Dahme Pahn Sohrala ni Wehin Koht Eh Pahn Kaunda?
“Sampah wet oh mehkoaros nin sampah me aramas kin inengieng kin sosohrala; ahpw me kin kapwaiada kupwur en Koht pahn momour kohkohlahte.”—1 SOHN 2:17.
1, 2. (a) Ni ahl dah me sampah suwed wet eh duwehte aramas mwersuwed men me pahn kamakamla? (Menlau kilang tepin kilel.) (b) Ia pahn pepehm en irail koaros nanleng oh sampah mwurin koasoandien sampah wet eh pahn sohrala?
MEDEWEHLA met. Ohl mwersuwed oh keper men alu nan imweteng oh sounsilepen imweteng ko me iang ih kin ngihl laud nda, “Ohl melahr men alialu!” Dahme kahrehda re ndahki met? Mendahki ohl mwersuwedo momour oh mwomwen me e ahneki roson mwahu, e pakadeikdahier en kamakamla oh ahnsowo e kohkolahng kamakamla. Eri e mwomwen me e melahr ahnsowo.a
2 Sampah suwed wet me kitail mi loale duwehte aramas mwersuwedo me pahn kamakamlahr. Paipel mahsanih: “Sampah wet . . . kin sosohrala.” (1 Sohn 2:17) Siohwa ketin koasoanehdier me koasoandien sampah wet pahn kereniongehr sohrala, eri kitail uhdahn kamehlele me met pahn wiawi. Ahpw mie wekpeseng kesempwal ehu nanpwungen kaimwiseklahn koasoandi wet oh kamakamlahn aramas mwersuwedo. Ele ekei aramas pahn medewe me kopwung me kohwong aramas mwersuwedo sohte pwung pahrek, oh ele re pahn uhwongada oh koapworopworki me aramaso sohte pahn kamakamla. Ahpw, Siohwa ketin wia sounkopwung unsek men, oh sapwellime koasoandi en kasohrehla koasoandien sampah wet uhdahn pahrek. (Deud. 32:4) Sohte me pahn kak kauhdi kasohrala wet. Mwurin koasoandien sampah wet eh sohrala, koaros nanleng oh nin sampah pahn pwungki me sapwellimen Siohwa kadeik me pwung oh pahrek. Met uhdahn pahn wahdo nsenamwahu laud!
3. Kahpwal pahieu dah me pahn sohrala ni Wehin Koht eh pahn ketido?
3 Dahme pidada “sampah wet” me kin “sosohrala”? E pidada soahng suwed kan me wiahlahr kisehn atail mour rahnwet. Soahng pwukat koaros pahn kereniongehr sohrala. Met wia kisehn “rongamwahu en Wehin Koht.” (Mad. 24:14) Nan iren onop wet, kitail pahn koasoiapene kahpwal pahieu me pahn sohrala ni Wehin Koht eh pahn ketido. Mepwukat iei: aramas suwed, pwihn mwersuwed kan, tiahk sapwung kan, oh irair suwed kan nan mour. Ong ehuehu kahpwal pwukat kitail pahn sukuhlki (1) ia duwen mepwukat ar kin kamwakid atail mour ahnsou wet, (2) dahme Siohwa pahn ketin wiahiong mepwukat, oh (3) dahme e pahn ketin wiliankihdi mepwukat.
ARAMAS SUWED
4. Ia duwen aramas suwed kan ar kin kamwakid atail mour ahnsou wet?
4 Ia duwen aramas suwed kan ar kin kamwakid atail mour ahnsou wet? Wahnpoaron Pohl nda me ni imwin rahn akan, e pahn mie “ahnsou apwal ekei.” Mwuhr e pil nda: “Aramas suwed oh me likamw akan pahn nantihweite sang ni me suwed ong ni me suwedsang.” (2 Tim. 3:1-5, 13) Met wiawihongehr uhk? Me tohto rehtail kin lelohng lokolok sang aramas suwed kan. Ekei irail sohte kin song en ekihla soahng suwed kan me re kin wia. Ekei kin mwomwehda sewese aramas, ahpw ni mehlel re wia aramas suwed kei. Ahpw, mehnda ma pein kitail sohte lelohng lokolok sang tiahk lemei, kitail kin mwekidkihte wiewiahn aramas suwed kan. Kitail kin mworuskihla atail rong duwen arail wiewia lemei kan ong seri, me mah, oh meteikan me sohte kak pein doare irail. Mwomwen wiewiahn aramas suwed pwukat kin duwehte mwomwen mahn lawalo de ngehn saut kei. (Seims 3:15) E kaperen en ese me Mahsen en Siohwa kin kihong kitail koapworopwor.
