Ov, Ukez Kalondul Umutakel Wa Rukat Wa Yehova?
“Nikisin jinjil jawonsu ja makasu.”—KUS. 119:128.
1, 2. (a) Mu kukimb umutakel chakwel ushika ndond uyila, ov, kubabesh kwa mutapu ik ufanyidina kulondul, ni mulong wak? (b) Ov, yibabesh ya mutapu ik yipaninay Yehova kudi antu end akata kumusadil, ni mulong wak?
TONGIN bil pa chinech: Usotin kukas weny chakwel uya kwindond kanang. Chakwel utana umutakel, wamwipul murund uchingejina wija njil nawamp. Pakulejinay njil, ukutwish walond chom mudi ech: “Babal piukeza kushik pa ndond kanang. Chijingidij chikutwish kukudimb. Antu avud akat kuchilondul kupwa ashadik.” Ov, ukez kusanger chitongijok chend ni kutesh kubabesh kwinoku? Chilik chimwing, Yehova udi mudi murund. Ndiy utwinkishin umutakel uwamp piur pa mutapu tukutwisha kushik kwindond tuyila kudia mwom wa chikupu, pakwez ndiy utubabeshin kand piur pa yibachikin yiyimp yikutwisha kutubachik chakwel tuya mwinjil yiyimp.—Kuv. 5:32; Isay 30:21.
2 Mu mutu wa mulong winou ni ulondwilaku, tukez kwisambin yibachikin yimwing yikatau kutubabesh kudi Murund netu Yehova Nzamb. Lamany amboku mu manangu anch Yehova utubabeshin mulong utubangidin ni utukatin. Ndiy usotin anch tushika kwindond tuyila. Ndiy ukat kwovang nayimp pakatay kuyiman antu ipanina mu chibachikin chiyimp ni kushadish njil yau. (Ezek. 33:11) Mu mutu wa mulong winou, tukez kwisambin piur pa yibachikin yiyimp yisatu. Cha kusambish udi usu umekena, cha kaad udi usu udia mukach. Cha kasatu chidia chakin; pakwez chidi cha ubaj nakash. Tufanyidin kwijik mutapu yidia yibachikin yiney ni mutapu utufundishinay Tatukwetu wa mwiur kuyijijamen. Nfund a kuseng umwing wapepilau wamuleja Yehova anch: “Nikisin jinjil jawonsu ja makasu.” (Kus. 119:128) Ov, wiyovil chilik chimwing? Talany amboku mutapu tukutwisha kukasikesh yovil yiney ni kusal kwambatan nich.
Kangal Kulondul “Chisak cha Antu Avud”
3. (a) Ov, mulong wak chikutwish kwikal cha ubaj kuyilondul antu akwau adia mu weny anch twijap nawamp njil tulondwila? (b) Ov, yany ik ya usey yidia mu Kubudik 23:2?
3 Piuyila mu weny ulemp, ov, chom ik ukusala anch waman anch wijap nawamp njil ufanyidina kulondul? Ukutwish kupakish kuyilondul antu akwau adia mu weny—nakash anch waman antu avud alondwil njil yawiy yimwing. Kulondul njil kwa mutapu winou kudi kwa ubaj. Chikwau kand, adia mu weny inay chitwishikin pamwing ap kayilap ndond uyila, ap akutwish niyawiy kushadik. Pa chinech, shinshikin chany chikasikeshidina chijil chimwing chapanau kudi in Isarel a pasak. Antu asala mudi ankalansambu ap atuman mu milong ya dirumburish ayibabesha piur pa ubaj wa ‘kulondul chisak [cha] antu avud.’ (Tang Kubudik 23:2.) Chakin kamu, chiswapel nakash kudi antu akad kuwanyin kuwil mu chibachikin cha arund, mu kuburen kutentam. Pakwez, ov, chany piur pa kulondul chisak chimedin ching kusu pa milong ya dirumburish? Bwat kwau.
4, 5. Ov, mutapu ik wayibachikau Joshua ni Kaleb chakwel alondula chisak cha antu, pakwez chom ik chayikwasha kujijaman?
