Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w00 2/1 pp. 21-26
  • “Pwuhriong Nan Likoun Karakarahk”

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • “Pwuhriong Nan Likoun Karakarahk”
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2000
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Ngehnin Sampah Me Wie Doadoahk
  • Siohwa Kin Ketin Ieiang Aramas Karakarahk akan
  • Sukuhlki en Ahneki Lamalam en Karakarahk
  • Lamalam Pwung
  • ‘Kumwail en Karakarahk’
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2008
  • Kakairada Aktikitik Mehlel
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
  • Iaduwen Komw Kak Kasalehda Uhdahn Karakarahk Mehlel?
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1999
  • Nantihong Idawehn Mehn Kahlemeng Mwahu Me Sises Wiadahr
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2005
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2000
w00 2/1 pp. 21-26

“Pwuhriong Nan Likoun Karakarahk”

“Koht kin ketin pelianda me aklapalap akan, a e ketikihong sapwellimen kalahngan me karakarahk kan.”​—1 PITER 5:5.

1, 2. Irair en madamadau wekpeseng riau dah kei kin kamwekidada laud wiewiahn aramas?

NANPWUNGEN irair en madamadau kan me Mahsen en Koht kasalehong kitail iei irair en madamadau riau me wekpeseng. Ira koaros kin kamwekid laud wiewiahn aramas. Ehu iei “lamalam en karakarahk.” (1 Piter 5:5, New World Translation) Ehu dikseneri kawehwehda “karakarahk” me iei “wiewia de ngehnin aktikitik: saledek sang aklapalap.” Wehwehn lamalam karakarahk kin duwehte wehwehn aktikitik, oh sang ni madamadau en Koht, e wia irair ehu me inenen mwahu.

2 Me weksang met iei aklapalap. Aklapalap kin wehwehki “pohnmwahso” oh “mwamwahliki meteikan.” Aklapalap kin kahrehong emen en roporop ong pein ih oh rapahki pein eh kamwahu me pid mwohni de kepwe kan de soahng teikan mendahki soahng pwukat pahn imwila suwed ong meteikan. Paipel kasalehda ehu imwilahn met: “Ekei aramas ahneki manaman, a ekei kin wie lokolok pahn ar manaman.” Paipel pil kin kasalehda me “peirinki dipwisou kan me mehn mperail kan kin ahneki” kin rasehng “pwakipwakih kisinieng” pwehki ni mehla “sohte mehkot kitail kak wa kohkohla.” Koht sohte kin ketin kupwurperenki aklapalap.​—Eklesiasdes 4:4; 5:15; 8:9.

Ngehnin Sampah Me Wie Doadoahk

3. Dahkot ngehnin sampah me kin wie doadoahk?

3 Mehnia irair en madamadau sang nanpwungen meh riau pwukat me kin kasalehda mouren sampah nan rahnwet? Ia ngehnin sampah me kin wie doadoahk? World Military and Social Expenditures 1996 koasoia: “Sohte ehu senturi nan poadoapoad me rasehng senturi 20 ni . . . wiewia lemei. Siaiki manaman en pelien politik oh pelien paien wehi​—iangahki uhpene nanpwungen wehi kan, uhpene nanpwungen pelien lamalam kan, uhpene nanpwungen keinek kan, oh uhpene nanpwungen aramas akan—​kemehlahr pohnangin aramas rar 100 nan senturi wet. Wiewiahn roporop ong pein emen pil wie tohtohla. Chicago Tribune koasoia: “Wiewiahn aramas me rasehng soumwahu kin iangahki wiewia lemei kan, wiekau seri kan, mweipeseng en pwopwoud, kamamsakau, soumwahu AIDS, oh me pwulopwul kan me kin kemehla pein irail, wini kasaliel kan, pwihn en aramas mwersuwed kan (lokaiahn wai: gangs), angkehlail, neitik en kiripw, kemehla seri nan kapehd, pwuhk oh kilel suwed kan, . . . lokaia likamw, pirap, oh mwersuwed en pelien politik . . . Pwung oh sapwung nin duwen tiahk mwakelekel solahr.” Ihme kahrehda, UN Chronicle wehkada: “Koasoandi kan en aramas ohlahr.”

4, 5. Iaduwen kokohp en Paipel kin kasalehda ni pwung ngehnin sampah ong atail ahnsou?

