Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w97 8/1 pp. 20-25
  • Ahmw Mour—Ia Karepe?

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Ahmw Mour—Ia Karepe?
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1997
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Utupen Loaloakong
  • Karepe Kan Nan Koasoandi en Mour
  • Ahnsoun Wiahda Adamwahu ehu
  • “Ih Kahrepe Aramas Kapikipikihda”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1997
  • E Wia Mehn Kahlemeng Mwahu de Mehn Kataman Ehu ong Uhk?
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2011
  • Dahme Kin Wiahiong Mour en Katapan?
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2008
  • Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Eklesiasdes
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1997
w97 8/1 pp. 20-25

Ahmw Mour​—Ia Karepe?

“I inengieng en kalaudehla ei loalokong. I lemehda me iei ih ahl me keiou mwahu ong aramas en wiewia nan ar mour mwotomwot en sampah wet.”​—EKLESIASDES 2:3.

1, 2. Dahme karehda e sohte sapwungki en kin insenohkin pein emen?

KOMW kin insenohki pein uhk, kaidehn? Met ihme kin wiawi. Ihme karehda kitail kin mwenge rahn koaros, oh kitail kin meir ni ahnsou me kitail kin pwangada, oh kitail kin perenki mih rehn koampoakpatail kan oh rehn irail kan me kitail poakohng. Ni ahnsou kan kitail kin mwadong, pampap, de wia soang teikan me kitail kin perenki, ni atail kin kasalehda insenohkin kitail ni elen touparek.

2 Soangen lamalam wet me kin kasalehda atail insenohkin pein kitail kin parekiong dahme Koht kamwekidki Solomon en intingihdi: “Me keiou mwahu ong aramas emen en wia iei en mwenge oh nim oh pereperenki wahn eh doadoahk.” Me poahsonda pohn ah eksperiens, Solomon kapataiong: “Ahpw met I pil pehmehr me e kohsang nin limen Koht. Pwe ma soh, eri ia duwen omw pahn kak mwenge de pereperenki mehkot?”​—Eklesiasdes 2:24, 25.

3. Peidek kapwonopwon dahkei me aramas tohto sohte kak sapengla?

3 Ahpw ke ese me mour kin pidada laudsang mwengemwenge, niminim, memeir, oh wia soang mwahu kan. Kitail kin ahneki weirek kan, kansensuwed kan, oh kapwunod kan. Oh kitail mwomwen nohn kedirepwla sohla kak doudouloale wehwehn atail mour. Kaidehn ih met me kin wiawiohng uhk? Vermont Royster, me mahs wia emen souninting en The Wall Street Journal, mwurin ah tehkada duwen loalaokonglahn oh koahioklahn aramas, intingihdi: “Iet mehkot me kapwuriamwei. Me pid duwen pein aramas, oh duwen ah kahpwal akan, oh duwen eh wasa nan koasoandi en lahng oh sampah, kitail sohte nohn kekeirada dohla sang ni tepin ahnsou. Peidek kan me pid ihs kitail oh dahme kitail mihki met oh ia wasa kitail kohkohlah ie mihmihte rehtail.”

4. Dahme karehda emen emen kitail mwahuki en kak sapengla peidek kan me pid kitail?

4 Iaduwen komw pahn sapengla peidek pwukat: Ihs kitail? Dahme karehda kitail mihki met? Oh ia wasa kitail kohkohla ie? Sulai en sounpar samwalahro, Royster mehla. Ke lemeleme me ahnsouwo e diaradahr pasepeng pwung ong peidek pwukat? De, Mie ahl ehu me ke kak wia met? Oh iaduwen met kak sewese uhk en paikihda mour ehu me kaperen oh mie katepe? Kitail en kilang.

