‘Doadoahngki Mahsen En Koht Ni Ahl Me Pwung’
“Wia uwen omw kak mwohn silangin Koht, pwe en ketin pwungkin uhk, nin duwen tohndoadoahk me sohte kin namenengki eh doadoahk, me kin doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me pwung.”—2 TIMOTY 2:15, New World Translation.
1, 2. (a) Dahme kahrehda tohndoadoahk kan anahne dipwisoun doadoahk kan? (b) Doadoahk dahieu me Kristian akan kin iang wia, oh ni ahl dah re kin kasalehda me re kin rapahki mahs Wehio?
TOHNDOADOAHK kan anahne dipwisou en doadoahk kan pwehn kak kanekehla arail doadoahk. Ahpw, e sohte itar en ihte naineki dipwisou en doadoahk. Tohndoadoahk men anahne naineki dipwisou me konehng, oh e anahne doadoahngki dipwisowo ni ahl me pwung. Karasepe ieu, ma ke men kauwada imwen nahk ieu oh ke men pasurpene lepin dinapw riau, ke pahn anahne laud sang ihte naineki ama ehu oh meten poaspoas. Ke pahn anahne ese pasurehng mete nin lepin tuhkeo ahpw sohte kapirekehla. Ma ke sohte wehwehki iaduwen ahmw pahn pasur mete ehu ahpw ke song en wia, e pahn apwal oh kapwunod. Ahpw, en doadoahngki dipwisou en doadoahk kan ni ahl me konehng uhdahn pahn imwila mwahu.
2 Nin duwen Kristian kei, mie doadoahk ehu me kitail anahne wia. Doadoahk wet wia doadoahk ehu me inenen kesempwal. Sises Krais kangoange sapwellime tohnpadahk kan en ‘rapahki mahs Wehin Koht.’ (Madiu 6:33) Iaduwen atail kak wia met? Ehu ahl iei sang atail pahn eimah nan doadoahk en kalohki Wehio oh katohnpadahk. Pil ehu ahl en rapahki mahs Wehin Koht iei met: atail doadoahk en kalohk en poahsoanda pohn Mahsen en Koht. Tiahk mwahu iei kesiluh en ahl. (Madiu 24:14; 28:19, 20; Wiewia 8:25; 1 Piter 2:12) Pwe en pweida mwahu oh diar peren nan doadoahk wet, kitail anahne dipwisou kan me konehng oh kitail pil anahne en esehla pwe en doadoahngki dipwisou pwukat ni ahl me pwung. Wahnpoaron Pohl wia mehn kahlemeng mwahu nin duwen tohndoadoahk Kristian men, oh e pil kin kangoange ienge pwoson akan en kahlemengih. (1 Korint 11:1; 15:10) Eri, dahme kitail kak sukuhliki sang iengetail tohndoadoahk Pohl?
Pohl—Sounkalohki Wehio me Eimah
3. Dahme kahrehda kitail kak nda me Pohl emen tohndoadoahk en Wehio me ngoang?
3 Soangen tohndoadoahk dah men Pohl? Ih emen me uhdahn ngoang. Pohl wia uwen me e kak en kalohkiseli Rongamwahu kereniong wasa koaros ni sahpw akan limwahn Sehd Mediderenien. Pohl kawehwehda kahrepen eh ngoangki wia doadoahk en kalohki Wehio ni ah mahsanih: “Sohte ei pwuhng en suweiki ei kin kapahrengki Rongamwahu, pwe e uhdahn koasoandiong ie I en wia doadoahk wet. Oh meid suwediong ie ma I sohte pahn lohkiseli Rongamwahu!” (1 Korint 9:16) Pohl kin nsenohkihte pein eh mour? Soh. Ih kaidehn aramas me kin roporop ong pein ih. Ahpw, e kupwurki meteikan en ale kamwahu kan sang Rongamwahu. E ntingihdi: “Mehpwukat koaros I kin wiewia pwehki Rongamwahu, pwe I en iang pwainanki kamwahupe kan.”—1 Korint 9:23.
4. Dipwisou dahieu me Kristian tohndoadoahk kan kin keieu kesempwaliki?
4 Wahnpoaron Pohl kin wia tohndoadoahk men me ahneki lamalam aktikitik pwe e kin pohnese me e sohte kak doadoahngki pein ah koahiek en wiewia doadoahk wet. Duwehte kahpinte men me anahne ama, Pohl pil anahne dipwisou me konehng pwehn kalaudehla padahk mehlel en Koht nan mohngiong en irail me kin rong ih. Soangen dipwisou dah me e doadoahngki? Iei Mahsen en Koht, Pwuhk Sarawi. Duwehte mahs, kitail en doadoahngki Pwuhk Sarawi pwon en sewese kitail nan atail doadoahk en katohnpadahk.
