Ngond wa 7
Diakasatu, 1 Ngond wa 7
‘Dandamenany kushinshik risu ridia rusot ra Yehova.’—Efes 5:17.
Tushich pa “yisu ya mar yikasikena nakash” kujijamen. (2 Tim. 3:1) Ni mashakamin madandamedin kwikal makash nakash kurutu Yehova ashesha mangand minam mayimp ni kulet chisambu chakin pa divu. Mulong wa diyingishin dined, tukutwish kwiyipul anch: ‘Kudi nany nikata kukimb ukwash ni umutakel?’ Pakur, mwin kufund Bibil umwing warumburila mutapu chidia cha usey nakash kumutal Yehova chisu tukweta kuswir kwa ukwash. (Kus. 123:1-4) Walonda anch ang twamutal Yehova, tudi mudi kashalapol umutadina mwant wend. Mutapu ik chidia mwamu? Kashalapol ukat kumutal ap kumuchingejin mwant wend chakwel amwinkisha yakudia ni kumuchidij. Pakwez ufanyidin kand kumutal mwant wend nawamp chakwel atesha yom yikatinay mwant wend anch asala, ni kupwa ufanyidin kuyisal. Chilik chimwing, tufanyidin kwilej Dizu dia Nzamb nawamp dichuku diawonsu chakwel tutesha yom yikatinay Yehova anch tusala ni kupwa tufanyidin kuyisal. Mwamu tukutwish kwikal nich kashinsh anch Yehova ukutukwash chisu tukweta kuswir kwa ukwash. w18.07 9-10 par. 1-2
Diakanying, 2 Ngond wa 7
Anch Mwan a Nzamb wakukwolany en, ukez kwikalany ant ipen chakin.—Yoh. 8:36.
Yesu wading wisambin piur pa kudiokal mu ‘usuk wa chitil,’ usuk umwing uyimp wayimeshina kal an a antu mar nakash. (Yoh. 8:34) Mu mutapu ik tudia mu usuk wa chitil? Chitil chikat kutuletin yom yiyimp nakash. Chikutwish kand kutukangesh kusal yom twija anch yidi yiwamp ap kusal usu nakash. Yibudikin yikat kwikal yisansena, ya ushon, ya mar ni kupwa chikat kulet rufu. (Rom 6:23) Ching kamu anch chitil achidiosh rawonsu chad lel twikal ni want ipau wakin wadingay nich Adam ni Ev. Mazu malonday Yesu anch “anch en waziyilany malejan mam” mamekeshin anch ang tukimbin anch Yesu atukwola kamu chakin, tufanyidin kusal yom kanang. (Yoh. 8:31) Yom ik? Mulong tudi in Kristu ipanina kal, twitunin kal ayinetu ni twatondin kal kwitiy mimbu yatekay Yesu mulong wa in kwilejend. (Mat. 16:24) Mudi mwakanay Yesu, tukwikal kamu antu akwodinau machuku ma kurutu am, chisu tukutambula yiyukish yawonsu ya yakupesh ya difut. w18.04 7 par. 14; 8 par. 15-16
Diakatan, 3 Ngond wa 7
Yey amwiney wija kwey michim ya antu awonsu.—2 Jsng. 6:30.
Yehova ukat kubangin yovil ya antu end—ap anch yitongijok yau yidingap chisu chawonsu yiwamp. Shinshikin chilakej cha Yona. Nzamb wamutuma muprofet winou kulejan uruu wa dirumburish kudi in Ninive. Chisu chakarumukau Yehova wakwata mupak wa kulik kuyishesh. Pakwez, Yona kasangarap piur pa mupak winou. Mulong uruu wend walejanay wawanyinap “ndiy wova ujim nakash.” Pakwez Yehova washimpisha muchim pantaliken ni Yona ni wamukwasha kuswimp yitongijok yend. (Yona 3:10–4:11) Mu kusut kwa chisu, Yona watesha yom yading yimufunidishinau kudi Yehova ni amusadina kand kudi Yehova mulong wa kufund rusangu riner mulong wa kutaninamu kwetu. (Rom 15:4) Mutapu ukatay Yehova kuyisadin antu end utwinkishin kashinsh anch ukat kuyibangin atushalapol end. Ukat kushinshikin mar ni kusansan kwa umwing ni umwing wa pakach petu. Ukat kwijik yitongijok yetu yijingamina, yovil yetu yikash, ni mimbu yetu. Ni ‘ndiy kakwitiyap anch atwoza kusutamu usu wetu.’ (1 Kor. 10:13) Chakin kamu kushilamu kwinoku kutukasikeshin nakash! w19.03 16 par. 6-7
Diampos, 4 Ngond wa 7
Ndiy ukat kuman yom yawonsu zwang, kudi ndiy kwawiy kutukeza kurumburil yisalijok yetu yawonsu.—Heb. 4:13.
Mu Chijil cha Moses amakurump atondau ading ni chisend cha kurumburish kadiap kwau ching milong piur pa difukwil dia Yehova pakwez ading kand afanyidin kurumburish piur pa kupwitamijan kwa antu ni piur pa milong yikwau. Shinshikin yilakej yikemp. Anch mwin Isarel wamujip mukwau, kafanyinap kumujip kapamp kamwing. Amakurump a musumb wend afanyina kukimbijol piur pa mutapu washikena ubaj winou kurutu kwa kukwat mupak anch afanyidin kumujip muntu winou ap bwat. (Kuv. 19:2-7, 11-13) Amakurump arumburishang kand milong kushalijan yikata kushikenang mu mwom pichuku pichuku—arumburishang milong yijikena kudi antu avud ap milong yitadina uruw. (Kub. 21:35; Kuv. 22:13-19) Padingau amakurump kupwish milong nich kutentam ni paziyinangau in Isarel ku Chijil, antu awonsu ataninangamu ni muchid wamutumbishang Yehova. (Lev. 20:7, 8; Isay 48:17, 18) Kusutil yilikej yiney tumen anch mashakamin mawonsu ma mwom madi ma usey kudi Yehova. Ukatin anch twikala antu atentamina ni akweta rukat mu mashakamin metu nau antu akwau. Ni ukat kushinshikin yom tulondina ni tusadina, ap chisu tudia ayinetu mu chikumbu. w19.02 23 par. 16-18
Diarubing, 5 Ngond wa 7
Amuzengola, pakwez ndiy wishikumwisha. Ndiy kalondap chom.—Isay 53:7.
Pitwiyakamishina, chikasikening nakash kwikal itudishina. Tukutwish pamwing ap kulond yom yiyimp ap kuyisadin antu akwau mu mutapu uyimp. Anch ukwet yakamish, shinshikin chilakej cha Yesu. Mwa angond end a nsudien padingay pa divu, Yesu wiyakamisha nakash. Wading wij anch akumumesh mar nakash ni akumujip. (Yoh. 3:14, 15; Gal. 3:13) Angond akemp kurutu afa, walonda anch wading wiyakamishin nakash. (Luka 12:50) Ni machuku makemp kurutu afa, Yesu walonda anch: ‘Muchim wend wakamin.’ Tukutwish kuman kwikepish ni kuziyin kwend kudi Nzamb kusutil mutapu wamekeshay yovil mu malembil malembilay. (Yoh. 12:27, 28) Pawanyina chisu, nich kutakaman Yesu wipana amwinend mu makas ma akankuny a Nzamb amujipa kwa chisum nakash ni mu mutapu wa usany. Ap anch wiyakamisha nakash ni wamana mar nakash, Yesu wasala rusot ra Nzamb nich kwitudish. Pakad kwidjidjek, tukutwish kulond kamu anch Yesu udi chilakej chiwamp nakash cha muntu wamekesha kwitudish chisu chadingay nich yakamish!—Isay 53:10. w19.02 11 par. 14-15
Diakajikamu, 6 Ngond wa 7
Tutalijanany muntu ni mukwau chakwel tukwashijanany kumekesh rukat ni kusal yisalijok yiwamp.—Heb. 10:24.
Mulong wa kukumangan pakad kujing, tukwet kuswir kwa kumekesh kutakaman chisu turishina ni yakamish yikash. Amwing pakach pa akadivar nau anambaz netu akat kukumangan ap anch arishin nich ushon, kuziy, ap mayej. Akwau akat kukumangan nich kutakaman chikalap nchik rupompat ridiokila kudi antu a mu dijiku ap antakel a ngand. Tong mutapu ukata chilakej chetu kuyikasikesh akadivar netu adia mu rukan mulong wa ritiy rau. (Heb. 13:3) Chisu chikatau kutesh anch tumusadidin Yehova chikalap nchik yakamish turishina nich, akat kwikal ni usu wa kulam ritiy, kutakaman ni kushinshaman kwau. Padingay Paul mu rukan mu Rom, wasangara nakash pateshay anch akadivar nend ading adandamedin kumusadin Nzamb nich kushinshaman. (Fil. 1:3-5, 12-14) Chisu chikemp kurutu abudik mu rukan ap kupwa kwa kumubudish mu rukan, Paul wayifundina in Hebereu mukand. Mu mukand winou, wayikasikesha in Kristu ashinshamena ‘kudandamen kumekesh rukat rau ra ukadivar’ ni kudandamen kukumangan pamwing.—Heb. 10:25. w19.01 28 par. 9
Diakaad, 7 Ngond wa 7
‘Ngand yawonsu yidi mu ulabu wa muyimp.’—1 Yoh. 5:19.
Satan ukatin twikal mudi ndiy—ntombwij wakad kulimish yijil ya Yehova ni mwin kwitongin amwinend. Satan kakutwishap kutushindil chakwel tutonga ni tusala mudi ndiy. Chawiy chikatay kusal usu wa kuwanyish yitongijok yend mu mitapu yikwau. Chilakej, ukat kusal anch tubombakan nau antu ‘ayipishinau kal’ kudi ndiy. (1 Kor. 15:33) Satan usadin kand usu wa kuyipish michim yetu kusutil kutubachik tuchingejin manangu ma antu pa ndond pa kuchingejin yitongijok ya Yehova. (Kol. 2:8) Shinshikin chitongijok chimwing chikasikeshinau kudi Satan—chilondina anch kwikal mpich chidi chom cha kusambish mu mwom. Antu atongina mutapu winou akutwish kwikal ampich ap bwat. Chawiy ikala ampich ap bwat akat kwikal mu ubaj. Mulong wak? Mulong akat kushinshikin nakash pa kukimb nfalang djat ni mu chilik cha kuyipish ukash wau wa mujimbu, urund wau wa mu dijuku ap urund wau ni Nzamb mulong kwau wa kuwanyish chitongijok chau cha kwikal mpich. (1 Tim. 6:10) Tujikitishin nakash mulong Tatukwetu wa manangu udia mwiur utukwashin kwikal ni chitongijok chiwamp piur pa nfalang.—Mul. 7:12; Luka 12:15. w19.01 15-16 par. 6; 17 par. 9
Diakasatu, 8 Ngond wa 7
Chiwamp, ey udi kashalapol muwamp, mwin yakin! Ey wadi mwin yakin mu yom yikemp, chawiy am nikukutek ey kwikal mwin kulam yom yivud. Ez wandam, tusangar pamwing ni yamam.—Mat. 25:21.
