Ngond wa 3
Diarubing, 1 Ngond wa 3
Yey uyikedila yawonsu.—1 Jsng. 29:12.
Anch twatang shapitre wa 1 ni 2 wa Disambishil, tukat kwilej anch Adam ni Ev ading ni want ipau umwing uwamp ulatinau antu avud nlel kwikal nich. Ading akwet yom yin yawonsu yading yikwetau nich kuswir, kadingap ni wom wa chom chin chawonsu ni kwikil muntu wayisadina nich kuburen kutentam. Kadingap kwiyakamish piur pa yakudia, mudimu, mayej ap rufu. (Dis. 1:27-29; 2:8, 9, 15) Chidi cha usey kudi etu kuvurik anch ching kwend Yehova ndiy ukweta want ipau wakad mimbu. Mulong wak? Mulong ndiy watanga yom yawonsu ni udi Mwant wa dikand wa pa mangand mawonsu. (1 Tim. 1:17; Kuj. 4:11) Pakwez, yitang yin yawonsu yidia mwiur ap pansh yikwet want ipau ukweta mimbu. Yehova ukatin twijika anch ching kusu ndiy ukweta mbil ya kutond mimbu yitentamina, ya usey ni yisikena. Kudiosh kwisambishin, Yehova wateka mimbu mulong wa yitang yend. w18.04 4 par. 4, 6
Diakajikamu, 2 Ngond wa 3
Chidi chom chiwamp nakash kumuman muruu ukat kwez, . . . uletil rusangu ruwamp.—Isay 52:7.
Mu mangand minam, tukat kutwish kujijaman kusutil ukwash wa Yehova. (2 Kor. 4:7, 8) Pakwez tongijokin piur pa antu akad kwikal ni urund wa piswimp ni Yehova. Chikutwish kuyikasiken nakash kushakam mu mangand minam pakad ukwash wa Nzamb. Mudi Yesu, tukat kuyovil riy ni tukatin kuyilej “rusangu ruwamp, rawiy kamu rusangu ra chisambu.” Chawiy, ikal mwin kushimpish muchim chisu ufundishina antu. Vurik anch, pamwing ap kandikal ilejangap uyakin umwing wa Bibil utwija nawamp. Ni avud pakach pau akatin nakash yitiyij yau. Akutwish kutong anch relijon wau chidi chom cha usey nakash chiyisadina anch ikala mu uumwing ni majuku mau, yishankur yau ni kwikal kand mu uumwing ni antu ashichau nau. Kurutu kwa kumulej muntu chakwel alikap yitiyij yend “yikur,” tufanyidin chakusambish kumukwash kukat ni kwijik uyakin “usu” charumburik anch mafundish ma Bibil mading makad kwijikay chisu twasambisha kwilej nend. Kupwa ukutwish kwikal chad tayad mulong wa kulikap yitiyij yend yikur. Chikutwish kwit chisu mulong wa kumukwash muntu chakwel aswimpa.—Rom 12:2. w19.03 22-23 par. 10, 12; 24 par. 13
Diakaad, 3 Ngond wa 3
Am nikat kusangar mulong weyey.—Mar. 1:11.
Chilakej cha Yehova cha kumekesh rukat ni kusanger chituvurishin anch tufanyidin kukimb mitapu ya kuyikasikesh antu akwau. (Yoh. 5:20) Tukat kusangar nakash anch muntu tubangidina watujikitish mulong wa yom yiwamp tusadina. Chilik chimwing, akadivar nau anambaz adia mu chikumangen ni antu adia mu dijuku dietu akwet kuswir kwa kuyikat ni kuyikasikesh. Anch twayijikitish antu akwau, tukat kukasikesh ritiy rau ni kuyikwash kumusadin Yehova nich kushinshaman. Pakampwil anvaj afanyidin kuyikasikesh anau. Anch anvaj ayijikitish anau ni amekesh anch ayikatin, akat kuyikwash anau kukul nawamp. Mazu: “Am nikat kusangar mulong weyey” mamekeshin anch Yehova wading nich kashinsh anch Yesu ukusal rusot ra Tatukwend nich kushinshaman. Mulong Yehova ukwet kashinsh mudi kinak mudiay Mwanend, chawiy niyetu tukutwish kwikal nich kashinsh kawonsu anch Yesu ukez kawanyish kushilamu kwawonsu kwa Yehova. (2 Kor. 1:20) Anch twatongijokin pa chilakej cha Yesu, tukat kukasikesh mupak wetu wa kwilej piur pendendiy ni kulondul chilakej chend.—1 Pita 2:21. w19.03 8 par. 3; 9-10 par. 5-6
Diakasatu, 4 Ngond wa 3
‘Chijil cha spiritu ukata kupan mwom mu umwing ni Yesu Kristu chakukwola kal ku chijil cha chitil ni cha rufu.’—Rom 8:2.
Anch twatambul chipan cha usey nakash, tukat kujikitishang mulong wa chipan chinech. Pakwez in Isarel kajikitishap mulong wa want ipau wayinkishau kudi Yehova. Mbing kwau jikemp kupwa kwa Yehova kuyikwol mu Idjibit, asambisha kutong yakudia ni ya kuna yashau kwinakwa. Alonda nayimp piur pa mana, chakudia chayinkau kudi Yehova. Akimba ni kuchirik mu Idjibit! Kudi awiy, ‘ansh, yibat, sausau, sabol wa mitapu ni mitapu ni sabol wa didjimb dikash’ yading ya usey nakash kusutamu want ipau wayinkishau kudi Yehova mulong wa kumwifukwil. Chawiy Yehova wajimana nakash mulong wa awiy. (Kuch. 11:5, 6, 10; 14:3, 4) Yom yiney yitufundishin dilejan dia usey. Paul wayibabesha in Kristu awonsu anch kangal ikal akad kujikitish mulong wa want ipau wayinkishau kudi Yehova kusutin Mwanend, Yesu Kristu.—2 Kor. 6:1. w18.04 10-11 par. 6-7
Diakanying, 5 Ngond wa 3
Ndiy ukatil kutentam ni uyakin, pansh pawonsu pizwil sens nich rukat rend rudimukina.—Kus. 33:5.
Etu awonsu tukweting kuswir kwa kwikal akatinau. Ni etu awonsu tukweting kand kuswir kwa kutusadin nich kutentam. Anch alik kutumekeshin tupamp tuvud rukat ni kutentam, tukutwish kwiyov mudi antu a chamwamu ni kushadish ruchingej. Yehova wij anch tukwet kuswir kwa rukat ni kutentam. (Kus. 33:5) Tukutwish kwikal nich kashinsh anch Nzamb wetu wa rukat utukatining ni ukat kutusadin mu mutapu uwamp. Chinech chimekening patok chisu tukata kushinshikin Chijil chapanay Yehova ku muchid wa Isarel kusutil Moses. Chisu tukata kwilej Yijil ya Moses, tukat kujingunin yovil ya Nzamb wetu wa rukat Yehova. (Rom 13:8-10) Tukutwish kuman anch Chijil cha Moses chading chimedin pa rukat, mulong rukat rawiy rimubachikining Yehova asala yom yawonsu yikatinay. (1 Yoh. 4:8) Yijil yawonsu yapanay Yehova yading yimedin pa yom yaad—kumukat Nzamb ni kumukat mutej ney. (Lev. 19:18; Kuv. 6:5; Mat. 22:36-40) Chawiy tukutwish kwikal nich kashinsh anch yijil 600 ni kusut yisadina Chijil cha Moses yimekeshin patok rukat ra Yehova. w19.02 20-21 par. 1-4
Diakatan, 6 Ngond wa 3
Kudia mapit mey, kwawiy kand kukwikala muchim wey.—Mat. 6:21.
Job wading ubabel nakash piur pa mwikadil wend pantaliken nau amband. (Job 31:1) Wading wij anch chading chiyimp kulangwish maku ma masandj pantaliken ni mband mukwau wakad kwikal mukajend. Nlel unou, tushich mu mangand mizwila too ni yoziu ya masandj. Ov, niyetu tukutwish kwipuk kukudish maku mayimp kudi muntu wakad kwikal mbay netu wa uruw mudi mwasalay Job? Ov, tukulik kand kupakish kutal yipich ya pornografi ya mitapu yin yawonsu? (Mat. 5:28) Anch twasambish kwishinshikin dichuku diawonsu, tukwikasikesh kulam kushinshaman kwetu. Job wamuziyina kand Yehova mu mutapu wend wa kuman yom ya ku mujimbu. Job wamana ang anch watek ruchingej rend mu yom ya ku mujimbu yadingay nich, wafanyina kusal kurumbuk kujim nakash kuwanyidina dipup. (Job 31:24, 25, 28) Nlel, tushich mu mangand makweta antu akatina yom ya ku mujimbu nakash. Anch twakudish chitongijok chisikena pantaliken ni nfalang ni yom ya ku mujimbu, mudi mutukasikeshinay Bibil kusal, tukukasikesh mupak wetu wa kulam kushinshaman kwetu.—Jnsw. 30:8, 9; Mat. 6:19-20. w19.02 6-7 par. 13-14
Diampos, 7 Ngond wa 3
Am nikukatilany en mudi mwinkatilay Tatuku.—Yoh. 15:9.
Yesu wamekesha kamu mwikadil wa rukat ripandakena ra Yehova mulong wetwetu mu yom yin yawonsu yasalay. (1 Yoh. 4:8-10) Cha usey nakash, rukat ramubachika Yesu kupan mwom wend mulong wetwetu. Twikala azizidilau many ap “amikoku akwau,” etu awonsu tutanidinamu mu rukat ramekeshay Yehova ni Mwanend mulong wetwetu kusutil yakupesh yiney. (Yoh. 10:16; 1 Yoh. 2:2) Tong kand piur pa yijingidij yikatau kusadin ku Chivurikish; yimekeshin anch Yesu uyikatin ni uyibangidin in kwilejend. Mulong wak tulondina mwamu? Yesu wamekesha rukat mulong wa in Kristu azizidilau many mu kulik kusadil yakudia yivud ni yikasikena kuman, pakwez mu kusadil yakudia yikemp mulong wa kuvurik rufu rend. Mu kusut kwa chisu, in Kristu inay azizidilau many akat kusal Chivurikish muvu ni muvu, ni akat kusal mwamu mu mashakamin kushalijan, ap mu rukan. (Kuj. 2:10) Ov, atwishin kumuziyin Yesu? Mwaning atwishin! Kudiosh mu mivu chitot yakusambish djat ni nlel unou, in Kristu akin akat kusal usu wa kuvurik rufu ra Yesu. w19.01 24 par. 13-15
Diarubing, 8 Ngond wa 3
Ukez kwijikany uyakin, chad uyakin ukez kukukwolany.—Yoh. 8:32.
Tumujikitishin Yehova, mulong watukwola ku difukwil dia makasu, ku kuburen kwijik uyakin ni ku yishankur. Mu machuku ma kurutu, tuchingejin ‘kutambul want ipau wa uyaj wa an a Nzamb.’ (Rom 8:21) Ukutwish kusanger want ipau mudi winou kusambish katat anch waziyin ku malejan ma Kristu. (Yoh. 8:31) Anch wasal mwamu, ukushiken ku “kwijik uyakin” kadiap ching kuwilej pakwez chidia cha usey chidi kushakam kukwatijan ni uyakin winou! Mu mangand minam mayimp, ap mwom umenau antu anch udi uwamp udi kwau mwom wa machuku makemp. Kwikil muntu ap umwing wija yom yikutwisha kusadik diamashik. (Jak. 4:13, 14) Chawiy chom chiwamp ufanyidina kusal chidi kutond yom yikutwisha kukukwash kwikal ni “mwom udia wakin” charumburik anch mwom wa chikupu mu mangand masu mapandikena kuwap ma Nzamb. (1 Tim. 6:19) Yehova kakatap kumushindil muntu chakwel amusadin. Chidi chisend cha muntu ni muntu cha kutond yom yikusalay. Chawiy sal anch Yehova ikal “chikunku” chey. (Kus. 16:5) Sanger “yom yiwamp” yawonsu yikwinkishinay. (Kus. 103:5) Ikal nich kashinsh anch Yehova ukutwish kukwinkish musangar upandikena wa chikupu!—Kus. 16:11. w18.12 26 par. 19, 21
Diakajikamu, 9 Ngond wa 3
Ikundj kafanyidinap kulikijan nend mukajend.—1 Kor. 7:11.
In Kristu awonsu afanyidin kulimish uruw mudi Yehova ni Yesu. Pakwez, yisu yimwing antu amwing kakatap kulimish uruw, mulong etu awonsu tudi antu akad kuwanyin. (Rom 7:18-23) Chawiy chikutwishap kutusal nayimp anch twijik anch in Kristu akusambish amwing ading ni milong yikash mu uruw wau. Paul wafunda anch “ikundj kafanyidinap [kwaurik] nend mukajend.” Pakwez, yisu yimwing ambay a uruw amwing aurikang. (1 Kor. 7:10) Paul karumburilap mulong ukutwisha kwauril ambay a uruw. Pakwez, twij anch mulong wisambinay wadingap mudi anch ikundj wasalang masandj. Ku mutambu ukwau, mband wafanyina kwikal ni diyingishin dia kujip uruw ni kwachik kand. Paul wafunda anch mband ukwaurika ni nfumwend ‘kangal kand wachik, ap ufanyidin kuchakul ni nfumwend.’ Chawiy Nzamb udandamedin kuyiman ambay a uruw anch atijadin. Paul walonda anch chikalap nchik milong ap yakamish yikutwishau ambay a uruw kwikal nich, anch kwikil mbay wasalang masandj, afanyidin kwikal ni chitongijok cha kuchakul, charumburik anch kupwish mulong ni kushakam pamwing. Akutwish kuyit amakurump a chikumangen chakwel ayikwash. w18.12 13 par. 14-15
Diakaad, 10 Ngond wa 3
‘Dandamenany kukimb bil Want ni kutentam kwau.’—Mat. 6:33.
Nlel, Nzamb ukatin anch twikal arund nend ni tusal usu wawonsu mulong wa kulejan rusangu ruwamp. (Mat. 28:19, 20; Jak. 4:8) Pakwez antu amwing amekena mudi akwet yitongijok yiwamp akutwish kusal usu wa kutuziyish. Chilakej, mukurump wey wa mudimu ukutwish kukwinkish nfalang jivud pakwez ey ufanyidin kusal mudimu mu asaa avud ni kusal mwamu kukukangesh kwikal ni chisu cha kuya ku yikumangan ap kulejan pamwing ni chikumangen. Ap anch udi ku shikol, tong bil anch alej ey akulej kudiokal kwol kwen mulong wa kuya ndond yikwau chakwel uwejinaku yom yikwau pa yom wilejina kal. Anch yom yiney yashiken, ov, ukwikal ni kuswir kwa kulembil, kukimbijol ni kwambamb ni antu akwau kurutu kwa kukwat mupak? Chidi chiwamp kwilej katat mutapu umenay Yehova yom yiney ni kwikal ni yitongijok yend. Kupwa, anch yom mudi yiney yakushiken, ukutwish kuman anch chidiap kwau choziu chikash. Wij kamu chakin yom ufanyidina kusal mulong wakwatin kal mupak wa kushinshikin pa kumusadin Yehova. w18.11 31-32 par. 18
Diakasatu, 11 Ngond wa 3
Kupandikan yom yawonsu, lam muchim wey.—Jnsw. 4:23.
Salomon wikala mwant wa in Isarel chisu chadingay nsand. Kwinsambishin kwa winyikel wend, Yehova wamumekena mu chilat ni wamuleja anch: “It chiukatila chakwel nikwinkishach.” Salomon wakula anch: “Nichid kwam nsand, kinijap mwa kwandamin ap mwa kubudikin. . . . Mwinkisha kashalapol wey muchim wa [kuziyil] chakwel nitwish kuyirumburish antu ey.” (1 Ant 3:5-10) Kwit ‘muchim wa kuziyil’—mading malembil ma kwikepish mud ik! Tukutwish kuman malong wak Yehova wading umukatin Salomon! (2 Sam. 12:24) Nzamb wasangera nakash chakul cha mwant nsand Salomon, chawiy chamwinkishay muchim wa “manangu ni ronganyin.” (1 Ant 3:12) Pading padandamedinay kwikal ushinshamena, Salomon watambula yiyukish yivud nakash. Wikala ni dilau dia kutung tempel mulong wa “dijin dia [Yehova] Nzamb wa in Isarel.” (1 Ant 8:20) Wijikana nakash mulong wa manangu mend mamwinkishau kudi Nzamb. Ni yom yalonday chisu chamupepilau kudi Nzamb tuyitanin mu mikand yisatu ya Bibil. Mukand umwing pakach pa mikand yiney udi Jinswir. w19.01 14 par. 1-2
Diakanying, 12 Ngond wa 3
‘Likany kwikal aumbinau kudi mangand minam.’—Rom 12:2.
Antu amwing kakatiningap anch muntu kanang ikal ni yibachikin pa mutapu wau wa kutong. Akat kulond anch, “amwinam nitongin.” Chirumburikin pamwing ap anch akatin kukwat mipak ayinau ni anch akwet usu wa kusal mwamu. Kakukatangap anch antu akwau ayiyikel ap kuyibachik kwikal mudi muntu mukwau. Chidi chiwamp kwijik anch ang twitiy yitongijok ya Yehova, tukutwish kudandamen kwikal ni yitongijok yetu. Mukand wa kaad wa Korint 3:17, (TMK) ulondin anch: “Kwawonsu kudia spiritu wa [Yehova] kwawiy kudia want ipau.” Yehova watwinkisha want ipau mulong wa kwikal mu mutapu tukatina kwikal. Tukutwish kwikal ni yom tukatina ni kutond chom tufanyidina kusanger. Yehova watusala mu mutapu winou. Pakwez chinech chirumburikinap anch want ipau udi wakad mipak. (1 Pita 2:16) Anch tukimbin kwijik chom chidia chiwamp ap chiyimp, Yehova ukatin anch tusadin Dizu diend chakwel ditutakel. w18.11 22-23 par. 5-6
Diakatan, 13 Ngond wa 3
Demas wakata nakash yom ya mangand, wangombil kal nyim.—2 Tim. 4:10.
Mulong wa kudandamen kwendil mu uyakin, tufanyidinap kulikidil yom ya ku mujimbu yikal ya usey nakash kudi etu. Chisu twileja uyakin, twajingunina anch kumusadin Yehova kudi kwa usey nakash kusutamu yom ya ku mujimbu ni twading ni musangar wa kulikap chom chin chawonsu mulong wa uyakin. Pakwez pasutina chisu, tukutwish kuman antu akwau akat kuland ma aparey elekitronik mabudikina katat ap akat kusanger yom yikwau yilandinau ni nfalang. Tukutwish kusambish kwiyov mudi tuburedin chom kanang. Tukutwish kulik kusanger yom tukweta ni kusambish kushinshikin nakash piur pa kwikal ni yom kusutamu kushinshikin pa kumusadin Yehova. Yiney yituvurishin yom yamushikena Demas. Wakata nakash “yom ya mangand” yasala anch alik chisend chend cha kusal pamwing ni Paul. Pamwing ap Demas wakata nakash yom ya ku mujimbu kusutamu kumusadin Nzamb. Ap pamwing ap kakatap kand kwipan mulong wa kusal pamwing ni Paul. Dilejan ik twilejidinaku? Pamwing ap pakur twading tukatin kamu nakash yom ya ku mujimbu. Anch tubabelap, rukat rinira rikutwish kand kupam ni kwikal rikash ni rikutwish kusal anch tushadish rukat retu mulong wa uyakin. w18.11 12 par. 9
Diampos, 14 Ngond wa 3
Kiukufanyap kwen, bwat.—Dis. 3:4.
Makasu ma Satan mading mayimp nakash mulong wading wij anch ang Ev wamwitiy ni wadia dibuj, ukufa. Ni chawiy kamu chom chasadika. Ev ni Adam abwambwila ku chijil cha Yehova ni kupwa afa. (Dis. 3:6; 5:5) Chikwau kand, mulong Adam wasala chitil, “rufu riner rashika kudi antu awonsu.” Chakin kamu, “rufu rayikela antu, ap anch kasalap nchik [chitil cha] kubwambwil . . . mudi mwasalay Adam.” (Rom 5:12, 14) Chawiy chitudia antu akad kuwanyin ni tukatap kushakam chikupu mudi mwakatay Nzamb. Chawiy, tukat kushakam kwetu mu mivu “makum sambwad, ap anch usu uwanyidin yikushik ku makum chinan,” ni mwom yetu “yidi kusu kwau ya mar ni ushon.” (Kus. 90:10) Yom yiney yawonsu yashikena mulong wa makasu ma Satan! Yesu walonda piur pa Satan anch: “Ndiy kand kal ikalap ku mutambu wa uyakin, mulong uyakin kiudiap mwi ndiy.” (Yoh. 8:44) Satan kakarumukap. Udandamedin “kuyipumbol antu a mangand mawonsu” nich makasu mend. (Kuj. 12:9) Pakwez tukatinap anch Satan atupumbul. w18.10 3-4 par. 1-4
Diarubing, 15 Ngond wa 3
Ayuk kwau in kulet chisambu, mulong akez [kayitazuk] anch an a Nzamb.—Mat. 5:9.
Anch twakwat mupak wa kulet chisambu nau antu akwau, tukwikal ni musangar. Mwin kwilej Jakobu wafunda anch: “In kulet chisambu akat kukun chisambu mudi mbut, chad chisambu chikat kusong mabuj ma mwom utentamina.” (Jak. 3:18) Chawiy anch wovijadinap ni muntu kanang mu chikumangen ap mu dijuku diey, mwita Yehova ukwash chakwel wikala mwin kulet chisambu. Mwamu, Yehova ukukwinkish spiritu wend utumbila, ukukukwasha kumekesh mikadil ya win Kristu ni ukwikal ni musangar. Yesu wakasikeshina pa usey wa kusal usu mulong wa kusal chisambu palonday anch: ‘Anch usotil kupan yakupesh yey pa chintamb, ni kwinikwa wavurik anch mukadivar ney ukwet mulong ni yeyey, shang yakupesh yey kurutu kwa chintamb ni yang swa. Chakusambish sal chisambu ni mukadivar ney, chad uchirik lel ni kupan yakupesh yey.’—Mat. 5:23, 24. w18.09 19-20 par. 17
Diakajikamu, 16 Ngond wa 3
Katat nakulejany kal chijil chisu anch: Katijanany muntu ni mukwau. Chifanyidin en kukatijanany muntu ni mukwau mudi am china- kukatanya en.—Yoh. 13:34.
Uchuku wa nsudien wasutishay pamwing nau in kwilejend kurutu afa, Yesu wajimbula rukat piswimp tupamp 30. Wayileja in kwilejend anch afanyidin ‘kukatijan muntu ni mukwau.’ (Yoh. 15:12, 17) Rukat rau rafanyina kwikal chijingidij cha kuyijingunin kudi antu akwau ni kuyijik anch ading in kwilej akin a Kristu. (Yoh. 13:35) Rukat ralonday Yesu yidiap kwau kusu yovil bwat; udi mwikadil wa usu nakash ni wa kwipan. Yesu walonda anch: “Kwikil rukat rupandakena kujimb mudi muntu kufa mulong wa arund nend. En udiany arund nam anch ukat kusalany mudi nikulejinanya.” (Yoh. 15:13, 14) Atushalapol a Yehova nlel ijiken mulong wa rukat rau rakin, ra kwipan ni uumwing ukasikena. (1 Yoh. 3:10, 11) Chikwetap kwau mulong chikalap nchik ngand ap kabil tudiokila, dizu tulondina, ndond tudiokila ap mutapu watulilau. w18.09 8-9 par. 1-2
Diakaad, 17 Ngond wa 3
Anch muntu walik kuyilam anamakwend, kupandakan anch walik kulam dijuku diend dia pa kampwil, muntu winou washadishin kal ritiy rend. Ndiy udi muntu muyimp kupandakanamu muntu wakad kwitiyij.—1 Tim. 5:8.
Yehova utuchingejidin anch tubangina majuku metu. Chilakej, ufanyidin kusal usu wa kwikal ni nfalang mulong wa kuwanyish maswir ma dijuku diey. Amaku avud akat kushal ku chikumbu mulong wa kulam anau achidia akemp. Ni anch anvaj etu katwishinap kand kwilam ayinau, tukutwish chad kuyibangin. Yiney yidi yom ya usey. Anch ukwet yisend ya dijuku, ukutwishap kusal yivud mulong wa Yehova mudi muukatina kusal. Pakwez kangal waziy! Yehova ukat kusangar anch walam dijuku diey. (1 Kor. 10:31) Anch ukwetap yisend ya dijuku, ov, ukutwish kuyikwash akadivar nau anambaz ayedina ap ananapina kal ap akweta kuswir kwa ukwash ukwau? Ov, ukutwishap kand kuyikwash antu ayilamina? Anch wasal mwamu, usadin mudimu pamwing ni Yehova mulong wa kwakul ku malembil.—1 Kor. 10:24. w18.08 22 par. 3, 5
Diakasatu, 18 Ngond wa 3
Nzamb wading nend, wamuchidija mu mar mend mawonsu.—Mid. 7:9, 10.
Chilakej, tong bil piur pa Josef. Pakach pa anend awonsu, Jakob wading umukatin nakash Josef. Chom chinech chasala anch anamakwend amovil mukau. Pawanyishay Josef mivu 17, anamakwend amulandisha mudi kabindj. (Dis. 37:2-4, 23-28) Mu mivu piswimp 13, Josef wamana mar mu Idjibit, chakusambish wading kabindj ni kupwa wading muntu wa rukan. Josef wading kulemp ni tatukwend wading umukatina nakash. Yom yamushikena yafanyina kusal anch aburen ruchingej ni kujijaman, pakwez kasalap mwamu. Yom ik yamukwasha? Pading pamenay Josef mar mu rukan, wafanyina kushinshikin mutapu umukwashinau kudi Yehova. (Dis. 39:21; Kus. 105:17-19) Pamwing ap watongijokina kand pa yilat ya uprofet yalatay chisu chadingay mwanikanch ni kwikal nich kashinsh anch Yehova wading nend. (Dis. 37:5-11) Pamwing ap walembilang chisu chawonsu ni kumulej Yehova yom yawonsu yading mu muchim wend. (Kus. 145:18) Ni Yehova wakula ku malembil ma Josef ni kumwinkish kashinsh anch wafanyina “kwikal nend” chikalap nchik yom yamushikena. w18.10 23 par. 3-4
Diakanying, 19 Ngond wa 3
Kazwendj akat kumukis ap kudi mukwau utungilay nend, pakwez mpich ukwet arund avud.—Jnsw. 14:20.
Mutapu tuyimena antu akwau ukutwish kwimen pa mapit ap uzwendj ukwetau. Mutapu ik ukutwisha mapit ap uzwendj wa muntu kwikal nich usu pa mutapu tumumena? Salomon amupepila kudi spiritu utumbila kufund uyakin winou wa ushon mudi muulejenau mu mufund wa nlel. Yom ik yitufundishina jinswir winou? Anch tubabelap, tukutwish kukat kuta urund ching nau akadivar adia ampich pakwez atuzwendj bwat. Mulong wak chidi cha ubaj kuyirumburish antu kusutin yom yikwetau ap yiburedinau? Mulong kusal mwamu kukutwish kuletish kwaurok mu chikumangen. Yom yiney yashikena mu yikumangen yimwing mu mivu chitot ya kusambish, ni Jakobu wayibabesha in Kristu inay piur pa mulong winou. (Jak. 2:1-4) Tufanyidinap kwitiy anch kwaurok kwikal mu chikumangen chetu ni kusal usu nakash wa kulik kurumburish kusutil yitumena. w18.08 11 par. 8; 12 par. 9-10
Diakatan, 20 Ngond wa 3
‘Ikalany ni rukat ripandikena umwing ni mukwau.’—1 Pita 4:8.
Tukat kumekesh anch tukwatin nich usey urund wetu ni Yehova kusutil mutapu tukata kuyisadil akadivar nau anambaz netu. Niyau adi a Yehova, mudi mutudia niyetu. Anch twavurik chom chinech, tukuyisadin chisu chawonsu nawamp nich rukat. (1 Tes. 5:15) Mutapu ik chidia cha usey? Yesu wayileja in kwilejend anch: “Anch niyen wakatijanany mwamu, chawiy antu awonsu akez kwijik anch, en udiany in kwilejam.” (Yoh. 13:35) Malakiy walonda anch Yehova ukat ‘kuta matu ni kutesh’ mutapu usalijadidinau antu end umwing ni mukwau. (Mal. 3:16) Yehova “uyij aend.” (2 Tim. 2:19) Udumukidin nakash chom chawonsu tulondina ni tusadina. (Heb. 4:13) Anch twayisadin nayimp akadivar nau anambaz netu, Yehova umen kwend. Pakwez tukutwish kwikal nich kashinsh anch Yehova umening kand anch tudi in kwakan, in kupan, in kulikishin ni antu awamp.—Heb. 13:16. w18.07 25-26 par. 15, 17
Diampos, 21 Ngond wa 3
‘Ndiy kamu [Yehova] kufanyidina kulamat.’—Kuv. 10:20.
Chidi cha usey nakash kudi etu kushal piswimp ni Yehova. Kwikil muntu ukweta dikand, manangu ni rukat mudi ndiy! Chakin kamu, tukatin yisu yawonsu kwikal ashinshamena kudi ndiy ni kushal ku mutambu wend. (Kus. 96:4-6) Pakwez antu amwing amwifukwilang Nzamb akanganya kusal mwamu. Chilakej, tongin piur pa Kain. Kadingap kwifukwil anzamb a makasu, pakwez Yehova kitiyap difukwil diend. Mulong wak? Yehova wamana anch mu muchim wa Kain mwading yitongijok yiyimp. (1 Yoh. 3:12) Yehova wamubabesha Kain anch: “Anch wakarumuk kusal yom yiwamp, ov, kakukuzambwishap piur? Pakwez anch ukarumukinap kusal yom yiwamp, chitil chikat kukubatamin ku chis, ni chisadin usu wa kukuyikel; pakwez ey ukutwish kuchipandakan?” (Dis. 4:6, 7, NWT) Yehova wamwovikesha Kain patok anch ang wakarumuk ni watond kwikal ku mutambu wa Nzamb, Nzamb niyend wafanyina kwikal ku mutambu wa Kain. Pakwez Kain kamuteshap Nzamb. w18.07 15-16 par. 1, 3-4
Diarubing, 22 Ngond wa 3
Munyikany chitokish chen kurutu kwa antu.—Mat. 5:16.
Mudimu wa kulejan ni wa kwikadish in kwilej udi mutapu umwing wa usey tukata kumunyik chitokish. (Mat. 28:19, 20) Kuwejinaku mudimu wetu wa kulejan, mwikadil wetu ukat kulet uyaj kudi Yehova. Antu avud akat kutuman chisu tulejena. Anch twayisipish ni kuyilangwish kwa musangar, chinech chikat kuyikwash kutong nawamp piur petu ni piur pa Nzamb twifukwidila. Yesu wayileja in kwilejend anch: “Piukwandamany[a] mu chikumbu, yilangwishany.” (Mat. 10:12) Mwi ndond mwalejenay Yesu, antu ading ni chaku cha kuyitazuk angendj mu yikumbu yau. Mu jindond jivud nlel, chaku chinech kwikil. Antu akat kwiyakamish ap kujiman anch aman ngendj wezin kwol kwau. Pakwez anch tudi in chisambu ni antu awamp, akutwish kwiyov nawamp. Anch ulejen pa ndond yidia antu avud ni ukat kusadin prezantwar, ukutwish kuman anch antu asangaredin anch twayisipish ni kuyilangwish. w18.06 21-22 par. 4-5
Diakajikamu, 23 Ngond wa 3
Nzamb kakwetap kasolikany.—Mid. 10:34.
Kambuy Pita wasutishang chisu ching nau in Yuda. Chawiy Nzamb wovikesha patok anch in Kristu kafanyidinap kwikal ni katond, ni Pita wamuleja isalay mwin Rom Korney rusangu ruwamp. (Mid. 10:28 35) Kupwa, Pita wasutisha chisu ni wadia pamwing nau in Kristu akad kwikal in Yuda. Pakwez mu kusut kwa mivu, padingay mu musumb wa Antiosh, walika kudia nau in Kristu akad kwikal in Yuda. (Gal. 2:11-14) Paul wamupupa Pita ni Pita witiya kupup kwinoku. Mutapu ik twija mwamu? Chisu chafunday Pita mukand wend wa kusambish kudi in Kristu in Yuda ni akad kwikal in Yuda ading mu Aziy Mukemp, walonda piur pa usey wa kuyikat akadivar netu awonsu. (1 Pita 1:1; 2:17) Chakin kamu, kusutin chilakej cha Yesu, atwimbuy ileja kuyikat ‘antu a mitapu yawonsu.’ (Yoh. 12:32; 1 Tim. 4:10) Ap anch chita chisu kanang, aswimpa mutapu wading uyimenau antu akwau. Mulong in Kristu a kusambish adjala ‘wuntu usu,’ ileja kuyiman antu awonsu anch isiken, mudi mutapu uyimenau kudi Nzamb.—Kol. 3:10, 11. w18.06 13 par. 15-16
Diakaad, 24 Ngond wa 3
Imanany dang. . . . Djalany kutentam kwikal mudi rikibu rikasinau pa ntul.—Efes 6:14.
Rikibu ra isalay wa mu Rom arisalang yisu yivud nich yikung yalalela ya utad ujal yafumbangau kukwatijan ni kujimb kwa ntul. Chading chitin kudi isalay kushinshikin chisu chawonsu mulong wa kuman anch yikung yiney yidi pa jindond jau mulong wa kuchidij rudung rend ni yid yikwau. Mbil ja Yehova jitentamina jikata kuchidij “muchim,” ap wuntu wetu wa mukach, akutwish kujifanikesh ni rikibu. (Jnsw. 4:23) Isalay kafanyinap kuswimp ap pakemp rikibu risadinau ni yikung ya utad ujal nich rikibu ra yikung yiziyina. Chilik chimwing, tukutwishap ap pakemp kuswimp mbil ja Yehova piur pa yom yiwamp nich yitongijok yetu ayinetu piur pa yom tumena anch yiwapin. Tukwetap manangu nakash mulong wa kuchidij muchim wetu. (Jnsw. 3:5, 6) Chawiy tufanyidina kushinshikin chisu chawonsu anch ‘rikibu’ retu ridandamedin kuchidij muchim wetu. Anch twilej kukat nakash uyakin udia mu Dizu dia Nzamb, chikutuswapel kushakam kukwatijan ni mbil ja Nzamb, ap kudjal ‘rikibu.’—Kus. 111:7, 8; 1 Yoh. 5:3. w18.05 22-23 par. 3-4, 6-7
Diakasatu, 25 Ngond wa 3
Antu amutendisha Moses.—Kuch. 20:3.
Ap anch Moses wayitakela in Isarel pakad choy mu mivu yivud, antu asambisha kununganijan. Kanunganijanap kwau ching piur pa kuburen kwa mem pakwez anunganijana kand piur pa Moses mudi kumekesh anch chidi mulong wendendiy yawiy yaburenau kal mem. (Kuch. 20:1-5, 9-11) Moses wajimana nakash ni wakanganya kwidutish. Ap anch Yehova wamuleja Moses kudilej diyal nich dizu, Moses wayilonda antu mazu mayimp ni wayileja anch ukimbin kusal chilay. Kupwa, wabula ku diyal tupamp twaad ni mem masambisha kubudik. Warumbuka mulong wa ujim ni chibud. (Kus. 106:32, 33) Mulong wa kachisu kakemp kaburenay kwitudish, Yehova kamwitiyap Moses kwandam mwi Ngand ya Kushilamu. (Kuch. 20:12) Kusutil chilakej chinech, twilejidinaku malejan ma usey nakash. Chakusambish, tufanyidin kudandamen kusal usu wa kulam mwikadil wetu wa kwitudish. Anch twapipej mwikadil winou mu chisu kanang, tukutwish kwikal ni chibud ni kulond ap kusal yom ya usup. Cha kaad, anch tukwet yakamish, chikutwish kutukasiken kwikal itudishina, chawiy tufanyidin kusal usu wa kwikal itudishina ap anch turishin ni milong yikash. w19.02 12-13 par. 19-21
Diakanying, 26 Ngond wa 3
Rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb ez arulejan bil ku mangand mawonsu.—Mat. 24:14.
Ov, chidi chisend chilimina kudi etu kulejan? Bwat kamu. Kupwa kwa Yesu kulond chishimu piur pa mutond wa mabuj ma nviny, walonda anch ang twalejan tukwikal ni musangar wendendiy. (Yoh. 15:11) Mutapu ik chitwishikina? Vurik anch mu chishimu cha Yesu, wifanikesha amwinend ni mutond wa mabuj ma nviny chad in kwilejend mudi mitiy. (Yoh. 15:5) Mitiy yikat kupwit mem ni yom yikutwisha kupamish mitiy ching anch yilamatin ku mutond wa nviny. Chilik chimwing, tukutwish kwikal ni musangar mudi wadingay nich Yesu ching anch tudi mu uumwing ni ndiy ni kulondul nzau jend piswimp kamu. Mwamu tukwikal ni musangar wadingay nich, musangar udiokilinga ku kusal rusot ra Nzamb. (Yoh. 4:34; 17:13; 1 Pita 2:21) Hanne, wasadina kal mivu 40 ni kusut mudi chibol ulondin anch: “Musangar nikata kwov kupwa kwa kusal mudimu wa kulejan ukat kwinkasikesh kudandamen mu mudimu wa Yehova.” Musangar ukutwinkish usu wa kudandamen kulejan ap anch antu avud alikin kutesh.—Mat. 5:10-12. w18.05 9-10 par. 2; 12-13 par. 14
Diakatan, 27 Ngond wa 3
Chawiy chom chantekilau am kwikal . . . mwin kurumburil rusangu ruwamp ra ritiy ni ra uyakin kudi antu a michid yikwau.—1 Tim. 2:7.
Kambuy Paul wading chilakej chiwamp cha muntu wayikasikeshang akadivar nend. Spiritu utumbila wamutuma Paul kuyilej in Grek, in Rom ni antu akwau ading ifukwidila anzamb avud. (Gal. 2:7-9) Paul wendangana mwi ngand yitazukinau katat anch Turquie, ni mu Grèce ni mu Itali. Wayileja antu ading akad kwikal in Yuda ading ashicha mu jingand jinej ni wasala yikumangen ya win Kristu. Mwom wadingap uswapela kudi in Kristu inay asu. Antu a mu jingand jau ayizengola, chawiy ading akwet kuswir kwa kuyikasikesh. (1 Tes. 2:14) Piswimp mu muvu wa 50, Paul wafunda mukand wa kukasikesh nich ku chikumangen chisu chading mu Tesalonik. Walonda anch: “Etu tukat kumujikitish Nzamb machuku mawonsu mulong wenen, tukat kudandamen kukuvurikany mu kulembil kwetu. . . . Tukat kuvurik mudimu wa ritiy ren, ni yom yiwasalanya mu rukat ni mu ruchingej rudimukina.” (1 Tes. 1:2, 3) Wayileja kand in Kristu kukasikeshijan umwing ni mukwau ni wafunda anch: ‘Ongojijanany pamwing umwing ni mukwau ni kukasikeshijan umwing ni mukwau.’—1 Tes. 5:11. w18.04 19-20 par. 16-17
Diampos, 28 Ngond wa 3
Rusangu ruwamp arulejan bil.—Mar. 13:10.
Anch washinshikin mwom wey mu kumusangaresh Yehova, ukukat kuyilej antu akwau piur pend. Chawiy mudimu wa kulejan udi wa kuswapej ni ufanyidin kwikal chom cha usey nakash chifanyidina kusal. Ukutwish kwitekin mupak wa kulejan nakash? Ukutwish kusal mudimu wa uchibol? Pakwez chikwikal nchik anch usangaredinap kulejan nakash? Ni mutapu ik ukutwisha kwikal mwin kurumburil muwamp wa yitiyij yey? Yom yaad yikutwish kukukwash: Irijeka nawamp ni kangal waziy kuyilej antu akwau yom wija piur pa Yehova. Ukutwish kushimwok nakash pa kuman anch usangaredin chad mudimu wa kulejan. Sambish mu kurijek yakul ku yipul yikutwishau kukwipul kudi akwen a ku shikol, chilakej, “Mulong wak umwitiyijin Nzamb?” Pa kapend ka jw.org padi mitu ya milong yikutwisha kwakul ku chipul chinech. Ukutan fish wa kwilej nich ulondina anch “Pourquoi est-ce que je crois en Dieu?” Londul yom yilejenau pa fish winou mulong wa kurijek chakul chey. w18.04 29 par. 10; 30 par. 11
Diarubing, 29 Ngond wa 3
Valijanany, vulijanany.—Dis. 1:28.
Ap anch Adam ni Ev ading ni want ipau nakash, pakwez wading ni mimbu. Mimbu yiney yading yiwamp mulong wa awiy. Chilakej, mulong wa kudandamen kwikal ni mwom, ading afanyidin kupim, kudia ni kulal. Chinech chirumburikin anch kadingap ni want ipau? Bwat. Pakwez, Yehova wading nich kashinsh anch kusal yom yiney kwafanyina kuyiletin musangar ni kuzangijal. (Kus. 104:14, 15; Mul. 3:12, 13) Yehova wamwinkisha Adam ni Ev mbil yimwing yovikena nawamp. Wayileja kuval an, kwizwish divu ni kudilam. Ov, mbil yiney yayikangesha kwikal ni want ipau? Bwat kamu! Mbil yiney yafanyina kuyikwash kukarumun divu diakabuj kwikal paradis, ni kusal anch yikala ndond yikutwishau kushakam chikupu pamwing ni anau awanyidina. Chinech chawiy chading chitongijok cha Nzamb. (Kus. 127:3; Isay 45:18) Anch Adam ni Ev amuziyina Yehova, ing afanyina kusanger uruw wau ni dijuku diau chikupu. w18.04 4-5 par. 7-8
Diakajikamu, 30 Ngond wa 3
‘Antu awonsu awanyidina mulong wa kutambul mwom wa chikupu, ikala in kwitiyij.’—Mid. 13:48.
Anch twikal ashimpishina muchim pantaliken nau antu tutanina mu mudimu wa kulejan, tukutwishap kuchingej anch antu inay itiya uyakin wa Bibil kapamp ka kusambish kauteshau kal. Mudi chilakej, shinshikin mutapu tukutwisha kutongijok ni muntu piur pa ruchingej ra mwom wa chikupu mu paradis panap pa divu. Antu avud akat kutong anch ang muntu wafa, kakutwishap kand kwikal mwom ap akat kutong anch antu awonsu awamp akuya mwiur. Mukadivar umwing ulejen mutapu ukatay kuyikwash antu kutesh nawamp ruchingej ra kushakam chikupu panap pa divu. Chakusambish ukat kutang Disambishil 1:28. Kupwa, ukat kumwipul muntu anch, ndond ik ni mashakamin ma mutapu ik makatay Nzamb anch antu ikala nich. Antu avud akwiling anch: “Pa divu ni wakata anch antu ikala ni mashakamin mawamp.” Kupwa mukadivar ukat kutang Isay 55:11 ni kwipul anch, ov, chitongijok cha Nzamb chaswimpa. Muntu ukwakul anch bwat. Kupwa mukadivar ukat kutang Kuseng 37:10, 11 ni kwipul piur pa mutapu ukwikala mashakamin ma antu mu machuku ma kurutu. Kusadin Bibil mu mutapu winou kwayikwashin kal antu avud kwijik anch Nzamb ukatin anch antu awamp ashakama chikupu mu Paradis panap pa divu. w19.03 24 par. 14-15; 25 par. 19
Diakaad, 31 Ngond wa 3
Muteshany.—Mat. 17:5.
Yehova wovikesha patok anch ukatin anch tutesha mazu ma Mwanend ni tumaziyina. Yesu wayifundisha in kwilejend nich rukat piur pa mutapu wa kulejan rusangu ruwamp. (Mat. 24:42; 28:19, 20) Wayileja kand kusal usu nakash ni wayikasikesha chakwel kangal aziy. (Luka 13:24) Yesu wakasikeshina pa maswir ma atwimbuy end ma kukatijan umwing ni mukwau, kudandamen kulam uumwing ni kulimish mbil jend. (Yoh. 15:10, 12, 13) Yiyul yiney yading ya usey pa chisu chayipanay Yesu ni yidi kand ya usey nlel unou. Yesu walonda anch: ‘Muntu mwawonsu udia ku mutambu wa uyakin ukat kutesh dizu diam.’ (Yoh. 18:37) Tukat kumekesh anch tuteshin dizu diend anch ‘twadandamen kuduwulijadin umwing ni mukwau ni kulikishijadin kwa kwikatin umwing ni mukwau.’ (Kol. 3:13; Luka 17:3, 4) Tukat kumekesh kand anch tuteshin dizu diend kusutil kulejan nich mushiku rusangu ruwamp “mu chirung chiwamp ap mu chirung chiyimp.”—2 Tim. 4:2. w19.03 10 par. 9-10