Irail Kin Kanengamahiong Kisin Tek Kamedek Kis Me Kohieng Ni Paliwararail Kan
“Kisin tek kamedek kis kohieng ni paliwereiet, likamw tek en tohnleng en Sehdan mehn kamakam me kin popohr ie.”—2 KORINT 12:7.
1. Ia ekei kahpwal akan aramas nan rahnpwukat kin lelong?
KE kin pepei ong kasongosong ehu me ke kin lelohng ahnsouwet? Ma ei, ke sohte kelepw. Pwe nan “ahnsou apwal pwukat,” Kristian lelepek kan kin powehdi kalokolok laud kan, kahpwal akan nan peneinei, soumwahu kan, kahpwal en mwohni kan, kapwunod kan, kompoakparail mehla, oh kahpwal teikan. (2 Timoty 3:1-5) Nan ekei sahpw, aramas akan kin lelohng kahpwal en lehk oh mahwen kan.
2, 3. Madamadau sapwung pahn kakete kohda pwehki kahpwal akan me kin rasehng kisin tek kamedek kis me kohieng kitail, oh iaduwen met kak wia keper ieu ong kitail?
2 Kahpwal pwukat pahn kak kahrehong emen en toutoukihla, ahpw mehlel ma kahpwal tohto kin wiahkinteieu lelohng ih ahnsou tehkis. Tehk dahme Lepin Padahk 24:10 mahsanih: “Ke kin kasalehda me ke mworusala ni rahn en apwalo? Eri, ke me lamalam luwet.” Ei, mworuskihla kasongosong kan me kin lelohng kitail pahn kak kihsang rehtail kehl me anahn oh pil kin kaluwetala atail lamalam en dadaurete lao lel ni imwio. Iaduwen met pahn kak wiawi?
3 Eri, mworusala kin kak kauwehla atail tenek pahrek ong madamadau ehu. Karasepe ieu, e kin mengei en kalaudehla pein atail kahpwal akan oh tepida poakpoake pein kitail. Ekei aramas ele mwein kin likweriong Koht, “Dahme kahrehda Komw mweidong met en wiawi ong ie?” Ma soangen madamadau sapwung wet pahn tengedi nan mohngiong en aramas emen, e pahn kak kihsang ih ah peren oh likilik. Ladu en Koht emen pahn kakete inenen pahtoulahr oh met pahn kak kahrehong ih en sohlahr “tangowei uwen eh kak nan weirentang en pwoson.”—1 Timoty 6:12.
4, 5. Ekei ahnsou, iaduwen Sehdan kin kahrehong kitail en lelong kahpwal akan, ahpw soangen likilik dahieu kitail kak ahneki?
4 Siohwa Koht sohte kin kahrehong kitail en lelohng kasongosong kan. (Seims 1:13) Ahpw, ekei pak, kitail kin lelohng kasongosong kan pwehki kitail kin nantihong lelepek ong Ih. Ni mehlel, koaros me kin papah Siohwa pahn lelohng kasongosong kan oh kahpwal kan sang Sehdan me Tepil, sapwellimen Siohwa imwintihti me keieu suwed. Ahnsou mwotomwot me luwehdi ong ih, “koht suwed en sampah wet,” kahrehda e kin wia uwen me e kak en kahrehong koaros me kin poakohng Siohwa en kesehla wia kupwuren Koht. (2 Korint 4:4) Sehdan kin wia uwen me e kak en kaloke riatail brother oh sister kan wasa koaros nan sampah. (1 Piter 5:9) Mehlel, atail kahpwal koaros sohte kin ahnsou koaros kohsang rehn Sehdan, ahpw e kak doadoangki kahpwal kan me kitail kin lelohng en kaluwetala kitail.
5 Ahpw, edetehn Sehdan de nah mehn tehtehn mahwen kan me inenen kehlail, kitail kak powehdi ih! Dahme kahrehda kitail kak kamehlele met? Pwehki Siohwa Koht kin peikin kitail. E ketin padahkiong sapwellime ladu kan pwe irail en wehwehki duwen lidip kan me Sehdan kin doadoahngki. (2 Korint 2:11) Pak tohto, Mahsen en Koht kin padahkiong kitail duwen kasongosong kan me kin lelohng Kristian mehlel akan. Ong wahnpoaron Pohl, Paipel kin doadoahngki mahsen pwukat “kisin tek kamedek kis me kohieng nan paliwar.” Dahme kahrehda? Kitail en kilang iaduwen Mahsen en Koht kin kawehwehda duwen mahsen pwukat. Eri, kitail pahn kilang me kaidehn kitail te me kin anahne sawas sang rehn Siohwa pwehn powehdi kahpwal akan.
