Soahng kan me Kohsang Rehn Koht
IA DUWE, Koht pahn ketin kakepwehpweiukala ma ke kin loalopwoat ong ih? Mwein e kak, ahpw kaidehn ni soahng kan me ke kin kasikasik. Nna medewehla Mery, inen Sises. Tohnleng Kapriel pwarala reh oh padahkihong ih me Koht ‘ketin kapaiadahr ih’ oh e pahn naitikihada sapwellimen Koht Ohlo. (Luk 1:28, 30-32) Eri ahpw Mery sohte kepwehpwe. Mwurin e naitikidi Sises, e meirongki “mwuroi riemen de mwuroi pwulopwul riemen,” pwe iei soangen mahn me aramas semwehmwe kan kin meirongkihong Siohwa.—Luk 2:24; Lipai 12:8.
Eri ia duwe, met wehwehki me Koht sohte kin ketin kapaiahda Mery? Soh, pwehki ni ahnsou me e mwemweitla rehn kiseh Elisapet, Elisapet eri direkihla sapwellimen Koht manaman oh “ngihl laudida, patohwanohng Mery, ‘Komw meid pai rehn lih akan! Meid iasenei seri me komw pahn kaipwidi!’” (Luk 1:41, 42) Ei, Mery ahneki pwais kaselel en wiahla nohnohn sapwellimen Koht Ohl kompoake.
Sises pil sohte ketin wia aramas kepwehpwe men. E ketin ipwidi oh tikida nan peneinei semwehmwe ehu oh e kin ketin wia aramas semwehmwe men erein eh mour sampah. Ehu ahnsou, e mahsanihong emen ohl me men wiahla sapwellime tohnpadahk: “Kidien wel kan mie dewerail, oh menpihr en pahnlahng kan mie pasarail; a sohte wasa me Nein-Aramas kak wendi oh kommoaldi ie.” (Luk 9:57, 58) Ahpw, soahng kan me Sises ketin wiadahr ni e ketidihdo nin sampah kahrehiong sapwellime tohnpadahk kan en kepwehpwehkihla. Wahnpoaron Pohl ntingihdi: “E ahpw ketin wiahla me semwehmwe men pwehki kumwail, pwe kumwail en kepwehpwekihla sapwellime semwehmwe.” (2 Korint 8:9) Soangen kepwe dah kan me Sises ketikihong sapwellime tohnpadahk kan? Oh ia duwen atail kak kepwehpwehla rahnwet?
Soangen Kepwe Dah kan?
Kepwe kan kin kalapw kerempwa en emen pwoson pwehki e pahn koapworopworki nah mwohni laudsang Koht. Sises mahsanih: “Ia uwen apwal en me kepwehpwe kan en pedolong nan Wehin Koht!” (Mark 10:23) Eri, e sansal me kepwe kan me Sises pahn ketikihong sapwellime tohnpadahk kan sohte kin pid mwohni.
Ni mehlel, pali laud en tepin Kristian akan kin semwehmwe. Ni ahnsou me ohl me mwoator sangete ni eh ipwidi peki rehn Piter mwohni, e sapeng: “Soh mwahn nei sens ehu, ahpw I pahn kihong uhk dahme I ahneki: ni mwaren Sises Krais mehn Nasaret, I ndaiong uhk, uhda oh alu!”—Wiewia 3:6.
Dahme tohnpadahk Seims ntingihdi pil kin kasalehda me pali laud en tohnmwomwohdiso en Kristian kan kin semwehmwe. E ntingihedi: “Riei kompoakepahi ko, kumwail rong! Koht ketin pilada me semwehmwe kan nin sampah wet pwe re en kepwehpwehkihla pwoson oh sohsohki Wehio me e ketin inoukihong irail kan me kin poakohng ih.” (Seims 2:5) Wahnpoaron Pohl pil koasoia me pali laud en me pilipildahr en wia kisehn mwomwohdiso en Kristian kaidehn aramas me “loalokong, de manaman, de lapalap, nin duwen lamalam en sampah.”—1 Korint 1:26.
