Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w14 1/1 pp. 7-11
  • Kaudokiong Siohwa, Nanmwarki Poatopoat

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Kaudokiong Siohwa, Nanmwarki Poatopoat
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2014
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • NANMWARKI POATOPOAT KETIN WIAHDA PENEINEI EHU
  • SOUNPELIAN KAN SAPWUNGKI KOHT EN KETIN WIA NANMWARKI
  • SAPWELLIMEN SIOHWA KAUNDA MWURIN NOHLIKO
  • SIOHWA KETIN WIAHLA NANMWARKI ONG MEHN ISRAEL
  • SIOHWA KETIN IDIHADA NANMWARKI MEN
  • KAUDOKIONG NANMWARKI POATOPOATO
  • Sapwellimen Siohwa Pwuhng en Kaunda oh Wehin Koht
    Iren Onop kan ong Kahn Iroir 4—2007
  • Momourki Pwoson Sapwellimen Koht Inou Kan
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2000
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2014
w14 1/1 pp. 7-11

Kaudokiong Siohwa, Nanmwarki Poatopoat

“Ong . . . Nanmwarki poatopoat, . . . lingan oh wahu en kowohng sang met oh pil kohkohlahte!”​—1 TIM. 1:17.

IA DUWEN OMW PAHN SAPENG?

  • Dahme kahrehda kitail kin pwungki sapwellimen Siohwa elen kaunda?

  • Ia duwen Siohwa eh kin ahnsou koaros ketin kasalehda limpoak ong sapwellime peneinei nin sampah?

  • Dahme kamwakid uhk ken kaudokiong Nanmwarki poatopoato?

1, 2. (a) Ihs me “Nanmwarki poatopoat”? Dahme kahrehda kitail kak nda met? (Menlau kilang tepin kilel.) (b) Dahme kahrehda kitail men Siohwa en ketin kaunkitailda?

NANMWARKI SHOBHUZA KERIAU en Swaziland kakaunki kereniong sounpar 61. E kapwuriamwei me aramas men kak kakaunki soangen werei wet, ahpw mie nanmwarki men me sohte irepen sapwellime kaunda. Paipel mahsanih me iei ih “Nanmwarki poatopoat.” (1 Tim. 1:17) Emen soun melkahka ko kasalehda mwaren Kaun menet. E nda: “Siohwa me nanmwarki poatopoat, pil kohkohlahte.”​—Mel. 10:16, NW.

2 Uwen werei me Koht ketin wiahki Nanmwarki kahrehda sapwellime kaunda en weksang kaundahn aramas. Ahpw mwomwen Siohwa eh kin ketin kaunda me kahrehda kitail en karanihala ih. Emen nanmwarki me kaunda Israel erein sounpar 40 kapinga Koht ni eh nda: “KAUN-O me kalahngan oh limpoak, me kupwur kanengamah oh diren limpoak poatopoat. KAUN-O ketin koasoanehdi mwoale nanleng; ih me nanmwarkien mehkoaros.” (Mel. 103:8, 19) Siohwa kaidehn ihte atail Nanmwarki ahpw e pil ketin wia Samatail nanleng me limpoak. Ahpw ni ahl dah me Siohwa kin ketin wia Samatail? Ia duwen Siohwa eh ketin kasalehda me e ketin wiahte Nanmwarki oh me e ketin kakaunte sangete ahnsowo me uhwong tepida nan Ihden? Pasapengpen peidek pwukat pahn kahrehiong kitail en karanihala Siohwa oh kakehlaka atail likih ih.

NANMWARKI POATOPOAT KETIN WIAHDA PENEINEI EHU

3. Ihs me tepin wia tohn sapwellimen Siohwa peneinei nanleng? Ihs me pil kapikipikda me Koht ketin kamwarehkin irail “sapwellime”?

3 Ia uwen Siohwa eh ketin perenda ahnsou me e ketin kapikada sapwellime Meseniho! Koht sohte ketin wiahki sapwellime meseniho nin duwen emen me sohte kesempwal. Ahpw e ketin poakohng oh ketin luke en iang ih wia doadoahk kaperen en kapikada tohnleng unsek ngedehrie. (Kol. 1:15-17) Paipel mahsanih me tohnleng pwukat papah Siohwa ni peren nin duwen “lidu kan me kin kapwaiada audepen nan kupwure.” Siohwa ketin kawauwih irail ni eh kamwarehkin irail “sapwellime” kan. Irail wia kisehn sapwellime peneinei nanleng.​—Mel. 103:20-22; Sohp 38:7.

