Siohwa Kin Wia Mehn Kahlemeng Me Keieu Mwahu En Kasalehda Kamwahu
“Kumwail kapingkalahngan ong Kauno, Wasa Lapalap, pwehki ih me kupwur mwahu!”—SEREMAIA 33:11.
1. Dahme kahrehda kitail kin mwekidada en kapinga Koht pwehki sapwellime kupwur mwahu?
SIOHWA KOHT iei kupwur mwahu ni unsek. Soukohp Sekaraia mahsanih, “Ia uwen kaselel sapwellime kupwur mwahu!” (Sekaraia 9:17) Irairen kamwahu kin sansalda sang mehkan koaros me Koht ketin kapikada ong aramas akan pwe irail en kak perenki arail mour nan sampah. (Senesis 1:31) Kitail sohte pahn kak wehwehki kosonned oaretik oh apwal akan koaros me Koht ketin wiahda ni e kapikada audepen lahng oh sampah. (Eklesiasdes 3:11; 8:17) Ahpw, dahme kitail kin ekis wehwehki duwen audepen lahng oh sampah kin kamwekid kitail en kapinga Koht pwehki sapwellime kupwur mwahu.
2. Iaduwen ke pahn kawehwehda irairen kamwahu?
2 Ia wehwehn kamwahu? E kin wehwehki kapwaiada koasoandi en tiahk pwung kan. Ahpw, e sohte kin pidahte liksang wia me suwed. Kamwahu, me wie kisehn wahn ngehn akan, iei irair ehu me kin kamwekid emen en wia mehkot mwahu ong meteikan. (Kalesia 5:22, 23) Kitail kin kasalehda kamwahu ni ahnsou me kitail kin wia doadoahk mwahu kan ong sewese aramas teikan. Nan koasoandi suwed en nan rahnpwukat, dahme ekei pwihn en aramas akan kin lemeleme me pwung, aramas teikan kin lemeleme me sapwung. Ma kitail pahn paiekihda popohl oh peren, kitail anahne doadoahngkihte koasoandi en kamwahu ehute. Ahpw, ihs me pahn kak wiahda koasoandi pwung wet?
3. Dahme Senesis 2:16, 17 kin kasalehda duwen koasoandi me kin pid irair en kamwahu?
3 Koht kin ketin koasoanehdi dahme kin pid irair en kamwahu. Ni ahnsou me aramas tepin wiawihda, Siohwa me ketin padahkiong keieun ohl: “Ke kak tungoale wahntuhke koaros me mi nan mwetuwelet, ahpw ihte wahntuhkehn kehsehki aramas dahme mwahu oh dahme suwed me ke sohte pahn tungoale, ma ke pahn tungoale, ke pahn mehkihla rahnohte.” (Senesis 2:16, 17) Ei, aramas akan anahne sohpeiong Sounkapikparail pwehn sukuhliki duwen dahme mwahu oh dahme suwed.
Kasalepen Irairen Kamwahu Ong Irail me Sohte Warohng
4. Dahme Koht ketin wia ong aramas akan mwurin Adam wiahda dihp?
4 Ahn aramas koapworopwor en ale mour peren unsek ehu me salongalahr ni ahnsou me Adam wiahda dihp oh sohte men duhkiong sapwellimen Koht pwung en wiahda koasondi kan en kamwahu. (Senesis 3:1-6) Mwohn kadaudok en Adam me ipwidi nin duwen aramas akan me sohsohki dihp oh mehla, Koht kohpadahr duwen ketidohn Kadaudok unsek ehu. Siohwa mahsanih ong “serpent en mahso,” Sehdan me Tepil: “Kowe oh liho pahn kin imwintihtipene; nein liho oh pil noumw kan pahn pil kin imwintihtipene kohkohlahte. E pahn sok pohn moangomwen oh ke pahn ke keimwen neh.” (Kaudiahl 12:9; Senesis 3:15, New World Translation) Kupwuren Siohwa iei en pwaindasapahldo aramas soh-unsek kan. Ni kasalepen irairen kamwahu ong aramas akan me sohte warohng, Siohwa kin ketin wiahda koasoandi ehu pwehn komourala irail aramas akan me kin pwoson meirong en tomw me sapwellime Ohl limpoak wiahda ong kitail.—Madiu 20:28; Rom 5:8, 12.
