Tumpamantawan ñakʼariy chinkanqa
Maykʼaqllapis tapurikurqankichu, ¿imaraykutaq ñakʼariy tiyan? nispa. Unay watasmantapacha unquy, yarqhay, wakcha kay, wañuy, maqanakuy, saqra ruway, chiqninakuy ima, runata ñakʼarichin. Tiemponchikpiqa ima tiempomantapis astawan jatuchaq ñakʼariykuna rikukun. ¿Kaykuna maykʼaqllapis chinkankumanchu?
Arí, tumpamantawan kay ñakʼariykuna chinkanqa. Chayrayku Biblia nin: “Tumpamantawanqa manaña sajra runas kanqankuchu [...] Llampʼu sonqoyojkunatajri kay pachata herenciata jina japʼenqanku, allin kawsaypitaj kusisqa kanqanku”, nispa. ¿Machkha unaytataq chay kanqa? Biblia kutichiwanchik, “Cheqan runasqa kay pachata herenciankupaj japʼenqanku, chaypitaj wiñaypaj kawsanqanku”, nispa (Salmo 37:10, 11, 29).
Diosninchik saqra ruwaykunata, ñakʼariykunata ima chinkachiptin, Jallpʼaqa juk paraisoman tikrakunqa, chaypitaq runaqa wiñay wiñaypaq kusisqa, mana ni jaykʼaq unquspa tiyakunqa. Biblia niwanchik: Diosqa “tukuy waqayta ñawisninkumanta pichanqa, manañataj wañuy kanqachu, nitaj waqaypis, nitaj qhapariypis, nitaj nanaypis”, nispa (Apocalipsis 21:4).
Chay paraisopiqa wañuqkuna kawsarimuspa, tiyakunqanku. Biblia nin, “tukuy runas wañuymanta kawsarimpunankuta, cheqan kajta ruwajkuna, sajrata ruwajkunapis” (Hechos 24:15). Chayrayku Jesusqa kawsarimuymanta yachachirqa.
¿Imaptintaq ñakʼariy qallarirqa?
Diosninchik, runa sumaqta kawsananta munachkaptin, ¿imaptintaq kay chhika unayta ñakʼariy kananta saqin?
Diosninchik Adán Evatawan mana juchayuqta ruwarqa. Juk kʼacha huertaman churaytawantaq juk sumaq llamkʼayta qurqa. Biblia nin: “Dios rikorqa tukuy ima ruwasqanqa sumajpuni kasqanta” (Génesis 1:31). Adanwan Evawan Diosta kasunkuman karqa chayqa, wawasninpis mana juchayuqchu kankuman karqa, jinamantataq tukuy jallpʼaqa juk paraisoman tukunman karqa, chaypitaq wiñaypaq runas kusisqas kawsankuman karqa.
Diosninchik Adanta Evatawan munasqankumanjina kawsanankupaq ruwarqa, paykunaqa munasqankuta akllanankupaq ruwasqa karqanku. Mana juk autojinachu karqanku, wakpa munayninmanjina purinankupaq. Chaywanpis, kusisqa kawsakunallankupaqpuni sumaqta akllayta yachananku karqa, Diospa kamachisqanta ruwanankupaq. Jehovallataq jinata nin: “Noqa yachachiyki imachus qampaj allin kasqanta. Noqa may ñantachus purinaykita rikuchiyki”, nispa (Isaías 48:17). Mana allinta akllasqankurayku, ñakʼariyta qallarirqanku, runaqa mana Diosmanta tʼaqasqa kawsananpaqchu ruwasqa karqa. Biblia kaymanta niwanchik, “runaqa kawsayninmanta mana dueñochu kasqanta, nitaj kawsaynimpi imatachus ruwananta niyta atisqanta” (Jeremías 10:23).
Ñawpa tatamamanchik Diosmanta karunchakuspa kusisqas kawsayta atisqankuta yuyarqanku. Diospa kamachiyninta qhisachaspa, yanapaynintawan qhisacharqanku; juchasapa runasmantaq tukurqanku. Ajinamanta ñakʼariy qallarirqa, pisimanta pisi machuyaspataq wañurqanku. Ñuqanchiktaq paykunap miraynin kaspa juchayuq kanchik, chayrayku wañunchik (Romanos 5:12).
Diospa kamachiyninta iskaychachikun
¿Imaptintaq Diosninchik mana Adanta Evatawan wañuchiytawan wak runasta ruwarqachu? Imaraykuchus chay pacha, Diospa kamachiyninta iskaychachikurqa. Nisunmanchus, ¿Diospunichu kamachinan karqa, chayri runallachu runa masinta kamachinman karqa? ¿Pitaq allin kamachiq kanman karqarí? ¿Diosmanta karunchakuspa runa allintachu kawsanman karqa? Chayrayku, Diosninchik runaman tiempota qun munasqanta ruwananpaq, jinamanta sutʼita rikukunan karqa, imachus runapaq astawan allin kasqanta, Diospa kamachiyninchus chayri runap kamachiyninchus. Chay tiempomantapacha, runaqa imaymanamanta runa masinta kamachichkan, politicaniqta, religionniqta, qullqiniqta ima, mana Diospa yanapaynillanwan.
¿Imataq kunan rikukun? Unay watasmantapacha saqra kawsay aywirisqanta rikukun. Ñawpa pachak watasmanta kunankama wañuchinakuy juntʼaykun, mana khuyakuspa runapura wañuchinakun, maqanakuypi may chhika runas wañunku. Sapa pʼunchay, tukuy saqra ruwaykuna rikukullanpuni. Drogasta ukyay, khuchichakuymanta unquykuna ima, pisimanta pisi astawan yapakuchkallanpuni. Sapa wata may chhika runa yarqhaywan, unquywan ima wañun. Tukuyniqpi familia ukhupipis mana allinta kawsayta atinkuchu. Sutʼita rikukun kay Jallpʼapi kamachiqkuna, ñakʼariyta, machuyayta, unquyta, wañuyta ima, mana chinkachiyta atisqankuta.
Kunan pʼunchayqa Bibliap nisqan juntʼakuchkan. Diospa Palabran qhipa pʼunchaykunapi kawsachkasqanchikta sutʼinchan, chay pʼunchay manchay saqra kananta nirqa. Chaymanta parlaspa Biblia niwanchik: “Sajra runas, chʼawkiyajkunataj, sajra kasqankumanta aswan sajraman tukonqanku”, nispa (2 Timoteo 3:1-5, 13).
Tumpamantawan ñakʼariy chinkanqa
Diosmanta karunchakuspa runa kawsasqanqa tumpamantawan tukukapunqa; tukuy rikusqanchiktaq chayta riparachiwanchik. Sutʼimanta rikunchikjina runaqa Ruwawaqninchikmanta karunchakuspa mana kamachiyta atinchu, Dioslla kamachiyninpi allin kawsayta quwasunchik, chaypi mana imamantapis unquspa kusisqas wiñay wiñaypaq kawsasunchik. Diosninchik Jehová saqra ruwaykuna, ñakʼariy ima kananta saqirqa, kunantaq chay tiempo pisimanta pisi tukukapuchkan. Tumpamantawan Diosninchik saqra runata, ruwayninkutawan kay pachamanta chinkachinqa.
Bibliapi juk profecía nin: “Chay reykuna kamachishajtinku, janaj pachapi kaj Dios uj reinota sayarichenqa, chaytaj mana jaykʼajpis chinkachisqachu kanqa, [...] Tukuynin waj reinosta tukuchenqa, chay atipaj reinotajri wiñaypaj sayanqa”, nispa (Daniel 2:44). Jehovalla allin kamachiq kasqanta, sutʼimanta rikukunqa, chaytaq Reinonniqta ruwakunqa, Bibliaqa chaymanta parlawanchik. Jesusqa qhipa pʼunchaykunamanta jinata willarqa: “Janaj pacha reinomanta evangelio tukuynejpi willasqa kanqa, tukuy runas yachanankupaj; chaypachamá tukukoyqa jamonqa”, nispa (Mateo 24:14).
Tukukuy jamuptin, ¿pikunataq kawsachkaq qhipakunqanku? Biblia kutichin: “Cheqanta kawsajkuna mana juchayojkunalla kay pachapi wiñaypaj tiyakonqanku. Juchasapasri kay pachamanta wijchʼusqa kanqanku; ruwanankuta mana ruwajkunaqa kay pachamanta tʼirasqa kanqanku”, nispa (Proverbios 2:21, 22). Chiqanta kawsaq runasqa, imachus Jehovap munaynin kasqanta yachanku, chaymanjinataq kawsanku. Jesús nirqa: “Kaymin chay wiñay kawsayqa: Qan kʼata cheqa Diosta rejsisunanku, kachamusqayki Jesucristotapis”, nispa (Juan 17:3). Chantapis, “kay pachaqa tukukapushan [...] Diospa munayninta ruwajrí, wiñaypaj kawsanqa”, nispa (1 Juan 2:17).
Tukuy Bibliamanta rimaykunaqa, “Diosmanta Qhelqasqa” Bibliamanta urqhukun.