Ngikadil Yitufanyidina Kulondul
“Londul kutentam, kuwap kwa Nzamb, ritiy, rukat, kudandamen, [ni] kwitudish.”—1 TIM. 6:11.
1. Let chilakej chilejena chirumburikina dizu “londul.”
CHOM ik ukat kuvurik piuteshininga dizu “londul”? Pamwingap ukutwish wavurik pa machuku ma Moses chisu amasalay in Idjibit “ayambakena [ayilondula, NW]” in Isarel, ni ashikena ku kujiy mu karung Usuz. (Kub. 14:23) Ap ukutwish wavurik ubaj waray nich ikundj umwing wajipana pakad kuchingejin wa Isarel wa pasak. Chafanyidina aya swa ku umwing wa misumb musamban ya kwikangin. Chamwamu “mwin kufundakesh mash ukumulondul mwin kujipan nich ujim . . . ukumukwat, wamujip.”—Kuvur. 19:6.
2. (a) Nzamb wayitazukina in Kristu amwing alondul difut ik? (b) Ruchingej ik riyitekidinay Yehova in Kristu avud ilel?
2 Mu kushalijan nich yilakej yidia kwiur oku yidia mu Bibil, tushinshikinany chiyul chiwamp chafunday kambuy Paul anch: “Nikat kulamat ku uruu wa mwiur wantazukinau kudi Nzamb mu Kristu Yesu.” (Filip. 3:14) Bibil ulondil anch uvud wa in Kristu azizidilau udi wa 144 000, kumwing ni Paul, atambwil difut dia mwom wa mwiur. Akez kuyikel pa divu diawonsu pamwing ni Yesu Kristu mu Winyikel wa Mivu Kanan. Rutong ramushena mudi ik rikwetau antu inay atazukau kudi Nzamb chakwel arilondula! Pakwez, in Kristu avud akin adiaku ilel, akwet ruchingej, ap anch rutong rindjing. Nich rukat Yehova usotil ching kuyinkish chin chom chashadishay Adam ni Eve, pakampwil, ruchingej ra mwom wa chikupu nich ukash wa mujimbu uwanyidina mu paradis pa divu.—Kubur. 7:4, 9; 21:1-4.
3. Mutapu ik tukutwisha kumekesh kusanger kwa ranaken ra Nzamb?
3 Antu akayitil kakutwishap atan mwom wa chikupu ku usu wakad kuwanyin wau ayinau wa kusal yom yitentamina. (Isay 64:6) Chitwishikin kutambul mwom wa chikupu ching mu kuchingejin kusu mu yitenchik ya rukat ya Nzamb ya dipandish kusutil kudi Yesu Kristu. Chom ik tufanyidina kusal mulong wa kumekesh kusanger riy ra ranaken ra Nzamb? Mulong wa diyingishin dimwing, tufanyidin kuziyil kwi mbil yiney: “Londul kutentam, kuwap kwa Nzamb, ritiy, rukat, kudandamen, [ni] kwitudish.” (1 Tim. 6:11) Kushinshikin ngikadil yiney kukutwish kwatukwash etu awonsu chakwel tukwata mupak wa kuyilondul “kakwau ni kakwau.”—1 Tes. 4:1.
“Londul Kutentam”
4. Ov, mulong wak tufanyidin kwikal nich kashinsh anch “kutentam” kudi kujim, ni jisu jinzau ja kusambish jifanyidinay muntu kusal?
4 Mu mikand yend yawonsu yaad yamufundinay Timote, kambuy Paul ujimbwilamu ngikadil yifanyidina kulondul, ni chisu ni chisu usambedil bil kujimbul “kutentam.” (1 Tim. 6:11; 2 Tim. 2:22) Chikwau, mu maverse makwau, Bibil utukasikeshidin chisu ni chisu tulondul kutentam. (Jinsw. 15:9; 21:21; Isay 51:1) Njil ya kusambishin kusal mwamu yidi kusutil ku kumwijik “Nzamb wakin, ni watuma [ndiy], ndiy kamu Yesu Kristu.” (Yoh. 17:3) Kulondul kutentam ku kumushikij muntu ku kusal—alika yitil ya pasak ni ‘akarumuka’ chakwel asala rusot ra Nzamb.—Mid. 3:19.
