Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w08 2/1 pp. 11-15
  • Momourki Sapwellimen Siohwa Kosonned akan

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Momourki Sapwellimen Siohwa Kosonned akan
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2008
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Kasalehda me Kowe Aramas Likilik Men
  • Ahnsou Koaros “Aktikitikpene”
  • Kumwail nan Kapehd Kehlail oh Kommwad
  • Pohnese Anahn en Meteikan
  • Kaukaule Mourki Sapwellimen Siohwa Kosonned akan
  • Ke Kak Wia “Utupen Nsenamwahu Laud” ong Meteikan
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2020
  • Kadehdehda me Ke Loalopwoatohng Siohwa
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2016
  • Sonadan Kommwad oh Loalopwoat
    Mehn Kasukuhl kan me Ke Kak Sukuhlkihsang Paipel
  • “Ke en Kehlail oh Kommwad”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2012
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2008
w08 2/1 pp. 11-15

Momourki Sapwellimen Siohwa Kosonned akan

“Meid pai irail kan me kin peikiong KAUN-O, oh kin momourki sapwellime kosonned akan.”—MEL. 128:1.

1, 2. Dahme kahrehda kitail kak kamehlele me kitail kak uhdahn ahneki nsenamwahu?

NSENAMWAHU—aramas koaros men ahneki met. Ahpw ke pahn pwungki me atail kin nantihong en ahneki nsenamwahu sohte kin ahnsou koaros wehwehki me kitail kin uhdahn nsenamwahu.

2 Ahpw, kitail kak uhdahn ahneki nsenamwahu. Melkahka 128:1 mahsanih: “Meid pai irail kan me kin peikiong KAUN-O, oh kin momourki sapwellime kosonned akan.” Kitail kak ahneki nsenamwahu ma kitail kin kaudokiong Koht oh wia dahme e kupwurki kitail en wia. Iaduwen met kak kamwakid atail wiewia kan oh irair kan me kitail kin kasalehda?

Kasalehda me Kowe Aramas Likilik Men

3. Iaduwen atail kin wia aramas likilik kei kin pid atail inou ong Koht?

3 Duwehte Siohwa, irail akan me kin lemmwiki ih kin wia aramas likilik kan. Siohwa ketin kapwaiada inou koaros me e ketin wiahda ong Israel en mahs. (1 Nan. 8:56) Atail inou ong Koht iei inou me keieu kesempwal me kitail kak wiahda, oh atail kin kaukaule kapakap pahn sewese kitail en kapwaiada atail inou. Kitail kak kapakap duwehte me sounmelkahka Depit wia: “Maing Koht, komw ketin karongeier ei tungoal inou kan. . . . I pahn patohwan koulkihong komwi koulen kaping ahnsou koaros, ni ei pahn kin patohwan meirongkihong komwi rahn koaros dahme I inoukidahr.” (Mel. 61:5, 8; Ekl. 5:4-6) Pwehn kompoakepahnki Koht, kitail anahne wia aramas likilik kei.—Mel. 15:1, 4.

4. Dahme Sepda oh nah serepeino wia me pid inou me Sepda wiahda ong Siohwa?

4 Nan mwehin sounkopwung kan en Israel, Sepda inoukihda me ma Siohwa pahn ketin sewese ih en powehdi mehn Ammon kan, e pahn kihong Siohwa aramas me pahn tepin tuhwong ih mwurin eh pwurodo sang mahwen nin duwen “meirong” ehu. Ah nein Sepda serepeino—ihte nah seri, me tepin tuhwong ih. Pwehki eh pwoson Siohwa, Sepda oh nah serepeino me saikinte pwopwoud kapwaiada ahn Sepda inouo. Mendahki pwopwoud oh naineki seri kan kin wia mehkan me inenen kesempwal nan Israel, nein Sepda serepeino pilada en kiripw oh perenki eh pwais en wia doadoahk sarawi nan sapwellimen Siohwa tehnpas.—Sounkopwung 11:28-40.

5. Ni ahl dahieu Ana kasalehda me ih aramas likilik men?

5 Ana, lih emen me kin lemmwiki Koht, pil kasalehda me ih aramas likilik men. E kin koukousoan rehn eh pwoud Elkana, mehn Lipai, oh Penina, pil emen ahn Elkana pwoud, nan sahpw nahnahn Epraim. Penina neitikiehdi seri kan oh kin kapailoke Ana, me saikinte neitik, mehlel ni ahnsou me peneineio kin kohla ni impwalo. Nan ehu ahnsou, Ana inoukihda me ma e pahn neitikiehdi pwutak men, e pahn kihong Siohwa. Ana mwadang liseianda oh neitikiehdi pwutak men me adaneki Samuel. Mwurin Samuel mweisang dihdi, Ana kihong Siohwa pwutako nan Sailo ong “erein eh mour unsek.” (1 Sam. 1:11) Ih eri kapwaiada eh inou mendahki e sehse me e pahn naineki seri teikan mwuhr.—1 Sam. 2:20, 21.