4. Ia duwen aramas ar wiahla kisehn sapwellimen Siohwa peneinei?

4 Mwurin eh ketin kapikada nanleng oh sampah, Siohwa ketin kalaudehla sapwellime peneineio. Ia duwen? Mwurin eh ketin kapikada sampah nin duwen wasa kaselel ehu, e ketin kapikada tepin ohl, Adam, me rasehng ih. (Sen. 1:26-28) Pwehki Siohwa me ketin kapikada Adam, e ketin kupwurki Adam en peikiong ih. Nin duwen Sahm men, Siohwa ketin padahkih Adam ni limpoak oh kadek. E sohte ketikihong Adam kosonned kan me irehsang Adam en doadoahngki eh saledek en wiahda pilipil.​—Wadek Senesis 2:15-17.

5. Ia duwen sampah eh pahn direkihla aramas akan?

5 Weksang nanmwarki tohto nin sampah, Siohwa kin ketin wiahki sapwellime ladu kan nin duwen peneinei ehu. E uhdahn ketin likih irail me kahrehda e kupwurki ketikihong irail pwukoa tohto oh pil ketikihong irail manaman en wia arail doadoahk. Karasepe, e ketikihong Adam doadoahk laud oh kaperen ehu en kihong eden mahn akan. (Sen. 1:26; 2:19, 20) Koht sohte ketin kapikada aramas unsek rar rar kei en kousoan sampah. Ahpw, e ketin pilada en kapikada emen lih unsek, Ihp, pwehn wia ahn Adam eh werek. (Sen. 2:21, 22) Ih eri ketikihong ira ahnsou mwahu ira en kadirehkihla sampah kadaudokara kan. Nan soangen irair unsek wet, Adam oh Ihp pahn ekisekis koadoahkihada sampah pwon en wiahla paradais ehu. Eri, aramas akan oh tohnleng kan koaros kak kaudokiong Siohwa kohkohlahte nin duwen peneinei ehute. Siohwa uhdahn ketin kasalehda sapwellime limpoak nin duwen Sahm men ni eh ketikihong Adam oh Ihp koapworopwor kaselel ehu ong ahnsou kohkohdo.

SOUNPELIAN KAN SAPWUNGKI KOHT EN KETIN WIA NANMWARKI

6. (a) Ia duwen uhwong eh tepida wiawi nan sapwellimen Koht peneinei? (b) Ia duwen atail ese me Siohwa ketin wie kakaunte?

6 E kansensuwed me Adam oh Ihp sohte men wiahki Siohwa ara Kaun. Ahpw ira pilada en idawehn Sehdan, emen tohnleng me pelianda Koht. (Sen. 3:1-6) Imwilahn met, ira oh kadaudokara kan lelohng medek, lokolok, oh mehla. (Sen. 3:16-19; Rom 5:12) Eri solahr sapwellimen Koht ladu peik men me luhwe nin sampah. Ia duwe, met wehwehki me Koht solahr kak ketin kakaun oh me e ketin uhdihsang eh sapwellimanki pwuhng en kaunda sampah? Uhdahn soh! Siohwa ketin kausasang Adam oh Ihp nan mwetuwel en Ihden oh pwehn irehdihsang ira en dehr pwurala wasao, e ketikihdi kerup kei en sinsile wasao. (Sen. 3:23, 24) Ni ahnsowohte, e ketin kasalehda sapwellime limpoak nin duwen sahm men. E ketin inoukihda me e pahn ketin sapwellimankihte peneinei ehu me wiawihkihda tohnleng kan oh aramas akan, oh me emen sang kadaudok en Adam ko pahn kasohrehla Sehdan oh kihsang kahpwal me dipen Adam kahrehda.​—Wadek Senesis 3:15.

7, 8. (a) Ia uwen suwedlahn sampah ni mwehin Nohao? (b) Dahme Siohwa ketin wia pwehn kamwakelehda sampah oh ketin pere sapwellime peneinei nin sampah?