Ap kurutu kwa kulondul chilakej cha Yesu, atushalapol a Nzamb ading ij anch afanyidin kuyikasikesh antu akwau. Tong piur pa Ezekias. Chisu chezau in Asiria mulong wa kurishikish Yerusalem, wakumangeja amakurump a yisak ya amasalay ni antu mulong wa kuyikasikesh, ni ‘ikala nich usu mulong wa mazu mend.’ (2 Jsng. 32:6-8) Tukutwish kand kwilej piur pa kukasikesh kusutin Job. Ap anch amwinend wading ukwet kuswir kwa kumukasikesh, wayifundisha antu akwau mutapu wa kukasikeshan. Job wayileja amakundj eza kumwongoj anch ang ndiy wading uyongojina awiy, ing wafanyina kuyilej yom ya kuyikasikesh ni kusal anch iyova nawamp, pa ndond pa kuyiletin kusansan. (Job 16:1-5) Pakwez kwinsudien Job amukasikesha kudi Elihu ni kudi Yehova amwinend.—Job 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10. w18.04 16 par. 6; 17 par. 8-9
Diakanying, 9 Ngond wa 7
‘Nikukukasikesh ni kukukwash kand.’—Isay 41:10.
Isay wading walejen kal mutapu wafanyinay Yehova kuyikasikesh antu end palonday anch: ‘Yehova ukwez ni usu, ni chikas chend chikuyikel mulong wendendiy.’ (Isay 40:10) Yisu yivud, Bibil usadidining dizu ‘chikas’ mulong wa kumekesh usu. Chawiy mazu malondina anch ‘chikas cha Yehova chikuyikel’ matuvurishin anch Yehova udi Mwant ukweta usu. Wasadina usu wend wakad mipak mulong wa kuyikwash ni kuyiking atushalapol end a pasak, ni udandamedin kand kuyikasikesh ni kuyichidij antu amuchingejidina ndiy nlel. (Kuv. 1:30, 31; Isay 43:10) Chisu chikatau akankuny netu kutuzengol, Yehova ukat kuwanyish kushilamu kwend kulondina anch: ‘Nikukukasikesh.’ Nlel unou mu jingand jimwing, akankuny netu akat kusal usu nakash wa kukangesh mudimu wetu wa kulejan ap kukangesh midimu ya dirijek dietu. Ap mwamu, tukatap kuzal ap kwov wom mulong wa kurishikish kwinoku. Yehova washidinamu kal anch ukutwinkish usu ni ukutukasikesh. Utushidinamu anch: ‘Ut wawonsu ukuchilau mulong wa kukurishish ukez kupandikanap bwat.’—Isay 54:17. w19.01 5-6 par. 12-13
Diakatan, 10 Ngond wa 7
Ayuk kwau antu ija anch: ‘Tukwet kuswir kwa yom ya Nzamb mu michim yetu.’—Mat. 5:3.
Annam kakwetingap maswir ma mu spiritu, charumburik anch, kakwetingap kuswir kwa kumwijik Sakatang wau. Pakwez etu tukweting kuswir kwa kumwijik. (Mat. 4:4) Anch twamutesh Nzamb, tukat kwikal ni manangu, ni musangar. Nzamb watwinkisha Bibil ni umusadidin ‘kashalapol ushinshamena ni kubabal’ mulong wa kutubudishin mikand yitukwashina kukasikesh ritiy retu. (Mat. 24:45) Tukat kutazuk mikand yiney anch yakudia ya mu spiritu mulong yikat kudish ritiy retu ni kukasikesh urund wetu ni Yehova. Tukat kusanger yakudia yiwamp ya mu spiritu kushalijan! (Isay 65:13, 14) Yakudia ya mu spiritu yikutwish kutwinkish manangu ni ukaliweny wa kutong nawamp, yom yikutwisha kukuking mu mitapu yivud. (Jnsw. 2:10-14) Chilakej, mikadil yiney yikukukwash kujingunin yom ya makasu, mudi makasu malondina anch kwikil Sakatang ap makasu malondina anch nfalang ni yom ya ku mujimbu yikukuletin musangar. Mikadil yiney yikukukwash kand kwipuk maku ap yisal yikutwisha kukusal nayimp. Chawiy, sal yawonsu ukutwisha kusal mulong wikala ni manangu ni utonga nawamp. w18.12 16-17 par. 6-7
Diampos, 11 Ngond wa 7
Antwam akez kashakam mivu yivud mudi ya mitond.—Isay 65:22.
Ijik anch kukwatijan ni uprofet winou, mivu yetu yikwikal “yivud mudi ya mitond.” Mitond yimwing yikat kusal tunan twa mivu. Mulong wa kusal mivu yivud mwamu, antu afanyidin kwikal ni ukash wa mujimbu uwamp. Ni anch akutwish kushakam mu chisambu, ndond yiwamp yalonday Isay, chakin kamu ukwikal paradis, ngand yipandikena kuwap! Uprofet winou ukez chakin kamu kuwanyin! Tong piur pa mutapu umekeshina kushilamu kwinoku anch kukwikal paradis mu machuku ma kurutu. Divu diakabuj dikwizul nau antu ayukishinau kudi Nzamb. Kwikil muntu ukwiyakamisha anch akumusal nayimp kudi annam a yidiany ap kudi antu akweta chisum. Amputames, atujikamatu ni ayilim akuyerik. Antu akutung yikumbu yau ni akushakamamu ni akusanger yakudia yau yangwilau. Akez kusal mivu yivud kusutamu ya mitond. Chakin kamu, Bibil upanin kashinsh anch paradis wa mutapu winou ukwikalaku kamu. Pakwez antu amwing twambambining nau akutwish kulond anch uprofet winou umekeshinap kamu anch kukwikal paradis pa divu. Diyingishin ik diakin ukweta dia kuchingej paradis wakin pa divu kurutu oku? Yesu muntu mujim wikalaku, utwinkishin diyingishin diakin.—Luka 23:43. w18.12 6 par. 13-15
Diarubing, 12 Ngond wa 7
Karumukany mu kuswimp manangu men.—Rom 12:2.
Manangu metu makutwish kuswimp kukwatijan ni yom tutondina kutongijokin. Anch twatongijokin pa yitongijok ya Yehova, tukuman patok anch mutapu wend wa kuman yom udi kamu chisu chawonsu uwamp. Kupwa, tukukat kuman yom mudi muyimenay. Pakwez mulong wa kuswimp manangu metu chakwel tutonga mudi Yehova, tufanyidin ‘kulik kwikal aumbinau kudi ditenchik dined.’ Chinech chirumburikin anch tufanyidin kulik kutal, kutang ni kutesh chom chin chawonsu chakad kukwatijan ni yitongijok ya Nzamb. Mulong wa kutukwash kutesh mutapu chidia cha usey kusal mwamu, tushinshikinany chilakej cha yakudia. Muntu ukatina kwikal ni mujimbu uwamp ukutwish kukwat mupak wa kudia yakudia yiwamp. Pakwez usu wend usadinay ukwikal wa chamwamu anch ukat kudia chisu chawonsu yakudia yivundina! Chilik chimwing, usu wetu wawonsu tusadina mulong wa kwilej piur pa yitongijok ya Yehova ukwikal wa chamwamu anch twalikidil yitongijok ya mangand yandam mu manangu metu. w18.11 24 par. 14; 25 par. 15
Diakajikamu, 13 Ngond wa 7
Imanany dang. Ikasany uyakin mwi mbund kwikal mudi nshipu.—Efes 6:14.
Tufanyidin kukwat mupak wa kusadin uyakin mu mwom wetu wawonsu. Bibil ufanakeshin uyakin ni nshipu wa isalay. Pasak, nshipu wamukwashang isalay ni wamuchidijang kwi njit anch umukasin nakash mwi mbund yend. Anch wamushadish, nshipu kafanyinap kumukwash. Mutapu ik utuchidijina uyakin mudi nshipu? Anch twalam uyakin chisu chawonsu, ukutuchidij ku kutong yom yiyimp ni ukutukwash kukwat mipak yiwamp. Anch tukwet mulong ukash ap atupakin kusal chom chiyimp, uyakin wa Bibil ukutukwash kukwat mupak wa kusal yom yidia yiwamp. Mulong isalay kafanyinap kuya kwi njit pakad nshipu wend, niyetu tufanyidinap kulik uyakin. Tufanyidin kwikal nich kashinsh anch tusadidin uyakin wa Bibil mu mwom wetu wawonsu. w18.11 13-14 par. 15
Diakaad, 14 Ngond wa 7
Land uyakin, kangal waulandish.—Jnsw. 23:23.
Chitin usu mulong wa kwilej uyakin wa mu Bibil. Tufanyidin kulik yom yimwing mulong wa uyakin. Ni kupwa kwa ‘kuland uyakin,’ charumburik anch kwilej uyakin, tufanyidin kubabal chakwel kangal ‘twaulandish’ charumburik anch kuulik. Anch alond anch chom chidi chamwamu chirumburikinap anch chom chinech chikwetap usey kanang. Dizu dia Hebereu dikarumwinau mu Jinswir 23:23 dilondina anch “land” dikutwish kurumburik kand anch “tambul.” Mazu minam maad mamekeshin anch muntu usadin usu ap ulikin chom kanang mulong wa kutambul chom chimenay anch chidi cha usey. Mulong wa kutukwash kutesh nawamp piur pa mutapu tukutwisha kuland uyakin, tong bil anch apanin makond mamwamu pa sok. Ov, tukutwish kuchingej anch makond makwiyezin aminau pa tebur? Bwat, tufanyidin kuya mu sok ni kumasend chakwel tweza nich ku chikumbu. Chawiy ap anch chitinap nfalang mulong wa kwikal nich makond, tufanyidin kusal usu mulong wa kumikal nich. Chilik chimwing, tukwetap kuswir kwa nfalang mulong wa kuland uyakin, pakwez chitin usu ni kwipan. w18.11 4 par. 4-5
Diakasatu, 15 Ngond wa 7
Chifu chend chapaya mudi muten, ni maswin mend mazuta, matok too.—Mat. 17:2.
Yesu wamutazuka Pita, Jakobu ni Yohan kumutwalaku ku mukandu ulemp. Padingau kwinikwa, amana chishimushimu chimwing chishimwokishena. Chifu cha Yesu chasambisha kulay ni maswin mend masambisha kuzut. Kwamekana yifu yaad, chimumekeshina Moses ni Elija, ni asambisha kwambamb ni Yesu piur pa rufu rend ni divumbuk diend. (Luka 9:29-32) Kupwa, madj mayibwika, ni atesha dizu diadiokal mu madj—dizu dia Nzamb! Chishimushimu chinech chamekesha uyaj ni usu ukwikalay nich Yesu pakwikalay Mwant wa Want wa Nzamb. Chakin kamu Kristu wikala ukasikeshinau mulong wa rufu ra mar ni risansena rafanyinay kujijamen. Chishimushimu chinech chakasikesha kand ritiy ra atwimbuy ni chayikasikesha mulong wa yoziu yafanyina kupak kushinshaman kwau mu machuku ma kurutu ni mulong wa mudimu ukash wafanyinau kusal. Kupwa kwa mivu piswimp 30, kambuy Pita wisambina piur pa chishimushimu chakarumukay Yesu chifu, ni chinech chamekesha anch chishimushimu chinech chading chidandamedin kwikal mu manangu mend.—2 Pita 1:16-18. w19.03 10 par. 7-8
Diakanying, 16 Ngond wa 7
‘Tukat kumekesh anch, tudi atushalapol a Nzamb, . . . kusutin mazu makin.’—2 Kor. 6:4, 7.
Mutapu ik umwing ushalijadinau in Kristu akin nau antu a mu marelijon ma makasu? Tukat ‘kulond uyakin.’ (Zak. 8:16, 17) Tukat kulond uyakin kudi angendj, ambay netu a mudimu, arund netu, ni kudi antu tukatina. Anch udi nsand, ukukat anch antu a chimbu chey akusanger. Chawiy, ikal nich kashinsh anch ukwetap mashakamin ma rubabek, charumburik anch kumekesh mudi ukwet mashakamin mishitwila chisu udia pamwing ni dijuku diey ni chikumangen, pakwez ukat kusal yom yindjing chisu udia pa tupend twa kupalangesh nich jinsangu ap paudia nau antu akad kumusadin Yehova. Kusal mwamu kudi kuyidimb anvajey, akadivar ni anambaz ney, ni Yehova. (Kus. 26:4, 5) Pakwez Yehova wij chisu tukata kulond anch tukumulimish ni kupwa twasal yom yikisinay. (Mar. 7:6) Chidi chiwamp nakash kusal yom yilondinay Jinswir anch: “Kangal muchim wey wez wayovil in yitil mukau, pakwez dandamen kumwov [Yehova] wom machuku mawonsu.”—Jnsw. 23:17. w18.10 6-7 par. 14-15
Diakatan, 17 Ngond wa 7
Nzamb udi rukat. Muntu mwawonsu udandamedina mu rukat, muntu winou udi mu umwing nend Nzamb, niyend Nzamb udi mu umwing nendendiy.—1 Yoh. 4:16.
In kumwifukwil Yehova adia pa mangand mawonsu adi antu a dijuku dimwing. Adi akadivar nau anambaz akatijadina umwing ni mukwau. (1 Yoh. 4: 21) Yisu yimwing akat kwipan chipandakena mulong wa akadivar nau, pakwez yisu yikwau akat kumekesh rukat kusutin tuyom tukemp tukemp tuvud tukatau kuyisadin. Chilakej, akutwish kuyilej akadivar nau chom chiwamp ap kuyisadin mu mutapu uwamp. Anch tudi in kuyibangin akwetu, tumwimburijin Tatukwetu wa mwiur. (Efes 5:1) Yesu wamwimburija nawamp nakash Tatukwend. Yisu yawonsu wayisadinang akwau mu mutapu uwamp. Walonda anch: “Ezany kudi am, en awonsu uziyinanya mulong wa yisend yikasikena ya mitapu ni mitapu, chad am nikez kukwambulany.” (Mat. 11:28, 29) Anch twamwimburij Yesu ni twamekesh anch tukat “kuyitong ayimanamar,” tukumusangaresh Yehova, niyetu tukusangar kand. (Kus. 41:1) Chawiy, el tumekeshany rukat retu kusutil kudandamen kuyibangin antu a mu dijuku dietu, akadivar nau anambaz netu ni antu tutanina mu mudimu wa kulejan. w18.09 27-28 par. 1-2
Diampos, 18 Ngond wa 7
‘Etu tudi ambay a mudimu pamwing ni Nzamb.’—1 Kor. 3:9.
Tukutwish kand kusal mudimu pamwing ni Yehova mu kuyikwash akadivar nau anambaz kupwa kwa chinship cha mar. Chilakej, tukutwish kupan nfalang. (Yoh. 13:34, 35; Mid. 11:27-30) Mutapu ukwau tukutwisha kukwash udi wa kwinangish ap kurijek yom yasheshikang kupwa kwa chinship cha mar. Gabriela, nambaz wa mu Polony ukweta chikumbu chasheshika nayimp ku kuvul kwa mem, wasangara nakash pa kuman akadivar a mu yikumangen ya piswimp akat kwez mulong wa kumukwash. Anch wavurik piur pa yom yiney, ulondin anch kakatap kwinan mulong wa yom yawonsu ya ku mujimbu yashadishay, pakwez ukat kushinshikin pa yom yataninayamu. Ulondin anch: “Yom yiney yanginkisha kashinsh anch kwikal muntu wa mu chikumangen cha win Kristu chidi chiyukish chijim nakash ni musul wa musangar ni kuzangijal.” Antu avud atambula ukwash kupwa kwa chinship cha mar alondin anch niyau iyova mwamu. Ni antu asadina mudimu pamwing ni Yehova mulong wa kuyikwash akadivar inay akat kwov musangar nakash.—Mid. 20:35; 2 Kor. 9:6, 7. w18.08 25 par. 12
Diarubing, 19 Ngond wa 7
Lam muchim wey.—Jnsw. 4:23.
Anch tukimbin anch tutwisha kulam muchim wetu, tufanyidin kujingunin ubaj ni kusal mau mau mulong wa kwichidij. Dizu dikarumwinau anch “lam” dituvurishin mudimu wasalangau kudi kalam. Mu chirung cha Mwant Salomon, atulam imanang pa mbumbu ja musumb mulong wa kuyibabesh antu anch aman ubaj. Chilakej chinech chitukwashin kutesh mulong wak tufanyidin kumukangesh Satan chakwel kangal ayipisha yitongijok yetu. Pasak, atulam a musumb asalang mu kwovijan pamwing ni in kulam yis ya musumb. (2 Sam. 18:24-26) Awonsu akwashang mulong wa kuchidij musumb kusutil kukwikal nich kashinsh anch yis yawonsu ya musumb yidi ya kupat chisu chisejinau akankuny piswimp. (Neh. 7:1-3) Kom ketu kafumbilau kudi Bibil kakutwish kusal mudi kalam wetu ni kutubabesh chisu chisadinay Satan usu wa kuyipish muchim wetu—mu kulond kukwau, chisu chisadinay usu wa kuyipish yitongijok yetu, yovil yetu, yibachikin yetu ap maku metu. Chisu chawonsu chitubabeshinau kudi kom ketu piur pa ubaj kanang, tufanyidin kukatesh ni kusal yawonsu tukutwisha mulong wa kwipuk ubaj winou. w19.01 17 par. 10-11
Diakajikamu, 20 Ngond wa 7
Chad anch kayifishilap nich asala lel mudimu wa [winkwash].—1 Tim. 3:10.
