Manchaliña karqani chaypas misioneran kapurqani

Noqaqa 1951 watapin nacerqani Austria nacionpi kaq Viena llaqtapi. Manchaliña kaq kani chaypas Diosmanqa llapa imatan willakuq kani, sonqomantan paytaqa rimapayaq kani. Familiaypiqa llapaykupas catolicon karqayku. Ichaqa isqon wataypi kashaqtiymi papayqa Jehová Diospa Testigonkunawan estudiayta qallarirqan, manaraq unaypin mamitaypas paykunawan estudiayta qallarirqan.

Chaymantapas Viena llaqtapi kaq Döblinggo congregacionmanmi riyta qallarirqayku. Noqaykuqa imaymanatan llapa familiantin ruwaq kayku. Mayninqa leeqmi kayku, Bibliatapas estudiaqmi kayku, juñunakuymanpas kuskan riq kayku. Asambleakunapi ima ruwana kaqtinpas llapaykun chaymanqa riq kayku. Chay tiempon papayqa allintapuni yachachiwarqan Jehová Dios munakuyta. Diosmanta mañakuspapas noqapas hermanaypas precursora kanaykupaqmi mañakuq. Chay tiempoqa noqaqa manan chaypiqa piensallarqanipaschu.

TUKUY TIEMPOYWAN JEHOVÁ DIOSTA SERVIYTA QALLARINI

Noqaqa 1965 watapin bautizakurqani chunka tawayoq wataypi kashaspa. Ichaqa manchakuqmi kani mana reqsisqakunawan rimaytaqa. Chaymantapas mana valeqpaq jinan mayninqa qhawarikuq kani, wiñaymasiykunawan kuska kaytataqmi munaqpas kani. Chaymi bautizakusqay qhepallaman Diosta mana serviq wayna-sipaskunawan juñukuyta qallarirqani. Munaqpunin kani paykunawan kuska pasariytaqa, chaymantan ichaqa sonqoy nanawaq, llakisqan kaq kani. Allintan yacharqani Testigokunaqa mana iñiqkunawan mana nishutachu juntakunanchista, ichaqa manan kallpay kaqchu paykunata saqenaypaq. ¿Iman yanapawanman karqan paykunamanta t’aqakunaypaq? Chayta willarisaykichis.

Chay tiempopin Dorothée sutiyoq sipas 16 watallanpiraq kashaspa publicadora nisqa kapurqan. Payqa gustowanmi wasin-wasinta predicaq. Noqan ichaqa paymanta chikan kuraqña karqani chaypas, mana lloqsiqchu kani predicaq. Jinan nirqani: “Noqaqqa papaypas mamitaypas Testigomá riki. Dorotheeqmi ichaqa mana ni pi familianpas Testigo kanchu, mamitanpas onqosqamá kashan riki. Payta cuidashaspapas tukuy atisqantamá predicacionmanqa lloqsishan” nispay. Paypa ejemplonmi kallpata qowarqan Jehová Diospaq astawan llank’anaypaq. Chhaynapin tiempowanqa paywan kuska precursora kapurqayku, compañerantinmi kapurqayku. Ñaupaqtaqa precursor auxiliarmi karqayku, chaymantataq precursor regular. Dorothéeq chhayna ganaswan predicasqanqa allinpunin noqapaqqa karqan. Paypa yanapayninwanmi primera vez estudiota qoyta qallarirqani. Chhaynatan noqaqa pisi-pisimanta runakunawan rimayta qallarirqani, manañan manchakurqanichu wasin-wasin riytapas, callekunapi rimaytapas, ni maypi rimaytapas.

Ñaupaq wata precursora kashaqtiymi maypichus kasharqani chay congregacionman kachamusqaku juj precursor especialta. Chay hermanoq sutinmi karqan Heinz. Payqa Canadá nacionpin hermanonta visitashaspa Jehová Diosmanta yachasqa, hermanonqa Testigos kasqa. Chayllaraq reqsishaspaymi paymantaqa enamorakurqani, ichaqa payqa misionero kaytan munashasqa, noqan ichaqa mana ni piensallarqanipaschu chaypiqa. Jinan ñaupaqtaqa mana reparachikuqchu kani imatas sonqoy munasharqan chayta, chaymantaqa reqsinakuytan qallarirqayku paywan, chaymantataq casarakapurqayku. Casarakusqayku qhepamanqa Austria nacionpin precursor karqayku.

