BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • w11 1/7 map. 4 ​-​ 6
  • Usu Wa Kupwish Uzwendj

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Usu Wa Kupwish Uzwendj
  • Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2011
  • Tumitu twa milong
  • Yom Yifanakena
  • Malejan ma Kupit Kwa Antu Awonsu
  • Plan Marshall​—Ov, Udi Mutapu wa Kupwish Uzwendj?
  • Ov, Mulong Wak Ukwash wa Ngand ya Wingendj​—Watwishap Kupwish Uzwendj
  • Chikata Kulet Uzwendj
  • Yakul ku Yipul ya Bibil
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2015
  • Rusangu Ruwamp Mulong Wa Atuzwendj
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2011
Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2011
w11 1/7 map. 4 ​-​ 6

Usu Wa Kupwish Uzwendj

AMPICH apwishin kal uzwendj​—mulong wa ayinau. Pakwez akanganya kal mu usu usadilau chakwel kupwish uzwendj kudi antu awonsu. Ov, mulong wak? Mulong ampich awonsu kasotiningap kwangan mapit ap yisend yau. Mwant wa Isarel wa pasak Salomon wafunda anch: “Chad namana kand kuzengol kusadikina pa mangand. Antu azengodilau ading ni kudil mulong kakwetingap muntu mwin kuyongoj kikwadingap mwin kuyikwash mulong in kuyizengol awiy kand adinga akwet usu.”​—Mulej 4:1.

Ov, antu akweta katumb ni uyaj akutwish kuswimp chisak cha antu ni kupwish uzwendj mu mangand? Salomon amupepila kudi spiritu chakwel afunda anch: “Natala yom yawonsu yisadilau pa mangand yawonsu yidi kwau ya mwamu kudi kwau mudi kulondul rinkind. Muntu kakutwishap kutentamish chom chafumbama kal.” (Mulej 1:14, 15) Usu usadinau nlel unou mulong wa kupwish uzwendj ulejen kamu chinech nawamp.

Malejan ma Kupit Kwa Antu Awonsu

Mu chitot cha mivu cha 19, padinga michid yikemp kukung mapit mavud nakash kusutil ku kwisak ni yapu, antu amwing akweta katumb ashinshikina nakash piur pa mulong wa uzwendj. Ov, mapit ma pa divu akez kumangan kudi antu awonsu?

Antu amwing atonga anch socialisme ap communisme ukez kusal anch kwikala chisak cha chilik chimwing ni changena mapit pakad katond. Pakwez, ampich kasotap kutesh yitongijok yiney. Antu avud asota kutesh yilondinau in socialisme anch “Muntu ni muntu ufanyidin kupan ukwash mu chisak cha antu kwambatan nich ukaliweny wend ni kutambul kand kwambatan nich maswir mend.” Antu avud achingejina anch michid yawonsu yikez kusadil socialisme chawiy chikeza kusal anch mangand mikala chisak chitentamina chiwapina kushakamamu. Michid yikemp yikweta mapit yasambisha kusadil socialisme ni kuyikwash atuzwendj ni kushilamu anch akez kuyilam antu awonsu “kudiosh ku kuvadik djat ni ku rufu.” Awiy alondin anch apwishin uzwendj ukash pakach pa antwau.

Pakwez, socialisme kandikal awanyisha rutong rend ra kupwish choy mu chisak cha antu. Ruchingej ra kwel anch antu akez kusal usu mulong wa kuwanyish maswir ma antu akwau mu chisak pa ndond pa kwitongin ayinau ramekana kwikal ra makasu. Antu amwing amana anch chiwapinap kuyikwash atuzwendj, mulong amwing pakach pau akez kulik kusal mudimu. Mazu ma Bibil mamekana kwikal makin palondinay anch: “Pa mangand pikil muntu ap umwing utentamina wakad kusal yitil. . . . Nzamb watutanga zwang, pakwez yetu ayinetu twiwejinaku yom yikash.”​—Mulej 7:20, 29.

