Antu Akweta ‘Mwikadil Wa Muchim Ufanyidina’ Itiyijin
‘Antu in awonsu adinga mu mwikadil ufanyidina kutambul mwom wa chikupu, ikala in kwitiyij.’—MID. 13:48.
1, 2. Mutapu ik in Kristu a kusambish wakulau ku uprofet wa Yesu walonday anch rusangu ruwamp chifanyidin kurilejan ku mangand mawonsu?
BUKU wa Midimu udia mu Bibil ukwet rusangu rimwing risangareshina rilejena mutapu witiyijau in Kristu a kusambish uprofet wa Yesu walonday anch rusangu ruwamp riner ra Want afanyidin kurilejan ku mangand mawonsu. (Mat. 24:14) Mu kulond kwa chifanikesh, atutwambil adinga akin muzubu-zubu wa mushiku ayishila chilakej, awonsu akusota kuyilondul. Mudi chibudikin cha uman wa mushiku wa in kwilej a Yesu adinga mu Yerusalem, tunan twa antu, pamwing ni “in kupesh avud,” eza mu chikumangen cha mu chitot cha kusambish.—Midimu 2:41; 4:4; 6:7.
2 Amishoner a kusambish ayikwasha antu avud chakwel itiyija Ukristu. Umwing wau wadinga Filip, waya ku Samaria, kwadingau antu avud itiyijina mazu mend. (Midimu 8:5-8) Paul wenda nakash ni ambay kushalijan, walejana uruu wa Ukristu mu Kiprus, mu miab ya mu Aziy Mukemp, mu Makedonia, Gres, ni mu Italie. Mu misumb mwalejanay, yisak ya in Yuda ni in Grek itiyija. (Midimu 14:1; 16:5; 17:4) Titus wasala mujikit mu Kret. (Titus 1:5) Pita wakwatikana nakash padingay mu Babilon, ni pa kusut kwa chisu wafunda mukand wend wa kusambish, piswimp ni muvu wa 62-64 C.C., mudimu wa in Kristu wadinga wijikena nawamp mu Pontus, Galatia, Kapadosia, Aziy, ni mu Bitinia. (1 Pi. 1:1; 5:13) Yisu yiney yadinga yisangareshina mudi ik! Chawiy, atutwambil inay in Kristu a mu chitot cha kusambish adinga in mushiku mu chilik chakwel anch akankuny nau alonda anch: “Inang awiy arumbangesha kal ngand.”—Midimu 17:6; 28:22.
3. Yibudikin ik yitaninau atutwambil a Want ilel mu mijikit yau ya kulejan, ni yikwovishin nchik?
3 Mu yisu ya katat niyawiy, chikumangen cha Ukristu chidi chiyukishinau nich kuya kurutu kwamushena. Ov, udiap ukasikeshinau piutangininga rapor wa muvu wa Atuman a Yehova ni kuman yibudikin yitaninau mu mangand ma kabuj? Ov, chikatap kusangaresh muchim wey pa kwijik anch atutwambil a Want atakedil malejan ma Bibil mamiliyon musamban ni kusut mu muvu wa mudimu wa 2007? Chikwau, uvud wa antu akumangena ku Chivurikish cha rufu ra Yesu muvu wasutina ou umekeshin anch antu piswimp mamiliyon dikum akad kwikal Atuman a Yehova asangaredin nakash rusangu ruwamp pezau kukumangan ku chivurikish chinech chijim. Chinech chilejen anch kuchidi midimu yivud ya kusal.
4. Anany itiyijina uruu wa Want?
4 Ilel, mudi muchadinga mu chitot cha kusambish, ‘antu awonsu adia mu mwikadil ufanyidina kutambul mwom wa chikupu’ itiyijin uruu wa uyakin. (Midimu 13:48) Yehova uyipwitidin antu inay mu dirijek diend. (Tang Hagay 2:7.) Ngikadil ik yitufanyidina kwikal nich pantaliken nich mujikit wa Ukristu chakwel tusala mu kwovijan mudimu winou wa kukumangej?
Lejan Pakad Kasolikany
5. Antu a mutapu ik itiyikina kudi Yehova?
5 In Kristu a mu chitot cha kusambish ova anch “Nzamb kakwetip kasolikany ka muntu; Pakwez ukat kwitiyij kwend kudi wa muchid wawonsu ukata kumwov ndiy wom ni kusal midimu ya kutentam.” (Midimu 10:34, 35) Chikalap nchik, muntu kwikal ni urund uwamp ni Yehova ap bwat kwengamidin pa mutapu witiyijinay chakupesh cha difut dia Yesu. (Yohan 3:16, 36) Ni ridi rusot ra Yehova ra “kuyipandish antu awonsu ni kwez kwijik uyakin.”—1 Tim. 2:3, 4.