4 Chakin, chibachikin cha “kulondul chisak cha antu avud” chikutwish kwikal nich usu yisu yawonsu padi etu. Chikutwish kulank kapamp kamwing, ni chikutwish kukasikan nakash kujijaman. Chilakej, tongin bil pa chibachikin cha arund chayishikena Joshua ni Kaleb. Ading pakach pa antu 12 ayila ni kutentish mwin Ngand ya Kushilamu. Pachirikau, antu dikum pakach pau apana rapor muyimp. Awiy alonda kand anch antu amwing a mwin ngand yiniya ading antu ajim nakash Ayifuvu an a angel ambwambol avalau ni amband. (Dis. 6:4) Pa chinech, kulond kwinoku kwading kuyimp. An a antu nau angel inay asheshika ku Mabeb pasutin kal yitot ya mivu, pakad kusha anau. Pakwez ap yitongijok yakad mufulandal yikutwish kwikal nich usu piur pa antu aziyina mu ritiy. Rapor muyimp wa antu inay dikum wapalangesha wom swaa pakach pa antu. Kurutu, antu avud ading atongin anch chikutwish kwikal chiyimp kwandam mwi Ngand ya Kushilamu mudi mwatakelay Yehova. Ov, chom ik chasalau Joshua ni Kaleb mu mwikadil winou ukash?—Kuch. 13:25-33.
5 Awiy kalondulap chisak cha antu avud. Ap anch chisak chinech cha jimana pa kutesh mwamu, antu inay aad alonda uyakin ni aulama—ap anch ayakamisha anch akuyijip nich mayal! Ov, kwisu kwatambulau mushiku? Chakin kamu, mushiku wau wadiokala nakash ku ritiy rau. Antu akweta ritiy amening patok kushalijan kudia pakach pa mazu ma chamwamu ma antu ni kushilamu kwa usey kwa Yehova Nzamb. Kupwa, antu inay aad alejana mutapu wiyovau piur pa dizu dia Yehova mu kuwanyin kwa kushilamu kwend kwawonsu. (Tang Joshua 14:6, 8; 23:2, 14.) Joshua ni Kaleb alamata dang kudi Nzamb wau ushinshamena, ni kasotap kumwovish kuyip mulong wa kulondul chisak cha antu akad ritiy. Chawiy lel, awiy imana dang, ni kusha chilakej chiwamp nakash kudi etu nlel unou.—Kuch. 14:1-10.
6. Ov, mu mitapu ik tukutwisha kutesh yibachikin ya kulondul chisak cha antu avud?
6 Ov, wiyovil kal anch akat kukubachik chakwel ulondula chisak cha antu avud? Antu adia kulemp ni Yehova ni akata kupipesh yijil yend adi chakin kamu chisak cha antu avud nlel unou. Pa chisu cha kwipuwangesh ni kwiswedish, chisak chinech chikat kukasikesh yisu yivud yitongijok yakad usey. Akutwish kukasikesh anch masandj, chisum, urund ni aspiritu ayimp yilejenau ku ma program ma televizion, mu mafilim, ni mu masengan ma video anch yidi kwau yom yiwamp. (2 Tim. 3:1-5) Piutondina kwipuwangesh ni kwiswedish amwiney ap dijuku diey, ov ukat kulikidil kom ka antu akwau kabachika mipak yey ni kukarumun kom key? Ov, chimeken kamu anch ukutwishap kulondul chisak cha antu avud?
7, 8. (a) Ov, mutapu ik wijidishinau ‘manangu metu,’ ni mulong wak kwijidish kwinoku kudi kwa usey nakash pa ndond pa kulondul list wa yijidik yikash? (b) Ov, mulong wak umen anch chilakej cha ansand avud in Kristu chikusangareshin?
7 Yehova watwinkisha chipan cha usey mulong wa kutukwash kukwat mipak—‘manangu metu.’ Pakwez, usu winou afanyidin kwijidish nich ‘kwifumb.’ (Heb. 5:14, TMK) Kulondul chisak cha antu avud kukutwishap kwijidish manangu metu; wetu wa kushinshikin; ku mutambu ukwau, muruzu wa yijil yikash piur pa kom yikutwishap kwijidish manangu metu. Chilakej, chawiy lel antu a Yehova kayinkishap list wa ma filim, ma buku ni ma site ma Internet mafanyidinau kwipuk. Mulong mangand minam makat kukarumuk swaa, list winou ukutwish kwikal wa pasak kupwa kwa kumusal. (1 Kor. 7:31) Chikwez kwikal chiyimp mulong yikez kutukangesh kusal mudimu wetu wa usey wa kushinshikin nawamp yany ya Bibil mu malembil ni kukwat mipak yimedina pa yany yiney.—Efes 5:10.
8 Chakin kamu, mipak yetu yimedina pa Bibil yikutwish pamwing ap kusal anch antu atukisa. Ansand in Kristu adia ku shikol akutwish kurish nich chibachikin chikash cha chisak cha antu avud chakwel amana ni asala yimenau ni yisadinau antu akwau. (1 Pita 4:4) Chawiy lel, chiwapin kuyiman ansand in Kristu ni amakurump akata kwimburij ritiy ra Joshua ni Kaleb, palikinau kulondul chisak cha antu avud.
Kangal Walondulany “Michim Yen ni Mes Men”
9. (a) Ov, mutapu ik chikutwisha kwikal cha ubaj mu weny anch twalondul yibachikin yetu? (b) Mulong wak chijil chidia mu Kuchind Michid 15:37-39 chading cha usey kudi antu a Nzamb a pasak?
9 Chibachikin cha ubaj chakaad tukeza kwisambin chidi cha mu muchim. Tukutwish kupan chilakej mu mutapu winou: Anch wakas weny chakwel uya kwindond kanang, ov ukutwish kutong anch kudjibul kwa kart wey ni kulondul ching kusu yibachikin yey—kukutwish pamwing ap kukutwal mwinjil yawonsu yimekena yiwamp? Chimeken patok anch kwipuk yibachikin yiney kukez kusal anch uwanyisha rutong rey. Pa chinech, shinshikin yijil yikwau yapanay Yehova kudi in Isarel a pasak. Antu avud nlel unou akutwish kuman chikasikena kutesh chijil piur pa kuchim jinsamp ku jimbul ja ku yidjal ni kusutish kabab ka moj ka ndand ujarikina ku rusamp. (Tang Kuchind Michid 15:37-39.) Ov, ujingunin kurumburik kwa chijil chinech? Kuziyil ku chijil chinech kwayikwasha antu a Nzamb ashalijana ni iyaurila nich akamichid adinga ayinyingumukina. Chading cha usey anch atambula ni kulam dilau dia Yehova. (Lev. 18:24, 25) Pakwez, chijil chinech chamekesha kand ubaj wa chibachikin cha mu muchim chikutwisha kututwal kulemp ni ndond tufanyidina kuya kutambul mwom wa chikupu. Ov, mutapu ik?
10. Ov, mutapu ik umenay Yehova mu muchim wa muntu?
10 Tal diyingish diapanay Yehova kudi antwend mulong wa chijil chend: “Kangal walondulany mudi muyila michim yen, ni mes men yikata kukutwalany ku kwifukwil akish mudi muntu wimika dis.” Yehova wij nawamp chidia mu muchim wa muntu. Ndiy wij nawamp mutapu ukatau kuudimb muchim wetu, ap choy chidia mu muchim, kusutil ku yom tumena ni mes metu. Chawiy lel, Bibil utubabeshin anch: “Ov, nany ukutwisha kwijik muchim wa muntu? Kwikil chom chikata kudimban mudi muchim wa muntu!” (Jer. 17:9) Ov, waman kal katat mutapu kwadinga kwa usey kubabesh kwa Yehova kudi in Isarel? Ndiy wading wij nawamp anch awiy ela kukarumuk kudi akamichid ading ayinyingumukina ni kuyidimb kusutil ku yom yamanau. Awiy ela kupakish kwikal mudi antu inay akad kwitiyij, ela kusambish kutong, kwov, ni kusal mudi awiy.—Jinsw. 13:20.