MISIONERA KAYTA MUNANI

Qosayqa rimallaqpunin misionero kay munasqanta. Manan payqa jayk’aqpas “jaku risun, jayk’aqmi risun” nispaqa mat’ipayawaqchu. Aswanmi payqa imaymanata tapuriwaq, chaypin piensaq kani. Juj kutinpas niwarqanmi: “Manataq wawanchis kanchu chayqa, ¿manachu aschatawan Jehová Diospaq llank’asunman?”, nispa. Arí, noqaqa manchaliña karqani chaypas, ñan precursoraña kasharqani, misionera kaypi piensaymi ichaqa nishu jatun ruway noqapaqqa karqan, mana atiqpaq jinan qhawarikuq kani. Chaywanpas qosayqa pacienciallawanmi kallpachawaq, rimapayawallaqpunin chaymanta. Chaymantapas niwarqanmi ama noqallapichu nishuta piensanaypaq, aswanpas imatachus ruwayta atiyman chaypi piensanaypaq. Paypa ima yuyaychasqanpas ima consejonpas necesitasqay ratun chayamuwaq.

Tiempoq pasasqanman jinan noqapas pisi-pisimanta misionera kayta munarqani. Chaymi Galaad escuelapaq solicitudta junt’arqayku. Ichaqa sucursalpi encargakuq hermanon niwarqan “inglestaraq allinta yacharuy”, nispa. Jinan noqaqa chaypaq tukuy atisqayta kallpachakurqani. Kinsa wata qhepamanmi ichaqa juj noticia chayamuwarqanku. Austria nacionpi Salzburgo llaqtapi iñiq t’aqaman rinaykupaqmi niwarqanku. Chaypiqa serbocroata nisqa simitan rimanku. Chaypin chay simi rimaypi qanchis wata predicarqayku, juj wataqa iñiq t’aqakunata watukuspan llank’arqayku. Sasaña chay simi rimay karqan chaypas, askha runamanmi Bibliamantaqa yachachirqayku.

1979 watapin niwarqanku Bulgaria nacionman rinaykupaq. Chaymanqa paseakuqpas rishaykuman jinallan rinayku karqan. Chay nacionpiqa unayñan Diosmanta willayqa prohibisqa kasharqan. Chhaynaqa manan Diosmanta willaqpaschu rirqayku, aswanpas chay nacionpi hermanakunapaqmi mana reparachikuq jinalla qelqakunata apanayku karqan. Paykunaqa pisqan karqanku, Sofía nisqa llaqtapitaqmi tiyasharqanku. Noqaqa sinchi manchasqan kasharqani. Ichaqa Jehová Diospa yanapayninwanmi chay llank’ayta junt’arqayku. Chay hermanakunaqa carceltapas mana manchakuspan valorwan kusisqa ima Diospaq llank’asharqanku. Chayta rikuymi noqataqa kallpachawarqan astawan Diospaq llank’anaypaq, Diospa llaqtanpi ima niwasqankutapas tukuy sonqowan junt’anaypaq.

Chay qhepamanmi jujmanta Galaad escuelapaq solicitudta junt’arqayku. Kay kutipiqa invitawarqankun. Noqaykuqa Estados Unidosta rispa chaypi inglés simipi yachamunaykupaqmi piensasharqayku. Ichaqa Alemania nacionpi Wiesbaden llaqtapi sucursalmanmi rirqayku. Chaypin 1981 watapi noviembre killamantapacha Galaad escuela aparikusharqan. Chaypiqa Alemán simipin chay escuelaqa aparikurqan. Noqapaqqa facilmi karqan chay simita entiendeyqa. ¿Maymantaq kacharqankuri nishankichispaschá? Chayta willarisaykichis.

GUERRAPI TARIKUQ NACIONMAN RIYKU

Kenia llaqtamanmi kachawarqanku. Chaypi kaq sucursalmanta encargasqa hermanokunan ichaqa niwarqanku: “¿Munawaqchischu Uganda ladoman riyta?”, nispa. Chayqa Kenia llaqta cercallapin kashan. Uganda nacionpiqa chunka wata qhepatan Idi Amin nisqa soldado gobiernota qarqopusqa, jinaspa pay kamachikuq churakapusqa. Paypa gobiernasqan watakunaqa waranqanpin runakunaqa wañupusqaku, askha waranqanpi runakunataqmi imaymana llakipi tarikusqaku. 1979 watapiqa jujmantan gobiernotaqa qarqopullarqankutaq. Chhaynataq karqan chayqa, noqaqa manan kusisqachu qhawarisharqani chay llaqtaman riytaqa. Galaad escuelapiqa Jehová Diospi tukuy sonqo confianaykupaqmi yachachiwarqanku. Chaymi “arí” nirqayku, jinan rirqayku chay lado llaqtaman.

