Daisaras te așiavas o războio hai le marimata?

LE GUVERNEA DEN PENGHI ZOR TE LAȘIAREN LE PHARIMATA LE LOVENȚA

Sar camen te cheren cadaia: Te avel le manușen iech viața mai lași hai te aven sea mai țâra pharimata le lovența. Cadaia si iech buchi importanto cai daștil te așiavel le marimata.

Sostar si cadea de pharo: Le guvernea trebunas te paruven so cheren le lovența. Ando bărș 2022, cam 34,1 miliardea dolarea sas-le folosime pe sea i phuv caște zuriaren hai te încăren i pacea. Cu sea cadala, cadaia sas numai 0.4% anda le love cai sas-le folosime anda o războio ande sa codo bărș.

„Das zurales but love caște aven ajutime le manușa andal thana cai si marimata, hai prea țâra love caște na astaren le marimata hai te anas i pacea.” (António Guterres, o secretaro-generalo le Națiunengo Unite)

So phenel i Biblia: Le guvernea hai le instituții andai lumea daștin te ajutin le ciore manușen, tha ci va daștina niciechdata te duriaren cu sea o ciorâmos. (Deuteronomo 15:11; Matei 26:11)

LE GUVERNEA ZUMAVEN TE CHEREN PACEA PRIN ACORDURI

Sar camen te cheren cadaia: Te lașiaren le nehachiarimata ande iech modo pașnico. Te den duma mașcar pende hai te hachiaren-pe sar te cheren le buchia caște anen miștimata fiesavesche.

Sostar si cadea de pharo: Daștil-pe că iech sau mai but jene te na camen te den duma caște hachiaren-pe mașcar pende, te na mechen pendar sau te na camen te phanden iech acordo. Hai butivar le acorduri prin save camen te cheren pacea șinen-pe sigo.

„Le negocieri ci daștin te anen pacea sea o timpo. Iech acordo cai trebulas te așiavel o marimos si poiechdata cadea de nasul hai neorta, că daștil te îngărel ca iech nevo marimos.”(Raymond Smith, Diplomația americano)

So phenel i Biblia: Le manușa trebunas ‘te roden i pacea’. (Psalmo 34:14) Tha, i Biblia phenel că but manușa de aghies va avena „neloialo, . . . ci va hachiarena-pe ande chanceste, . . . va bichinena-pe iech averes.” (2 Timotei 3:1-4) Cadal buchia ci mechen le bare manușen andai politica te așiaven le marimata.

LE GUVERNEA ZUMAVEN TE DURIAREN LE ARME

Sar camen te cheren cadaia: Te duriaren cu sea sau te aven sea mai țâra arme, mașcar save si vi arme nuclearo, chimico hai biologico.

Sostar si cadea de pharo: Le thema ci camen te mechen pendar le arme anda codoia că daran că hasaren pengo zuralimos sau ci va mai simțona-pe andi siguranța. Chiar cana le națiuni avenas te șuden sea penghe arme, vi cadea așelas iech motivo te maren-pe.

„But guvernea ci încărde penghi promisiunea te duriaren pendar le arme pala o bărș 1991 hai ci line-pe nici pala le măsuri practico caște duriaren le pericolea, te lașiaren-pe le marimata internaționalo hai te îngăren amen mai pașă cathar iech lumea mai lași hai mai siguro.” (Securing Our Common Future: An Agenda for Disarmament)

So phenel i Biblia: Le manușa trebunas te mechen penghe arme hai ‘te cheren anda penghe săbii sastra andal pluguri’. (Isaia 2:4) Tha cadaia ci arăsăl, anda codoia că o nasulimos astarel ando ilo le manușesco. (Matei 15:19)

LE GUVERNEA ȘION PENGO ZURALIMOS ANDE IECH THAN CAȘTE AȘIAVEN O RĂZBOIO

Sar camen te cheren cadaia: Le guvernea cheren phanglimata mașcar pende hai șion pengo zuralimos ande iech than caște așen contra penghe dușmani. Butivar, iech dușmano ci astarel iech războio dacă cadaia însemnol te marel-pe contra mai but thema.

Sostar si cadea de pharo: I dar că o marimos va avela mașcar mai but thema ci si iech garanția anda i pacea. Le guvernea ci încăren penghi duma sea o timpo hai ci hachiaren-pe cana hai sar te așen contra le dușmani.

„Chiar cana i Liga le Națiunenghi hai le Națiuni Unite dine penghi zor te ajutin le themen te cheren phanglimata mașcar pende, cadala ci daisarde te așiaven o războio.” (Encyclopedia Britannica)

So phenel i Biblia: Butivar si mai mișto cana mai but manușa cheren buchi ande iech than. (Eclesiasto 4:12) Cu sea cadala, ci daisaras te ajucăras ca le guvernea le manușenghe te anen pacea hai securitatea cai încărel. „Na șion tumaro pachiamos andel prinți, nici ande aver manuș, cai ci daștil te anel i salvarea. Lesco phurdimos jial avri, vo risarel-pe parpale andi phuv hai sea ande codo ghies hasaren-pe lesche gânduri.” (Psalmo 146:3, 4)