Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w98 7/1 pp. 10-15
  • Kaulaule Weweidki Koht

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Kaulaule Weweidki Koht
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1998
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Elen Mour Mwahu
  • Liksang Lidip en Liki Pein Uhk
  • Dehr Mweidong Masak Aramas en Poweiukedi
  • Liksang Mwamwalehki Kaweid
  • Kak Powehdi Pwunod kan en Mour
  • Weweidki Pwoson, Kaidehn Ki Mehkan Me Ke Kilang!
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
  • Kaukaule Kekeid Nan Sapwekkimen Siohwa Ahl
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1999
  • Iang Koht Kekeid—Tepin Kahk Kan
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1999
  • Kitail En Iang Siohwa Koht Kekeidwei
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2005
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1998
w98 7/1 pp. 10-15

Kaulaule Weweidki Koht

“Kumwail weweidki ngehno, oh dehr kin kapwaiada ahnepen aramas.”​—KALESIA 5:​16.

1. (a) Pahn soangen irair dah kei oh ia uwen werei me Enok weweidki Koht? (b) Ia uwen werei Noha weweidki Koht, oh pwukoah toutou dah kei me Noha ahneki?

PAIPEL padahkiong kitail me Enok kin “iang Koht mehlel weweid.” Edetehn aramas me kapilpene ih kin doadoahngki lokaia kan me sohte konehng oh wiewia sapwung kan, Enok nantiong en iang Koht weweid lao lel eh mehla ni ah mahki sounpahr 365. (Senesis 5:​23, 24; Sud 14, 15) Noha pil kin “iang Koht mehlel weweid.” E wia met ni ahnsou me e apwaliahda eh peneinei, oh dadaur nan sampah ehu me mihla pahn manaman en tohnleng suwed akan iangahki neirail seri kan, oh ni ahnsowohte e kin kapwaiada en kauwada lapalahn warihmw ehu me laudsang war teikan ni ahnsouwo. E kaukaule iang Koht weweid lao lel mwurin Nohlik, mendahki aramas pwurehng tepida uhwong Siohwa nan Papel. Ni mehlel, Noha pousehla iang Koht kekeid lao lel e mehla ni ah mahki sounpahr 950.​—⁠Senesis 6:9; 9:​29.

2. Ia wewehn ‘weweidki Koht’?

2 Ni ahnsou me Paipel mahsanih me ohl pwoson pwukat kin “weweidki Koht”, Paipel kin doadoahngki lepin lokaia wet ni karasaras. Met kin wehwehki me wiewiahn Enok oh Noha kin kasansalehda me ara pwoson Koht me kehlail. Ira kapwaiada dahme Siohwa padahkiong ira en wia, oh ira kin koasoanehdi ara mour nin duwen dahme re ese me Koht kupwurki aramas akan en wia. (Pil kilang 2 Kronikel 7:​17.) Kaidehn sang ni ara madamadaute me ira kin pwungki dahme Koht mahsanihiong ira en wia, ahpw ira kin kapwaiada soahng koaros me Koht ketin kupwurki ira en wia​—⁠kaidehn ekei koasoandi kan, ahpw ira kin kapwaiada koasoandi koaros ni uwen me ira kak nin duwen aramas soh unsek kei. Ihme, Noha kin kapwaiada soahng koaros me Koht padahkiong ih en wia. (Senesis 6:​22) Noha sohte kin mwowehla kaweid kan me kohwong ih, oh e pil sohte kin soukautih. Nin duwen emen me kin perenki en karanih Siohwa oh ahneki saledek en kapakap ong Koht oh kesempwaliki kaweid me kohsang powe, Noha kin weweidki Koht. Komw kin wia met?

