¿Carruta manejayta jaguirëmancu?
CAPAZCHI gam achca watapana carruta manejaycanqui. Gustashunqui carruyquiwan imay horapis maypapis aywacunayquipaj. Pero capazchi familiayquicuna o amiguyquicuna carruyquita manana manejanayquipaj nishushgayqui. Chayno nishuptiqui capazchi mana tantianquichu “¿imanir chayno nïman?” nir yarpachacunqui.
Gam chaycunapa pasaycaptiquega shumaj decidinayquipaj carruta manejanayquipaj o manapis, ¿imamantaj yarpachacunquiman?
Waquin naciuncunachoga edayashga cajcunata manejar siguinanpaj autoridäcuna mañacun juc examen medicuta rurananpaj. Chaycho tiyaj cristianucunaga autoridäcuna mañashgantami respetuwan cumplin (Rom. 13:1). May naciunchopis autoridäcuna mana mañashuptiquega quiquiquimi shumaj yarpänayqui siguir manejanayquipaj o manapis.
SHUMAJ TANTIACUY IMANOTAJ MANEJAYCANQUI
Estados Unidos naciunpita Instituto Nacional sobre el Envejecimiento nishgan cay tapucuycunaman yarpachacunanchipaj nimanchi:
¿Carreteracunacho o pistacunacho señalcunata ricanäpaj facilchuraj canman? ¿Chacaypa manejarga shumajcu ricä?
¿Manejaycashgächo espejuta guepapa shumaj ricanäpaj umäta ticrachiyta puedëcu?
¿Carruta ichichinäpaj chaquëta raslacu cuyuchë?
¿Despaciula manejashgäraycu waquin caj carro pasananpaj facilcu caycan?
¿Manejaycashgächo waquin carrucunata o imacunatapis casi chocashgä?
¿Imano manejashgäpita policiacuna chapämashgäcu?
¿Manejaycashgächo öraga punucashgäcu?
¿Medicinacunata micushgaga yanapäman shumaj manejanäpaj?
¿Carruta manejaptë castäcuna o amigöcuna nogapaj yarpachacuncu?
Cay juc o ishcay tapucuycunapita ‘aumi’ nerga, ¿mayganchotaj cambiucunata ruranayqui? Yarpay capazchi walca tiempulana manejanquiman y chacaypäga manana manejanquimanchu. Y familiayquicunata o amiguyquicunata imano manejashganquita ricananpaj ninquimanpis, paycuna nishushgayquiman shumaj yarpachacuy. Carruta seguro manejanayquipaj escuelachopis yachacunquiman. Chayno captinpis cay achca tapucuycunapita ‘aumi’ nerga shumajraj yarpachacuy carruta capazchi manana manejanayquipäga.a
BIBLIAPA CONSEJUNCUNAGA YANAPÄSHUNQUIMI
Capazchi cuentata gocushcanqui unaynoga manana shumaj manejashgayquita y manejar siguinayquipaj shumaj yarpachacunayqui. Chauraga ¿Bibliapa consejuncuna yanapäshunquichuraj? Aumi, chaymi canan ishcay consejuncunapita yachacushun.
Rurashgayquiman shumaj yarpachacuy (Prov. 11:2). Lapanchipis edaman chayarnaga shumaj manana ricayta puedinchu, wiyaytapis mana shumaj wiyanchu y cuerpuncunapis nanaptin calpaynaj ricacun. Chayraycu waquin edayashgacunaga cuerpunta cuidar manana puclaj aywannachu ni fisicatapis rurannachu. Chaynomi waquincunaga cawayninta cuidar manana carruta manejananpaj decidin (Prov. 22:3). Chauraga pipis noganchipaj yarpachacur nimaptinchi cuyacuywan y atentula wiyananchi (2 Samuel 21:15-17 textuwan tincuchiy).
Pitapis manami wanuchiyta munanchichu (Deut. 22:8). Pipis shumaj carruta mana manejaptenga pilatapis nanachinman o wanuchinmanpis, hasta quiquinpa cawaynintapis peligruman churanmanpis. Carruta mana shumaj manejarga pitapis chocar wanucherga manejaj culpayoj caycanman.
Capazchi carruta manana manejanayquipaj decidiptiquega manami yarpanquichu “cananga manami pipis respetanmangächu” nir. Yarpay Jehová alapa cuyashushgayquiman, payga ricaycan gam humilde cashgayquita y waquincunapaj yarpachacushgayquitapis. Jehovapis cushicun y imaypis mana jaguishunquichu, más bienga aunicun gamta yanapäshunayquipaj y shogashunayquipäpis (Is. 46:4). Jehovapa yanapacuyninta ashinayqui, payga yanapäshunqui santo espiritunwan y Bibliapa consejuncunawanpis ali decisiunta acranayquipaj, chaynopa siguir manejanayquipaj o manapis.
a Caypita masla musyarinayquipaj “¿Corre usted un gran riesgo de sufrir accidentes de tránsito?”, nej yachacuyta leiriy 22 de agosto, 2002 wata ¡Despertad! revistacho.