5. Chom ik tufanyidina kusal chakwel twikal antentamina ku mes ma Nzamb?
5 Tutikit twa antu tulondwila chakin kamu kutentam twapana kal mwom wau kudi Yehova ni ijikisha kwipan kwinoku patambulau dibabatish dia mem. Anch katat udi mwin Kristu watambula kal dibabatish, ov, watonginap kal pa uyakin ulejena anch mwom wey ufanyidin, ni mudi muchifanyidina, kumekesh kudandamen kwey kulondul kutentam? Chimwing cha yom yiney kudi kujingunin kwey kusutil ku Bibil “kuwap ni kuyip” pa chisu tusotila kukwat mipak ya mu mwom. (Tang Hebereu 5:14.) Chilakej, anch udi mwin Kristu mujich wawanyishina kal mivu ya kwatan ap kwachik, ov, wakwatin kal chakin kamu mupak wa kulik kuta urund wa rukat rikash ni muntu wakad kwikal mwin Kristu watambula kal dibabatish? Waukwatin kal anch ulondul kutentam.—1 Kor. 7:39.
6. Chom ik chiswirikena mu kulondul chakin kamu kutentam?
6 Kwikal utentamina kushalijadin nich kwikal nich kutentam kwey amwiney ap “[ku]pandakesh kutentam.” (Mul. 7:16) Yesu wababesha chinyim nich mutapu winou wa kumekesh kutentam chakwel muntu amekana mudi uyipandakenamu akwau kuwap. (Mat. 6:1) Kulondul kwakin kutentam kwimanyidin pa muchim—pa yitongijok, ngikadil, yibachikin, ni maku mawamp ap mayimp. Anch twadandamen kusal mulong wa chon chinech, chakin kamu tukutwishap twasal yitil yijim. (Tang Jinswir 4:23; isikej ni Yakobu 1:14, 15.) Chikwau kand, Yehova ukutuyukish ni ukutukwash mu kulondul kwetu ngikadil yikwau yijim ya Ukristu.
“Londul . . . Kuwap kwa Nzamb”
7. “Kuwap kwa Nzamb” chom ik?
7 Mu kuwap mudi kwikal wipanina nakash ni ushinshamana. Dinguril umwing wa Bibil ulondil anch dizu dia Grek diakarumunau “kuwap kwa Nzamb” dirumburil “ngikadil yiwamp ya manangu ma kudimukin anch kangal chom ap chimwing chikepish kumwov kwetu Nzamb wom.” Chisu ni chisu in Isarel akanganya kumekesh kuwap kwinoku, mudi muchimekedina ku yisal yau ya kubwambwil payidioshau kudi Nzamb mu Idjibit.
8. (a) Chitil cha Adam chalangwisha chipul ik? (b) Mutapu ik wajingunishau chakul cha “ujindj [utumbila, NW] wajindjikau”?
8 Pa kusut kwa tunan twa mivu kupwa kwa ikundj Adam uwanyidina kusal chitil, chipul chifanyidina kwikalaku chidi chinech: “Ov, kudi muntu ukutwisha kumekesh kuwap kwa Nzamb muchifanyidina?” Mu kusut kwa yitot ya mivu, kwikil muntu mukayitil ap umwing watwisha kwikal nich mwom uwanyidina wa kuwap kwa Nzamb. Pakwez, pa chisu chatenchikay, Yehova wajingunisha chakul cha “ujindj [utumbila, NW] wajindjikau.” Ndiy washemunina mwom wa Mwanend kapokal wa mwiur, mwivum mwenday Mariy chakwel avadika mudi muntu uwanyidina. Mu mwom wend wawonsu wa pansh ni rufu rend ra usany, Yesu walejana chirumburikina kwipan kamu ni kushinshaman kwakin kudi Nzamb wakin. Malembil mend mamekesha ngikadil yend ya kwifukwil mulong wa Tatukwend mukarukat wa mwiur. (Mat. 11:25; Yoh. 12:27, 28) Chawiy lel, Yehova wamupepila Paul alonda ya “kuwap kwa Nzamb” parumburila chilakej cha mwom uwamp wa Yesu.—Tang 1 Timote 3:16.
9. Mutapu ik tukutwisha kulondul kuwap kwa Nzamb?
9 Mu mwikadil wetu wa chitil, tukutwishap twamekesh kuwap kwa Nzamb kuwanyidina. Pakwez tukutwish twakulondul. Chom chinech chitwitin anch tulondul chilik cha Kristu piswimp nakash muchitwishikina. (1 Pita 2:21) Chawiy, tukezap kwikal mudi in rubabek akweta “chifu cha Nzamb, pakwez end atun ukash wau.” (2 Tim. 3:5) Chom chinech chirumburikinap anch kuwap kwa Nzamb kwinoku kwakin kukwetap cha kusal nich kumekena kwa chifu cha pol. Kukwet usu pa chifu cha pol. Chilakej, chikalap ap tutondil diswin dia kudjal pa uruw ap kukwat mupak wa kutond maswin ma kudjal pituyila kumaland, chifu chetu chifanyidin kulejan “muchifanyidina kudi . . . itiya ku kuwap kwa Nzamb.” (1 Tim. 2:9, 10) Ing, kulondul kuwap kwa Nzamb kwitin anch tusadila yijil yitentamina ya Nzamb pichuku ni pichuku mu mwom wetu.
“Londul . . . Ritiy”
10. Chom ik tufanyidina kusal chakwel tulama ritiy retu rikash?
10 Tang Rome 10:17. Chakwel kushiken ku kwikal nich ni kulam ritiy rikash, mwin Kristu ufanyidin kudandamen kutongijokin pa uyakin upandakena kuwamp udia mu Dizu dia Nzamb. “Kashalapol ushinshamena ni kubabal” watwinkishin kal mikand yiwamp yivud. Mikand yisatu ya pakampwil yidi Le plus grand homme de tous les temps, Ilejina Kudi Mulej Mujim, ni “ Viens, suis-moi ” yatenchikau mulong wa kutukwash tumwijika nawamp Kristu ni chakwel lel tutwisha kumwimburij. (Mat. 24:45-47) Chisak cha kashalapol chitenchikin kand yikumangan, yitentam ya pakampwil ya dichuku dimwing, ya munyimuku, ni ya distrik, yivud yau yikasikeshidin “dizu dia Kristu.” Ov, njil ap yimwing muukutwisha kwisakin sens yitenchik yiney mudi muudimukina “nakash ku yom” yitenchikinay Nzamb?—Heb. 2:1.
11. Malembil ni kuziyil kukwet mudimu ik mu kulondul ritiy?
11 Malembil madi chom chikwau cha usey mu kukasikesh ritiy retu. In kwilej a Yesu amwela dichuku dimwing anch: “Jimbish ritiy retu.” Tukutwish niyetu nich kwikepish kumwit Nzamb chom chawiy chimwing. (Luka 17:5) Pa chinech, tufanyidin kulembil mulong wa ukwash wa mwiku utumbila wa Nzamb; ritiy ridi chom chimwing cha ‘dibuj dia spiritu.’ (Gal. 5:22) Chikwau, kuziyil ku yijil ya Nzamb kukasikeshining ritiy retu. Chilakej, tufanyidin tusala usu wa kusal nakash mudimu wa kulejan. Mudimu winou ukutwish watuletin musangar ujim. Ni pitutongidina pa yiyukish yezinaku kurutu oku tusambilany “bil kusurib want wend ni kutentam kwend [Nzamb],” ritiy retu rikukasikan.—Mat. 6:33.
“Londul . . . Rukat”
12, 13. (a) Chijil ik chisu chaletay Yesu? (b) Mu jinjil ik mutukutwisha kulondwil rukat mudi ra Kristu?
