Ngond wa 9
Diarubing, 1 Ngond wa 9
Anch muntu utongil anch: “Nidi mwin kumwitiyij Nzamb,” pakwez kalaminap rudim rend, ritiy rend ridi ramwamu, ukat kwidimb amwinend.—1 Jak. 1:26.
Anch twasadin nawamp chipan chetu cha kulond, tukwimekesh ayinetu patok kud antu akwau anch tud atushalapol a Yehova. Tukuyikwash antu atunyingumukina kuman patok kushalijan kudia ‘pakach pa muntu umusadidila Nzamb ni muntu wakad kumusadil.’ (Mal. 3:18) Shinshikin mutapu wamekana uyakin winou mu mwom wa nambaz Kimberly. Ayinkisha ku shikol mudimu wa kusal pamwing ni mbay nend. Kupwa kwa kusal nend pamwing, mbay nend wa shikol wajingunina anch Kimberly wading ushalijadin ni ansand a shikol akwau. Kadingap kuyilondang antu nayimp kuns, walondang mu mutapu wa kalimish, ni kabudishangap mazu mayimp mu kan mwend. Mbay a shikol wa Kimberly wasangera nakash mwikadil winou ni witiya kwilej Bibil. Chikat kumusangaresh Yehova mud ik anch twalond mu mutapu ukata kuyipwitin antu ku uyakin! Etu awonsu tukatin anch mutapu wetu wa kulond umutumbishina Yehova. w22.04 5-6 par. 5-7
Diakajikamu, 2 Ngond wa 9
Ambandn . . . ading ni kuyisadil kuyikwash ku yom yau.—Luka 8:3, TMK.
Yesu pamukamuninay Mariy wa ku Magadala ku usu wa ayilembil sambwand! Muchim wa kujikitish wamubachika kwikal mwin kwilej wa Yesu ni kusadin chisu chend, usu wend, ni yom yend ya ku mujimbu mulong wa kumukwash Yesu mu mudimu wa kulejan. (Luka 8:1-3) Ap anch Mariy wajikitisha nakash mulong wa yom yamusadinau kud Yesu, pakwez kadingap katongidina anch Yesu ukumusadin kand yom yijim nakash mu machuku ma kurutu. Wafanyina kuyipanin antu mwom wend, “chakwel muntu mwawonsu ukumwitiyija ndiy” ez ikal ni mwom wa chikupu. (Yoh. 3:16) Mariy wamekesha kand anch umujikitishin Yesu kusutin kushal ushinshamena. Pading pamenay Yesu mar pa mutond wa mar, Mariy wading pinipa mulong wa kumubangin ni kuyongoj antu akwau niyau ading pinipa. (Yoh. 19:25) Kupwa kwa rufu ra Yesu, Mariy ni amband akwau aad aya kwi nzay ni many ma res ruwamp mulong wa kumupan Yesu. (Mar. 16:1, 2) Yehova wamuyukisha nakash Mariy mulong wa kushinshaman kwend. Wikala ni dilau dia kumanijan ni kwambamb ni Yesu pavumbukay, dilau diaburenau in kwilej avud.—Yoh. 20:11-18. w23.01 27 par. 4
Diakaad, 3 Ngond wa 9
Am nikatil ing wadi utalela ap ing wadi uswanyina!—Kuj. 3:15.
Chawiy, tufanyidinap kutongijok anch mulong twamusadidin kal Yehova kudiokal pakur, tukwetap kand kwetu kuswir kwa kumusadin nlel. Ap anch nlel tukutwish kwikal ni mimbu ya kusal yom yimwing kusutamu pasak, tufanyidin kudandamen kushal akwatikena mu “midimu ya Nsalejetu,” kushal iminya dang ni achila ku mes djat ni kwinsudien. (Kor. 15:58; Mat. 24:13; Mar. 13:33) Tufanyidin kwikal nich mushiku ni kumwifukwil Yehova nich muchim wetu wawonsu. Yesu wisambina milong kushalijan mu uruu watumay kud in Kristu a ku Laodisey. Ading nich “kalengidij” mu difukwil diau. Mulong wa kalengidij kinak, Yesu wayela anch ading mu mwikadil wa “ntany, ni chimana mar.” Ading afanyidin kumekesh mushiku ujim mulong wa Yehova ni difukwil diend. (Kuj. 3:16, 17, 19) Dilejan ik tukutwisha kudioshaku? Anch twashadishin kal mushiku wetu mu chilik kanang, tufanyidin kwikal in kujikitish nakash mulong wa yom yitusadidinay Yehova ni dirijek diend. (Kuj. 3:18) Tukatinap ap pakemp kwipan mu kukimb mwom usangareshina mu chilik cha kwikal ni kampuw ni kutek mijikit ya mu spiritu pa ndond ya kaad. w22.05 3-4 par. 7-8
Diakasatu, 4 Ngond wa 9
Kwa [Yehova] kudi mukand wafundau yivurikish ya antu amwovila [Nzamb] wom.—Mal. 3:16.