11. Ov, yovil yetu ya ku mujimbu yikutwish kutudimb mwinjil ik?
11 Mu chirung chetu, chiswapel nakash kudi muchim wetu wakad kushinshaman chakwel audimba kudi yovil ya mujimbu wetu. Tudi mu mangand mabachikina ching kusu ku yibachikin ya ku mujimbu. Chawiy lel mutapu ik tukutwisha kusadil chany chidia mu Kuchind Michid 15:39? Shinshikin pa chinech: Anch antu udia nau ku shikol, ku mudimu, ap mwindond udia akat kudjal nayimp, ov akutwish kukubachik ku uyimp? Ov, ukutwish kupakish ‘kulondul muchim wey ni mes mey’ ni kukudimb kudi yom umena? Ov, ukutwish kupakish niyey kupipesh yijil yey piur pa kudjal ni kusambish kudjal mudi awiy?—Rom 12:1, 2.
12, 13. (a) Ov, chom ik tufanyidina kusal anch mes metu masambish kutambitamb kwindond kwakad kufanyin kutal? (b) Ov, chom ik chikutwisha kutubachik chakwel twipuka kuyandjik antu akwau mu yoziu?
12 Tuswiridin kukudish kwilam pakad kulab. Anch mes metu masambish kutambitamb kwindond kwakad kufanyin kutal, tufanyidin kuvurik chalonday Job muntu ushinshamena, wovijana kamu ni mes mend amwinend—ndiy wakwat mupak wa kulik kushinshikin mes mend kudi mband wakad kwikal mukajend nich yitongijok yiyimp. (Job 31:1) Chilik chimwing kand, Mwant David walonda anch: “Kinikutekip chom chiyimp kurutu kwa mes mam.” (Kus. 101:3, TMK) Chom chawonsu chikutwisha kuyipish kom ketu kadia zwang ni urund wetu ni Yehova chidi “chom chiyimp” kudi etu. Kuwejaku ni choziu chin chawonsu chimekena ku mes metu ni chikata kudimb muchim wetu chakwel usala uyimp.
13 Chikwau kand, tukusotap chakin kamu kwikal “chom chiyimp” kudi antu akwau kusutil ku kuyipak chakwel atala yom yiyimp. Chawiy lel tufanyidin kulondul nawamp chiyul cha Bibil chafundau nich spiritu utumbila chilejena piur pa kwirijek nawamp ni kudjal maswin mawanyidina. (1 Tim. 2:9) Kwitudish chidiap chom tukutwisha kurumburil mu mutapu tusotina etu bwat. Tufanyidin kutongin piur pa kom ni yovil ya antu tudia nau, ni kutek chisambu cha manangu mau ni ukash wau kurutu kwa yom tusotina. (Rom 15:1, 2) Chikumangen cha in Kristu achiyukishin nich tunan tuvud twa ansand tuletina yilakej yiwamp pa mulong winou. Chitusangareshin mud ik pakatau kulik ‘kulondul michim yau ni mes mau,’ pakwez akwatin mupak wa kumusangaresh Yehova mu yawonsu yisadinau—ap mu mutapu wau wa kudjal!
Kangal Walondulany “Yom Yamwamu”
14. Ov, kubabesh ik kwapanay Samwel piur pa kulondul “yom yamwamu”?
14 Tongin bil anch weny wey wading wa kusutin mwi mpay yijim. Ov, chom ik chikushikena anch washa balibal ni wasambish kulondul jinjil ja makasu? Kulondul jinjil jinej ja makasu kukutwish kushadish mwom wey! Yehova wij nawamp ubaj winou. Shinshikin chilakej chinech. In Isarel asota kwikal mudi akamichid adinga atakedilau kudi ant a chiuntu. Rusot riner rading chakin kamu chitil chikash, mulong ramekesha anch amulika Yehova kwikal Mwant wau. Ap anch Yehova wayilika chakwel ikala ni mwant wa chiuntu, ndiy wateka muprofet wend Samwel mulong wa kuyibabesh alika kulondul “yom yamwamu.”—Tang 1 Samwel 12:21.