12 Tang 1 Timote 5:1, 2. Paul waleta chiyul cha usey piur pa mutapu ukutwishau in Kristu kwimekeshin rukat umwing ni mukwau. Mu kuwap kwetu kwa Nzamb mufanyidin kwikal chijil chisu cha Yesu cha “[t]ukatijanany kand muntu ni mukwau” mudi mwatukatay etu. (Yoh. 13:34) Kambuy Yohan walonda patok anch: “Wawonsu ukwet yom yiwamp ya mangand, ndiy umutadil mwanamakwend wend uswir ni wapat muchim wend kudiay ndiy, ing lel rukat ra Nzamb rukumushakam nchik?” (1 Yoh. 3:17) Ov, ukutwish watongin yisu yiwamekesha rukat mudi riner mwi njil kanang?
13 Mwi njil yikwau mutukata kulondwil rukat yidi kusutil ku kulikishan, kangal kuyilamin akadivar netu rukuny. (Tang 1 Yohan 4:20.) Pakwez, tusotil kulondul chiyul chapepilau anch: “Kangal wajimanijadilany muntu ni mukwau, ilikishijadilany anch kudi muntu ukweta mulong ni mukwau; mudi Mwant chakulikishilanyay en ni yen salany kand mwamu.” (Kol. 3:13) Ov, kudi muntu mu chikumangen kuufanyidina kusadil chiyul chinech? Ov, ukutwish wamulikishin?
“Londul . . . Kudandamen”
14. Chom ik tukutwisha kwilejin kusutil ku chikumangen cha Filadelfia?
14 Kusal uwamp utukutwisha chidi chom chimwing pakwez kuwanyish rutong rikash ap ridia kulemp kupandakanamu mutuchingejina chidi chom chindjing. Chom kamu, kulondul rutong ra mwom wa chikupu kwitin kudandamen. Nsalejetu Yesu wachileja chikumangen cha Filadelfia anch: “Mulong ey walamin dizu dia kujamish kwam, ni yam kand nikez kakulam ey ku yisu ya yoziu.” (Kubur. 3:10) Chakin, Yesu walejana maswir madiaku ma kudandamen—ngikadil yitukwashininga chakwel kangal tulika piturishininga nich yoziu ni yipakiu. Akadivar a mu mivu chitot ya kusambish adinga mu chikumangen cha Filadelfia chimeken anch amekesha chilakej chiwamp cha kudandamen mu yoziu yivud ya ritiy. Chawiy, Yesu wayinkisha kashinsh kakuyinkish ukwash ukwau pikukweza kupakiu kujim.—Luka 16:10.
15. Chom ik chalejanay Yesu piur pa kudandamen?
15 Yesu wadinga wij anch in kwilej end akez kuyikis kudi anamakwau akad kwitiyij ni kudi mangand mawonsu, chawiy piswimp tupamp twaad, wayikasikesha mutapu unou: “Wawonsu ukez kajijaman ni kushik kwisudiel, mwinau ndiy ukapandishau.” (Mat. 10:22; 24:13) Yesu wamekesha kand mutapu ik pa chisu chinicha in kwilej end ukezau kutambul usu wa kudandamen nich uswiridinau. Mu chilakej chimwing, wayifanikesha antu “ambula dizu [dia Nzamb] nich musangar” pakwez awa pakweza yoziu ya ritiy nich divu padia diyal. Pakwez, ndiy wayifanikesha in kwilej end ashinshamena nich divu diwamp mulong awiy “adilam[a]” dizu dia Nzamb ni “asong[a] mabuj nich kudandamen.”—Luka 8:13, 15.
16. Ditenchik ik dia rukat diyikwashina mamiliyon kudandamen?
16 Ov, wajingunin kal ujindj wa kudandamen? Tufanyidin ‘kulam’ dizu dia Nzamb, kudilam diom mu michim ni mu manangu metu. Kwikal nich kwetu Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau—dikarumun dia Bibil didia zwang, diswapela kutang—diakarumwinau kal mu jindim jivud ditwishishin nawamp kamu chom chinech. Kutongijokin kwetu pa yikunku ya Dizu dia Nzamb dichuku ni dichuku kukez kutukwash tutana usu utuswiridina chakwel tudandamen kusong mabuj “nich kudandamen.”—Kus. 1:1, 2.
