Kubatish Mu Dijin Dia Nany Ni Dia Chom Ik?
“Yangany . . . uyikadishany in kwilejam, wend uyibabatishany mu dijin dia Tatuku ni dia Mwan ni dia [S]spiritu utumbila.”—MAT. 28:19.
1, 2. (a) Chom ik chasadika mu Yerusalem pa Pantekot wa mu muvu wa 33 C.C.? (b) Mulong wak antu avud akumangana ayibachika ku kutambul dibatish?
YERUSALEM wading wizwil ni yisak ya antu adiokala mwi ngand jivud. Pa dichuku dia Pantekot wa mu muvu wa 33 C.C., kwading musambu ujim wadinga wiyila kurutu ni angendj avud adinga mu musambu winou. Pakwez chom chimwing chishimokishena chashikena, kupwa kwa kambuy Pita kusal diskur divuvurishina diadinga nich chibudikin chishimokishina. Mazu mend mayishika ku muchim Ayuda nau in kukarumukin ku difukwil dia Uyuda 3 000, akarumuka, ni atambula dibatish mu mem. Mu mutapu winou ayiwejina ku chikumangen chisu cha in Kristu. (Mid. 2:41) Dibatish dia antu avud mudi inay mu dijiy dia mem mu Yerusalem diafanyina kunyikesh ul mutapu ujim nakash!
2 Chom ik chayibachika antu avud kutambul dibatish? Kurutu pa dichuku dined, “kweza swa chonyin mwiur mudi kutut kwa rinkind mukash.” In kwilej a Yesu 120 adinga mu kapalikany ka mwiur ka chikumbu, izula nich spiritu utumbila. Kupwa, amakundj ni amband in kalimish akumangana ni asangera pa kutesh in kwilej inay asambish “kulond jindim jindjing.” Pateshau yom yalonday Pita, pamwing ni kulejan piur pa rufu ra Yesu, antu avud “anenganan mu michim yau.” Chom ik chikutwishau kusal? Pita wayakula anch: “Karumukany, en awonsu akubabatishilany mu dijin dia Yesu Kristu . . . , ni en ukez kwakany kupan kwa [S]spiritu [U]utumbila.”—Mid. 2:1-4, 36-38.
3. Pa dichuku dia Pantekot, ov, Ayuda ni in kukarumukin ku difukwil dia Uyuda akarumuka adinga afanyidina kusal chom ik?
3 Tongin bil pa mwikadil wa difukwil wa Ayuda nau in kukarumukin ku difukwil dia Uyuda inay amutesha. Adinga amwitiya kal Yehova mudi Nzamb wau. Ni kusutil ku Mifund ya Hebereu, ading ij spiritu utumbila, usu wa kusadish nich wa Nzamb wasadilay patangay. (Dis. 1:2; Ank. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Kus. 33:6) Pakwez ading aswiridina chom kanang chipandikenamu. Chading cha usey kudiau kutesh ni kumwitiy muntu wasadilay Nzamb mulong wa dipandish—Yesu, Mesia. Chawiy lel, Pita wakasikeshina pa maswir mau ma kutambul ‘dibatish mu dijin dia Yesu Kristu.’ Machuku mamwing kurutu, Yesu wavumbulau wamwinkisha Pita ni akwau mbil ya kuyibatish antu “mu dijin dia Tatuku ni dia Mwan ni dia [S]spiritu [U]utumbila.” (Mat. 28:19, 20) Kwadinga nich kurumburik kujim nakash mu chitot cha kusambish cha Muvu, ni chirumburikin ni katat. Kuruburik ik?
Mu Dijin dia Tatuku
4. Chakwel anch antu ikala ni urund nend Yehova, kwakarumuka yom ik?
4 Mudi mutwija, antu akula ku diskur dia Pita amusadilanga Yehova ni pakusambish adinga akwet urund nend. Adinga ni kupim kulondul Chijil chend, wawiy mulong wezinau antu a mu jingand jikwau ku Yerusalem. (Mid. 2:5-11) Pakwez, Nzamb wakarumuna yom mu mutapu wa usey mu kusal kwend pamwing ni antu. Wayilika Ayuda kwikal mud muchid wend wa pakampwil; Kulam kwau kwa Chijil kwikalap kand chom chakuyikwash kwitiyik kudiay ndiy. (Mat. 21:43; Kol. 2:14) Anch in kutesh inay asota kudandamen kwikal nich urund nend Yehova, ading aswiridin chom chindjing.