5. Edetehn kitail koaros kin sohsohki ineng suwed kan en mohngiongatail, dahme kahrehda kitail esehki me kitail kakete kasalehda kamwahu?
5 Pwehki Adam wiahda dihp, kitail pil sohsohki ineng suwed akan en mohngiongitail kan. (Senesis 8:21) Ahpw, Siohwa kin sewese kitail en kasalehda irairen kamwahu. Ma kitail nantihong sukuhliki duwen Mahsen en Koht, sohte kin ihte ‘kasalehiong kitail erpit me kak kahluweikitailahng mour soutuk’ ahpw pil kin sewese kitail ‘en koahiekla ni soangen wiewia mwahu koaros’ ahpw e pil kin sewese kitail en kapwaida dahme mwahu mwohn silangi. (2 Timoty 3:14-17) Pwen paiekihda sang kaweid kan en Pwuhk Sarawi oh kasalehda kamwahu, kitail anahne ahneki soangen madamadau me Sounmelkakao kin koulki: “Ia uwen omwi kupwur mwahu, ia uwen omwi kupwur kadek. Komw ketin padahkihong ie sapwellimomwi kosonned kan.”—Melkahka 119:68.
Aramas kin Kapinga Siohwa Pwehki Sapwellime Kupwur Mwahu
6. Mwurin Nanmwarki Depit wahlahng Serusalem Kohpwahn Inouo, ia audepen koul ehu me irail mehn Lipai kan koulki ni ahnsowo?
6 Nanmwarki Depit en Israel en mahs kasalehda duwen sapwellimen Koht kupwur mwahu oh kin rapahki sapwellime kaweid kan. Depit mahsanih, “Pwehki Kauno eh pwung oh mwahu, e kin ketin padahkihong me dipan akan ahl me re en weweid ie.” (Melkahka 25:8) Kaweid sang rehn Koht me kin kohwong mehn Israel akan kin pid kosonned eisek me kesempwal—iei Kosonned Eiseko—me mahsen kesempwal pwukat ntingihdi pohn takai riau oh nekidala nan koakon sarawi ehu me adaneki kohpwahn inouo. Mwurin Depit wahla Kohpwahn Inouo wahlahng ni poasen kaun en wehin Israel, Serusalem, irail mehn Lipai kan tepida koulki koul ehu, oh iet ekei audepen koul wet: “Kumwail patohwan kapingkalahngan ong Kauno, pwehki ih me kupwur mwahu; sapwellime limpoak me poatopoat.” (1 Kronikel 16:34, 37-41) Ia uwen kaperen en rong mahsen pwukat me kin kohsang rehn ewen sounkoul en mehn Lipai kan!
7. Dahme wiawi mwurin Kohpwahn Inouo wisiklahng nan Wasa Sarawio oh mwurin kapakap en Solomon ong kasarawio?
7 Ni ahnsoun kasarawien Tehnpas en Siohwa me sapwellimen Depit ohl, Solomon, wiahda, aramas akan pwurehng kesempwaliki doadoahngki mahsen en kaping en koul wet. Mwurin Kohpwahn Inouo kohwongehr nan Wasa Sarawio en Tehnpaso me ahpwtehn wiawihda, irail mehn Lipai kan tepida kapikapingahki Siohwa, “pwehki ih me kupwur mwahu; sapwellime limpoak me poatopoat.” Nan Tehnpaso, ni ahnsowohte pelien depwek lingaling en Siohwa ahpw kadirehla wasao, oh depwek wet kin rasehng sapwellimen Siohwa ketiketier ni lingan. (2 Kronikel 5:13, 14) Mwurin Solomon kapakap ong kasarawi wet, “kisiniei ahpw kohdihsang nanleng oh isikala meirong ko me re patohwandahr.” Ni ahnsou me irail kilangada met, “mehn Israel ko koaros . . . irail eri poaridiong pohn taht takai en nan kehlo oh pwongih Koht oh kapikapinga ih pwehki sapwellime kupwur mwahu oh limpoak poatopoat.’ ” (2 Kronikel 7:1-3) Mwurin kamadipw me wiawi erein rahn 14, mehn Israel akan pwurala ni imwarail kan, “re ahpw pereperenki kupwuramwahu kan me Kauno ketikihongehr sapwellime mehn Israel kan, ong Depit, oh ong Solomon.”—2 Kronikel 7:10.
