Šaj li o manuša te ćhinaven o mariba?
Disave manuša borinena pe aso politička ja ekonomska promene ja asi pravda. Avera borinena pe te ovel len kontrola upri disavi phuv hem upro vredna buća koja oj isi la. But sukobija ovena sebepi o nacionalna hem o religiozna podele. So o manuša ćerena te bi ćhinavena o mariba hem te bi ovela mir? Da li o manuša ka uspinen te ćhinaven o mariba?
Drazen_/E+ via Getty Images
O VLASTIJA TRUDINENA PE I EKONOMSKO SITUACIJA TE OVEL POŠUKAR
Soj tano olengo cilj: On mangena e manušengo životi te ovel pošukar. On mislinena so ked disave phuvja na bi ovena odobor ćorore, a disave odobor barvale, na bi ovena odobor mariba.
Sose tano odova pharo: O vlastija valjani te sikljon te trošinen o pare ko avera buća. Ko 2022. berš, oko 34,1 milijarde dolarija hine trošime te na bi avela đi o mariba ko disave thana. Ama, odova na hine ništa premalo odova kobor pare hine trošime ko isto odova berš aso oružje hem asi vojska.
„Pobuter pare trošinaja te cida i šteta koja ulji sebepi o maribe, nego te pomožina te na avel đi o maribe hem te ovel mir“ (Antonio Guteres, o generalno sekretari ando Ujedinjena nacije).
So i Biblija phenela: O vlastija šaj te pomožinen e ćororenđe, ama on niked na ka uspinen te ciden o ćororipe andi phuv (Ponovljeni zakoni 15:11; Matej 26:11).
O VLASTIJA TRUDINENA PE TE ĆEREN MIR PREKALO SPORAZUMIJA
Soj tano olengo cilj: Te na avel đi o maribe ja te rešinen disavo konflikt ađahar so ka vaćeren solduje phuvjencar hem so ka arakhen disavo rešenje kova ka ovel šukar aso solduj strane.
Sose tano odova pharo: Jekh ja o solduj strane šaj na mangena te vaćeren ando disave rešenja, šaj na mangena te popustinen ja te prihvatinen disavo sporazum. Isto ađahar, but putija desini pe so disavi phuv na ićeri pe ko sporazum kova potpisinđa.
„Na uspinaja uvek te rešina o problemija prekalo sporazumija. Podijekh puti, on legarena đi o pobare problemija“ (Rejmond Smit, američko diplomata).
So i Biblija phenela: Svako manuš valjani te „rodel o mir“ (Psalam 34:14). Ama but manuša avdije tane „neverna, [. . .] nespremna aso bilo savo dogovor, [. . .] izdajice“ (2. Timoteju 3:1-4). Sebepi so o manuša isi len asavke osobine, čak hem o političarija kola tane iskrena našti te rešinen disave konfliktija.
O VLASTIJA TRUDINENA PE TE SMANJINEN JA HIĆ TE NA OVEL LEN ORUŽJE
Soj tano olengo cilj: Te smanjinen ja hić te na ovel len oružje, posebno o nuklearno, o hemijsko hem o biološko oružje.
Sose tano odova pharo: But putija, o phuvja na mangena te smanjinen o oružje, sose darana so ka našalen pi moć hem so na ka šaj te braninen pe. Čak hem hić te na ovel len oružje, on našti te rešinen o problemija sebepi kola o manuša borinena pe.
„But phuvja kola obećinđe so palo 1991. berš ka ciden sa po oružje, na ićerđe pe ko lafi kova dinđe. Isto ađahar, on na uspinđe te ciden i opasnost ando mariba, te rešinen o problemija maškaro phuvja hem te ćeren akava sveto te ovel posigurno than“ (Securing Our Common Future: An Agenda for Disarmament).
So i Biblija phenela: O manuša valjani te „kovinen pe mačija ko raonikija“, a odova značini so valjani te ciden sa po oružje (Isaija 2:4). Ama te na bi avela više đi o mariba, najangleder o manuša valjani te ciden o nasilje kotar po vilo (Matej 15:19).
O VLASTIJA ĆERENA SAVEZ AVERE ZORALE PHUVJENCAR
Soj tano olengo cilj: But phuvja khuvena ko savez te bi braninena jekh jekhe ando dušmanija. On mislinena so ađahar o dušmani na ka mangel te khuvel ko maribe olencar, sose tegani ka borini pe nekobor phuvjencar.
Sose tano odova pharo: Odova so disave phuvja khuvena ko savez, na značini so ka ovel mir. But putija, disave phuvja na ićerena pe ko obećanja kola dinđe hem na slažinena pe sar hem ked te napadinen e dušmanen.
„Iako o Društvo naroda hem o Ujedinjena nacije trudinđe pe te pomožinen disave phuvjenđe te khuven ko savez avere phuvjencar, odova na ćhinavđa o mariba“ (Encyclopedia Britannica).
So i Biblija phenela: O manuša osetinena pe posigurno ked pomožinena jekh jekhese (Propovednik 4:12). Ama, o manušikane vlastija hem o organizacije našti te anen mir hem sigurnost. „Ma uzdajinen tumen upro moćna manuša, niti ko bilo kova manuš, sose ov našti te anel tumenđe o spasenje. Ked oleso duho ikljola olestar, ov ko praho irini pe hem ko odova dive sa olese mislija propadinena“ (Psalam 146:3, 4).
Iako but phuvja dena sa pestar te ovel mir, ipak ko but thana isi mariba.