5, 6. Yom ik yasalau Ayuda nau in kukarumukin ku difukwil dia Uyuda avud mu chitot cha mivu cha kusambish chakwel kwikal nich urund nend Nzamb?
5 Chakin kamu kafanyidinap kumulik Mwin Kupan Mwom wau, Yehova. (Mid. 4:24) Kadiap antu akula ku kurumburil kwa Pita atwisha kuman katat nawamp anch Yehova wadinga Tatuku mwin kupan. Wamutuma Mesia chakwel kuyikol ni wadinga tayad ni kuyilikishin ap kand antu atwishay kulond Pita anch: “Likany yikumbu ya Isarel yawonsu yijika anch Nzamb wamwikadish kal Yesu wapampilanya en kwikal Mwant ni Kristu.” Chakin kamu, antu asadidila mazu ma Pita akwez katat kwikal nich diyingishil dijim nakash mud ik dia kujikitish mulong wa yom yasalay Tatuku mulong wa antu awonsu asotila urund nend Nzamb!—Tang Midimu 2:30-36.
6 Chakin kamu, Ayuda nau in kukarumukin ku difukwil dia Uyuda inay atwisha katat kuman anch urund nend Yehova witin kumwitiy anch ndiy mupandish kusutil kudi Yesu. Chawiy, ukutwish kutesh, mulong wak akarumuka ni kulik yitil yau, kuwejinaku yitil ya kwikatil ap pakad kwijik kusadil pamwing mu kumujip Yesu. Ni chilik chimwing choviken anch pa machuku malondulap “awiy adandamena mu dilejan dia apostol.” (Mid. 2:42) Atwisha ni asota kusej “piswimp kwi kwas ya ranaken nich kujijaman.”—Heb. 4:16.
7. Mutapu ik wakarumunau antu avud nlel yitongijok yau piur pa Nzamb ni kutambul dibatish mu dijin dia Tatuku?
7 Nlel unou, tutikit twa antu a michid kushalijan ni a mikadil kushalijan ilejin mu Bibil uyakin piur pa Yehova. (Isay 2:2, 3) Amwing adinga akad kwitiy kwikalaku kwa Nzamb ap itiyijina kwikalaku kwa Nzamb pakad kusot kujingunin uyakin,a pakwez itiyija kwikalaku kwa Sakatang ukutwishau kuta nend urund wa usey. Akwau ifukwilanga usatu ap akish a mitapu ni mitapu. Ileja anch Yehova amwinend udi Nzamb Mwin Dikand Diawonsu, ni asambisha katat kumutazuk pa dijin diend. Chikwatijadin nich yalonday Yesu anch in kwilej end afanyidin kuyibatish mu dijin dia Tatuku.
8. Chom ik chafanyidinau kusal piur pa Nzamb antu adinga kijap chitongijon cha chitil cha Adam?
8 Ileja kand anch aswana chitil cha Adam. (Rome 5:12) Chinech chadinga chom chisu chafanyinau kwitiy anch uyakin. Antu mudi inay akutwish kwikal chilik chimwing ni ikundj uyedila wadinga uvuramedina mayej mend. Ukutwish kwiyov nayimp, mudi kov kusansan pa chipatu. Pakwez, pakad examin wa kujingunin mayej kanang, ukutwish kutong anch mujimbu wend wadinga ukasikena kwau nawamp. Pakwez, yom yamekana mutapu windjing. (Isikej nich 1 Korint 4:4.) Chikwikal nchik anch amusal examin wakin wa mayej mend? Ov, chikwikalap cha manangu kudiay ndiy kukimb ni kwitiyij kwiyokish kwijikena, kwa kuchingejin ni kwa ukwash? Chilik chimwing, kupwa kwa kwilej uyakin piur pa kuswan kwa chitil, avud itiyija “examin” wa Bibil ni kutesh anch Nzamb ukat ‘kokan.’ Mwawiy, awonsu aurikina nend Tatuku afanyidin kukarumukin kudi Muntu ukutwisha “kuyok.”—Efes 4:17-19.