Elen Mour Mwahu

3. Dahme kesempwal ong koaros me inoukihda ahr mour ong Koht oh papidaisla nin duwen sapwellime ladu kan?

3 Inenen kaperen en kilang aramas akan tepida weweidki Koht. Ni ahnsou re kin kekeirada kapwaiada dahme Siohwa kupwurki, re kin kasansalehda ahr pwoson, me sohte aramas men pahn kak kaperenda Koht ma sohte eh pwoson. (Ipru 11:6) Kaperen en kilang me erein sounpahr limau samwarlahro irerekdo lel met, uwen aramas me inoukihong Siohwa arail mour oh papdaisla nan pihlo kin daulihla me 330,000! Ahpw e pil kesempwal ong irail koaros oh pil ong kitail koaros en kaukaule weweidki Koht.​—⁠Madiu 24:13; Kaudiahl 2:​10.

4. Mendahki irail kasalehda ekis pwoson, dahme kahrehda pali laud en mehn Israel kan me mweselsang Isip sohte pidelong nan Sahpw en Inou?

4 Ni mwehin Moses, peneinei en mehn Israel kan anahne pwoson ma irail pahn wia Pahsohpa nan Isip oh iriski uhr en wenihmw kan oh nan temwen ihmw kan nta. (Eksodus 12:​1-​28) Ahpw, pwoson en aramas tohto luwetala ni ahnsou me irail kilangada sounpei kan en Parao pakihiraildo ni Sehd Weitahta. (Eksodus 14:​9-​12) Melkahka 106:12 kasalehda me ni ahnsou me re pitsang sounpei kan en Isip oh aluhla pohn sehdo me ngalangaldi oh kilang en pihlo kamwopwala sounpei kan en Isip, irail pwurehng “pwoson sapwellimen [Siohwa] mahsen.” Ahnsoukis mwuri, nan sapwtehn, mehn Israel akan tepida kaulimki pihl en nim pihl, mwenge, oh irail akan me kin apwalih irail. Oh ni ahnsou me lipahrok ehk ko sang rehn me ehk riemeno pwurodosang Sahpw en Inou, oh ripohtki rong suwed, mehn Israel akan tepida masapwehkada. Pahn irair pwukat, pwuhken Melkahka 106:24 mahsanih, “re sohte kamehlele inou en Koht.” Irail men pwurala sahpw en Isip. (Nempe 14:​1-4) Arail pwoson ihte kin sansalda ni ahnsou re kin kilang manaman kapwuriamwei kan sang rehn Koht. Irail sohte kin kaukaule weweidki Koht. Imwilahn met, mehn Israel pwukat sohte pedilong nan Sahpw en Inou.​—⁠Melkahka 95:10, 11.

5. Iaduwen pwuhken 2 Korint 13:5 oh Lepin Padahk 3:​5, 6 kin pidada weweidki Koht?

5 Paipel kin kangoangekin kitail: “Kumwail kalelapak oh wia keseupen pein kumwail ma kumwail weweidki pwoson.” (2 Korint 13:5) En “iang pwoson” kin wehwehki kolokol de kapwaiada padahk kan en Kristian. Met kesempwal ma kitail pahn kak pweida en weweidki Koht erein atail mour. En weweidki Koht, kitail pil anahne doadoahngki irair en pwoson, likih Siohwa ni unsek. (Lepin Padahk 3:​5, 6) Lidip tohto pahn kak lidipehdi aramas akan me sohte kin likih Siohwa. Ia ekei lidip pwukat?

Liksang Lidip en Liki Pein Uhk

6. Dahme Kristian koaros esehki duwen nenek oh kamwahl, oh ia ahr pepehm ong dihp pwukat?

6 Koaros me onopki Paipel, oh inoukihdahr ahr mour ong Siohwa oh papidaisla ese me Mahsen en Koht kin kalahdeki nenek oh kamwahl. (1 Deselonika 4:​1-3; Ipru 13:4) Irail kin pwungki koasoandi wet. Irail pil men kapwaiada met. Ahpw, dihp en nenek iei ehu lidip en Sehdan me kin keieu pweida. Dahme kahrehda?

7. Nan sapwen Mohap, iaduwen ohlen mehn Israel akan iang wia tiahk me re ese me sapwung?

7 Irail akan me kin iang wiahda dihp en nenek ele mwein ni tepio sohte pilahn en wia met. Ele mwein met pil mehlel ong mehn Israel akan nan sahpwen Mohap. Ong ohlen Israel akan me pwangakihda mihmi nan sapwtehn, ele mwein lih akan en Mohap oh Midia me kin kasonge irail kin mwomwen kadek ong irail nin tepio. Ahpw dahme wiawi ni ahnsou me mehn Israel akan tepida ale luhk en werekiong aramas akan me kin papahiong Paal, ahpw kaidehn Siohwa, oh irail akan me kin mweidong neirail serepein kan (oh pil serepein kan sang peneinei lapalap kan) en wia nsenpwopwoud rehn ohl akan me irail sohte pwoudiki? Ni ahnsou me ohl akan sang wehin Israel tepida inengieng werek pwukat, re kin lelong kasongosong oh lohdi pah mendahki arail ese me e sapwung, oh met kahrehda ren salongala sang ahr mour.​—⁠Nempe 22:1; 25:​1-​15; 31:16; Kaudiahl 2:​14.

8. Nan atail ahnsou, dahme pahn kak kahrehong Kristian men en wiahda dihp en nenek?

8 Nan atail ahnsou, dahme pahn kak kahrehong emen en lohdi pahn lidip ehu? Mendahki ma emen ese duwen ia uwen dihp laud en wia dihp en nenek, ahpw e sohte pohnese duwen keper en likih pein ih, ele mwein e kak mweidong pein ih en lelong ehu irair me kasongosong pahn powehdi ah madamadau kan.​—⁠Lepin Padahk 7:​6-9, 21, 22; 14:16.

9. Kaweid en Iren Paipel dah kei kak perekitailsang dihp en nenek?

9 Ni lokaia inen, sapwellimen Koht Mahsen panawihkin kitail en dehr ahneki madamadau me kitail kehlail oh werek suwed sohte pahn kak kasaminehla kitail. Met kin pidada kilikilang prokram en TV me kin kasansalehda mouren aramas akan me kin wia nenek oh pil kilang makisihn kan me kin kainengiahda ineng en nenek kan. (1 Korint 10:11, 12; 15:33) Werekiong iengatail pwoson akan ni ahnsou sohte konehng kan pahn kak kahrehda kahpwal laud akan. Ineng nanpwungen ohl oh lih me kehlail. Sapwellimen Siohwa pwihn sansal kin nsenohki kihda kaweid en dehr mihmi rehn emen me kaidehn ahmw pwoud de ahmw peneinei ni wasa kan me aramas sohte kak kilang kitail. Pwehn kaukaule weweidki Koht, kitail anahne liksang lidip en likih pein kitail, oh kapwaiada kaweid kehlail me e ketikihong kitail.​—⁠Melkahka 85:8.

Dehr Mweidong Masak Aramas en Poweiukedi

10. Iaduwen “masak aramas” pahn kak wia lidip ehu?

10 Pil ehu keper sansalda nan pwuhken Lepin Padahk 29:25 me mahsanih: “Me keper pwunodki dahme aramas teikan lemeleme duwen kowe.” Sounpwahki mahn kin pak tohto wiahda lidip me kin doadoahngki sahl me pahn salipene tepin waren mahno de neh kan. (Sohp 18:​8-​11) Masak aramas pil kak salihdi de kauhdi en emen koasoi ni saledek oh en wia tiahk mwahu me pahn kaperenda Koht. Ineng en kaperenda mehteikan iei mehkot pwung, oh sohte nsenohki pepehm en aramas teikan pil kaidehn elen Kristian. Ahpw anahne en toupahrek. Ni ahnsou me emen pahn nsenohkihla pepehm en aramas teikan lao met pahn kahrehong ih en wiahda mehkot me Koht kin sapwungki de karehong en sohte wia dahme Mahsen en Koht kin padahkiong kitail en wia, aramas menet lohdiehr pahn lidip wet.