8, 9. (a) Edetehn mehn Israel akan kin kapinga Siohwa pwehki sapwellime kupwur mwahu, dahme re kin wia mwuhr? (b) Dahme Seremaia kohpada duwen Serusalem, oh iaduwen kokohp wet pweidaher?
8 Ahpw, e kansensuwed pwe mehn Israel akan solahr kin kapwaiada audepen arail koul en kaping ong Koht. Kedekedeo, mehn Suda kan ‘kin kalinganakihte Siohwa kilin ewerail kan.’ (Aiseia 29:13, NW) Irail sohte kin kapwaiada sapwellimen Koht koasoandi kan en kupwur mwahu, ahpw re tepiada wiewia dahme suwed. Soangen wiewia suwed dah kan me irail tepida wia? Re wiahda dihp laud kan—kaudokiong dikedik en eni kan, dipen nenek, kaloke irail me semwehmwe kan, oh dihp suwed teikan! Pwehki arail kin wia met, Serusalem ohlahr oh tohn Suda kan me kalipaliplahng Papilon nan pahr 607 B.C.E.
9 Eri, Koht ketikihong sapwellime aramas akan kaweid. Koht doadoahngki soukohp Seremaia pwehn kohpada me aramas akan pahn pwurehng rong ngihl ehu me kohsang Serusalem me kin koulki met: “Kumwail kapingkalahngan ong Kauno, Wasa Lapalap, pwehki ih me kupwur mwahu oh sapwellime limpoak me poatopoat!” (Seremaia 33:10, 11) Kokohp wet pweida. Mwurin sahpwo wiahla sapwtehn erein sounpar 70, eri, nan pahr 537 B.C.E., pwihn tikitik en mehn Suhs akan kakehr pwurala Serusalem. (Seremaia 25:11; Daniel 9:1, 2) Re pwurehng onehda sapahl pei sarawio pohn Nahna Moraia oh re tepida wiahda meirong kan wasao. Poahsoan en Tehnpaso wiawihda nan keriaun sounpar en arail pwurodohng Serusalem. Ia uwen kaperen ahnsowo! Esra mahsanih, “Ni ahnsou me ohl ako tapihada koasoanehdi poahsoan en Tehnpas en Siohwa. Samworo kan ahpw mi nan ar likou reirei oh mi nan dewerail oh kolokol neirail sowi kan. Eri, mehn Lipai kan sang peneineien Asap, re pil iang mi wasao, re wa neirail keseng simpal kan. Re ahpw kin kapikapinga Kauno nin duwen me Nanmwarki Depit koasoanedier. Re ahpw koulkihong Kauno koulen kaping wet: ‘Kauno me kupwurkalahngan, oh sapwellime limpoak ong Israel me poatopoat.’ ”—Esra 3:1-11.
10. Mahsen kesempwal dah kei pwuhken Melkahka 118 tepikihda oh imwikihla?
10 Nan audepen melkahka tohto, mie kaping kan ong sapwellimen Siohwa kupwur mwahu me kin kereniong duwehte koul wet. Ehu sang rehrail iei pwuhken Melkahka 118, me tohnpeneinei en mehn Israel akan kin kokoulki ni kaimwiseklahn arail kin wia Pahsohpa. Melkahka wet kin tepida oh imwi mahsen pwukat: “Kumwail patohwanohng Kauno amwail kapingkalahngan, pwehki ih me kupwur mwahu, oh sapwellime limpoak me poatopoat.” (Melkahka 118:1, 29) Mahsen pwukat mwein kaimwiselahn mahsen en kaping kan me Sises Krais oh sapwellime wahnpoaron lelepek kan koulki ni pwong mwohn e matala nan pahr 33 C.E.—Madiu 26:30.
“Maing, Komw Ketin Kupwurkalahngan Kasalehiong ie Mahs Omwi Lingaling”
11, 12. Ni ahnsou me Moses ekiste kilangada sapwellimen Koht lingan, mahsen dahieu me e rongada?
11 Kadokodokpenehn sapwellimen Siohwa kupwur mwahu oh sapwellime limpoak-kadek kin tepin wiawihda sounpar epwiki kei mwohn dih en Esra. Sohte pwand sang ni ahnsou me irail mehn Israel akan kaudokiong kou kohl nan sahpwtehn oh aramas dipan pwukat kamakamala, Moses peki rehn Siohwa: “Maing, komw ketin kupwurkalahngan kasalehiong ie mahs omwi lingaling.” Siohwa mwahngih me Moses sohte pahn kak kilang silangen Koht oh mour, ihme kahrehda Siohwa mahsanih: “Eri, I pahn kasalehiong uhk ei lingan koaros.”—Eksodus 33:13-20.
