Ov, Ukwet Chitongijok cha Yehova Piur Pa Yom Yitumbila?
“Babalany . . . chakwel muntu umwing kangal wikal mwin usund ap kwikal muntu wakad kalimish ku yom yitumbila.”—HEBREU 12:15, 16, MM.
1. Yitongijok ik yikwetau antu avud yilikiningau atushalapol a Yehova?
MANGAND mu mutapu ujim makatap kwau kubangaku nakash yom yitumbila. Edgar Morin, nsil mu France mu milong ya chisak cha muntu, walonda anch: “Mashin mawonsu pengamidina ngikadil yiwamp—Nzamb, yom yatangau, ngand, chishimu, diyingish—yashadishin kal ukinakin wau. . . . Muntu ni muntu ukat kwitondilap yimenay anch yawiy yiwamp yifanyidinay kusal.” Chinech chimekeshin “chiyul [spiritu] cha mangand,” ap “usu wa chipepil, ndiy ukata kusadil mudimu katat mu an a in kubwambul.” (1 Korint 2:12; Efesus 2:2) Antu ipanina kal kudi Yehova asotina kamu kuziyil ku ukaleng wend kakatap kwitiy spiritu winou wakad kalimish ku yom yitumbila. (Rome 12:1, 2) Pakwez, atushalapol a Nzamb ij nawamp ndond ya usey yikweta kutumb, mu difukwil dimwifukwidilau Yehova. Yom ik yifanyidina kwikal yitumbila mu mwom wetu? Mutu wa mulong winou ukwisambin yom yitan yidia yitumbila kudi atushalapol awonsu a Nzamb. Mutu wa mulong ulondwilaku ou ukez kushinshikin kutumb kwa yikumangan yetu ya Ukristu. Pakwez dizu “utumbila” dirumburikin ik chakin?
2, 3. (a) Mutapu ik Bibil umekeshinay kutumb kwa Yehova? (b) Mulong wak tufanyidina kuman dijin dia Yehova anch didi dijin dimwing ditumbila?
2 Mu Uhebreu wa mu Bibil, dizu “utumbila” dikwet chitongijok cha chom chaurilau. Mu kwifukwil, dizu “utumbila” dikwet chitongijok cha chom chaurilau mu kusadin kwa pichuku-pichuku, ap chom chitumbila. Yehova udi utumbila chikupu. Amutazukining anch “Umwing Utumbila.” (Jinswir 9:10; 30:3) Mu Isarel wa pasak, mwin kupesh wa pa mutu, wadinga ni kudjal kabond ka utad wa or pafundinau anch “Chitumbila kudi [ Yehova].” (Kubudik 28:—36, 37) Ayirubim nau aserafin a mwiur iminya piur pa chipwan ayimekeshin mu Bibil akat kulond anch: “Utumbila, utumbila, utumbila, udi [ Yehova].” (Isay 6:2, 3; Kuburik 4:6-8) Kuchirikin kwinoku kukasikeshidin anch Yehova udi utumbila, wishitwila, ni winangina mu mutapu umwing wa piur nakash. Ndiy kamu, Musul wa kutumb kwawonsu.
3 Dijin dia Yehova didi ditumbila. Nfund-a-kuseng wawanga anch: “Atumbisha dijin diend dijim ni dikash, Ndiy kwend Utumbila.” (Kuseng 99:3) Yesu watufundisha kulembil anch: “Tatukwetu udia mwiur, dijin diey aditumbish.” (Mateu 6:9) Mariy makwend a Yesu, walonda anch: “Mupim wam wamubaz [ Yehova] . . . Mwin Dikand wasal kal yom yipandakena kudi am, Dijin diend ditumbila.” (Luka 1:46, 49) Chitudia atushalapol a Yehova, tumening anch dijin diend didi ditumbila ni tulikining kusal chom chin chawonsu chikutwisha kujondish dijin dined ditumbila. Chikwau kand, tukwet yitongijok ya Yehova piur pa yom yitumbila, charumburik anch, tumening yom yimenay ndiy anch yitumbil mudi yitumbila kand kudi etu.—Amos 5:14, 15.