11. (a) Dahme pahn kak pere kitail sang masak aramas en powekitaildi? (b) Iaduwen Siohwa kin sewese sapwellime ladu kan me kin nantiong song en powehdi ahr masak aramas?

11 Mehn perepe sang lidip wet, sohte kin kohsang ahn pein emen irair me e ipwikihdi, ahpw kin kohsang ma emen pahn “likih Siohwa.” (Lepin Padahk 29:25b) Ma emen kin likih Koht, mendahki ma ih soangen aramas me kin namenek, e kak eimah. Kitail anahne en pere pein kitail sang lidip en masak aramas, pwehki kasongosong kan en Sehdan kin kapilpene kitail ahnsouwet. Mendahki soukohp Elaisa ahneki rekord mwahu me e wia aramas eimah men, ni ahnsou me Sesepel kamasakih Elaisa me e pahn mehla, e masapwehkada oh tang. (1 Nanmwarki 19:​2-​18) Ahnsou me wahnpoaron Piter lelong kahpwal, e masapwehkada oh kamahmki me e sehse Sises Krais, oh sounpahr kei mwurin met e pwurehng mweidong masak aramas en kahrehong ih en wia mehkot me kin uhwong pwoson. (Mark 14:66-​71; Kalesia 2:​11, 12) Ahpw, Elaisa oh Piter ale sawas ni pali ngehn, oh ira likih Siohwa oh pousehla papah Koht ni ahl me pwung.

12. Ia ekei kahlemeng mwahu kan nan rahnpwukat me kin kasalehda iaduwen aramas akan me ale sawas en dehr mweidong masak aramas en koarompwa ahr kaperenda Koht?

12 Sapwellimen Siohwa ladu tohto nan rahnpwukat me sukuhlikiehr en powehdi ahr masak aramas. Peinakapw en Sounkadehde men nan Guyana koasoia: “Kasongosong sang iengei tohnsukuhl akan me inenen kehlail.” Ahpw e kapataiong met: “Ahpw, ai pwoson Siohwa pil kehlail.” Ni ahnsou me ah sounpadahk kapailokehkin ih duwen eh pelien lamalam mwohn tohnsukuhl teikan, e kapakap ong Siohwa. Mwuri, e kelepwkihla ah sounpadahk oh kadehdehiong ah sounpadahk ni ahl me konehng oh kadek. Ni ahnsou me ohl pwulopwul men mwemweitla wasa me e tikida ie nan Benin, ohl menet me sukuhlikier kupwuren Siohwa pilanih en kesehla dikedik ehu me eh pahpa wiahda ong ih. Ohl pwulopwul menet ese me sohte mouren dikedik wet, ihme e sohte masak dikediko, ahpw e pil ese me tohnkousapw ko pahn lingeringer pah oh kemehla ih. E kapakapkiong Siohwa met, oh ni pwong ehu e ale dikediko oh kesehla. (Pil kilang Sounkopwung 6:​27-​31.) Ni ahnsou me emen lih nan Dominican Republic tepida papah Siohwa, eh pwoudo idingkihong ih en wiahda eh pilipil ma liho pahn pilada ih de Siohwa. Ohlo kamasakih ih oh nda me e pahn mweisang ih. Masak aramas pahn imwikihla ah kesehla ah pwoson? Liho sapengki: “Ma met kin pid duwen salelepek ong ai pwoud, I pahn namenengki, ahpw I sohte namenengki en papah Siohwa Koht!” E pousehla lelepek ong Koht, oh mwuhr, eh pwoud iang ih kapwaiada kupwuren Siohwa. Ma kitail pil pahn likih Samatail nanleng ni unsek, kitail pil kak liksang mweidong masak aramas en irekitaildi sang wia dahme pahn kaparenda Siohwa.