4 Irair pwukat mihlahr wasa koaros nan sampah. E duwehte me kohkohp en Paipel kohpada duwen atail ahnsou: “Uhdahn pahn mie ahnsou apwal ekei ni imwin rahn akan. Aramas pahn roporop ong pein irail, mehwo, aksuwei oh pohnmwahso; re pahn kamwakar, re sohte pahn peikiong ar pahpa oh nohno kan, oh re sohte pahn kin kasapahlkalahnganki mehkot. Re sohte pahn poadidi ong pelien lamalam; irail pahn sempoak, soh mahk, karaun likamw oh pehmara, lemei, oh re pahn kailongki me mwahu, re pahn pangala iangarail kan, re pahn loaumwohmw oh kalahwasa.”​—2 Timoty 3:1-4.

5 Iren Paipel wet kin kasalehda ni pwung ngehnin sampah wet me kin wie doadoahk ahnsouwet. Aramas akan kin ahneki madamadau roporop kan oh re kin mwohneki pein irail. Uhpene nanpwungen wehi kan kin sansalkihda uhpene nanpwungen aramas akan. Karasepe ehu, nan siai kan en mwadong, sounmwadong tohto kin inengieng en dakehla mendahkihla ma met pahn kamedekihla pepehm de paliwar en meteikan. Madamadau en roporop ong pein emen kin kekeirada rehn seri kan oh pil kin wiawi nan arail mour ahnsou me re kin laudla. E kin imwikihla “kailok, akatat, luwak, lingeringer, oh akamai, saminimin.”​—Kalesia 5:19-21.

6. Ihs me kin utungada ngehnin roporop, oh iaduwen Siohwa kin kilangwohng soahngen lamalam wet?

6 Paipel kasalehda me madamadau en roporop ong pein emen me mihmi nan sampah rahnwet kin kasansalehda me “meno me adaneki Tepil oh Sehdan kin pitipitih sampah pwon.” Me pid manaman en Sehdan pohn aramas kan me momour nan ahnsou apwal pwukat, Paipel kohpada: “Meid suwediong sampah . . . pwehki Tepilo leledohr rehmwa, oh e inenen lingeringer kowahlap pwehki eh ese me eh ahnsou mwotomwotlahr.” (Kaudiahl 12:9-12) Ihme kahrehda, ih oh nah ngehn saut kan kin kakehlailla arail nannanti en kekeirada madamadau en roporop nan aramas akan koaros. Oh iaduwen Siohwa kin kilangwohng soahngen lamalam wet? Sapwellime Mahsen ketihtihki: “Kauno [“Siohwa,” NW] kin ketin kalahdeki koaros me kin aklapalap.”​—Lepin Padahk 16:5.

Siohwa Kin Ketin Ieiang Aramas Karakarahk akan

7. Dahme Siohwa kin ketin wiahiong me karakarahk kan, oh dahme e kin padahkihong irail?

7 Ni pali teio, Siohwa kin ketin kapaiada irail ko me kin ahneki lamalam en karakarahk. Nan koul ehu ong Siohwa, Nanmwarki Depit mahsanih: “Komw kin ketin doarehla me aktikitik kan, oh kin ketin katikitikihala me aklapalap akan.” (2 Samuel 22:1, 28) Ihme kahrehda, Mahsen en Koht kaweidiki: “Kumwail sohpeiong Kauno [“Siohwa,” NW], kumwail me mpahi koaros en sahpwo . . . Kumwail wiahda dahme pwung oh aktikitikla mwohn silangi. Mweinele kumwail kak pitsang kalokolok en rahn me e pahn ketin kasalehda sapwellime engieng.” (Sepanaia 2:3) Irail ko me kin ni aktikitik rapahki Siohwa kin ale kasukuhl sang reh pwe ren kekeirada ngehn me uhdahn weksang ngehnin sampah wet. “E kin ketin kahluwa me aktikitik kan nan ahl me pwung oh kin ketin padahkihong irail kupwure.” (Melkahka 25:9; Aiseia 54:13) Met iei elen limpoak. E kin poahsoanda pohn wiewia dahme pwung nin duwen me pahrekihong kosonned kan en Koht. Nin duwen me Paipel kasalehda, limpoak wet, me poahsoanda pohn kosonned en Pwuhk Sarawi “sohte kin suwei, sohte kin aklapalap, . . . sohte kin rapahki pein eh kamwahu.” (1 Korint 13:1-8, NW) Limpoak pil kin kahrehong emen en ahneki lamalam karakarahk oh aktikitik.