6. Atutwambil a Want afanyidin kwilam kulemp nich ik, ni mulong wak?
6 Chikwikal kurumbuk kudi atutwambil a rusangu ruwamp kuyitond antu mulong wa ulomb wa chikit chau, reng rau mu chisak, chifu chau, relijon wau, ap pa chom ap chisu. Shinshikin bil: Ov, usangerap anch muntu wa kusambish wakuleja uyakin wa Bibil kadingap nich kasolikany padi ey? Ov, mulong wak lel ulikina kulejan uruu uletina mwom kudi muntu mwin mwawonsu ukuutesha?—Tang Mateu 7:12.
7. Ov, mulong wak tufanyidin kulik kuyirumburish antu itukata kulej?
7 Yehova wamutonda kal Yesu mudi nkalansambu; chawiy lel, kitukwetap mbil ya kumurumburish muntu ap wisu. Chom chinech chifanyidin, mulong—kitudiap mudi Yesu—tukat kurumburish ching kusu ‘yitumena ni mes metu’ ap pa “kutesh kulondol kwa antu,” pakwez Yesu ukutwish kutang yitongijok yijingamena ni yitongijok ya mu muchim.—Is. 11:1-5; 2 Tim. 4:1.
8, 9. (a) Paul wadinga muntu wa mutapu ik kurutu kwa kwikal mwin Kristu? (b) Chilakej cha kambuy Paul chitulejin ik?
8 Antu adiokila ku michid yawonsu ikadil kal atushalapol a Yehova. Chilakej chimwing chijim chidi cha Saul wa Taris, weza kwijikan mudi kambuy Paul. Saul, Mufaris, wadinga mukankuny mukash wa in Kristu. Kwitiyij kwend anch in Kristu adinga arumbukin kwawiy kwamubachika achizengola chikumangen cha Ukristu. (Gal. 1:13) Kulondulijan nich kuman kwa chiuntu, chamekana mudi ndiy muntu mukemp kwikal mwin Kristu. Pakwez, Yesu wamana chom chiwamp mu muchim wa Saul ni wamutonda awanyisha mudimu wa pakampwil. Mudi chibudikin, Saul wikala umwing wa yid yadinga nich mushiku ujim mu chikumangen cha Ukristu cha mu chitot cha kusambish.
9 Chilakej cha kambuy Paul chitulejin ik? Mu teritwar wetu, pamwing ap mudi yisak ya antu amekena kwikal in chisum pantaliken nich uruu utuyilejina. Ap anch chikumekan anch kwikil ap amwing au akez kwikal in Kristu, kitukulikap kutongijok nau pamwing. Yisu yimwing ap in amekeninga anch akisining uruu wetu akutwish awitiyij. Mudimu wetu udi wa kudandamen nich kuyilej awonsu ‘pakad kulik.’—Tang Midimu 5:42.
Yiyukish yiyichingedin Antu Alejena ‘Pakad Kulik’
10. Ov, mulong wak kitufanyidinap kulik kuyilej antu atwovishina wom? Let yilakej ya pol pen.
10 Yifu yikutwish kutudimb. Chilakej, Ignacio,a wasambisha kwilej Bibil ni Atuman a Yehova padingay mu rukan mwin ngand yimwing ya mu Amerik wa Kurul. Antu adinga ni kumwov wom mulong wa chisum chend. Chawiy lel, arund nend a rukan asala ni kuyilandish yom ambay nau a mu rukan adinga ni kumutumang Ignacio kulondul mabaz kudi antu adinga ni kulab kufut. Pakwez, payay Ignacio kurutu muspiritu ni kusadil yom yilejay, muntu winou wadinga mukachisum wikala muntu wa rukan muwamp. Kwikil kand muntu wamusadila kand mulong wa kulondul mabaz, pakwez Ignacio usanger anch uyakin wa Bibil ni spiritu wa Nzamb wakarumuna untu wend. Usanger kand nakash mulong wa kuburen kwa kasolikany ka atutwambil a Want asala usu wa kwilej nend.
11. Ov, mulong wak tufanyidin kudandamen kuyichirikin antu?
11 Dimwing dia mayingishin malejana mulong utufanyidina kuchirik kuyiman antu twisambina nau rusangu ruwamp didi anch mikadil yau ni ngikadil yau yikutwish yaswimp. Mulong anch kapamp kansudiel twamwedidin, amwing akutwish akwachik mayej, ashadish mudimu, ap afish mukatish nau. (Tang Mulej 9:11.) Yinship ya mangand yikutwish kuyishikij antu kukutongin nakash pa machuku mau ma kurutu. Kushiken kwa yom yiney kukutwish kumushikij muntu wadinga ni kulik pasak—ap wadinga mwin rupompat—ku kwitiyij. Chawiy lel, kitufanyidinap kulik kuyilej rusangu ruwamp antu akwau pa chisu chawonsu chifanyidina.
