Bibil Ukwet Jinsangu Jambatena Nich Siyans
“Ov, kinafundap kudi ey yom yiwamp nakash ya yiyul ni ya ronganyin nayifunda chakwel ey wijik uyakin wa mazu makin, ni chakwel kand ukez kayakul ni win yakin in kukutum.”—JINSWIR 22:20, 21.
MUTAPU IK USHALIJADINAY BIBIL NI MIKAND YIKWAU? Yisu yivud, mikand ya pasak yalejana yitongijok yakad kuchingejin ni ya ubaj yashikenau kumekesh kudi siyans wa katat anch yidi kwau ya makasu. Ap nlel, in kufund afanyidin kurijek yom yifundinau mu mikand chakwel kuyambatanish nich kujingunin kwa katat. Pakwez Bibil ulondin anch amufunda kudi Sakatang ni anch Dizu diend “dishiching chikupu.”—1 Pita 1:25.
CHILAKEJ CHIMWING: Chijil cha Moses chayita in Isarel kushidil mu dibuku yiyimp kupwa kwa kuya kuns mwi “ndond yimwing pol pa chibeng.” (Kuvurik Yijil 23:12, 13) Anch akwat makas mau kwi nnam ufila ap pa muntu, in Isarel afanyidina kowal mem. (In Levi 11:27, 28; Kuchind Michid 19:14-16) In musong wa mak adinga ni kuyitek pa ndond yau ayinau ni pakezau kumekan anch anch musong ukutwishap kusamburik.—In Levi 13:1-8.
YAJINGUNINAU KUDI UMWINGANG WA KATAT: Kujik nawamp yiyimp, kowal ku makas, ni kumutek muyej kwi ndond ya amwinend, yidandamedin kwikal milad yiwamp ya kwipuk misong. Anch kwikil misalany ap mitapu yikwau ya kwishitul piswimp, Centre américain d’épidémiologie (CDC) uyudil anch: “Chifanyidin kunyinyin kulemp piswimp ni ametre 30 kulemp ni antu ap ni mem ni kujik twij twey.” Kulondulijan nich Organisation mondiale de la santé, anch yisak ya antu yikwet ndond yiwamp ya kutek yiyimp, yikat kukepish mayej ma kusut mwivum mu chilik cha 36 pa chitot. Mwishin mwa mivu 200 yasutina, a dokter ajingunina anch asamburisha misong kudi ayej avud palikangau kowal ku makas kupwa kwa kukwat ku mijimbu ya antu afila. CDC udandamedin kukasikesh kowal makas “mulad umwing ukash wa kwipuk kusamburik kwa mayej.” Ov, chidi nchik piur pa kuyitek in musong wa mak kwi ndond ya ayinau? Machuku minam, gazet Saudi Medical Journal ulondin anch: “Kwinsambishil kwa kamungun, kutek ayej pa ndond ayinau ukutwish kwikal mupak kusu umwing uwamp wa kushinshikin mayej makata kusamburik.”
OV, CHOM IK UTONGINA? Ov, ukuchingejin anch kudi mukand ukwau wa pasak utumbila wambatena nich siyans wa katat? Ov, Bibil udi buku wa pakampwil?
[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 6]
“Chamushen pa kutang piur pa mipak ya kwishitul ya pa chirung cha Moses.”—MANUAL OF TROPICAL MEDECINE, WAFUNDAU KUDI DRS. ALDO CASTELLANI NI ALBERT J. CHALMERS