Liksang Mwamwalehki Kaweid

13. Soangen lidip dahieu me pwarada nan 1 Timoty 6:9?

13 Mendahki ekei lidip kan me sounpwakihdi mahn akan kin wiahda pwehn koledi mahn akan me kin peien alu wasa me lidip kin mie, ekei lidip kan kin wiawihkihda pahn akan pwehn lidipiki mahn akan. Ong aramas tohto, en kepwehpwela kin wia lidip ehu. (Madiu 13:22) Nan 1 Timoty 6:​8, 9, Paipel kin kangoange kitail en itarki kisin tungoal akan oh likou kan. Oh e panawihkin kitail: “Ahpw irail kan me men kepwehpwehla kin pwupwudiong nan songosong oh lohdiong nan lidip en ineng pweipwei oh keper tohto, me kin kauweirailla.”

14. (a) Dahme ele mwein pahn kak koarompwa emen sang kapwaiada kaweid en itarki kisin mwenge oh likou kan? (b) Iaduwen wehwehki sapwung lepin lokaia kepwehpwe pahn kak kahrehong emen en mwamwahlehki peneu me ntingihdi nan 1 Timoty 6:9? (c) Ni ahl dahieu “mehkan me aramas kin kilang oh ahneda” pahn kak kahrehong ekei en maskunla oh sohte kilang lidip me awiawih irail?

14 Mendahki peneu wet, tohto kin lohdi pahn lidip wet pwehki irail sohte kin doadoahngki kaweid wet ong pein irail. Dahme kahrehda? Aklapalap soh kin kahrehong irail en kolokolte mour ehu me kin daulihla sohla “itarki kisin tungoal akan oh likou kan” me Paipel kin kangoange kitail en memourki? Ele mwein irail kin mwamwahleki kaweid en Paipel pwehki re kin kawehwe lepin lokaia wet kepwehpwe ong irail akan me inenen kepwehpwe. Ni sansal, Paipel kin kawehwehda wekpeseng en irail akan me kin men kapwehpwehla oh irail kan me kin itarki kisin tungoal oh likou kan. (Pil kilang Ipru 13:5.) De “mehkan me aramas kin kilang oh ahnehda”​—⁠ineng en men naineki mehkot me irail kin kilangada, mendahki ma irail pahn tohnmeteikihla mehkan en pali ngehn​—⁠pahn kahrehong irail en wiahkihla kaudok mehlel en wia mehkot keriau nan ahr mour? (1 Sohn 2:​15-​17; Akkai 1:​2-8) Ia uwen peren irail kan me kin kapwaiada kaweid kan en Paipel oh kekeid rehn Koht ni ahr kin wiahki papah Siohwa mehkot me keieu kesempwal nan ahr mour!

Kak Powehdi Pwunod kan en Mour

15. Soahngen irair dah kei pahn kak kahrehda kapwunod ong sapwellimen Siohwa aramas akan, oh lidip dahieu me kitail anahne en mwasamwasahn ni ahnsou me kitail kin lelong soangen kahpwal pwukat?

15 Aramas me kin pwunodki duwen en rapahki kenerail mwenge en ehu ehu rahn kin tohtosang aramas akan me kin men kepwehpwehla. Sapwellimen Siohwa ladu tohto kin mourki dipwisou malaulau. Irail kin doadoahk laud awa tohto pwehn kak pwainda ahr likou kan me anahn oh wasa me ahr peneinei kak pweidi ie ni pwong, oh pil ekis mwenge ong ehu ehu rahn. Mehteikan kin lelong kahpwal pwehki soumwahu de re pein mahla de kahpwal pwehki ahr peneinei kan. Ia uwen mengei en mweidong irair pwukat en kasokehla mahseno sang arail mour!​—⁠Madiu 13:22.