“Londul . . . Kwitudish”
17. (a) Ov, mulong wak “kwitudish” kudi kwa usey mwamu? (b) Ov, mutapu ik wamekeshay Yesu wadinga mwin kwitudish?
17 Kwikil muntu ukatina anch amushitak mulong wa chom chakaday kulond ap kusal. Kutadik nich ujim yawiy njil yikatau kusadil antu avud anch kwikal runyinyit rakad kutentam. “Kwitudish” kupandaken kuwap mudi ik! (Tang Jinswir 15:1.) Kwikal witudishina kwitining usu ujim kupandakanamu kupwish runyinyit ramakasu. Yesu Kristu washa chilakej chiwamp pa mulong winou. “Ndiy pamusalau, kachirishap masal; pamumeshau mar, ndiy kalondap dizu; pakwez witeka amwinend kudiay ndiy mwin kwimikish utentamina.” (1 Pita 2:23) Tukutwishap twachingejin tusala yom mudi mwasalay Yesu pa mulong winou, pakwez tukutwish twasal chakwel turijek chilik mutukutwisha kumekeshin kwitudish?
18. (a) Kwitudish kusadiling yom ik yiwamp? (b) Ngikadil ik yikwau yitukasikeshidinau tulondul?
18 Mu kumwimburij Yesu, el twirijekany “machuku mawonsu ku kwakul” mulong wa yitiyij yetu, “pakwez nich kwitudish ni kalimish.” (1 Pita 3:15) Inge, kwitudish kwetu kukutwish kukusal anch kushalijan kwa yitongijok kulika kwikal misul ya jimboj ja ujim, pantaliken nau antu tukata kutanijan nau mu mujikit ni pamwing ambay netu akaritiy. (2 Tim. 2:24, 25) Kwitudish kukutukwash twikala mu chisambu. Pamwingap wawiy mulong wajimbwilay Paul, mu mukand wend wa kaad wamufundilay Timote, “chisambu” pamwing nich ngikadil yitufanyidina kulondul. (2 Tim 2:22; isikej nich 1 Timote 6:11.) Ing, “chisambu” chidi ngikadil yikwau yitukasikeshidina Mifund anch tuchilondul.—Kus. 34:14; Heb. 12:14.
19. Kupwa kwa kushinshikin ngikadil musamban ya Ukristu, wakwat kal mupak wa kulondul ik, ni mulong wak?
19 Twashinshikin kal ngikadil musamban ya Ukristu yitukasikeshidinau tulondul—kutentam, kuwap kwa Nzamb, ritiy, rukat, kudandamen, kwitudish, ni chisambu. Chiyukish mudi ik chidia mu chikumangen chimwing ni chimwing pakatau akadivar ni anambaz kusal usu wau wawonsu chakwel asadila nakash ngikadil yiney ya usey! Chom chinech chikez kumushiman Yehova ni kumutwishish atusala umwing ni umwing wetu mulong wa ntumb yetu.
Yitongijok ya Kutongijokin
• Chom ik chiswirikena ku kulondul kutentam ni kuwap kwa Nzamb?
• Chom ik chikutukwasha tulondul ritiy ni kudandamen?
• Usu ik ufanyidina kwikal nich rukat retu pantaliken nich kuyisadil antu akwau?
• Ov, mulong wak tuswiridina kulondul kwitudish ni chisambu?
[Chipich chidia pa paj wa 12]
Yesu wababesha pantaliken nich kumekesh kutentam mulong wa kumekan ku mes ma antu
[Chipich chidia pa paj wa 13]
Tukutwish twalondul ritiy kusutil ku kutongijokin pa Dizu dia Nzamb
[Chipich chidia pa paj wa 15]
Tukutwish twalondul rukat ni kwitudish