Kudiosh mivu yivud, Yehova wasambishin kal kufund mukand umwing wa pakampwil. Mukand winou ukwet majin ma antu, kusambishin pa dijin dia kaman wa kusambish ushinshamena, Abel. (Luka 11:50, 51) Kudiosh kamu chisu chinicha, Yehova ukat kudandamen kuwej majin mu mukand winou, ni nlel mud mamiliyon ma majin. Mu Bibil, mukand winou autazukin anch “mukand wa mwom.” (Mal. 3:16; Kuj. 3:5; 17:8) Buku winou wa pakampwil ukwet majin ma antu awonsu akata kumusadin Yehova nich kalimish kakurikina, ni akatina dijin diend. Akwikal ni mutapu wa kutambul mwom wa chikupu. Nlel akutwish kufund dijin dietu mu mukand winou anch twakudish urund wa piswimp ni Yehova, urund wimedina pa yakupesh ya difut ya Mwanend, Yesu Kristu. (Yoh. 3:16, 36) Twikal ni ruchingej ra kuya mwiur ap ra kushakam pansh, etu awonsu tukatin anch majin metu amafund mu mukand winou. w22.09 14 par. 1-2
Diakanying, 5 Ngond wa 9
Sakudimban, ndiy kamu wayidimba, amudjibula mu Dijiy dia Kasu kakat kulabukang nich mayal mapidilau anch, “soufre.”—Kuj. 20:10.
Buku wa Kujingunik wisambidin piur pa “iyazangomb mujim [musuz].” (Kuj. 12:3) Iyazangomb winou urishin njit pamwing ni Yesu ni angel end. (Kuj. 12:7-9) Uyirishikishin atushalapol a Nzamb, ni upanin ulabu wend kud annam a yidiany, ap anch maguvernema. (Kuj. 12:17; 13:4) Nany udia iyazangomb? Ud “nnak mukur wapilau anch, [Satan Djabul].” (Kuj. 12:9; 20:2) Ndiy uyitakedila akankuny awonsu a Yehova. Yom ik yikumushikena iyazangomb? Kujingunik 20:1-3 urumburil anch mwangel umwing ukumudjibwil Satan mu dibuku diakad musul, dikwikala kud ndiy mud rukan. Pa chisu chikwikalay mu dibuku dined, Satan “kakutwishap kuyidimb in michid kapamp kakwau, djat ni pakupwila mivu kanan.” Disudien, Satan ni ayilembil end akuyishesh rawonsu, ni kusheshik kwinoku akufanakeshin ni kuyidjibwil mu “dijiy dia kasu kakat kulabukang nich mayal mapidilau anch, ‘soufre.’” Tong mutapu ukwikala mangand makad Satan ni ayilembil end. Chikwikal chirung cha musangar nakash mud ik! w22.05 14 par. 19-20
Diakatan, 6 Ngond wa 9
Chad asambisha kusal mudimu [ukash] chakwel ikwasha amwinend ni kuyikwash kand aburedina.—Efes 4:28.
Yesu wading nsal a mudimu wa usu. Padingay nsangarum pa divu, Yesu wasalang mudimu wa kufet mabay. (Mar. 6:3) Pakad kwidjidjek, anvaj end asangera nakash ukwash wend chisu chading chisadinau usu nakash wa kuwanyish maswir ma dijuku diau. Mulong Yesu wading muntu uwanyidina, wafanyina kand kusal mudimu wend wa kusong mabay mu mutapu uwanyidina, ni antu avud afanyina kusanger mudimu wend! Chimeken anch Yesu wasangera nakash mudimu wend. Pakwez, chikalap nchik mudimu wa kumujimbu wasalangay, witekinang kand chisu mulong wa kusal yom ya mu spiritu. (Yoh. 7:15) Kupwa, mulong wading mwin kulejan wa chisu chawonsu, wayiyula in kwilejend anch: “Kangal wasurubany kusu yakudia yikata kuvund, pakwez surubany yakudia yikata kulet mwom wa chikupu.” (Yoh. 6:27) Ni mu Mafundish mend ma pa Mukandu, Yesu walonda anch: “Kumangejinany mapit men mwiur.” (Mat. 6:20) Manangu ma Nzamb matukwashin kwikal ni chitongijok chiwamp piur pa mudimu wa ku mujimbu. Mud in Kristu, atufundishin kal kusal ‘mudimu ukash . . . , mudimu uwamp.’ w22.05 22 par. 9-10
Diampos, 7 Ngond wa 9
‘Makwey ukusangar.’—Jnsw. 23:25.
Yunis wamushila Timote chilakej chiwamp. Timote wafanyina kuman anch yisal ya makwend yimedin pa rukat rikurikina radingay nich mulong wa Yehova ni anch kumusadin Yehova kwamuletina makwend musangar. Chisik chimwing nlel, amaku avud ayikwashin kal antu a mu majuku mau kumusadin Yehova pakad “kuswir kwa kulond dizu.” (1 Pita 3:1, 2) Niyey ukutwish kusal mwau. Mutapu ik? Tek urund wey ni Yehova pa ndond ya kusambish. (Kuv. 6:5, 6) Usadin usu nakash wa kwipan mud mukat kusalau amaku avud. Ukat kwikish chisu, nfalang, tul, ni yom yikwau mulong wa kuwanyish maswir ma ku mujimbu ma aney. Pakwez ufanyidinap kukwatikan nakash mulong wa kuyiwanyishin maswir minam mu chilik cha kuburen chisu cha kubangin urund wey ni Yehova. Chisu chawonsu ishilang chisu mulong wa kulembil, kwilej Bibil pakampwil, ni mulong wa kukumangan. Anch wasal mwamu, ukukasikesh urund wey ni Yehova ni kusha chilakej chiwamp mu dijuku diey ni kud antu akwau akunyingumukina. w22.04 16 par. 1; 19 par. 12-13
Diarubing, 8 Ngond wa 9
Sal nich kurumburish pakach pa atushalapol ey. Mufisha nich ufila nich ni kumwazuk kuyip kwend pa mutu pend, chad muyingisha muntu utentamina mud mudia kutentam kwend.—1 Ant 8:32.
Rid rongoj mud ik pa kwijik anch tukwetap chisend cha kukwat mupak piur pa mutapu ufanyidinau kumurumburish muntu! Mulong Yehova ndiy Nkalansambu Mujim, ndiy ukuwanyisha chisend chinech cha usey nakash. (Rom 14:10-12) Tukutwish kwikal nich kashinsh anch ukurumburish chisu chawonsu kukwatijan ni mbil jend jiwanyidina piur pa kuwap ni kuyip. (Dis. 18:25) Kakutwishap ap pakemp kusal chom chakad kutentam! Tuchingedin nich impu chisu chikudioshay Yehova yibudikin yawonsu yiyimp ya kuburen kuwanyin ni chitil. Pa chisu chinicha, Yehova ukupwish rawonsu kusansan twovila ku mujimbu ni mu manangu. (Kus. 72:12-14; Kuj. 21:3, 4) Tukez kuyivurikap kand ap pakemp. Pituchingedina kuwanyin kwa chisu chinech, tujikitishin nakash pa kwijik anch Yehova watwinkishin kal ukaliweny wa kumwimburij kusutin kuyilikishin antu akwau. w22.06 13 par. 18-19
Diakajikamu, 9 Ngond wa 9
Ov, Nkalansambu wa mangand mawonsu kakusalap chitentamina?—Dis. 18:25.
Nkalansambu muwamp ufanyidin kwijik nawamp chijil. Ufanyidin kwijik nawamp kuwap ni kuyip. Chom ik chikwau chimwitina nkalansambu muwamp? Chimwitin kushinshikin nawamp uman wawonsu kurutu kwa kurumburish. Pa mulong winou, Yehova ndiy kusu uwanyidina kwikal Nkalansambu. Chinyim ni ankalansambu a chiwuntu, Yehova ukweting uman win wawonsu piur pa mulong win wawonsu. (Dis. 18:20, 21; Kus. 90:8) Kakatap kwimen pa yom yimenau ni yiteshinau antu. Wij nawamp mutapu yilim twaswana kud anvaj etu, mutapu watulilau, ndond twapamina, ni kuburen ukash uwamp wa mu manangu ni wa ku mujimbu, yikweta yibachikin pa yisal yetu. Yehova ukat kuman kand yom yidia mu muchim. Ukat kuman nawamp mutapu yibachikin, yitongijok, ni yovil, yikata kwikal ni usu pa yisal ya muntu. Kwikil chom chikutwisha kujingam ku mes mend. (Heb. 4:13) Chawiy anch Yehova wamulikishin muntu, chid mulong wij yom yawonsu piur pa yom yasadikang. w22.06 4 par. 8-9
Diakaad, 10 Ngond wa 9
Yawonsu yikwetay muntu, ukez kuyipan mulong wa mupim wend.—Job 2:4.
Tufanyidin kudimukin nakash milad yasadinay Satan pantaliken ni Job, mulong Satan ukat kusadin milad yiney yimwing pantaliken ni yetwetu nlel. Satan ulondin anch tumukatinap chakin kamu Yehova Nzamb, ni anch tukumomb nyim anch chitwitin kuchidij mwom yetu. Satan walonda kand anch Nzamb katukatinap ni kamenap usu tusadina mulong wa kumusangaresh. Chawiy, mulong twij nawamp yom yitonginay Satan kusal, tukutwishap kwitiy makasu mend. Tufanyidin kuman chisu turishina nich yikokujol mud chisu tufanyidina kwilej kwiyijik nawamp ayinetu. Yikokujol yarishay nich Job yamukwasha kujingunin pa ndond paziyinay ni kupawapish. Chilakej, wajingunina anch ufanyidin kukudish nakash mwikadil wa kwikepish. (Job 42:3) Niyetu tukutwish kwilej yom yivud piur pa ayinetu chisu turishina ni chikokujol. Anch twajingunin pa ndond patuziyina, tufanyidin kusal usu wa kupakasikesh. w22.06 23 par. 13-14
Diakasatu, 11 Ngond wa 9
‘Udiany atuman am, mwamu mulondilay Yehova’, ‘kashalapol wam natonda.’—Isay 43:10.
Yehova utukanin anch ukutukwash. Chilakej, kurutu kwa kulond anch: “En udiany atuman amam,” Yehova walonda anch: “Anch wasutilany pa difut dilemp, nikwikal ni yenen. Anch wamananyap nchik mar, ukupandany kwen. Anch wasutilanyap nchik mu kasu, kiukutemanyap. Yakamish yikash kiyikez kakusheshanyap.” (Isay 43:2) Pitukata kusal mudimu wa kulejan, yisu yimwing tukat kutan yikangesh tukutwisha kufanakesh nich difut, ni kasu. Ap mwamu, Yehova ukat kutukwash chakwel tudandamena kulejan. (Isay 41:13) Antu avud nlel alikin kutesh uruu tulejena. Tufanyidin kulam mu manangu anch chinech chimekeshinap anch tusadinap nawamp mudimu wetu wa kulejan. Chikat kutukasikesh pa kwijik anch Yehova ukat kusangar anch twadandamen nich kushinshaman kulejan uruu wend. Kambuy Paul walonda anch: “Nzamb ukez kamufut muntu ni muntu mudi mudia mudimu wend.”—1 Kor. 3:8; 4:1, 2. w22.11 4 par. 5-6
Diakanying, 12 Ngond wa 9
Ikalany nich yaku yiwamp pakach pa antu a michid yikwau.—1 Pita 2:12.
Nlel,tumen nich mes metu mutapu uwanyidina mauprofet ma Bibil. Antu ‘a mazu ma michid yawonsu’ akat kwilej kulond ‘dizu dishitwila’ dia uyakin wa Bibil. (Zak. 8:23; Sof. 3:9) Antu 8 000 000 ni kusut adia mu jingand 240 ad mu dirijek dia Yehova, ni muvu ni muvu tunan ni tunan twa antu akat kuyibatish! Chawiy, yidia ya usey nakash udiap uvud wa antu, pakwez mikadil ya mu spiritu, ‘wuntu usu,’ ukatau kudjal in kwilej inay asu. (Kol. 3:8-10) Antu avud alikap mwikadil wijondila, chisum, katond, ni kasolikany ka wanangand. Uprofet udia mu Isay 2:4 ukat kuwanyin; antu inay ‘kilejinap kand kurish njit.’ Mulong tusadin usu wa kudandamen kudjal wuntu usu, mwikadil wetu ukat kuyipwitin antu ku dirijek dia Nzamb, ni tumekeshin anch tumulondwil ntakel wetu Kristu Yesu. (Yoh. 13:35) Mulong wak usadikina yom yiney yawonsu? Mulong Yesu utwinkishin ukwash tuswirikedina. w22.07 9 par. 7-8
Diakatan, 13 Ngond wa 9
Tambul kulembil kwam mudi mulambu wa malash ma res ruwamp.—Kus. 141:2.
Chisu tumulembila Yehova, tufanyidin kusal mwamu nich kalimish nakash. Tongijokin piur pa yishimushimu yishimokishena yamanay Isay, Ezekiel, Daniel, ni Yohan. Yawonsu yamumekesha Yehova mud Mwant mujim nakash. Isay ulondin anch “namumana [Yehova] ushich mu Ditand dia Want piur pazambukina.” (Isay 6:1-3) Ezekiel wamumana Yehova ushich pa ditemb dia mwiur, amwombinamu kud ‘chimunyik chizutina . . . mud nkongal.’ (Ezek. 1:26-28) Daniel wamumana “ukweta mwom kudiokal pakur wakad disambishil,” udjit masun matok, ni ku ditand Diend kwading kukat kulabuk kasu. (Dan. 7:9, 10) Yohan wamumana Yehova ushich pa ditand ni amunyingumukin kud nkongal ufanakena ni diyal dia usey dia mem ma matamb. (Kuj. 4:2-4) Anch twatongijokin pa uyaj upandakena kujimb wa Yehova, tukat kuvurik dilau dipandakena kujimb tukweta dia kumusejin mu malembil ni usey wa kusal mwamu nich kalimish kakurikina. w22.07 20 par. 3
Diampos, 14 Ngond wa 9
[Babel] malejan ma antu in kudimban.—Efes 4:14.
En ansand Satan ukupakish kukukangesh kusal usu wa kukul mu spiritu. Mutapu umwing ukutwishay kusal mwamu ud kusutin kukubachik kwidjidjek mu manangu mey piur pa mafundish mamwing ma Bibil. Chilakej, dichuku dimwing ukutwish kutan mafundish ma dikarumuk mamupipejina Nzamb. Pamwing ap piwading mwanikanch, watesha ap bwat nsangu ja palemp palemp piur pa mafundish minam, pakwez katat piwapama kal, pamwing ap umilejin ku shikol. Yom yikatau kulond alej ey mulong wa kukasikesh mafundish ma dikarumuk yikutwish kumekan mud yakin ni yovikena. Pakwez, kandikal ishilangap chisu mulong wa kushinshikin uman umekeshina kwikalaku kwa Sakatang. Vurik mbil yiney yidia mu Jinswir 18:17: “Mwawonsu ukata kulond pakusambish akat kumuman mudi uyingil, ching mukwau wez ni kumushinshik.” Pa ndond pa kwitiyij kwau mafundish uteshina ku shikol mud mputames, shinshikin nawamp uyakin udia mu Dizu dia Nzamb, Bibil ni mu mikand yetu. w22.08 2 par. 2; 4 par. 8
Diarubing, 15 Ngond wa 9
‘Kulam yawonsu yifundilaumu; ukutwish kukwat mipak ya manangu ni kutwish yom yikusalay.’—Jos. 1:8.
Tukatining kwov kurumburik kwa yom tutangina mu Dizu dia Nzamb. Chamwamu yom tutangina yikutukwashap kwau. Chilakej, shinshikin mambamb ma Yesu ni “mulej wa yijil umwing.” (Luka 10:25-29) Pamwipulau kud ikundj winou mulong wa kwijik yom yifanyidinay kusal mulong wa kwikal ni mwom wa chikupu, Yesu wamutwala kapamp kamwing mu Dizu dia Nzamb kusutil kumwipul anch: “Ov, afundin nchik mu Dizu dia Nzamb? Ov, piukata kuutang, ukat kwov nchik?” Ikundj winou wakula nawamp kusutil kujimbul yom yilejena Mifund piur pa kumukat Nzamb ni mutej netu. (Lev. 19:18; Kuv. 6:5) Pakwez tal chipul chipulay ikundj winou: “Ov, mukwetu win nany?” Ikundj winou wamekesha anch kateshangap kamu yom yatangangay. Mud chibudikin, kadingap kija mutapu wa kusadin nawamp mifund yiney. Tukwet kuswir kwa ukwash wa Yehova mulong wa kutesh Mifund. Chawiy tukutwish kumwit spiritu wend utumbila chakwel atukwash kutek manangu mwindond, ni mwita chakwel akukwash kusadin yom watanga kal. w23.02 9 par. 4-5
Diakajikamu, 16 Ngond wa 9
‘Dandamen kwendil mu uyakin.’—3 Yoh. 4.
“Mutapu ik washikena kujingunin uyakin?” Pakad kwidjidjek, wakwil kal ku chipul chinech tupamp tuvud nakash. Chid pakach pa yipul yikatau kwipulijan ambay in Kristu anch akimbin kwijikijan nawamp. Tukatining kutesh mutapu washikenau akadivar ni anambaz netu kumwijik ni kumukat Yehova, ni tusangaredining kand kuyilej mulong wak tukwatina uyakin nich usey. (Rom 1:11) Mambamb mud minam matuvurishining usey wa uyakin. Matukwashining kand kukasikesh mupak wetu wa ‘kudandamen kwendil mu uyakin’—charumburik anch, kudandamen kushakam mu mutapu ukutuletina yiyukish ya Yehova ni kwikal ni dilau diend.Tukwet mayingishin mavud matubachikina kukat uyakin. Diyingishin dia usey kupandakan rid rukat retu mulong wa Yehova Nzamb udia Musul wa uyakin. Kusutin Dizu diend Bibil, twimenap kwetu kusu pa kumwijik anch ud Sakatang mwin dikand diawonsu, pakwez twashikena kand kumwijik mud Tatukwetu wa mwiur utukatina ni utubangidina.—1 Pita 5:7. w22.08 14 par. 1, 3
Diakaad, 17 Ngond wa 9
Tuyivurikang atuzwendj.—Gal. 2:10.
Kambuy Paul wayikasikesha akadivar ni anambaz nend kumekesh rukat kusutin “yisalijok yiwamp.” (Heb. 10:24) Wayikwasha akadivar ni anambaz nend kadiap ching kusu kusutin yom yalondangay, pakwez kand kusutin yom yasalangay. Chilakej, pafau ambay nend a mu Yudeya nzal, Paul wakwasha kuyangen yom yading yiswirikedinau. (Mid. 11:27-30) Chawiy, ap anch Paul wading ukwatiken nakash mu kulejan ni kufundish, wakimbang mitapu ya kuyikwash ambay nend adinga mu maswir ma ukwash wa ku mujimbu. Kusutin kusal mwamu, wayikasikesha ambay nend in Kristu, ni wading nich kashinsh anch Yehova wafanyina kuyibangin. Nlel, niyetu tukukasikesh ritiy ra akadivar ni anambaz netu anch twipan mu kusadin chisu, usu, ni ukaliweny wetu mulong wa kukwash pa chisu cha mar madiokila ku yom yatangau. Tukutwish kand kusal mwamu kusutin kwikal ni chaku cha kupanang yipan mulong wa kukwash mudimu wa pa mangand mawonsu. Kusutin mitapu yiney ap yikwau kand, tukutwish kuyikwash akadivar nau anambaz netu kulam ruchingej anch Yehova kakuyilikap ap pakemp. w22.08 24 par. 14
Diakasatu, 18 Ngond wa 9
‘Kwikil [uprofet wadiokala] ku rusot ra muntu, pakwez aruu a Nzamb alondanga mazu madiokalanga kudi Nzamb payitakelangau kudi [spiritu] utumbila’.—2 Pita 1:21.
Bibil ukwet uprofet uvud wawanyidina kal. Uprofet umwing aufunda yitot ya mivu kurutu uwanyin. Rusangu ra antu rimekeshin anch uprofet winou wawanyina. Chinech chitushimokishinap, mulong twij anch Yehova ndiy udia Musul wa uprofet udia mu Bibil. Tongijokin piur pa uprofet wisambina piur pa kusheshik kwa Babilon. Chisu chimwing pakach pa muvu wa 778 ni 732 K.C.C., amupepila muprofet Isay kusambel kulejan anch musumb wa Babilon wading ni dikand afanyina kuukwat. Walejana kand dijin dia ikundj wafanyina kukwat musumb winou, Sirus, ni warumburila kand mutapu wafanyinau kuukwat. (Isay 44:27–45:2) Isay wasambela kand kulejan anch Babilon afanyina kumushesh ni kumusha mankur. (Isay 13:19, 20) Babilon wawila mu makas ma in Mediy ni in Peris mu muvu wa 539 K.C.C., ni ndond yading musumb winou ujim yashadin kal mankur. w23.01 4 par. 10
Diakanying, 19 Ngond wa 9
Kasikeshijanany mu ritiy muntu ni mukwau.—1 Tes. 5:11.
Yehova watutonda kwikal mu dijuku dia pa mangand mawonsu dia atushalapol end. Dined did kamu dilau dia pakampwil tukweta dikata kutuletin yiyukish yivud! (Mar. 10:29, 30) Pa mangand mawonsu, tukwet akadivar ni anambaz amukatina niyau Yehova mud etu, ni asadina usu wau wawonsu mulong wa kushakam kukwatijan ni mbil jend. Dizu dietu, muchid, ni mutapu wa kudjal ukutwish kushalijan ni wa awiy, pakwez tukat kwiyov kwikal nau piswimp ap anch kawiy kapamp ka kusambish kumanijan nau. Tukatining kwibomb nau pamwing pakampwil mulong wa kumushiman ni kumwifukwil Tatukwetu wa rukat udia mwiur ni tukwet kuswir nakash kwa kwikal nau mu umwing . (Kus. 133:1) Yisu yimwing akat kutukwash kurish ni yakamish yikata kutushiken. (Rom 15:1; Gal. 6:2) Akat kutukasikesh kand kudandamen kwipan mu mudimu wa Yehova ni kushal iminya dang mu spiritu. (Heb. 10:23-25) Tong mutapu twafanyinang kwiyov anch twadingap ni chikumangen chikata kutuking ni kutukwash kushal iminya dang mu spiritu pantaliken ni Satan Djabul ni mangand mend mayimp. w22.09 2-3 par. 3-4
Diakatan, 20 Ngond wa 9
Ukukanda milamu yend udi mwin kubabal.—Jnsw. 10:19.
Tukutwish kuman anch chikasiken nakash kwilam chisu tusadidina tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu. Anch tubabelap, tukutwish pakad kutongin kulejan nsangu ja ujindj kud antu avud nakash. Ni anch twatum nsangu pa Internet, tukwetap mutapu wa kwijik yom yikusalau nich antu, ap kukangesh milong yikutwisha kwikalaku. Kwilam kukutwish kand kutukwash kunenet anch akankuny netu apakish kutubachik kulejan yom yikutwisha kuyitek akadivar ni anambaz netu mu ubaj. Yom mud yiney yikutwish kushiken anch atwipul piur pa dirijek dietu kud ampurij mwi ngand mukangeshinau mudimu wetu. Mu chishiken mud chinech ni yikwau kand, tukutwish kusadin mbil jilondina anch “kinikulondap dizu padiay muntu muyimp piswimp.” (Kus. 39:2) Tufanyidin kwikal antu a kuchingejin kud antu awonsu, ikal antu a mu dijuku dietu, arund netu, akadivar ni anambaz netu, ap kud muntu win mwawonsu. Ni mulong wa kwikal muntu wa kuchingejin, tufanyidin kwikal in kwilam. w22.09 13 par. 16
Diampos, 21 Ngond wa 9
Wayuk muntu . . . [ukat] kusanger pakulondul Jijil ya [Yehova], ukat kuyilej muten ni uchuku.—Kus. 1:1, 2.
Mulong wa kwikal ni musangar wakin, tufanyidin kudia yakudia ya mu spiritu. Ni tukwet kamu kuswir kwa yakudia yiney. Chawiy, tufanyidinap kusutish dichuku ap dimwing pakad kutang Bibil, Dizu dia Nzamb dikweta usey nakash. Yehova watulejin kal nsangu ja usey nakash piur pa mutapu tukutwisha kwikal ni musangar wakin mu mwom wetu kusutin Bibil. Mu buku winou, twilejin yom yikatinay kusal piur pa mwom yetu. Twilejin kand yom tufanyidina kusal mulong wa kumusejin piswimp ni kutambul dilikishin dia yitil yetu. Ni twilejinamu kand ruchingej ripandakena kuwap ra yom yatushidinayamu kal piur pa machuku ma kurutu. (Jer. 29:11) Uyakin winou twilejina mu Bibil ukat kutuletin musangar nakash mu michim yetu! Chisu chawonsu ukwiyova kuziy mulong wa yakamish ya mwom, sutish chisu chivud nakash mu kutang ni mu kutongijokin pa Dizu dia Yehova. w22.10 7 par. 4-6
Diarubing, 22 Ngond wa 9
Chifanyidin kutongijok mudi mukat kutongau amakurump.—1 Kor. 14:20.
Bibil ukwet mayingishin mawamp ma kutukasikesh kulik kushal antu a kad manangu. Tukat kwikal ni manangu mawamp kusutin kusadin mbil ja Bibil mu mwom wetu. Anch twasal mwamu, tukuya mu kujingunin pakemp pakemp mutapu mbil ja Bibil jitukwashina kukwat mipak yiwamp ni kwipuk milong. Chid cha usey kushinshikin anch tuyil kurutu pa mulong winou. Anch twasambishin kal kwilej Bibil ni kukumangan ku yikumangan pasut kal chisu kanang, tufanyidin kwiyipul mulong wak djat ni katat tukwatinap mupak wa kwipan kud Yehova ni kutambul dibatish. Anch atubatishin kal, ov, tudandamedin kukudish ukaliweny wetu piur pa mutapu wa kulejan ni kufundish rusangu ruwamp? Ov, mbil ja Bibil jawiy jikata kutakel mipak yetu? Ov, tukat kumekesh mikadil ya win Kristu mu mashakamin metu ni antu akwau? Anch twaman anch kud chom kanang tufanyidina kuwapish, tufanyidin kutongijokin nakash pa yivurish ya Yehova, yikata kulet ronganyin “kud muntu uburedina.”—Kus. 19:7. w22.10 20 par. 8
Diakajikamu, 23 Ngond wa 9
‘Kwawonsu kwasotanga spiritu kuya, kwawiy kwayangang [nfumbu jinej].’—Ezek. 1:20.
Ezekiel wamana mutapu ukwetay spiritu wa Nzamb usu. Yom yamanay Ezekiel yamukwasha kwijik anch spiritu utumbila wading uyikwashin angel akweta usu, ni wading ushemunin makar majim nakash ma ditemb dia mwiur. (Ezek. 1:21) Mutapu ik wasalay Ezekiel? Wafunda yom yamushikena. “Pinamana chom chinech, nawa pansh kabwikam.” Chamushimokisha nakash mu chilik cha kuwa kabwikam. (Ezek. 1:28) Kupwa, chisu chawonsu chatongijokinangay Ezekiel pa chishimushimu chinech, chamukasikeshang kwikal nich kashinsh anch kusutin spiritu wa Nzamb, wafanyina kuwanyish mudimu wend wa kulejan. Yehova wamuleja Ezekiel anch: “Ey mwan a muntu, tumbuk. Nisotil kukulej yom.” Pamulejau Ezekiel kud Yehova anch atumbuk, Ezekiel wikala ni usu wading ukwetay nich kuswir mulong wa kulank. (Ezek. 2:1, 2) Mu machuku malondulaku ni mu mudimu wend wawonsu, Ezekiel amutakela kusutil “ukash” wa Nzamb—charumburik anch spiritu wend utumbila.—Ezek. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1. w22.11 4 par. 7-8
Diakaad, 24 Ngond wa 9
Ukez kateshany dizu dia kwinyim.—Isay 30:21.
Muprofet Isay umumekeshin Yehova mud mulej udia kwinyim kwa in kwilejend, ukat kuyilej njil ya kwendin ni kuyinkish umutakel. Nlel tukat kwov dizu dia Nzamb kwinyim kwetu. Mutapu ik? Mazu mapepilay Nzamb amafunda mu Bibil kwinyim kwetu, kwasut kal mivu yivud nakash. Chawiy, anch twatang Bibil, chid mud tuteshin dizu dia Nzamb kwinyim kwetu. (Isay 51:4) Mutapu ik tukutwisha kutaninamu nakash mu umutakel wa Yehova? Man anch Isay wisambidin yom yaad. Chakusambish, “njil ya kuya yawiy ey.” Cha kaad, “yangany mwinimwa.” Tufanyidinap kwetu kwimen pa kwijik “njil.” Tufanyidin kand ‘kuya mwinimwa.’ Dizu dia Nzamb ni kurumburil kukata kudiokal mu dirijek diend yawiy yikata kutufundish yom yitwitinay Yehova kusal. Twilejining kand mutapu wa kusadin yom tukata kwilej. Mulong wa kujijaman nich musangar mu mudimu utwinkishinau kud Yehova, chitwitin kusal yom yawonsu yaad. Ching kusu anch twasal mwamu, pawiy tukutwisha kuchingej kutambul yiyukish ya Yehova. w22.11 11 par. 10-11
Diakasatu, 25 Ngond wa 9
Nij anch pinikudiokalaku, antu adia mudi atwingol aswejina akez kwandama mukach mwen.—Mid. 20:29.
Chisu chikemp kupwa kwa rufu ra atwimbuy avud a Yesu, in Kristu a makasu andama mu chikumangen. (Mat. 13:24-27, 37-39) Alondang “yom ya makasu, mulong wa kuyirumbul in kwitiyij chakwel ayikakil ku mutambu wau.” (Mid. 20:30) Pakach pa “yom ya makasu” yasambishau kufundish pakad kulab kud in Kristu inay a makasu pading mafundish mading malejena anch Yesu kapanap mujimbu wend “kapamp kamwing kwikal [chakupesh] cha kudiosh yitil ya antu avud,” mud mulejenay Bibil, pakwez afundishang anch chakupesh chend chifanyidin kuchichirikin tupamp tuvud. (Heb. 9:27, 28) Nlel antu avud itiyijin mafundish minam ma makasu. Akat kuya mu maegliz mau yisu yivud—ni yisu yimwing dichuku diawonsu—mulong wa kudia “komony.” Mu marelijon makwau kakatap kuvurik rufu ra Yesu chisu chawonsu, pakwez antu avud mu marelijon minam kijap kamu nawamp usey wa rufu ra Yesu. w23.01 21 par. 5
Diakanying, 26 Ngond wa 9
Kangal wavuramenany kusal yom yiwamp ni kukwashijanany muntu ni mukwau.—Heb. 13:16.
Mu mivu kanan ya winyikel wend, Yesu ukuyivumbul afu ni kusal anch antu awonsu akumuziyina Yehova ikal awanyidina. Muntu mwawonsu ukumekana ku mes ma Yehova anch utentamin “ukez kaswan ngand, ukez kashakamamu chikupu.” (Kus. 37:10, 11, 29) Chom chisangareshina chid anch, “Mukankuny wa kwisudiel ukez kusheshay udi rufu.” (1 Kor. 15:26) Ruchingej retu ra kushakam chikupu rimedin pa Dizu dia Nzamb. Ruchingej riner rikutwish kutukwash kushal ashinshamena mu chirung chinech cha nsudiel turishina ni yikokujol yikash. Pakwez mulong wa kumusangaresh Yehova, yibachikin yetu yifanyidinap kwimen kwau kusu pa ruchingej ra kutambul mwom wa chikupu. Diyingishin dietu dia kushal ashinshamena kud Yehova ni Yesu did anch tuyikatin nakash. (2 Kor. 5:14, 15) Rukat riner rawiy rikata kutubachik kumwimburij Yehova ni Yesu ni kulejan nich ruchingej tukweta kud antu akwau. (Rom 10:13-15) Anch twilej kwikal antu itudishina ni in kupan, tukwikal arund nend a Yehova chikupu. w22.12 7 par. 15-16
Diakatan, 27 Ngond wa 9
Antu awonsu asotila kwikal nich mwom utumbila mu Kristu Yesu akez kuyizengol.—2 Tim. 3:12.
Anch atuzengol tukutwish kushadish yom yivud yikata kutukwash kwikal ni chisambu, Tukutwish kwiyakamish ni kwiyipul piur pa yom yikusadika kand. Chiyipinap kwau kwiyov mwamu. Pakwez tufanyidin kubabal. Yesu walonda anch rupompat rikutwish kuyishikij in kwilejend kukushadish ritiy (Yoh. 16:1, 2) Patulejay Yesu anch akutuzengol, watwinkisha kand kashinsh anch tukutwish kushal ashinshamena. (Yoh. 15:20; 16:33) Anch mudimu wetu awimik ap aukangesh, tukutwish kutambul umutakel udiokila ku mutiy ap kud amakurump. Chikutwish kwikal mwamu mulong wa kutuking, kwikal ni kashinsh anch tudandamedin kutambul yakudia ya mu spiritu, ni mulong wa kutukwash kulejan anch chitwishikin. Sal usu wa kuziyin ku umutakel utambwila. (Jak. 3:17) Chikwau kand, kangal kulejan nsangu ja ujindj ja akadivar nau anambaz ap ja mijikit ya chikumangen kud antu akad kuwanyin kulej.—Mul. 3:7. w22.12 20-21 par. 14-16
Diampos, 28 Ngond wa 9
‘Muntu ni muntu, adandamena kumekesh mushiku.’—Heb. 6:11.
Nlel Yesu udandamedin kuyitakel in kwilejend palejenau rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb pa mangand mawonsu. Yesu uwanyishin kushilamu kwend. Kusutil dirijek dia Yehova, Yesu ukat kutufumb mutapu wa kulejan ni ukat kutwinkish yom tukweta nich kuswir mulong wa kulejan rusangu ruwamp. (Mat. 28:18-20) Tukat kuwanyish chisend chatwinkay Yesu kusutil kwipan nakash mu mudimu wa kulejan ni wa kufundish ni kusutin kudandamen kuchish ku mes patuchingedina chakwel Yehova ashesh mangand minam mayimp. Anch twasadin chiyul chidia mu Hebereu 6:11, 12, tukudandamen kulam ruchingej retu “djat ni kwisudiel.” Jehovah has a fixed day and hour when he will bring an end to Satan’s system. Yehova watekin kal dichuku ni chisu chikusheshay mangand ma Satan. Anch chisu chinicha chawanyin, Yehova ukuwanyish uprofet win wawonsu wafundikishay mu Dizu diend. Patuchingedina chisu chinicha, tukutwish pamwing ap kuman mud chalab kal. Pakwez dichuku dia Yehova ap chisu chend “kichikulabap, bwat.” (Aba. 2:3) Chawiy el tukwatany mupak ‘kumutal Yehova, kumuchingel nich kushimpish muchim Nzamb wa dipandish dietu.’—Mik. 7:7. w23.02 19 par. 15-16
Diarubing, 29 Ngond wa 9
Kwikil kand mukwau udia mudi ey.—Kus. 40:5.
Chitongijok cha muntu ukaninikina ku mukandu chiding cha kushik pa musong. Pakwez, kuding jindond jivud jikutwishay kwiman mwi njil mulong wa kusanger yom yiwamp yimenay. Chilik chimwing, niyey itekinang chisu cha kwiman ni kutongijokin pa mutapu ukukwashinau kud Yehova, ap pa chisu urishina ni yakamish yikash. Kwinsudien kwa dichuku ni dichuku iyipula anch: ‘Mutapu ik wanyukishangau kud Yehova nlel? Ap anch yikokujol nirishina nich yidandamedin, pakwez mutapu ik winkwashinau kud Yehova kuyijijamen?’ Shinshikin mulong wa kuman ap kusu kwau chom chimwing chasadinay Yehova mulong wa kukukwash kujijaman. Chid chakin anch ukutwish kulembil chakwel chikokujol chey chipwa. (Fil. 4:6) Pakwez tufanyidin kand kushinshikin yiyukish tukweta katat. Chikwau kand, Yehova utukanin kutukasikesh ni kutukwash kujijaman. Chawiy, ikal mwin kujikitish chisu chawonsu mulong Yehova ukukwashin. Mwamu ukuman mutapu ukukwashinay Yehova mud mutapu wamukwashay Josef ap chisu chading chirishinay ni yikokujol.—Dis. 41:51, 52. w23.01 19 par. 17-18
Diakajikamu, 30 Ngond wa 9
‘Tudandamen kulam mu manangu kwez kwa dichuku dia Yehova.’—2 Pita 3:12.
Iyipula anch: ‘Ov, mashakamin mam mamekeshin anch niteshin kurumburik anch disudiel dia mangand did piswimp nakash? Ov, mipak yam piur pa kuya ku Iniversite ap piur pa mudimu nikimbina kusal yimekeshin anch kumusadin Yehova chawiy chom cha usey nakash mu mwom wam? Ov, nikwet ritiy anch Yehova ukwinwanyishin maswir mam ni ma antu a mu dijuku diam, anch nikat kwinanang chisu chawonsu piur pa yom ya ku mujimbu?’ Tong bil musangar ukat kwovay Yehova anch watuman tukat kusadin mwom wetu kukwatijan ni rusot rend. (Mat. 6:25-27, 33; Fil. 4:12, 13) Tufanyidin kushinshikin chisu chawonsu mutapu wetu wa kutong ni kuswimp yom yawonsu tumena anch tufanyidin kuswimp. Paul wayileja in Korint anch: “Ipakany ayinen, irumburishany ayinen, utalany anch ukwetany ritiy.” (2 Kor. 13:5) Chawiy tufanyidin kudandamen kuswimp mutapu wetu wa kutong kusutil kutang Dizu dia Nzamb, kwilej kuman yom mud muyimenay ndiy, ni kusal yom tufanyidina kusal chakwel mwom wetu ukwatijan ni rusot ra Yehova.—1 Kor. 2:14-16. w23.01 9 par. 5-6