Ngond wa 11
Diakaad, 1 Ngond wa 11
Anch muntu wakul wakad kal kutesh, udi usup wend ni usany.—Jnsw. 18:13.
Mulong twijap yom yawonsu piur pa Yona, tukutwish kumurumburish anch wading muntu wakad kuwanyin kuchingejin ap wakad kushinshaman. Watambula mbil yidiokila kudi Yehova mulong wa kuya kulejan uruu wa dirumburish mu Ninive. Pakwez pa ndond pa kuziyin, Yona wakandama mu waat, ni waya mutambu windj, “mulong wa kumuchin [Yehova].” (Yona 1:1-3) Anch yeya, ov, wafanyina kumwinkishiril kand Yona katok ka kuwanyish chisend chend? Pamwing ap bwat. Pakwez Yehova wamana anch kwading mayingishin mawamp makusal mwamu. (Yona 3:1, 2) Yona wamekesha chadingay kamu chakin kusutil malembil mend. (Yona 2:1, 2, 9) Pakad kwidjidjek Yona wamulembila Yehova tupamp tuvud. Malembil mend malembilay padingay mwivum mwa insh matukwashin kuman yom yivud piur pend kusutamu kusu kwau kumuman mudi muntu wachina chisend. Mazu mend mamekeshin anch wading muntu wikepishina, mwin kujikitish ni wakwata mupak wa kumuziyin Yehova. Chawiy chidiap cha kushimwok pa kuman anch Yehova kashinshikinap pa kurumbuk kwa Yona, pakwez wakula malembil mend ni wadandamena kumusadin mudi muprofet! Chawiy komb chidi cha usey mudi ik kudi mukurump mwawonsu “kutesh” bil yom nawamp kurutu kwa kupan chiyul! w20.04 15 par. 4-6
Diakasatu, 2 Ngond wa 11
Paul watongijokang nau kusutil Mifund, wayirumburilang ni kumekesh.—Mid. 17:2, 3.
In kwilej a mu mivu chitot yakusambish itiyija mafundish ma win Kristu ni achingejina mu ukwash wa spiritu utumbila mulong wa kutesh nawamp Dizu dia Nzamb. Akimba ayinau uman wayinkisha kashinsh anch mafundish minam mading madiokil mu Mifund. (Mid. 17:11, 12; Heb. 5:14) Ritiy rau radingap rimedina ching kusu kwau pa rukat rau mulong wa atushalapol a Nzamb, ni kadingap kumusadin Yehova mulong kusu kwau wa musangar wovangau anch adi pamwing ni ambay nau in Kristu. Pakwez ritiy rau rading rimedin pa ‘ronganyin rakin piur pa Nzamb.’ (Kol. 1:9, 10) Uyakin udia mu Dizu dia Nzamb ukuswimpangap bwat. (Kus. 119:160) Chilakej, uyakin winou ukatap kuswimp anch mbay netu mwin Kristu waturumbukin ap anch wasal chitil chijim. Ni ukatap kuswimp ap anch twarish nich yakamish. Chawiy, tufanyidin kwijik nawamp malejan ma mu Bibil ni kwikal nich kashinsh anch malejan minam madi makin. Ritiy retu rikash rimedina pa uyakin wa Bibil rikutukwash kwiman dang mu yisu ya yoziu, mudi mutapu ukutwishay nkal kwimik waat pa chisu cha rinkind mukash. w20.07 9 par. 6-7
Diakanying, 3 Ngond wa 11
Watuleja etu kurumburil rusangu ruwamp kudi antu, ni kumekesh uman.—Mid. 10:42.
Yesu ukat kumanang yom tusadina mulong wa akadivar nend azizidilau many mudi tumusadidinay ndiy. (Mat. 25:34-40) Mutapu wakusambish tuyikwashina azizidilau many udi kusutil kwipan nakash mu mudimu wa kwikadish in kwilej mudi mwatulejay Yesu kusal. (Mat. 28:19, 20) Ching kusu kusutil ukwash wa “amikoku akwau” kwawiy kukutwishau akadivar nend a Kristu kuwanyish mudimu ujim wa kulejan pa mangand mawonsu usadikina nlel. (Yoh. 10:16) Anch udi pakach pa amikoku akwau, ijik anch chisu chawonsu usadila mudimu winou, ukat kumekesh rukat rey kadiap ching kusu mulong wa akadivar nend a Kristu pakwez kand mulong wa Yesu amwinend. Tukat kuta kand urund pamwing ni Yehova ni Yesu kusutin kusadin nfalang jetu mulong wa kukwash nich mudimu utakedilau. (Luka 16:9) Chilakej, tukutwish kupan yipan mulong wa mudimu wa pa mangand mawonsu ni kuyikwash nich antu arishina nich yishiken ya mar. Tukutwish kand kupan yipan yetu mulong wa kukwash chikumangen chetu, ap kand tukutwish kuyikwash akadivar twija ayinetu anch akwet kuswir kwa ukwash.—Jnsw. 19:17. w20.04 24 par. 12-13
Diakatan, 4 Ngond wa 11
‘Kakezap kumulimish Nzamb wa atatukwend. . . . Pakez ukez kumulimish nzamb mwin kuchidij mapat.’—Dan. 11:37, 38.
Mulong wa kuwanyish uprofet, mwant wa kwiyand kamekeshap ap pakemp ‘kalimish kudi Nzamb wa atatukwend.’ Mutapu ik? Union Soviétique wading ukatin kunongish marelijon, chawiy wapakisha kupwish usu wa yitiyij ya chirelijon. Chakwel atwish kusal mwamu, guvernema wa Union Soviétique wapana mbil kudiokal mu muvu wa 1918 chakwel asambish kufundish ku mashikol anch kwikiling Nzamb. Mwant wa kwiyand washikena mutapu ik “kumulimish [nzamb] mwin kuchidij mapat”? Union Soviétique wasadina nfalang jivud nakash mulong wa kwikal ni amasalay avud ni kusal mat ma nikleyer mulong wa kukasikesh want wend. Mwant wa kwiyand ni mwant wa kurul asala mat ma usu nakash makutwisha kujip mamiliyar ma antu! Mwant wa kwiyand wasala mu kwovijan ni mwant wa kurul mulong wa kusal chom chimwing chijim nakash; ‘ateka chom chitakanena chiletina kusheshik.’—Nations unies.—Dan. 11:31. w20.05 6-7 par. 16-17
Diampos, 5 Ngond wa 11
Mwanamakwey . . . wadi washadikin kal, pakwez katat wamekan kal.—Luka 15:32.