12. Mutapu ik tufanyidina kuyiman antu tulejina, ni mulong wak?
12 Kuyauril ni kuyirumburish antu akwau kumeken kwikal kwa chivadik cha muntu. Pakwez, Yehova uyimening antu umwing ni umwing. Umening ngikadil yiwamp ya muntu ni muntu. (Tang 1 Samwel 16:7.) Mu mujikit wetu, tufanyidin niyetu kusal usu wa kusal mwamu. Uman uvud ulejen uwamp udingaku ku kwikal nich chitongijok chiwamp piur pa antu tulejina.
13, 14. (a) Ov, mulong wak chibol umwing watonga nayimp piur pa mband watanay mu mujikit? (b) Chom ik twilejidina ku uman winou?
13 Sandra, nambaz chibol, wadinga usadil mudimu wa kulejan ku chikumbu ni chikumbu pa ditung didia kurul ni kurand kwa Inde patanijanay ni Ruth, wadinga ni kusal nakash misambu ya kuwang ni kuja maj kurutu kwa antu avud. Ruth wadinga wawina kal tupamp twaad ni amudjika chibangul cha kuwin nich. Wasangera pakampwil yom yadinga yilondilay Sandra, chawiy chatenchikau kwilej Bibil. Sandra uvurikin anch: “Panadinga nikunyingumok mu chikumbu chend, namana chipich chijim padjadilay Ruth maswin ma musambu wa kuwang ni kuja maj, ni yipan yawinay. Narumbuka mu kutongijok anch, muntu wadinga wijikena nakash mwamu ni wadinga wiyadjika kal mu misambu ya kuwang ni kuja maj kakutwishap wasanger uyakin. Chawiy nalika kwezang kand kwol kwend.”
14 Pa kusut kwa chisu kanang, Ruth weza ku Chot cha Want, ni chisu chapwa chikumangan, wamwipula Sandra, “Ov, mulong wak walika kweza kwilej nam?” Sandra wamwita dilikishin ni witenchika chakwel asambishiril kand dilejan. Ruth waya kurutu swa-swa, wadiosha yipich yend ya kuwang ni kuja maj, wasambisha kusal mijikit ya chikumangen, ni wapana mwom wend kudi Yehova. Chakin kamu, Sandra weza kujingunin anch chitongijok chend cha kusambish chadinga chiyimp.
15, 16. (a) Chibudikin ik chatanay katwambil umwing wapana uman kudi mwanamakwend? (b) Ov, mulong wak mashakamin ma pakur ma mwanamaku makutwishap kutuziyish kumwinkish uman?
15 Yibudikin yiwamp yayishikena kand antu avud apana uman kudi anamakwau akad kwitiyij, ap pa chisu chamekana anch kakwitiyijap kwau. Tal chilakej cha Joyce, nambaz mwin Kristu wa mu États-Unis. Nkwedend ikundj amwela kase-e ni kumulikishaku padingay ni dikum dia mivu. Joyce ushimunin anch: “Antu alonda anch mwom wend kiukwetap usey ap ukemp, mulong wadinga ni kuna mwom wa kulewish, wadinga mwij, ni wasala yom yikwau yiyimp nakash. Ap mwamu, pakad kuchingejin, nadandamena kwambamb nend piur pa uyakin wa Bibil mu mivu 37.” Kushimpish kwend mulong wa kumukwash mwanamakwend kwikal nich chiyukish nakash pasambishay kwilej Bibil ni Atuman a Yehova ni wakarumuka nakash mu mwom wend. Piswimp ap kamu, pawanyishay mivu 50, nkwedend ikundj wa Joyce watambula dibabatish ku chitentam cha distrik chasadika mu Californie, mu États-Unis. Joyce ulondil anch: “Nadila mulong wa musangar. Nisanger nakash mulong kinalikap kumukwash!”
16 Ukutwish widjidjek kuyilej anamakwey amwing uyakin wa Bibil mulong wa mashakamin mwom wau. Pakwez, kwidjidjek kwinoku kwamukangeshap Joyce kumulej nkwedend ikundj. Ov, mutapu ik ukutwisha kwijik chidia mu muchim wa mukwen? Muntu winou ukutwish pamwingap ukimbin uyakin wa relijon nich kashinsh kawonsu. Chawiy, kangal walik kumwinkish chisu cha kuutan.—Tang Jinswir 3:27.