Utupen Loaloakong

5. Dahme karehda kitail en kilangwohng Koht ni atail kin raparapahki pasepeng en peidek kan me pid wehwehpen mour?

5 Ma sang ni pein atail lamalam kitail kin raparapahki karepen atail mour, ele kitail sohte pahn diarada pasepeng, duwehte me kin wiawiohng ohl oh lih tohto, pil duwehte me kin wiawiohng irail kan me loaloakong oh koahiok. Ahpw kitail sohte kelepw ni ahl wet. Atail Sounkapikada ketikihdaiehr sawas kan. Ma ke pahn medemedewe duwen met, kaidehn ih me wia Utupen loaloakong oh erpit, “sang ahnsou soh imwi lel ni ahnsou soh imwi” oh ketin erkihla douluhl koasoandi en lahng oh sampah oh poadoapoad kan? (Melkahka 90:1, 2) E ketin kapikada tohnsampah oh kadehdeiehr wiewia koaros en tohnsampah, eri iei ih Meno me kitail en kilangwohng pwehn ketikihong kitail loaloakong, kaidehn sang rehn aramas soh unsek, me saloaloakong oh sawehwe.​—Melkahka 14:1-3; Rom 3:10-12.

6. (a) Iaduwen Sounkapikadao ketikihda loaloakong me anahn? (b) Iaduwen Solomon kin pidada met?

6 Nin doken atail sohte kak kasik me Sounkapikadao pahn mwenginingin kihong nan salongatail wehwehpen mour, e ketikidahier utupen loaloakong​—sapwelime Mahsan sarawi. (Melkahka 32:8; 111:10) Pwuhk en Eklesiasdes me keiou kesemwpwal nan irair wet. Koht me ketin kamwekid meno en intingihdi, ihme karehda “Solomon erpit sang ohl loaloakong ko en palimese de ohl loaloakong ko en Isip.” (1 Nanmwarki 3:6-12; 4:30-34) Emen lih nanmwarki me pwarek wasao inenin wadekala “erpit en Solomon” me karehda en inda me Solomon sohte kasalehda elep en ah loaloakong oh irail ki me pahn rong ah loaloakong pahn paikihda douluhl.a (1 Nanmwarki 10:4-8) Kitail pil kak loaloakongkihla oh paikihda erpit sarawi me atail Sounkapikada ketikihong Solomon.

7. (a) Dahme Solomon kosoiahki duwen doadoahk tohto nan sampah? (b) Dahme karasahda mehlelen mehkan me Solomon kasawihada?

7 Iren Eklesiasdes kin kasalehda erpit en Koht, me kin kamwekidih mongiong oh mwaliel en Solomon. Pwehki Solomon ahneki ahnsou, kepwe kan, oh loaloakong en wia met, e kasawih “mehkoaros me kin wiawi nin sampah.” E kilangehr me pali laud en met “soh katepe oh rasehng pwakipwakih kisinieng,” madamadau wet kohsang rehn Koht me kitail en tamataman ni atail kin medemedewe karepen atail mour. (Eklesiasdes 1:13, 14, 16) Solomon kasalehda mehlel en irair wet. Karaspe ehu, medemedewe sapwelime mahsan me dierekda nan Eklesiasdes 1:15, 18. Komw wehwehki me erein sounpar epwikih kei aramas kin sosohng soangsoangen mwomwen koperment kan, ekei pak re kin mehlel ni arail songosong en kamwahuwiala kahpwal akan oh kamwahuwiala mour en aramas. Ahpw, mie me kamwahuwiala soahng “suwed” kan en koasoandi soh unsek wet? Oh komw tehkehr me ni en aramas men kin loaloakongla, e kin pil wehwehkihla laud me nan eh mour mwotomwot, e sohte kak kapwungala unsek soang kan. Ni arail kin wehwehkihla met me tohto kin pwunodki, ahpw kitail sohte pahn pwunodki met.

8. Koasoandi dahkei me mihmi sangete mahs?

8 Ehu ire me kitail anahne medemedewe iei koasoandi kan me kin pwurpwurehng wiawi, me kin lelohng kitail, duwehte dakada oh kirlahn ketipino de mwekid en kisinieng oh pihl. Mepwukat pil mihe ni mwein Moses, Solomon, Napoleon, oh ni mwein atail pahpa kahlap akan. Oh re mihmihte. Me pil rasehng met, “ehu dih kin kohdo oh kohkohla, oh mwuri pil ehu dih kin kohdo oh kohkohla.” (Eklesiasdes 1:4-7) Sang ni lamalam en aramas, sohte mehkot me wekila. Aramas kan en mahs oh ahnsouwet ahnekipene soangen wiewia, koapworopwor, mehn akedei, oh doadoahk kan me duwepenehte. Mendahki ma ni wiewiahn aramas, ekei indandkihla ederail de indandkihla arail kaselel de koahiok, ia aramaso ahnsouwet? Mehlaiehr oh ele manoknokla. Se sohte inda met pwe se perenki mehkan me pid mehla. Aramas tohto sohte kak tamanda eden arail pahpa oh nohno kahlap kan en mahso de tamanda ia wasa re ipwidi ie de serdi ie. Komw kilang ia karepen Solomon ni mehlel kilang duwen soh katepen ahn aramas wiewia oh doadoahk.​—Eklesiasdes 1:9-11.