8, 9. (a) Limpoak me poahsoanda pohn kosonned en Paipel kin tepsang ie? (b) Ia uwen kesempwal en alasang limpoak oh aktikitik me Sises kasalehda?

8 Pohl oh Kristian teikan nan senturi keieu sukuhlkidiehr soangen limpoak wet sang sapwellimen Sises padahk kan. Oh Sises sukuhlkidiehr limpoak wet sang rehn Semeo, Siohwa, me Paipel mahsanihki: “Koht iei limpoak.” (1 Sohn 4:8) Sises mwahngih me iei kupwuren Koht ong ih en mourki kosonned en limpoak, oh e kapwaiada met. (Sohn 6:38) Ihme kahrehda e kin ketin poakohng me nsensuwedla kan, oh me semwehmwe kan, oh me dipan akan. (Madiu 9:36) E padahkihong irail: “Kumwail kohdo rehi, kumwail koaros me pwangadahr oh toutoukilahr amwail mehn wisik kan, I ahpw pahn kommoaleikumwailla. Kumwail ale oh kapaikada ei mehn wisiket, oh kumwail padahngki sang ie, pwe I me opampap oh nan kapehd karakarahk.”​—⁠Madiu 11:28, 29.

9 Sises kasalehong sapwellime tohnpadahk kan duwen kesempwalpen alasang sapwellime limpoak oh karakarahk ni ah padahkihong irail: “Pwe ihme aramas koaros pahn esehki me kumwail nei tohnpadahk, ma kumwail pahn limpoakpene.” (Sohn 13:35) Re pahn weksang sampah wet ni arail pahn katohrohrsang sampah roporop wet. Ihme kahrehda Sises kak mahsanihki sapwellime werek kan: “Irail kaidehn kisehn sampah.” (Sohn 17:14) Re sohte kin alasang ngehnin aklapalap oh roporop en sampah wet en Sehdan. Ahpw, re kin alasang limpoak oh karakarahk me Sises kin kasalehda.

10. Dahme Siohwa kin ketin wiewia ong me karakarahk kan nan atail ahnsou?

10 Sapwellimen Koht Mahsen kohpada me ni imwin rahn pwukat, me aktikitik kan pahn kohpenehng nan pwihn ehu me mihmi wasa koaros nan sampah oh pwihn wet poahsoankihda limpoak oh aktikitik. Ihme kahrehda, mendahki ma sapwellimen Siohwa aramas akan kin mihmi nan sampah me wie aklapalapla, re kin kasalehda lamalam ehu me weksang met​—lamalam en karakarahk. Irail pwukat kin koasoia: “Nna, kitail kohdalahng pohn dohlen Kauno [“Siohwa,” NW] (me wehwehki kaudok mehlel me ileile), . . . E ahpw pahn ketin kasalehiong kitail kupwure, pwe kitail en keid nan sapwellime ahl akan.” (Aiseia 2:2, 3) Koasoandi wet nan wasa koaros nan sampah kin wiawihkihda Sounkadehdehn Siohwa kan me kin kekeid nan sapwellimen Koht ahl akan. Pokon ehu me kin wie tohtohla kin iang irail: “pokon ehu me inenen kalaimwuhnie-me sohte aramas kak wadekedi uwen tohto! Re kohsang nan wehi koaros, ni kadaudok koaros, nan sahpw koaros, oh lokaia koaros.” (Kaudiahl 7:9) Pokon kalaimwun wet ahnsouwet kin wiawihkihda aramas rar kei. Iaduwen Siohwa kin ketin kaianeirailda pwe ren aktikitik?

Sukuhlki en Ahneki Lamalam en Karakarahk

11, 12. Iaduwen sapwellimen Koht ladu kan kin kasalehda lamalam en karakarahk?

11 Sapwellimen Koht ngehn sarawi me kin doadoahk pohn sapwellime aramas kan kin sewese irail en sukuhliki en powehdi ngehn suwed en sampah oh eri kasalehda wahn ngehnin Koht akan. Met kin sansalkihda “limpoak, peren, popohl, kanengamah, kadek, kamwahu, pwoson, opampap, oh liksang me suwed.” (Kalesia 5:22, 23) Pwehn sewese irail en kekeirada irair pwukat, sapwellimen Koht ladu kan kin ale kaweid en dehr “aklapalap de kamwakara emen, de peirinpene.” (Kalesia 5:26) Me duwehte met, wahnpoaron Pohl mahsanih: “I ndaiong kumwail koaros: kumwail dehr medemedewe me kumwail me lapalap. Ahpw kumwail en kin mehlel ni amwail medemedewe pein kumwail.”​—Rom 12:3.