Mulong wak Tumulimishina Yesu Nakash
4. Mulong wak Bibil umutazukin Yesu anch “Umwing Utumbila”?
4 Chidiay “mwan umwing kwend wa kuval” wa Nzamb utumbila, Yehova, Yesu amutanga utumbila. (Yohan 1:14; Kolosai 1:15; Hebreu 1:1-3) Chawiy lel chimutazukinau anch “Umwing Utumbila wa Nzamb.” (Yohan 6:69) Yesu walama kutumb kwa mwom wend paushemuninau kudiokal mwiur kuulet panap pansh, mulong Mariy wamuvala Yesu ku usu wa spiritu utumbila. Mwangel wamuleja Mariy anch: “Spiritu utumbila ukez kawil padi ey, . . . chawiy kand ni mwan utumbila ukuvala akez kamupil anch Mwan a Nzamb.” (Luka 1:35) Mu malembil mau kudi Yehova, in Kristu mu Yerusalem amwisambina Mwan a Nzamb tupamp twaad anch, “mwaney utumbila, Yesu.”Midimu 4:27, 30.
5. Mudimu ik utumbila wasalay Yesu padingay pa divu, ni mulong wak mash mend madi ma usey ukash?
5 Yesu wadinga nich mudimu utumbila wa kusal pa divu. Pamubatishau mu muvu wa 29 pa chirung chetu, Yesu amuzizila many wikal Mwin Kupesh Mujim mu tempel mujim wa mu spiritu wa Yehova. (Luka 3:21, 22; Hebreu 7:26; 8:1, 2) Chikwau kand, ndiy wading ufanyidin kamu kufa mulong wa kupan chakupesh. Mash mend michika mikala difut difanyidina kukezau kupandil akayitil. (Mateu 20:28; Hebreu 9:14) Chawiy lel mash ma Yesu madi matumbila kudi etu, madi ma “usey ukash.”—1 Pita 1:19.
6. Yitongijok ik tufanyidina kwikal nich pantaliken ni Kristu Yesu, ni mulong wak?
6 Chimekeshinay anch tufanyidin kumulimish nakash, Mwant wetu ni Mwin Kupesh wetu Mujim, Kristu Yesu, kambuy Paul wafunda anch: “Chawiy Nzamb wamuzambula piur, ni kumwinkish dijin didia piur pa majin mawonsu, chakwel mu dijin dia Yesu manungin mawonsu mazengaminang, ni mwiur ni pansh ni kwishin kwa divu; ni chakwel jindim jawonsu jikwitiyij anch: Yesu ndiy Mwant, ku uyaj wa Nzamb Tatuku.” (Filipoi 2:9-11) Tukat kumekesh anch tukwet yitongijok ya Yehova piur pa yom yitumbila anch tukat kumuziyil nich musangar Nsalejetu ni Mwant wetu uyikedina, Kristu Yesu, ndiy kamu Mutu wa chikumangen cha Ukristu.—Mateu 23:10; Kolosai 1:18.
7. Mutapu ik tukutwisha kumuziyil Kristu?
7 Kumuziyil Kristu kwitin kand anch tuyilimisha amakundj asadidinay mulong wa kutakel mudimu utakedilay katat. Mudimu usadinau in Kristu azizidilau many asadina Chisak Chitakedina ni usadinau kudi atulam atondinau mu mitiy, madistrik, minyimuku, ni yikumangen udi mudimu utumbila. Chawiy lel ditenchik dined difanyidin kamu kalimish ketu ni kuziyil kwetu.—Hebreu 13:7, 17.
Antu Atumbila
8, 9. (a) Mutapu ik wadingau in Isarel antu atumbila? (b) Mutapu ik Yehova mwayovakeshay in Isarel chijil cha kutumb?
8 Yehova wasuka manswik ni in Isarel. Manswik minam mawinkisha muchid usu mwikadil umwing wa pakampwil. Adinga atumbila, ap aurilau. Yehova amwinend wayileja anch: “Ikalany atumbila kudi am, mulong am [Yehova] nitumbil, niyam nakwaurilanya kal kudi antu awonsu chakwel wikalany amam.”—In Levi 19:2; 20:26.
