Sampah Ieu me Pahn Solahr Mie Semwehmwe Kerendohr
KILEL akan me pid duwen Paradais, me duwehte kilel me mih ni kilen makisihn wet, kin kaperen ong irail akan me ahnsou wet mihmi nan irair en paisuwed. Paradais kin mie rehn tepin pwopwoudo, Adam oh Ihp. Ara wasahn kousoan iei mwetuwel en Ihden. (Senesis 2:7-23) Mendahki Paradaiso ah salongasang kitailehr, kamehlelpen me paradais pahn pwurehng mie nan rahn akan me pahn kohdo—nan sampah kapw sohte semwehmwe—pahn uhdahn lelodo. Met wia inou tengeteng ehu nan Pwuhk Sarawi.
Tehk inou me Sises Krais ketin wia ni kaimwiseklahn sapwellime mour nin sampah. Emen loallap oko me iang Sises kamakamala pwosonla sapwellimen Koht roson en kamwahuwiahla ahn aramas apwal akan. E koasoia: “Sises, komw taman ie ni ahnsou me komw pahn ket nan sapwellimomwi wehio.” Mahsen pwukat kasalehda me aramas suwedo kamehlele me Sises pahn ketin wiahla Nanmwarki oh pil me aramas melahr akan pahn pwurehng mourda sapahl. Sises sapeng mahsanih: “Mehlel I ndaiong uhk rahnwet, ke pahn iang ie mih nan Paradais.”—Luk 23:42, 43.
Nan koasoipen irail oko me pahn mih nan Paradais, Pwuhk Sarawi mahsanih: “Irail uhdahn pahn kauwada ihmw akan oh kousoan loale; oh irail pahn padokedi mwetuwel en tuhken wain oh pein kang wahrail akan.” (Aiseia 65:21) Ei, “irail pahn uhdahn mwohndi, emenemen pahn paiekihda pein ah tuhkehn wain oh pein ah tuhke pik, ah kaidehn emen aramas tohrohr.”—Maika 4:4.
A dahme semwehmwe mweimwei kihong en mie ahnsouwet? Sawas dah me Koht ketikihong irail akan me lelohng irair en semwehmwe? Ahnsou dah me semwehmwe ahpw pahn sohla mie?
Dahme Kahrehda Semwehmwe Mweimwei en Mie Ahnsouwet?
Paradaiso me Adam oh Ihp mih loale salongalahr pwehki ara sapeikiong Koht, sang ni kasongosong en tohnleng suwedo, iei Sehdan me pil iei Tepil. Ni ah doadoahngki ewen serpent men, Sehdan pitihdi Ihp en kauwehla kosonned en Koht me mahsanih ire en dehr tungoale wahntuhke pwoat. Sehdan pitihidi liho pwe en kamehlele me uhtohrasang Koht pahn wahdo mour me mwahu. Ni ahnsou me Ihp uhd kihong wahntuhke keinapwiho pwe Adam en iang kang, Adam pil iang kangada, oh kahrehiong en sohpeiweisang Koht oh uhkihda ah pwoud liho.—Senesis 3:1-6; 1 Timoty 2:14.
Pwopwoudo me uhwongada Koht eri pekeusang nan Paradaiso oh sangete ahnsowo kohdo ira anahne doadoahk laud pwe ira en kak momour. Leledo rahnwet, Siohwa ketin mweimweidohngete Sehdan en kakaun aramas pwukat me dipanlahr, pwe en kasalehda mwahu ia imwilahn aramas ah sapeikiong Koht. Poadoapoad en aramas kasalehdahr mwahu me tohnsampah sohte kak wahdo Paradais pohn sampah. (Seremaia 10:23) Ahpw, dahme wia, uhtohrasang Koht imwikihlahr kahpwal suwed akan, me iangahki semwehmwe.—Eklesiasdes 8:9.
Ahpw, aramas semwehmwe kan pahn kak diar sawasparail nan sampah diren apwal wet. Mahsen en Koht me kin mwekidiki ngehn sarawi, me iei Pwuhk Sarawi, audaudki mehn kaweid pwung ong irail.
“Dehr Pwunodki”
Ni Sises ah ketin mahsanihong pokon kalaimwun ieu me irail me tohto nanpwungarail me semwehmwe, e mahsanih: “Kumwail tehk mwahu menpihr en pahnlahng kan: re sohte kin padok wahntuhke, re sohte kin dolung, re sohte kin nahkpene nan imwen nekinek kan; a Samamwail me ketiket nanleng kin ketin apwalih irail. A ia duwe, kumwail soh kesempwalsang menpihr kan? . . . Eri, kumwail dehr kin pwunodki ndinda, ‘Se pahn kihsang ia at tungoal kisin mwenge, de nimat pihl? Se pahn diar ia at likou?’ Pwe me rotorot akan kin ngoangki rapahki mepwukat koaros. A Samamwail me ketiket nanleng ketin mwahngih duwen amwail kin anahne mepwukat koaros. Eri kumwail rapahki mahs Wehin Koht oh dahme e kin ketin kupwurki, a soahng teikan koaros e ahpw pahn kin ketikihong kumwail.”—Madiu 6:26-33.
Aramas semwehmwe men sohte anahne en pirap. (Lepin Padahk 6:30, 31) E pahn alehdi sawas ma e mwohneki Koht nan ah mour. Pirap pwe aramas emen en mourki kaidehn elen mour ehu ong Kristian mehlel akan. Weksang met, Kristian mehlel akan kin kamehlele me Siohwa Koht kin ketin sapwellimaniki kehl en sawas. (Ipru 13:5, 6) Ehu ahl me Siohwa kin ketin sewese sapwellime aramas akan iei ni ah kin ketin doadoahngki sapwellime pwihn me mie nan sampah pwon me kin kaudokiong ih, me kin nsenohki epwelpen emen emen towe kan.
Pil ehu ahl me Siohwa kin ketkihda sawas iei ni ah kin ketkihong irail kaweid me pid arail irair en mour nan ehu ehu rahn. Karasepe, Pwuhk Sarawi kaweidki: “Aramas me kin epwehnki pirap, en tokedihsang eh pirap, oh en tapihada wia ehu soangen doadoahk me e kak momourki oh kak sewesehki me semwehmwe kan.” (Episos 4:28) Me tohto irail akan me sohte doadoahk en wai kin kak diar arail doadoahk en wia doadoahk apwal me duwehte padokedi oh apwalih mwetuwel en iasai kan. Pwuhk Sarawi pil kin sewese aramas paisuwed akan en nekidpene neirail mwohni ni ah kin padahkiong irail en kesehla ineng en ahnepatail me suwed akan, me duwehte kamam sakau en wai.—Episos 5:18.
Sampah Ieu me Pahn Solahr Mie Semwehmwe—Iahd?
Pwuhk Sarawi mahsanih me kitail mihier nan “imwin rahn akan” en kaundahn Sehdan. (2 Timoty 3:1) Ahnsou keren, Siohwa Koht pahn ketin poaronehdo Sises Krais en kadeikada tohnsampah. Dahme pahn wiawi nan ahnsowo? Sises ketkihda pasapeng nan ehu sapwellime karasaras akan. E mahsanih: “Nein-Aramas lao pahn ketido duwen nanmwarki men, iangahki sapwellime tohnleng kan koaruhsie, e pahn ket nan sapwellime mwoalen kadeik lingan; oh tohn sampah koaruhsie pahn pokonpene mwowe. E ahpw pahn ketin irepeseng irail sihpw men me kin katohrepeseng nah sihpw kan sang kuht kan: e pahn kihla aramas pwung kan ni palimauni, a meteikan ni pali meingi.”—Madiu 25:31-33.
Sihpw akan nan karasaras wet iei irail oko me kin peikiong sapwellimen Sises kaunda. Sises kin karasaiong irail duwehte sihpw pwehki irail kin idawehn ih duwehte arail silepen sihpw. (Sohn 10:16) Aramas pwukat me rasehng sihpw pahn ale mour pahn kaunda unsek en Sises. E pahn wia irair en mour kaperen ieu nan sampah kapwo me sohte mie aramas semwehmwe. Irail me rasehng kuht, me kin kahng mih pahn sapwellime Sises kaunda, pahn kasohrala kohkohlahte.—Madiu 25:46.
Wehin Koht pahn kasohrala suwed akan. Mwurin mwo, irair en semwehmwe aramas pahn sohlahr. Dahme pahn uhd mie, iei sampah pahn direkihla aramas akan me kin limpoak oh nsenohki meteikan. Soangen sampah kapw wet e sansal me e pahn kak wiawi ni atail pahn kilang minimin en pirien me mih rehn Sounkadehdehn Siohwa kan nan sampah pwon, pwe Sises ketin mahsanih: “Pwe ihme aramas koaros pahn esehki me kumwail nei tohnpadahk, ma kumwail pahn limpoakpene.”—Sohn 13:35.