Anany akutwisha kukwash kuyikimb antu alikina kal kukumangan ni kusal mudimu wa kulejan? Etu awonsu—amakurump, ayibol, antu a mu dijuku, ni in kulejan awonsu a mu chikumangen—tukutwish kukwash kuyijingunin antu inay. Ov, ukweting murund ney ap mwanamakwey walikina kal kukumangan ni kusal mudimu wa kulejan? Ov, watanin muntu walikina kal kukumangan ni kusal mudimu wa kulejan piwadia ulejena ku chis ni chis ap pa ndond yidia antu avud? Murumburila muntu anch ang ukatishin anch amwendin pa chikumbu, ukusanger kutambul nimero wend wa telefon ap kwijik kushichay mulong wa kutwal nsangu jinej kudi amakurump a mu chikumangen chey. Thomas udia mukurump wa chikumangen ulondin anch: “Chakusambish, nikat kuyipulang akadivar ni anambaz kushalijan anch akutwish kwijik ndond yishichau antu alikina kal kukumangan ni kusal mudimu wa kulejan. Ap kand nikat kuyipul in kulejan anch avurikin muntu walikinap kal kukumangan. Kupwa, anch nayendin akadivar ni anambaz alikina kal kukumangan ni kulejan, nikat kuyipul piur pa anau ni akadivar nau a ku mujimbu. Antu amwing alikina kal kukumangan ni kusal mudimu wa kulejan ayangang pamwing ni anau ku yikumangan, ni pamwing ap chisu chimwing an inay ading kand in kulejan. Chitin kand kuyikwash an inay mulong wa kumuchirikin Yehova.” w20.06 24 par. 1; 25 par. 6-7
Diarubing, 6 Ngond wa 11
Nikuvurik midimu ya kushimok ya [Yehova], nikuvurik yisalijok yey yikwamushen ya pakuru.—Kus. 77:12.
Pakach pa yitang yawonsu yidia pa divu, ching kusu antu awiy akweting ukaliweny wa kwilej mutapu wa kushakam nau antu akwau kusutil kuvurik ni kushinshikin yom yatushikena pakur. Mudi chibudikin, tukutwish kwilej mbil jipandakena kuwap ni kuswimp mutapu wetu wa kutong ni mashakamin metu. (1 Kor. 6:9-11; Kol. 3:9, 10) Mwamu, tukutwish kufumb kom ketu chakwel kijik kwauril uyimp ni uwamp. (Heb. 5:14) Tukutwish kwilej mutapu wa kumekesh rukat, ranaken ni riy. Ni tukutwish kwimburij kutentam kwa Yehova. Mutapu umwing tumekeshina anch tudi in kujikitish mulong wa chipan cha ukaliweny wa kuvurik yom udi kusutil kuvurik yisu yawonsu yatukwashau kal ni kutukasikesh kudi Yehova pakur. Kusal mwamu kukutubachik kumuchingejin anch ukutukwash kand mu machuku ma kurutu. (Kus. 77:12; 78:4, 7) Mutapu ukwau tukutwisha kusal mwamu udi kusutil kuvurik yom yiwamp yikatau kutusadin kudi antu akwau ni kuyijikitish mulong wa yom yiney. In kukimbijol ajingunin anch antu in kujikitish akweting musangar nakash. w20.05 23-24 par. 12-13
Diakajikamu, 7 Ngond wa 11
Wovany wom wa dijin diend dilimina ni dikwatishena wom, diawiy kamu dia [Yehova] Nzamb wen.—Kuv. 28:58.
Tong mutapu wiyovay Moses chisu chading chifumbangay kal mu dipan dia diyal ni pamanay chishimushimu cha uyaj wa Yehova ukat kusut. Mu buku Étude Perspicace des Écritures alondin anch: “Chimeken anch chading chishimushimu chishimokishena nakash chading chakad kal kumekanangap kudi muntu kurutu kwa Yesu kwez pa divu.” Moses watesha mazu malondau chakin kamu kudi mwangel anch: “[Yehova, Yehova], Nzamb wa ranaken ni mwin riy, wakad kwovang ujim swa, wizwila sens nich rukat ni uyakin, ukata kumekesh rukat rend ku tunan ni tunan twa antu, ukata kulikishin kurumbuk, ni kuyip, ni yitil.” (Kub. 33:17-23; 34:5-7) Chimeken anch Moses wavurikang chinship chinech chisu chawonsu chajimbulangay dijin Yehova pisambinangay mazu ma mufund wa nlel. Chisu tutongina piur pa dijin Yehova, tufanyidin kand kutongijokin nakash pa wuntu wa mwin dijin dined. Tufanyidin kutongijokin pa mikadil yend, mudi dikand dikwetay, manangu mend, kutentam kwend ni rukat rend. Anch twatongijokin pa mikadil yiney yawonsu ni yikwau kand, tukwiyov kwikal abachikinau kumulimish Yehova chikurikina.—Kus. 77:11-15. w20.06 8-9 par. 3-4
Diakaad, 8 Ngond wa 11
‘Dandamen mu yom wileja ni yakushikijau ku kwitiyijnich kashinsh anch yidi yakin.’—2 Tim. 3:14.