12 Rahn en mwuri, pohn Nahna Sainai, Siohwa ketin kamoalih mwohn mesen Moses sapwellime irair mwahu. Ahnsowo, Moses ekis kilangada sapwellimen Koht lingan oh e rong mahsen pwukat: “Siohwa, Siohwa, Koht emen me diren mahk-kalahngan oh kadek, me sohte kin mwadang lingeringerda, oh me diren limpoak-kadek oh direki padahk mehlel, kolokolte oh kasalehda limpoak-kadek ong aramas kid kei, kin mahkohng me suwed kan oh me dipan akan, ahpw e uhdahn pahn kalokehki seri kan oh nein neirail kan lel ni dih kesiluh oh kapahieu pwehki dipen samarail kan.” (Eksodus 34:6, 7, NW) Mahsen pwukat kin kasansalehda me sapwellimen Siohwa kupwur mwahu kin pid sapwellime limpoak-kadek oh sapwellime irair teikan. Ma kitail pahn doudouloale duwen irair pwukat, e pahn kak sewese kitail en kasalehda kamwahu. Ahpw, kitail en koasoia mahs duwen irairo me pwarada pak riau nan mahsen kaselel wet en sapwellimen Koht kupwur mwahu.
“Emen Koht . . . Diren Limpoak-Kadek”
13. Nan audepen mahsen en kaping me kin pid sapwellimen Koht kupwur mwahu, mahsenpen mehnia irair me kin pwarada pak riau, oh dahme kahrehda met konehng?
13 “Siohwa [iei] emen Koht . . . me diren limpoak-kadek . . . , kolokolte oh kasalehda limpoak-kadek ong aramas kid kei.” Lepin mahsen ni lokaiahn Ipru, “limpoak-kadek” kin pil wehwehki “limpoak loaloapwoat.” Nan audepen sapwellimen Koht mahsen ong Moses, mahsenpen irair wet te me kin pwarada pak riau. Eri, met inenen konehng pwe sapwellimen Siohwa irair me keieu kesempwal iei limpoak! (1 Sohn 4:8) Kaping wet en Siohwa me aramas tohto kin wehwehki iei met: “Ih me kupwur mwahu, pwe sapwellime limpoak-kadek me poatopoat” kin kasansalehda duwen irair wet.
14. Ihs me kin keieu paiekihda sapwellimen Koht kupwur mwahu oh limpoak-kadek?
14 Ehu ahl me Siohwa kin kasalehda sapwellime irair mwahu iei me E kin “diren limpoak-kadek.” Met kin keieu sansal ni E kin, ni keneinei, apwaliahda sapwellime aramas lelepek kan me inoukihong Ih arail mour. (1 Piter 5:6, 7) Nin duwen Sounkadehdehn Siohwa kan kin kak kadehde, Siohwa me kin ‘kolokolte oh kasalehda limpoak-kadek’ ong irail akan me kin poakohng oh papah Ih. (Eksodus 20:6) Sapwellimen Siohwa limpoak-kadek, de limpoak loalopwoat sohlahr kohwong wehin Israel ni pali uduk pwehki irail me soikala sapwellime Ohl. Ahpw, sapwellimen Koht kupwur mwahu oh limpoak loalopwoat me kin kohwong Kristian lelepek kan me kin kohsang wehi kan koaros pahn mihmihte kohkohlahte.—Sohn 3:36.
Siohwa—Mahk-Kalahngan oh Kadek
15. (a) Mahsen kan me Moses rongada pohn Nahna Sainai kin tepikihda mahsen dah kei? (b) Kasalehda mahk-kalahngan pahn kamwekid kitail en dah?
15 Mahseno me Moses rongada pohn Nahna Sainai me tepikihda lepin lokaia pwukat: “Siohwa, Siohwa, Koht emen me kalahngan oh kadek.” Mahsen en Ipru wet “mahk-kalahngan” pil kak wehwehki “mwasahl” oh wehwehpen mahsen wet kin karanih lepin lokaia wet “poahsoan en lih.” Eri, e sansal me mahk-kalahngan kin pid pepehm en kadek me mih loalen aramas emen. Ahpw, mahk-kalahngan kin wehwehki laudsang poakpoake ni mehlel aramas teikan. Irair wet anahn pwehn kamwekid kitail en sewese meteikan me kin lelohng kahpwal akan. Karasepe ieu, Kristian elder limpoak kan kin wehwehki duwen kesempwalpen kasalehda mahk-kalahngan ong iengerail pwoson akan, ‘kasalehda mahk-kalahngan ni pereperen’ ni ahnsou me konehng.—Rom 12:8; Seims 2:13; Sud 22, 23.
16. Dahme kahrehda kitail kak ndahki me Siohwa kin kadek?
16 Sapwellimen Koht kupwur mwahu kin pil sansalda ni E kin kasalehda kadek. Emen me kin kadek kin “nsenohki pepehm en meteikan” oh e kin ‘inenen kadek ong aramas teikan me mih pahnangin ih.’ Siohwa kin wia mehn kahlemeng keieu mwahu ni E kin kasalehda kadek ong sapwellime aramas lelepek kan. Karasepe ieu, Siohwa doadoahngki tohnleng kan pwehn kakehlahda soukohp Daniel likeilapalahr ni ahl me kadek oh E pil kehsehkin lih meipwon Meri duwen pwais kaselel me e ahneki en naitikihada Sises. (Daniel 10:19; Luk 1:26-38) Nin duwen sapwellimen Siohwa aramas akan, kitail kin kalahnganki Koht pwehki, ni ahl kadek, E kin mahsan ong kitail ki sapwellime Pwuhk Sarawi. Kitail kak kapinga Ih pwehki E kin kasalehda sapwellime kupwur mwahu oh kitail kak rapahki ahl akan en kasalehda kadek rehn aramas teikan. Ni ahnsou me irail akan me ahneki koahiek ni pali ngehn en kapwungala iengetail pwoson akan ni “elen kadek,” re kin song en wia met ni kadek oh kanai.—Kalesia 6:1.
Emen Koht me Sohte kin Mwadang Lingeringerda
17. Dahme kahrehda kitail kin kalahnganki me Siohwa “sohte kin mwadang lingeringerda”?
17 “Koht . . . sohte kin mwadang lingeringerda.” Mahsen pwukat kin kasansalehda pil ehu irairen sapwellimen Siohwa kupwur mwahu. Siohwa kin kanengamahiong atail sapwung kan oh E pil kin mweidong kitail ahnsou pwehn powehdi atail luwet akan oh kekeirada ni pali ngehn. (Ipru 5:12–6:3; Seims 5:14, 15) Sapwellimen Koht kanengamah pil kin kapaiada irail akan me saikinte wiahla sapwellime tohnkaudok akan. Mie ahnsou ong irail en mwekidki Rongamwahu en Wehio oh koluhla. (Rom 2:4) Mendahki Siohwa kin kasalehda kanengamah, sapwellime kupwur mwahu kin ekei ahnsou kamwekid Ih en kasalehda sapwellime engieng, nin duwen E ketin wiaiong mehn Israel akan me kaudokiong kou kohl ni Nahna Sainai. Sapwellimen Koht engieng pahn kereniong pwurehng wiawi ni ahl me laudsang met ni ahnsou e pahn kasorehla koasoandi suwed en Sehdan.—Esekiel 38:19, 21-23.
18. Me kin pid irairen mehlelo, ia wekpeseng Siohwa oh kaun en aramas akan?
18 “Siohwa [iei] emen Koht . . . me direki . . . padahk mehlel.” Ia uwen laud wekpeseng nanpwungen Siohwa oh kaun en aramas akan me kin wiahda inou laud akan ahpw re sohte kin kapwaiada! Weksang irail, sapwellimen Siohwa tohnkaudok akan kak uhdahn likih audepen sapwellimen Koht Mahsen koaros. Pwehki Koht me direki padahk mehlel, kitail kak ahnsou koaros likih sapwellime inou kan. Pwehki sapwellime kupwur mwahu, Samatail nanleng kin sapengki atail pekipek kan me pid padahk mehlel ni pali ngehn ni eh kin ketikihong kitail sawas en ngehn ni mwuledek.—Melkahka 43:3; 65:2.