9 Kwisambishil kwin kamu kwa muchid wa Isarel, Yehova wayovakesha kamu nawamp in Isarel usey wa kutumb. Mulong wa wom wa rufu, in Isarel kadingap afanyidina ap pakemp kushej piswimp ni mukandu kwayinkishinau Yijil Dikum. Mukandu wa Sinai wadinga mu mulad kanang chom chimwing chitumbila. (Kubudik 19:12, 23) Win kupesh, dizang ni yom yau yawonsu ya kusadin yadingamu, yawonsu yadinga ni yawiy yom yitumbila. (Kubudik 30:26-30) Mutapu ik chidia mu chikumangen cha Ukristu?
10, 11. Mulong wak tukutwisha kulond anch chikumangen cha in Kristu azizidilau many chidi chitumbila, ni chinech chikwet chibudikin ik padi “amikoku akwau”?
10 Chikumangen cha in Kristu azizidilau many chidi chitumbila ku mes kwa Yehova. (1 Korint 1:2) Chisak chawonsu cha in Kristu azizidilau many adia pa divu pa chisu chin chawonsu ayifanikeshin nich tempel utumbila, ap anch in Kristu inay kadiap tempel mujim wa mu spiritu wa Yehova. Yehova ushich mu tempel winou kusutil ku spiritu wend utumbila. Kambuy Paul wafunda anch: “Chikumbu chawonsu achisankeshil mwi ndiy, achilamikin nawamp, chikat kujimbil mu tempel umwing utumbila wa Mwant; ni yen kand anitungididil mwi ndiy mudi ul wa Nzamb mu [s]piritu.”—Efesus 2:21, 22; 1 Pita 2:5, 9.
11 Paul wayifundina kand in Kristu azizidilau many anch: “En kiwijanyip anch udiany tempel ya Nzamb, ni spiritu wa Nzamb wasoka kal mudi en? . . . Mulong tempel ya Nzamb yitumbil, ni yen udiany tempel yend.” (1 Korint 3:16, 17) Kusutil ku spiritu wend, Yehova ‘ushich’ mukach mwa in Kristu azizidilau many ni ‘ukat kwendil mukach mwau.’ (2 Korint 6:16) Ukat kudandamen kumutakel “kashalapol” wend ushinshamena. (Mateu 24:45-47) “Amikoku akwau” asangaredin kamu nakash dilau ditapidilau dia kubombakan pamwing ni chisak cha tempel.—Yohan 10:16; Mateu 25:37-40.
Yom Yitumbila mu Mwom Wetu wa Ukristu
12. Yom ik yimwing yidia yitumbila mu mwom wetu, ni mulong wak?
12 Chidiap cha kushimok anch yom yivud yikwatina ku mwom wa in Kristu azizidilau many adia mu chikumangen cha Ukristu ni ku mwom wa ambay nau yidi yom yitumbila. Urund wetu ni Yehova chidi chom chimwing chitumbila. (1 Jinsangu 28:9; Kuseng 36:7) Urund winou udi wa usey nakash kudi etu mu chilik cha kwel anch tukutwishap ap pakemp kushil chom kanang ap muntu ndond ya kuziyish urund winou ni Nzamb wetu, Yehova. (2 Jinsangu 15:2; Yakob 4:7, 8) Malembil makwet ndond ya usey nakash mu kulam kwetu urund wa piswimp nend Yehova. Malembil madinga matumbila nakash kudi muprofet Daniel, ndiy wadandamena nich kushinshaman mu chaku chend cha kulembilang kudi Yehova ap mu chilik cha kutek mwom wend mu chak cha rufu. (Daniel 6:7-11) ‘Kulembil kwa atumbila a Nzamb,’ ap in Kristu azizidilau many, akwisikeshin nich diseng dia malash madingau ni kusadin mu tempel mulong wa kwifukwil. (Kuburik 5:8; 8:3, 4; In Levi 16:12, 13) Kufanikesh kwinoku kukasikeshidin kutumb kwa malembil. Didi dilau mudi ik dia kutwish kwisamb ni Mwant wa diur ni divu! Chakin kamu, malembil madi matumbila mu mwom wetu.