12 Sapwellimen Koht Mahsen padahkihong Kristian mehlel kan en “dehr wia mehkot sang ni amwail ineng en roporop ong kumwail de suwei mwahl; ahpw kumwail mpahipene nanpwungamwail, oh dehr wiahki me kumwail mwahusang aramas teikan. Kumwail pohnese ineng mwahu en meteikan, kaidehn amwail kante.” (Pilipai 2:3, 4) “Eri, kumwail dehr kin ngoangki raparapahkihte pein kamwahupamwail kan, ahpw emenemen en ngoangki rapahki kamwahupen meteikan.” (1 Korint 10:24) Ehi, “limpoakte me kin kamwahwihala” meteikan ki lokaia oh wiewia sohroporop kan. (1 Korint 8:1) E kin kekeirada miniminpene, ah kaidehn siaipene. E sohte pahn konehng sapwellimen Siohwa ladu kan en ahneki madamadau en roporop ong pein irail.

13. Dahme kahrehda anahn ehu en sukuhlkihdi lamalam en karakarahk, oh iaduwen emen kin sukuhlikihdi met?

13 Ahpw, pwehki atail sohsohkidahr sohunsek, kitail sohte ipwikihdi lamalam en karakarahk. (Melkahka 51:5) Kitail anahne sukuhliki irair wet. Oh met ele pahn apwal ong irail ko me sohte sukuhliki sapwellimen Siohwa ahl akan sang ahnsou me re tikitik ahpw mwuhr ni ahnsou me re laudehr re ahpw sukuhliki. Re ahnekiehr soahngen irair kan me kin poahsoanda pohn lamalam mering en sampah wet. Ihme re anahne en sukuhliki en “kesehla arail mouren mahs, me kahrehiong irail nan mour suwedo​—arail mour me kin ohkihla ineng widingan kan” oh “onehda sapahl pein irail ong ni aramas kapw me wiawihda rasehng Koht, oh me kin kasalehda pein irail ni mour mehlel en pwung oh sarawi.” (Episos 4:22, 24) Ki sapwellimen Koht sawas, aramas mehlel kan kak wia dahme Koht kupwurki ren wia: “Kumwail en limpoak ong me mih nan apwal akan, kadek, mpahi oh karakarahk, aktikitik oh kanengamah.”​—Kolose 3:12.

14. Iaduwen Sises kin uhwong men kandandla pein emen?

14 Tohnpadahk kan en Sises anahne en sukuhliki duwen met. Re wiaiehr aramas laud kei ni ahnsou me re wiahla sapwellime tohnpadahk kan oh re ahnekihte ekis irair en men siaipene nanpwungarail me kohsang ni ngehnin sampah. Ni ahnsou me inen tohnpadahk riemen rehrail rapahki pwe nah pwutak kan en lapalapla, Sises mahsanih: “Kumwail ese duwen nin sampah wet kaun kan kin ahneki manaman en kaunda tohn ar wehi kan, oh me lapalap akan ar kin kakaun irail. A e sohte pahn duwehte rehmwail. Mehmen me men lapalap rehmwail, e pahn papah meteikan, a mehmen rehmwail me men soumasla, e uhdahn pahn wiahla lidu-duwente Nein-Aramas [Sises] me ketido, kaidehn pwe aramas akan en papah, a pwe en papah aramas akan; oh pwe en tounmeteikihla moure, pwe me ngeder en maiauda.” (Madiu 20:20-28) Ni ahnsou me Sises padahkihong sapwellime tohnpadahk kan en dehr doadoahngki daidel kan pwehn kandand pein irailla, e kapataiong: “Kumwail koaros wia pirien ehu.”​—Madiu 23:8.