Buku Ukwashina mu Dilejan dia Bibil
17, 18. (a) Marapor madiokila mu mangand mawonsu malejen ik piur pa usey wa buku Chom Ik Chakin Kamu Chifundishinay Bibil? (b) Yibudikin ik yiwamp wamena kal mu kusadil kwey buku winou?
17 Marapor madiokila mu mangand malejen anch antu akweta michim yitentamina itiyijin buku ukwashina kwilej nich Bibil Chom Ik Chakin Kamu Chifundishinay Bibil? Penni, nambaz umwing chibol mu États-Unis, wasambisha malejan mavud nich buku winou. Malejan maad madinga ma amapal aad adinga yid yipanina nakash ya maegliz mau. Penni kadingap ni kashinsh piur pa mutapu ukwitiyijau uyakin wa Bibil ulejenau mu buku Chifundishinay Bibil. Pakwez, ufundil anch, “Mulong wa kwovikan nawamp, zwang, ni kwakin kwa mutapu ulejenau jinsangu jidiamu, itiyija swa yadinga yilejinau mudi uyakin, pakad kutadikijan ap kanvundangesh.”
18 Pat, katwambil wa mu Grande-Bretagne, wasambisha kwilej Bibil ni mband umwing wachina kudiokal mwi ngand yimwing ya Aziy. Mband wachina mwi ngand yend pamusendau nfumwend ni anend amakundj kudi amasalay antombuj, chakwel kakez kayimanap kand. Mwom wend wadinga mu chak, chikumbu chend achosha shitit, ni asala nend masandj ma kumushindil kudi amakundj kushalijan. Yom yiney yawonsu yamushikija ku kwiyov anch kakwetap kand cha kushakamin mwom, ni tupamp tuvud watongina mutapu wa kwijip. Pakwez, dilejan dia Bibil diamwinkisha ruchingej. Pat ufundil anch: “Kuswapal kwa yirumburil ni yilakej yidia mu buku Chifundishinay Bibil yadinga nich usu ukash padi ndiy.” Mwin kwilej waya swa-swa kurutu, wawanyisha yitinau wikal katwambil wakad kubabatishiu, ni walejana impu yend ya kusot kubabatishiu ku chitentam chalondulaku. Udi musangar mudi ik kuyikwash antu atesha ni asangera ruchingej ridia mu Bibil!
“Kangal Tuziyany mu Kusal Nawamp”
19. Ov, mulong wak mudimu wa kulejan udi wa swa-swa nakash?
19 Dichuku ni dichuku disutina, kuya swa kwa mudimu wetu wa kulejan ni kwikadish in kwilej kwikadil kal kukash nakash. Tunan twa antu akweta mwikadil wa muchim ufanyidina itiyijin malejan metu pa muvu ni muvu. Pakwez, “dichuku dijim dia [Yehova] didi piswimp,” charumburik anch in ashadila mu mididim ya muspiritu ayikodil “antu asotilau kujip.”—Sof. 1:14; Jinsw. 24:11.
20. Mupak wa kusal ik ufanyidinay umwing ni umwing wetu kukwat?
20 Tukutwish kudandamen kuyikwash antu mudi inay. Pakwez, chakwel anch tuyikwasha, chidi cha usey ujim anch tuyimburij in Kristu a mu chitot cha kusambish, adandamena ‘kalikap kulejan ni kurumburil rusangu ruwamp ra Yesu mudi Kristu.’ (Midimu 5:42) Londulany chilakej chau cha kujijamen kwikalap nchik rupompat, kusutil ku kubabel ‘nkeu jey ja kulejan nich,’ ni kusutil ku kuyilej antu awonsu pakad kasolikany! “Kangal tuziyany mu kusal nawamp,” mulong anch twajijaman, tukez kwangul yiyukish yivud ya kwitiyik kudi Nzamb.—2 Tim. 4:2; tang Galatia 6:9.
[Mazu madia kwishin kwa paj]
a Majin mamwing amakarumuna.
Ov, Ukwakul Nchik?
• Anany itiyijina rusangu ruwamp?
• Ov, mulong wak tufanyidin kwipuk kusambel kuyirumburish antu tulejina?
• Yibudikin ik yimenau nich kusadil buku Chom Ik Chakin Chakin Chifundishinay Bibil?
[Chipich chidia pa paj wa 13]
Tunan twa antu akweta michim yitentamina itiyijin
[Chipich chidia pa paj wa 15]
Chom ik twilejidina kusutil ku kukarumuk kwakarumukay kambuy Paul?
[Chipich chidia pa paj wa 16]
Atutwambil a rusangu ruwamp kakatap kuyitond antu