Yesu walonda anch in kwilejend akuyijingunin kusutil rukat rimekeshijadidinau umwing ni mukwau. (Yoh. 13:34, 35) Pakwez yitin kusal yom yivud anch tukimbin kwikal ni ritiy rikash. Ritiy retu rifanyidinap kwau kwimen ching kusu pa rukat ra win Kristu rimekeshinau atushalapol a Nzamb. Mulong wak? Tong bil anch mbay ney mwin Kristu—chilakej, muntu udia mukurump ap chibol—wasal chitil chijim. Ap chikwikal nchik anch mukadivar ap nambaz wakurumbukin? Ap kand chikwikal nchik anch pamwing ap muntu kanang wikal mwin kupumbuk, ni wasambish kulond anch tudiap kwetu mu uyakin? Anch yom mudi yiney yashiken, ov, ukwipwakal ni kulik kumusadin Yehova? Dilejan twilejidinaku diawiy ed: Anch ritiy rey mudiay Nzamb rimen ching kusu kwau pa yom yisadinau antu akwau pa ndond pa kwimen pa urund wey wa piswimp ni Yehova, ritiy rey rikwikalap kwau rikash. Mutapu wiyovila piur pa Yehova ni antu end ukutwish kukubachik kukudish ritiy mu chilik kanang. Pakwez chidi kand cha usey nakash kwilej Bibil chikurikina, kwov kurumburik kwa yom wilejina ni kukimbijol kand mulong wa kwikal nich kashinsh anch yom wilejina wawiy kamu uyakin piur pa Yehova. Ufanyidin amwiney kwikal nich kashinsh anch yom yilondinay Bibil piur pa Yehova yidi yakin.—Rom 12:2. w20.07 8 par. 2-3
Diakasatu, 9 Ngond wa 11
Uyikwashany aziyila.—Mid. 20:35, TMK.
Kudi yilakej yivud yimekeshina anch angel akat kutukwashang kuyijingunin antu alikina kal kukumangan ni kusal mudimu wa kulejan pakwez akatina kumuchirikin Yehova. (Kuj. 14:6) Chilakej, Silvio wa mwi ngand ya Équateur wamulembilang Yehova chisu chawonsu chakwel aman muntu ukutwisha kumukwash. Padingay ukat kulembil, akokala ku chikumbu chend. Amakurump aad ading pa chis. Dichuku dinidia, amakurump inay ading ni musangar ujim wa kusambish kumukwash mukadivar winou. Tukwikal ni musangar nakash anch twayikwash antu aziyina mu spiritu kumuchirikin Yehova. Shinshikin yom yilondinay mukadivar Salvador, udia chibol wasala usu wa kuyikwash antu alikina kal kukumangan ni kusal mudimu wa kulejan, ulondin anch: “Yisu yimwing nikat kudil mansoj ma musangar. Chikat kwinsangaresh nakash anch naman anch Yehova wamupandish kal mukoku wend mu mangand ma Satan ni kuman anch nading ni dilau dia kusal pamwing ni Yehova mu chisend chinech.” Anch walikin kal kubombakan pamwing nau atushalapol a Yehova, ukutwish kwikal nich kashinsh anch Yehova udandamedin kukukat. Ukatin anch uchirik kudi ndiy, ukukwak nich musangar nakash. w20.06 29 par. 16-18
Diakanying, 10 Ngond wa 11
‘Ukez kamumanany Mulej wen Mujim.’—Isay 30:20.
Mulong udi “Mulej [wetu] Mujim,” Yehova utwinkishin yilakej mu Dizu diend mulong wa kutufundish nich. (Isay 30:21) Patukata kutongijokin pa nsangu jidia mu Bibil, tukat kwilej piur pa antu amekesha mikadil yimusangareshina Nzamb. Tukat kudiosh kand malejan patukata kushinshikin yom yayishikena antu akanganya kumekesh mikadil yiney yiwamp. (Kus. 37:37; 1 Kor. 10:11) Tongijokin pa yom yamushikena Mwant Saul. Kwinsambishin wading muntu wikepishina. Wading wij mimbu yend ni widjidjeka pa kwitiy yisend yivud. (1 Sam. 9:21; 10:20-22) Pakwez, mu kusut kwa chisu, Saul wamatika mimbu yend. Wamekesha mwikadil wa kwitutul chisu chikemp kupwa kwa kwikal mwant. Dichuku dimwing waburena kushimpish muchim chisu chading chimuchingedinay muprofet Samwel ni wapesha yakupesh ap anch kadingap ni mbil ya kusal mwamu. Mudi chibudikin, Saul washadisha dilau dia Yehova ni disudien washadisha want wend. (1 Sam. 13:8-14) Tumekeshin anch tudi in manangu anch twadiosh malejan kusutil chilakej chinech chitubabeshina ni anch twipuk kusal yom twakad kwikal ni mbil ya kusal. w20.08 10 par. 10-11
Diakatan, 11 Ngond wa 11
Uyilimishany adia pakach pen akata kukutakelany . . . mwi Nsalejetu.—1 Tes. 5:12.