Uganda nacionqa mana allinpin kasharqan. 2010 watapi lloqsimuq Anuario qelqapin Heinz willarqan imaynas chay nacionpi vida kasharqan chayta. Chay libropin nirqan: “Chaypiqa manan wajanakunapaqpas allinchu karqan, unupas manan chayamuqchu. Suwanakuypas wañuchinakuypas comunmi kaq, tutakunaqa astawanmi chayqa pasaq. Chayraykun runakunaqa sapa tutanpas mana imapas pasananpaq Diosmanta mañakuqku”, nispa. Chhayna sasaña kausay kasharqan chaypas, hermanokunaqa tukuy sonqon Jehová Diosta servirqanku.

Noqaykuqa 1982 watapin Uganda nacionpi Kampala llaqtaman chayarqayku. Chaypiqa Sam sutiyoq hermanoq wasinpin alojakurqayku, pisqa killan chaypi karqayku. Paypa esposanpa sutinmi kasqa Christina, pisqan wawankupas kasqa. Chaypin tiyasqaku tawa familiankunapas. Paykunaqa mayninpiqa p’unchaypi juj kutillatan mijujku. Chaywanpas sumaqtan qhawariwarqanku. P’unchaykunaq pasasqanman jinan paykunamanta imaymanata yacharqayku. Chayqa allintan yanapawarqanku misionero kasqayku tiempoqa. Chaypin yacharqayku imaynatas unuykuta allinta aguantachikuykuman chaytapas. Chaypaqqa pisi unullawanmi bañakunayku karqan. Chay unutataq bañopaq waqaychanayku karqan. 1983 watapin chay Kampala llaqtapi allin partepi jina juj wasita tarirqayku, chaymanmi noqaykuqa astakapurqayku.

Noqaykuqa ¡may kusisqan predicacionpiqa puriq kayku! Juj killapas 4.000 más revistakunatan rakirqayku, runakunapas respetaqkun Diostaqa. ¡Maytan munaqku Bibliamanta rimaytapas! Mayninqa chunka, chunka pisqayoq runakunaman jinan sapankayku Bibliamanta yachachiq kayku. Chay yachachisqayku runakunamantaqa imaymanatan yacharqayku. Paykunamanta wakinqa karutan purimuqku juñunakuykunaman jamunankupaq, kaq kutipunankupaqpas. Chhayna karutaña puriqku chaypas kusisqallan paykuna puriqku.

1985 watapi 1986 watapipas iskay kutitan guerra karqan Uganda nacionpiqa. Chaypin rikuq kayku erqechakunata armantinkama carterakunapi sayashaqta. Chay kutikunaqa sapa ratunmi Jehová Diosmanta mañakuq kayku yanapawanankupaq. Payqa uyarimuwaqkun mañakusqaykuta. Bibliamanta yachay munaq runakunawan tupaqtiykun noqaykumanta ima manchakuypas lloqsipuq.

Juj lado llaqtakunamanta runakunamanpas Diosmantaqa willaqmi kayku. Paykunamanta wakinmi kashan Murat jinallataq Dilbar. Paykunaqa Rusiapi kaq Tartaristán llaqtamantan kasqaku, casadotaqmi kasqakupas. Muratqa doctormi kasqa. Iskayninkun Diosmanta yachayta qallarirqanku, chaymantataq bautizakapurqanku. Chaymantataq Tatjana Vileyska nisqa sutiyoq warmiwan tuparqayku. Payqa Ucrania nacionmantan kasqa, sinchi llakisqataqmi tarikushasqa, wañuchikapuyta imañan munashasqapas. Payqa bautizakunankaman Bibliata estudiarqan, chaymantataq llaqtanman kutipuspa qelqakunata t’ijraypi yanapakurqan.a

JUJ RUWAYKUNAPI YANAPAKUYKU

1991 watapin Austria nacionpi vacacionpi kasharqayku. Chaypi kashaqtiykun sucursalmanta hermanokuna wajamuwarqanku, jinaspa niwarqanku: “Bulgaria nacionmanmi rinkichis”, nispa. Comunismo nisqa partidoq chinkapusqanwanmi Europa ladopi wakin nacionkunapiqa libreña kasharqan predicanapaq. Bulgaria nacionpipas chhaynan kasharqan. Ñaupaqpi nimusqay jina, qosaywan kuskan chay nacionman pakallapi aparqayku qelqakunata. Kunanmi ichaqa chayman predicaq rinayku kasharqan.

Hermanokunaqa “amañan Uganda nacionmanqa kutinkichischu” nispan niwarqanku. Niwasqankuman jinan manaña chay nacionmanqa kutirqaykuchu imaykuta apamuqpas, ni hermanokunamanta despedikuqpas. Aswanpas Alemania nacionpi betelmanmi rirqayku, chaypin carrota qowarqanku, jinaspa Bulgaria nacionkama manejaspalla rirqayku. Noqaykutaqa Sofía nisqa llaqtapi juj juch’uy grupomanmi kachawarqanku. Chaypiqa iskay chunkallan hermanokuna kasqaku.

Bulgaria nacionpiqa imaymanakunapin tarikullarqaykutaq. Noqaykuqa manan yacharqaykuchu chaypi rimasqanku simitaqa. Chaymantapas chay simipiqa iskayllan kasqa qelqakuna, La verdad que lleva a vida eterna, jinallataq Bibliamanta willakuq nisqa libro imalla. Chaymantapas manan facilchu karqan Bibliamanta yachachiyqa, chaywanpas hermanokunaqa tukuy sonqon predicaqku. Ortodoxa nisqa iglesiamantan reparasqaku noqayku chhayna purisqaykuta. Jinan paykunaqa imaymana problemata ruwawarqanku.

1994 watapin gobiernoqa manaña Testigokunataqa juj religionta jinañachu qhawaripurqan. Chayraykun runakunaqa jujnirayta qhawaripuwarqanku. Noticia willaqkunapas imaymana yanqa willakuykunatan Testigokunamanta willayta qallarirqanku. “Paykunaqa jinatan qhawanku wawanku wañunanta”, “juj Testigokunatapas wañuchikunankupaqmi tanqanku” nispan willaqku. Chhaynataq kasharqan chayqa, manan facilchu karqan runakunaman Diosmanta willayqa. Mayninqa runakunaqa millaytan qapariywaqku, policiakunata iman wajaqku, imaymanawanmi ch’aqewaqkupas. Chaymantapas manan chay nacionmanqa qelqakunaqa chayamuyta atiqchu. Sasapunin karqan juñunakuykunata aparinapaq localkunata alquilaypas. Juj kutinpas asambleata aparishaqtiykun policiakuna jaykumurqan, jinaspa llapanta sayachipurqan. Noqawan qosaypiwanqa manan jayk’aqpas chhaynapiqa tarikurqaykuchu, jujniraypunin karqan Uganda nacionmantaqa. Ñaupaqpi nimusqay jina, Uganda nacionpiqa lliupas sumaqtan uyarikuqku. ¿Iman yanapawankuman karqan chhaynakunapi tarikushaspa ama pisipanaykupaq?

Hermanokunawanmi tiempota pasaq kayku. Paykunaqa may kusisqan kasharqanku Jehová Diosta reqsisqankumanta. Kusisqan kasharqanku noqayku paykunawan kuska kasqaykumantapas. Chay tiempokunaqa astawanraqmi noqaykuqa jujllachanakurqayku, jujkuna-jujkunawanmi sumaqta qhawarinakuq kayku. Chhaynakunapi tarikuspan qosaywan noqapiwanqa yacharqayku imaña kaqtinpas kusisqalla kayta, problemaykupi nishuta piensanaykumantaqa hermanokunapi piensayta.

Juj wata qhepamanqa cambiarqanmi chaykunaqa. 1998 watapin jujmanta gobiernoqa Testigokunata rikurqan religionta jina, qelqakunapas askhan t’ijrakurqan búlgaro simi nisqa rimayman. Chhaynapin tiempoq pasasqanman jina, 2004 watapi juj sucursalta chaypi inaugurakurqan. Kunanqa 57 iñiq t’aqakunan Bulgaria nacionpiqa kashan, llapanpiqa 2.953 hermanokunañan kashanku. 2024 watapiqa 6.475 runakunan Señor Jesuspa wañusqanta yuyarinapaqqa jamusqaku. Ñaupaqpi willamusqay jina, Sofía llaqtapiqa ñaupaqpiqa pisqallan hermanakuna karqan, kunanmi ichaqa isqon iñiq t’aqakuna kashan. Noqaykuqa sut’itan rikurqayku Isaías 60:22 textopi nisqanta. Chaypi nisqan jina, “pisilla kaqmi waranqa kapurqan”.

LLAKIKUNA QATIRIWANKU

Kaykamaqa imaymana onqoymi noqataqa jap’iwarqan. Askhan noqapi rijurirqan ch’upu jina tumor nisqakuna. Umaypipas rijurirqanmi, chaypaqmi radioterapia nisqa tratamientota aparirqani. Juj kutinpas India nacionpin 12 horasta operachikurqani. Chay kutiqa yaqa llapantan noqapi kaq tumorta orqorqanku. Chay kutiqa juj tiempon India sucursalpi kamurqani, chaymantataq Bulgaria nacionman kutipurqani.

Qosaypipas juj millay onqoytan tarirqanku. Chay onqoypa sutinmi Huntington nisqa. Payqa pisi-pisimantan manaña atipurqanchu puriyta, ni rimayta, manañan makinkunatapas chakinkunatapas dominayta atipurqanñachu. Chay onqoypa yapakusqanman jinan noqallaña imatapas paypaqqa ruwanay karqan. Maynin ratukunaqa manañan kallpaypas kaqñachu, mana atiqpaq jinan qhawarikuq kani. Ichaqa juj wayna hermanon sapa kutilla apaq qosayta predicacionman, paypa sutinmi Bobi. Qosay manaña rimayta ni puriyta atiqchu chaypas chay hermanoqa yanapashallaqmi paytaqa. Maynin ratu qosayta atiendenaypaq yanapayta necesitaqtiypas apurayllan payqa yanapawaq. Manapaschá wawaykuqa karqanchu, ichaqa Jehová Diosmi kay wayna hermanota qowarqanku, payqa wawayku jinan noqaykupaqqa kapurqan (Mar. 10:​29, 30).

Qosaytaqa cáncer onqoy iman jap’ipurqan, chaywanmi 2015 watapi wañukapurqan. Noqaqa may llakisqan chaywanqa kasharqani, sinchitan paymanta ch’usaqchakuq kani. Kunankamapas paypiqa piensallanin, yuyayniypiqa kausashanmanpas jinan payqa kashan (Luc. 20:38). Maynin p’unchaykunaqa kunkantapas uyarishayman jinan imatapas uyarini. Piensallanipunin payqa munay simikuna niwasqanpi, imaymana yuyaychaykuna qowasqanpipas. ¡Maytan Jehová Diosta gracias nini paywan casarakusqaymanta, kuska payta servisqaykumanta ima!

JEHOVÁ DIOSTA AGRADECEKUNI YANAPAWASQANMANTA

Jehová Diosqa imapiña tarikurqani chaypas noqallawanpunin kasharqan. Paymi yanapawarqan misionera kanaypaq, manchaliña karqani chaypas runakunata astawan munakunaypaq (2 Tim. 1:7). Diospa yanapayninwanmi sullk’aypas noqapas tukuy tiempoykuwan Diosta servishayku. Sullk’ayqa qosanwan kuskan Europa ladopi iñiq t’aqakunata visitashanku, serbia simi rimaq iñiqkunatan visitashanku. Qallariypi nimusqay jina, papaykuqa precursora kanaykupaqmi mañakuq, kunanmi chayta allinta rikuni “paytaqa uyarirqanpunin Diosqa”.

Bibliata estudiaspan noqaqa thaj kani. Ima llakiña jamuwan chaypas Jesús jinan astawanraq Diosmanta mañakuni, chaywan iman thaj kani (Luc. 22:44). Jehová Diosqa uyarimushanmi mañakusqaytaqa. Chaytan allinta reparani hermanokunaq munakuyninpi. Kay Nadezhda nisqa iñiq t’aqapi hermanokunaqa tukuy sonqon munakuwanku, paykunaqa compañawallankun, willawankun maytas munakuwanku chaytapas, chaywanmi noqaqa kusisqa kani.

Noqaqa piensallanipunin kausarimpuy kanan tiempopiqa. Chaypi piensaspan llapa familiaypi piensani. Piensayniypiqa papaypas mamitaypas chaypin kashanku, hermanaypas mijunatan wayk’ushan, qosaytaq caballonwan kuska chaypi kashan. Chaykunapi piensaymi yanapawan ama nishu llakisqa kanaypaq, Jehová Dioswanpas agradecido kanaypaq.

Imayna kausaytachus aparqani, jamuq tiempoman imachus kanqa chaykunapi piensaspan David jina noqapas piensani. Paymi nirqan: “¿Iman noqamanta kanman karqan mana iñiqtiy? ¿Kausashallaymanchu karqan Jehová Diospa sumaq sonqo kayninta rikunaypaq?”, nispa (Sal. 27:​13, 14).