19. Iaduwen Siohwa kasalehda sapwellime kupwur mwahu ni ahl kaselel ong aramas dipan akan me kin koluhla mehlel?
19 “Siohwa [iei] Koht emen . . . me kin mahkohng me suwed kan oh me dipan akan.” Pwehki sapwellime kupwur mwahu, Siohwa kin ahnsou koaros mahk ohng aramas dipan me kin koluhla mehlel. Kitail kin inenen kalahnganki Samatail limpoak nanleng me wiahda koasoandi ehu ki meirong en Sises en mahkong kitail koaros. (1 Sohn 2:1, 2) Ni mehlel, kitail kin perenki pwehki aramas koaros me kin pwoson tomw en Krais pahn kak kenikenla rehn Siohwa oh ahneki koapworopwor en mour soutuk nan sampah kapwo me E ketin inoukihda. Kahrepe pwukat me inenen kaselel en kapinga Siohwa pwe E kin ketin kasalehong aramas akan sapwellime kupwur mwahu kan!—2 Piter 3:13.
20. Mehn kadehde dahieu kitail ahneki me kin kasalehda me Koht sohte kin kupwurki me suwed?
20 “E [Siohwa] uhdahn pahn kalokehki [aramas akan].” Met pil ehu kahrepe mwahu en kapingahki Siohwa sapwellime kupwur mwahu. Pwekihda? Pwehki irair kesempwal ehu duwen kupwur mwahu iei pwe e sohte kin kupwurki me suwed. Oh pil, “ni en Kaun Sises e pahn ketido sang nanleng iangahki sapwellime tohnleng manaman kan,” e pahn dupungkihong “irail kan me pohnsehse Koht oh oh irail kan me sohte kin peikiong Rongamwahu en Kaun Sises.” Irail pahn “lokolongki kalokolok en mehla soutuk.” (2 Deselonika 1:6-9) Oh irail tohnkaudok kan en Siohwa me pahn pitsang, irail me pahn paieki mour ni unsek oh sohlahr pahn mie aramas suwed akan me kin kerempwa irail, “irail akan me kin kailongki me mwahu.”—2 Timoty 3:1-3.
Kahlemengih Sapwellimen Siohwa Kupwur Mwahu
21. Dahme kahrehda kitail anahne kasalehda kamwahu?
21 Kitail kin ahneki kahrepe tohto ong kapinga oh kalahnganki sapwellimen Siohwa kupwur mwahu. Nin duwen sapwellime sounpapah kan, e soh konehng kitail en wie uwen me kitail kak en kasalehda irair wet? Ei, pwe wahnpoaron Pohl kangoange ienge Kristian akan: “Nan amwail wialahr sapwellimen Koht seri kompoak kei, kumwail song en kahlemengih ih.” (Episos 5:1) Samatail nanleng kin ahnsou koaros kasalehda kupwur mwahu, oh kitail pil anahne en song en kahlemengih Ih.
22. Dahme kitail pahn koasoipene nan artikel en mwuhr?
22 Ma kitail kin ni mohngiong unsek inoukihong Siohwa atail mour, kitail pahn inengieng en kahlemengih sapwellime kupwur mwahu. Pwehki kitail kadaudok en Adam me soh-unsek, e sohte mengei ong kitail en wia dahme mwahu. Nan artikel en mwuri, kitail pahn sukuhliki iaduwen kitail pahn kak kasalehda kamwahu. Kitail pil pahn koasoiapene soangsoangen ahl akan me kitail pahn kak oh pil anahne kahlemengih Siohwa—iei mehn kahlemeng keieu kaselel duwen kupwur mwahu.
Iaduwen Ke Pahn Sapeng?
• Ia wehwehn kamwahu?
• Mehnia iren Paipel kin kasansalehda duwen sapwellimen Koht irair en kamwahu?
• Ia ekei mehn kadehde kan me kin kasalehda sapwellimen Siohwa kupwur mwahu?
• Dahme kahrehda kitail anahne kahlemengih sapwellimen Siohwa kupwur mwahu?
[Kilel nan Pali 12]
Siohwa ketikihong sapwellime aramas akan en mahs kaweid pwe re sohte kin kapwaiada audepen arail koulen kaping kan
[Kilel nan Pali 12]
Kisin pwihn lelepek me pwurala Serusalem
[Kilel nan Pali 13]
Moses rong duwen mahsen kaselel kan me pid duwen sapwellimen Koht irair en kamwahu
[Kilel nan Pali 15]
Sapwellimen Siohwa kupwur mwahu kin sansalda sang ni ahl me E kin mahsen ong kitail sang nan audepen Pwuhk Sarawi