Siohwa Pahn “Ketin Sewese Sapwellime Aramas Akan Me Kin Pekipeki Sawas”
“Ia duwe, Koht sohte pahn ketin sewese sapwellime aramas akan me kin pekipeki sawas ni rahn nipwong?”—LUK 18:7.
1. Ihs me kin wia utupen mehn kangoang ong uhk, oh pwekida?
NIN sampah pwon, Sounkadehdehn Siohwa kan kin perenki werekiong Kristian brother oh sister kan me kin papah Siohwa ni lelepek erein sounpahr tohto. Ke kin ese ekei irail kompoakepah pwukat ? Mwein ke kin medewe duwen emen sister mah, me papidaisla erein sounpahr tohto oh sohte kin katihasang mihding nan Kingdom Hall. De mwein ke kin medewe duwen emen brother mah me kin utungada ni lelepek koasoandi kan en mwomwohdiso ong doadoahk en kalohk wihk koaros oh e kin wia met erein sounpahr tohto. Ni mehlel, pali laud en irail me lelepek kan kin lemeleme me Armakedon pahn wiawiher mwohn ahnsouwet. Ahpw, ire wet me sampah en kopwung sapwung wet kin mihmihte leledo ahnsouwet sohte kin kaluwetala arail pwoson sapwellimen Siohwa inou kan de arail kin koasoanehdi teng en ‘dadaurete lel ni imwi.’ (Madiu 24:13) Uwen loal en pwoson me sansalda sang rehn irail sapwellimen Siohwa ladu lelepek pwukat kin uhdahn wia utupen mehn kangoang ong mwomwohdiso pwon.—Melkahka 147:11.
2. Soangen irair dahieu kin kansensuwedih kitail?
2 Ahpw ekei pak, mwein kitail kin kilang soangen lamalam me weksang met. Ekei Sounkadehde kan kin iang kalohk erein sounpahr kei, ahpw ekis ekis arail pwoson Siohwa luwetala, oh irail uhdi sang patehng mwomwohdiso en Kristian. Met kin kansensuwedih kitail me iengetail en mahs akan sohpeisangehr Siohwa, oh met ineng en atail mohngiong iei en kaukaule sewese emen emen “sihpw me salongalahr” en pwurodo nan pelin sihpw. (Melkahka 119:176; Rom 15:1) Ahpw mendahki met, wekpeseng en imwila pwukat—ekei kin kolokol arail pwoson ahpw ekei kin katihasang arail pwoson—kin kahrehda peidek kan. Dahme kin kahrehiong Sounkadehde tohto en kak kolokol arail pwoson sapwellimen Siohwa inou kan mendahki meteikan kin katihasang? Dahme kitail kak pein wia pwehn tehk mwahu ma atail pwoson me “rahn lapalap en KAUN-O” kohkohdo kin kehlailte? (Sepanaia 1:14) Kitail pahn tehkpene karasaras ehu me dierek nan pwuhken Luk.
Peneu Ehu ong Irail akan me Kin Momour “ni Ahnsou me Nein-Aramas Pahn Ketido”
3. Ihs me kak keieu paiekihda karasaras en liohdio oh sounkopwungo, oh pwekida?
3 Nan Luk irelaud 18, kitail kin diarada sapwellimen Sises karasaras duwen liohdi men oh sounkopwung men. Met duwehte karasaraso duwen tohnihmw ngidingid men, me kitail koasoiapenehr nan artikel en mwoweo. (Luk 11:5-13) Ahpw, mouren iren Paipel kan en mwowe oh mwuri iangahki karasaraso duwen liohdio oh sounkopwungo kin kasalehda me met kin keieu dokedoke irail akan me kin momour ni ahnsou me “Nein-Aramas pahn ketido” nan manaman en Wehi, me tepidahr nan pahr 1914.—Luk 18:8.a