13. Usu ik udia utumbila, ni mutapu ik tukutwisha kushil usu winou ndond ya kusal mudimu mu mwom wetu?
13 Kuding usu udinga mu mwom wa in Kristu azizidilau many ni wa ambay nau umeningau awonsu anch udi utumbila—spiritu utumbila. Spiritu winou udi usu wa Yehova wa kusadish, ni usadining chisu chawonsu kulondwish nich rusot ra Nzamb Utumbila, chawiy chiutazukiningau anch “spiritu utumbila,” ap anch ‘spiritu wa kutumb.’ (Yohan 14:26; Rome 1:4) Kusutil ku spiritu utumbila, Yehova ukat kuyinkish atushalapol end usu wa kulejan rusangu ruwamp mudi atuman end. (Midimu 1:8; 4:31) Yehova upanining spiritu wend “kudi awiy amuziyidila,” ni kudi antu ‘adandamedina kwendil ku spiritu,” kangal kulondul maku ma mujimbu. (Midimu 5:32; Galatia 5:16, 25; Rome 8:5-8) Usu winou ukash ukat kuyikwash in Kristu kusong “mabuj ma spiritu”—ngikadil yiwamp—ni “yom yiwamp ni yom yawonsu yitumbila.” (Galatia 5:22, 23; 2 Pita 3:11) Anch spiritu utumbila chidi chom chimwing chitumbila kudi etu, tukez kwipuk kusal yom yikutwisha ‘kunenganesh’ spiritu winou, ap kukangesh mudimu wa spiritu mu mwom wetu.—Efesus 4:30.
14. Dilau ik dimeningau in Kristu azizidilau many anch chidi chom chitumbila, ni mutapu ik witapidilau amikoku akwau dilau dined?
14 Dilau twitapidila dia kusend dijin dia Nzamb Utumbila, Yehova, ni dia kwikal Atuman end chidi chom chikwau chitumbila kudi etu. (Isay 43:10-12, 15) Yehova wayikadishin kal in Kristu azizidilau many “in mudimu a manswik masu.” (2 Korint 3:5, 6) Chidiau in mudimu a manswik, akwet mudimu wa kulejan ‘rusangu ruwamp ra want’ ni “kwikadish in kwilej antu a michid yawonsu.” (Mateu 24:14; 28:19, 20) Asadin nich kushinshaman mudimu winou, ni mamiliyon ma antu itiyijin rusangu ruwamp, ayilej lel mu chifanikesh in Kristu azizidilau many anch: “Tusotil kubombakan ni yeyey, mulong tuteshil anch, Nzamb udi ni yeyey.” (Zakariy 8:23) Antu inay itudishila asadin nich musangar wa mu spiritu mudi “in kudim yir” ni “in kulam mitond ya nviny” mulong wa “atushalapol a Nzamb wetu” azizidilau many. Mu mutapu winou, amikoku akwau akat kuyikwash kamu nakash in Kristu azizidilau many kusal mudimu wau pa mangand mawonsu.—Isay 61:5, 6.
15. Mujikit ik wamanay kambuy Paul anch udi utumbila, ni mulong wak tukweta yitongijok yiney?
15 Chilakej kambuy Paul, wadinga ni kuman mudimu wa kuyikwash antu mudi chom chimwing chitumbila. Walonda mulong wa amwinend mudi “mwin mudimu wa Kristu Yesu kudi in mangand, kusadil katumb kawamp ka Nzamb.” (Rome 15:16) Payifundinay in Kristu a ku Korint, Paul wisambina mudimu wend mudi “chipau.” (2 Korint 4:1, 7) Kusutil ku mudimu wetu wa kulejan, tukat kwijikish, “mazu ma Nzamb.” (1 Pita 4:11, MM) Chawiy lel, twikala a mu chisak chizizidilau many ap a mu chisak cha amikoku akwau, tuchimening mudi dilau ditumbila twitapidila dia kusal mudimu wa kupan uman.
“Twikalany Antu Atumbila mu Wom wa Nzamb”