9. Iaduwen atail kak ale sawas ni atail wehwehkihla irair en tohnsampah?

9 Wehwe sarawi wet me pid tohnsampah en dehpa kansensuwedih kitail, ahpw en wia mehkot mwahu ong kitail oh kamwekid kitail en liksang kesemwpwalki mehn akedei de koapworopworki mehkan me pahn mwadang sorala oh manoknokla. E pahn sewese kitail en kasawih dahme kitail pahn kihsang nan mour oh dahme kitail kin nantiong wiahda. Pwehn karasahda met, kitail en dehr wia aramas me kin liksang soangen kamweit koaros, ahpw kitail en diar peren ni atail kin ni touparek mwenge oh nim. (Eklesiasdes 2:24) Oh, nin duwen me kitail pahn kilang, Solomon kaimwsekihla lamalam pwung oh koapworopwor. Ni mwotomwot, iei me kitail en uhdahn kalahnganki atail nanpwung rehn atail Sounkapikada, me kak sewese kitail en ahneki ahnsou kohkohdo ehu me pahn kaperen oh katepe kohkohlahte. Solomon kasalehda: “Mwurin mepwukat koaros, meteieu me I pahn inda: limmwiki Koht, oh kapwaiada sapwelime mahsen, pwehki ih karepe wet me aramas kepikipikihda.”​—Eklesiasdes 12:13.

Karepe Kan Nan Koasoandi en Mour

10. Ni ahl dahieu Solomon kaparekihpene mahn akan oh aramas?

10 Erpit sarawi me sansalda nan pwuhk en Eklesiasdes kak pil sewese kitail en medemedewe ia karepen atail mour. Iaduwen? Solomon kin kasalehda ire mehlel teikan me kitail sohte kin kalap medemedewe. Ehu kin pidada soang kan me duwepene nanpwungen aramas oh mahn. Sises kin karasahiong sapwelime werek kan duwehte sihpw kan, ahpw pali moaron en aramas sohe perenki aramas en kaparekiong irail duwehte mahn akan. (Sohn 10:11-16) Ahpw Solomon kasalehda ekei ire mehlel kan: “I lemeleme me Koht kin ketin songosong aramas kan, pwe en kasalehiong irail me re sohte mwahusang mahn akan. Pwe ni mehlel, imwilahn aramas oh mahn akan duwepenehte, pwe irail koaros pahn mehla. Pwe irail koaros soahngteieu. Eri, aramas akan sohte mwahusang mahn akan, pwe irail koaros sohte kak wehwehki duwen kesemwpwal en ar mour. Aramas oh mahn kin kolahng wasatehkis; ira koaros wiawihda sang pwehl, oh ira koaros pahn pwurehng wiepwella.”​—Eklesiasdes 3:18-20.

11. (a) Ia mwomwen koasoandi en mour en emen mahn? (b) Ia amw pepehm ong soangen keseu wet?

11 Medewehda emen mahn me ke kin perenki kilang, ele emen rak-padser de emen rapit. (Deuderonomi 14:7; Melkahka 104:18; Lepin Padahk 30:26) De ke pahn medewehla emen mahn me adaneki squirrel; oh mie soahngen mahn wet me 300 nan sampah. Ia mwomwen ah koasoandi en mour? Mwurin ah ipwidi, eh nohno kin kadihdi erein wihk kei. Mwuri wune kan kin miehla oh e kak pidoiwei liki. Ele komw kin kilang mahn menet ah kin tangtangseli sukusukuhlki en rapahki kene mwenge. Ahpw pak ngeder e kin mwomwen mwadomwadong, oh insensenamwahuki eh pwulopwul. Mwurin ah kekeirkihda sounpar ehu de riau, e rapahkihda emen squirrel pwehn kawerekiohng. Eri e anahne wiahda ehu pese oh apwalih kisin nah kan. Ma e rapahkida soangen wahn tuhke me duwehte berries, oh nuts kan iangahki weren tuhke kan me itar eri ih oh ah peneinei en squirrelo pahn keirada mworouroula oh ahneki ahnsou en kalaudehla peserail. Ahpw mwurin sounpar kei te, mahnet tepiada mahla oh mengei en lelohng aksident oh soumwahu. Ni ah mahkiehr sounpar eisek e mehla. Mendahki ekei mour en soahngen mahn menet me ekiste weksang met, met iei koasoandi en ah mour.

12. (a) Ni mehlel, dahme karehda koasoandi en mour en aramas tohto kin duwehte koasoandi en mour en mahn? (b) Dahme kitail en tamanda ma mwuhr kitail kilangada mahno me kitail kin medemedewe?

12 Pali moaron en aramas sohte pahn sapwung koasoandi en mour en mahn menet, pwe re sohte leme me mie karepen en mahn squirrel menet ah mour. Ahpw, mouren aramas tohto sohte kin weksang met, kaidehn? Re ipwidi oh epwel kohwong irail ni arail wia kisin seri pwelel kan. Re kin mwenge, kekeirada, oh mwadong ni ahnsou me re pwulopwul. Sohte pwand re wialahr aramas laud kei, oh rapahkida arail pwoud kan, oh rapahkihda arail wasahn kouson oh elen rapahki mwenge. Ma re pweida nan mour, re pahn mworouroula oh kalaudehla imwerail (peserail) pwehn kak apwalihada neirail kan loale. Ahpw sounpar kan mwadang koanoairaidi oh re mahla. Ma kaidehn mwowe, re pahn mehla mwurin sounpar 70 de 80 me audaudki “soang apwal oh kamedek kan.” (Melkahka 90:9, 10, 12) Ma ahnsou ehu ke kilangada emen mahn squirrel (de mahn teikan me ke medemedewe) ele ke pahn tamanda ire kesemwpwal mehlel pwukat.

13. Dahme kin imwila mehlel ong mahn oh aramas?

13 Komw kak kilang karepen Solomon kin kaparekiong mouren aramas me e duwehte mouren mahn akan. E intingihdi: “Soahng koaros me kin wiawi nin sampah wet kin wiawi ni ahnsou kan me Koht ketin koasoanehdi. . . . ahnsoun ipwidi oh ahnsoun mehla.” Mehwet mehla, kin duwepenehte ong aramas oh mahn, “pwe irail koaros pahn mehla.” E kapataiong: “Ira koaros wiawihda sang pwehl, oh ira koaros pahn pwurehng wiepwella.”​—Eklesiasdes 3:1, 2, 19, 20.

14. Iaduwen ekei aramas kin sosohng en wekidala uhdahn koasoandi en mour, ahpw ia imwilahn met?

14 Kitail en dehr inda me ire mehlel kan me sansalda wasaht me sapwung. Mehlel, ekei ele pahn nantiong en wekidala irairo, ni arail pahn doadoahk daulihla pwehn kamwahuwiala arail irair en mwohni laudsang dahme arail pahpa oh nohno ahnekiehr. Ele re pahn sukuhl laud pwehn kamwahuwiala elen arail mour, nin doken arail pahn kalaudehla arail wehwehki mour. De re pahn nohn tengediohng wia eksersais kan pwehn alehdi roson mwahu oh en kak kareireila arail mour. Oh mepwukat kak wahdo ekei kapai kan. Ahpw ihs me kak uhdahn kamehlele me mepwukat pahn pweida? Ahpw ma re pahn pweida, ia uwen werei en mepwukat?

15. Keseu mehlel dahieu en mouren aramas tohto me konehng?

15 Solomon kalelepek: “Ma ke kalaudehla omw akamaiong aramas kehlail meno, sohte pahn katepe, eri ke sohte pweida. Ia duwen aramas emen eh kak ese dahme mwahu ong en aramas emen eh mour mwotomwot oh soh katepe-mour mwotomwot me kin daulih aramas rasehng mwete ehu? Ia duwen aramas emen eh kak ese dahme pahn pweida nan sampah mwurin eh pahn mehla?” (Eklesiasdes 6:11, 12) Pwehki mehla kin mwadang kauhdi en aramas men ah nannanti, mie uhdahn katepe en nannationg alehda kepwe tohto de e nantiong suksukuhl sounpar tohto pwehn ihte alehdi kepwe tohto? Oh pwehki mour me mwotomwot, me kin daulih duwehte mwete ehu, me tohto kin wehwehki me solahr ahnsou en pwurehng kauhlahng arail nannati kan ong en emen aramas mehn akedei ni arail kin ese me e sohte pahn pweida, oh aramas emen sohte pahn pil ese dahme pahn wiawiohng nah seri kan “mwurin ah mehla.”