9. Chom ik chasalay Yehova chakwel chikala chitwishikina kuta nend urund?
9 Anch wapanin kal mwon wey kudiay Yehova Nzamb ni wikadil kal mwin Kristu ubatishinau, wij anch chom chipandakenamu kuwap chidi kuta urund nend. Ukutwish katat kujingunin mutapu udia, kumukat Tatukwey Yehova. (Tang Rome 5:8.) Ap anch Adam ni Ev amusadila chitil, Nzamb warijeka chakwel anend—kutuwejinaku—atwisha kuta urund nend. Mu kusal chinech, Nzamb wova kuswan pamanay Mwanend mukatish waman mar ni kufa. Ov, kwijik kwa chom chinech kukutwishap kutukwash twitiya umutakel wa Nzamb ni kuziyil yijil yend nich rukat? Anch kandikal usala mwamu, ukwet diyingishil dia kwipan amwiney kudiay Nzamb ni kutambul dibatish.
Mu Dijin dia Mwan
10, 11. (a) Mutapu ik ukumujikitisha Yesu? (b) Mutapu ik wiyovila piur pa kufa kwa Yesu mud difut?
10 Pakwez, tongijokin kand, piur pa yom yayilejay Pitat antu akumangana. Wayikasikesha kumwitiy Yesu, kukwatijadina kapamp kamwing ku kwikal abatishinau “mu dijin dia Mwan.” Mulong wak chadinga cha usey pa chisu chinicha, ni mulong wak chidi cha usey katat? Mwaning, kumwitiy Yesu ni kwikal abatishinau mu dijin diend kurumburikin kwitiy mudimu wend mu urund wetu ni Sakatang. Yesu amupampa pa mutond wa mar chakwel kudiosh riyind ra Chijil cha Ayuda; pakwez, rufu rend radinga nich chiyukish chijim nakash. (Gal. 3:13) Wapana difut dia chakupesh chadinga chiswiridinau antu awonsu. (Efes 2:15, 16; Kol. 1:20; 1 Yoh. 2:1, 2) Chakwel kuwanyinsh chinech, Yesu wajijamana kasolikany, kumukis, kumumesh mar, ni kupwa amujipa. Ov, kujikitish kwa mutapu ik ukweta mulong wa cha kupesh chend? Tong bil anch wanding nsand wa mivu 12 uyila muweny mu wat wa Titanic, wat wabula mu diyal dijim dia mem ni kujiyil mu mem mu 1912. Wakimb kumatikin mu kawat ka kupandishen, pakwez kizulang kal. Kupwa ikundj umwing udia mu kawat ka kupandishen wamubwikat mukajend, wamatikin mu wat, ni wakusend wakutek mu kawat ka kupandishen. Ov, nchik ukwiyova? Chakin kamu ukumujikitish nakash! Ukutwish kutesh mutapu ik wiyovay chakin kamu nsand winou washikena chom chinech.b Pakwez, Yesu wasal yom yivud kupandakanamu mulong weyey. Wafa chakwel ey utwisha kutambul mwom wa chikupu.
11 Mutapu ik wiyovila piwilejina piur pa yom yasalay Mwan ni Tatuku mulong weyey? (Tang 2 Korint 5:14, 15.) Chitwishikin anch ujikitishin nakash. Chinech chakukwasha ku kuya kupan mwom wey kudiay Yehova ni ‘kulik kwikal kand mwom mulong wa amwiney kusu, pakwez mwom wey wikala wendendiy wakufila.’ Kwikal ubatishinau mu dijin dia Mwan kuruburikin kwitiyij yom yasalay Yesu mulong weyey ni kwitiy umutakel wend mudi “Mwant wa kupand.” (Mid. 3:15; 5:31) Pakusambish, kiwadingap nich urund nend Sakatang, ni chakin kamu kiwadingap nich ruchingej ra kin. Pakwez kusutil ku kwitiyij mu mash ma Yesu Kristu ni kutambul dibatish, util katat urund nend Tatuku. (Efes 2:12, 13) Kambuy Paul wafunda anch “Pakur en wamwombanya Nzamb nyim, wamukisanya mu yitongijok yen ni mu yisalijok yen yiyimp. Pakwez katat, ku rufu ra Mwanend rafay ku mujimb wa wuntu, Nzamb wakuchakwishanyiny kal nend ndiy, chakwel ukushikany atumbila kurutu kwend adia zwang akad kapad.”—Kol. 1:21, 22.