15. Lamalam dahieu irail ko me men alehda pwukoahn apwalih mwomwohdiso anahne en ahneki?

15 Tohnpadahk mehlel en Sises men anahne wia lidu men, ei, emen me kin papah ienge Kristian kan. (Kalesia 5Z:13) Met keieu anahn en wiawi rehn irail ko me men apwalih mwomwohdiso. Re sohte pahn siaipene pwehn ndandla de manamanla; re sohte pahn ‘aksoupeidi ong irail kan me mi pahn epwelparail, ahpw irail en kin wia kahlemengihpen pwihn sihpw.’ (1 Piter 5:3) Ei, ohl emen me kin ahneki ngehnin roporop ong pein ih kin kasalehda me e sohte konehng en apwalih tohnmwomwohdiso. Soahngen aramas menet pahn kauwehla mwomwohdiso. Mehlel, e pwung en ‘inengieng doadoahk mwahu en apwalih mwomwohdiso,’ ahpw ineng wet pahn kohsang ah men papah Kristian teikan. Emen kin alehda pwukoah wet kaidehn pwehn kandandla pein ih de kahrehong ih en manamanla, pwehki irail kan me kin ahneki pwukoah en apwalih mwomwohdiso anahne en kohsang nanpwungen irail kan me keieu ahneki lamalam karakarahk nan mwomwohdiso.​—1 Timoty 3:1, 6, NW.

16. Dahme kahrehda mie kadeik en Diohtrephis nan sapwellimen Koht Mahsen?

16 Wahnpoaron Sohn kasalehong kitail aramas men me kin ahneki lamalam sapwung, ni ah mahsanih: “I kadarwohng tohn mwomwohdiso kisinlikou mwotomwot kis; ahpw Diohtrepihs, me inengieng en wiahla sounkaweid, sohte men rong ei koasoi.” Ohl menet kin mwamwahleki meteikan pwehn pein kalaudehla ah pwukoah. Ahpw, sapwellimen Koht ngehn sarawi kamwekid Sohn en ntingihdi nan Paipel kadeik en Diohtrepihs pwehki ah lamalam en roporop ong pein ih.​—3 Sohn 9, 10.

Lamalam Pwung

17. Iaduwen Piter, Pohl, oh Parnapas kasalehda lamalam en karakarahk?

17 Mie karasaras tohto nan Paipel me kin kasalehda duwen aramas kan me ahneki lamalam pwung, lamalam en karakarahk. Ni ahnsou me Piter pedolong nan imwen Kornilius, ohl menet “kelehpwikihdi, oh poaridi mwowe [Piter].” Piter sohte men ale kaping, “ahpw e kesihnenihada oh ndahng, ‘Uhda, pwe ngehi aramas emen.’” (Wiewia 10:25, 26) Ni ahnsou me Pohl oh Parnapas mihmi nan Listra, Pohl kamwahuwihala ohl emen me neh mwoator sang ni eh iwpidi. Imwilahn met, pokon en aramas kan koasoia me wahnpoaron pwukat iei koht ekei. Ahpw, Pohl oh Parnapas “ahpw tehrpeseng ara likoun liki ko oh tangalahng nanwerengen pokono, weriwer oh ndinda, ‘Kumwail ohl akan! Dahme kahrehda kumwail wiahki met? Kiht aramas ekei duwehte kumwail.’” (Wiewia 14:8-15) Kristian karakarahk pwukat sohte men ale wahu sang rehn aramas akan.

18. Nan ah aktikitik, dahme tohnleng manaman men padahkihong Sohn?

18 Ni ahnsou me wahnpoaron Sohn kilangada “kaudiahl ehu sang rehn Sises Krais,” tohnleng men me poaronehdohng reh. (Kaudiahl 1:1, NW) Pwehki manaman me mih rehn tohnleng kan, kitail kak wehwehki kahrepen Sohn a nok pwuriamweila, pwehki tohnleng tehmen kemehla mehn Asiria 185,000 nan pwohng teieu. (2 Nanmwarki 19:35) Sohn mahsanih: “Mwurin ei kilangehr oh rongehr mepwukat, I ahpw poaridi mwohn tohnlengo pwe I en pwongih. E ahpw patohwanohng ie, ‘Ke dehr wia men! Pwe ngehi iengeomw ladu, oh iengen riomw soukohp ako, . . . Koht me ke pahn kin pwongih.’” (Kaudial 22:8, 9) Ia uwen tohnleng manaman menet kasalehda lamalam en karakarahk!

19, 20. Kasalehda iaduwen aklapalap en kaunen sounpei en Rom kan me kin kana nan mahwen ah weksang sapwellimen Sises lamalam en karakarahk.

