“Spiritu Ni Ngachik Akat Kulond Anch, ‘Ez’”
“Spiritu ni ngachik akat kulond anch, ‘Ez’ . . . Ni yend ukweta impu, mulikany eza. Ni wawonsu usotila, mulikany atambul mem ma kupand makad usey.”—KUBUR. 22:17.
1, 2. Ov yisakin ya Want yikwet ndond ik mu mwom wetu, ni mu mutapu ik?
OV, YISAKIN ya Want yifanyidin kwikal nich ndond ik mu mwom wetu? Yesu wayikasikesha in kwilej end anch ‘sambilany bil kusurib want,’ ni kuyikasikesh anch ‘yom yikwau yawonsu akez kayiwejinaku.’ (Mat. 6:25-33) Ndiy wilikeja Want wa Nzamb nich diyal dia usey ukash ni paditanay mwin kwisak ‘waya walandish yawonsu yakwetingay, kupwa wadilanda.’ (Mat. 13:45, 46) Ov, kitufanyidinap kukwat nich usey nakash mudimu wa kulejan-Want ni wa kuyikadish in kwilej?
2 Mudi mutwilejang mu mitu ya milong yaad yasutina, kulond kwetu pakad wom ni kusadil Dizu dia Nzamb nich ukaliweny mu mudimu wa kulejan kumekeshin anch atutakedil kudi spiritu wa Nzamb. Spiritu winou ukwet usey nakash pitusadina pakad kujing mudimu wa kulejan-Want. Talany mutapu ik.
Diladikij Kudi Antu Awonsu!
3. Ov, antu awonsu ayitazukin anch “Ez” ku mem ma mutapu ik?
3 Diladikij adiazuril kud antu awonsu kusutil spiritu utumbila. (Tang Kuburik 22:17.) Diladikij dia kwel anch “ez” ni kupwish impu ya muntu nich mem ma pakampwil. Madap mem ma chamwamu makweta yikunku yaad hydrogène ni oxygène. Ap anch mem tumena nich mes makwet usey mulong wa kukasikesh mwom pa divu, Yesu wading ni kutongin piur pa men ma mutapu windjing pamwelay mband mwin Samaria ku dijiy anch: “Mwawonsu ukuna ku mem minikumwinkisha am, kakez kwovip kand impu; pakwez mem minikeza kumwinkish am makez kamwikal dijiy dia mem makandamin ku mwom wa chikupu.” (Yoh. 4:14) Madi mem ma pakampwil mayitazukidinau antu chakwel ikala nich mwom wa chikupu.
4. Ov, kuswir kwa mem ma mwom kwasambisha mutapu ik, ni mem minam amafanikeshin nich ik?
4 Kuswir kwa mem minam kwasambisha chisu pinungay muntu wa kusambish, Adam, kudi mukajend, Eve, mu kumubwambwil muntu wakin wayitanga—Yehova Nzamb. (Dis. 2:16, 17; 3:1-6) Ambay a uruw akusambish ayopata mu chir chau “chakwel [Adam] alika kutek chikas chend ni kusend dibuj dia ku mutond wa mwom ni kuda ni kushakam chikupu.” (Dis. 3:22) Chidiay tatuku wa antu awonsu, Adam wapalangesha rufu kud antu awonsu. (Rome 5:12) Mem ma mwom marumburikin yom yawonsu yatenchikay Nzamb mulong wa kuyidiosh mu chitil antu aziyidila ni kuyinkish mwom uwanyidina wa chikupu mu Paradis pa divu. Ku muj kwin kwa yitenchik yiney kudi yakupesh ya difut dia Yesu Kristu.—Mat. 20:28; Yoh. 3:16; 1 Yoh. 4:9, 10.
5. Ov, nany utazukin anch ez ni ‘kutambul mem ma kupand makad usey’? Rumburil.
5 Ov, nany utazukina anch ez ni “atambul mem ma kupand makad usey”? Pakezau kuyiwanishin antu awonsu yitenchik yawonsu ya mwom kusutil kud Yesu mu mivu kanan ya kuyikel kwend, ayifanikeshin nich “wit wa mem ma kupand, matokil mudi chintadil.” Wit winou umeken mud “udiokil mwishin mwa nkwas ya Nzamb ni ya Mwan a mukoku.” (Kubur. 22:1) Pakwez Yehova Mwin Kupan Mwom udi, Musul wa mem makweta mwom. (Kus. 36:9) Ndiy upanina mem minam kusutil kud “Mwan a mukoku,” Yesu Kristu. (Yoh. 1:29) Wit winou wa chifanikesh chidi chom chikusadilay Yehova chakwel adiosha uyimp wawonsu wayiletinau antu mulong wa kubwambuk kwa Adam. Mwaning, Yehova Nzamb ndiy utazukina anch “ez.”
6. Ov “wit wa mem ma kupand” wasambisha kubudik chisu ik?
6 Ap anch “wit wa mem ma kupand,” ukez kubudish mem mu mutapu ujim mu Mivu Kanan ya Kuyikel kwa Kristu, wasambisha kal kubudish mu “dichuku dia Mwant,” diasambisha nich kuyikel mwiur kwa “Mwan a mukoku” mu muvu wa 1914. (Kubur. 1:10) Chawiy lel, yitechik yimwing ya mwom yamekana kupwa kwa muvu winou. Pakach pa yitechik yiney padi Bibil, Dizu dia Nzamb, mulong rusangu rend ridi mud “mem.” (Efes 5:26) Diladikij dia kusend “mem ma kupand” kusutil ku kutesh ni kwitiyij rusangu ruwamp ra Want adiazuril kudi antu awonsu. Pakwez nany uladikijina antu katat pa dichuku dia Mwant?
“Ngachik” Ulondin Anch, “Ez”
7. Anany asambisha kupalangesh diladikij mu “dichuku dia Mwant,” ni kudi nany?
7 Yid ya chisak cha ngachik—in Kristu azizidilau many—adinga akusambish kupalangesh diladikij anch “ez.” Ov, kudi Nany? Chakin, ngachik kitazukinap amwinend anch, “Ez.” Uyilejin antu akweta ruchingej ra kwikal nich mwom wa chikupu pa divu kupwa kwa “njit pa dichuku dijim dia Nzamb wa dikand diawonsu.”—Tang Kuburik 16:14, 16.
8. Yik yimekeshina anch in Kristu azizidilau many asambisha kupalangesh diladikij dia Yehova mu muvu wa 1918?
8 In kwilej azizidilau many a Kristu apalangesha diladikij kudiosh mu muvu wa 1918. Mu muvu winou, diskur dia antu awonsu diading nich mutu wa mulong anch “Des millions de personnes actuellement vivantes peuvent ne jamais mourrir !” diapana ruchingej kudi antu avud akeza kwikal nich mwom mu paradis pa divu kupwa kwa njit ja Armagedon. Diskur diapanau ku chitentam cha In Kwilej Bibil ku Cedar Point, mu Ohio, ku États-Unis, mu muvu wa 1922 dayikasikesha in kutesh chakwel ‘alejana Mwant ni Want wend.’ Kukasikesh kwinoku kwayikwasha atushal a chisak cha ngachik chakwel ayishikijina antu avud diladikij dined. Mu muvu wa 1929, Chinong cha Kalam cha Rish 15 chadinga nich mutu wa mulong ulondila anch “Diladikij dia Musangar,” nich Kuburik 22:17 mudi mufund wa Bibil wa mutu wa mulong. Chikunku cha mutu wa mulong chalejana anch : “Chisal cha atushal ashinshamena chinungin kudi [Udia Piur Nakash] mu diladikij dia musangar ni kulond anch, ‘Ez.’ Rusangu riner afanyidin kuyilej antu asotina kutentam ni uyakin. Chifanyidin kurilejan katat kamu ak.” Ni nlel unou, chisak cha ngachik chidandamedin kupalangesh diladikij dined.
“Ni ndiy ukat kutesh, mulikany alond anch, Ez”
9, 10. Ov, mutapu ik antu ateshina diladikij ayitin niyawiy kwakul anch “Ez”?
9 Chidi nchik piur pa antu ateshina payitazukinau anch “ez”? Ayitin kwakul anch, “Ez”! Chilakej, Chinong cha Kalam cha Kafumpul 1, 1932 mu Inglish, pa paj wa 232 chilejen anch: “Azizidilau many afanyidin kuyikasikesh antu awonsu akeza kulejan rusangu ruwamp ra want. Kafanyidinap kwikal azizidilau many a Mwant chakwel alejana rusangu ra Mwant. Chiyikasikeshin nakash Atuman a Yehova pa kwijik katat anch ayinkishin mbil ja kutwal mem ma mwom ku chisak cha antu akutwisha kupand ku Armagedon ni kutambul mwom wa chikupu pa divu.”
10 Pisambidinay chisend cha antu ateshina kulond anch, “Ez” Chinong cha Kalam cha Kafumpul 15, 1934 mu Inglish, pa paj wa 249, chalejana anch: “Antu a mu chisak cha Yonadab afanyidin kuya pamwing nich antu atazukinau anch arund nend a Yehu a chifanikesh, awiy, azizidilau many, ni kulejan rusangu ra want, ap anch kadap atuman azizidilau many a Yehova.” Mu muvu wa 1935, ajingunina “chisak chipandakena kujimb” chalejanau mu Kuburik 7:9-17. Chinech chakasikesha nakash mudimu wa kupalangesh diladikij dia Nzamb. Kudiosh pinipa, uvud uyila ni kupandakan kuvul wa chisak chipandakena kujimb cha in kwifukwil akin—adia katat tutikit sambwad ni kusut—akula ku diladikij dined. Pasangaredinau kutesh rusangu riner, ipana kudi Nzamb, atambula dibatish mu mem, ni inunga kudi ngachik mu kuyitazuk antu akwau nich mushiku chakwel ‘eza ni ana mem ma kupand makad usey.’
“Spiritu” Ulondin anch, “Ez”
11. Ov, mu chitot cha mivu cha kusambish C.C. spiritu utumbila wakwasha mutapu ik mu mudimu wa kulejan?
11 Palejanay mu sinagoge ku Nazaret, Yesu wafungula muvungur wa muprofet Isay ni watanga anch: “Spiritu wa Yehova udi padi am, mulong ndiy wanzizidil kal am many, anch: Yileja atuzwenj jinsangu jiwamp. Ndiy wantuma am kuyilej apitiau a kuyikol, ni mwakupanyin mes kudi amputames, ni kuyikol alaminau, ni kulejan mivu yitiyinay Mwant.” Kupwa Yesu wasadila mazu minam padiay amwinend, ni kulond anch: ‘Yom yiwateshangany pinatanganga mu mukand wa Nzamb yawanyin kal ilel unou.’ (Luka 4:17-21) Kurutu kwa kuya mwiur, Yesu wayileja in kwilejend anch: “Ukez kwakany ukash wa spiritu utumbila wez padi en; ni yen ukez kwikalany atuman amam . . . ni kwisudiel kwa mangand.” (Mid. 1:8) Mu chitot cha mivu cha kusambish, spiritu utumbila wakwasha nakash mu mudimu wa kulejan.
12. Mutapu ik ukwashinay spiritu utumbila wa Nzamb mu kupalangesh diladikij pa chirung chetu?
12 Mutapu ik wakwashay spiritu utumbila wa Nzamb mu kupalangesh diladikij kudi antu pa chirung chetu? Yehova udi Musul wa spiritu utumbila. Usadidin spiritu mulong wa kwazuril michim ni yitongijok ya chisak cha ngachik chakwel chitesha kurumburik kwa Dizu diend, Bibil. Spiritu uyikasikeshin chakwel apalangesha diladikij ni arumburila uyakin wa Bibil kudi antu akweta ruchingej ra kushakam chikupu mu Paradis pa divu. Chidi nchik kudi antu itiyijina diladikij, ni kwikal in kwilej a Yesu Kristu, ni apalangeshina diladikij kudi antu akwau? Spiritu uyikwashin kand niyawiy. Payibatishinau ‘mu dijin dia spiritu utumbila,’ asadin pamwing nich spiritu winou ni amuchingejin kuyikwash. (Mat. 28:19) Tongin kand pa rusangu rilejanau kudi azizidilau many ni chisak chipandakena kujimb. Ridiokil mu Bibil—buku wafundau nich usu wa spiritu wa Nzamb. Chawiy lel, diladikij adipalangeshin kusutil kud spiritu utumbila. Atutakedil chakin kamu, kud spiritu winou. Chinech chikwet usu ik pa mudimu wetu wa kuyitazuk antu akwau.
Awiy “Akat Kulond Anch, Ez”
13. Mazu “Spiritu ni ngachik adandamedin kulond anch Ez” marumburikin ik?
13 “Spiritu ni ngachik” kalondinap kusu, “Ez” wa chamwamu. dizu dia mu rudim ra kusambish disadidinau pinap dimekeshin chisal chidandamedina. Chawiy lel, mukutongin pa chinech, Traduction du monde nouveau, ukarumwin anch: “Spiritu ni ngachik adandamedin kulond anch, Ez” Chinech chimekeshin kupalangesh diladikij dia Nzamb pakad kujing. Ov, chidi nchik kudi antu ateshina ni itiyijina ku diladikij dined? Niyawiy alondin kand anch, “Ez.” Chisak chipandakena kujimb cha in kwifukwil akin achilejen ‘chimusadidil muten ni uchuku mu tempel wend.’ (Kubur. 7:9, 15) Chirumburikin ik ‘kusal muten ni uchuku’? (Tang Luka 2:36, 37; Midimu 20:31; 2 Tesalonika 3:8.) Yilakej ya muprofet ipal Ana nenday mupostol Paul yilejen anch ‘kusal uchuku ni muten’ kurumburikin kusal pakad kujing ni usu ukash mu mudimu wa kulejan.
14, 15. Ov, mutapu ik wamekeshay Daniel usey wa kwifukwil pakad kujing?
14 Muprofet Daniel wamekesha ni ndiy usey wa kwifukwil pakad kujing. (Tang Daniel 6:4-10, 16.) Kaswimpap chaku chend cha muspiritu—chaku cha kumulembil Nzamb ‘tupamp tusatu pa dichuku, . . . mudi mwadinga chaku chend’—ap mwingond umwing, ap anch afanyidina kumudjibul mu dibuku dia antambu. Yaku yend yimekeshin patok anch kwikil chom chipandakenamu usey kumwifukwil Yehova pakad kujing!—Mat. 5:16.
15 Kupwa kwa Daniel kusutish uchuku wakabuj mu dibuku dia antambu, mwant amwinend waya kwinikwa ni watazuka nich dizu piur anch: “O Daniel, kashalapol wa Nzamb mwom! Ov Nzamb ukata kusadil ey nich win yakin wakupandishang kal kudi antambu?” Daniel wamwakula kapamp kamwing anch: “Chifanyidin mwant ikala chikupu! Nzamb wam watumang muruwend wa mwiur kujik ku tun twa antambu chakwel kakutwishap kwinkwat. Wasalang mwamu mulong wij anch, kinikwetap mulong kudi ndiy ap kudi en mwant.” Yehova wa muyukisha Daniel mulong wamusadila ‘pakad kujing.’—Dan. 6:19-22, MN.
16. Chilakej cha Daniel chitubachikin kwiyipul yipul ik piur pa mudimu wetu wa kulejan?
16 Daniel wasota kufa pandond pa kudiul chaku chend cha muspiritu. Chidi nchik kudi etu? Usu ik tusadina ap tusotina kusal chakwel tulejana rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb pakad kujing? Chifanyidinap kulik ngond mwawonsu apwa bwi pakad kwisambin ni antu akwau piur pa Yehova! Anch chitwishikin, ov, tukutwishap kusal usu wa kusal mudim wa kulejan rubing ni rubing? Ap anch ukash wa mujimbu wetu ukwet mipak ni tukutwish kulejan ching kusu mu minit 15 kwi ngond, tufanyidin kupan rapor wa mujikit winou. Mulong wak? Mulong, tusotin kudandamen kulond pamwing ni spiritu ni ngachik anch, “Ez.” Mwaning, tusotin kusal yawonsu yitukutwisha kusal chakwel twikala in kulejan a Want akad kujing.
17. Ov, yisu ik ya kupalangesh diladikij dia Yehova yitufanyidina kulik kuburen?
17 Tufanyidin kukimb kupalangesh diladikij dia Yehova yisu yawonsu, chidiap ching pa chisu tuyila mu kulejan patok. Chidi chisend mud ik cha kuyitazuk akweta impu ‘eza atambul mem ma kupand makad usey’ pa yisu yikwau, mud pitulandina yom, pituyila mu weny, pitudia mu konje, pitudia mu mudimu, ap kushikol! Ap anch anyikel ajidik mudimu wa kulejan, tudandamedin kulejan mu ujindj—pamwing ap tukulejan ku yikumbu yikemp ni kuya kulejen ndond yindjing ap kupandakesh kupan uman wa chikashimwish.
Dandamen Kulond Anch, “Ez”
18, 19. Mutapu ik umekeshina anch ukwatin nich usey chisend cha kwikal mwin mudimu nend Nzamb?
18 Pasutin kal katat makum ma mivu chidivu, kudiosh pasambishau kuyilej antu akweta impu ya mem ma mwom kudi spiritu ni ngachik anch “Ez.” Ov, wateshin kal diladikij dined disangareshina? Chawiy lel akukasikeshin kupalangesh diladikij dined kudi antu akwau.
19 Kitwijap kulep kwa chirungu chikudandamena kupalangesh kwa diladikij dia rukat dia Yehova, pakwez kwakul kwetu kusutil ku kulond anch, “Ez” kutusadin twikala in mudimu nend Nzamb. (1 Kor. 3:6, 9) Chidi chisend mud ik! tumekeshany anch tusangaredin chisend chinech cha usey ni “kupesh yakupesh ya kushiman kudiay Nzamb” kusutil ku kulejan pakad kujing. (Heb. 13:15) Etu awonsu pamwing ni chisak cha ngachik, tukweta ruchingej ra kushakam pansh dandamenany kulond, “Ez.” Ni antu avud nakash atambula mem ma kupand makad usey!
Ukwakul Nchik?
• Ov, kudi anany apalangeshidinau diladikij anch “ez”?
• Mulong wak chitwishikin kulond anch diladikij “ez” didiokil kudi Yehova?
• Mudimu ik ukwetay spiritu utumbila mukupalangesh diladikij “ez”?
• Mulong wak tufanyidin kwikasikesh kusal mudimu wa kulejan pakad kujing?
[Tabulo/Yipich yidia pa paj wa 22]
(Chakwel kutan mazu mawonsu, tal mu mukand)
Dandamen Kulond, “Ez”
1914
5 100 in kulejan
1918
Antu avud akez kutambul mwom mu Paradis pa divu
1922
“Lejan, Lejan, Lejan, Mwant ni want wend”
1929
Atushal ashinshamena ulondin anch, “Ez”
1932
Diladikij “Ez” adipalangeshin kand kudi antu akad kuzizil many
1934
Chisak cha Yonadab achitin kulejan
1935
“Chisak chipandakena kujimb” Achijingunina
2009
7 313 173 in kulejan