15. Ov, mwi njil ik in Isarel mwalondulau yom ya chamwamu?
15 Ov, antu inay atonga anch mwant wa chiuntu ukez kwikal wakin, ni ukweta want ipau kupandakanamu Yehova? Anch chidi mwamu, awiy ading alondwil chakin kamu chom chamwamu! Ni ading mu ubaj wa kulondul yom yikwau ya chamwamu ya satan. Ant a chiuntu ela chakin kamu kuyishikij ku kwifukwil akish. In kwifukwil akish akat kwidimb mu kutong anch yom ya ku mujimbu—anzamb asadinau nich mitond ap diyal—yidi yakin, yikutwishau kuchingejin nakash, pa ndond pa kumuchingejin Nzamb wakad kumekan ku mes Yehova, watanga yom yawonsu. Pakwez mudi mwalonday kambuy Paul anch, akish adi kwau “yom ya chamwamu.” (1 Kor. 8:4) Awiy kakutwishap kuman, kutesh, kulond ap kusal. Ukutwish kuyiman ni kuyikwat, pakwez anch wasambish kwifukwil kudi umwing, ukez kulondul chom chamwamu—chom cha kutongin chikukuletin ching kusu mar.—Kus. 115:4-8.
16. (a) Ov, mutapu ik uyidimbinay Satan antu avud nlel unou chakwel alondula yom ya chamwamu? (b) Ov, mulong wak tukutwisha kulond anch yom ya ku mujimbu yidi yom ya chamwamu, anch twisikesh pakampwil ni Yehova Nzamb?
16 Satan udandamedin kusal usu wa kuyidimb antu chakwel alondula yom ya chamwamu. Chilakej, ndiy wayidimba antu avud chakwel achingejina mu yom ya ku mujimbu mulong wa kutan diking. Kwikal nich Nfalang, Mapit, ni mudimu wa nfalang jivud yikutwish kumekan mudi yom ya usey nakash. Ov, yom ya ku mujimbu yikez kulet chom ik anch ukwetap ukash wa ku mujimbu, anch milong ya nfalang ya wa pansh, ap anch mar ma chitangil? Ov, yom yiney yikutwish kuyikwol antu akad ruchingej, aswiridina umutakel, ni yakul ku yipul yikash ya mwom? Ov, rongoj ik rikutwishau kupan anch rufu rashiken? Anch twachingejin pa yom ya ku mujimbu chakwel tuwanyisha maswir metu ma muspiritu tukez kwidimb. Mapit ma ku mujimbu makutwisha kutukwol; madi kwau yom ya chamwamu. Ap mu machuku ma kurutu, yikezap kutwinkish diking dia ku mujimbu, mulong yikwetap yibudikin ya chisu chilemp mu wiswimp wa mwom wa antu nlel unou ap pakata kushiken mayej ni rufu. (Jinsw. 23:4, 5) Nzamb wetu Yehova udi wakin mud ik! Ching kusu mu urund ukash ni ndiy mwawiy tukutwisha kutan diking diakin. Chidi chiyukish cha usey mud ik! Kangal twamulikany dichuku ap dimwing mulong wa kulondul yom ya chamwamu.
17. Ov, mupak ik ukwatina piur pa yibachikin yiyimp twisambidina?
17 Ov, katuyukishinap pa kwikal ni Yehova mudi Murund netu ni Ntakel wetu mu weny wa mwom? Anch twadandamen kutesh kubabesh kwa rukat piur pa kwipuk yibachikin yiney yiyimp yisatu—chisak cha antu avud, michim yetu ayinetu, ni yom ya chamwamu—tukez kushik chakin kamu kwi ndond tuyila kwa mwom wa chikupu. Mu mutu wa mulong ulondwila, tukez kushinshikin amboku yibabesh yikwau yisatu yipaninay Yehova mulong wa kutukwash kukis ni kwipuk jinjil jiyimp jikata kuyishadish antu avud.—Kus. 119:128.
Ov, Chom ik Utongina?
Ov, mutapu ik ukutwisha kusadil amwiney yany yidia mu Maverse malondwilaku?
• Kubudik 23:2
• Kuchind Michid 15:37-39
• 1 Samwel 12:21
• Kuseng 119:128
[Chipich chidia pa paj wa 11]
Ov, wapakishin kal kulondul chisak?
[Chipich chidia pa paj wa 13]
Ov, mulong wak chidia cha ubaj kulondul chibachikin?
[Chipich chidia pa paj wa 14]
Ov, ukat kulondul yom ya chamwamu?