Ma kaidehn mwohni me Sises ketikihong sapwellime tohnpadahk kan, eri a soangen kepwe dah kan me e ketikihong irail? Nan ehu kisinlikou me e ketin kadarala Smirna, e mahsanih: “I ese duwen omw semwehmwe—ahpw soh, pwe ke me inenen kepwehpwe.” (Kaudiahl 2:8, 9) Kristian akan nan Smirna kin semwehmwe, ahpw re kin ahneki kepwe kan me kesempwal sang silper de kohl. Irail kin kepwehpwe pwehki arail pwoson oh lelepek ong Koht. Pwoson kin inenen kesempwal pwehki kaidehn aramas koaros kin ahneki. (2 Deselonika 3:2) Irail me sohte ahneki pwoson kin semwehmwe mwohn silangin Koht.—Kaudiahl 3:17, 18.
Kepwe kan me Kohsang Pwoson
Ni ahl dah kan me pwoson kin kesempwal? Irail kan me kin pwoson Koht kin paiekihda “sapwellime kalahngan lapalap, oh kadek, oh kanengamah.” (Rom 2:4) Irail pil kak ale ‘lapwepen diparail kan’ pwehki arail pwoson tomw en Sises. (Episos 1:7) Patehng met, re kin ahneki erpit me “mahsen en Krais” kin kihong irail kan me kin ahneki pwoson. (Kolose 3:16) Ni arail kin kapakapohng Koht ni pwoson, “sapwellimen Koht popohl, me inenen laudsang uwen atail dehdehki” kin pere arail mohngiong oh madamadau, oh kihong irail nsenamwahu oh peren.—Pilipai 4:7.
Patehng kapai pwukat koaros, irail kan me kin pwosonla Koht pwehki sapwellime Ohl Sises Krais, kin ahneki koapworopwor kaselel en mour soutuk. Me tohto kin ese mahsen en Sises Krais wet: “Pwe iei uwen Koht eh ketin loalloale sampah, me e ketikihdohki Sapwellime Iehros, pwe mehmen me kin pwosonla ih en dehr salongala, a en ahneki mour soutuk.” (Sohn 3:16) Koapworopwor wet kin laudla ni en emen kin esehla dahme mehlel duwen Sahm oh Sapwellimeo pwehki Sises pil mahsanih: “Oh iet mour [“mour soutuk,” NW]: aramas akan en eseikomwihla, me komwihte Koht mehlel, oh pil esehla Sises Krais me komw ketin poaronedohr.”—Sohn 17:3.
Sapwellimen Koht kapai kan kin poahsoankihda atail nanpwungmwahu reh. Kapai pwukat pil kin wia kamwahu ong atail pepehm oh pil atail roson mwahu. Karasepe, kitail kak medewe duwen ohl emen nan Brazil me adaneki Dalídio. Mwohn e esehla kupwuren Koht, e kin ahneki kahpwal en kang sakau en wai. Met kin kauwehla eh nanpwungmwahu rehn eh peneinei oh pil kin kahrehda kahpwal en mwohni. Ih eri tepida onop Paipel rehn Sounkadehdehn Siohwa kan oh eh mour uhdahn wekila.
Dahme Dalídio sukuhlki sang Paipel kamwakid ih en kesehla eh tiahk suwed kan. E kekeirda mwahu nan eh momourki padahk kan en Paipel kahrehiong eh nda, “Mahs I kin mwemweit ni imwen sakau kan, ahpw met I kin mwemweit ni ehuehu ihmw.” E tepida doadoahngki pali laud en eh ahnsou ong kalohki Mahsen en Koht. Wekidekla wet kin kamwahwihala eh roson oh pil eh kahpwal en mwohni. Dalídio koasoia, “Mwohni me I kin doadoahngki mahs pwehn pwainda sakau, I kin uhd doadoahngki pwehn sewese meteikan me anahne sawas de pwainda soahng kan me I anahne.” Miehla kompoakepah mehlel kan ni eh kin ehuong irail kan me pil ahneki sapwellimen Koht madamadau. Met Dalídio ahneki nsenamwahu mehlel laud sang dahme e kak medewe mahs mwohn e esehla Koht.
Pil ehu karasaras me pid irail kan me pwosonla Siohwa Koht iei Renato. Omw pahn kilang eh kin pohkomwokomw rahnpwukat, pahn kahrehda ke en apwalki medewe me eh mour nin tapio me inenen kansensuwed. Ni ahnsou me e ipwidi, eh nohno kesehla ih. Eh nohno kihong ih nan ehd ehu oh pwilikihdi pahn ehu sehr. Kilin serio ohla oh toal, oh e pil saikinte dolsang eh pwuhso. Lih riemen alu daulih wasao oh kilangada ehdo eh wie mwekimwekid pahn sehro. Nin tapio, ira medewe me mie me kihdi kisin kaht men wasao. Ahpw ni ara esehda me seri men mwo, ira mwadangete wahla ih ni imwen wini me karanih wasao pwehn ale sawas.
Emen rehn lih riemeno iei Sounkadehdehn Siohwa men. E ndaiong pil emen Sounkadehdehn Siohwa me adaneki Rita duwen serio. En Rita liseian kin kalapw iohla ihme kahrehda nah serepein tehmen. E uhdahn men naineki emen pwutak, ihme kahrehda e pwekada Renato.
Rita padahkihong Renato ni ahnsou me e tikitik me kaidehn ih uhdahn eh nohno. Mendahki met, e kin apwalihada ih ni limpoak oh kin nantihong padahkihong ih padahk kan en Paipel. Ni en Renato wie kekeirda, e tepida perenki padahk en Paipel. Eh kin kalahnganki ia duwen arail doarehla eh mour pil kin lalaudla. Pilen mese kin keredi ahnsou koaros me e kin wadek dahme Depit ntingihdi: “Semei oh inei pil kak keseiehla, ahpw KAUN-O pahn ketin apwahpwalih ie.”—Melkahka 27:10.
Pwehn kasalehda eh kalahnganki soahng koaros me Siohwa ketin wiahiong ih, Renato papidaisla nan pahr 2002 oh pahr mwurio, e tepida doadoahngki pali laud en eh ahnsou ong doadoahk en Koht. E saikinte ese uhdahn ihs eh pahpa oh nohno, oh mwein e sohte pahn diarada. Ahpw Renato pehm me kisakis me keieu mwahu me e alehdi iei en esehla oh pwosonla Siohwa nin duwen Seme limpoak men.
Mwein ke men ahneki nanpwungmwahu rehn Koht me kak kamwahwihala omw mour. Aramas koaros, mehnda ma re kepwehpwe de semwehmwe kak ahneki nanpwungmwahu rehn Siohwa Koht oh sapwellime Ohl, Sises Krais. Mwein met sohte pahn kihong aramas akan kepwe tohto, ahpw re pahn kak ahneki nsenamwahu me laudsang dahme mwohni koaros kak pwainda. Mahsen kan me kileldi nan Lepin Padahk 10:22 kin uhdahn mehlel. E mahsanih: “Kupwuramwahu en KAUN-O me kahrehda omw kepwehpwe.”
Siohwa Koht kin kupwurki aramas akan en esehla ih. E mahsanih: “Ma ke rongete ei kosonned akan! Eri, kupwuramwahu ahpw pahn pwilipwilwei rehmw rasehng piletik pwoat me sohte kin madada. Powehdi pahn lelohng uhk, rasehng iloak kan me kin pwungupwungdohng ni oaroahr.” (Aiseia 48:18) E pil ketin inoukihda me e pahn ketin kapaiada irail kan me kin ahneki mohngiong mehlel oh karanih ih: “Lemmwiki KAUN-O oh mpahi, eri, ke ahpw pahn kepwehpwehla, waunla, oh pil mour werei.”—Lepin Padahk 22:4.
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 5]
Mendahki Sises semwehmwe, sapwellime peneinei kin ale kapai laud tohto sang rehn Koht