16. Yom ik yikeza kutukwash kwipuk kwikal antu “akad kalimish ka yom yitumbila”?
16 Kambuy Paul wayibabesha ambay nend in Kristu anch kangal ikal antu “akad kalimish ku yom yitumbila.” Pakwez, ndiy wayiyula ‘kulondul kwishitul,’ ni ‘kubabal . . . chakwel muntu kangal wikala mudi muj uridila ukata kusapuk mulong wa kuyimesh antu akwau mar, ni kuyisamburishin antu akwau avud.” (Hebreu 12:14-16) Mazu “muj uridila” misambidin antu akemp adia mu chikumangen cha Ukristu akata kukimbang ching kurumbuk mu mutapu usadinau yom. Chilakej, akutwish atadik mutapu umenay Yehova kutumb kwa uruw ap usey wa kwikal nich mwom wishitwila. (1 Tesalonika 4:3-7; Hebreu 13:4) Ap kand akutwish asambish kupalangesh yitongijok ya in kupumbwok, “mambamb ma usup, mulong mambamb minam makat kuyitwalang antu kulemp nakash nend Nzamb,” yitongijok ya antu “apumbukina kal kudiokal mwi njil ya uyakin.”—2 Timoteu 2:16-18.
17. Mulong wak in Kristu azizidilau many afanyidin kwikasikesh chisu chawonsu kumekesh chitongijok cha Yehova cha kutumb?
17 Paul wayifundina akadivar azizidilau many anch: “Anamakwetu, mudi etu chitukweta kushilimu kwinoku, twitokishany ku tuyimp twawonsu twa mujimbu ni muchim, twikalany antu atumbila mu wom wa Nzamb.” (2 Korint 7:1) Mazu minam mamekeshin anch in Kristu azizidilau many, “chidau pamwing mu kutazuk kwa mwiur,” afanyidin kudandamen kusal usu wa kumekesh anch akwet yitongijok ya Yehova piur pa yom yitumbila mu mitambu yawonsu ya mwom wau. (Hebreu 3:1) Chilik chimwing kand, Kambuy Pita wayikasikesha anamakwend azizidilau many anch: “Ikalany mudi an a kuziyil, kangal walondulany kand maku men ma pasak pa muten wadingany ayisup; pakwez mudi chidiay wakutazukanya en utumbil, ikalany kand ni yen atumbila mu kupand kwen kwawonsu.”—1 Pita 1:14, 15.
18, 19. (a) Antu a mu “chisak chipandikena kujimb” amekeshining mutapu ik anch akwet chitongijok cha Yehova piur pa yom yitumbila? (b) Yom ik yikwau yitumbila tukwisambina mu rusangu rambakedinap?
18 Ing chidi nchik mulong wa antu a mu “chisak chipandikena kujimb,” akeza kupand ku “mar makash”? Ni yawiy afanyidin kumekesh anch akwet chitongijok cha Yehova piur pa yom yitumbila. Mu buku wa Kuburik, ayimekeshin akat ‘kumusadil ndiy mudimu utumbila’ mu dibur dia panap pansh dia tempel wend wa mu spiritu. Awiy itiyijin yakupesh ya difut dia Kristu, mu chifanikesh ‘owishin kal maswin mau too, ayitokishish mu mash ma Mwan a mukoku.’ (Kuburik 7:9, 14, 15) Chinech chiyinkishin kom kitwishila kurutu kwa Yehova ni chiyifanyidin “kwitokish ku tuyimp twawonsu twa mujimbu ni muchim, ni kwikal antu atumbila mu wom wa Nzamb.”
19 Chom chikwau chidinga cha usey mu mwom wa in Kristu azizidilau many ni ambay nau kudi kukumangan pakad kujing mulong wa kumwifukwil Yehova ni kwilej Dizu diend. Yehova umening yikumangan ya antu end kwikal chom chimwing chitumbila. Rusangu rilondwilaku er rikwisambin mutapu tukutwisha kwikal ni chitongijok cha Yehova piur pa yom yitumbila mu mutambu winou wa usey ni mulong wak.
Dichirikin
• Yitongijok ik ya mangand yilikiningau atushalapol a Nzamb?
• Mulong wak Yehova udi musul wa yom yawonsu yitumbila?
• Mutapu ik tukata kulimish kutumb kwa Kristu?
• Yom ik tufanyidina kuman anch yidi yitumbila mu mwom wetu?
[Chipich chidia pa paj wa 23]
Mu Isarel wa pasak, win kupesh, dizang, ni yom yawonsu ya kusadin yadingamu yadinga yom yitumbila
[Chipich chidia pa paj wa 24]
In Kristu azizidilau many adia pa divu adi tempel utumbila
[Chipich chidia pa paj wa 25]
Malembil ni mudimu wetu wa kulejan yidi yipan yitumbila