Dahme Kahrehda Kasongosong kan kin Rasehng Kisin Tek Kamedek kan
6. Ia wehwehn ahn Pohl mahsen “kisin tek kamedek kis kohieng nan paliwar,” oh ele mwein dahkot kisin teko?
6 Ni ahnsou me Pohl lelohng kahpwal laud ieu, ngehn sarawi kamwekid ih en ntingihdi met: “Kisin tek kamedek kis kohieng ni paliwereiet, likamw tek en tohnleng en Sehdan mehn kamakam me kin popohr ie.” (2 Korint 12:7) Kisin tek kamedek kis kohieng ni paliwar en Pohl kin rasehng dah? Kisin tek kamedek kis me irila loal pahn kilin aramas emen kak kahrehong ih medek laud. Eri, mahsen wet kin wehwehki mehkot me kin kahrehong Pohl medek laud—sohte lipilipil ma ni paliwar, pepehm, de ira koaros. Mwein Pohl kin ahneki soumwahu nan poaren mese de soumwahu teikan. De kisin tek kamedek kis mwein kin rasehng irail aramas akan me kin akamai ong Pohl, oh kin nda me e sohte warohng en wiahla wahnpoaron emen oh irail sohte pil lemeleme me eh doadoahk en kalohk oh padahk kin mie katepe. (2 Korint 10:10-12; 11:5, 6, 13) Ahpw, sohte lipilipil dahme kisin tek kamedek kis kin wehwehki, e mihmi rehn Pohl oh sohte pahn kak kohsang.
7, 8. (a) Ia wehwehn lepin lokaia wet “popohr”? (b) Dahme kahrehda e kesempwal kitail en powehdi kahpwal akan me kin rasehng kisin tek kamedek kis?
7 Tehk wasaht me Pohl kasalehda me kisin tek kamedek kis kin “popohr” Pohl. Pohl doadoahngki lepin lokaia wet me kohsang ni lokaiahn Krihk me kin wehwehki “kumwuten peh.” Lepin lokaia wet ni ah doadoahk nan Madiu 26:67 kin wehwehki uhdahn kumwuten peh, ahpw ni e doadoahk nan 1 Korint 4:11, e kin mih ni karasaras. Nan iretikitik pwukat, e kin kasalehong kitail madamadau en aramas emen me kin pakerkihdi kumwuten pehn aramas. Pwehki Sehdan kin inenen kailongki Siohwa oh sapwellime ladu kan, kitail kak kamehlele me Tepilo kin perenki kilang kisin tek kamedek kis kin popohr Pohl. Rahnwet, Sehdan kin perenki kilang kitail kin medengkihla kisin tek kamedek kis nan paliwaratail kan.
8 Ihme kahrehda, duwehte Pohl, kitail anahne esehla iaduwen kitail kak powehdi soangen kisin tek kamedek kis kan me kin mihmi nan atail mour. E kesempwal kitail en wia met pwe e kin wehwehki atail mour! Tamataman me Siohwa kin ketin kupwurki kitail en ale mour kohkohlahte nan sampah kapw, oh iei wasao me kahpwal akan me kin rasehng kisin tek kamedek kis solahr pahn kamedekihala atail mour. Pwehn sewese kitail en alehdi kisakis kaselel wet, Koht kin ketikihong kitail mehn kahlemeng mwahu tohto nan sapwellime Mahsen sarawi, iei Paipel, oh met kin kasalehda iaduwen sapwellime ladu lelepek kan kin pweida mwahu ni ahr kin powehdi kisin tek kamedek kis me kohieng paliwararail kan. Irail kin wia aramas soh-unsek kan duwehte kitail. Koasoiapene duwen ekei irail me kisehn “depwek kalaimwun en sounkadehde kan” mwein pahn kak sewese kitail en “tang kehlail ni atail kin weirentang.” (Ipru 12:1) Medemedewe duwen dahme irail kin wia pwehn dadaurete pahn kak kakehlahda kitail pwe kitail en wehwehki me kitail pil kak powehdi kisin tek kamedek kis me Sehdan kin doadoahngki pwehn kaluwetala kitail.
Kisin Tek Kamedek Kis me kin Kamedekihala Mepiposed
9, 10. (a) Iaduwen kisin tek kamedek kis kohieng nan paliwar en Mepiposed? (b) Kadek dahieu me Nanmwarki Depit kasalehong Mepiposed, oh iaduwen kitail pil kak kahlemengih Depit?
9 Medemedewe duwen Mepiposed, nein kompoakepah Depit, Sonadan. Ni ahnsou me Mepiposed me sounpar limau, nuhs lelohng irail me en Mepiposed eh pahpa Sonadan, oh eh pahpa kahlap, Nanmwarki Sohl, kamakamala. Liho me kin apwalih Mepiposed masepwehkada. Ih eri “ale serio tangahki. . . ahpw e inenen karuaru kahrehda e kesehdi serio, serio eri dangepella.” (2 Samuel 4:4) Kahpwal en paliwar wet ele wia kisin tek kamedek kis ong Mepiposed erein ah kekeir kohda.
10 Sounpar kan dowe power, Nanmwarki Depit, pwehki e kin poakpoake Sonadan, kin kasalehda limpoak-kadek ong Mepiposed. Depit uhd kihong ih sahpw me Sohl kin sapweniki oh e pil kihong ih ladu en Sohl, Sipa, pwehn apwalpwalih sahpwo. Depit pil padahkiong Mepiposed: ‘Ke pahn kin iang tungoal ni ei tehpel ahnsou koaros.’ (2 Samuel 9:6-10) E sansal me ahn Depit limpoak-kadek kin kamweitihala Mepiposed oh met kin ekis katikitikihala medek en eh soumwahu. Ia uwen kaselel mehn kasukuhl wet! Kitail pil anahne kasalehda kadek ong irail akan me kin lelohng kahpwal me kin rasehng kisin tek kamedek kis nan paliwararail.
11. Dahme Sipa kaweiki Mepiposed, oh iaduwen kitail ese me dahme e nda wia mehkot likamw ehu? (Kilang footnote.)
11 Mwuri, pil ehu kisin tek kamedek kis kohieng paliwar en Mepiposed. Nah ladu Sipa karaun likamwe ih mwohn Nanmwarki Depit, oh e wia met ni ahnsou Depit tangasang Serusalem pwehki uhwong en nein Depit pwutak, Apsalom. Sipa dene me Mepiposed kin ni salelepek mihmihte nan Serusalem pwe e men wiahla nanmwarki.a Depit kamehlele likamw me Sipa wiahda oh uhd kihong sounlikamw menet, Sipa, sapwen Mepiposed pwon!—2 Samuel 16:1-4.
12. Iaduwen Mepiposed mwekidkihda irair akan me e kin lelohng, oh iaduwen e wia mehn kalemeng mwahu ieu ong kitail?
12 Ahpw, ni ahnsou me Mepiposed tuhwong Depit, e padahkiong nanmwarkio dahme uhdahn wiawi. E kaunopada en iang Depit ni ahnsou me Sipa pitihdi ih oh pein Sipa nda me e pahn uhd wiliandi ih (Mepiposed) oh kohla tuhwong Depit. Eri, Depit kapwungala sapwung wet? E kapwungala ekis. E katohrohrpeseng sahpwo nanpwungen ohl riemen pwukat. Met kin wia pil ehu kisin tek kamedek kis me kohieng nan paliwar en Mepiposed. Ahpw, iaduwen—e kin pahtouki laud pilipil wet? E tepida uhwong pilipil en Depit, oh kin kompilein me met kin wia kopwung sapwung ehu? Soh, ni lamalam aktikitik e dukieng kupwuren nanmwarkio. E kin medemedewe duwen irair mwahu kan duwehte met: e ahneki peren pwe nanmwarki pwung en mehn Israel pwurodohng irail oh sohte mehla. Mepiposed kin wia mehn kahlemeng mwahu ong meteikan nin duwen emen me kin dadaurete mendahki soumwahu, karaun likamw, oh pahtou kan.—2 Samuel 19:24-30.
Nehmaia kin Powehdi Kasongosong kan me Lelohng Ih
13, 14. Kisin tek kamedek kis dah kei me Nehmaia anahne en dadaurete ni ahnsou me e pwurala Serusalem pwehn pwurehng kauwada kehlen Serusalem?