6. Iaduwen Dikikus kin kasalehda me ih aramas likilik men?

6 Dikikus, emen Kristian nan mwehin tepin Kristian akan, kin wia aramas likilik men oh “inenen loalopwoat.” (Kol. 4:7) Dikikus kin iang Pohl seiloak sang Krihs lellahng Masedonia, wehin Eisia, oh mwein pil lellahng nan Serusalem. (Wiewia 20:2-4) Mwein ih me Pohl kin ekerki “riato” me sewese Taitus en koasoanehdi sawas kan ong iangarail Kristian akan me anahne sawas nan Sudia. (2 Kor. 8:18, 19; 12:18) Ni ahnsou me Pohl tepin selidi nan Rom, Dikikus kin ni lelepek wiliandi Pohl oh wahla kisinlikou kan ong ienge Kristian akan nan Episos oh Kolose. (Ep. 6:21, 22; Kol. 4:8, 9) Ni keriau en eh selidi nan Rom, Pohl kadarala Dikikus ong Episos. (2 Tim. 4:12) Ma kitail kin wia aramas likilik kan, kitail pil pahn ale pwais kan nan sapwellimen Siohwa doadoahk.

7, 8. Dahme kahrehda kitail kak nda me Depit oh Sonadan kin wia kompoakepah mehlel kan?

7 Koht ketin kasik kitail en wia kompoakepah mehlel kei. (Lep. Pad. 17:17) Nein nanmwarki Sohl pwutak Sonadan wiahla kompoakepahn Depit. Ni ahnsou me Sonadan rongada me Depit kemehla Kolaiad, “Sonadan, inenen poakepoakehla Depit duwehte eh poakohng pein eh mour.” (1 Sam. 18:1, 3) Sonadan kehsehki Depit ni ahnsou me Sohl men kemehla ih. Mwurin ahn Depit tangasang Sohl, Sonadan tuhwong ih oh wiahda inou ehu reh. Sohl kereniong kemehla Sonadan pwehki e koasoiong ih duwen Depit, ahpw ira pwurehng tuhpene oh katamanki emenemen ara inou. (1 Sam. 20:24-41) Ni kaimwiseklahn ara tuhpene, Sonadan kangoangehki Depit “duwen eh Koht eh ketin sinsile.”—1 Sam. 23:16-18.

8 Sonadan mehla ni ahnsou me irail mahweniong mehn Pilisdia kan. (1 Sam. 31:6) Nan eh koul, Depit koulki: “Sonadan riei kompoakepahi, pilen mesei kat kin kerekerkinuhk; ia uwen ei poakepoakeiuk kowahlap! Ia uwen omwi kin poakepoake ie, soangen limpoak me siksang mehlel limpoak en lih!” (2 Sam. 1:26) Depit oh Sonadan kin wia kompoakepah mehlel kan.

Ahnsou Koaros “Aktikitikpene”

9. Iaduwen kesempwalpen en aktikitik kin sansalda nan pwuhken Sounkopwung irelaud 9?

9 Pwehn Kompoakepahnki Koht, kitail anahne “aktikitikpene.” (1 Pit. 3:8; Mel. 138:6) Kesempwalpen en aktikitik kin sansalda nan pwuhken Sounkopwung irelaud 9. Sodam, nein Kidion pwutak koasoia: “Ahnsou ehu tuhke kan pokonpene pwe re en pilada pein arail nanmwarki.” E koasoia duwen tuhke olipo, tuhke piko, oh tuhkehn waino. Tuhke pwukat kin karasahiong irail akan me warohng en wia nanmwarki ahpw sohte kin song en kaunda iangarail mehn Israel kan. Ahpw kisin tuhke tekateko—ihte me e kak wia tuwi—kin karasahiong nanmwarki aklapalap Apimelek, iei sounkamaramas men me kin nantihong en kaunda meteikan. Mendahki e ‘kaunda Israel erein sounpar siluh,’ e mehla ni ahnsou me e sohte kasik. (Sounkopwung 9:8-15, 22, 50-54) Ia uwen mwahu kitail en “aktikitikpene”!

10. Dahme kitail kak sukuhliki sang Erod eh “sohte kadehdehda me ih aramas emen, ahpw kaidehn ih Koht”?

10 Nan mwehin tepin Kristian akan, nanpwungsuwed wiawi nanpwungen Erod Akripa, Nanmwarki aklapalap en Sudia, oh tohn sapwen Dair oh Saidon, me kin song en ahneki nanpwungmwahu reh. Nan ehu ahnsou me Erod wia kapahrek ong wehipokon, irail ahpw werikihda: “Kaidehn aramas emen me koasoakoasoiet, pwe koht emen!” Erod sohte soikala soangen kaping wet, oh sapwellimen Siohwa tohnleng men kesepwekehdi ih oh ih eri mehla “pwehki eh sohte kadehdehda me ih aramas emen, ahpw kaidehn ih Koht.” (Wiewia 12:20-23) Iaduwen, ma kitail kin koahiek en wia padahk nan mwomwohdiso de koahiek en padahkiong meteikan padahk mehlel en Paipel, dahme kitail pahn wia? Eri, kitail men kapingahki Koht dahme e kin ketin mweidohng kitail en wia.—1 Kor. 4:6, 7; Seims 4:6.

Kumwail nan Kapehd Kehlail oh Kommwad

11, 12. Iaduwen ahn Enok mour kin kasalehda me Siohwa kin ketikihong sapwellime ladu kan eimah oh kehl?

11 Ma kitail pahn ni karakarahk kekeid nan sapwellimen Siohwa ahl kan, e pahn ketikihong kitail eimah oh kehl. (Deud. 31:6-8, 23) Enok, kadaudok keisuh en Adam, kin ni eimah iang Koht kekeid sang ni eh kin kaukaule wia dahme pwung nanpwungen aramas suwed akan nan ahnsowo. (Sen. 5:21-24) Siohwa kin ketin kakehlailih Enok pwehn pakairkiong aramas pwukat rohng kehlail me pid duwen arail lokaia suwed kan oh wiewia suwed kan. (Wadek Sud 14, 15.) Iaduwe, ke kin ahneki eimah me anahn pwehn pakairki sapwellimen Koht kadeik?

12 Siohwa ketin kadeikada aramas suwed akan ki Nohlik lapalapo nan mwehin Noha. Ahpw, kokohp en Enok kin wia mehn kangoang ong kitail pwe ni ahnsou keren, sapwellimen Koht tohnleng kan pahn kasohrehla aramas suwed akan nan atail ahnsou. (Kaud. 16:14-16; 19:11-16) Siohwa kin ketin sapeng atail kapakap kan oh ketikihong kitail eimah pwehn pakairki sapwellime padahk, sohte lipilipil ma e kin pid duwen sapwellime kadeik de e kin pid duwen kapai kan me pahn pweida pahn kaundahn Wehio.

13. Dahme kahrehda kitail kin kamehlele me Koht pahn ketikihong kitail eimah oh kehl me kitail anahne pwehn powehdi kahpwal akan?

13 Kitail anahne eimah oh kehl me kin kohsang rehn Koht pwehn powehdi kahpwal akan. Ni ahnsou me Esau pwoudikihda serepein en Id riemen, “serepein pwukat koaros kahrehiong en Aisek oh Repeka ara nsensuwed mehlel.” Repeka kaulimkihla: “I inenen tihwohkilahr en Esau eh pwoud kan, lihen liki kan. Ma [neita pwutak] Seikop pahn pwoudikihda emen soangen lih pwukat, me pwilidak en Id, eri a, ihte me mwahu, I en mehla.” (Sen. 26:34, 35; 27:46) Aisek mwekidki irair wet oh kadarala Seikop pwehn diarada eh pwoud sang nanpwungen tohnkaudok en Siohwa kan. Mendahki Aisek oh Repeka sohte kak wekidala dahme Esau wiahdahr, Koht ketikihong ira erpit, eimah, oh kehl pwehn kolokol ara lelepek ong Ih. Ma kitail pahn kapakapki sawas, Siohwa pahn pil ketin sewese kitail.—Mel. 118:5.

14. Iaduwen kisin serepein en Israelo kin kasalehda eimah?

14 Mwurin sounpar epwiki kei, mehn Siria kan wahsang kisin serepein en Israel men oh serepeino uhd wiahla lidu men nan imwen Nahman, kaunen karis kan en Siria, me iangada soumwahu en tokutok. Pwehki serepeino kin rong duwen manamano me Koht ketin wiahdahr ni eh ketin doadoahngki soukohp Elisa, serepeino ni eimah koasoiong ahn Nahman pwoud lih: ‘Ma ei soumas pahn tuhwong soukohp me kin koukousoan nan Israel, eh tokutoko pahn mwahula.’ Nahman kohla nan Israel, oh eh soumwahu mwahula. (2 Nan. 5:1-3) Ia uwen serepeino eh wia mehn kahlemeng mwahu ong me pwulopwul kan me kin likih Siohwa pwehn eimah kalohk ong arail sounpadahk kan, iengerail tohnsukuhl kan, oh meteikan!

15. Iaduwen Opadaia, sounapwalih en tehnpas en Eihap, kin kasalehda eh eimah?

15 Eimah me Koht kin ketikihong kitail kak sewese kitail en dadaurete pahn kalokolok. Nna medewehla duwen Opadaia, sounapwalih en tehnpas en nanmwarki Eihap, me momour nan ahnsou me soukohp Elaisa kin momour. Ni ahnsou me Lih nanmwarki Sesepel koasoanehdi me sapwellimen Koht soukohp koaros en kamakamla, Opadaia ekihla soukohp 100 “nan pwoahr riau, ni pwihn riau wad limehk.” (1 Nan. 18:13; 19:18) Iaduwe, ke pahn ni eimah sewese iengomw Kristian akan me kin lelohng kalokolok duwehte Opadaia eh kin sewese sapwellimen Siohwa soukohp kan?

16, 17.  Iaduwen Aristarkus oh Kaius mwekidki kalokolok?

16 Ma kitail pahn lelohng kalokolok, kitail kak kamehlele me Siohwa pahn ketin ieiang kitail. (Rom 8:35-39) Nan wasahn poudiahl mwadong ehu nan Episos, iengen Pohl Kristian Aristarkus oh Kaius lelohng moromor en aramas kid kei. Sounsukmete silper men me ede Demihtrius me kamwakidada moromoro. Ih oh ienge sounsukmete teikan kin wiahkihda silper imwen kaudok ong koht lih Artemis, oh arail doadoahk pweida kan kin lelohng apwal pwehki ahn Pohl doadoahk en kalohk kin kamwakidada me tohto nan kahnimwo en kesehla arail pwongih dikedik kan. Pokono uhd koledi Aristarkus oh Kaius nan wasahn poudiahl mwadongo oh weriwerki: “Meid lapalap Artemis en Episos!” Mwein Aristarkus oh Kaius lemeleme me re pahn mehla, ahpw sounnting en kahnimwo eh kameleileidi pokono.—Wiewia 19:23-41.

17 Ma ke pahn lelohng soangen kahpwal ehu, ke pahn rapahki mour ehu me mengei sang met? Paipel sohte kin kasalehda me Aristarkus de Kaius kesehla ara eimah. Pwehki Aristarkus kohsang nan Deselonika, e ese me pakpakairki rongamwahu pahn kak imwikihla en ale kalokolok. Ahnsou kis mwowe, moromor ehu wiawi wasao ni ahnsou me Pohl kalohkla wasao. (Wiewia 17:5; 20:4) Pwehki Aristarkus oh Kaius kin peikiong Siohwa, ira kin ahneki kehl oh eimah me kohsang rehn Koht pwehn dadaurete pahn kalokolok.

Pohnese Anahn en Meteikan

18. Iaduwen Persila oh Akwila kin “pohnese” anahn en meteikan?

18 Sohte lipilipil ma kitail kin lelohng kalokolok ni ahnsouwet de soh, kitail anahne nsenohki iengetail Kristian akan. Persila oh Akwila kin “pohnese” anahn en meteikan. (Wadek Pilipai 2:4.) Pwopwoudo kin wia mehn kahlemeng mwahu oh mwein ira kin kaunopada ong Pohl wasa me e kak pweidi, nan wasa me Demihtrius kamwakidada moromoro me sansaldahr mwowe. Met ele kin kahrehda Akwila oh Persila en ‘lelohng nan keper laud’ pwehki Pohl. (Rom 16:3, 4; 2 Kor. 1:8) Rahnwet, atail nsenohki riatail akan me kin lelohng kalokolok kin kamwakid kitail en “kanahieng [kitail] duwehte sineik kan.” (Mad. 10:16-18) Kitail kin kanahieng en wia atail doadoahk oh en dehr kasalehong sounkalokolok kan eden riatail kan oh ire kan me pid irail.

19. Soangen wiewia mwahu dah kan me Dorkas kin wiahiong meteikan?

19 Mie soangsoangen ahl kan en kasalehda atail nsenohki anahn en meteikan. Ekei Kristian akan sohte ahneki soahng kan me anahn ong arail mour, oh mwein kitail kak kaitarala arail anahn akan. (Ep. 4:28; Seims 2:14-17) Nan mwomwohdisohn Sopa nan mwehin tepin Kristian akan, mie lih emen me inenen kadek me adaneki Dorkas. (Wadek Wiewia 9:36-42.) Dorkas kin “mweidohng eh ahnsou koaros en wiewia mwahu oh sewese me semwehmwe kan,” oh e sansal me met kin pil pidada eh kin wiahda likou kan ong me semwehmwe kan. E mehla nan pahr 36 C.E. oh kahrehda pahtou laud nanpwungen liohdi kan. Koht ketin doadoahngki wahnpoaron Piter en kaiasada Dorkas, oh e sansal me e doadoahngki eh mour pohn sampah ong kalohki rongamwahu oh wiewia mwahu kan ong meteikan. Ia uwen atail perenki soangen lih Kristian soh roporop kan me mih nanpwungatail!

20, 21. (a) Iaduwen mehn kangoang kin pidada atail kasalehda atail nsenohki meteikan? (b) Dahme ke kak wia pwehn kangoange meteikan?

20 Kitail kin kasalehda atail nsenohki meteikan sang ni atail kin kangoange irail. (Rom 1:11, 12) Iengen Pohl Kristian Sailas kin wia utupen mehn kangoang ong ih. Mwurin pilipil ehu wiawihdahr me pid duwen sirkumsais nan mpen pahr 49 C.E., pwihn en ohl mah kan nan Serusalem kadarala irail akan me wiliandi pwihno pwehn wahla kisinlikou ehu ong Kristian akan nan wasa teikan. Sailas, Sudas, Parnapas, oh Pohl wahla kisinlikouo ong Andiok. Nan wasao, Sailas oh Sudas kin “koasoakoasoiong me pwoson akan ahnsou reirei, penepeneu oh kangkakehlaka irail.”—Wiewia 15:32.

21 Mwuhr, Pohl oh Sailas selidi nan Pilipai ahpw saledekla pwehki rerrer en sahpw ehu wiawi. Oh ihme ira kak kalohk ong silepen imwetengo oh kilang ih oh eh peneinei wiahla Kristian akan. Mwohn Sailas oh Pohl ara kohkohlahsang kahnimwo, ira kangoange riara Kristian akan. (Wiewia 16:12, 40) Duwehte Pohl oh Sailas, nantihong kangoange meteikan sang ni ahmw pasapeng kan, padahk kan, oh ahmw ngoangki doadoahk en kalohk. Oh ni ahnsou me “mie rohng me [ke] kak kakehlakahkin” meteikan, “koasoiong aramas pwukat.”—Wiewia 13:15.

Kaukaule Mourki Sapwellimen Siohwa Kosonned akan

22, 23. Iaduwen kitail kak paiekihda poadopoad kan nan Paipel?

22 Ia uwen atail anahne kalahnganki soangen poadopoad en aramas pwukat me kileldi nan Mahsen en Siohwa, “Koht me pwarer en kansenamwahu koaros”! (2 Kor. 1:3) Pwe kitail en paiekihda ekspiriens pwukat, kitail anahne kapwaiada kaweid kan en Paipel nan atail mour oh mweidohng sapwellimen Koht ngehn sarawi en kamwakid atail mour.—Kal. 5:22-25.

23 En doudouloale poadopoad kan nan Paipel pahn sewese kitail en kasalehda soangen irair kan me kin kaperenda Koht. E pahn kakehle atail nanpwungmwahu rehn Siohwa, me kin ketikihong kitail “kupwurokong, erpit, oh nsenamwahu.” (Ekl. 2:26) Oh pwehki met, kitail kak kaperenda atail Koht me diren limpoak. (Lep. Pad. 27:11) Kitail en koasoanehdi teng nan kapehdetail en wia met sang ni atail kin kaukaule mourki sapwellimen Siohwa kosonned kan.

Iaduwen Ke Pahn Sapeng?

• Iaduwen ke kak kasalehda me kowe aramas likilik men?

• Dahme kahrehda kitail anahne “aktikitikpene”?

• Iaduwen poadopoad kan nan Paipel kin sewese kitail en eimah?

• Ni ahl dah kan kitail kak pohnese anahn en meteikan?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 12]

Ohl likilik Sepda oh nah serepeino kapwaiada eh inou, mendahki e apwal en wia met

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 14]

Me pwulopwul kan, dahme kumwail sukuhliki sang serepein en Israel menet?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 15]

Iaduwen Dorkas kin kaitarala anahn akan en ienge Kristian akan?

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share