19 Sises kin wia mehn kahlemeng me keieu mwahu en emen me ahneki lamalam en karakarahk. Ih me sapwellimen Koht Iehros, oh e pahn wiahla Nanmwarki en Wehin Koht nanleng nan ahnsou kohkohdo. Ni a pwarkihwong aramas akan ni mwomwen nanmwarki men, ah wiewia kan sohte kin duwehte kaun en sounpei en Rom kan en mahs me kin wia sounkalowehdi kei nan mahwen. Kapar laud kan kin wiawihong kaun pwukat​—oh re kin dake werennansapw en mahwen kan me kin kapwatkihda kohl oh aipori, me oahs pwetepwet kan, de pil elepant kan, de laion kan, de daiker kan kin tangahki. Nan kapar kan kin mie sounkoul kan me kin kokoulki koul en kana kan, iangahki kisin kuruma kan me kin audaudki kepwe kan me re kalowehdi nan mahwen oh lapalahn mehn kapwat kan me kin kasansalehda kilel en mahwen kan. Nan kapar wet pil mie aramas lapalap akan me re kalowehdi nan mahwen duwehte nanmwarki kan, soupeidi kan, oh kaunen sounpei kan, iangahki arail peneinei kan, me kalapw kin kohsang arail likou kan pwe ren kilisouda oh namenekla. Wiewia wet kin dirkihla aklapalap oh pohnmwahso.

20 Met weksang ahlo me Sises kin pwarwohng aramas akan. E peik oh uhpah ni aktikitik pwehn kokohpo me pid ih pahn kak pweida, oh iet kokohpo: “Kumwail kilang pwe amwail nanmwarki ketiket kodohng rehmwail. E ketiket kohdo ni roson lapalahpie oh manaman en powehdi, ahpw mpahi, oh ket pohn ahs emen, nein ahs pwul men.” Ni karakarahk e dake mahn en wisik mehkan me toutou kan, ahpw kaidehn werennansapw ehu me mahn kaselel kan nan kapar kin tangahki. (Sekaraia 9:9; Madiu 21:4, 5) Ia uwen aramas karakarahk kan pahn nsenamwahu pwe Sises pahn wiahla sapwellimen Siohwa Nanmwarki idihdda pohn sampah pwon nan sampah kapwo, meno me ni mehlel ahneki lamalam en karakarahk, aktikitik, limpoak, oh diren mahk kalahngan!​—Aiseia 9:6, 7; Pilipai 2:5-8.

21. Ahneki lamalam en karakarahk sohte kin wehwehki dah?

21 Ire mehlelo me Sises, Piter, Pohl, oh ohl oh lih pwoson teikan ni mwehin Paipel kin ahneki lamalam en karakarahk kin kasansalehda me aramas karakarahk kan kaidehn aramas luwet kei. Ahpw, karakarahk kin kasalehda kehl en emen, irail pwukat kin kommwad oh idipek. Ki kehl en lamalam oh tiahk mwakelekel, re dadaurete pahn kasongosong kehlail kan. (Ipru, irelaud 11) Oh pil, nan rahnwet, ni ahnsou me sapwellimen Siohwa ladu kan kin ahneki lamalam en karakarahk, re pil ahneki soangen kehlohte pwehki Koht kin ketin utungkihda me karakarahk kan sapwellime ngehn sarawi. Ihme kahrehda, mehn kangoang wet kin kohwong kitail: “Kumwail koaros pwuhriong nan likoun karakarahk oh uhpahpene nanpwungamwail; pwe Pwuhk Sarawi mahsanih, ‘Koht kin ketin pelianda me aklapalap akan, a e ketikihong sapwellime kalahngan me karakarahk kan.’ Eri kumwail pein karakarahkala pahn nin limen Koht manaman, pwe en ketin kasapwilkumwailda ni ahnsou me konehng.”​—1 Piter 5:5, 6; 2 Korint 4:7.

22. Dahme kitail pahn koasoia nan artikel en mwuhr?

22 Mie pil ehu irair mwahu me kisehn lamalam en karakarahk me sapwellimen Koht ladu kan anahne en kasalehda. Irair wet me kin kahrehda kekeiradahn ngehnin limpoak oh minimin nan mwomwohdiso. Mehlel, irair wet wia kisehn lamalam en karakarahk me kesempwal. Kitail pahn koasoia met nan artikel en mwuhr.

Kousapahl

◻ Kasalehda ngehnin sampah wet me kin wie doadoahk.

◻ Iaduwen Siohwa kin ketin kapai irail kan me ahneki lamalam en karakarahk?

◻ Dahme kahrehda e anahn en sukuhlkihdi lamalam en karakarahk?

◻ Ia ekei karasaras en aramas kan nan Paipel me kin kasalehda lamalam en karakarahk?

[Kilel nan Pali 25]

Tohnlengo mahsanihong Sohn: “Ke dehr wia men! Pwe ngehi iengomw ladu”

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share