Ruchingej rikwau aritazuka anch Chilat cha in Amerik​—chilat cha kwikal nich ndond mudia antu awonsu asotina kusal mudimu ukash rikutwish kuya kurutu. Mu mangand mawonsu, michid yivud yatenchika yijil​—ya demokrasi, chisak cha want ipau, ni want ipau mu kwisak​—yiney yamekana mudi anch yawiy yasala anch États-Unis apita nakash. Pakwez yidiap michid yawonsu yikutwisha kwilikej Chilat cha in Amerik, mulong dipit dia Amerik wa Kwindum diadiokalap ching kusu ku ditenchik dia chipolitik. Mapit mend mavud ma chivadik ni kusadil kuswapela kwa jinjil ja kwisakin pa mangand mawonsu yading yom ya usey nakash. Chikwau kand, kubambel kwa ditenchik dia nfalang dia mangand diletin kangal kusu kudi ampich kuya kurutu pakwez kand ikal in kushadish amena mar. Ov, michid yikweta mapit mavud yikasikeshin kuyikwash atuzwendj?

Plan Marshall​—Ov, Udi Mutapu wa Kupwish Uzwendj?

Kupwa kwa Njit Jakad ja Mangand Mawonsu, Mwimputu mwasheshika ni antu avud ova wom wa kuburen yakudia. Winyikel wa États-Unis ni wawiy wakama piur pa kupandakan kwa socialisme Mwimputu. Chawiy lel, mu mivu yinying, ndiy wapana nfalang jivud mulong kurijek chapu ni midimu ya kudim mwingand yiney yikeza kulondul yijil ya États-Unis. Program winou wa Rutung ra Mwimputu, utazukinau anch Plan Marshall, wading umeken mudi uyil kurutu. Mwimputu wa Kurand, chibachikin cha États-Unis chadandamena, ni uzwendj wakepa. Ov, chinech chela kupwish uzwendj mu mangand mawonsu?

Kutwishik kwa Plan Marshall kwasala anch wintakel wa États-Unis upana ukwash kwi ngand ja uzwendj pa mangand mawonsu, kuyikwash kuya kurutu mu kudim, mu ukash wa mujimbu, mu malejan, ni kwendangan. États-Unis wading wij anch usadin mwamu mulong wa yisakin yend amwinend. Ngand jikwau ni jawiy jasala usu wa kujimbish chibachikin chau kusutil ku kupan ukwash kudi antu adia kulemp. Pasuta mivu makum musamban, kupwa kwa kusutish yisu yivud mu kusadil Plan Marshall, awiy aziya pamanau yibudikin. Chakin kamu, michid yimwing yadinga kwinsambishil ya uzwendj yikala ni mapit mavud, pakampwil Kwingangel kwa Aziy. Pakwez, kwindond jikwau, ap anch ukwash winou wading mulong wa an akemp afila ni mulong wa avud pakach pau atambula malejan, michid yivud yikala ya uzwendj nakash.

Ov, Mulong Wak Ukwash wa Ngand ya Wingendj​—Watwishap Kupwish Uzwendj

Kuyikwash michid yidia mu uzwendj chakwel yidiokala mu uzwendj kwakasikana nakash kupandakanamu kuyikwash michid yipitina chakwel yilika njit. Mwimputu mwading yapu, kwisak, ni yom ya kusadil mulong wa kwendangan. Chafanyidina kutenchik milong ya nfalang. Mu jingand ja uzwendj, ap anch ukwash udiokila kulemp warijeka ma balibal, ma shikol, ni ma rupital, antu adandamedin ni katat kuman mar makash ma uzwendj ukash mulong aburena kwisak, mapit ma chitangil, ni kusadil jinjil ja kwisak.

Mlong yiletina uzwendj ni yidiokila ku uzwendj yidi yikash ni chiswapelap kuyipwish. Chilakej, mayej maletining uzwendj, ni uzwendj uletining mayej. An ayedila musong wa kabuy akutwish kuziy ku mujimbu ni mu manangu ni pakezau kupam, kakutwishap kuyilam anau. Chikwau kand, pakata jingand jipitina kupan yakudia yivud ku jingand ja uzwendj mudi “ukwash,” andim ni in kulandish tuyom tukemp-tukemp akat kukangany kwisak, ni chinech chikat kupandikesh kand uzwendj. Kutum nfalang ku winyikel wa ngand ja uzwendj kukutwish kusal anch: Chiswapala kwiy ukwash winou, chawiy chikata kuyitwal antu ku kukatul milamu ni kukatul milamu kwinoku kukat kulet uzwendj nakash. Chawiy lel, ukwash udiokila kulemp ukat kukangany mulong ukatap kupwish chom chiletina uzwendj.