7 Erein sounpar epwiki kei mwurin met, ekei aramas, duwehte Eipel oh Enok, pilada ren loalopwoatohng Siohwa. Ahpw pali laud en aramas akan sohte pwungki Siohwa en ketin wia Samarail oh arail Nanmwarki. Eri sang ahnsowo lel ni mwehin Noha, “kamaramas kaparaparalahr” nin sampah. (Sen. 6:11) Ia duwe, met wehwehki me Siohwa solahr ketin kakaun sampah? Dahme Paipel mahsanih?

8 Paipel mahsanih me Siohwa ketikihong Noha kaweid pisetik kan pwehn kauwada warihmw kalaimwun ehu me pahn doarehla ih oh eh peneineio. Koht pil ketin kasalehda sapwellime limpoak ong aramas akan ni eh ketikihong Noha pwukoa en “lohkiseli duwen mour pwung.” (2 Pit. 2:5) Noha padahkihong aramas akan ren koluhla oh e katamankihong irail duwen sampah eh pahn ohla, ahpw sohte me rong ih. Erein sounpar tohto, Noha oh eh peneinei mihmi nan sampah ehu me diren tiahk lemei oh tiahk uhdahn samin. Nin duwen Sahm limpoak men, Siohwa ketin pere oh kaweid irail me lelepek welimen pwukat. Ni Siohwa eh ketikihdo Nohliko, e ketikihsang aramas oh tohnleng kan me pelianda ih oh ketin kasalehda me e sapwellimankihte manaman en kakaun.​—Sen. 7:17-24.

SAPWELLIMEN SIOHWA KAUNDA MWURIN NOHLIKO

9. Dahme Siohwa ketikihong aramas akan mwurin Nohliko?

9 Mwurin Noha oh eh peneineio pedoisang nan warihmwo, re uhdahn kalahnganki Siohwa eh ketin apwalih oh pere irail. Noha mwadangete wiahda pei sarawi ehu oh wia meirong kan pwehn kaudokiong Siohwa. Koht ketin kapaiada ahn Noha peneineio oh mahsanihong irail ren ‘kaparaparala pwe kadaudokarail kan en kousoanla wasa koaros nin sampah.’ (Sen. 8:20–9:1) Siohwa pil pwurehng ketikihong aramas akan ahnsou mwahu ren miniminpene oh kaudokiong ih oh kadirehla sampah.

10. (a) Mwurin Nohliko, ia wasa oh ia duwen aramas akan ar tepida uhwongada Siohwa? (b) Dahme Siohwa ketin wia pwe kupwureo en uhdahn pweida?

10 Ahpw aramas akan ahnekihte irair en soh unsek mwurin Nohliko. Re mihmihte pahn manaman en Sehdan oh ngehn saut akan. Sohte pwand, aramas akan pwurehng pelianda sapwellimen Siohwa kaunda limpoak. Emen me kin pelian Siohwa iei Nimrod, me eh pahpao pahpa kahlapki Noha. Nimrod iei “sounkesik koahiek men me kin uhwong Siohwa.” (Sen. 10:9, NW) E wiahda kahnimw laud kan, duwehte Papilon, oh pein wiahiong ih en wiahla nanmwarki men “nan Papilonia.” (Sen. 10:8, 10-12) Dahme Siohwa pahn ketin wiahiong nanmwarki menet me kin uhwong ih oh nannanti kauhdi kupwure? Koht ketin kapingada ahn aramas ako me idawehn Nimrod arail lokaia ko oh ketin kalipeihrpeseng ong wasa koaros nin sampah. Sohte lipilipil wasa me re kohla ie, arail kaudok likamw oh pil mwomwen arail kin kaunda kin iangete irail.​—Sen. 11:1-9.

11. Ia duwen Siohwa eh ketin kasalehda me e ketin loalopwoatohng kompoakepaho Eipraam?

11 Me tohto kin kaudokiong koht likamw kan mwurin Nohliko, ahpw miehte ekei aramas lelepek me kin kaudokiong Siohwa. Emen iei Eipraam. E ahneki mour nsenamwahu nan kahnimw en Ur, ahpw e peikiong Siohwa oh kohkohla sang kahnimwo oh mihla nan impwal kan erein sounpar tohto. (Sen. 11:31; Ipru 11:8, 9) Eipraam sohte koapworopworki me aramas men me wia nanmwarki de kahnimw ehu kak pere ih. Ahpw, Siohwa me ketin pere Eipraam oh eh peneineio. Sounmelkahkao ntingihedi duwen Siohwa eh ketin pere sapwellime kan duwehte sahm men: “KAUN-O sohte ketin mweidohng emen en wiakauwe irail; oh e ketin kaloke nanmwarki kan pwehki irail.” (Mel. 105:13, 14) Pwehki Siohwa ketin loalopwoatohng kompoakepaho Eipraam, e ketin inoukihong: “Kadaudokomw kan . . . ekei irail pahn wiahla nanmwarki.”​—Sen. 17:6; Seims 2:23.

12. Ia duwen Siohwa eh ketin kasalehda nan Isip sapwellime pwuhng en kaunda? Ia duwen met eh sewese sapwellime aramas akan?

12 Koht ketin inoukihong nein Eipraam pwutako Aisek oh nein Aisek pwutako Seikop me e pahn ketin kapaiada ira oh me ekei kadaudokara kan pahn wiahla nanmwarki. (Sen. 26:3-5; 35:11) Ahpw kadaudok en Seikop ko wia lidu kei nan Isip mwohn arail wiahla nanmwarki. Ia duwe, met wehwehki me Siohwa sohte pahn ketin kapwaiada sapwellime inowo de uhdihsang eh ketin wia kaun keieu lapalap en sampah? Soh! Ni ahnsou me e ketin kupwurki, Siohwa ketin kadehdehda sapwellime manaman oh ketin kasalehda me sapwellime manaman en kaunda uhdahn laudsang ahn Parao me keptakai. Mehn Israel ko koapworopworki Siohwa oh e ketin kapitirailla ni ahl kaselel ehu ni arail kotehla Sehd Weitahtao. E sansal me Siohwa ketin wiahte kaunen sampah oh nanleng. Nin duwen Sahm men me kin ketin apwalih nah seri kan, e ketin doadoahngki sapwellime manaman lapalap en pere sapwellime aramas akan.​—Wadek Eksodus 14:13, 14.

SIOHWA KETIN WIAHLA NANMWARKI ONG MEHN ISRAEL

13, 14. (a) Nan arail koulo, dahme mehn Israel kan indahki duwen sapwellimen Siohwa kaunda? (b) Dahme Koht ketin inoukihong Depit?

13 Mwurinte Siohwa ketin kapitala mehn Israel ko sang Isip, re koulkihong ih koul en kaping pwoat me kileldi nan Eksodus irelaud 15. Iretikitik 18 mahsanih: “Maing KAUN, komwi me pahn ketin nanmwarki erein dih koaros kohkohlahte.” Siohwa ketin wiahla Nanmwarki en wehi kapw en Israel. (Deud. 33:5) Ahpw mehn Israel ko sohte itarki Siohwa eh ketin wia arail Kaun me soh sansal. Mpen sounpar 400 mwurin arail kohkohsang Isip, re peki rehn Koht en ketikihong irail nanmwarki men, duwehte me wehi teikan limwahrail ahneki. (1 Sam. 8:5) Ahpw erein Depit wie kakaun, e uhdahn sansalda me Siohwa ketin wiahte Nanmwarki.

14 Depit wahdo Serusalem kohpwahn inowo. Rahno uhdahn kaperen oh mehn Lipai ko koulkihong Siohwa koul en kaping pwoat oh kasalehda ire kesempwal pwukat me kileldi nan 1 Kronikel 16:31: “Kumwail lohkiong wehi koaros me KAUN-O iei [“wiahla,” NW] nanmwarki.” Ahpw pwehki Siohwa iei Nanmwarki poatopoat, ia duwen eh ketin wiahla Nanmwarki ahnsowo? Siohwa ketin wiahla Nanmwarki ni eh kin ketin doadoahngki sapwellime manaman en kaunda de ni eh ketin idihada emen pwehn wiliandi ih. Atail wehwehki ia duwen Siohwa eh ketin wiahla Nanmwarki uhdahn kesempwal. Mwohn Depit mehla, Siohwa ketin inoukihong me eh kaunda pahn pousehlahte kohkohla. E ketin mahsanih: “I pahn kasapwilada emen kadaudokomw kan pwe en wiahla nanmwarki oh kakehlakahla sapwellime wehi.” (2 Sam. 7:12, 13) Inou wet pweida ahnsou me ‘kadaudok’ en Depito pwarada mwurin sounpar 1,000 samwa. Ihs ih oh iahd me e pahn ketin wiahla Nanmwarki?

SIOHWA KETIN IDIHADA NANMWARKI MEN

15, 16. Iahd me Sises ketin idihdida pwehn wiahla Nanmwarki ni ahnsou kohkohdo? Ni eh ketiket sampah, dahme Sises ketin wia pwehn kaunopada sapwellime Wehio?

15 Nan pahr 29, Sohn Sounpapidais tepida kalohki me “Wehin Koht kerendohr.” (Mad. 3:2) Ni ahnsou me Sohn papidaisiala Sises, Siohwa ketin idihada ih nin duwen Mesaia oh me pahn wiahla Nanmwarki en Wehin Koht. Siohwa ketin kasalehda sapwellime limpoak ong Sises nin duwen Sahm men ni eh ketin mahsanih: “Kowe, me iei nei pwutak kompoake, me I kin kupwurperenki.”​—Mad. 3:17.

16 Erein eh kalokalohk, Sises ketin kalinganahla Semeo. (Sohn 17:4) E ketin wia met sang ni eh ketin kalohki duwen Wehin Koht. (Luk 4:43) E pil ketin padahkihong sapwellime tohnpadahk kan ren kapakapki me Wehin Koht en pweida. (Mad. 6:10) Nin duwen emen me pahn wiahla Nanmwarki, Sises kak mahsanihong irail me kin uhwong ih: “Wehin Koht miher [“nanpwungamwail,” NW].” (Luk 17:21) Mwuhr, ni pwongo mwohn eh ketin pwoula, Sises ketin inoukihong sapwellime tohnpadahk ko duwen wehi ehu. Met wehwehki me ekei sapwellime tohnpadahk ko pahn iang ih wiahla nanmwarki kei nan Wehin Koht.​—Wadek Luk 22:28-30.

17. Ni ahl dah me Sises tepida ketin kakaun nan pahr 33? Dahme e anahne ketin awih?

17 Iahd me Sises pahn ketin tapiada kaunda nin duwen Nanmwarki en Wehin Koht? E sohte kak mwadangete ketin wia met. Mwurin souwas en rahno mwuri, Sises ketin kamakamla oh sapwellime tohnpadahk ko tangasang ih. (Sohn 16:32) Ahpw Siohwa ketin kakaunte, duwehte mahso. Ni rahn kesiluho, e ketin kaiasada sapwellime Ohlo, oh ni rahnen Pendekos pahr 33, Sises ketin tepida kaunda mwomwohdisohn Kristian. (Kol. 1:13) Ahpw Sises, kadaudok en Depit me inoupe mie, pahn anahne ketin awih pwe manaman en kowohng ih pwehn ketin kaunda sampah. Eri Siohwa ketin mahsanihong sapwellime Ohlo: “Komw ketidiong ni palimauniet I lao wiahkihda omwi imwintihti kan utupen aluweluwomwi kan.”​—Mel. 110:1.

KAUDOKIONG NANMWARKI POATOPOATO

18, 19. Dahme kitail en mwekidki wia? Dahme kitail pahn sukuhlki nan iren onop en mwuhr?

18 Erein sounpar kid kid kei, tohnleng oh aramas akan kin uhwong sapwellimen Siohwa kaunda. Ahpw Siohwa ketin wia kakaunte oh sohte ketin uhdihsang sapwellimanki pwuhng en kaunda lahng oh sampah. Nin duwen Sahm limpoak men, e ketin pere oh apwalih ladu lelepek kan duwehte Noha, Eipraam, oh Depit. Met sou kin kamwakid en karanihala Samatail nanleng oh peikiong atail Nanmwarki?

19 Ahpw ele kitail kin idek: Ia duwen Siohwa eh ketin wiahla Nanmwarki nan atail ahnsou? Ia duwen atail kak wia sapwellimen Siohwa ladu lelepek kei oh wiahla sapwellime kei me unsek nan sapwellime peneinei? Ia wehwehn atail kin kapakapki me Wehin Koht en pweida? Peidek pwukat pahn pasapengla nan iren onop en mwuhr.

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share