13 Medemedewe duwen “kisin tek kamedek kis” kan me lelohng Nehmaia ni ahnsou me e pwurala Serusalem (sohte kehl me kin kapilpene Serusalem ahnsowo) ni senturi kelimau B.C.E. E kilangada me kahnimwo sohlahr mehn perepe, oh irail mehn Suhs akan me pwurala udakarail kin pingada, pahtoulahr, oh saminlahr mwohn silangin Siohwa. Edetehn Nanmwarki Ardaserksihs mweidong irail en pwurehng kauwada kehlen Serusalem, Nehmaia ahpw esehda me kepina kan en sahpw akan me karanih irail sohte pwungki dahme e pahn wia. “Ira ahpw rongada me aramas emen kodohn doadoahk ohng ni kamwahupen mehn Israel kan. Ira eri nsensuwedkihla kowahlap.”—Nehemaia 2:10.
14 Irail mehn liki kan me kin kihda uhwong kin wia uwen me irail kak en kauhdi doadoahk en Nehmaia. Arail kin song en kamasepwehkih ih oh arail likamw akan—iangahki arail kin doadoahngki lipahrok kan pwehn song en kaluwetala ih—kin wia duwehte kisin tek kamedek kis kan me kohieng nan paliware. Ahpw, iaduwen—e lohdi pahn lidip kan en eh imwintihti kan? Soh! E kin likih Koht ni unsek, kahrehda e sohte luwetala. Ihme kahrehda, ni ahnsou me kehlen Serusalem pwurehng kokouda, e kin wiahda mehn kadehde ehu duwen sapwellimen Siohwa limpoak ni e ketin sewese Nehmaia.—Nehemaia 4:1-12; 6:1-19.
15. Kahpwal dah kan me kin wiawi nanpwungen mehn Suhs akan me kin kapwunode Nehmaia?
15 Pwehki Nehmaia kin wia kepina men, e pil anahne powehdi kahpwal tohto me kin wiawi nanpwungen sapwellimen Koht aramas akan. Kahpwal pwukat kin rasehng kisin tek kamedek kis me kin kapwunode ih pwehki kahpwal pwukat kin kauwehla arail nanpwungmwahu rehn Siohwa. Pwehki aramas kepwehpwe kan kin nohn kihong laudla arail wihn, oh met kin kahrehong riarail me semwehmwe kan en kihda sapwarail kan oh pil netikihla neirail seri kan nin duwen lidu kan pwe irail pahn kak kapwungala arail pweipwand kan oh daksis ong koperment en mehn Persia kan. (Nehmaia 5:1-10) Mehn Suhs tohto kin kauwehla kosonned en Sapad oh irail pil sohte kin kihda arail sawas kan ong mehn Lipai kan oh Tehnpas Sarawio. Ekei pil pwoudkidahr “lihen Asdod, Ammon, oh Mohap.” Met kin inenen kamedekihala Nehmaia! Ahpw, kisin tek kamedek pwukat sohte kak kahrehong ih en kesehla eh pwoson. E kin ngoangki pwurpwurehng utungada sapwellimen Koht kosonned pwung kan. Kitail en kahlemengih Nehmaia, oh dehr mweidong wiewia en aramas salelepek kan en kaluwetala kitail sang atail kin papah Siohwa ni lelepek.—Nehmaia 13:10-13, 23-27.
Aramas Lelepek Tohto kin Powehdi Kahpwal me Lelohng Irail
16-18. Iaduwen kahpwal en peneinei pwarada nan peneinei en Aisek oh Repeka, Ana, Depit, oh Oseia?
16 Paipel kin audekihda mehn kahlemeng mwahu tohto duwen irail akan me powehdi kahpwal akan me kin rasehng kisin tek kamedek kis. Ehu wasa me kahpwal kan me kin rasehng kisin tek kamedek kis kin kohsang iei sang rehn atail peneinei kan. Ahn Esau pwoud riemen kin “kahrehiong en Aisek oh Repeka (en Esau pahpa oh nohno) ara nsensuwed mehlel.” Repeka kasalehda me e sohte perenki douluhl eh mour rehn en Esau eh pwoud kan. (Senesis 26:34, 35; 27:46) Oh pil, medemedewe duwen Ana, oh ia mwomwen eh pepehm ahnsou me Penina, pil emen lih me pwoudki en Ana eh pwoud, kin “pelian Ana oh kin epwehnki kaloke oh kasarowe” Ana pwehki Ana sohte neitik. Mwein Ana kin lelohng kalokolok kan pak tohto nan imwarail pwehki met. Penina pil kin kaloke oh kapailoke ih mwohn aramas—e sansal me met kin wiawi mwohn kise kan oh kompoakepah kan—ni ahnsou me peneineio kin iang kamadipw nan Sailo. Kahpwal wet kin duwehte “kisin tek kamedek kis” me kin kohieng nan paliwar en Ana.—1 Samuel 1:4-7.
17 Medemedewe duwen kahpwal me Depit lelohng pwehki peirin me en pwoud eh pahpa, Nanmwarki Sohl, kin kasalehda. Pwehn doarehla pein eh mour, Depit anahne rukala nan pwoar kan nan sapwtehn en En-gedi, oh pil iei wasa me e anahne en douda pohn dohl keper kan. Soangen madamadau sapahrek wet ele kin kapahtouwihala ih, pwehki e sohte wiahda mehkot suwed ong Sohl. Ahpw, edetehn Depit sohte sapwung, e anahne tangasang Sohl pwehki Sohl kin peirinki Depit.—1 Samuel 24:14, 15; Lepin Padahk 27:4.
18 Medemedewe duwen kahpwal en peneinei me wiawi nan peneinei en soukohp Oseia. Eh pwoud lih me wia dipen kamwahl. Ahn lih menet wiewia samin uhdahn pahn rasehng kisin tek kamedek kis me kin iridihlang nan mohngiongi oh ele ah medek kin pil laudlahr ni ah pwoud ah neitikiedi seri en peidier riemen pwehki eh kamwahl.—Oseia 1:2-9.
19. Kalokolok dahieu me sokohp Maikaia lelong?
19 Pil ehu soangen kisin tek kamedek kis iei kalokolok. Medemedewe duwen dahme wiawiong soukohp Maikaia. Ni ahnsou me Nanmwarki suwed Eihap kin werekiong soukohp likamw akan oh pil kin kamehlele arail likamw akan, met kin mwomwen wia kalokolok ieu ong soukohp pwung menet, Maikaia. Eri, ni ahnsou me Maikaia padahkiong Eihap me soukohp pwukat kin koasoia pwehki “likamw,” dahme kaun en aramas mwalaun pwukat wia? E “pohr mesen Maikaia”! Ahpw, suwed sang met, dahme Eihap wia ni ahnsou me sapwellimen Siohwa kaweid kohieng ih, me arail kin song en pwurehng ale Ramoth-gilead pahn sohte kak pweida. Eihap padahkiong emen sapwellime lapalap en kesehla Maikaia nan imweteng oh kamwenge ih pilawa oh pihl te. (1 Nanmwarki 22:6, 9, 15-17, 23-28) Pil tamanda ia mwomwen aramas akan me kaloke Seremaia.—Seremaia 20:1-9.
20. Kisin tek kamedek dah kei me Naomi lelohng, oh iaduwen e ale katingpe?
20 Ni ahnsou me kompoakpatail kan kin mehla, met kin pil wia kisin tek kamedek kis kohieng ni paliwaratail kan. Naomi anahne kanengamah oh dadaurete ni ahnsou me eh pwoud ohl mehla iangahki nah pwutak riemen. Ni ahnsou me e pwurala Pedleem, e kin nsensuwedkihla mehla pwukat. E padahkiong kompoake kan en likwerih ih, kaidehn Naomi, ahpw Mara, pwehki wehwehn mwar wet, Mara, kin kasalehda duwen pein eh nsensuwed laud kan. Ahpw, ni imwio, pwehki e kin dadaurete mendahki e kin nsensuwed, Siohwa kapaiada ih ki pwutak emen me nein serepein me pwoudki nah pwutak me mehlahr en wia kisehn kadaudok me Mesaia pahn kohsang.—Rud 1:3-5, 19-21; 4:13-17; Madiu 1:1, 5.
21, 22. Kahpwal dah kei me Sohp kin lelohng, ahpw dahme e wia?
21 Medemedewe duwen pwuriamwei laud me Sohp ahneki ni ahnsou me e rong duwen mehlahn nah seri akan me mwadangete mehla ni ahnsou tehkis, oh nah mahn akan oh ladu kan pil iang mehla. Ni ahnsowohte, likamwete eh koapworopwor nan eh mour mwadang sohrala! Oh pil, ni ahnsou me Sohp kin luwetkihla kasongosong pwukat, Sehdan pil kahrehong ih en ale soumwahu ehu. Ele mwein Sohp lemeleme me soumwahu laud wet pahn kemehla ih. Uwen laud eh medek kan kin kahrehong ih en ahneki madamadau ieu me mehla pahn kapitasang ih sang kalokolok wet.—Sohp 1:13-20; 2:7, 8.
22 Ahpw, kaidehn ihte me wiawi, pwe en Sohp eh pwoud nsensuwed kahrehda e keiong mpen Sohp oh sengiseng: “Dahme ke sou lahlahwe Koht, ke ahpw mehla!” Ia uwen kamedek “tek kamedek kis kohieng ni paliware”! Mwuhr, iengen Sohp ohl silimen sohte kihong ih kamweit, ahpw irail kin doadoahngki loalokong widing kan oh dene me e kin wiahda dihp rir kan oh ih kahrepe e kin lelong kahpwal pwukat. Arail likamw akan kin mwomwen kahrehong kisin tek kamedek kis en kohieng ni paliware. Oh pil tamanda, Sohp sohte wehwehki ia kahrepe suwed pwukat kin wiawiong ih; de e pil sohte ese me Koht pahn doarehla eh mour. Ahpw, “ni mehkoaros me wiawiher, Sohp sohte dipkihda eh lahlahwehki Koht.” (Sohp 1:22; 2:9, 10; 3:3; 14:13; 30:17) Edetehn kisin tek kamedek kis tohto kohieng ni paliware ni ahnsou tehkis, e sohte kesehla eh pwoson. Ia uwen laud kangoang wet!
23. Dahme kahrehda irail aramas lelepek kan me se kasalehda nan artikel wet kak dadaurete mendahki soangsoangen kisin tek kamedek kis kin kohieng nan paliwararail kan?
23 Mie pil tohto mehn kahlemeng mwahu kan nan Paipel. Ladu lelepek pwukat koaros anahne powehdi pein arail kisin tek kamedek kis kan. Oh mie soangsoangen kahpwal akan tohto me re kin lelong! Ahpw, irail koaros kin ahnekihte mehkot kesempwal ieu. Irail koaros sohte kesehla arail kin papah Siohwa. Edetehn ahr kin lelohng kasongosong kapwunod kan, irail kin powehdi kasongosong kan sang Sehdan pwehki kehl me Siohwa ketikihong irail. Iaduwen irail kin wia met? Eri, artikel en mwuri pahn sapeng peidek wet oh kasalehong kitail iaduwen kitail pil kak powehdi kahpwal akan me kin rasehng kisin tek kamedek kis me kin kohieng ni paliwaratail kan.
[Nting tikitik me mi pahs]
a Soangen pilahn mwersuwed wet en men naineki sahpw oh manaman pahn sohte kak pahrekiong irairen ohl aktikitik menet Mepiposed. E pil wehwehki duwen mehn kahlemeng mwahu en eh pahpa, Sonadan. Edetehn Sonadan me nein Nanmwarki Sohl, e kin ni lamalam en aktikitik oh kin pohnese me Depit iei ih me Siohwa pilada pwehn wia nanmwarki ong mehn Israel akan. (1 Samuel 20:12-17) Nin duwen pahpa en Mepiposed me kin lemmwiki Koht oh kompoakepah lelepek emen ong Depit, Sonadan sohte pahn kak padahkiong nah pwutak pwulopwulo en nantihong en wiahla nanmwarki.
Iaduwen Ke Pahn Sapeng?
• Dahme kahrehda kahpwal akan me kin lelohng kitail kin kak duwehte kisin tek kamedek kis me kin kohieng ni paliwaratail kan?
• Ia ekei kahpwal kan me duwehte kisin tek kamedek kis me lelohng Mepiposed oh Nehmaia oh re anahne dadaurete mendahki kahpwal pwukat?
• Sang rehn irail ohl oh lih akan me wia mehn kahlemeng mwahu ni ahr kin dadaurete mendahki soangsoangen kisin tek kamedek kis kohieng ni paliwararail, mehnia me kamwekid uhk laud, oh dahme kahrehda?
[Kilels nan Pali 7]
Mepiposed kin dadaurete mendahki e kin ahneki kahpwal en paliwar, oh aramas karaun likamwe ih, oh ekei pak ahneki pahtou
[Kilel nan Pali 8]
Nehmaia dadaurete mendahki kalokolok