5. Pwen wia tohnpadahk pweida mwahu kei, dahme kitail anahne wia likin atail kin doadoahngki iren Pwuhk Sarawi kan?
5 Pohl wehwehki me doadoahngki pwung Mahsen en Koht kin wehwehki laudsang ihte wadek sang loale. E kin doadoahngki lokaia kan me kin “kamwekid aramas en rong ih.” (Wiewia 28:23) Iaduwen? Pohl doadoahngki Mahsen en Koht pwe en kamwekid me tohto en alehdi padahk mehlel me pid duwen Wehin Koht. E kin kawehwe mwahu ong irail. Erein sounpwong siluh nan sinakoke nan Episos, Pohl “kin padapadahk oh doadoahngki lokaia kan me kamwekid irail en kamehlele duwen Wehin Koht.” Mendahkihte “ekei irail sohte men rong,” miete irail kan me kin rong. Pwehki doadoahk en kalohk me Pohl wia nan Episos, “mahsen en Siohwa wie lalaudla oh lel wasa koaros.”—Wiewia 19:8, 9, 20, NW.
6, 7. Iaduwen Pohl kin kalinganahda e doadoahk en kalohk, oh ia mwomwen atail kak alasang?
6 Nin duwen tohnkalohk ngoang men, Pohl kin ‘kalinganala eh doadoahk en kalohk.’ (Rom 11:13) Iaduwen? E sohte kin medemedewe en wia doadoahk wet pwe e men ndandla; oh e pil sohte namenengki wehi pokon en ese me ih emen me kisehn sapwellimen Koht tohndoadoahk kan. Ahpw, e kin kilangwong ah doadoahk en kalohk nin duwen kapai ehu me keieu mwahu. Pohl kin ni koahiek doadoahngki Mahsen en Koht oh e kin pweida mwahu ni ah kin wia met. Pweidahn ah doadoahk kahrehiong meteikan en mwekidki oh kalaudehla arail doadoahk en kalohk. Ni ahl wet, e kin kalinganala eh doadoahk en kalohk.
7 Duwehte Pohl, kitail kak kalinganala atail doadoahk en kalohk sang ni atail pahn doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me konehng oh pwung ahnsou koaros. Ahnsou koaros me kitail kin kalohk, kitail men akadeiong met: ehukihong aramas koaros mehkot sang nan Paipel. Iaduwen kitail kak kalohk pwe aramas en kak mwekidki dahme kitail koasoiong irail? Iet ahl kesempwal siluh: (1) Kahre madamadau en aramaso ong Mahsen en Koht oh sewese ih en wauneki Paipel. (2) Ni elen loalokong, kawehwe dahme Paipel mahsanih duwen ire ieu oh kasalehda iaduwen iren Paipel kan kin utungada ireo. (3) Kawehwe sang iren Paipel kan ni ahl ieu me pahn kamwekid aramaso en kamehlele.
8. Soangen dipwisoun kalohk dahkei me mie nan atail ahnsou, oh iaduwen ahmw kin doadoahngki irail?
8 Sounkalohk kan en rahnpwukat naineki dipwisou en doadoahk kan me sohte mie ni mwehin Pohl. Iet dipwisou en doadoahk pwukat: pwuhk kan, makisihn kan, brochure kan, handbill kan, tract kan, cassette en rongorong (audio) oh pil cassette en kilikilang (video). Nan senturi me ahpwtehn nek, sounkalohk kan kin doadoahngki testimony cards, phonographs, sound cars, oh prokram en radio (radio broadcasts) ong kalohki Rongamwahu en Wehin Koht. Ahpw, ni mehlel, neitail dipwisou en doadoahk me keieu mwahu iei Paipel, oh kitail anahne doadoahngki Paipel ni ahl me mwahu oh konehng.
Atail Kalohk en Poahsoanda Pohn Mahsen en Koht
9, 10. Dahme kitail sukuhliki sang kaweid en Pohl ong Timoty, me kin pid atail doadoahngki Mahsen en Koht?
9 Iaduwen kitail kak doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me pahn pweida mwahu? Ni atail pahn kapwaiada mahsen en Pohl ong Timoty: “Wia uwen omw kak mwohn silangin Koht, pwe en ketin pwungkin uhk, nin duwen tohndoadoahk men me sohte kin namenengki eh doadoahk, me kin doadoahngki mahsen en Koht ni ahl me pwung.” (2 Timoty 2:15, NW) Atail “doadoahngki mahsen en Koht ni ahl me pwung” kin pidada dah?
10 Ni lokaiahn Krihk “doadoahngki ni pwung” kin wehwehki “lopuk en inen” de “mwatihada ahl ehu me inen oh uhlangete wasakis.” Lepin lokaia pwukat doadoahkete nan kaweid me Pohl kihong Timoty nan palien Pwuhk Sarawi ni lokaiahn Krihk. Lepin lokaiao kak pil kadoadoahk ni ahnsou me emen pahn kawehwe duwen wiawihdahn uluhl en mwetuwel me inen. Uluhl me pirek kin wia mehkot kanamenek ong sounmwetuwel koahiek men. Pwehn wia “tohndoadoahk men me sohte anahne namenek,” kataman kohwong Timoty en dehr kasapwungehla padahk mehlel kan sang nan Mahsen en Koht. Timoty sohte pahn doadoahngki pein ah madamadau oh ah padahk kan. Ah kalohk oh padahk kin poahsoanda ihte pohn Pwuhk Sarawi. (2 Timoty 4:2-4) Ni ahl wet, e pahn sewese irail kan me mongiong mehlel en kakairada soangen elen madamadau duwehte kupwuren Koht, kaidehn alehda loalokong en sampah wet. (Kolose 2:4, 8) Met pil mehlel nan atail ahnsou.
Atail Tiahk en Pil Mwahu
11, 12. Iaduwen atail wiewia kan kin pid atail doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me pwung?
11 Kitail anahne wia laudsang ihte doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me pwung oh mehlel. Atail tiahk kin anahne pwungiong dahme kitail sukuhliki. Kitail en dehr wiahla tohndoadoahk mwalaun kei pwe Pwuhk Sarawi mahsanih, “Kiht tohndoadoahk kei me kin iang Koht ketin wiewia sapwellime doadoahk.” (1 Korint 3:9) Mahsen en Koht mahsanih: “Ke kin padahki meteikan a dahme ke sohte pil padahkih pein kowe? Ke kin nda, ‘Dehr pirap,’ a iaduwe, ke sohte kin pirap? Ke pil nda “Dehr kamwahl,’ a iaduwe ke sohte kin kamwahl? Ke kin kasowe dikedik en eni kan, a iaduwe ke sohte kin pirapa imwen kaudok kan?” (Rom 2:21, 22) Nin duwen sapwellimen Koht tohndoadoahk kan nan rahnwet, kitail kin doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me pwung iei sang ni atail kin kapwaiada kaweid wet: “Likih Kauno [“Siohwa,” NW] ki mongiongomw unsek, ke dehr koapworoapworki mehkan me ke pein lemeleme me ke ese. Tamanda Kauno [“Siohwa,” NW] ni ahmw wiewia kan koaros, oh e pahn ketin kasalehong uhk ahl me pwung.”—Lepin Padahk 3:5, 6.
12 Dahme kitail kak kasik ni atail pahn doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me pwung? Medewehla duwen soangen kehl en sawas me e pahn wiaiong mour en aramas mongiong mehlel akan.
Mahsen en Koht Ahneki Kehl en Kawekila Irair en Aramas akan
13. Dahme pahn imwikila ong aramas men me kin kapwaiada Mahsen en Koht?
13 Ahnsou me aramas akan kin kamehlele me Mahsen en Koht kin likilik, Rongamwahu en Mahsen en Koht kin kihda kehl ehu me kin sewese aramas akan en kawekila arail mour. Pohl kin pein kilangada Mahsen en Koht kawekila mour en aramas akan oh re wiahla Kristian akan nan Deselonika en kawao. Kahrehda e padahkiong irail: “Eri iet pil ehu kahrepen aht kin kapinga kalahngan en Koht ahnsou koaros: pwe ni at wawohng kumwail mahsen en Koht, kumwail rongehr oh aleier mahseno, kaidehn nin duwen padahk en aramas, ahpw nin duwen mahsen en Koht me iei me mehlel. Pwe Koht kin ketin doadoahk nanpwungen kumwail me pwoson akan.” (1 Deselonika 2:13) Ong Kristian pwukat—tohnpadahk mehlel kan koaros en Krais—madamadau de lamalam en aramas sohte karanih erpit ileile en Koht. (Aiseia 55:9) Mehn Deselonika ko “alehda mahsen en Koht ni peren sang ngehn sarawi edetehn ihr lelong kahpwal kan” oh irail wiahla mehn kahlemeng mwahu ong meh pwoson teikan.—1 Deselonika 1:5-7.
14, 15. Ia uwen kehlail Mahsen en Koht, oh dahme kahrehda?
14 Mahsen en Koht me inenen kehlail, duwehte Siohwa me Utupen Mahseno. E kin kohsang rehn “Koht ieias,” oh sapwellime mahsen kan “me e kin kapwilewei kin pweida ahnsou koaros.’ (Ipru 3:12; Melkahka 33:6; Aiseia 55:11) Emen ohl me samani Pwuhk Sarawi koasoia: “Koht sohte kin ireweisang ih sapwellime Mahsen. E sohte kin kahmahmki me E ketin sehse Mahseno. . . . Kahrehda Mahsen en Koht kin ieias, oh E kin kesempwaliki en kapwaiada dahme e kin mahsanih; pwe sapwellime mahsen kin ehupene rehn Koht ieias.”
15 Ia uwen kehlail rong me kin pwilsang Mahsen en Koht? E inenen kehlail. Ihme kahrehda, Pohl ntingihdi: “Ni mehlel mahsen en Koht wie momour oh manaman, e keng sang kedlahs me au riau. E kin lellong loalen aramas wasa keieu rir, wasa me mour oh ngehn kin tuhpene ie, wasa kakon oh sahl akan kin tuhpene ie. E kin kadeikada ineng oh lamalam en nan kapehden aramas.”—Ipru 4:12.
16. Ia uwen laud Mahsen en Koht kak wekidala mouren aramas emen?
16 Rong me ntingihdier nan sapwellimen Koht Mahsen kin “keng sang kedlas me au riau.” E sapwellimanki kehl ehu me kin pwarla wasa keieu loal, me mwahu sang dipwisou en doadoahk me aramas wiahda. Mahsen en Koht kin lel wasa keieu rir nan mour en emen oh kak kawekila ineng en kapehde, eh lamalam oh dahme e kin poakong, wiaiong ih en wiahla tohndoadoahk pwung me en Koht. Ia uwen kehlail dipwisou en doadoahk wet!
17. Kawehwehda duwen kehlen Mahsen en Koht me kin kak kawikihla mouren aramas akan.
17 Mahsen en Koht kin kasansalehda ni mehlel loalen aramas akan edetehn aramas emen kin ahneki madamadau tohrohr ieu duwen pein ih de dahme e kin mweidong aramas teikan en kilang duwen pein ih. (1 Samuel 16:7) Pwe pil aramas suwed emen pil kak ekei ahnsou ekihla dahme mih loale oh mwomwehda wia aramas kadek de poadidiong ah pelien lamalam. Aramas suwed kin mwomwehda irail me mwahu pwehki kahrepe suwed akan. Aramas pohnmwaso kin mwomwehda me irail aktikitik ahpw kin kasik aramas teikan en kapinga irail. Pwe sapwellimen Koht Mahsen kin kak kasansalehda dahme mih nan mohngiong en aramas akan, e pil kak kamwekid aramas aktikitik men en kesehla e mour en mahs oh “onehda sapahl pein [ih] ong ni aramas kapw me wiawihda rasehng Koht oh kasalehda mour mehlel en pwung oh sarawi.” (Episos 4:22-24) Padahk kan en Mahsen en Koht pil kak kawekila aramas namenek kan en wiahla Sounkadehdehn Siohwa eimah oh ngoangki kalohki Wehio.—Seremaia 1:6-9.
18, 19. Sang parakrap pwukat de sang pein omw ekspiriens en kalohk, kasalehda iaduwen padahk mehlel en Pwuhk Sarawi kin kak kawikihla madamadau en aramas men.
18 Manaman en Mahsen en Koht kin kak kamwekid aramas akan en kamehlele padahk mehlel. Karasepe ehu, Sounkalohk kan en Wehio nan Phnom Penh, Cambodia, kin kalohk pak riau nan wehin Kompong Cham. Mwurin emen pastor rong me pastor teikan kauwe Sounkadehdehn Siohwa kan, e koasoanehdi en tuhwong Sounkadehde kan ni ahnsou me irail pahn pwurala arail wehi. Liho wia peidek tohto ong irail me kin pid kasarawi holiday kan oh e kin rong kanahieng ni arail kin kawehwe mwahu iren Pwuhk Sarawi kan. Mwuri liho nda: “Met, I wehwehkiehr me dahme iengei pastor ko kin nda duwen kumwail, sohte mehlel! Irail kin nda me kumwail sohte kin doadoahngki Pwuhk Sarawi, ahpw ni menseng wet, ihte pwuhko me kumwail doadoahngki!”
19 Lih menet pousehla e onop en Pwuhk Sarawi rehn Sounkadehde kan oh sohte mweidong uhwong me kin kohsang rehn ienge pastor teikan en kauhdi ih. Ih eri ehukihong dahme e sukuhliki ong kompoakepah men, oh ih eri tepidahr onop Pwuhk Sarawi rehn Sounkadehde kan. Kompoakepah menet inenen mwekidiki laud dahme e sukuhlki kahrehong ehu pak nan ah sarawi, e nda, “Kumwail iang onop Pwuhk Sarawi rehn Sounkadehdehn Siohwa kan!” Mwurin met wiawi, e kihsang edeo sang ah pelien lamalam. Liho me wia pastor, kompoakepah, oh aramas teikan pil tepida onop Pwuhk Sarawi rehn Sounkadehdehn Siohwa kan.
20. Iaduwen ekspiriens en emen lihen Ghana kin kihda karasaras duwen manaman en Mahsen en Koht?
20 Manaman en Mahsen en Koht pil kin sansalda sang dahme wiawiong Paulina, lih emen nan Ghana. Emen pioneer onop rehn lih menet pwuhk en Loalokong me kin Kaluhwalahng Mour Soutuk.a Paulina kin iang mih nan koasondi en pwopwoud ieu me ah pwoud ohl kin pwoudiki lih tohto, e wehwehkier sang eh onop Pwuhk Sarawi me e anahne kapwungala eh mour, ahpw e pwoud ohl oh ah peneinei kin uhwong ih. Ah pahpa kahlap, iei emen sounkopwung lapalap oh emen lapalap nan ah pelian lamalam, oh e kin song en kaluwetala ih ni e kin doadoahngki sapwung pwuhken Madiu 19:4-6. Kawehwe en sounkopwungo kin mwomwen pwung, ahpw Paulina mwadangete pohnese me ah kawehwe kan kin duwehte Sehdan ah kin kawehwe sapwung iren Pwuhk Sarawi ni ahnsou me e kasonge Sises Krais. (Madiu 4:5-7) E tamanda kawehwe sansal en Sises me kin pid pwopwoud, me Koht ketin kapikada aramas ohl oh lih, kaidehn ohl oh lih riemen, de lih silimen en wiahla war ehu. E kolokolte e pilipil oh ni ahnsou mwuhr e alehdi mweimwei sang koasondi en sahpwo en mweisang koasondi en pwopwoud sapwung wet. Mwurin mwo, e wiahla emen sounkalohk peren en Wehio me papidaisla.
Nantihong Kolokol Mahsen en Koht Ni Ahl Me Pwung
21, 22. (a) Dahme kitail anahne en nantiong en wia nin duwen sounkalohk kan en Wehio? (b) Dahme kitail pah sukuhliki nan artikel en mwurin met?
21 Mahsen en Koht iei dipwisoun doadoahk kehlail ieu en sewese mehteikan wekidala arail mour oh karanih Siohwa. (Seims 4:8) Duwehte tohndoadoahk koahiek kan kin doadoahngki dipwisoun doadoahk kan pwen pweida, kitail en pil ngoangki oh ni koahiek en doadoahngki Mahsen en Koht, Pwuhk Sarawi nan doadoahk me Koht ketikihong kitail nin duwen sounkalohk kan en Wehio.
22 Iaduwen kitail kak doadoahngki Pwuhk Sarawi nan atail doadoahk en katohnpadahk ni ahl me pahn pweida mwahu? Ehu ahl iei atail pahn kaiahne kitail en kakairda pwen koahiek en padahk ong kamwekid madamadau en aramas akan. Menlau tehk artikel en mwurin met pwe e pahn kasalehda elen atail pahn sewese mehteikan en kamehlele Rongamwahu en Wehio.
[Nting tikitik me mi pahs]
a Wiawihda sang rehn Sounkadehdehn Siohwa kan.
Ke Tamanda?
• Dipwisoun doadoahk dah kei me irail sounkalohk kan en Wehio kak doadoahngki?
• Ni ahl dah kei me Pohl wia mehn kalehmeng mwahu nin duwen sounkalohk en Wehio?
• Dahme kin pid atail kin doadoahngki Mahsen en Koht ni ahl me konehng?
• Ia uwen kehlail sapwellimen Siohwa Mahsen?
[Kilel nan Pali 6]
Ekei dipwisoun doadoahk kan me Kristian akan kin doadoahngki ong arail doadoahk en kalohki Wehio