5. (a) Aramas suwed kan ahneki ahnsou mwahu en wia dah? (b) Dahme pahn wiawihong irail kan me sohte wekila?
5 Dahme Siohwa pahn ketin wia? Ahnsou wet Siohwa kin ketin mweidohng aramas suwed kan ahnsou mwahu ren wekila. (Ais. 55:7) Mendahki koasoandien sampah wet pahn kereniong sohrala, re saikinte pakadeikda. Ahpw, dahme pahn wiawihong irail kan me sohte wekila oh me kin utung koasoandien sampah wet lella rahnen kahn kamakam kowahlapo? Siohwa ketin inoukihda me e pahn ketikihsang aramas suwed koaros nin sampah. (Wadek Melkahka 37:10.) Rahnwet, me tohto kin esehlahr arail en ekihla soahng suwed kan me re kin wia, oh re sohte kalapw ale kalokepen ar wiewia kan. (Sohp 21:7, 9) Ahpw Paipel katamankihong kitail: “E kin ketin mwasamwasahn kahk koaros me aramas kin wia. Sohte rotorot ehu me kak ekihsang aramas dipan emen mwohn silangin Koht.” (Sohp 34:21, 22) Eri kitail sohte douluhl kak ekihsang Siohwa mehkot. E kak ketin mahsanihada soahng koaros me aramas suwed kan kin wiewia. Mwurin Armakedon, kitail ele pahn rapahki ia aramas suwed pwukat, ahpw kitail sohte pahn diar irail. Re pahn sohrala douluhl!—Mel. 37:12-15.
6. Ihs me pahn mihmihte ni ahnsou me aramas suwed kan sohrala, oh dahme kahrehda met wia rohng mwahu ehu?
6 Ihs me pahn mihmihte ni ahnsou me aramas suwed kan sohrala? Siohwa ketin inoukihda: “Me aktikitik kan pahn sapwenikihla sahpwo oh re pahn paiamwahu oh popohl.” Mwuhr nan melkahkaohte, kitail wadek: “Me pwung kan pahn koukousoan nan sahpwo oh re pahn sapwenikihla kohkohlahte.” (Mel. 37:11, 29) Ihs “me aktikitik kan” oh “me pwung kan”? Me aktikitik kan iei irail kan me kin ale kasukuhl oh peikiong Siohwa ni aktikitik. Me pwung kan iei irail kan me kin perenki wia dahme Koht mahsanih me pwung. Nan sampah rahnwet, aramas suwed tohtohsang aramas pwung. Ahpw nan sampah kapwo, aramas aktikitik oh pwung kan kelehpw me pahn mi loale, oh irail pahn kaparadaisihala sampah.
PWIHN MWERSUWED KAN
7. Ia duwen pwihn mwersuwed kan ar kin kamwakid atail mour ahnsou wet?
7 Ia duwen pwihn mwersuwed kan ar kin kamwakid atail mour ahnsou wet? Pwihn mwersuwed kan a kaidehn emenemen aramas me kin kahrehda pali laud en soahng suwed kan nan sampah rahnwet. Pwihn en pelien lamalam likamw kan kin pitih aramas rar rar kei. Karasepe, re kin kinehda likamw duwen ihs Koht, re kin nda me kitail sohte kak kamehlele Paipel, oh re kin pitih aramas akan duwen dahme pahn wiawihong sampah oh towe kan ni ahnsou kohkohdo. Koperment mwersuwed kan kin kangoange mahwen oh tiahk lemei nanpwungen keinek kan oh kaloke me semwehmwe oh irail kan me sohte kak pein doare irail. Soangen koperment pwukat kin uhdahn kepwehpwehkihla oh kehlailkihla arail kin kesempwalkihte ekei aramas de pil ale pweinen arail sahpis ni ahl sapwung. Pesines noahrok kan kin soukautih ni arail kasaminehla wasahn kousoan kan, kauwehla sahpw de nansed, oh isaneki aramas akan pwe me malaulaute en kak kepwehpwehla. E sansal me pwihn mwersuwed kan iei me pwukoahki pali laud en lokolok me wiewiawi nin sampah rahnwet.
8. Dahme Paipel mahsanih pahn wiawihong pwihn kan me aramas tohto rahnwet kin medewe me mwomwen kehlail?
8 Dahme Siohwa pahn ketin wia? Kahn kamakam kowahlapo pahn tepida ni ahnsou me palien politik kan pahn uhwongada pwihnen pelien lamalam likamw kan, me Paipel kahdaneki lih me kin netiki paliwereo, Papilon Lapalap. (Kaud. 17:1, 2, 16; 18:1-4) Pwihn en pelien lamalam likamw pwukat pahn uhdahn sohrala. Ahpw dahme pahn wiawihong pwihn mwersuwed teikan koaros? Paipel mahsanih me re kin mwomwen kehlail oh tengeteng duwehte nahna oh deke kan. (Wadek Kaudiahl 6:14.) Ahpw e pil nda me koperment kan oh pwihn teikan koaros me sohte kin utung Wehin Koht pahn sohrala. Met pahn wiawi ni kaimwiseklahn kahn kamakam kowahlap. (Ser. 25:31-33) Mwurin mwo, pahn sohla douluhl pwihn mwersuwed kan!
9. Dahme kahrehda kitail kak kamehlele me sampah kapwo pahn meleilei?
9 Dahme pahn wiliandi pwihn mwersuwed kan? Ia duwe, e pahn mie pwihn ehu nin sampah mwurin Armakedon? Paipel mahsanih: “Kitail koapworopwor oh awiawih lahng kapw oh sampah kapw, wasa me pwungen kalahngan en Koht pahn poadada ie poatopoat, duwen eh ketin inoukidahr.” (2 Pit. 3:13) Lahng oh sampah meringo iei koperment mwersuwed kan oh aramas ako me re kin kaunda. Mwurin ar sohrala, dahme pahn wiliandi irail? “Lahng kapw oh sampah kapw.” Lahng kapwo kin dokedoke koperment kapw ehu me iei Wehi me Sises oh meh 144,000 ko pahn kaunda. Sampah kapwo kin dokedoke aramas akan me mi pahn kaundahn Wehin Koht. Wehi wet me mi pahn kaundahn Sises pahn ni unsek kasalehda sapwellimen Siohwa irair en meleilei. (1 Kor. 14:33) Eri ‘sampah kapwo’ sohte pahn pingiping. E pahn mie ohl mwahu kan me pahn apwalih. (Mel. 45:16) Krais oh pil meh 144,000 ko pahn kaweid ohl pwukat. Medewehla ahnsowo me pwihn ehute me sohte kak mwersuwedla pahn wiliandi pwihn mwersuwed koaros!
TIAHK SAPWUNG KAN
10. Soangen tiahk sapwung dah kei me kalapw wiawi nan omw wasa? Ia duwen tiahk sapwung pwukat ar kin kamwakid uhk oh omw peneinei?
10 Ia duwen tiahk sapwung kan ar kin kamwakid atail mour ahnsou wet? Kitail mi nan sampah ehu me tiahk samin, likamw, oh tiahk me inenen lemei kin kalapw wiawi. Mehn kamweit kan en sampah wet kin kahrehiong mepwukat en mwomwen kaperen oh ni ahnsowohte wiahki mehn kamwan sapwellimen Siohwa koasoandi ong dahme pwung oh sapwung. (Ais. 5:20) Pahpa nohno kan anahne keieu nantihong en doare pein irail oh neirail seri kan sang tiahk sapwung pwukat. Ni mehlel, Kristian mehlel kan koaros anahne doadoahk laud pwe ren pere arail nanpwungmwahu rehn Siohwa nan sampah ehu me sohte kin wauneki sapwellime koasoandi kan.
11. Dahme kitail sukuhlkihsang Siohwa eh ketin kadeikada Sodom oh Komora?
11 Dahme Siohwa pahn ketin wiahiong tiahk sapwung kan? Medewehla dahme Siohwa ketin wiahiong soahng suwed kan me wiawi nan kahnimw en Sodom oh Komora. (Wadek 2 Piter 2:6-8.) Lohd wia ohl pwung men, oh ih oh eh peneineio kin lokolok laud pwehki soahng suwed koaros me aramas ako kin wiewia. Siohwa ketin kasohrehla wasao pwon pwehn katokehdi soahng suwed kan me wiewiawi wasao. Ahpw e pil ketikihda “kadehdepen dahme pahn wiawihong me suwed kan” rahnwet. Duwehte Siohwa eh ketin kasohrehla soangen tiahk samin koaros mahso, e pil pahn ketin wia met rahnwet ni eh pahn ketin kasohrehla koasoandi en sampah wet.
12. Soahng dah kei me ke kasikasik en wia ni ahnsou me koasoandien sampah wet sohrala?
12 Dahme pahn wiliandi tiahk sapwung kan? Nan sampah kapwo, kitail pahn soupisengki soahng kaperen tohto. Karasepe, kitail pahn kaparadaisihala sampah oh kauwada pein imwatail oh imwen irail kan me kitail kin poakohng. Kitail pil pahn kasamwo me rar rar kei me iasadahr oh padahkihong irail duwen Siohwa oh soahng koaros me e ketin wiahiong aramas akan. (Ais. 65:21, 22; Wiewia 24:15) Ni ahnsowo, kitail pahn soupisengki wia soahng kan me pahn kaperenda kitail oh kapinga Siohwa!