Chidi chakin anch Yehova wapanin kal ‘yipan mudi antu’ mu dirijek diend kusutil Kristu. (Efes 4:8) Pakach pa ‘yipan mudi antu’ yiney padi akadivar asadina Chisak Chitakedila, ankwash a Chisak Chitakedila, akadivar asadina mu Komite wa Mutiy, atulam a minyingumuku, akadivar akata kufumban ku Mashikol ma Want, amakurump a chikumangen ni ankwash a mudimu. Akadivar inay awonsu ayitonda kusutil spiritu utumbila wa Yehova mulong wa kulam amikoku a usey a Yehova ni kukasikesh yikumangen. (1 Pita 5:2, 3) Akadivar akat kuyitond kusutin spiritu utumbila mulong wa kuwanyish yisend kushalijan. Chilakej, makas ap mend makat kusal mulong wa kukwash mujimbu wawonsu. Chilik chimwing, mudi mutapu ukata kusal yid kushalijan ya mujimbu, akadivar akatau kutond kusutil spiritu utumbila akat kusal midimu yikash mulong wa kukwash chikumangen chawonsu. Akadivar inay kakatap kusal yom mulong wa kwikimbin ntumb. Pakwez akat kusal usu wa kuyikasikesh akadivar ni anambaz nau. (1 Tes. 2:6-8) Tumujikitishin nakash Yehova mulong wa akadivar inay akata kutek maswir ma antu akwau pa ndond ya kusambish! w20.08 21 par. 5-6
Diampos, 12 Ngond wa 11
‘Yangany . . . yikadishany in kwilejam.’—Mat. 28:19, 20
Diyingishin dimwing pakach pa mayingishin matubachikina kulejan did mulong antu “aziyin ni kujilijil mudi amikoku akad kafung” ni akwet kuswir kwa kwilej uyakin piur pa Want. (Mat. 9:36) Yehova ukatin anch antu a mitapu yawonsu ikala ni ronganyin rakin ra uyakin chakwel apanda. (1 Tim. 2:4) Anch twatongijokin piur pa mutapu mudimu wa kulejan ukutwisha kupandish antu, tukukat kusal mudimu winou. (Rom 10:13-15; 1 Tim. 4:16) Niyetu tufanyidin kwikal nich yom yiwamp ya kusal nich mudimu ni kwijik mutapu wa kuyisadin yom yiney. Yesu wayifundisha in kwilejend mutapu wa kulejan. Wayileja yom yifanyidinau kusend, ndond yifanyidinau kulejan ni yom yafanyinau kulond. (Mat. 10:5-7; Luka 10:1-11) Nlel, dirijek dia Yehova ditwinkishin Mushet wa Yom ya Kufundish Nich yitukwashina kwikal in kulejan awamp. Ni akat kutufumb mutapu wa kusadin yom yiney. Kufumb kwinoku kukat kutukwash kwikal nich kashinsh ni kukat kutwinkish kand ukaliweny tuswirikedina mulong wa kwikal in kulejan awamp.—2 Tim. 2:15. w20.09 4 par. 6-7, 10
Diarubing, 13 Ngond wa 11
Kwikil chom chikwau chinsangarishina mudi pinateshila anch, anam adandamedin [kwendil] mu uyakin.—3 Yoh. 4.
Ukutwish kutongin musangar wovay kambuy Yohan chisu chateshay anch antu akwashay kwilej uyakin ading adandamedin kumusadin Yehova nich kushinshaman? Arisha ni yikokujol yivud, ni Yohan wasala usu nakash mulong wa kukasikesh ritiy ra in Kristu inay ashinshamena amanay mud anend a mu spiritu. Chilik chimwing, tukat kwov musangar nakash anch an tuvadina ap a mu spiritu ipan kud Yehova ni adandamen kumusadin. (3 Yoh. 3) Piswimp mu muvu wa 98 C.C., chawiy chisu chamubachikau Yohan kud spiritu wa Yehova kufund mikand yisatu. Chitongijok cha mikand yiney yisatu chading cha kuyikasikesh in Kristu ashinshamena chakwel alam ritiy rau mudiay Yesu ni adandamen kwendil mu uyakin. Yohan wading wiyakamishin nakash mulong wa chibachikin chiyimp chadingau nich alej a makasu pa yikumangen. (1 Yoh. 2:18, 19, 26) In kupumbok inay afangang mu kan anch amwij Nzamb, pakwez kaziyinangap kwau kwi mbil ja Yehova. w20.07 20 par. 1-3
Diakajikamu, 14 Ngond wa 11
Umwitiyijany Nzamb, wingitiyijany kand am.—Yoh. 14:1.
Tukwet ritiy mu rusangu ruwamp tulejena, chawiy tukatin kurilejan kudi antu avud. Tukwet kand ritiy mu kushilamu kudia mu Dizu dia Nzamb. (Kus. 119:42; Isay 40:8) Twimedinap mutapu uprofet wa Bibil uwanyidina nlel. Twimedinap kand ayinetu mutapu mashakamin ma antu maswimpina anch asambish kusadin yiyul ya Bibil. Uman winou ukasikeshin kashinsh ketu anch muntu mwawonsu ukwet kuswir kwa kutesh rusangu ruwamp ra Want. Tukwet kand ritiy mudiay Yehova, musul wa uruu tukata kulejan, ni mudiay Yesu, udia mwant wa Want wa Nzamb. Chikalap nchik yom yikutwisha kutushiken, Yehova ukudandamen kwikal kwikang kwetu ni usu wetu. (Kus. 46:1-3) Chikwau kand, tukwet kashinsh anch ap anch udi mwiur, Yesu ukat kusadin usu ni ulabu wamwinkishinau kal kudi Yehova mulong wa kutakel mudimu wa kulejan. (Mat. 28:18-20) Ritiy rikat kutukwash kwikal nich kashinsh anch Yehova ukuyukish usu tusadina. w20.09 12 par. 15-17
Diakaad, 15 Ngond wa 11
Chom chasalangay kudi am chidi chom chiwamp cha ufun. . . . Wasal kal chom chikutwishay kusal.—Mar. 14:6, 8.
Yisu yimwing nambaz ukutwish kwikal ni kuswir kwa mwin kumulondin anch urishin ni chakamish kanang. (Isay 1:17) Chilakej, mwadiamufu ap nambaz wajipina kal uruw ni nfumwend ukutwish kwikal ni kuswir kwa mwin kumukwash kusalaku midimu yimwing yadia yifanyidinay kusal nfumwend. Nambaz wananapina kal ukutwish kwikal ni kuswir kwa muntu ukutwisha kumulondinaku kudiay dokter. Ap nambaz udia chibol ukwashina kand mu midimu yikwau ya dirijek, ukutwish kwikal ni kuswir kwa mwin kumulondin anch antu akwau asambish kumunyinyit anch kipaninap kamu kwend mu mudimu wa kulejan, mudi mutapu ukatay kusal muntu udia chibol. Shinshikin chilakej cha Yesu. Yesu wayilondinang anambaz nend in Kristu anch ayirumburish mu mutapu uyimp kudi antu akwau. Chilakej, wamulondina Mariy chisu chamulondau kudi mwanamakwend Mart. (Luka 10:38-42) Wamulondina kand Mariy kapamp kakwau chisu chamufishau nich kudi antu akwau ni kumulondol mulong wa mupak wakwatay. (Mar. 14:3-9) Yesu wajingunina mayingishin mamubachika Mariy kukwat mupak winou, kupwa wamujikitisha. Ni walejana kand anch chisal chiwamp cha mband winou akez kachilejan “ku mangand mawonsu kukez kalejanau rusangu ruwamp.” w20.09 24 par. 15-16
Diakasatu, 16 Ngond wa 11
Yilamany yisak ya amikoku a Nzamb akwinkishanyau, kangal wasalany mulong wakukushindilany, pakwez salany mudi mudia rusot ra Nzamb.—1 Pita 5:2.
Kafung muwamp wading wij anch amikoku akutwish kushadik. Ni anch mukoku wapumbuk mu chisak, kafung kamuzengolangap. Shinshikin chilakej chashay Nzamb chisu chayikwashay atushalapol end amwing alika kumusadin mu chisu kanang. Muprofet Yona wachina chisend chend. Ap mwamu, Yehova kamulikap kapamp kamwing. Mudi kafung muwamp, Yehova wamupandisha ni wamukwasha kwikal ni usu wading ukwetay nich kuswir mulong wa kuwanyish chisend chend. (Yona 2:7; 3:1, 2) Kupwa Yehova wasadina mutond wa yifukis mulong wa kumukwash Yona kwijik usey wa mwom wa muntu ni muntu. (Yona 4:10, 11) Chilakej chinech chitufundishin ik? Amakurump kafanyidinap kuyilik kapamp kamwing antu alikina kal kusal mudimu wa kulejan. Pakwez, amakurump afanyidin kusal usu wa kwijik diyingishin diamushikijang mukoku ku kupumbuk. Ni anch mukoku winou wamuchirikin Yehova, amakurump afanyidin kudandamen kumubangin nich rukat. w20.06 20-21 par. 10-12
Diakanying, 17 Ngond wa 11
Antu a Nzamb awiy akez kakwashau pakemp.—Dan. 11:34.
Kupwa kwa want wa Union Soviétique kuwa mu muvu wa 1991, atushalapol a Nzamb ading mwi ngand yiniya asangera ‘kaukwash kakemp’ mulong kayikangeshap kumusadin Nzamb mu chisu kanang. Mudi chibudikin, atwisha kulejan pakad kuyikangesh, ni pakad kulab kwikala yitot ya tunan twa in kulejan mu jingand jading mu Union Soviétique. Mu kusut kwa machuku, ngand ya Risi ni jingand jimunungina chikas jameken kwikal mwant wa kwiyand. Pakwel anch ngand yikal mwant wa kwiyand ap mwant wa kurul, yifanyidin kuwanyish yom yisatu: (1) kuyipompat atushalapol a Nzamb, (2) kumekesh kusutil yisal yau anch ngand yiney yidi mukankuny wa Yehova ni wa antwend, ni (3) kurish ni want ukwau mulong wa kufil kwikal piur pa mant mawonsu. Risi ni jingand jimunungina chikas akat kuyipompat atushalapol a Nzamb kusutil kukangesh mudimu wa kulejan ni kuzengol yitot ya tunan twa akadivar ni anambaz. Yisal yau yimekeshin patok anch amukisin Yehova ni atushalapol end. Ni akat kurish ni mwant wa kurul, Dikand Dia pa Mangand Mawonsu Dia Angleter ni Amerik. w20.05 12-13 par. 3-4
Diakatan, 18 Ngond wa 11
Babal kand ku malejan mey.—1 Tim. 4:16.
Mulong kud kukwatijan pakach pa malejan ni mudimu wa kwikadish in kwilej, chawiy tukatin kwikal alej awamp. Tukat kutakel mamiliyon ma malejan ma Bibil pa mangand mawonsu. Tukatining nakash yom yidia mu Bibil tuyifundishina antu akwau. Chawiy, tukutwish kuwil mu mupit wa kukat kulond nakash piur pa uyakin wa Bibil twija. Pakwez, anch utakedin Dilejan dia Chinong cha Kalam, Dilejan dia Bibil dia Chikumangen, ap anch wilejin Bibil ni muntu, ufanyidinap kulond nakash. Mulong wa kumulik Bibil afundisha, mulej ufanyidin kwilam ni kafanyidinap kurumburil yom yawonsu yijay piur pa verse kanang wa Bibil ap piur pa mutu wa mulong kampand. (Yoh. 16:12) Pakish kwisikesh ronganyin ra Bibil wading nich chisu watambula dibatish ni ronganyin ukweta katat. Chimeken anch wading kwey wij uyakin wa pa dishin chisu watambula dibatish. (Heb. 6:1) Chita mivu yivud chakwel wilej yom yawonsu wija katat, chawiy kangal wapakish kumufundish mwin kwilej yom yawonsu kapamp kamwing. w20.10 14-15 par. 2-4
Diampos, 19 Ngond wa 11
Winou nsongamabay, mwan a Mariy.—Mar. 6:3.
Yehova wamutondina Yesu anvaj awamp. (Mat. 1:18-23; Luka 1:26-38) Mazu malonday Mariy nich muchim wend wawonsu mafundinau mu Bibil mamekeshin anch wading umukatin Yehova nakash ni wading ukatin kand Dizu diend. (Luka 1:46-55) Ni mutapu waziyinay Josef ku umutakel wa Yehova umekeshin anch niyend wading umukatin Nzamb ni wading ukatin kumusangaresh. (Mat. 1:24) Vurik anch Yehova katondap antu akweta yom yivud ya ku mujimbu mulong wa kwikal anvaj a Yesu. Mulambu wapeshay Josef ni Mariy kupwa kwa kumuval Yesu umekeshin anch ading kwau atuzwendj. (Luka 2:24) Chimeken anch kadingap kwau ni nfalang ap yom ya ku mujimbu yivud, pakampwil mulong ading ni an sambwad ap kand ni kusuta. (Mat. 13:55, 56) Yehova wamuchidija Yesu ku ubaj umwing, pakwez kamuchidijap ku ubaj wawonsu. (Mat. 2:13-15) Chilakej, anamakwend a Yesu amwing kamwitiyijap, amulik anch kadiap Mesia. (Mar. 3:21; Yoh. 7:5) Chimeken anch Yesu warisha kand ni chakamish cha rufu ra tatukwend wa katwumb, Josef. w20.10 26-27 par. 4-6
Diarubing, 20 Ngond wa 11
Kinikukushap, kinikez kakulikap chikupu.—Heb. 13:5.
Ov, wiyovilap kal chisu urishina ni milong mud ud diamwiney ni kwikil mwin kukukwash? Antu avud iyovil kal mwamu, ap kand atushalapol ashinshamena a Yehova. (1 Ant 19:14) Anch wawiy mutapu wiyovila, vurik anch Yehova washilamu anch: “Kinikukushap, kinikez kakulikap chikupu.” Chawiy tukutwish kulond nich kashinsh kawonsu anch: “[Yehova], ndiy mwin kwinkwash, kinikez kwovap wom.” (Heb. 13:5, 6) Mazu minam kambuy paul wayifundinam in Kristu ading ku Yuda piswimp mu muvu wa 61 C.C. Mazu mend matuvurishin yom yafunday nfund a kuseng mu Kuseng 118:5-7. Mud nfund a kuseng, Paul wading wij kusutil yom yamushikena anch Yehova ndiy wamukwasha. Chilakej, mivu yaad kurutu afunda mukand wend kudi in Hebereu, Paul wasala weny umwing wa ubaj nakash pa karung mulong kwatuta rinkind mukash. (Mid. 27:4, 15, 20) Kurutu kwa weny winou ni chisu chadingay mu weny winou, Yehova wamukwasha Paul mu mitapu kushalijan. w20.11 12 par. 1-2
Diakajikamu, 21 Ngond wa 11
Kangal walond anch: “Mulong wak machuku masutila mading mawamp kupandankan ma katat?”—Mul. 7:10.
Mulong wak chidiap cha manangu kudandamen kutong anch mashakamin metu mading mawamp nakash pakur? Kutongin nakash pa mwom uwamp twading nich kukutwish kutubachik kuvurik ching kusu kwau yom yiwamp twading nich pakur. Vurik chilakej cha in Isarel a pasak. Kupwa kwa kudiokal mu Idjibit, avuramena pakad kulab mar mading mamenau mu Idjibit. Ashinshikina kwau ching pa yakudia yiwamp yadingau nich mwi ngand yiney. Alonda anch: “Tukat kuvurik ansh twadinga ni kudia chamwamu mu Idjibit, ni yibat, ni sausau, ni sabol wa mutapu ni mutapu, ni sabol wa didjimb dikash!” (Kuch. 11:5) Pakwez, ov, chakin kamu yakudia yiney ayidiangang “chamwamu”? Bwat. In Isarel akwata amin; ayimesha mar makash mu uswik kudi in Idjibit. (Kub. 1:13, 14; 3:6-9) Pakwez, avuramena mar minam mawonsu ni kukat anch ing achirikinang mashakamin mau makur. Ashinshikina pa yom yiwamp yadingau nich pakur pa ndond pa kushinshikin pa yom yiwamp yayisadinau kudi Yehova. Mwikadil wau wamusangareshap Yehova.—Kuch. 11:10. w20.11 25 par. 5-6
Diakaad, 22 Ngond wa 11
[Yehova] udi piswimp nau awiy akweta michim yinenganena, ukat kuyipandish akweta michim yakad ruchingej.—Kus. 34:19.
Yisu yimwing, tukutwish kutong anch mwom wetu ud kwau wiswimp ni “wizwil sens nich mar.” (Job 14:1) Chawiy, yisu yimwing tukutwish kuziy. Atushalapol a Yehova avud a pakur niyau aziya. Ni amwing akata kwau kufa. (1 Ant 19:2-4; Job 3:1-3, 11; 7:15, 16) Pakwez, Yehova wayongoja ni kuyikasikesh mulong ading amuchingejidin. Nsangu jau ajifunda mulong wa kutwongoj niyetu ni chakwel twilejin ku yilakej yau. (Rom 15:4) Tongin yom yamushikena Josef mwan a Jakob, Mu chisu kwau chikemp, Josef wadia mwan ukatilau nakash kud tatukwend wikala muswik wakad usey wa muntu wakad kumwijik Yehova. (Dis. 37:3, 4, 21-28; 39:1) Mband a Potifar wamudimbena Josef anch wafilang kumulal ku usu. Pakad kushinshikin nawamp mulong, Potifar wamuteka Josef mu rukan, ni amukasa miyolal. (Dis. 39:14-20; Kus. 105:17, 18) Chakin kamu Josef wading kwend ukwet diyingishin dia kuziy! w20.12 16-17 par. 1-4
Diakasatu, 23 Ngond wa 11
Dijin diey aditumbish.—Mat. 6:9.
Yesu walejana anch minam madi pakach pa mazu ma usey nakash matufanyidina kulond mu malembil metu. Pakwez mazu minam malonday Yesu marumburikin ik? Kutumbish chom kanang kurumburikin kuchitokish ap kuchishitwish. Ap mwamu, antu amwing akutwish kwiyipul anch, ‘Ov, dijin Yehova kaditokishap kal ni kudishitwish kudiosh pakur?’ Mulong wa kwakul ku chipul chinech, tufanyidin bil kutongijokin piur pa kurumburik kwa dijin din. Dijin dia muntu dirumburikiningap kusu kubombakesh kwa mamuny mafundinau pa dipaper ni mutapu umatanginau. Bibil ulondin anch: “Dijin [diwamp] dipandiken dipit dijim.” (Jnsw. 22:1; Mul. 7:1) Mulong wak dijin dikwet usey ujim mwamu? Mulong dilejen kalimish ka muntu, charumburik anch yom yitonginau antu akwau piur pa muntu ukweta dijin dined. Chawiy mutapu ufundinau dijin pa dipaper—ap kand mutapu udijimbwilau—udingap kusu mulong ujim; yiding ya usey nakash yidi yom yitonginau antu pateshinau dijin dined. Pakatau antu kumudimben Yehova makasu, akat kuyipish kalimish kend. Chinech chikat kuyishikij antu ku kumufish nich Nzamb ni kutong nayimp piur pend. w20.06 2-3 par. 5-7
Diakanying, 24 Ngond wa 11
Mupim wam ukat kuzalizal. A! [Yehova], chisu ik chiukwinkwash?—Kus. 6:4.
Tukutwish pamwing ap kwiyakamish nakash mulong wa milong tukweta mu chilik cha kulik kand kutong piur pa yom yikwau. Chilakej, tukutwish pamwing ap kwiyakamish anch tukumanap nfalang ja kuland yom tuswirikedina, ap kwiyakamish anch tukutwish kuyel ni kushadish mudimu wetu. Tukutwish kand pamwing ap kwiyakamish anch tukushadish kushinshaman kwetu anch atwoz mulong wa kumubwambwil Nzamb. Piswimp ap Satan ukuyibachik antu end kuyirishikish atushalapol a Nzamb, chawiy tukutwish kwiyakamish piur pa yom tukusala anch aturishikish. Tukutwish pamwing ap kwiyipul anch: ‘Ov, chiyipin kwiyakamish piur pa yom mud yiney?’ Twij anch Yesu wayileja in kwilejend anch: “Kangal wiyakamishany.” (Mat. 6:25) Ov, Yesu wading ufidin kulond anch tufanyidinap kwiyakamish ap pakemp? Bwat! Twij nawamp anch pakur atushalapol amwing ashinshamena a Yehova arisha ni yakamish, pakwez Yehova kayilikap bwat. (1 Ant 19:4) Yesu wading ufidin kulond anch tufanyidinap kwiyakamish nakash piur pa kwikal ni yom tuswirikedina mu chilik cha kudiburil mudimu wa Yehova. w21.01 3 par. 4-5
Diakatan, 25 Ngond wa 11
Ikundj ndiy mwant wa mband.—1 Kor. 11:3.
Ikundj ukupan kuchind kud Yehova ni Yesu piur pa mutapu utakedinay dijuku diend. (1 Pita 3:7) Mulong Yehova ndiy Mwant udia piur pa dijuku diend didia mwiur ni pansh, ukwet ulabu wa kutek mbil jifanyidinau anend kulondul mu mashakamin mau ni kushinshikin anch ajisadidin. (Isay 33:22) Mulong Yesu ndiy mwant utakedina chikumangen, niyend ukwet ulabu wa kutek mbil ni kushinshikin anch ajilondwil. (Gal. 6:2; Kol. 1:18-20) Mud Yehova ni Yesu, in Kristu adia antakel a majuku akwet niyau ulabu wa kutek mbil piur pa majuku mau. (Rom 7:2; Efes 6:4) Pakwez, ulabu wau ukwet mimbu. Chilakej, mipak yend yifanyidin kwimen pa mbil ja Bibil. (Jnsw. 3:5, 6) Ni ntakel wa dijuku kakwetap ulabu wa kutek mbil piur pa antu akad kwikal a mu dijuku diend. (Rom 14:4) Chikwau kand, anch anend amakundj ni amband apam ni adiokal ku chikumbu, akudandamen kumulimish, pakwez kadiap kand mwinshin mwa umutakel wend.—Mat. 19:5. w21.02 2-3 par. 3-5
Diampos, 26 Ngond wa 11
[Lam] dijuku [diey] dia pakampwil.—1 Tim. 5:8.
Mutapu umwing ukutwishay ntakel wa dijuku kumekesh anch uyikatin antu a mu dijuku diend, ud kusutil kuyiwanyishin maswir mau ma ku mujimbu. Pakwez, ufanyidin kuvurik anch yom ya ku mujimbu yikutwishap kuwanyish maswir ma mu spiritu ma dijuku diend. (Mat. 5:3) Chisu chadingay Yesu pa mutond wa mar, wakata kwikal nich kashinsh anch akumuwanyishin Mariy maswir mend. Ap anch Yesu wading pifil, wamwita kambuy Yohan chakwel amulam makwend Mariy. (Yoh. 19:26, 27) Mukadivar udia ntakel wa dijuku ukutwish kwikal ni yisend yivud nakash ya usey. Ufanyidin kwikal ni mushiku mu mudimu wend wa ku mujimbu chakwel mwikadil wend umutumbish Yehova. (Efes 6:5, 6; Tit. 2:9, 10) Ni ukutwish kand kwikal ni yisend yikwau mu chikumangen, mud chisend cha ukafung ap kutakel mudimu wa kulejan. Pakwez, chikalap nchik yisend yiney, chid cha usey nakash anch ilejang Bibil pakad kujing pamwing ni mukajend ni anend. Antu a mu dijuku diend akumujikitish nakash mulong wa usu usadinay wa kuyikat, kuyiwanyishin maswir ma ku mujimbu ni kuyiwanyishin maswir ma mu spiritu.—Efes 5:28, 29; 6:4. w21.01 12 par. 15, 17
Diarubing, 27 Ngond wa 11
[Mband wa kashinsh] ukat kutal nawamp [yom] ya a dijuku diend.—Jnsw. 31:27.
Bibil urumburil yom yikutwishay kusal mband wakashinsh, chilakej ukutwish kutakel midimu yisadikina ku chikumbu, ukutwish kuland ap kulandish yom, ni yom yikwau kand. (Jnsw. 31:15, 16, 18) Mband kadiap mud muswik wakad mbil ya kulond yom yitonginay. Pakwez ikundj ufanyidin kumuchingejin ni kutesh yitongijok yend. (Jnsw. 31:11, 26) Mband ukusangar kumuziyin nfumwend anch nfumwend wamusadin mu mutapu winou wa kalimish. Ap anch Yesu wasalap nchik yom yijim nakash, kakatap kutong anch kumuziyin Yehova kukumupipej. (1 Kor. 15:28; Fil. 2:5, 6) Chilik chimwing, mband wakashinsh wimburijina chilakej cha Yesu kakutwishap kutong anch kumuziyin nfumwend kukumupipej. Ukat kumukwash nfumwend kadiap kwau kusu mulong umukatin, pakwez chakusambish mulong umukatin ni umulimishin Yehova. Pakwez, band mwin Kristu uziyidina kakumuziyinap nfumwend anch wamwit kubwambwil yijil ni mbil ja Bibil. w21.02 11 par. 14-15; 12 par. 19
Diakajikamu, 28 Ngond wa 11
Mar makat kulet usu wa kudandamen.—Rom 5:3.
Kumukat Nzamb kukat kuyikwashang atushalapol end kujijamen rupompat. Chilakej, chisu dirumburish dijim dia in Yuda diayikangesha atwimbuy kulejan, kumukat Nzamb kwayibachika “kumuziyil Nzamb kupandikan kuyiziyil antu.” (Mid. 5:29; 1 Yoh. 5:3) Rukat riner rishinshamena rikat kuyikwash kand akadivar netu avud nlel unou kwiman dang, pakatau kuyipompat kud maguvernema ma chisum makweta usu. Pa ndond pa kuziy, tukat kujijamen rukis ra mangand nich musangar. (Mid. 5:41; Rom 5:4, 5) Pamwing ap choziu chijim turishina nich rid rupompat ra antu a mu dijuku dietu. Anch twasambish kwilej uyakin, antu amwing a mu dijuku dietu akutwish kutong anch twapumbuk kal. Akwau akutwish kutuman mud twazarik kal. (Ilakej ni Marko 3:21.) Pamwing ap akutwish kusambish kutuzengol nakash. Pakwez tufanyidinap kushimok. Yesu walonda anch: “Akankuny ayimp a muntu akez kikal ching antu a mu dijiku diend.”—Mat. 10:36. w21.03 21 par. 6-7
Diakaad, 29 Ngond wa 11
Muntu mwawonsu ufanyidin kuswakal kutesh, pakwez ashimpish muchim pakulond.—Jak. 1:19.
Anch wamutwalaku mukwen ku dilejan diend dia Bibil, tang matu nakash chisu chisambinay ni mwin kwilej wend. Mwamu ukutwish kukwash pa chisu chiwanyidina. Pakwez, ufanyidin kusadin nkeu. Chilakej, ufanyidin kwipuk kulond nakash, ap kumukaturij mulej utakedina dilejan dia Bibil, ap kand kuswimp mutu wa mulong. Pakwez ukutwish kulond mazu makemp, kulet chilakej, ap kusadin chipul kanang mulong wa kumukwash mwin kwilej kutesh nawamp dinans kanang. Yisu yimwing, ukutwish kuman anch ukwetap kwey kuswir kwa kulond yom yivud chisu cha dilejan. Pakwez kumujikitish mwin kwilej ni kumekesh anch umubangidin chakin kamu kukutwish kumukwash kuya kurutu. Anch chid cha ukwash, ukutwish kumulej mwin kwilej wey mu wiswimp mutapu wileja uyakin, mutapu wapandikana choziu kanang, ap kand mutapu Yehova wakukwashay mu mwom wey. (Kus. 78:4, 7) Pamwing ap yom yiney yawiy yikwetay mwin kwilej wey kuswir kwa kutesh. Yom yiney yikutwish kukasikesh ritiy rend ni kumukasikesh kand chakwel adandamen kuya kurutu ni kushiken ku kutambul dibatish. w21.03 10 par. 9-10
Diakasatu, 30 Ngond wa 11
‘Ikadishany antu a ku michid yawonsu in kwilej.’—Mat. 28:19.
Nany uwanyidina ntumb ja yibudikin yawonsu yiwamp tutanina mu mudimu wa kulejan? Paul wakula chipul chinech chisu chafunday mazu malondwilaku am ku chikumangen cha Korint anch: “Am nakuna mbut, chad Apolo wichilap mem, pakwez Nzamb ndiy waminyisha mbut. Kukun mbut ap kwichilap mem kichidiap chom chijim. Mudimu ujim udi wa Nzamb, ndiy ukata kukudish mbut.” (1 Kor. 3:6, 7) Mudi Paul, tufanyidin chisu chawonsu kumutumbish Yehova mulong wa yibudikin yawonsu yiwamp tusangaredina mu mudimu wa kulejan. Mutapu ik tukutwisha kumekesh kujikitish kwetu mulong wa dilau tukweta dia “kusal mudimu pamwing” ni Nzamb, Kristu ni angel? (2 Kor. 6:1) Tukutwish kusal mwamu kusutil kukimb mitapu ya kulejan rusangu ruwamp nich mushiku. Tufanyidinap kwetu ching kukun mbut ja uyakin pakwez tufanyidin kand kujichil mem. Anch muntu wamekesh kusanger uruu, tufanyidin kusal usu wa kuchirik mulong wa kusambish nend dilejan dia Bibil. Anch mwin kwilej wadandamen kuya kurutu, tukat kusangar nakash anch twaman mutapu umukwashinau mwin kwilej wa Bibil kudi Yehova kuswimp yitongijok ni yovil yend. w20.05 30 par. 14, 16-18