12, 13. (a) Ov, kwikal ubatishinau mu dijin dia Mwan kufanyidin kwikal nich usu ik pa kwakul kwey anch muntu wakurumbukin? (b) Chiudia mwin Kristu ubatishinau mu dijin dia Yesu, ukwet chisend ik?
12 Ap anch watambwil kal dibatish mu dijin dia Mwan, wij nawamp nakash yibachikin yey ya chitil. Kwijik kwinoku ku kukukwash dichuku ni dichuku. Chilikej, anch akurumbukin kudi muntu kanang, ov, ukat kuvurik anch en awonsu aad udiany akayitil? En awnosu uswiridinany kulikishin, ni ufanyidinany kulikishijadin. (Marko 11:25) Chakwel kukasikeshin kwiswir kwinoku, Yesu wapana chilikej anch: Kashalapol umwing amulikishina kudi Mwant wend chikal cha nfalang tutikit dikum (tutikit 60 twa nfalang). Kupwa, kashalapol winou wamukasisha mbay nend wading ni nfanlang jend 100. kupwa Yesu wayileja anch: Yehova kakezap kamulikishin muntu ukata kulik kuyilikishin akadivar nend. (Mat. 18:23-35) Mwaning, kwikal ubatishinau mu dijin dia Mwan kurumburikin kwitiy umutakel wa Yesu ni kukasikesh kulondul chilikej chend ni malejan mend, kuwejinaku ma kwikal in kuyilikishinang antu akwau.—1 Pita 2:21; 1 Yoh. 2:6.
13 Piudia wakad kuwanyin, ukutwish kumwilikej Yesu mu mutapu wawonsu. Pakwez, kulondulijan nich kwipan kwey kwakin kudiay Nzamb, ufanyidin kumwilikej Yesu mu mutapu ujim mu chisik chitwishikina kudi ey. Chinech chitin kudandamen kudiosh wuntu ukur ni kudjal wuntu usu. (Tang Efes 4:20-24.) Piukata kumulimish murund, chitwishikin ukat kupim kwilej kusutil ku chilikej chend ni ngikadil yend yiwamp. Chilik chimwing, ufanyidin kwilej kusutil kudiay Kristu ni kwimwilikej.
14. Mutapu ik ukutwisha kumekesh anch witiyijin umutakel wa Yesu mudi Mwant wa mwiur?
14 Kudi mutapu ukwau ukutwisha kumekesh anch uteshin chirumburikina kwikal ubatishinau mu dijin dia Mwan. Nzamb “wayiteka yom yawonsu mwishin mwa yidjatil yend [Yesu], ni kumupan kwikal pa mutu pa yom yawonsu ku chikumbu cha Nzamb.” (Efes 1:22) Chawiy lel, ufanyidin kulimish mutapu uyitakedilay Yesu antu ipanina kudiay Yehova. Kristu ukat kuyisadil antu akad kuwanyin mu Chikumangen cha ndond udia, pakampwil amakurump mu spiritu, atulam atondau. Amakundj mudi inay ayitondin mulong wa “kuyikwash in Kristu ayisadil akwau mudimu wa kuyikwash kutung chikumbu cha mujimbu wa Kristu.” (Efes 4:11, 12) Ap anch muntu wakad kuwanyin wasal chitil, Yesu chidiay Mwant wa Want wa mwiur ukwet usu wa kupwish mulong pa chisu chend ni mutapu wend. Ov, witiyijin chinech?
15. Anch kandikal utambula dibatish, yiyukish ik ukutwisha kuchingejin kupwa kwa kutambul dibatish?
15 Chikwau, antu amwing kandikal ipana ayinau kudiay Yehova ni kutambul dibatish. Anch kandikal usala mwamu, ov, ukutwishap kutal kwiur ok anch kumwitiyij Mwan chidi chom chovikena ni kumekeshin anch ujikitishin? Kwikal ubatishinau mu dijin dia Mwan kukutwal mwi njil ya kutambul yiyukish yivud.—Tang Yohan 10:9-11.
Mu Dijin dia Spiritu Utumbila
16, 17. Kutambul dibatish mu dijin dia spiritu utumbila kurumburikin ik kudi ey?
16 Chirumburikin ik kwikal ubatishinau mu dijin dia spiritu utumbila? Mudi mu twashinshikinang kurutu, antu amutesha Pita pa dichuku dia Pantekot ading ij spiritu utumbila. Chakin, atwisha kuman uman wakashish ku mes kwau anch Nzamb udandamedin kusadil spiritu utumbila. Pita wading umwing wa antu izula “nich [S]spiritu [U]utumbila, [antu] asambish kulond nich jindim jindjing.” (Mid. 2:4, 8) Dizu “mu dijin dia” diswiridin kurumburil dijin dia muntu. Nlel, yom yivud ayisadil “mu dijin dia winyikel,” wakad kwikal muntu kanang. Asadil kud anyikel. Chilik chimwing, muntu ubatishinau mu dijin dia spiritu utumbila witiyijin anch spiritu utumbila, kadiap muntu, pakwez udi usu wa kusadish wa Yehova. Ni ubatish winou urumburikin anch muntu winou witiyijin mudimu usadilay spiritu utumbila mu rutong ra Nzamb.
17 Ov, ukutwishap kwez kwijik piur pa spiritu utumbila kusutil ku kwilej Bibil? Chilikej, washikin kal ku kutesh anch Bibil amufunda ku usu wa spiritu utumbila. (2 Tim. 3:16) Piuyila kurutu mu spiritu, chakin kamu uteshin nawamp chisal chakwel anch ‘Tatuku wa mwiur upanin spiritu utumbila kudi awiy akata kumwit,’ kukuwejinaku niyey. (Luka 11:13) Chitwishikin wamen kal mutapu usadila spiritu utumbila mu mwom wey. Ku mutambu ukwau, anch ufanyidin katat kutambul dibatish mu dijin dia spiritu utumbila, kashinsh ka Yesu kakwel anch Tatuku upanin spiritu utumbila karumburikin anch ukwet chakin kamu yiyukish yikuchingedina kurutu piutambwila spiritu winou.
18. Yiyukish ik yitambwilau antu abatishinau mu dijin dia spiritu utumbila?
18 Chikwau kand, chimeken patok anch nlel, Yehova uchilejin chikumangen cha in Kristu njil ya kulondul ni kuchitakel kusutil kudi spiritu wend. Spiritu winou utukwashin muntu ni muntu ipend mu mijikit yetu ya pichuku ni pichuku. Kwikal kwetu abatishinau mu dijin dia spiritu utumbila kutwitin twitiya mudimu wend mu mwom wetu ni tusala mu kwovijan nich spiritu winou. Chawiy lel, Amwing akutwish kwiyipul anch, ov, mutapu ik tukutwisha kushakam kukwatijan ni kwipan kudi Yehova ni mutapu ik usadilay spiritu utumbila. Tukushinshikin chinech mu mutu wa mulong udia kurutu.
[Mazu madia kwishin kwa paj]
a Antu itiyijina kwikalaku kwa Nzamb pakad kusot kujingunin uyakin, itiyij mu kwikalaku kwa Nzamb chad katonginingap anch ukat kuyanaken yitang yend.
b Tal Réveillez-vous ! Wa Mwinkind 22, 1982, paj wa 3-8.
Ov, Uvurikin?
• Kwikal ubatishinau mu dijin dia Tatuku kurumburikin ik kudi ey?
• Kwikal ubatishinau mu dijin dia Mwan kurumburikin ik?
• Mutapu ik ukutwisha kumekesh anch usangaredin kurumburik kwa kutambul dibatish mu dijin dia Tatuku ni dia Mwan?
• Kwikal ubatishinau mu dijin dia spiritu utumbila kurumburikin ik?
[Yipich yidia pa paj wa 12]
Kupwa kwa Pantekot mu muvu wa 33 C.C., ov, in kwilej asu ata urund wa mutapu ik nend Tatuku?
[Dizu Dirumburila]
Nich mbil ya Museum wa Isarel, Yerusalem