4. Dahme Sises koasoia mwohn e koasoia karasaraso me dierek nan Luk irelaud 18?
4 Mwohn e koasoia duwen karasaraso, Sises mahsanih me mehn kadehdehpen ah ketier nan manaman en Wehi pahn sansal nan wasa koaros nin duwen “lioal eh kin pir, oh linge ahpw kin kamarainihada wasa sang apalien lahng lel apali.” (Luk 17:24; 21:10, 29-33) Mendahki met, pali laud en aramas akan me kin momour ni “imwin ahnsou” sohte pahn tehk mehn kadehde sansal wet. (Daniel 12:4, NW) Pwekida? Pwehki kahrepeohte me aramas akan nan mwehin Noha oh Lot pil pohnsehse sapwellimen Siohwa peneu kan. Ahnsowo, aramas akan kin ‘kamakamadipw, kangkang sakau, wie netinet, wie sapwasapw, kokou ihmw lao lel irail koaros kamwomwmwomwla.’ (Luk 17:26-29) Irail mehla pwehki re kin nohk kedirepwki soangen wiewia pwukat oh re sohte kin tehk kupwuren Koht. (Madiu 24:39) Rahnwet, pali laud en aramas akan pil kin nohk kedirepwki arail wiewia kan en ehu ehu rahn oh met kin kahrehda irail en sohte kin kilang mehn kadehde me imwin sampah me sohte wauneki Koht kerendohr.—Luk 17:30.
5. (a) Ong ihs Sises ketikihong peneu, oh pwekida? (b) Dahme kin kahrehiong ekei en katihasang arail pwoson?
5 E sansal, Sises kin nsenohki me sapwellime tohnpadahk kan pil kak kedirepwkihla koasoandi en ahn Sehdan sampah, oh irail mwein ele pahn “pwuralahng mehkan me re pwilikihdi mwuri.” (Luk 17:22, 31, NW) Oh, ni mehlel, met wiawihongehr ekei Kristian akan. Erein sounpahr kei irail pwukat kin kasikasik rahno me Siohwa pahn kaimwisekala sampah suwed wet. Ahpw, ni ahnsou me Armakedon sohte wiawi ni ahnsou me re kin kasikasik, irail tepida mworusala. Arail pwoson duwen kerenlahn rahn en kadeik en Siohwa luwetala. Irail wawailahr nan kalohk oh ekis ekis tepida iang pidada wiewia kan en sampah nan arail mour oh luwekihdi kisin arail ahnsou ong mehkan me pid pali ngehn. (Luk 8:11, 13, 14) Kedekedeo, irail ‘pwuralahng wia mehkan me re pwilikihdi mwuri’—Ia uwen kansensuwed en met!
Anahn en “Poaden Kapakap”
6-8. (a) Kawehwehda karasaras en liohdio oh sounkopwungo. (b) Iaduwen Sises kin doadoahngki karasaras wet?
6 Dahme kitail kak wia pwehn tehk ma atail pwoson teng ong pweidahn sapwellimen Siohwa inou kan sohte kin luwetala? (Ipru 3:14) Sises koasoia duwen peidek wet mwurinte e kaweidih sapwellime tohnpadahk kan en dehr pwuralahng ahn Sehden sampah suwed wet.
7 Luk ripohtki me Sises “ketin mahsanihong irail karasaras pwoatet, pwe en ketin padahkihong irail re en kin poaden kapakap oh dehr tokedihsang.” Sises mahsanih: “Sounkopwung men mie nan kahnimw ehu, me sohte kin masak Koht pil sohte kin wauneki aramas. Pil liohdi men mie nan kahnimwohte, me kin pwurepwure sounkopwungo oh reperepen pwung reh, ‘Komw menlau sewese ie ni repenpwung wet ong pelieio!’ Ahnsou reirei sounkopwungo sohte men tehk liohdio. Kedekedeo, e ahpw mengimengloalki, ‘Mehnda ma I sohte masak Koht oh pil sohte kin wauneki aramas, ahpw I pahn sewese mahs lih menet en rapahkihda eh pwung, pwe e dehr kedirepwei ie oh dehr kin pwurodo kauwehla ei onepek’”
8 Mwurin ah ketikihda karasaras wet, Sises kasalehda mehn kasukuhl: “Kumwail rong dahme sounkopwung suwed menet ketihtihki. Ia duwe, Koht sohte pahn ketin sewese sapwellime aramas akan me kin pekipeki sawas ni rahn nipwong? E pahn ketin pwapwand en sewese irail? Kumwail en ese pwe e uhdahn pahn mwadang sewese irail nan arail apwal akan. Eri a, kumwail lemeleme me Nein-Aramas pahn ketin diar pwoson nin sampah ni eh pahn ketido?”—Luk 18:1-8.