16. Iaduwen Siohwa kin sewese kitail en powehdi kahpwal kan en mour?

16 Ni elen limpoak, Siohwa kin padahkiong kitail duwen kamwahu kan me kitail pahn nsenamwahuki pahnangin Wehin Mesaia. (Melkahka 72:​1-4, 16; Aiseia 25:​7, 8) E pil kin sewese kitail en powehdi atail kahpwal kan en mour en ahnsouwet sang ni ah kaweidkin kitail duwen iaduwen kitail kak tamanda dahme me keieu kesempwal nan atail mour. (Madiu 4:4; 6:​25-​34) Siohwa pil kin kamehlelei ong kitail sang nting en iren Paipel kan ong iaduwen e sewese sapwellime ladu kan en mahs. (Seremaia 37:21; Seims 5:​11) E kin kakehle kitail ni ah kehsehkin kitail, me mendahki sohte lipilipil soangen kahpwal dah me kitail pahn lelong, sapwellime limpoak ong sapwellime ladu lelepek kan pahn duduhwehte. (Rom 8:​35-​39) Ong irail akan me kin likih Siohwa, e mahsanih: “I sohte pahn mweisang uhk; I sohte pahn keseiukala.”​—⁠Ipru 13:5.

17. Kihda karasaras kan ong iaduwen aramas akan me kin lelong kahpwal laud, ahpw irail kin kaukaulehte weweidki Koht.

17 Kristian mehlel akan kin kehlailkihda loalokong wet, oh met kin sewese irail en pousehla weweidki Koht oh sohte sohpeiong wiewiahn sampah kan. Aramas semwehmwe kan nan sahpw tohto kin ahneki madamadau en sampah wet me ma ke semwehmwe oh kihsang mehkot sang rehn aramas kepwehpwe kan, ke sohte pirap, pwe ken kamwenge ahmw peneinei. Ahpw irail akan me kin weweidki pwoson, kin soikala madamadau en sampah wet. Irail kin kesempwaliki en kenikenla rehn Koht oh sohpeiong ih en katingih ahr tiahk mwahu kan. (Lepin Padahk 30:​8, 9; 1 Korint 10:13; Ipru 13:18) Liohdi men nan sahpwen India diarada dahme sewese ih en powehdi kahpwal wet iei en pwerisek nan doadoahk oh doadoahngki eh loalokong en rapahki elen powehdi kahpwalo. E sohte pahtouki ah lelong irair apwalo, ahpw e esehier me ma e pahn rapahki mahs Wehin Koht nan eh mour, Siohwa pahn kihong ih kapai kan en kak ale mwenge oh likou itar ong pein ih oh nah pwutak. (Madiu 6:​33, 34) Aramas kid kei nan sampah wet kin wia met, mendahki kahpwal akan me irail kin lelong, Siohwa iei ahr wasahn ruk oh kehl. (Melkahka 91:2) Met pil pahn duwehte komwi?

18. Ia mehn kapir ong liksang lidip kan en Sehdan sampah?

18 Pwehki kitail kin mihmi nan koasoandi suwed wet, kitail pahn anahne liksang lidip kan. (1 Sohn 5:​19) Paipel kin kasansalehda lidip pwukat oh iaduwen kitail kak liksang. Irail akan me kin ni mehlel poakohng Siohwa oh pil kin lemmwihki ih pahn kak pweida dehr lohdi pahn lidip pwukat. Ma irail kin “weweidki ngehn,” irail sohte pahn lohdi pahn wiewiahn sampah wet. (Kalesia 5:​16-​25) Ong aramas koaros me kin kauwada ahr mour rehn Siohwa, mie koapworopwoar kaselel ehu en weweidki Koht, oh karanih ahnsou kohkohlahte.​—⁠Melkahka 25:14.

Ia Omw Pasepeng?

◻ Iaduwen liki pein uhk pahn kak wiahla lidip ehu?

◻ Dahme pahn kak pere kitail sang irairen masak aramas?

◻ Dahme pahn kak kahrehong kitail en sohte kapwaiada kaweid me kin pid duwen keper en men kepwehpwehla?

◻ Dahme pahn kak sewese kitail en dehr lohdi pahn lidip en kapwunod en mour?

[Kilel nan pali 12, 13]

Tohto kin kaukaulehte weweidki Koht erein arail mour

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share