Chikata Kulet Uzwendj

Uzwendj ukash udi chibudikin cha yom yisadila michid, winyikel, ni yisal ya antu mulong kusu wa ukwash ni kuking yisakin yau ayinau. Chilakej, wintakel wa jingand ja wimpich ukat kutek kupwish uzwendj pa ndond ya nsudiel mulong ayitondin mu kusadil demokrasi ni afanyidin kuyisangaresh antu afanyidina kuyitond. Chawiy lel awiy akat kuyilikish andim mwi ngand ja uzwendj kulandish yom yau mu jingand ja wimpich mulong wa kuyikwash andim adia mu jingand ja wimpich kulik kuburen mutapu wa kwisak. Chikwau kand, antakel adia mu jingand ja wimpich ayinkishin andim au nfalang jivud mulong wa kuyikwash ayilandisha andim adia mu jingand ja uzwendj.

Chimeken patok anch, chiletina uzwendj chidi​—chibachikin cha antu ni cha winyikel cha kuking yisakin yau ayinau​—yisalijok ya antu. Mwin kufund Bibil Salomon wafunda anch: “Antu amwing akwet usu, pakwez akwau akat kuman mar mu makas mau.”​—Mulej 8:9.

Ov, ruchingej ik ridiaku piur pa kupwish uzwendj? Ov, winyikel ap umwing ukutwish kuswimp yitongijok ya antu?

[Kamushet kadia pa paj wa 6]

Chijil Mulong wa Kukangesh Uzwendj

Yehova Nzamb wawinkisha muchid wa pasak wa in Isarel yijil yivud yafanyidinau kuziyil chakwel ipuka uzwendj ukash. Mwishin mwa Chijil, dijuku diawonsu, chikunku cha muchid wa in kupesh in Levi, chafanyidina kuswan divu. Uswan wa dijuku wading diking mulong divu kafanyidinap kudilandish rawonsu. Mu mivu 50 ni 50, divu diawonsu ading akat kudichirish kudi mwin ngand ap ku dijuku diend. (In Levi 25:10, 23) Anch mulong wa mayej, wa mar ap wa usweral wa muntu wamubachika ku kulandish divu diend, ndiy afanyidina kumuchirishin pakad kumufutish mu muvu wa Musangar. Kwikil dijuku ap dimwing diela kuwil mu uzwendj wa mivu ni mivu.

Ditenchik dikwau dia riy dia Chijil cha Nzamb diamwinkisha muntu umena mar mbil ya kwilandish amwinend mu uswik. Ndiy wafanyidina kutambul difut mulong wa kufut mabaz mend. Anch ndiy katwishinap kwikol amwinend mu muvu wa sambwad, afanyidina kumulik ni kumwinkish mbut ni anam chakwel asambisha mudimu wend wa kudim. Chikwau kand, anch kazweny wa kongal nfalang, Chijil chamulikisha mbay nend mwin Isarel kwit nfalang jikwau pakezau kumuchirishin dibaz diend. Chijil chayileja anch kafanyidinap kuchirikin yakudia yikatau kuvuramen mu chir pakatau kwangul chakwel atuzwendj anona niyawiy. Chawiy lel, kwikil mwin Isarel ap umwing wela kusambish kwit.​—Kuvurik Yijil 15:1-14; In Levi 23:22.

Pakwez, rusangu rilejen anch in Isarel amwing awila mu uzwendj. Ov, mulong wak chinech chashikena? In Isarel alika kuziyil ku Chijil cha Yehova. Chawiy lel, mu jingand jivud, antu amwing ikala ampich akweta divu diau ni antu akwau ikala atuzwendj akad divu. Uzwendj washikena ku kwikal pakach pa in Isarel mulong antu amwing avuramena Chijil cha Nzamb ni ateka yisakin yau kurutu kwa yisakin ya antu akwau.​—Mateu 22:37-40.

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan