BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • mwbr18 Kalol map. 1 ​-​ 7
  • MWBR18.06 Marefence mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Krisru Mukand wa Chikumangan

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • MWBR18.06 Marefence mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Krisru Mukand wa Chikumangan
  • Mareference mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangen (2018)
  • Tumitu twa milong
  • NGOND WA 6 RUBING RA 4-10
  • NGOND WA 6 RUBING RA 11-17
  • NGOND WA 6 RUBING RA 18-24
  • NGOND WA 6 RUBING RA 25-1 NGOND WA 7
Mareference mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangen (2018)
mwbr18 Kalol map. 1 ​-​ 7

MWBR18.06 Mareferance mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangan

NGOND WA 6 RUBING RA 4-10

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | MARKO 15-16

“Yesu Wawanyisha Uprofet”

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Mar 15:24, 29, TMK.

anganijana masun mend: Rusangu rudia mu Yh 19:23, 24 mudi jinsangu jikwau jakad kwikal mu Mateu mu Marko ni mu Luka jilondina anch amasalay a in Rom atambula yidjal yend ayangan, peza ‘yikunku yinying, isalay ni isalay chikunku’, ata ubal piur pa nkandj wend wa mukach; kakatap kwapul nkandj wend wa mukach, pakwez ata ubal ni chisal chinech chawanisha uprofet wa Mesia udia mu Kus 22:18. Chading chaku cha in kujipan cha kumudjol muntu wasala yom yiyimp masun mend ni kumutambul yom yadingay nich kurutu amujipa, chisal chinech chading mulong wa kumovij muntu winou usany.

amuzwiya mitu yau: Yisu yivud kusal mwamu pamwing ni kulond kwamekeshang patok anch amukonkaril muntu, amulondin nayimp ni amusipin. Yisal yasalau antu inay ading asutina mwi njil pakad kwijik, yawanyisha uprofet udia mu Kus 22:7.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mar 15:43

Josef: In kufund ma Evanjil isambidin mu mitapu kushalijan rusangu ra Josef. Mwin kulambwish yitad Mateu ndiy wafunda anch muntu winou wanding “mpich”; Marko, ndiy ufundin piur pa in Rom anch muntu winou wading “Nkalansambu ulimishinau,” wading kand uchingedin kushik kwa Want wa Nzamb; pakwez, Mwingang mwin riy Luka ndiy ulondin anch “wading muntu muwamp utentamina” kitiyap mupak wa Ankalasambu akwau akwata mupak wa kumujip Yesu; Yohan amwinend ndiy ufundina anch muntu winou “wading mwin kwilej wa Yesu mu ujindj, mulong wading uyovil amakurump au in Yuda wom.”—Mt 27:57-60; Mar 15:43-46; Lk 23:50-53; Yh 19:38-42.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Mar 15:25, NWT.

pa muten wa kasatu: Chirumburikina anch piswimp ni muten wa 9:00 wa pamanch. Antu amwing alondining anch kudi kushalijan pakach pa rusangu riner ni rusangu ridia mu Yh 19: 14-16 rilondina anch: ‘Wading piswimp ni muten wa musamban’ chawiy chisu Pilat chamupanay Yesu mulong wa kumujip. Ap anch Bibil karumburilap kamu kushalijan kudia pakach pa yom yiney, pakwez pinap padi yom yimwing tufanyidina kushinshikin: nsangu jidia mu ma Evanjil yisu yivud jikwatijadining kamu nawamp ni yom yashikena pa dichuku dia nsudien dia Yesu panap pansh. Ma Evanjil mawonsu manying mamekeshin anch in kupesh nau amakurump awonsu akumangana pamwing mulong wa kumupungan Yesu kupwa amutwala kwa Nyikel wa in Rom Pons Pilat. (Mt 27:1, 2; Mar 15:1; Lk 22:66–23:1; Yh 18:28) Mateu, Marko, ni Luka, awonsu afundin anch chisu chamupampinau Yesu pa mutond, mididim yakurika mwi ngand yakabuj kudiokal “muten pakach djat ni ku muten wa yisatu urel.” (Mt 27:45, 46; Mar 15:33, 34; Lk 23:44) Uyakin ukwashina kwijik chisu chamujipau Yesu wawiy ou: Kulondwish ni antu amwing, kubulan ni kumeshan mar yading yom yamekeshang anch akimbin kumujip muntu. Yisu yivud kubulan kwinoku kwading kukash nakash ni kwasalang anch muntu ubudinau afa. Chawiy ku mutambu wa Yesu, amumesha mar nakash chawiy chading cha usey anch muntu mukwau amukwasha kusend mutond wa mar kurutu amujipa. (Lk 23:26; Yh 19:17) Anch kubulan nfimbu kwinoku ading akumen mudi nsambishin ya kujipan, ing pasuta chisu pakwel anch amupampina Yesu pa mutond wa mar. Kukwatijan ni yom yiney, Mt 27:26 ni Mar 15:15 alondin anch kubulan nfimbu ni kupampan pa mutond wa mar chading chisal cha kumujip muntu. Pakwez, antu kushalijan akutwish kwisambin yisu kushalijan ya kumujip muntu kukwatijan ni yom yimenau ni chisu chasambisha yom yiney. Chinech chimekeshin pamwing ap anch Pilat washimoka pajinguninay anch Yesu wafa kal kupwa kwa kumupampin pa mutond wa mar. (Mar 15:44) Chikwau kand, yisu yivud in kufund Bibil amekeshin mutapu wawurilangau dichuku mu yikunku yinying, chikunku ni chikunku chading ni asaa asatu kushik ni uchuku. Kwangan dichuku mu mutapu winou kumekeshin mulong wak padi kushalijan pakach pa asaa asatu, asaa musamban ni asaa chidivu, kusambishin pa muten wa 18:00 urel. (Mt 20:1-5; Yh 4:6; Mid 2:15; 3:1; 10:3, 9, 30) Chikwau kand, yisu yivud antu kadingap kija nawamp kuchind kwa aminit, chawiy chasala anch atazuka anch “piswimp” ni muten wa, mudi mufudinau mu Yh 19:14. (Mt 27:46; Lk 23:44; Yh 4:6; Mid 10:3, 9) Mu wiswimp: Marko wawejinaku pamwing ap jisangu jikwau piur pa kubulan nfimbu ni kupampan pa mutond wa mar, pakwez Yohan ndiy wisambina ching piur pa kupampan pa mutond wa mar. Awonsu aad isambina pamwing ap muten wa piswimp ni kasatu, Yohan ndiy wasadina dizu “piswimp” pisambidinay chisu chasambisha yom yiney. Uyakin wa yom yiney ukutwish kumekesh kushalijan kwa chisu kwisambinau mu jinsangu jau. Kupwa, pasuta mivu dikum, yom yafunday Yohan yading yishalijangen ni ya Marko, chawiy yamekesha anch Yohan kakopirilap kusu yom yalonday Marko.

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Mar 16:8

mulong ova wom: Kukwatijan ni ma maniskri ma kusambish ma yom yafundau mu chikunku cha nsudien cha Evanjil wa Marko, Evanjil winou upwil ni mazu madia mu verse 8. Yom yiney yimekeshin nsudien ya kukashimwish mulong wa kwikal mazu matanau mu maniskri wa kusambish ma kupwish nich buku winou. Pakwez, chimeken anch mutapu wimikay Marko kapamp kamwing wadingap wa usey. Chikau kand, in kwilej yom kanang a mu mivu yitot yinying yakusambish Jérôme ni Eusèbe alonda anch yom yakin yafunday yipwil nich mazu am: “Mulong ova wom.”

Kudi ma maniskri mavud ma mikand ya Grek ni mikand yikwau yakarumunau mu mazu makwau yiwejidinaku mazu conclusion longue ap conclusion courte kupwa kwa verse wa 8. Yom ya mu conclusion longue (yidi mu verse 12 ni mu maverse makwau) yom yiney ayitanin mu Codex Alexandrinus, Codex Ephraemi Syri rescriptus, ni Codex Bezae Cantabrigiensis, mikand yiney yawonsu yidi ya mu mivu yitot yitan ya kusambish C.C. Yom yiney yidi kand mu Vulgate latine, mu syriaque Cureton, ni mu Peshitta syriaque. Pakwez yidiap mu mamaniskri ma Grek ma kusambish ma mu mivu yitot yinying ya kusambish, mudi mu Codex Sinaiticus ni Codex Vaticanus, ap mu Codex Sinaiticus Syriacus wa mu mivu yitot yinying ya kusambish ni mivu yitot yitan, ap mu mamaniskri ma kusambish ma copte sahidique madi mamaniskri ma Marko ma mivu yitot yitan ya kusambish. Chilik chimwing kand, ma maniskri ma pakur ma Marko ma dizu dia in Aram ni ma dizu dia in Géorgien mapwil nich verse wa 8.

Ma maniskri mamwing ma Grek ni ma Bibil makwau ma pakur makwet conclusion courte (mudia yom yifundinau yikemp). Mu Codex Regiux wa mivu yitot chinan ya ka kusambish C.C. makwet ni mawiy ma conclusion maad, masambishina nich conclusion courte. Ma conclusion minam masambishin nich mazu malondina anch maverse minam akat kumusadin mu jindond jimwing pakwez chimeken kand anch maverse minam madiap ma usey.

Mazu min mawiy am:

9 Pavumbukay Yesu dichuku dia rubing pamanch, muten wa musas, wamekana pakusambish kudi Mariy wa ku ul wa Magadala, ndiy kamu wadioshay ayilembil sambwad. 10 Mariy waya, wayilej adingay nend Yesu. Adinga mu chisay, akat kudil. 11 Chad pateshau mband winou ukat kulond anch, Yesu mwoma, ndiy wamumanang, awiy kamwitiyap, bwat. 12 Kwinyim kwa yom yiney, Yesu wamekana mu mutapu ukwau kudi in kwilej aad, padingau mwi njil ayil ku makunku. 13 Awiy achirika, ayilejamu akwau, pakwez akwau kayitiyap kwau. 14 Kwisudiel kwa yom yiney yawonsu, Yesu wamekana kudi in kwilej dikum ni umwing padingau akat kudia. Ndiy wayiswejina mulong kadiap akwet ritiy, chikwau kand mulong michim yau yading yichinchikin, kayitiyap akwau amumana Yesu mwom. 15 Chad ndiy wayileja anch: “Yangany mu mangand mawonsu, ukayilejany antu awonsu rusangu ruwamp. 16 Muntu mwawonsu ukwitiyija, watambul ubatish, akez kumupandish. Pakwez muntu mwawonsu ukulika kwitiyij, akez kumufish nich. 17 Antu akeza kwitiyij, akez kutambul ukash wa kusal yilay. Akez kudiosh ayilembil mu dijin diam, akez kulond jindim jindj. 18 Anch akwat annak ap ana ulemb wa mitapu yawonsu, yom yiney kiyikez kuyisalap chom, bwat. Akez kuyanzuk ayej makas, ayerik.” 19 Chapwishay Nsalejetu Yesu kulond nau in kwilejend, Nzamb wamutwala mwiur, chad washakama ku chikas cha katatuku cha Nzamb. 20 Chawiy in kwilej aya kwawonsu ni kulejan rusangu ruwamp. Nsalejetu wasala nau pamwing ni kushinshik anch, yom yilejenau yidi kamu yakin, mulong wa yilay yasalangau.

NGOND WA 6 RUBING RA 11-17

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | LUKA 1

“Imburij Kwikepish kwa Mariy”

ia-F paj 149 par. 12

‘Tal Bil, Nidi Mwilomb wa Yehova!’

12 Nich mazu ma kwikepish nich kuziyil, Mariy wamwakula mwangel Gabriel palonday mazu mayitongishina antu awonsu akwet ritiy anch: ‘Tal bil, nidi mwilombu wa Yehova! chikala kwau kudi am mudi muwalonda dizu diey.’ (Luka 1:38) Mwilomb wading muntu ukweta mashakamin mapipela; washakamanga kukwatijan ni mwant wend. Wawiy mutapu wiyovay Mariy mulong wa Mwant wend Yehova. Wading wij anch udi mu diking dia Yehova, mulong Yehova uding ushinshamena kudi antu awonsu ashinshamena kudiay ndiy; ni wijika anch ukumuyukish anch wawanyisha chisend chamwinkau chikash.—Kus. 18:25.

ia-F paj 150-151 par. 15-16

‘Tal Bil, Nidi Mwilomb wa Yehova!’

15 Kupwa Mariy walonda kand yom kanang. Yom yalonday ayifunda mu Dizu dia Nzamb. (Tang Luka 1:46-55.) Chikwau kand, mazu ma Mariy amalama mu chisu chilemp mu jinsangu jidia mu Bibil ni mamekeshin chidiay. Mutapu wend wa kujikitish ni wa kumutumbish Yehova umekeshin yom yivud piur pa yiyukish yamwinkishau kuwejaku chisend cha kwikal makwend a Mesia. Mamekeshin kand ritiy rend rikurukina piur pa mutapu Yehova ukatay kuyishikumwish antu akweta chibud ni akata kwimekesh anch akwet usu ni kuyikwash antu akata kwikepish ni atuzwendj akatina kumusadin. Chikwau kand mazu mend mamekeshin patok anch wading ukwet ronganyin ra Mifund ya Hebereu. Chimeken pamwing ap anch wasadina mifund yiney tupamp 20!

16 Chakin kamu, Mariy watonginanga nakash pa Dizu dia Nzamb. Chawiy, wadandamena kwikal wikepishina, ni kulik Bibil alonda pa ndond yend. Mwan ikundj wadinga mwivumu mwend ni ndiy wapama ni mwikadil wa chilik chimwing, chawiy pavadikay mwan winou ni papamay walonda anch: “Malejan minilejena kimadiap mamam amwinam, pakwez madiokil kudi Nzamb wantuma.” (Yohan 7:16) Tufanyidin niyetu kwiyipul anch: ‘Ov, niyam nikat kumekesh kalimish ka chilik chimwing piur pa Dizu dia Nzamb? Anch nikatining kufundish yitongijok yam?’ Mariy udi chilakej chiwamp pa mulong winou.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Lk 1:69, TMK.

musengu wa dipandish: Ap “mupandish wa dikand.” Yisu yivud mu Bibil, misengu ya annam yimekeshining usu ap kuwin. (1Sam 2:1; Kus 75:4, 5, 10; 148:14) Yimekeshining kand antakel ap ulabu ukwetau mulong wa kutakel nich, chikalap nchik kutakel mu mutapu uwamp ap uyimp yom yiney yawonsu yirumburikin misengu, mitapu yawonsu ya kutakel ayifanikeshining ni mutapu ukata kubudik misengu. (Kuch 33:17; Dan 7:24; 8:2-10, 20-24) Kukwatijan ni verse winou dizu “musengu wa dipandish” disambidin piur pa Mesia mudi muntu umwing ukweta usu nakash wa kupandishan nich.

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Lk 1:76

Ey ukez kwend kurutu kwa Yehova: Yohan Mubatish wafanyina ‘kwend kurutu kwa Yehova’ kwawiy kulond anch Yohan wading mudi mwin kubol njil yafanyidinay kwezin Yesu, mulong Yesu wafanyina kwikal katum wa Tatukwend ni weza mu dijin dia Tatukwend.—Yh 5:43; 8:29; tal yom ya kwilej Yehova yidia mu verse winou.

NGOND WA 6 RUBING RA 18-24

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | LUKA 2-3

“En Ansand—Ov, Uyilany Kurutu mu Spiritu?”

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Lk 2:41

anvajend ading ni chaku: Kukwatijan ni Chijil chamwinkishau Moses amband kafanyinangap kukumangan ku musambu wa Pasak. Pakwez, Mariy wading ni chaku cha kuya pamwing ni Josef ku musambu wa pa muvu wasadikang ku Yerusalem. (Kub 23:17; 34:23) Muvu ni muvu, awiy afanyina kuya ni dijuku diau mu weny wa ma kilometre piswimp 300.

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Lk 2:46, 47

ukat kuyipul: Yakul yamwakulau Yesu kudi antu ading amuteshina yamekesha anch yipul yend yadingap kwau ya chamwamu mudi ya mwan mukemp ukimbina kwijik yom kanang bwat. (Lk 2:47) Dizu dia Grek disadidinau “kwipul . . . yipul” dikutwish kurumburik mutapu ukwau wa kwipul yipul ap kwipul yipul yikatau kusadin ku dirumburish mulong wa kushinshikin uman kanang wa chom. (Mt 27:11; Mar 14:60, 61; 15:2, 4; Mid 5:27) In kwilej jinsangu alondin anch alej amwing a yijil ijikena nakash ading ni chaku cha kushalang mu kapalikany kamwing ka mu tempel kupwa kwa musambu mulong wa kuyifundish antu. Antu ashakamanga pa mend pa alej a yijil inay mulong wa kuyitesh ni mulong wa kuyipul yipul.

ashimwoka nakash: Pinap dizu dia Grek ‘kushimwok nakash’ dikutwish kumekesh chisal chidandamedina ap kushimwok tupamp tuvud.

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Lk 2:51, 52

ndiy wadandamena kuyiziyil: Ap “wading ni kuyizil; ap wayiziyilanga.” Mutapu winou wa kudandamen wa dizu dia Grek umekeshin anch kupwa kwa kuyishimwokish alej a yijil inay ading mu tempel kusutil ku ronganyin rend radingay nich piur pa Dizu dia Nzamb, Yesu wachirika ni wayiziyila anvajend nich kwikepish. Kuziyil kwinoku kwading kwa usey nakash kusutamu kuziyil kwin kwawonsu kukatau an kuziyil; mulong kwawanyish mazu mamwing ma Chijil mamwinkishau Moses mu kachom ni kachom.—Kub 20:12; Gal 4:4.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Lk 2:14, NWT.

antu akweta muchim uwamp!: Ma maniskri mamwing malondin anch yom yiney akutwish kuyikarumun anch ‘ni panap pansh chisambu, chikala ni antu akweta muchim uwamp,’ wawiy mutapu ukarumwinau mu ma Bibil makwau. Pakwez, Traduction du monde nouveau wa katat ukarumwin dizu dined mudi mudilondinau mu mamaniskri mamwing minam. Mazu malondau angel inay mamekeshap anch alondina piur pa antu a muchim uwamp kulondwish ni mikadil ap yisal yau. Pakwez, mazu minam misambidin piur pa antu a muchim uwamp kusutin ritiy rau rakin mudiay ndiy ni kusutin kwikal in kwilej a Mwanend.—Tal yom ya kwilej yilondina anch antu akweta muchim uwamp madia mu verse winou.

antu akweta muchim uwamp: Mazu malondau kudi angel anch ‘akweta muchim uwamp’ madiokala kudi Nzamb kimadiokalap kudi antu. Dizu dia Grek eudokia dikutwish kand kurumburik anch “kwitapil dilau; usangaredinau; witiyinau.” Dizu eudokéô adisadidin kand mu Mt 3:17; Mar 1:11; ni Lk 3:22 (tal yom ya kwilej yidia mu Mt 3:17; Mar 1:11), mazu malonday Nzamb piur pa Mwanend chisu chamubatishau. Dizu dined dimekeshin chitongijok cha pa dishin dirumburikina, “witiyinau; ukatishina; usangaredinau.” Kukwatijan ni mutapu wa kusadin dizu dined, dizu “antu akatilay” (anthrôpoïs eudokias) misambidin piur pa antu itiyinay Nzamb ni akatilay, dikutwish kand kurumburik “antu itapidila dilau diend; antu amusangareshina.” Chawiy, yom yalondau angel yading yitadin muchim uwamp wa Nzamb kadiap mulong wa antu awonsu bwat, pakwez mulong wa antu atekina ritiy rakin mudiay ndiy ni akata kwikal in kwilej a Mwanend. Yisu yimwing dizu dia Grek eudokias dikutwish kwisambin piur pa antu akweta muchim uwamp (Ro 10:1; Fl 1:15), akat kudisadin nakash mulong wa kumekesh muchim uwamp ukwetay Nzamb, ap mutapu ukatay kuyisanger antu ap mutapu ukatay kuyitiy. (Mt 11:26; Lu 10:21; Ef 1:5, 9; Fl 2:13; 2Tes 1:11). Mu Bibil wa Septante mu Kus 51:18 [50:20, LXX], dizu dined adisadina mulong wa kumekesh “muchim uwamp” ukwetay Nzamb.

wp16.3-F paj 9 par. 1-3

Ov, Wij?

Nany Wading Tatukwend a Josef?

Josef nsong a mabay wa mu Nazaret, ndiy wading tatukwend a Yesu wa kumulil. Chad, nany wading tatukwend a Josef? Majuku ma Yesu malejenau mu Evanjil wa Mateu mamujibwil ikundj umwing dijin diend Jakob, pakwez Luka ndiy ulondin anch Josef wading “mwan wa Heli.” Mulong wak kudia kushalijan kwinoku?—Luka 3:23; Mateu 1:16.

Mateu ndiy ufundin anch: “Jakob wamuvala Josef,” kusadin dizu dia Grek mu mutapu winou kumekeshin patok anch Josef wading mwan wa Jakob wavalay amwinend. Chawiy, Mateu ndiy wisambina nakash pa majuku mavadikanay Josef mudi dijuku dia mwant David, diading ni mbil ya kuyikel kusutil kudiay mwan walilau kudi Josef.

Pakwez, rusangu ra Luka rilondin anch: “Josef wading mwan wa Heli.” Kulond anch, “mwan wa,” dizu dined dikutwish kurumburik anch ‘tatuwenend wa.’ Kulond kwa mutapu winou akufundin kand mu Luka 3:27, piur pa Sheyalitiel wading mwan wakuval kudiay Jowanan, ujibwilau pa “an a Neri.” (1 Jinsangu 3:17; Mateu 1:12) Chimeken pamwing ap anch Sheyalitiel wata mwan umwing wenday Neri wakad kwijikan, chawiy chikalay tatuwenend wa Neri. Chilik chimwing kand ni Josef wikala “mwan” wa Heli mulong wamwata Mariy wading mwan mband wa Heli. Chawiy, Luka ndiy ulondindin dijuku dia Yesu mudi muntu ‘wa mujimbu wa mbij,” kusutil kudiay makwend wa kumuval Mariy. (Rom 1:3) Chawiy, Bibil ulondin piur pa mitapu yaad yishalijadina ya majuku ma Yesu.

NGOND WA 6 RUBING RA 25-1 NGOND WA 7

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | LUKA 4-5

“Rish ni Yoziu Mudi Mwasalay Yesu”

w13 1/8 paj 25 par. 8

Tonginany pa Mutapu Ukutwisha Kwikal Untu Wen

8 Satan wasadina choziu cha mutapu umwing papakishay kumwoz Yesu mwimpay. Kupwa kwa Yesu kusal machuku 40 uchuku ni muten pakad kudia, Satan wapakisha kumupwitin Yesu ku maku mend ma yakudia. Satan wamuleja anch “Anch ey udi Mwan a Nzamb, dileja diyal ed dikarumuk dibot.” (Luka 4:1-3, TMK) Yesu wadinga ni mitapu yaad ya kutond: Kulik kusadil usu wend wa kusal yilay mulong wa kusangaresh maswir ma yakudia, ap kutond kusadil usu winou. Yesu wading wij nawamp anch kafanyidinap kusadil usu winou mulong wa ntong jend ja choy. Ap anch wadinga ni nzal, kuwanyish kwa maku ma yakudia kwasendap ndond ya kusambish pantaliken ni kulam urund wend ni Yehova. Yesu wamwakula anch, “Mukand wa Nzamb ulondin anch, ‘Muntu kakutwishap kwikal mwom mulong wa yakudia kusu pakwez ukwet kuswir kwa mazu mawonsu makat kulonday Nzamb [Yehova].’”—Luka 4:4.

w13 1/8 paj 25 par. 10

Tonginany pa Mutapu Ukutwisha Kwikal Untu Wen

10 Ov, yashikena nchik ku mutambu wa Yesu? Satan “wamuleja [Yesu] mant mawonsu ma pa mangand. Chad wamwela anch: ‘Am nikukwinkish ey ukash wawonsu, ni mapit ma mant ma mangand mawonsu.’” (Luka 4:5, 6) Yesu kamanap mant mawonsu kapamp kamwing nich mes mend, pakwez Satan wamana anch katumb ka mant minima, mudi mwamulejay mu chishimu, kakwez kupwit yitongijok ya Yesu. Ni kuburen kalimish, Satan wamwela anch: “anch ey wangifukwil, yom yiney yawonsu yikez kwikal yeyey.” (Luka 4:7) Yesu kasotap kwikal kapamp ap kamwing mudi mwasotay Satan. Ndiy wamwakula kapamp kamwing. Wamuleja anch: “Mukand wa Nzamb ulondil anch, ‘Chifanyidin kumwifukwil [Yehova] Nzamb wey, ni kumusadil ndiy kusu.’”—Luka 4:8.

nwtsty yom yikwau

Musong wa Tempel

Satan wamukandjika pamwing ap Yesu pa “musong [ap “piur nakash”] pa tempel” kupwa wamuleja anch idjibula bil pansh, pakwez ndond yafanyinay pamwing ap kwikal Yesu yijikenap. Mulong dizu “tempel” disadidinau pinap dikutwish kurumburik pamwing ap tempel mwawonsu, Yesu wafanyina kwiman pamwing ap pa dikonk didiang (1) pakach pa kurul ni kwingangel kwa tempel. Ap wafanyina kwiman pamwing ap pa dikonk dikwau dia tempel. Kudiokal piur pa tempel mulong wa kwidjibul pansh kwafanyina kumujipesh Yesu mu mutapu uyimp ap anch Yehova wafanyina kumuking.

w13 1/8 paj 26 par. 12

Tonginany pa Mutapu Ukutwisha Kwikal Untu Wen

12 Chinyim ni yamushikena Ev, ov, chilakej ik chamushena cha kwikepish chashay Yesu! Satan wapakisha kumudimb mu mutapu ukwau, pakwez Yesu walika chitongijok cha kusal chom chimwing chikash cha kumupak Nzamb. Chinech chela kwikal chisal chimwing cha chibud! Pakwez, Yesu wakula patok ni kapamp kamwing anch: “Mukand wa Nzamb ulondil anch, ‘Kangal wamupak [Yehova] Nzamb wey.’”—Tang Luka 4:9-12.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

nwtsty-E yom ya kwilej yidia mu Lk 4:17, NWT.

muvungur wa muprofet Isay: Muvungur wa mu Karung wa Mungu wa Isay ukwet yikunku 17 yibombinau pamwing yisadina anch muvungur winou wikala wa ametre 7.3 ni makolon 54. Muvungur wasadinangau mu sinagog wa ku Nazaret pamwing ap wading ni ndamin ni kulep kwa mutapu umwing. Pakad ukwash wa shapitre ni wa maverse madinga kwamwamu mu mivu chitot ya kusambish, chafanyina kumukasiken Yesu kutan verse wakimbay kutang. Pakwez, uyakin umekeshin anch Yesu patanay verse wading ni mazu ma uprofet mafundau umekeshina patok anch wading wij nawamp Dizu dia Nzamb.

nwtsty-E yom ya yidia mu Lk 4:25

mivu yisatu ni angond musamban: Kukwatijan ni 1 Ant 18:1, Eliya walejana piur pa nsudiel ya chishipu “mu muvu wa kasatu.” Chawiy, antu amwing alonda anch Yesu walonda yom yishalijadina ni rusangu ridia mu 1 Ant. Pakwez, Mikand ya Hebereu yilejenap anch chishipu chafanyina kusal mwishin mwa mivu yisatu. Dizu “mu muvu wa kasatu” chidi pamwing ap chirungu chisambishina chisu chamulejau Akab kapamp ka kusambish kudi Eliya piur pa chishipu. (1 Ant 17:1) Chimeken anch kwijikesh kwinoku kwasadika chisu cha chishipu—chasalang angond musamban, pakwez chishipu winou wading wasutishin kal pamwing ap chisu chasalangay—chisu chinech chading chasambishin kal. Chikwau kand, chishipu chinech chapwapu kapamp kamwing chisu chayay Eliya kumulej Akab, “mu muvu wa kasatu,” kupwa kwa kuman chilay cha kasu ku Mukandu wa Karimel. (1 Ant 18:18-45) Chawiy komb, mazu ma Yesu mafundinau pinap ni mazu madi ma mutapu umwing ni mazu ma mwanchend a Yesu madia mu mukand wa Jakobu 5: 1, makwatijadin nawamp ni mazu madia mu 1 Ant 18: 1

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan