BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • es22 map. 98 ​-​ 108
  • Ngond wa 10

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Ngond wa 10
  • Tushinshikinany Mifund Dichuku Diawonsu—2022
  • Tumitu twa milong
  • Diampos, 1 Ngond wa 10
  • Diarubing, 2 Ngond wa 10
  • Diakajikamu, 3 Ngond wa 10
  • Diakaad, 4 Ngond wa 10
  • Diakasatu, 5 Ngond wa 10
  • Diakanying, 6 Ngond wa 10
  • Diakatan, 7 Ngond wa 10
  • Diampos, 8 Ngond wa 10
  • Diarubing, 9 Ngond wa 10
  • Diakajikamu, 10 Ngond wa 10
  • Diakaad, 11 Ngond wa 10
  • Diakasatu, 12 Ngond wa 10
  • Diakanying, 13 Ngond wa 10
  • Diakatan, 14 Ngond wa 10
  • Diampos, 15 Ngond wa 10
  • Diarubing, 16 Ngond wa 10
  • Diakajikamu, 17 Ngond wa 10
  • Diakaad, 18 Ngond wa 10
  • Diakasatu, 19 Ngond wa 10
  • Diakanying, 20 Ngond wa 10
  • Diakatan, 21 Ngond wa 10
  • Diampos, 22 Ngond wa 10
  • Diarubing, 23 Ngond wa 10
  • Diakajikamu, 24 Ngond wa 10
  • Diakaad, 25 Ngond wa 10
  • Diakasatu, 26 Ngond wa 10
  • Diakanying, 27 Ngond wa 10
  • Diakatan, 28 Ngond wa 10
  • Diampos, 29 Ngond wa 10
  • Diarubing, 30 Ngond wa 10
  • Diakajikamu, 31 Ngond wa 10
Tushinshikinany Mifund Dichuku Diawonsu—2022
es22 map. 98 ​-​ 108

Ngond wa 10

Diampos, 1 Ngond wa 10

“Ov, nany wijika chitongijok cha Nsalejetu? Ov, nany ukutwisha kumuyul?” Pakwez etu tukwet chitongijok cha Kristu.​—1 Kor. 2:16.

Anch twilej kumwijik Yesu, tukwimburij mutapu wa kutong ni wa kusal yom. Ni anch twijik nawamp ni kwimburij mutapu wend wa kutong, urund wetu ni ndiy ukat kwikal wa piswimp nakash. Mutapu ik tukutwisha kumwimburij Yesu? Shinshikin chilakej chimwing kusu. Yesu watongijokina nakash piur pa mutapu ukutwishay kuyikwash antu akwau kusutamu kutongin piur pa mutapu wa kwisangaresh amwinend. (Mat. 20:28; Rom 15:1-3) Mulong wading ni chitongijok chinech chiwamp, chawiy wading mwin kwipan ni mwin kulikishin. Kaswapalangap kujiman mulong wa yom yalondangau antu piur pend. (Yoh. 1:46, 47) Ni kalikidinangap kurumbuk kwasalay muntu pakur kumubachik kwikal ni chitongijok chiyimp piur pend. (1 Tim. 1:12-14) Yesu walonda anch: ‘Awonsu akwijik anch udiany in kwilej am, anch wikalany nich rukat pakach pen.’ (Yoh. 13:35) Chidi chiwamp kwiyipul amwiney anch: “Ov, nikat kwimburij chilakej cha Yesu kusutil kusal yawonsu nikutwisha mulong wa kulam chisambu pamwing nau akadivar ni anambaz nam?” w20.04 24 par. 11

Diarubing, 2 Ngond wa 10

Ukez kantumbishany ni kwinlimish.​—Isay 29:23.

Ap anch ushich mu mangand mwizwila antu akata kufukejin dijin dia Yehova ni kudisaal, pakwez ukwet mutapu wa kwiman ni kulond uyakin—anch Yehova udi utumbila, utentamina, muwamp, ni mwin rukat. Ukutwish wamekesh anch umutondin ndiy kwikal Nyikel wey. Ukutwish wayikwash antu kutesh anch ching kusu winyikel wa Yehova wawiy udia chakin kamu utentamina ni wawiy ukuyiletina yitang yawonsu chisambu ni musangar wakin. (Kus. 37:9, 37; 146:5, 6, 10) Chisu tuyifundishina antu akwau uyakin wa mu Bibil, tufanyidin kukasikeshin pa ukaleng wa Nzamb, kumekesh anch Yehova uwanyidin kuyikel mangand mawonsu, ni chinech chidi chakin kamu. Chawiy, ap anch chidi cha usey kuyifundish antu akwau mbil ja Nzamb, pakwez chitongijok chetu cha pa dishin chidi cha kuyikwash antu akwau chakwel amukat Tatukwetu Yehova ni kushal ashinshamena kudi ndiy. Chinech chirumburikin anch tufanyidin kukasikeshin pa mikadil yiwamp ya Yehova, kutek kashony pa mutapu udiay Nzamb ukweta dijin Yehova. (Isay 63:7) Anch twafundish mu mutapu winou, tukutwish kuyikwash antu akwau kumukat Yehova ni kumuziyin mulong akatin kwikal ashinshamena kudi ndiy. w20.06 6 par. 16; 7 par. 19

Diakajikamu, 3 Ngond wa 10

Ov, nany watanga kan ka muntu? . . . Kiyamap, [Yehova]?—Kub. 4:11.

Wong wa muntu autanga mu mutapu ushimokishena nakash. Chisu wading mwivumu kurutu uvadika, wong wey wasambisha kusadik kulondulijan ni program wading wasambelau kal kutenchik, ni tunan twa maselil ma wong masambisha kusadik mu minit win mwawonsu! Kukwatijan nau in kukimbijol, chimeken anch wong wa muntu mukurump ukweting maselil ma pakampwil matazukinau anch neurones piswimp mamiliyar chitot​—maselil minam mawiy masadina wong wetu ukweta kilo umwing ni chikunku. Ukaliweny umwing ushimokishena wa wongudi ukaliweny wetu wa kulond Pa dizu ni dizu ulondina, wong wey ufanyidin kupan mbil ja kunyikesh misuny piswimp 100 yidia mu ridim rey, yidia mu uminy wey, yidia mu milamu yey, mwi mbang jey ni mwi ntul yey. Misuny yiney yawonsu yifanyidin kunyikek pa chisu chau chakwel lel utwish kujimbul nawamp chom mu mutapu wovikena. Kukimbijol kumwing kwapalangeshinau mu muvu wa 2019 kwalejen anch mwan uchidia kal kuvadikinap ukutwish kwov ni kwonganyin mazu kanang mu yom yilondinau. Yom yiney yikwatijadin ni yom yitiyijinau in kukimbijol avud​—anch tukat kuvadikang nich ukaliweny wa kutesh ni kwilej dizu. Chakin kamu ukaliweny wetu wa kulond chidi chipan chidiokila kudi Nzamb. w20.05 22-23 par. 8-9

Diakaad, 4 Ngond wa 10

Wading uchingedil musumb ushichinga chikupu wabolay Nzamb ni kuutung ndiy amwinend.​—Heb. 11:10.

Aburaham washa mashakamin mawamp madingay nich mu musumb wa Ur. Mulong wak? Mulong wading uchingedin “musumb ushichinga chikupu.” (Heb. 11:8-10, 16) Musumb wading uchingedinay Aburaham udi Want wa Nzamb. Mu Want winou mudi Yesu Kristu nau in Kristu azizidilau many 144 000. Paul utazukin Want winou anch: “Yerusalem [wa mwiur], musumb wa Nzamb mwom.” (Heb. 12:22; Kuj. 5:8-10; 14:1) Yesu wayileja in kwilejend kulembil mulong wa Want winou, kuwit chakwel weza mulong rusot ra Nzamb risadik pa divu mudi mwiur. (Mat. 6:10) Ov, Aburaham wading wij mutapu ukutenchikau Want wa Nzamb? Bwat. Mu yitot yivud ya mivu, yom yiney yading ‘ujindj utumbila.’ (Efes 1:8-10; Kol. 1:26, 27) Pakwez Aburaham wading wij anch anend amwing afanyina kwikal ant. Yehova amwinend wamushilamu Aburaham chom chinech​—Dis. 17:1, 2, 6. w20.08 2-3 par. 2-4

Diakasatu, 5 Ngond wa 10

Dandamenany kwend mu umwing ni [Nsalejetu] ndiy. Andjikany mij ni tungany pad ndiy ni ikalany akash mu ritiy.​—Kol. 2:6, 7, NWT.

Tufanyidin kwipuk mafundish ma in kupumbok. Kudiosh kamu kwinsambishil kwa chikumangen cha win Kristu, Djabul ukat kuyisadin in makasu avud mulong wa kutek kwidjidjek mu manangu ma atushalapol ashinshamena a Nzamb. Chawiy, tufanyidin kwijik mutapu wa kwauril uyakin ni makasu. Akankuny netu akutwish kusadin Internet ap tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu mulong wa kupakish kuziyish ritiy retu mudiay Yehova ni rukat retu piur pa akadivar netu. Kangal witiyij makasu minam, madiokil kud Satan! (1 Yoh. 4:1, 6; Kuj. 12:9) Mulong wa kujijamen mipit ya Satan, tufanyidin kukasikesh ritiy retu mudiay Yesu ni mu chisend chikwetay mu yom yitonginay Nzamb kusal. Tufanyidin kand kumuchingejin kashalapol ushinshamena, njil yisadidinay Yehova nlel unou mulong wa kutakel dirijek diend. (Mat. 24:45-47) Tukat kukasikesh ritiy retu kusutil kwilej Dizu dia Nzamb nich mushiku. Mwamu ritiy retu rikwikal mud mutond ukweta mij yikunina nakash mu divu. Kambuy Paul wasadina mazu mafanikena ni minam chisu chafunday mazu ma mufund wa nlel. w20.07 23-24 par. 11-12

Diakanying, 6 Ngond wa 10

Muntu ukat kutal yimenay nich mes mend, pakwez [Yehova] ukat kutal ku muchim.​—1 Sam. 16:7.

Mulong tudi antu akad kuwanyin, yisu yivud tukweting yovil ya kuswapal kuyirumburish antu akwau kukwatijan ni mutapu umekenau ku mes. (Yoh. 7:24) Pakwez twilejining kwetu yom yikemp nakash piur pa muntu kusutil mutapu umekenay ku mes. Chilakej, ap dokter ukweta ukaliweny nakash ukutwish kujingunin yom yivud piur pa muyej kusutil kwau kumutal. Pakwez ufanyidin kumutesh nawamp muyej anch ukatin kwijik mayej madingay nich pakur, mutapu wiyovilay, ap yijingidij yimekeshinay. Dokter ukutwish pamwing ap kumutum ku radio mulong wa kuman yidia mukach mwa mujimbu wend. Anch chamwamu dokter ukutwish kumwok muyej nayimp. Chilik chimwing, tukutwishap kamu kumutesh nawamp mukadivar ap nambaz netu kusutil kwau yom yimekena ku mes. Tufanyidin kusal usu wa kwijik wuntu wend wa mukach. Chakin kamu, tukutwishap kwijik yidia mu muchim wa muntu. Pakwez tukutwish kusal usu wa kumwimburij Yehova. Uyiteshining atushalapol end. Ukat kushinshikin chisu ni mutapu ukata kusadik yom. Ni kupwa ukat kuyanaken. w20.04 14-15 par. 1-3

Diakatan, 7 Ngond wa 10

‘Itongany mu chilik chisikena.’​—Rom 12:3.

Tufanyidin kukudish mwikadil wa kwikepish mulong antu akata kwitutul kakatap kwitongin ‘mu chilik chisikena.’ Antu in kwitutul ading in kwibaz ni in kupwitamijan ni akwau. Yisu yivud, yitongijok ni yisalijok yau yikat kuyisal nayimp ayinau ni antu akwau kand. Anch kaswimpinap mutapu wau wa kutong, Satan ukutwish kubwik ni kuyipish manangu mau. (2 Kor. 4:4; 11:3) Muntu wikepishina ukat kwitongang mu chilik chisikena. Ukweting chitongijok chisikena pantaliken ni amwinend ni wijing anch antu akwau amusutinamu mu yom yivud. (Fil. 2:3) Ni wijing anch “Nzamb uyipompatin in kwibaz, pakwez ukat kuyanaken in [kwikepish].” (1 Pita 5:5) Antu itongidining mu chilik chisikena kakatiningap kwikal mu ukankuny ni Yehova. Mulong wa kushal ikepishina, tufanyidin kusadin chiyul cha Bibil cha ‘kudjol wuntu ukur ni yaku yau, ni kudjal wuntu usu.’ Tufanyidin kwilej chilakej cha Yesu ni kusal usu wa kumwimburij nakash.​—Kol. 3:9, 10; 1 Pita 2:21. w20.07 7 par. 16-17

Diampos, 8 Ngond wa 10

Mujimbu winou udi kamu umwing, ap anch wikalap nchik nich yid yaurokina.​—1 Kor. 12:12.

Didi dilau dijim nakash tukweta dia kwikal mu chikumangen cha Yehova! Tudi mu paradis wa mu spiritu wizwila too nich antu in chisambu ni akweta musangar. Chad ey chisend ik ukweta mu chikumangen? Kambuy Paul wafanakesha chikumangen nich mujimbu wa muntu, ni wayifanakesha kand antu adia mu chikumangen nich yid ya mujimbu. (Rom 12:4-8; 1 Kor. 12:12-27; Efes 4:16) Dilejan dimwing tukutwisha kwilej kusutil chilakej cha Paul, didi anch muntu ni muntu pakach petu udi wa usey mu dijuku dia Yehova. Paul wasambisha kurumburil chilakej chend anch: “Mu mijimbu yetu mudi yid yivud, chad chid ni chid chikwet mudimu wach. Chawiy chimwing, niyetu anch tudiap nchik antu avud, tudi mudi mujimbu umwing pamwing nend Kristu. Chawiy atunungin pamwing mudi yid yinungina ku mujimbu umwing.” (Rom 12:4, 5) Yom ik yafilay kulond Paul? Ap anch muntu ni muntu ukwet chisend chishalijadina ni cha mukwau mu chikumangen, pakwez etu awonsu tudi a usey. w20.08 20 par. 1-2, 4

Diarubing, 9 Ngond wa 10

‘Yehova wamwipula anch: “Mutapu ik ukusala mwamu”?’​—1 Ant 22:21.

Anvaj, mutapu ik ukutwishanya kwimburij kwikepish kwa Yehova? Anch chitwishikin, ukutwish kuyit aney chakwel alet yitongijok yau piur pa mutapu ukutwisha kusadik mudimu kanang. Ni anch yiwapin, sadin yitongijok yau. Yehova washa kand chilakej mu mutapu wa kumekesh kushimpish muchim ap chisu chidjidjekau atushalapol end piur pa mipak yend. Wamutesha Aburaham chisu chalonday piur pa yakamish yend anch wading umen mudi mupak wa Yehova piur pa kushesh musumb wa Sodom ni Gomor wadingap kamu uwamp. (Dis. 18:22-33) Ni vurik mutapu wamusadinay Sara, mband wa Aburaham. Chisu chasipay Sara pashilayimu Yehova anch ukwimish ap anch wading ipal, Yehova kajimanap. (Dis. 18:10-14) Pakwez, wamusadina Sara nich kalimish. En anvaj ni amakurump a yikumangen, yom ik ukutwishanya kwilejin ku chilakej cha Yehova? Mutapu ik ukata kusalangany anch anen ap antu amwing a mu chikumangen alik kusanger mipak yen? Ov, ukat kuswakalangany kuyifish nich bil anch ukat kuteshangany yitongijok yau? Majuku ni yikumangen yikat kutaninangamu nakash anch antu atakedila amwimburij Yehova. w20.08 10 par. 7-9

Diakajikamu, 10 Ngond wa 10

Ukash wam [ukat kuwanyin] nakash anch ey uziyil.​—2 Kor. 12:9.

Chisu twajingunina uyakin, twading pamwing ap tukatin nakash kutukwash kudi antu akwau, mulong twading twij anch tuchid an akemp mu spiritu ni twading ni yom yivud ya kwilej. (1 Kor. 3:1, 2) Chad, chidi nchik nlel unou? Anch twamusadidin kal Yehova mu mivu yivud ni tukwet katat ukaliweny nakash, tukukatap pamwing ap kwitiy ukwash, pakampwil anch muntu utwinkishina ukwash winou ukwet mivu yikemp mu uyakin. Pakwez, yisu yivud Yehova ukat kusadinang akadivar nau anambaz netu mulong wa kutukasikesh. (Rom 1:11, 12) Chawiy, anch tukimbin anch Yehova atukasikesh tufanyidin kwitiy ukwash utwinkishinau kudi akadivar nau anambaz netu. Kusal yom yiwamp mu mwom kwimediningap pa ukash wa mujimbu, shikol twileja, mapit tukweta, ap ndond twapamina, pakwez kwimedining pa kwikal wikepishina ni kumuchingejin Yehova. El etu awonsu tudandamenany kuya kurutu kusutil (1) kumuchingejin Yehova, (2) kwilejin ku yilakej yidia mu Bibil, ni (3) kwitiy ukwash wa ambay netu in Kristu. Mwamu, ap anch twaziyap nchik, Yehova ukutukasikesh! w20.07 14 par. 2; 19 par. 18-19

Diakaad, 11 Ngond wa 10

[Mekeshany] mushiku wa mutapu umwing . . . kitusotilap en wikalany in usweral, pakwez iyilakejany in ritiy ashimpishina michim akata kutambul yom yashilayimu Nzamb.​—Heb. 6:11, 12.

Chikutwish kutukasiken nakash kushimpish muchim chisu tupanina uman kudi anamakwetu akad kwikal Atuman. Pakwez, mbil tutanina mu Mulej 3:7 yikutwish kutukwash. Mukand winou ulondin anch: “Kudi chisu chimwing cha kunenet, kudi chisu chikwau cha kulond.” Tukutwish kuyifundish kusutil mwikadil wetu uwamp pakad kulond dizu, pakwez tufanyidin kand kwikal irijekina chisu chawonsu mulong wa kuyilej uyakin anch kwamekan mutapu wa kusal mwamu. (1 Pita 3:1, 2) Tufanyidin kulejan ni kufundish nich mushiku, pakwez, tufanyidin kuyishimpishin antu awonsu muchim—kuwejaku nau anamakwetu. Tukutwish kwilej kushimpish muchim kusutil yilakej ya antu amwing ashinshamena isambidinau mu Bibil ni yikwau ya katat. Abakuk wading ukatin anch chisum chipwa, pakwez wamekesha kushimpish muchim palonday anch: “Nikukandam pa dinguj diam dilemp dia kalam ni kuchingel.” (Aba. 2:1) Kambuy Paul walond anch wading ukatin nakash “kupwish” mudimu wend wa kulejan, pakwez nich kushimpish muchim wadandamena “kurumburil rusangu ruwamp.”—Mid. 20:24. w20.09 11-12 par. 12-14

Diakasatu, 12 Ngond wa 10

[Yesu] wading nich wiNzamb, pakwez karilap kwilikan pamwing nend Nzamb.​—Fil. 2:6.

Ap anch Yehova ndiy umwing kusu umusutinamu Yesu ku ulabu, pakwez Yesu kitonginap amwinend chipandikena. Mu kumwimburij Yesu, Atushalapol a Yehova ikepishina akat kumekeshang rukat, chijingidij chiyimekeshina in Kristu akin. (Luka 9:48; Yoh. 13:35) Yom ik ufanyidina kusal anch umen mudi milong yimwing yidia mu chikumangen kayipwishinap nawamp kudi amakurump? Pa ndond pa kunyinyitol kuns, ukutwish kumekesh mwikadil wa kwikepish kusutil kuyiziyin antu atakedila. (Heb. 13:17) Chakwel utwisha kusal mwamu, iyipula anch: ‘Ov, milong yiney yidi chakin kamu milong yikash yitina kurijek? Ov, chinech chawiy chisu chifanyidina kuyirijek? Ov, nikwet mbil ya kurijek milong yiney? Nich kashinsh kawonsu, ov, nisadin kamu chakin usu wa kukasikesh uumwing mu chikumangen bil anch nimen mudi nidi wa usey nakash?’ Yehova ukwatining nich usey kwikepish kusutamu ukaliweny tukweta, ni ukwatining kand nich usey uumwing kusutamu yom tukutwisha kusal mu mudimu wend. Chawiy, sal usu wey win wawonsu chakwel umusadin Yehova nich kwikepish. Mwamu, ukukasikesh uumwing mu chikumangen.​—Efes 4:2, 3. w20.07 4-5 par. 9-11

Diakanying, 13 Ngond wa 10

Yesu wayela anch: “Kangal wovany wom. Yangany, ukayilejany anamakwam.”​—Mat. 28:10.

Yesu wajikitisha mulong wa ukwash wamwinkishau kudi amband amwovila Nzamb wom “apananga yom yau mulong wa kumukwash.” (Luka 8:1-3) Wayifundisha uyakin wa usey nakash. Chilakej, wayijikisha anch ukufa ni kupwa ukuvumbuk. (Luka 24:5-8) Wasambela kuyilej amband inay piur pa yakamish yafanyinau kurish nich mu machuku ma kurutu mudi mutapu mwayilejay kand atwimbuy. (Mar. 9:30-32; 10:32-34) Chisu chamukwatau Yesu, atwimbuy end amuchina, pakwez chisangareshin pa kuman anch amband amukwashang ading nend djat kamu ni chisu chafay pa mutond wa mar. (Mat. 26:56; Mar. 15:40, 41) Amband ading amovila Nzamb wom awiy asambela kumuman Yesu pavumbukay. Wayileja chakwel aya ayijikish atwimbuy end anch wavumbukang kal. (Mat. 28:5, 9, 10) Chimeken anch pakach pa in kwilej atambula spiritu utumbila pa Pantekot 33 C.C., pading kand nau amband ni awonsu alonda mazu kushalijan ni ayileja antu akwau piur pa “midimu yijim yasalay Nzamb!”—Mid. 1:14; 2:2-4, 11. w20.09 23 par. 11-12

Diakatan, 14 Ngond wa 10

Babal ey amwiney, babal kand ku malejan mey.​—1 Tim. 4:16.

Mudimu wa kwikadish in kwilej udi mudimu ukata kupandish antu! Mulong wak tulondina mwamu? Papanay Yesu mbil yifundinau mu Mateu 28:19, 20, walonda anch: ‘Yangany, . . . yikadishany in kwilej . . . , yibatishany.’ Mulong wak chidi cha usey kutambul dibatish? Chid cha usey kutambul dibatish anch tukimbin anch tupanda. Muntu ukimbina kutambul dibatish ufanyidin kwitiyij anch ang chiswapel kutambul mwom wa chikupu, chidi mulong Yesu wafa mulong wetwetu ni kupwa wavumbuka. Chawiy chayilejay kambuy Pita ambay nend in Kristu anch: “Dibatish [dikat] kukupandishany en katat . . . mulong wa kuvumbuk kwa Yesu Kristu.” (1 Pita 3:21) Chawiy, anch mwin kwilej watambul dibatish, wifungwil kal njil ya dipandish. Mulong wa kwikadish in kwilej, tufanyidin kwikal alej akweta ukaliweny. (2 Tim. 4:1, 2) Mulong wak? Mulong Yesu watwinkisha mbil anch: ‘Yangany, . . . yikadishany in kwilej . . . , yifundishany.’ Kambuy Paul walonda anch: “Dandamen” mu mudimu winou, “mulong anch ey wasal mwamu ukez kwipandish ey amwiney pamwing nau antu akuteshila.” w20.10 14 par. 1-2

Diampos, 15 Ngond wa 10

Kudiokal katat, ey ukez kikal mwin kulet antu kudi am mudi mukata kuletay chibind ansh mu waat.​—Luka 5:10.

Mwin kwilej Pita wileja kukat mudimu wa kwikal chibind wa antu. Ni Yehova wamukwasha Pita kwikal chibind muwamp wa antu. (Mid. 2:14, 41) Diyingishin dia kusambish dikata kutubachik kusal mudimu wa kulejan didi mulong tumukatin Yehova. Rukat mulong wa Yehova rawiy rikutwisha kutukwash kupandakan yovil yawonsu yitubachikina kutong anch tuwanyidinap kusal mudimu winou. Yesu pamutazukay Pita mulong wa kwikal chibind wa antu, wamuleja anch: “Kangal wov kwey wom.” (Luka 5:8-11) Pita kwovap wom mulong wa yom yafanyina kumushiken anch wikal mwin kwilej. Pakwez, wova wom piur pa mutapu wayikwashau kudi Yesu kukwat ansh mu chilay, ni wiyova anch kawanyidinap kusal mudimu pamwing ni Yesu. Ukutwish niyey kwov wom mud Pita, pamwing ap wiyakamishin piur pa yom ufanyidina kusal mulong wa kwikal mwin kwilej wa Kristu. Anch chidi mwamu, ufanyidin kusal usu nakash wa kumukat Yehova, Yesu ni mutej ney, kusal mwamu kukukubachik kwitiy kutazuk kwa Yesu chakwel wikal chibind wa antu.​—Mat. 22:37, 39; Yoh. 14:15. w20.09 3 par. 4-5

Diarubing, 16 Ngond wa 10

Yangany, . . . [yikadishany] in kwilejam, . . . yilejany. —Mat. 28:19, 20.

Tukwet musangar wa kusadin chisu chetu, usu wetu, ni yom tukweta mulong wa kuyikimb antu ‘adia mu mwikadil uwanyidina kutambul mwom wa chikupu.’ (Mid. 13:48) Anch twasal mwamu, twimburijin chilakej cha Yesu. Walonda anch: “Yakudia yam yidi kuziyil kusal mudi musotilay wantuma am ni kuwanyish mudimu wanginkishay kusal.” (Yoh. 4:34; 17:4) Mwawiy kamu twiyovila niyetu. Tukatin kuwanyish mudimu watwinkishau. (Yoh. 20:21) Ni tukatin anch antu akwau, ap alikinap kal kusal mudimu wa kulejan, adandamen kusal mudimu winou pamwing ni yetwetu. (Mat. 24:13) Chiswapelap kamu kuwanyish mudimu watwinkishay Yesu. Pakwez tusadinap mudimu winou ayinetu. Yesu washilamu anch ukwikal netu. Chisu twikadishina in kwilej, tukat kusal mudi ‘ambay a mudimu pamwing ni Nzamb’ ni ‘pamwing ni Kristu.’ (1 Kor. 3:9; 2 Kor. 2:17) Chawiy, tukutwish kuwanyish mudimu winou. Tukwet dilau dijim mud ik pakuwanyish chisend chetu ni kuyikwash antu akwau kusal mwamu!​—Fil. 4:13. w20.11 7 par. 19-20

Diakajikamu, 17 Ngond wa 10

Yesu wakula ku mujimbu ni ku manangu, watapa dilau kudi Nzamb ni kudi antu.​—Luka 2:52.

Yisu yivud, mipak yikatau kukwat anvaj yikweting yibudikin padi anau mu chisu chilemp. Anch anvaj akwat mipak yiyimp, yikutwish kwikal ni yibudikin yiyimp padi anau. Pakwez, anch akwat mipak yiwamp, akutwish kuyinkish anau katok ka kwikal ni mwom usangareshina. Chakin kamu, an niyau afanyidin kukwat mipak yiwamp. Mupak upandikena kuwap ukutwishay muntu mwawonsu kukwat udi wa kumusadin Tatukwetu udia mwiur, Yehova. (Kus. 73:28) Anvaj a Yesu ading akatin kuyikwash anau chakwel amusadin Yehova, ni mipak yakwatau yamekesha patok anch kumusadin Yehova chading chom cha usey mu mwom wau. (Luka 2:40, 41, 52) Yesu niyend wakwata mipak yiwamp yamukwasha kuwanyish chisend chend mu rusot ra Yehova. (Mat. 4:1-10) Yesu wikala muntu muwamp, ushinshamena ni ikundj utakamena—anvaj awonsu amukatina Yehova akutwish kwikal ni musangar ni kwibaz anch ikal ni mwan wa mutapu winou. w20.10 26 par. 1-2

Diakaad, 18 Ngond wa 10

Djindul mes mey utal neng kurutu.​—Jnsw. 4:25.

Tongin yilakej ey. Nambaz umwing wananapina kal ukat kutongin mwom uwamp wadingay nich pakur. Pakwez ap anch ukwet yakamish nakash katat, udandamedin kumusadin Yehova nich usu wend wawonsu. (1 Kor. 15:58) Dichuku diawonsu ukat kutongin mutapu ukushakamay pamwing ni anamakwend mu Paradis. Nambaz mukwau wavurik kal anch kudi mbay nend mwin kristu wamurumbukina, pakwez wakwat kal mupak wa kuvuramen uyimp wamusalau. (Kol. 3:13) Mukadivar wavurik kal yitil yasalay pakur, pakwez usadin usu katat wa kudandamen kushal ushinshamena kudi Yehova. (Kus. 51:10) Mutapu ik ufanikenau in Kristu inay asatu? Awonsu avurikin yom yasadika pakur, pakwez kadandamedinap kuyishinshikin. Chinyim ni chinech akat ‘kudjindul mes mau ni kutal kurutu.’ Mulong wak kusal mwamu kud kwa usey? Anch muntu uyila mwi njil wasambish kutalol chisu chawonsu kwinyim, ukutwish kupumbuk. Chilik chimwing, niyetu tukutwishap kudandamen kumusadin Yehova anch twasambish kushinshikin chisu chawonsu pa yom yasutina kal.​—Luka 9:62. w20.11 24 par. 1-3

Diakasatu, 19 Ngond wa 10

Wamudiwol[a] nakash.​—1 Sam. 17:42.

David wamekana mudi uziyin kurutu kwa Goliat, ikundj wading mwin kurish njit ukweta usu. Chidi chakin, Goliat wading chitabutabu, wading ukwet yom yawonsu ya njit ni wading ukwet ukaliweny nakash mu kurish njit. Ku mutambu ukwau, David wading kwend nsand wakad ukaliweny, wading umekena mudi kawanyishinap kwend yom ya njit. Pakwez, David wamuchingejina Yehova mulong wa kumwinkish usu, ni wamupandikana mukankuny nend. (1 Sam. 17:41-45, 50) David warisha nich chikokujol chikwau chafanyina kusal anch iyova kwikal muntu uziyila. David wamusadina Saul, mwant wa in Isarel watondau kudi Yehova nich kushinshaman. Kwinsambishin, Mwant Saul wading umulimishin David. Pakwez mu kusut kwa chisu, kwitutul kwamubachika Saul kumwovil David mukau. Saul wamupompata David, ni wakimba kumujip. (1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11) Chikalap nchik yom yiyimp yamusadinau kudi Mwant Saul, David wadandamena kumulimish mwant winou watondau kudi Yehova. (1 Sam. 24:6) David wamuchingejina Yehova chakwel amwinkish usu wading uswirikedinay mulong wa kujijamen choziu chinech chikash.​—Kus. 18:1. w20.07 17 par. 11-13

Diakanying, 20 Ngond wa 10

Mu chirung cha kwinsudiel mwant wa kurul ukez karish nend [mwant wa kwiyand] mu kupwitamijan.​—Dan. 11:40, NWT.

Chikunku chijim cha uprofet wisambidina piur pa mwant wa kwiyand ni mwant wa kurul chawanyidin kal, chawiy tukutwish kwikal nich kashinsh anch chikunku chishadina ni chawiy chikuwanyin. Mulong wa kwov kurumburik kwa uprofet udia mu Daniel shapitre wa 11, tufanyidin kuvurik anch wisambidin kusu kwau ching piur pa antakel ni maguvernema mayipompata atushalapol a Nzamb. Mu kwilikej ni antu ashicha mu mangand, atushalapol a Nzamb adi kusu kwau kachisak kakemp, pakwez akat kuyipompat nakash kudi maguvernema. Mulong wak? Mulong Satan ni mangand mend akwet kuswir kwa chom chimwing—kuyinongish antu awonsu amusadidina Nzamb ni Yesu. (Dis. 3:15; Kuj. 11:7; 12:17) Chikwau kand, uprofet wa Daniel ufanyidin kukwatijan ni ma uprofet makwau madia mu Dizu dia Nzamb. Chawiy, tukutwish kutesh nawamp uprofet wa Daniel ching kusu anch twawilakej ni Mifund yikwau ya Bibil. w20.05 2 par. 1-2

Diakatan, 21 Ngond wa 10

Ov, afu akuvumbuk nchik kwikal kand aom? Ov, mujimbu wa mutapu ik ukwikalau nich?​—1 Kor. 15:35.

Nlel antu avud akwet yitiyij kushalijan piur pa mwom kupwa kwa rufu. Pakwez yom ik yifundishinay Bibil? Anch muntu wafa, mujimbu wend ukat kuvund. Pakwez Nzamb watanga mangand minam pakad kumadiosh ku chom kanang, ukutwish kumuvumbul muntu ni kumwinkish mujimbu uwamp. (Dis. 1:1; 2:7) Kambuy Paul wasadina chilakej mulong wa kumekesh anch Nzamb kakwetap kuswir kwa kumuvumbul muntu nich mujimbu wafay nich. Tongin piur pa “rubut” ra mutond. Rubut anch arikun, rikat kuminy ni kwikal mutond windj. Mutond ukuminya ukushalijan nakash ni karibut kakunau. Paul wasadina chilakej chinech mulong wa kumekesh anch Sakatang wetu ukutwish kumwinkish muntu “mujimbu . . . mudi mukatilay.” Paul walonda kand anch “kudi mijimbu ya yitang ya mwiur ni mijimbu ya yitang ya pansh.” Mutapu ik? Chakin, pa divu pad mijimbu ya mbij, pakwez mwiur mud mijimbu ya mu spiritu, chilakej mijimbu yikwetau angel.​—1 Kor. 15:36-41. w20.12 9-10 par. 7-9

Diampos, 22 Ngond wa 10

Ov, machuku minch minikudandamena kwikal nich yakamish mu muchim wam, ni kwov ushon mu muchim wam pichuku pichuku? —Kus. 13:3.

Etu awonsu tukatining kushakam mu chisambu. Kwikil muntu ukatining kwiyakamish. Pakwez, yisu yimwing etu awonsu tukutwish kwiyakamish ni kwiyipul chipul mud chipulay Mwant David mu mufund wa nlel. Kud yom yivud yikutwisha kutwakamish, ni tukwetap usu wa kuyikangesh yom yiney kushiken. Chilakej, tukutwishap kuwish usey wa yakudia, yidjal, ap yikumbu yiyila kukaninik muvu wawonsu. Ni tukutwishap kuyikangesh ambay netu a ku mudimu ap a ku shikol kutubachik kushadish kushinshaman kwetu ap kuwil mu mupit wa masandj. Ap tukutwishap kand kukangesh yom ya chisum yisadikina ndond tushicha. Turishin ni milong yiney, mulong tushich mu mangand mudia antu avud akwatina mipak yakad kukwatijan ni mbil ja Bibil. Chikwau kand, Satan, nzamb wa mangand minam wij nawamp anch antu amwing akulik kumusadin Yehova mulong wa “yakamish ya mwom wa mangand” minam. (Mat. 13:22; 1 Yoh. 5:19) Chawiy, tukashimukinap pa kuman anch mangand mizwil too nich yom yikutwisha kwakamishan! w21.01 2 par. 1, 3

Diarubing, 23 Ngond wa 10

Muntu mwawonsu umukisina mwanamakwend udi kabaaj mwin kujipan, chawiy en wijany nawamp anch, kabaaj mwin kujipan kakwetap mwom wa chikupu.​—1 Yoh. 3:15.

Kambuy Yohan watubabesha kand anch tufanyidinap kuyikis akadivar ni anambaz netu. Anch twalik kuziyil ku chiyul chinech, Satan ukutwish kutusadin mulong wa kwauril chikumangen. (1 Yoh. 2:11) Yom yiney yayishikena in Kristu amwing kwinsudiel kwa mivu chitot yakusambish C.C. Satan wasala usu wa kuyibachik atushalapol a Nzamb kukisijan ni kwaurik. Pa chisu chafunday Yohan mikand yiney, amakundj amwing ading atakedinau kud Satan ading mu chikumangen. Chilakej, Dioteref waurila nakash chikumangen. (3 Yoh. 9, 10) Kadingap kayilimishina amakurump atumau kud chisak chitakedila. Wapakisha kand kuyopat mu chikumangen antu ading kuyak antu akisinay ndiy. Chading chibud chiyimp mud ik! Satan udandamedin kusal usu wa kuyirishikish ni kuyauril antu a Nzamb nlel unou. Kangal twitiy ap pakemp anch rikis ritwauril. w21.01 11 par. 14

Diakajikamu, 24 Ngond wa 10

Pakupwishau kurumburil uman wau, nnam wa chidiany . . . ukez kuyirishikish, ukez kuyipandakan, chad ukez kuyijp.​—Kuj. 11:7.

Chisu cha njit ja kusambish ja pa mangand mawonsu, want wa Alemany ni wa Grande-Bretagne awonsu ayipompata atushalapol a Nzamb ading alikina kwiyandjik mu milong ya njit. Ni guvernema wa États-Unis wayiteka mu rukan akadivar ading atakedila mudimu wa kulejan. Rupompat riner rawanyisha uprofet udia mu Kujingunik 11:7-10. Kupwa kwa muvu wa 1930, ni pakampwil pa chirung cha njit ja kaad ja pa mangand mawonsu, mwant wa kwiyand wayirishikisha atushalapol a Nzamb nich chisum. Hitler nau antwend akangesha mudimu wa atushalapol a Nzamb. Mwant wa kwiyand wajipa yitot ya atushalapol a Nzamb ni watuma tunan twa atushalapol a Nzamb mu kompony wa mar. Mwant wa kwiyand watwisha ‘kujondish chikumbu cha Yehova’ ni “[kukangesh] yakupesh ya pichuku pichuku” kusutil kuyikish atushalapol a Nzamb want ipau wa kutumbish patok dijin dia Yehova. (Dan. 11:30b, 31a) Hitler, mwant wau, washikena ku kuchip anch ukuyinongish atushalapol a Nzamb mu Alemany. w20.05 6 par. 12-13

Diakaad, 25 Ngond wa 10

Katijanany amwing ni akwau mudi mufanyidinau akadivar kukatijan. Chifanyidin [kwikal a kusambish] kulimishijan amwing ni akwau.​—Rom 12:10.

Anch twakatijan nakash, tukurilap kwikal awamp nakash kuyisutamu akwetu. Jonatan kamwovilap David mukau ni karilap nend want. (1 Sam. 20:42) Etu awonsu tufanyidin kwimburij chilakej cha Jonatan. Tufanyidinap kuyovil akadivar ni anambaz netu mukau mulong wa ukaliweny ukwetau, pakwez tufanyidin kusadin chiyul cha Bibil chilondina anch: “Ikepishany, muntu ni muntu amumana mukwau mudi udi muwamp kumupandakanamu.” (Fil. 2:3) Vurik anch muntu mwawonsu mu chikumangen ud wa usey. Anch twikal ikepishina, tukushinshikin pa yom yiwamp yisadinau akadivar ni anambaz netu, ni tukwilejin ku chilakej chau cha kushinshaman. (1 Kor. 12:21-25) Anch twakatijan tukat kukasikesh uumwing pakach pa atushalapol a Nzamb. Tukat kumekesh anch tud in kwilej a Yesu, ni antu a kashinsh akata kutuman akat kusanger kumusadin Yehova. Cha usey nakash, tukat kumushiman “[Tatuku] mwin riy, ndiy Nzamb ukata kupan kwongoj kwawonsu!” Yehova.​—2 Kor. 1:3. w21.01 24 par. 14; 25 par. 16

Diakasatu, 26 Ngond wa 10

Kiudianyap kand nau mu [mangand]. . . . Wawiy mulong ukukisidilanyau.​—Yoh. 15:19.

Nlel unou, mulong tudi Atuman a Yehova, antu akat kutupipej ni kutusip anch tudi antu akad manangu ni achamwamu. Mulong wak? Mulong mashakamin metu mashalijadin ni ma antu atunyingumukina. Etu tukat kusal usu wa kwikal antu ikepishina, itudishina ni aziyidina. Pakwez mu mangand, antu akat kuyibaz antu in kwitutul, in chibud ni in kubwambwil. Chikwau kand, tukatap kwiyandjik mu milong ya politik ni tukatap kwandam mu usalay wa ngand ap yimwing. Mulong tushalijangen nau antu a mu mangand minam, chawiy chitumenau mudi tudi antu akad usey. (Rom 12:2) Chikalap nchik mutapu utukwatinau antu, pakwez Yehova ukat kutusadin mulong wa kusal mudimu umwing ujim nakash. Yehova uwanyishin mudimu wa kulejan rusangu ruwamp mu chilik chijim nakash chakad kal kusadikangap mu rusangu ra antu. Nlel, atushalapol end abudishin magazet makarumwinau ni kupalangesh mu chilik chipandikena kujimb pa mangand mawonsu ni asadidin Bibil mulong wa kukwash mamiliyon ma antu kuwapish mashakamin mau. Yehova ndiy uwanyidina kutambul ntumb jawonsu ja mudimu winou ushimokishena. w20.07 15 par. 5-6

Diakanying, 27 Ngond wa 10

Nikat kusal yom yawonsu mudi mwinlejinay.​—Yoh. 14:31.

Yesu ukat kumuziyin Yehova, pakwez chidiap anch mulong uburedin manangu ap ukaliweny. Mutapu uswapela ni wovikena wafundishay umekeshin anch ud muntu ukweta manangu nakash. (Yoh. 7:45, 46) Yehova wading wij anch Yesu ukwet ukaliweny nakash, chawiy wamwitiyija kusal pamwing ni Ndiy mulong wa kutang mangand. (Jnsw. 8:30; Heb. 1:2-4) Ni pavumbukay, Yehova wamwinkisha “ulabu wawonsu wa mwiur ni wa pansh.” (Mat. 28:18) Pakwez ap anch Yesu ukwetap nchik ukaliweny mwamu, ukat kumuchingejin Yehova mulong wa kumutakel. Mulong wak? Mulong umukatin Tatukwend. Amakundj afanyidin kwijik anch Yehova umwitin mband kumuziyin nfumwend, chidiap mulong umumen mband mud kakwetap usey mud ikundj. Yehova wamekesha chitongijok chinech patok mu kuyitond amband pamwing ni amakundj mulong wa kuyikel pamwing ni Yesu. (Gal. 3:26-29) Yehova wamekesha anch umuchingejidin Mwanend mu kumwinkish ulabu kanang. Chilik chimwing, ikundj ukweta manangu ukat kumwinkish mukajend ulabu kanang. w21.02 11 par. 13-14

Diakatan, 28 Ngond wa 10

Antu akata kwiman dang, tuyij akwet musangar.​—Jas. 5:11.

Dizu dia Nzamb did mud dikalash, dikat kutukwash kuman yom tufanyidina kuwapish ni mutapu tufanyidina kuyiwapish. (Jak. 1:23-25) Chilakej, kupwa kwa kwilej Dizu dia Nzamb, tukutwish kujingunin anch tufanyidin kuyikel ujim wetu. Ku ukwash wa Yehova, tukwilej mutapu tukutwisha kwikal antu itudishina kurutu kwa antu ap kwa milong yikutwisha kutujimesh. Mwamu tukutwish kutongijok nawamp mulong wa kukwat mipak ya manangu. (Jak. 3:13) Umenap anch chid cha usey nakash kwilej nawamp Bibil! Yisu yimwing tukat kwilej yom tufanyidina kwipuk kupwa kwa kurumbuk. Mutapu uwamp wa kwilej yom ud wa kwilejin ku yilakej ya antu asala yom yiwamp ni ya antu asala yom yiyimp. Yawiy yatukasikeshay Jakobu kushinshikin yilakej ya antu isambidinau mu Bibil mud Aburaham, Rahab, Job, ni Elija. (Jak. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Atushalapol inay ashinshamena a Yehova atwisha kujijamen yikokujol yafanyina kuyishadishin musangar wau. Yilakej yau ya kujijaman yimekeshin anch ku ukwash wa Yehova niyetu tukutwish kujijaman. w21.02 29-30 par. 12-13

Diampos, 29 Ngond wa 10

Yiyul, yawiy yikata kukasikesh yitongijok ya kusal yom, chawiy rish njit ching kusu nich yiyul yiwamp.​—Jnsw. 20:18.

Chisu cha dilejan, mwin kulejan ukweta mwin kwilej wend ndiy ukweta chisend cha kumukwash mwin kwilej chakwel atesha nawamp Dizu dia Nzamb. Anch mukadivar ap nambaz wakwit chakwel umutwalaku kutakel malejan ma Bibil, ufanyidin kwijik anch ud mbay nend wa mudimu mulong wa kumukwash. (Mul. 4:9, 10) Chad, yom ik lel kamu ufanyidina kusal mulong wa kumukwash mukwen chisu chitakedinay dilejan dia Bibil? Rijek yom ukufundishanya. Chakusambish, mwipula mulej chakwel akulejaku yom yimwing piur pa mwin kwilej wend. Ov, ukutwish kwinlejaku mashakamin ma mwin kwilej wey? Mutu wa mulong ik ukwileja nend? Yom ik usotina anch mwin kwilej wey alam mu manangu kupwa kwa dilejan dined? Ov, kud yom kanang nifanyidina kulond ap kusal chisu tukwileja nend, ap yom nakad kufanyin kulond ap kusal? Mutapu ik nikutwisha kumukasikesh mwin kwilej wey chakwel aya kurutu? Mulej kafanyidinap kumulej mwin kulejan mukwau jinsangu ja ujindj piur pa mwin kwilej, pakwez ukutwish kumulej yom yimwing yikutwisha kumukwash kumwijik mwin kwilej. Joy ulondin anch: “Mambamb minam mawiy makata kumukwash mbay nam wintwadinaku kwikal ni chitongijok piur pa mwin kwilej wa Bibil ni kuman mutapu ufanyidinay kumukwash nawamp.” w21.03 9 par. 5-6

Diarubing, 30 Ngond wa 10

Anch in mangand akukisany, chifanyidin kwijik anch, awiy asambela kwinkis am.​—Yoh. 15:18.

Yisu yimwing akat kutukis mulong etu tulimishin mbil jitentamina ja Nzamb mu mwom wetu. Mbil jinej jikwatijadinap ap pakemp ni mbil jijondila jiyitakedina antu a mangand minam. Chilakej, nlel antu avud akat kwitiy ni kusanger yisal ya masandj yijondila yasheshinay Nzamb musumb wa Sodom ni Gomor! (Jud 7) Pakwez, mulong etu tulimishin mbil ja Nzamb piur pa yom yiney, chawiy antu avud akat kutusip ni kutwel anch tud ayisup. (1 Pita 4:3, 4) Yom ik yikutukwasha kujijaman anch antu atukis ni kusambish kutusaal? Tufanyidin kwikal nich ritiy rikash anch Yehova ukutukwash. Mud rikibu ra ku chikas, ritiy rikutwish kutukwash “kujimish nich jinseu ja kasu jawonsu.” (Efes 6:16) Pakwez kupwa kwa kwikal ni ritiy, tukwet kand kuswir kwa mwikadil ukwau. Tukwet kand kuswir kwa rukat. Mulong wak? Mulong rukat “kirukwovangap ujim swa.” Rikat kutukwash kulik kubangaku yom yin yawonsu yiyimp yikatau kutusadin ni kuyijijamen. (1 Kor. 13:4-7, 13) Kumukat Yehova, kuyikat akadivar ni anambaz netu, ni ap kand kuyikat akankuny netu kukat kutukwash kujijamen rukis. w21.03 20-21 par. 3-4

Diakajikamu, 31 Ngond wa 10

Kangal wikal mwin kwov ujim swa, mulong ujim ukat kwikal mu muchim mwa chisup.​—Mul. 7:9.

Yisu yimwing, tukat kumekesh anch tuyikatin akadivar ni anambaz netu kusutil yom twipukina kusal. Chilakej, tukat kwipuk kujiman swa swa mulong wa yom yilondinau. Shinshikin yom yasadika padingay Yesu pa divu chisu chikemp kurutu kwa kufa. Yesu wayileja in kwilejend anch pa kutambul mwom wa chikupu, afanyidin kudia mujimbu wend ni kuna mash mend. (Yoh. 6:53-57) Mazu minam mayijimesha in kwilej avud ni amulika Yesu​—pakwez arund nend akin. Adandamena kumulondul nich kushinshaman. Kwovap kurumburik kwa yom yalonday Yesu, ni pamwing ap mazu minam mayishimokisha. Pakwez, arund ashinshamena a Yesu katongap anch yom yalonday yading yiyimp ni kajimanap. Amuchingejina ni kwijik anch wading ulondin uyakin. (Yoh. 6:60, 66-69) Chid cha usey nakash mud ik kwipuk kujiman swa mulong wa yom yilondinau arund netu! Tufanyidin kuyishil chisu cha kurumburil yom twalikang kutesh nawamp.​—Jnsw. 18:13. w21.01 11 par. 13

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan