Ikalany Atushalapol Ayila Kurutu ni Iyambatanishina Nich Mikadil
‘Nikala yom yawonsu kudi antu awonsu, chakwel niyipandishap amwing ku midimu yam ya mitapu yawonsu.’—1 KORINT 9:22.
1, 2. (a) Mu jinjil ik mwikalay kambuy Paul kashalapol mwin kusong mabuj? (b) Mutapu ik warumburilay Paul ngikadil yend piur pa mudimu wend?
CHAMUSWAPELA nau in manangu majim ni in kwishikumwish asalanga antent. Watwisha kuyitiyijish anyikel in Rom ni kud atuzwendj a ku Frigiy. Yafunday yadinga ya kuyikasikesh in Grek akweta want ipau ni in Yuda in kulam yijil ya ashankur. Nkeu yend ya kutongijok nich yadinga yikasiken kuyiwish mud yovil yend ya kuyibangin akwau yadinga ya usu. Wasotanga kwovijan mu yitongijok ni muntu win mwawonsu chakwel atwisha kuyilet amwing kud Kristu.—Midimu 20:21.
2 Ikundj winou wadinga kambuy Paul, pakad kwidjidjek kashalapol mwin kusong mabuj ni kuya kurutu. (1 Timote 1:12) Yesu wamwinkisha mudimu wa “kwijikish dijin [dia Kristu] kudi in michid yikwau ni kudi ant, ni kudi an a Isarel.” (Midimu 9:15, MM) Mutapu ik wadinga ngikadil yend ya manangu pantaliken nich mudimu winou? Ndiy walonda anch: ‘Nikala yom yawonsu kudi antu awonsu, chakwel niyipandishap amwing ku midimu yam ya mitapu yawonsu. Nasala yom yawonsu mulong wa rusangu ruwamp chakwel nikwinunginiku nich.’ (1 Korint 9:19-23) Chom ik tukutwisha kwilejin ku chilakej cha Paul chikutwisha kutukwash kwikal in kusong mabuj nakash mu kulejan ni kufundish kwetu?
Ikundj Wakarumuka Watana Chikangesh
3. Paul wadinga ni yovil ik pantaliken nau in Kristu kurutu kwa kukarumuk kwend?
3 Ov, Paul wadinga chisu chawonsu mwin kushimpish muchim, muntu mwin kalimish, uwanyidina kusal mudimu watambulay? Ap pakemp win! Ukabwebu wa relijon wamwikadisha Saul (Paul mud mwadingay wijikena pakur) mwin rupompat ukweta chisum wa in kwilej a Kristu. Mud nsand ikundj, ndiy witiyija rufu ra Stefan. Kupwa, nich nkabu yijim Paul wayipompata in Kristu. (Midimu 7:58; 8:1, 3; 1 Timote 1:13) Ndiy wading uchidi kuyifunyin “in kwilej a Mwant ni mwakuyijipil.” Chadingay wakad kusangar kuyizengol in ritiy adinga kusu mu Yerusalem, ndiy wasambisha kupalangesh rubil rend ra rikis kulemp nakash kwindum mud ku Damas.—Midimu 9:1, 2.
4. Yom ik yafanyinay Paul kusal chakwel kuwanyish mudimu wend?
4 Musul wa rikis rijim ra Paul ra Ukristu ukutwish kamu kwikal uyakin wa kwel anch ritiy risu rikutwish kujondish win Yuda kusutil ku kuubombakesh nich yitongijok ya wingendj, yiyimp. Oku, Paul wadinga “Mufarise,” dijin dirumburikina kamu anch “mwin kwauril.” (Midimu 23:6) Tongin kuswan ku muchim kwovay Paul pijikay anch Nzamb wamutonda chakwel alejan piur pa Kristu kud—antu awonsu—a michid! (Midimu 22:14, 15; 26:16-18) Afarise alikang ap kudia pamwing ni antu amanau mud akayitil! (Luka 7:36-39) Pakad kwidjidjek chamwita usu ukash ku mutambu wend chakwel kushinshikin kand chitong chend ni kuchambatanish nich rusot ra Nzamb ra kwel anch antu a mitapu yawonsu afanyidin kupand.—Galatia 1:13-17.
5. Mutapu ik tukutwisha kumwimburij Paul mu mujikit wetu?
5 Tufanyidin kusal chilik chimwing. Pitusankena antu avud kushalijan mu chingand chetu cha mangand mawonsu, cha jindim jivud, tuswiridin kusal usu nakash chakwel kushinshikin ngikadil yetu ni kubwit kasolikany kawonsu mu michim yetu. (Efes 4:22-24) Twijikap nchik bwat, tudi abachikinau kud chisak chetu ni dijil dia mutapu watulilau. Chom chinech chikutwish kutek mudi etu yitongijok ni ngikadil yakad kufanyin, ya kasolikany, ni yikash kuswimp. Tufanyidin kupandikan yovil yiney anch tusotil kubech mu kuyitan ni kuyikwash antu adia mud amikoku. (Rom 15:7) Chawiy chasalay Paul. Witiyija mar mulong wa kutanduril mujikit wend. Chadiay ubachikinau kusutil ku rukat, wakudisha nkeu ja kulejan jifanyidina kwimburij. Chakin kamu, dilejan dia mujikit wa “mupostol wa in mangand” dilejen anch ndiy wadinga mwin kuta ditu, mwin kuswimp, ni tayad mu kulejan ni kufundish.a—Rom 11:13.
Kashalapol Uyila Kurutu mu Kusal
6. Mutapu ik watay Paul ditu ku yaku ya in kumutesh end, ni kwikala chibudikin ik?
6 Paul wadinga mwin kuta ditu ku yitiyij ni yaku ya in kumutesh end. Pisambay nend Mwant Agripa wa II, Paul wajingunina anch mwant wadinga “wiyijikidilip kal . . . yaku ni yom ya mukach mwa [mpwich jawonsu ja] in Yuda nawamp.” Kupwa nich nkeu Paul wasadila ronganyin rend ra yitiyij ya Agripa ni wisamba nend mwant milong yateshay nawamp. Kulond kwa patok ni kwitiyij kwa kutongijok kwa Paul kwashikena mu chilik chakwel anch Agripa wamwel anch: “Ey mu kachisu kakemp mwamu utongil anch, ukutwish kwinkarumun kwikal mwin Kristu?”—Midimu 26:2, 3, 27, 28, MM.
7. Mutapu ik wamekeshay Paul kuswapal kuswimp palejanay ku chisak cha antu mu Listre?
7 Paul wadinga kand uswapela kuswimp ni kwiyambatanish nich mikadil kushalijan. Shinshikin kushalijan kwa mutapu wend wa kusadil papakishay kushikij chisak cha antu mu musumb wa Listre ku kwitiy kulik kumwifukwil ndiy ni Barnaba mud anzamb. Achilonda anch antu inay, alondanga rudim ra in Likonia, adinga mukach mwa antu ileja pakemp ni alondula nakash yaku ya angak. Kwambatan nich Midimu 14:14-18, Paul wisambina chitang ni yom yivud ya chitangil yasangerau mud uman wa ulabu wa Nzamb wakin. Chitongijok chadinga chiswapela kutesh, ni chimeken chayikangesha antu “asota kupesh yakupesh yau” kudiay Paul ni Barnaba.
8. Mu jinjil ik jamekeshinay Paul anch wadinga mwin kuswimp chikalap nchik yovil yend yikash pa yisu yimwing?
8 Inge, Paul kadingap mwin kuwanyin ni yisu yimwing wadinga nich yovil yikash piur pa yom kanang. Chilakej, dichuku dimwing pamukwatau mwi njil yimwing ya kumwovish usany ni yakad kutentam, ndiy wamukabokina mwin Yuda utazukinau anch Ananias. Pakwez pamulejau Paul anch wamusala mwin kupesh wa pa mutu pakad kwijik, ndiy wita dilikishin kapamp kamwing. (Midimu 23:1-5) Mu Aten, cha kusambish “wanenganana nakash mulong chamanay musumb wizwil sens nich akish.” Chad, mu diskur diend dia pa Aropaj, Paul kamekeshap kujiman kwinoku. Pakwez, wisamba nau in Aten pa ndond yau, watongijokina pa yom yovijadinau kusutil ku kwisambin chintamb chau “Cha Nzamb wakad kwijikan” ni wamujimbula umwing wa in kufund au.—Midimu 17:16-28.
9. Mutapu ik wamekeshay Paul nkeu mu kuyisadil in kutesh kushalijan?
9 Mu kuyisadil in kutesh kushalijan, Paul wamekesha nkeu ja pakampwil. Watongina pa chaku ni murungul yadinga yibachikina yitongijok ya in kumutesh. Payifundilay in Kristu a ku Rom, ndiy wading wij nawamp anch ading ashich mu musumb ujim wa dikand dia chirung chinicha. Dinans dijim dia mukand wa Paul kud in Kristu a ku Rom diadinga anch usu wa chitil cha Adam wa kujondishan aupandakana kud usu wa Kristu wa kukul. Wayileja in Kristu a ku Rom ni in adinga ayombilamu mu mutapu umwing ukutwisha kuyikwat ku michim yau.—Rom 1:4; 5:14, 15.
10, 11. Mutapu ik waletay Paul chilakej chiyifanyidina kud in kumutesh end? (Tal kand not.)
10 Chom ik chasalay Paul pasotay kuyirumburil in kumutesh end uyakin ukurikina wa Bibil? Kambuy wadinga tayad mu kusadil yilakej yijikena, yiswapela kutesh chakwel kwovakesh patok yitongijok yikash ya muspiritu. Chilakej, Paul wading wij anch antu a mu Rom ading ij nawamp ditenchik dia ubindj mu teritwar wa Want wa Rom wawonsu. Chakin, antu avud afundilay piswimp awonsu adinga atubindj. Chawiy Paul wasadila ubindj mud chilakej cha kukasikesh usu wa chitongijok chend piur pa kutond kwa muntu kuziyil ap ku chitil ap ku kutentam.—Rom 6:16-20.
11 Referans umwing ulondil anch, “mukach mwa in Rom, nsalej ukutwish kumulikishaku kabindj, ap kabindj amwinend ukutwish kuland want ipau wend kusutil ku kumufut nsalejend. Chadinga kand chitwishikin kwit want ipau anch winsalej aupana kud nzamb.” Kabindj winkishinau want ipau ukutwish kudandamen kumusadil mwant wend mulong wa kutan difut. Chakin kamu Paul wisambina chaku chinech pafunday piur pa kutond kwa muntu ni muntu mwant usotilay kuziyil—chitil bil anch kutentam. In Kristu a mu Rom akolika ku chitil ni Nzamb wikal katat nsalejau. Adinga nich want ipau wa kumusadil Nzamb, ap mwamu ela kutwish kand kutond kusadil chitil—mwant wau mukur—anch asota kusal mwamu. Chilakej chinech chiswapela ni chijikena chela kuyikasikesh in Kristu inay a mu Rom iyipula ayinau anch, ‘Mwant ik nikata kusadil?’b
Kwilejin ku Chilakej cha Paul
12, 13. (a) Usu ik uswirikena ilel chakwel kushik ku muchim wa mwin kututesh? (b) Chom ik watanina kwikal cha ukwash piulejena kud antu akweta yaku kushalijan?
12 Mud Paul, tufanyidin kwikal in kuta matu, in kuswimp, ni in nkeu chakwel kushik ku michim ya in kutesh kushalijan. Chakwel kuyikwash in kututesh kwov kurumburik kwa rusangu ruwamp, tuswiridin kusal yivud kupandakanamu kuyendil antu kwa chamwamu, kupan uruu wa kurijek nawamp, ap kusha mikand yimwing yengamidina pa Bibil. Pakwez, tufanyidin kusal usu wa kujingunin maswir mau ni yibangidinau, yikatinau ni yikisinau, ni yakaminau ni yitongijok yau yiyimp. Ap anch kusal mwamu kwitin yitongijok ni usu ukash, chawiy chisadilau nich kutakaman atutwambil a Want pa mangand mawonsu. Chilakej, biro wa mutiy wa Atuman a Yehova wa mu Hongrie uletin rapor unou: “Akadivar alimishin yaku ni mashakamin ma mwom ya michid yikwau ni kakatap kuyichingejin alondul yaku ya ngand.” Chawiy chiyikasikeshinau Atuman kusal kwawonsu kudiau.
13 Mwi ngand yimwing ya Kwingangel, antu avud abangidin ukash wa mujimbu, mutapu wa kuyilil an, ni kwilej nakash. Atutwambil a Want adiaku apakishin kukasikeshin mitu ya milong yiney pa ndond pa kwisambin milong mud kuyip kwa ngikadil ya mangand ap milong yikash ya chisak cha muntu. Chilik chimwing, atutwambil adia mu musumb umwing ujim mu États-Unis ajingunin anch antu adia mwi nsulangen ya teritwar wau abangidin yom mud kadimb-a-dimb, kwizulijan kwa motak pa ndond yimwing, ni chisum cha kujipan. Atuman kutwish kusadil mitu ya milong yiney mulong wa kusambish nich minsamb ya Bibil. Alej a Bibil ayifuvu akat kushinshikin anch chikalap nchik mutu wa mulong utondilau, ading nich kuman kuwamp ni in kukasikesh, kukasikeshin usey wa kusadil katat yijil ya Bibil ni kulet ruchingej yiletinay Nzamb mulong wa dikez.—Isay 48:17, 18; 52:7.
14. Rumburil jinjil mu tukutwisha kwiyambatanish nich maswir ni ngikadil kushalijan ya antu.
14 Chidi cha ukwash kuswimpol mutapu wetu wa kuyishejil antu mu mujikit, mulong antu avud akwet yaku kushalijan, dijil dishalijadina, ni yaku ya chirelijon yishalijadina. Mutapu wetu wa kuyishejil antu amwitiyijina Sakatang pakwez alikina Bibil ukushalijan nich utukata kusadil pa kwisamb nau antu itiyijina anch Nzamb kadingakwap. Ni muntu utongina anch mukand wawonsu wa chirelijon chidi chom cha kumutwal muntu ku kulik ritiy rend, minsamb tukusadila yikushalijan nich yitukutwisha kusadil kud muntu witiyijina yilejenay Bibil. Kwiyambatanish nich ngikadil yiswirikedina kand mu kuyisadil antu avud akweta chilik cha dijil kushalijan tukata kwisamb nau. Alej akweta nkeu akez kusadil yitongijok ni yilakej yifanyidina ku mwikadil utaninau.—1 Yohan 5:20.
Ukwash wa Atushalapol Asu
15, 16. Ov, mulong wak kudi kuswir kwa kuyiyiy atushalapol asu?
15 Paul kabanginap ching kusu kutenchik milad yend amwinend ya kulejan. Wamana maswir ma kuyiyiy ni kuyitenchik antu a chizaz chisu, chilakej mud Timote ni Titus, kwikal atushalapol asongina mabuj. (2 Timote 2:2; 3:10, 14; Titus 1:4) Chawiy chimwing, ilel kudi maswir ma swa-swa ma kutambul diyiy.
16 Mu muvu wa 1914, kwadinga piswimp atutwambil a Want 5000 mu mangand mawonsu; ilel, rubing ni rubing piswimp antu asu 5000 ayibabatishin! (Isay 54:2, 3; Midimu 11:21) Pakatau antu asu kusambish kwinung ni chikumangen cha Ukristu ni kusot kusadil mu mujikit, aswiridin diyiy ni umutakel. (Galatia 6:6) Chidi cha usey anch tusadil milad ya Mwant, Yesu, mu kulejan ni kuyiyiy in kwilej.c
17, 18. Mutapu ik tukutwisha kuyikwash antu asu kwak kashinsh mu mujikit?
17 Yesu katanap chisak cha antu ni wayilej atwimbuy end anch sambishany kulond. Ndiy wakasikeshina cha kusambish usey wa mudimu wa kulejan ni wakasikeshina usey wa kudandamen mu malembil piur pa mudimu wau. Kupwa watenchika mifulandal yisatu chakwel kuyikwash: ambay a mudimu, teritwar wa kusadil, ni uruu ukulejanau. (Mateu 9:35-38; 10:5-7; Marko 6:7; Luka 9:2, 6) Niyetu tukutwish kusal mwamu. Ap anch tuyikwashin mwanetu, mwin kwilej musu, ap muntu walika kusal mudimu wa kulejan pasutil kal kachisu, chiwapidil kusal usu wa kupan diyiy mwi njil yiney.
18 Antu asu aswiridin ukwash ufanyidina chakwel kwak kashinsh mu kupan uruu wa Want. Ov, ukutwish kuyikwash kurijek ni kwiyijidish, minsamb yiswapela yisangareshina? Mu chingand, yilika ilejina ku chilakej chey piusambendila ey kulond. Ukutwish kulondul chilakej cha Gidion, wayileja ambay nend in kwas njit anch: “Utalangany munikusala, ni yen mwawiy ukusalanya.” (Ankalansambu 7:17, NW) Kupwa mushila muntu musu ndond ya kusadil. Yijikitisha nich chirungil antu asu mulong wa usu wau usadilau, ni pichifanyidina, pan yiyul yiswimp mulong wa kuya kurutu.
19. Wisu mupak wey piwikasikeshina kuwanyish muchifanyidina mujikit wey?
19 Chakwel anch ‘tuwanyisha muchifanyidina mujikit wetu,’ tufanyidin kukwat mupak wa kwiyambatanish nakash nich mwikadil mu mutapu wetu wa kusal, ni tusotil kuyiyiy atushalapol asu kusal chilik chimwing. Pitushinshikidina usey ujim wa rutong retu—kulejan ronganyin ra Nzamb ritwadila ku dipandish—twitiyijin anch chifanyidin usu wawonsu uswiridikina chakwel kwikal “yom yawonsu kudi antu awonsu, chakwel ku inang awonsu nez nipandishiku amwing.”—2 Timote 4:5; 1 Korint 9:22.
[Footnotes]
a Chakwel kutan chilakej cha ngikadil yiney ya mujikit wa Paul, shinshikin Midimu 13:9, 16-42; 17:2-4; 18:1-4; 19:11-20; 20:34; Rom 10:11-15; 2 Korint 6:11-13.
b Chawiy kand, pa kurumburil urund usu udia pakach pa Nzamb ni ‘anend’ azizidilau many muspiritu, Paul wasadila chitongijok cha mbil chadia chijikena nawamp kud in kumutang end adia mu teritwar wa Want wa Rom. (Rom 8:14-17) Buku St. Paul at Rome ulondil anch, “Winlij ausadila pakampwil mu Rom, ni wadinga wambaten piswimp nich chitongijok cha dijuku dia in Rom.”
c Katat, mu yikumangen yawonsu ya Atuman a Yehova mudi program wa Ayibol Akwashin Akwau. Program usadidil atushalapol a chisu chawonsu akweta diyiy ni ija yom yivud mu kuyikwash atutwambil akad kwijik yom yivud.
Ov, Uvurikin?
• Mutapu ik tukutwisha kumwimburij Paul mu mujikit wetu?
• Yitongijok ik yituswiridina kuswimp mu mutapu wetu wa kutong?
• Mutapu ik tukwikadisha uruu wetu usongina mabuj?
• Chom ik chiswiridinau atushalapol asu chakwel kukudish kashinsh?
[Chipich chidia pa paj wa 29]
Kambuy Paul wadinga mwin kuta matu, mwin kwiyambatanish nich mwikadil, ni mwin nkeu mu kulejan ni kufundish
[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 31]
Yesu wayitenchikina in kwilej end mifulandal yisatu: ambay a mudimu, teritwar wa kusadil, ni uruu ukulejanau
[Chipich chidia pa paj wa 28]
Paul watwisha mu kuyishiken in kutesh kushalijan kusutil ku kwikal mwin kwiyambatanish nich mwikadil
[Chipich chidia pa paj wa 30]
Atushalapol asongina mabuj alimishining chaku cha in kuyitesh au
[Chipich chidia pa paj wa 31]
Atushalapol ayila kurutu ayikwashin antu asu kwirijek mulong wa mujikit