Ahnsoun Wiahda Adamwahu ehu

16. (a)Dahme kitail kak wia me mahn akan sohte kak wia? (b) Padahk mehlel dahieu me pahn kamwekidih atail lamalam?

16 Me weksang mahn akan, kitail aramas ahneki koahiok en medemedewe, ‘Ia wehwehn ahi mour? E wiahte koasoandi ehu me wie pwurpwurehng, koasoandi en ahnsoun ipwidi oh ahnsoun mehla?’ Nan ire wet, tamanda mehlel en mahsan en Solomon me pid duwen aramas oh mahn: “Ira koaros pahn wiepwella.” Met kin wehwehki me mehla kin uhdahn kauhdi mour en emen? Eri, Paipel kin kasalehda me aramas sohte ahneki mour (soul) me sohte kak mehla likin paliwaro. Aramas iei mour (soul), oh mour (soul) me wiahda dihp kin mehla. (Esekiel 18:4, 20) Solomon kawehwehda: “Me momour kan ese me re pahn mehla, ahpw me melahr akan sohte ese mehkot. Solahr keting ehu pahn kohieng irail; re manokonoklahr douluhl. Nantiong doadoahk laud ni soahng koaros me ke pahn wia met, pwe e sohte pahn mie wiewia, de lamalam, de loaloakong, de erpit, nan wasahn me melahr akan-oh iei wasa me ke pahn kohla ie.”​—Eklesiasdes 9:5, 10.

17. Dahme Eklesiasdes 7:1, 2 pahn karehong kitail en medemedewe?

17 Me pid duwen ire mehlel wet me kitail sohte kak irehdi, tehk mahsan pwukat: “Adamwahu mwahusang lehn wai pweilaud kan; oh rahn me ke mehla mwahusang rahn me ke ipwidi. Kohla ni ihmw ehu me nsensuwed en mehla mi ie mwahusang kohla ni kamadipw ehu, pwe me momour kan pahn kin pein katamankin irail me mehla awiawih kitail koaros.” (Eklesiasdes 7:1, 2) Kitail pahn pwungki me mehla “iei imwin tohnsampah koaros.” Sohte aramas me nimalahr soangen wini me dene kin kareireiala mour, de kang soangen vitamin ehu, de kang soangen mwenge ehu, de wia soangen eksersais ehu me pahn imwikihla mour poatopoat. Oh ahnsou koaros re “manoknkolahr douluhl” mwurinte arail mehla. Eri dahme karehda adamwahu “mwahusang lehn wai pweilaud kan, oh rahn me ke mehla mwahusang rahn me ke ipwidi”?

18. Dahme karehda kitail kak esehki me Solomon kin kamehlele kaiasadao?

18 Duwen me kitail tehkehr, Solomon kin wehwehki ia uhdahn soang kan. E mwangih me kadaudeke kan en mahs Eipraam, Aisek, oh Seikop, ahneki adamwahu rehn atail Sounkapikadao. Pwehki Siohwa Koht wehwehkihla douluhl Eipraam, e inoukihda me e pahn kapaiada ih oh kadaudeke. (Senesis 18:18, 19; 22:17) Ehi, Eipraam wiahda adamwahu ehu rehn Koht, oh e wiahla koampoakepahn Koht. (2 Kronikel 20:7; Aiseia 41:8; Seims 2:23) Eipraam ese me ah mour oh mour en nah pwutako kaidehn ihte kin iang kisehn koasoandi en ipwidi en emen lau e mehla me kin pwurpwurehng wiawi. E wia laud sang met. Re ahneki koapworopwor mehlel en pwurehng momour, kaidehn pwehki re ahneki mour (soul) me sohte kin mehla, ahpw pwehki re pahn kaiasada. Eipraam kin likih me “Koht kak kaiasada [Aisek] sang mehla.”​—Ipru 11:17-19.

19. Loaloakong dahieu kitail kak alehdi sang rehn Sohp me pid wehwehpen Eklesiasdes 7:1?

19 Mie mehn kapir ong en wehwehkihla iaduwen “adamwahu mwahusang lehn wai pweilaud, oh rahn en mehla mwahusang rahn en ipwidi.” Duwehte dahme Sohp wia mwohn ih, Solomon kin kamehlele me Meno me kapikada mouren aramas kak pil pwurehng kapwurehdo mour. E kak kapwurehdohng mour irail kan me mehla. (Sohp 14:7-14) Sohp me loaloapwoat inda: “Komw [Siohwa] pahn ketin malipe ie, I ahpw pahn patohwan sapeng, komw ahpw pahn kupwurperenkiniehda, wiepen nin limomwiet.” (Sohp 14:15) Medewehla duwen met! Ong sapwelime ladu loaloapwoat kan me mehla, atail Sounkapikadao “kupwurperenkihda.” (“Komw ahpw pahn kupwurperenkiniehda oh men pwurehng kilang wiepen nin limomwiet.”​—The Jerusalem Bible.) Ni ah doadoahngki meirong tomw en Sises Krais, Sounkapikadao kak kaiasada aramas kan. (Sohn 3:16; Wiewia 24:15) E sansal me, aramas kak weksang mahn akan me mehla.

20. (a) Iahd me dene rahn en mehla mwahusang rahn en ipwidi? (b) Iaduwen iasadahn Laserus kin kamwekidada me tohto?

20 Met wehwehki me rahn en en emen mehla kin mwahusang rahn en ah ipwidi, ma aramaso ahnsouwo wiadahr adamwahu ehu rehn Siohwa, me kak kaiasada me lelepek kan me mehla. Solomon Lapalap, Sises Krais, kadehdehda mehlel en met. Karaspe ehu, e kaiasadahng mour ohl lelepeko Laserus. (Luk 11:31; Sohn 11:1-44) Ni duwen me ke kak tamanda ahnsouwo, me tohto me kadehde en Laserus pwuredohng mour inenin mwekidki met, oh re pwosonla sapwelimen Koht Ohlo. (Sohn 11:45) Ke lemeleme me sohte karepen en aramas pwukat mour, oh re sohte ese ihs irail oh ia wasa re kohkohla ie? Weksang met, re wehwehki me re sohte ihte wia mahn ekei me ipwidi, mour ahnsou kis, oh eri mehla. Karepen arail mour kin doakedoake arail esehla Semen Sises oh wia Kupwure. Iaduwen komwi? Padahk pwukat kin sewese uhk en kilang, de wehwehkihla laud, iaduwen amw mour kak mie karepe de amw mour en mie karepe?

21. Ire dahieu me pid rapahki wehwehn atail mour me kitail pahn pil kasawih?

21 Ahpw, pwe karepen mour en mehlel oh mie katepe kin pidada laud sang en ihte medemedewe duwen mehla oh pwurehng mour mwurin met. E kin pidada dahme kitail kin wiahong atail mour nan ehu ehu rahn. Solomon pil kasalehda sansal met nan pwuhk en Eklesiasdes, duwen me kitail pahn kilang nan artikel en mwuhr.

[Nting tikitik me mi pah]

a “Kosoi me pid Lih Nanmwarki en Sihpa kin kasalehda loaloakong en Solomon, oh me dene kosoi pwoatet kin wiahte soi ehu (1 N. 10:1-13). Ahpw iren pwuhko pwon kasalehda me en liho pwarek Solomon uhdahn kin pidada netinet oh pwehki met e wia mehkot me loaloakong; oh sohte peikidpen ah mehlel nan poadoapoad.”​—The International Standard Bible Encyclopedia (1988), Volume IV, pali 567.

Komw Tamataman?

◻ Ni ahl dahkei mahn oh aramas duwepene?

◻ Dahme karehda mehla kasalehda me pali laud en ahn aramas nannanti oh doadoahk kan sohte katepe?

◻ Iaduwen rahn en mehla kak mwahusang rahn en ipwidi?

◻ Pwe karepen atail mour en mie katepe e anahne poahsonda pohn nanpwung dahieu?

[Kilel kan nan pali 22]

Iaduwen amw mour weksang mour en mahn akan?

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share