Amakurump a chikumangen kafanyidinap kuyirumburish ansand kukwatijan ni yitongijok yau ap yaku ya ndond yishichau, pakwez kukwatijan ni mbil jidia mu Dizu dia Nzamb. (2 Tim. 3:16, 17) Anch amukurump kalondwilap mbil ja Bibil piur pa kutond ankwash a mudimu ap amakurump, akutwish kuyiziyish akadivar awanyishina yom yitinau. Mwi ngand yimwing, nkwash wa mudimu umwing wawanyishang yisend yend nawamp ni amakurump itiyija anch uwanyishin yom yitinau mulong wa kwikal mukurump wa chikumangen. Pakwez, amakurump amwing akur nakash alonda anch uchidi nsand nakash mulong wa kwikal mukurump, chawiy alika kumutond. Cha ushon, mukadivar winou kamutekap kwikal mukurump, ni chading kwau mulong wa mivu yadingay nich. Ni chimeken anch mutapu wa kutong winou uvulijadin nakash mu jingand jivud. Chidi cha usey anch twimena pa Bibil pa ndond pa kwimen pa yitongijok yetu. Mwamu tukumuziyin Yesu ni tukulik kuyirumburish antu akwau kusutin yom yimekena ni mes.—Yoh. 7:24. w18.08 13 par. 16-17
Diakaad, 21 Ngond wa 7
Anch muntu wakul wakad kal kutesh, udi usup wend ni usany.—Jnsw. 18:13.
Kudi diyingishin disadina anch chikala cha ubaj kutum mesaj pakad kutong. Mu jingand jimwing, akangeshin ap ajidikin mudimu wetu. In kutupompat adia mu jingand jinej akutwish kupalangesh jinsangu mulong wa kutwovish wom ap kutusal anch tulika kuchingejijadin umwing ni mukwau. Tong piur pa yom yashikena mu Union Soviétique wa pakur. Ampurish a ujindj ading atazukinau anch KGB, apalangesha nsangu ja makasu anch akadivar amwing ijikena nawamp ayitunang kal antu a Yehova. Cha ushon, akadivar avud itiyija makasu minam ni adiokala mu dirijek dia Yehova. Avud pakach pau achirika mu dirijek, pakwez akwau kachirikap. Itiyija nsangu jinej ja makasu kushesh ritiy rau. (1 Tim. 1:19) Mutapu ik tukutwisha kwipuk ubaj mudi winou? Kangal kupalangesh jinsangu jiyimp ap jakad musul. Kangal witiyij chom chin chawonsu uteshina. Pakwez, ikal nich kashinsh anch ukwet kamu uman wakin. w18.08 5-6 par. 8
Diakasatu, 22 Ngond wa 7
[Nakulej kal chakin kamu] ilel unou, ey ukwikal ni yamam mu Paradis.—Luka 23:43.
Mu ma maniskri makur ma dizu dia Grek, ponctuation kamusadinangap kwau chisu chawonsu. Chawiy, tukutwish kwiyipul anch: Ov, Yesu wading ulondin anch, “[nakulej kal], ilel unou ey ukwikal ni yamam mu Paradis”? Anch wading ulondin anch, “[nakulej kal] ilel unou, ey ukwikal ni yamam mu Paradis”? Vurik yom yalonday Yesu kudi in kwilejend kurutu afa. Walonda anch: “Mwan a muntu [ukusal] mu divu machuku masatu ma muten ni uchuku.” (Mat. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mar. 10:34; Mid. 10:39, 40) Chawiy, Yesu kayap mu Paradis pa dichuku diafay ndiy ni mpongarik winou. Bibil ulondin anch Yesu wading ‘mwin Nzay’ mu machuku masatu, djat ni pamuvumbwilau kudi Nzamb. (Mid. 2:31, 32) Pamulejay Yesu mpongarik winou piur pa Paradis, kalondap piur pa paradis mwiur. Mutapu ik twija mwamu? Diyingishin dimwing didi anch mpongarik winou kadingap kija anch Yesu wasuka mansuk pamwing nau atwimbuy end ashinshamena mulong wa kuyikel nau mwiur. (Luka 22:29) Chikwau kand, mpongarik winou ading kand kal ap amubatish. (Yoh. 3:3-6, 12) Chawiy chisu chashilayimu Yesu kudi mpongarik winou, wading wisambidin piur pa paradis panap pa divu. w18.12 6-7 par. 17-18; 8 par. 20-21
Diakanying, 23 Ngond wa 7
Tusadilap [nzamb] chakwel atutakela etu kurutu, mulong Moses ndiy kamu muntu watudiosha etu ku Idjibit, kitwijap chom ik chamutanyina kal.—Kub. 32:1.
In Isarel asambisha pakad kulab kwifukwil musamb a ngomb wa or! Ap anch abwambwila chijil cha Yehova, idimba ayinau mu kutong anch adandamedin kwikal ku mutambu wa Yehova. Aron watazuka difukwil dia musamb a ngomb winou anch ‘musambu wa Yehova’! Yom ik yasalay Yehova? Wamuleja Moses anch antu “ijondish kal” ni alik kal njil “nayileja.” Yehova wajimana nakash ni watonga kushesh muchid wa kabuj. (Kub. 32:5-10) Pakwez Yehova kakwatap mupak wa kuyijiyish in Isarel. (Kub. 32:14) Ap anch Aron ndiy wasala musamb a ngomb wa or, wakarumuka, wabombakana pamwing nau in Levi ni watonda kwikal ku mutambu wa Yehova. Chisu chafa tunan twa antu ifukwila musamb a ngomb, awonsu ading ku mutambu wa Yehova apanda ni Nzamb washilamu kuyiyukish.—Kub. 32:26-29. w18.07 18-19 par. 13-16
Diakatan, 24 Ngond wa 7
Yibabelany alej a Yijil . . . akatil ching antu ayilangwishang awiy mu jindond mudia antu avud . . . akatil kand kushakam jindond ja katumb ku misambu.—Luka 20:46.
Mutapu ik uwamp wa kwijikan? Udiap mutapu wa kwijikan ukatinau antu avud kwikal nich kusutin ku kwilej nakash, kwikal mwin kwisak mujim ap kwikal ni ntumb mu yom ya kwipuwangej ya mangand. Paul warumburila yom yiney palonday anch: “Pakwez, mulong katat washikenany kal kumwijik Nzamb, ap wikalany kal ijikena kudi Nzamb, ov, mulong wak uchirikinanya kand ku yom ya pa dishin yiziyina ni ya chamwamu ni kukat kuyisadin mudi asuk kapamp kakwau?” (Gal. 4:9, NWT) Dilau diwamp mud ik dia kwikal “ijikena kudi Nzamb,” Nyikel Mujim wa mangand mawonsu! Yehova wij chitudia, utukatin ni ukatin anch twikala piswimp ni ndiy. Yehova watutanga chakwel tutwisha kwikal arund nend.—Mul. 12:13, 14. w18.07 3-4 par. 3-4
Diampos, 25 Ngond wa 7
Nikat kwilej malejan mey.—Kus. 119:99.
Anch tusotin anch yijil ya Nzamb yitukwasha, tufanyidin kuyikat ni kuyilimish. (Amos 5:15) Pakwez mutapu ik tukutwisha kusal mwamu? Tufanyidin kwilej kuman yom mudi muyimeningay Yehova. Tong bil piur chom ech. Tong anch walalangap nawamp chad dokiter wey wakwinkish mbil anch ufanyidin kudia nawamp, kwiyijidish ni kuswimp yom yikwau mu mashakamin mey. Mu kusadin chiyul chend, waman kamu anch chakukwash kal! Mutapu ik ukumana mbil jikwinkishinau kudi dokiter? Chilik chimwing, Sakatang wetu watwinkisha yijil mulong wa kutuchidij ku yibudikin yiyimp ya chitil ni kuwapish mwom wetu. Chilakej, Bibil utufundishin anch tufanyidinap kudimban, kwiy ku shikol, kwiy, kusal masandj, kwikal ni chisum ap kwikal ni chom chin chawonsu chidia mu umwing nau ayilembil. (Jnsw. 6:16-19; Kuj. 21:8) Anch twaman yibudikin yiwamp yidiokila ku kumuziyin Yehova, rukat retu mulong wendendiy ni mulong wa yijil yend rikat kupam. w18.06 16 par. 5-6
Diarubing, 26 Ngond wa 7
Ov, ey udi mwant wa in Yuda?—Yoh. 18:33.
Pilat wafanyina kwov wom anch Yesu ukuyibachik antu kuyibwambwil in Rom. Pakwez Yesu wakula anch: “Want wamam kiudiap wa mangand minam.” (Yoh. 18:36) Yesu walika kwiyandjik mu milong ya politik, mulong want wend wafanyina kwikal wa mwiur. Walonda anch mudimu wezinay panap pa divu wading wa “kulejan uyakin.” (Yoh. 18:37) Yesu wading wij chisend chend. Anch twijik chisend chetu, tukwipuk kukwash chisak chin chawonsu cha politik, ap mu muchim wetu. Chinech chiswapelap. Kalam umwing wa munyingumuku walondin anch antu a mu teritwar wend akwet chitongijok chakad kwisikan. Akat kwibaz nakash mulong wa muchid wau ni kutong anch akwikal ni mashakamin mawamp nakash anch ayiyikel kudi muntu wa muchid wau. Ulondin kand anch: “Cha musangar nakash, akadivar achidijin uumwing wau wa win Kristu kusutil kwikal akwatikena mu kulejan rusangu ruwamp ra Want. Amuchingejidin Nzamb mulong wa kupwish kuburen kutentam ni milong yikwau turishina nich.” w18.06 5-6 par. 6-7
Diakajikamu, 27 Ngond wa 7
Rishany nend Sakudimban, chad ndiy ukukuchinany kulemp.—Jak. 4:7.
Wijiken anch “Satan,” charumburik anch “Mwin kubwambwil.” Ching kusu mikand yisatu ya Mifund ya Hebereu yawiy yijimbwila dijin Satan, mu 1 Jinsangu, mu Job, ni mu mukand wa Zakariy. Mulong wak alonda yom yikemp piur pa mukankuny winou kurutu kwa Mesia kwez? Yehova kalejanap yom yivud mu Mifund ya Hebereu piur pa Satan ni yom yisadinay. Chawiy, chitongijok cha Mifund ya Hebereu chading cha kuyikwash antu kumujingunin ni kumulondul Mesia. (Luka 24:44; Gal. 3:24) Pashikay Mesia, Yehova wamusadina ndiy ni in kwilejend mulong wa kulejan yom yivud twija nlel piur pa Satan ni angel ibomba nend pamwing. Chinech choviken patok, mulong wak Yehova ukumusadin Yesu ni azizidilau many mulong wa kumujiyish Satan nau in kumulondul. (Rom 16:20; Kuj. 17:14; 20:10) Ijik anch usu wa Djabul ukwet mimbu. Tukwet diking dia Yehova, dia Yesu ni dia angel ashinshamena. Kusutin ukwash wau, tukutwish kurish ni mukankuny netu. w18.05 15-16 par. 2-4
Diakaad, 28 Ngond wa 7
Ndiy ukat kukatul mitiy yamam yawonsu yakad kusong mabuj.—Yoh. 15:2.
Mu kulond kukwau, tukutwish kwikal atushalapol a Yehova ching anch twasong mabuj. (Mat. 13:23; 21:43) Chawiy mu chishimu chidia mu Yohan 15:1-5, kusong mabuj kurumburikinap kwikadish in kwilej asu. (Mat. 28:19) Anch chading mwamu, ing Atuman awonsu ashinshamena akad kal kumukwashap muntu kwikal mwin kwilej wa Yesu akutwish kwikal mudi mitiy yakad kusong mabuj. Pakwez chinech chikutwishap kwikal chakin! Mulong wak? Mulong tukutwishap kuyishindil antu chakwel ikala in kwilej. Yehova udi mwin rukat. Kakutwishap kutwit kusal chom chitukasikedina kusal. Utwitin kusal yom tukutwisha kusal. (Kuv. 30:11-14) Komb, chom ik lel chirumburikina kusong mabuj? Chikutwish kwikal chom tukutwisha etu awonsu kusal. Mudimu ik? Udi mudimu wa kulejan rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb.—Mat. 24:14. w18.05 5 par. 8-9
Diakasatu, 29 Ngond wa 7
En udiany an a [Djabul], . . . mwin kudimban, ndiy kamu tatuku wa makasu mawonsu.—Yoh. 8:44.
Nlel unou kand kudi antakel a marelijon avud. Ayitazukining anch apaster, in kupesh, ni akwet kand yijiken yikwau. Mudi Afaris, awiy kakatap kufundish uyakin wa Dizu dia Nzamb pakwez akat “kuswimpish uyakin wa Nzamb ku makasu.” (Rom 1:18, 25) Makasu mau mamwing makasikeshidin pa malejan mudi karung ka misiny, mupim wakad kufang, kuvadik kapamp kakwau, ni mafundish ma makasu malondina anch Nzamb witiyin anch amakundj adjala mudi amband ni amband adjala mudi amakundj ni witiyijin kwatijan kwa antu akweta yidi ya ruvaj ya mutapu umwing. Antu a chipolitik niyau akat kusadin makasu mulong wa kuyidimb antu. Makasu mamwing majim makulondau madi anch alet kal ‘chisambu ni zong’ mu mangand. Pakwez “pawiy pinipa kamu kusheshik kukez kuyikashimwish.” Chawiy tufanyidinap komb kuyitiyij antakel a chipolitik alondina anch yom yiyil kuwap. Uyakin udi anch ‘twij anch dichuku dia Yehova dikez kushik kwa kukashimuk mudi mukat kwezay mwij uchuku.’—1 Tes. 5:1-4. w18.10 4-5 par. 6-8
Diakanying, 30 Ngond wa 7
Chifanyidin kusal midimu yikash mudi munasala am, mulong wa kuyikwash aburedina. Vurikany mazu malonday Nsalejetu Yesu amwinend anch: ‘Chiyukish cha mwin kupan chipandakenamu cha mwin kutambul.’—Mid. 20:35.
Tushich pa chirung chikash ni chiswapel kwov ushon ap kuziy. Yesu Kristu ukat kusadin akadivar azizidilau many ni “ayilol” ashinshamena adia pakach pa amikoku akwau mulong wa kutukasikesh. Amakurump inay a chikumangen kadiap “ant” piur pa ritiy retu pakwez adi ‘ambay netu a mudimu’ mulong wa musangar wetu. Akatin kutukwash kwikal ni musangar ni kushal ashinshamena. (Isay 32:1, 2; 2 Kor. 1:24) Amakurump akutwish kumwimburij kambuy Paul, wasala usu chisu chawonsu mulong wa kuyikasikesh akadivar nend. Wayifundina in Kristu a ku Tesalonik ading azengodinau anch: “Mulong twakukatanya nakash, twading tukwet musangar wa kukurumburilany Rusangu Ruwamp ridiokila kudi Nzamb. Twasangara kand kwipan ayinetu kudi en, mulong wadingany akarukat netu nakash.” (1 Tes. 2:8) Amakurump akutwish kukasikesh antu kwau kusutin yom yilondinau. Pakwez, chitin kwau kusal ching mwamu? Paul wayileja amakurump a ku Efes mazu ma mufund wa nlel. w18.04 22 par. 6; 23 par. 7-8
Diakatan, 31 Ngond wa 7
‘Yehova udi spiritu, ni kwawonsu kudia spiritu wa Yehova, kwawiy kwinikwa kudia want ipau.’—2 Kor. 3:17.
Paul walonda anch ang tukimbin kwikal ni want ipau winou, tufanyidin kukarumuk kwez kudi Yehova. Chinech chirumburikin anch tufanyidin kwikal ni urund wa piswimp ni ndiy. (2 Kor. 3:16) In Isarel ading mwi mpay amanang kwau yom kukwatijan ni mutapu umenau antu, kadiap kukwatijan ni chitongijok cha Yehova. Chidi mudi ading ayibwikin chitambal mu manangu ni mu michim yau. Ading akatin kusadin want ipau usu mulong wa kusangaresh maku mau. (Heb. 3:8-10) Want ipau udiokila ku spiritu wa Yehova utwinkishin want ipau ujim kusutamu kukwolik mu usuk. Spiritu winou uyinkishin antu want ipau ujim. Ukutwish kutudiosh mu usuk wa chitil ni rufu ni mu usuk wa difukwil dia makasu ni yishankur yend ni yaku yend. (Rom 6:23; 8:2) Want ipau uwamp mudi ik! Ap muntu udia musuk ap udia mu rukan ukutwish kwikal ni want ipau winou.—Dis. 39:20-23. w18.04 10 par. 3-5