“Sewese Ie ni Repenpwung Wet”
9. Mehnia oaralap me sansalda nan karasaras en liohdio oh sounkopwungo?
9 Oaralap en karasaras wet inenen sansal. Aramas akan nan karasaras wet oh pil Sises kasalehda ire wet. Liohdio peki: “Sewese ie ni repenpwung wet.” Sounkopwungo nda:“I pahn sewese mahs lih menet en rapahkihda eh pwung.” Sises idek: “Ia duwe, Koht sohte pahn ketin sewese sapwellime aramas akan me kin pekipeki sawas ni rahn nipwong?” Ni ahl wet, e kasalehda me Koht pahn ketin kahrehiong kopwungpwung en wiawiong irail. Oh duwen Siohwa, Sises mahsanih: “E uhdahn pahn mwadang sewese irail nan arail apwal akan,” oh met wehwehki me E pahn kahrehiong kopwungpwung en mwadang wiawiong irail. (Luk 18:3, 5, 7, 8.) Iahd Koht pahn ketin “sewese irail” de kahrehiong kopwungpwung en wiawi?
10. (a) Iahd kopwungpwung wiawi nan keieun senturi? (b) Iahd oh iaduwen kopwungpwung pahn wiawi ong sapwellimen Koht ladu kan rahnwet?
10 Nan keieun senturi, “rahnen kalokolok” (de, “rahn akan en dupuk,” Kingdom Interlinear) lelehr nan 70 C.E. ni ahnsou me Serusalem oh ah tehnpas sarawi ohlahr. (Luk 21:22) Ong sapwellimen Koht aramas akan rahnwet, kopwungpwung pahn wiawi ni “rahn lapalap en KAUN-O.” (Sepanaia 1:14; Madiu 24:21) Ni ahnsowo, Siohwa pahn ketin “kaloke irail kan me kin kalokei” sapwellime aramas akan ni en “[Sises Krais] en kaloke irail kan me pohnsehse Koht oh irail kan me sohte kin peikiong Rongamwahu en Kaun Sises.”—2 Deselonika 1:6-8; Rom 12:19.
11. Ni ahl dahieu kopwungpwung pahn kohdo “mwadang”?
11 Ahpw, iaduwen kitail anahne wehwehki sapwellimen Sises mehn kamehlel me Siohwa pahn kahrehiong kopwungpwung en wiawi ni “mwadang”? Mahsen en Koht kin kasalehda me “mendahki [Siohwa] kin ketin kanengamah,” e pahn mwadang kapwaiada kopwungpwung ni ahnsou konehng pahn leledo. (Luk 18:7, 8; 2 Piter 3:9, 10) Ni mwehin Noha, ni ahnsou me Nohliko wiawi, me suwed kan mwadang mwomwla. Pil duwehte, ni mwehin Lohd, ni ahnsou me kisiniei mweredi sang nanleng, irail me suwed kan mwomwla. Sises mahsanih:“Eri, ih duwen me pahn wiawi ni rahnen Nein-Aramas eh pahn sansalda.” (Luk 17:27-30) Pwurehng, me suwed kan pahn mwadangete lelong “apwal laud.” (1 Deselonika 5:2, 3) Ni mehlel, kitail kak uhdahn kamehlele me Siohwa sohte pahn ketin mweidong ahn Sehdan sampah en mihmi rahn ehu reirei sang erein ahnsou me e ketin mweidong pwehki kopwungpwung.
“E Uhdahn Pahn Mwadang Sewese Irail”
12, 13. (a) Iaduwen sapwellimen Sises karasaras en liohdio oh sounkopwungo kin padahngki mehn kasukuhl ehu? (b) Dahme kahrehda kitail kak kamehlele me Siohwa pahn ketin karonge atail kapakap kan oh kahrehiong kopwungpwung en wiawi?
12 Sapwellimen Sises karasaras en liohdio oh sounkopwungo kin kasalehda pil ekei padahk mehlel kesempwal kan. Ni ah doadoahngki karasaraso, Sises mahsanih:“Kumwail rong dahme sounkopwung suwed menet ketihtihki. Ia duwe, Koht sohte pahn ketin sewese sapwellime aramas akan me kin pekipeki sawas ni rahn nipwong?” Mehlel, Sises sohte kin kapahrekiong Siohwa ong sounkopwungo me dene Koht pahn ketin apwalih me pwoson akan ni ahlohte. Ni pali tehieu, Sises padahkiong sapwellime tohnpadahk kan mehn kasukuhl ehu duwen Siohwa ni ah kasalehda wekpeseng en sounkopwungo oh Koht. Ni ahl dah kan ira wekpeseng?
13 Sounkopwungo nan sapwellimen Sises karasaras kin wia me “suwed,” ahpw “Koht iei sounkopwung pwung men.” (Melkahka 7:11; 33:5) Sounkopwungo sohte nsenohki liohdio nin duwen emen aramas, ahpw Siohwa kin ketin nsenohki emen emen aramas. (2 Kronikel 6:29, 30) Sounkopwungo sohte kin perenki sewese liohdio, ahpw Siohwa kin ketin kupwurperenki—ehi, ngoangki—en sewese irail akan me kin papah Ih. (Aiseia 30:18, 19) Ia mehn kasukuhl? Ma sounkopwung suwed men rong pekipek en liohdio oh kihong ah pwung, ia uwen laud Siohwa pahn ketin karonge kapakap kan en sapwellime aramas akan oh uhdahn kahrehiong kopwungpwung en wiawiong irail!—Lepin Padahk 15:29.
14. Dahme kahrehda kitail en dehr katihasang pwoson sapwellimen Koht rahn en kadeik me pahn kohkohdo?
14 Kahrehda, irail akan me kin katihasang arail pwoson sapwellimen Koht rahn en kadeik me pahn kohkohdo kin wiahda sapwung laud. Pwekida? Sang ni arail kesehla arail kin kamehlele me “rahn lapalap en Siohwa” kerendohr, irail kin peikasalki ni mehlel ma Siohwa kak wia emen me likilik en kolokol sapwellime inou kan ni lelepek. Ahpw sohte emen kak ahneki pwung en peikasalki sapwellimen Koht lelepek. (Sohp 9:12) Ehu peidek pwung iei, Emen emen kitail pahn kolokol atail lelepek? Oh ih oaralap me Sises ketikihda ni kaimwiseklahn karasaraso duwen liohdio oh sounkopwungo.
“E Pahn Diarada Soangen Pwoson Wet Pohn Sampah?”
15. (a) Mehnia peidek me Sises ketikihda, oh pwekida? (b) Dahme kitail anahne pein idek rehtail?
15 Sises ketikihda peidek kamwekid wet: “Ni ahnsou me Nein-Aramas pahn ketido, e pahn uhdahn diarada soangen pwoson wet pohn sampah?” (Luk 18:8, NW, footnote) Lepin lokaia pwukat “soangen pwoson wet” kin kasalehda me Sises kin koasoia, kaidehn soangen pwoson me sohte lipilipil, ahpw ehu soangen pwoson—soangen pwoson me duwehte liohdio kin ahneki. Sises sohte sapengla ah peideko. E ketikihda peideko pwe sapwellime tohnpadahk kan pahn medewe duwen irair en pein arail pwoson. E kin ekis ekis luwetala, kahrehda irail en mihmi nan keper ieu en pwurala nan soahng kan me re pwilkihdier mwuri? De re kin ahneki soangen pwoson me liohdio kasalehda? Rahnwet, kitail pil anahne pein idek rehtail, ‘Soangen pwoson dahieu “Nein-Aramas” pahn diarada nan mohngiongi?’
16. Soangen pwoson dahieu liohdio kin ahneki?
16 Ong kitail en mih nanpwungen irail akan me pahn ale kopwungpwung sang rehn Siohwa, kitail anahne idawehnla mehn kahlemeng en liohdio. Soangen pwoson dahieu e ahneki? E kasalehda ah pwoson sang ni ah kin “pwurepwure sounkopwungo oh reperepen pwung reh, ‘Komw menlau sewese ie ni repenpwung wet.’” Liohdio ngidingid pwehn ale kopwungpwung sang rehn ohl suwed men. Duwehte met, sapwellimen Koht ladu kan rahnwet kak kamehlele me re pahn ale kopwungpwung sang rehn Siohwa—mendahki ma e pahn anahne ahnsou reirei sang me re kin kasik. Kapataiong met, re kin kasalehda arail pwoson sapwellimen Koht inou kan sang ni arail kin poadidiong kapakap—ehi, sang ni arail ‘kin pekipeki rehn Siohwa sawas ni rahn nipwong.’ (Luk 18:7) Ni mehlel, ma emen Kristian pahn uhdi sang ah kapakapki kopwungpwung en wiawi, e pahn kasalehda me e katihasang ah pwoson me Siohwa pahn ketin sewesehki sapwellime ladu kan.
17. Soangen kahrepe dah kan kitail ahneki en poadidiong kapakap oh kolokol atail pwoson mehlelpen sapwellimen Siohwa rahnen kopwungpwung me kohkohdo?
17 Irair tohrohr kan en liohdio kin kasalehiong kitail me kitail ahneki kahrepe teikan ong poadidiong kapakap. Medewehla duwen ekei wekpeseng kan nanpwungen ah irair oh atail. Liohdio kin pwurepwurehng tuhwong sounkopwungo mendahki sohte emen kin kihong ih mehn kangoang kan en wia met, ahpw Mahsen en Koht kin kihong kitail kangoang laud en “poadidiong kapakap.” (Rom 12:12) Liohdio sohte ale mehn kamehlel me ah pekipek kan pahn pweida, ahpw Siohwa kin ketin kamehlelehong kitail me kopwungpwung pahn wiawi. Sang ni sapwellime soukohp kan, Siohwa mahsanih: “Mehnda ma e pahn pwand, ahpw awiawihete; pwe e pahn pweida ni ahnsawi; oh e sohte pahn pwand.” (Apakuk 2:3; Melkahka 97:10) Liohdio sohte mie ah sounsawas men me kak sewese ih pwe ah pekipek kan en pweida. Ahpw kitail mie sounsawasapatail kehlail men, Sises, me “kin ketiket ni palimaun en Koht. Wasao e kin ketin louloukin kitail rehn Koht.” (Rom 8:34; Ipru 7:25) Kahrehda, ma liohdio, mendahki ah irair apwal, kin kaukaule peki rehn sounkopwungo oh koapworopworki me kopwungpwung pahn wiawi, ia uwen laud kitail anahne kolokol atail pwoson mehlelpen sapwellimen Siohwa rahnen kopwungpwung me kohkohdo!
18. Iaduwen kapakap pahn kakehla atail pwoson oh sewese kitail en ale kopwungpwung?
18 Karasaras en liohdio kin padahkiong kitail me mie dokpene en kapakap oh pwoson oh atail poadidiong kapakap kak pelianda soahng kan me kak kaluwetala atail pwoson. Mehlel, met sohte wehwehki me en mwomwehdahte en wia kapakap kan pahn wia sawas en dehr katihasang pwoson. (Madiu 6:7, 8) Ni ahnsou me kitail men kapakap pwehki kitail wehwehki me kitail kin uhdahn likih Koht, eri kapakap kak kahrehiong kitail en karanih Koht oh kakehla atail pwoson. Oh pwehki pwoson me anahn ong komour, kahrehda Sises diarada me e anahne kangoange sapwellime tohnpadahk kan en “kin poaden kapakap oh dehr tokedihsang.” (Luk 18:1; 2 Deselonika 3:13) Mehlel, kohkohdohng “rahn lapalap en Siohwa” sohte kin poahsoankihda atail kapakap kan—e pahn kohdo sohte lipilipil ma kitail kin kapakapki de soh. Ahpw ma kitail pahn ale pein atail kopwungpwung oh pitsang sapwellimen Koht mahwen de soh pahn uhdahn poahsoankihda pwoson me kitail ahneki oh mour pwung me kitail kin kapakapki oh idawehnla.
19. Iaduwen kitail kin kasalehda me kitail kin uhdahn kamehlele me Koht pahn “sewese irail akan me kin pekipeki sawas”?
19 Nin duwen kitail tamanda, Sises idek: “Ni ahnsou me Nein-Aramas pahn ketido, e pahn uhdahn diarada soangen pwoson wet pohn sampah?” Ia pasapengpen sapwellime peidek kamwekid wet? Ia uwen kaperen ong kitail me sapwellimen Siohwa ladu rar kei nin sampah pwon kin kasalehda sang ni arail kapakap kan, kanengamah, oh ngidingid me irail ahneki soangen pwoson wet! Kahrehda, sapwellimen Sises peidek kak sapengla ni sansal. Ehi, mendahki kopwung sapwung me ahn Sehdan sampah kin kaloke kitail ni ahnsouwet, kitail kin uhdahn kamehlele me Koht pahn “ketin sewese irail akan me kin pekipeki sawas.”
[Nting tikitik me mi pah]
a Pwehn uhdahn wehwehki mouren karasaraso, wadek Luk 17:22-33. Tehk iaduwen ire kan me kin koasoia duwen “Nein-Aramas” nan Luk 17:22, 24, 30 kin kihda ire kan me kak sewese kitail pwehn sapengki peidek kan me kohda nan Luk 18:8.
Ke Tamataman?
• Dahme kahrehiong ekei Kristian akan en katihasang pwoson?
• Dahme kahrehda kitail kak ahneki pwoson teng sapwellimen Siohwa rahnen kopwungpwung me kohkohdo?
• Soangen kahrepe dah kan kitail ahneki pwehn poadidiong kapakap?
• Iaduwen en poadidiong kapakap pahn wia sawas pwehn irehkitailsang en katihasang atail pwoson?
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 14]
Dahme sansalda sang karasaras en liohdio oh sounkopwungo?
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 17]
Aramas rar kei rahnwet kin uhdahn kamehlele me Koht pahn “ketin sewese sapwellime aramas akan me kin pekipeki sawas”