IRAIR SUWED KAN NAN MOUR
13. Dahme wiawi pwehki uhwong me wiawi nan Ihden?
13 Ia duwen irair suwed kan ar kin kamwakid atail mour ahnsou wet? Sampah ehu me diren aramas suwed, pwihn mwersuwed, oh tiahk sapwung kan kin kahrehda irair suwed kan nan mour. Kitail koaros kin lokolongki soahng kan duwehte mahwen, semwehmwe, lipilipilki aramas, soumwahu, oh mehla. Irair suwed pwukat miehla pwehki Sehdan, Adam, oh Ihp uhwongada Siohwa. Oh kitail koaros lokolongki mepwukat pwehki arail uhwong.
14. Dahme Siohwa pahn ketin wiahiong irair suwed kan nan mour?
14 Dahme Siohwa pahn ketin wiahiong irair suwed kan nan mour? Medewehla duwen ekei karasaras. Siohwa ketin inoukihda me e pahn ketin katokehdi mahwen koaros. (Wadek Melkahka 46:8, 9.) E pahn ketikihsang soumwahu. (Ais. 33:24) E pahn ketin kamwomwala mehla kohkohlahte. (Ais. 25:8) E pahn ketin katokehdi kahpwal en semwehmwe. (Mel. 72:12-16) Oh Siohwa pahn ketikihsang soangen irair suwed teikan koaros me kin kahrehiong kitail lokolok rahnwet. E pil pahn ketikihsang ahn Sehdan oh nah ngehn saut kan ar kin kasonge tohnsampah.—Ep. 2:2.
Medewehla sampah ehu me sohte mahwen, soumwahu, de mehla! (Menlau kilang parakrap 15)
15. Soahng dah kei me pahn sohrala mwurin Armakedon?
15 Medewehla ia pahn mwomwen atail mour nan sampah ehu me sohte mahwen, soumwahu, de mehla! E pahn sohte karis en sounpei kan, dipwisou en mahwen, de kataman ong mahwen kan. Kitail sohte pahn anahne imwen wini, toahkte kan, sounsawas en toahkte kan, wasahn nekidala me mehla kan nan ais (morgue), de wasahn sousou kan. E pahn sohla soahng suwed kan, eri kitail sohte pahn anahne pilismen, dipwisou kan me kitail kin kihong nan imwatail pwehn perekitail sang aramas keper, de pil loak de kih kan! Soangen irair suwed pwukat koaros me kin kahrehiong kitail en pwunod pahn sohrala.
16, 17. (a) Ia pahn pepehm en irail kan me pitsang Armakedon? Menlau kihda ehu karasaras. (b) Ia duwen atail kak kamehlele me kitail pahn momourte mwurin sampah mering wet eh sohrala?
16 Ia pahn mwomwen mour ni ahnsou me irair suwed kan pahn sohrala? E sohte mengei en medewehla duwen met. Kitail kin miher nan irair suwed kan ahnsou werei me kahrehda ele kitail sohte pohnese ia uwen pwunod eh kin kahrehiong kitail. Karasepe, aramas akan me kin mi karanih wasahn kisa kan ele solahr kin rong katairong. Oh aramas akan me kin mi karanih wasahn koskihla kihd ele solahr kin ned pwohn wasao. Ahpw ni Siohwa eh pahn ketikihsang soangen irair suwed koaros, kitail pahn uhdahn nsenamwahula!
17 Dahme pahn wiliandi pwunod koaros me kitail ahneki ahnsou wet? Melkahka 37:11 mahsanih: “Me aktikitik kan pahn sapwenikihla sahpwo oh re pahn paiamwahu oh popohl.” Ia uwen eh kansenamwahu en ese me iei met me Siohwa ketin kupwurki ong kitail! Erein ahnsou kapwunod pwukat, wia soahng koaros me ke kak pwehn mi karanih Siohwa oh sapwellime pwihn. Omw koapworopwor ong ahnsou kohkohdo uhdahn kesempwal, eri doudouloale duwen met, tehk mwahu me met uhdahn mehlel, oh ehukihong meteikan. (1 Tim. 4:15, 16; 1 Pit. 3:15) Ni ahl wet, ke kak kamehlele me ni ahnsou me koasoandi wet imwisekla, ke pahn momourte oh nsenamwahu kohkohlahte!
a Parakrap wet kawehwehda duwen tiahk ehu me kin kalapw wiawi nan imweteng nan ekei wasa nan Wehin Amerika mahso.