwe en pweida.” (Rom 14:3, 4) Mehlel me sohte emen Kristian mehlel pahn kangoange emen en pohnsehse kaweid en kadeikpen loale me kaiahnda mwahu, pwehki met pahn duwehte en pohnsehse peneu ehu me kak doarehla ahn emen mour.

15. Dahme kahrehda kitail anahne nsenohki kadeikpen loalen meteikan oh arail pepehm?

15 Pwehn pousehla dahme kitail koasoia duwen Lois oh Rud, ira anahne medemedewe soahng teikan, ehu iei me pid duwen iaduwen ara pilipil pahn kamwakid meteikan. Pohl kin kaweidih kitail: ‘Iet me kumwail en wia: kumwail dehr wia mehkot me riamwail Kristian men pahn dipekelekelki.’ (Rom 14:13) Lois mwein ele tamanda duwen soangen irair kan me duwehte irair me e mihla loale me wiawi mahs oh kahrehda mwomwohdiso de eh peneinei en nsensuwedkihla, oh dahme e pahn wia ele pahn kamwakid laud madamadau oh wiewiahn nah seri kan. Ni pali teio, Rud ele kin tamanda me mahs mie me wiahda soangen pilipil kan me duwehte eh pilipilo oh pilipil pwukat sohte kadipikelekelih meteikan nan mwomwohdiso oh mehn mparail kan. Lois oh Rud—oh kitail koaros—anahne wehwehki me kadeikpen loalatail me kaiahnda mwahu pahn kin poahsoankihda atail kin medemedewe duwen pepehm en meteikan me pid duwen atail pilipil. Sises mahsanih: “Mehmen me pahn kahrehiong en emen me tikitik pwukat me pwoson ie eh pahn dipada, e pahn mwahwong ma lapalahn peitehl ehu pahn pirapiriong nin tepinwere e ahpw kekihrlahng nan kepin madau.” (Mad. 18:6) Ma emen pahn pohnsehse me eh pilipil pahn kak kadipikelekelih meteikan, kadeikpen loale ele pahn saminla, duwehte ekei Kristian akan nan Krihd.

16. Soangen wekidekla dah kan me kin ekis ekis wiawi nan mouren Kristian emen me kitail kak kasik?

16 Ahn emen Kristian eh nanpwungmwahu rehn Koht anahne wie kekeirda ni eh kin rong oh mwekidki kadeikpen loale. Nna medewehla duwen Mark, me ahpwtehn papidaisla. Kadeikpen loale kin padahkihong ih en liksang wiewia kan me sohte konehng me e kin iang wia mahs, duwehte pwongih dikedik kan de doadoahngki nta. (Wiewia 21:25) Ni mehlel, met e kin inenen kanahieng pwehn liksang soahng kan me Koht ketin keinapwidi pil iangahki soahng ken me ekis duwehte soahng kan me Koht ketin keinapwidi. Ahpw ni pali teio, e sohte wehwehki dahme kahrehda ekei kin liksang soangen wiewia kan me e lemeleme sohte sapwung, duwehte ekei TV prokram kan.

17. Karasahda iaduwen ahnsou oh kekeirdahn en emen nanpwungmwahu rehn Koht kak kamwakid kadeikpen loalen Kristian emen oh eh pilipil kan.

17 Erein pahr kei dower powe oh en Mark loalokongki duwen Koht kin lalaudla oh e kin karanihala Koht. (Kol. 1:9, 10) Eri dahme wiawi pwehki met? Kadeikpen loale kin alehda kaiahn mwahu tohto. Met Mark kin peikiong dahme kadeikpen loale kin padahkihong ih oh medemedewe laud duwen mouren kosonned en Paipel kan. Ni mehlel, e diaradahr me ekei soahng kan me e kin liksang pwehki ar “ekis duwehte” soahng kan me Koht ketin keinapwidi sohte wia mehkan me kin uhwong sapwellimen Koht madamadau. Patehng met, pwehki Mark kin mwekidki mouren kaweid en Paipel oh kin mwekidki kadeikpen loale me kaiahnda mwahu, met e kin liksang prokram kan me mahs e sohte lemeleme sapwung. Ei, kadeikpen loale kekeirda.​—Mel. 37:31.

18. Soahng dah kan me kitail kin perenki?

18 Mwomwohdiso tohto kin audaudkihda irail Kristian kan me ahneki irair wekpeseng kan me pid duwen kadeikpen loalarail. Ekei irail ahpwtehn iang padahk mehlel. Mwein nan ekei irair kan, kadeikpen loalarail sohte kin wiahki mehkot laud ahpw nan ekei irair kan, kadeikpen loalarail kin inenen wiahki mehkot laud. Irail pwukat ele pahn anahne ahnsou oh sawas pwehn mwekidki sapwellimen Siohwa kaweid oh kadeikpen loalarail kan me kaiahnda mwahu. (Ep. 4:14, 15) E pil kaperen pwe mie irail kan nan mwomwohdiso me ahneki loalokong laud oh koahiek en doadoahngki mouren kosonned kan en Paipel, oh kadeikpen loalarail kin pahrekiong sapwellimen Siohwa madamadau. Ia uwen kaperen en patehng “irail kan me mwakelekel” me kin kilangwohng mehkan me Kauno kin kupwurki nin duwen mehkan me “mwakelekel” ni tiahk oh kaudok. (Ep. 5:10) Kitail koaros men akadeiong en kekeirda en wiahla aramas mwakelekel oh kolokol kadeikpen loalatail me kin pahrekiong loalokong pwung en padahk mehlel oh atail lelepek ong Koht.​—Taitus 1:1.

[Footnote]

a The Watchtower en March 15, 1983, pali 30-1, kin kihda kaweid kan ong pwopwoud kan me pid duwen ire wet.

Iaduwen Ke Pahn Sapeng?

• Dahme kahrehda kadeikpen loalen ekei Kristian akan nan Krihd saminla?

• Iaduwen Kristian riemen me kadeikpen loalara ale kaiahn mwahu kak wiahda pilipil kan me wekpeseng?

• Erein pahr kan pahn dower powe, ia pahn mwomwen kadeikpen loalatail?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 28]

Kristian riemen me lelohng irair tehieu ele pahn wiahda pilipil kan me wekpeseng

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share