Xana Yehovha A Ta Hi “Tiyisa” Hi Ndlela Yini?

1. I yini lexi pfuniki malandzra ya ku dumbeka a nkameni lowu khalutiki akuva ma va lama tiyiki?

HAKAYINGI loko Bibele dzri vulavula hi vavanuna va le minkameni leyi khalutiki dzri hlaya leswaku i vavanuna va ntamu lava tiyiki. Kambe nambi lava a va tiyile a hi minkama hinkwayu a va titwisa xileswo. Hi xikombiso, minkama yimbeni hosi Davhida a a titwa na a tiyile ku fana ni nhava, kambe minkama yimbeni a a zruzrumela hi ku txhava. (Amaps. 30:7) Kasi Samisoni a a ni ntamu lowukulu hi kola ka moya wa kuxwenga wa Yehovha, kambe a a swi tiva leswaku handle ka mpfuno wolowo a ntamu wake ‘a wu ta mu sukela, a tsrana, a va swanga hi mhunu mun’wana’. (Abaṭ. 14:5, 6; 16:17) Vavanuna lava, a ve tiya ntsena hi leswi a va pfuniwa hi Yehovha.

2. Ha yini Pawulo a a titwa na a tsranile a tlhela a va ni ntamu hi nkama wu li wun’we? (2 Vakorinte 12:9, 10)

² Muapostola Pawulo na yene a a swi tiva leswaku a vilela mpfunu wa Yehovha. (Dondzra 2 Vakorinte 12:9, 10.) Pawulo na yene a a lwisana ni xikazratu xa lihanyu ku fana ni wunyingi byezru namuntlha. (Gal. 4:13, 14) Minkama yimbeni, a swi djula a tikazrata ngopfu akuva a yentxa leswi lulamiki. (Rom. 7:18, 19) Nakone minkama yin’wana, a a txhava leswi a swi ta mu humelela. (2 Kor. 1:8, 9) Nambitanu, loko Pawulo a titwa na a tsranile, hi lani a a titwa na a tiyile kone, hikusa Yehovha a a mu nyika ntamu lowu a a wu vilela akuva a lwisana ni swikazratu leswo.

3. He swini swivutiso leswi hi taka swi hlamula ka xidondzro lexi?

³ Na hine Yehovha a hi dumbisa ku hi nyika ntamu lowu hi wu vilelaka akuva hi tiyisela. (1 Pet. 5:10) Kambe akuva hi yamukela mpfunu lowo hi fanela ku yentxa xa kukazri. Hi xikombiso, a movha wu djula motori akuva wu famba, kambe swi li ka motorixta akuva a dumisa movha a wu yisa kun’wana ni kun’wana lomu a djulaka leswaku wu ya kone. Hi la ku fanaka, Yehovha awa swi djula ku hi nyika ntamu lowu hi wu vilelaka, kambe hi fanela ku yentxa xa kukazri. I yini leswi Yehovha a hi nyikaka swone akuva a hi tiyisa, nakone hi fanela ku yentxa yini akuva hi yamukela mpfunu lowo? Hi ta vona nhlamulo ya swivutiso leswo a nkama lowu hi vonaka ndlela leyi Yehovha a mu tiyisiki ha yone Yonasi, Mariya mamana wa Yesu, na mupostola Pawulo. Nakone hi ta tlhela hi vona ndlela leyi Yehovha a tiyisaka malandzra yake ha yone namunhla.

XIKHONGOTO NI KU DONDZRA SWI HI NYIKA NTAMU LOWU HI WU VILELAKA

4. Hi nga wu yamukela hi ndlela yini ntamu lowu pfaka ka Yehovha?

⁴ Yin’we ya tindlela ta kuva hi yamukela mpfunu wa Yehovha i kuva hi tsrhindzrekela kwake hi xikhongoto. Yehovha a ta hlamula swikhongoto swezru hi ku hi nyika “ntamu lowu tlulaka lowu tolovelekiki”. (2 Kor. 4:7) Hi nga tlhela hi yamukela mpfunu lowu hi wu vilelaka loko hi dondzra Bibele ni ku yanakanyisisa ha hombe hi leswi hi swi dondzriki. (Amaps. 86:11) A dzrungula dzra Yehovha ledzri nga Bibeleni “dzri ni ntamu”. (Heb. 4:12) Loko u khongota ka Yehovha ni ku dondzra Zritu dzrake, u ta kuma ntamu lowu u wu vilelaka akuva u tiyisela, u va ni ku nyonxa kumbe ku hetisisa xiyavelo lexi kazrataka. Vona ndlela leyi Yehovha a mu pfuniki ha yone Yonasi.

5. Ha yini muprofeta Yonasi a a vilela mpfunu?

⁵ Muprofeta Yonasi a swi djula a va ni xixixi. Ntsrhaku ka loko a yamukele xiyavelo xa ku kazrata lexi pfaka ka Yehovha, Yonasi a zame ku tsrutsruma a ya kule. Hi kola ka leswo, kutsrongo a luzekeliwe hi wutomi byake ka xidzedze lexikulu nakone a beki wutomi bya vambeni a nghozini. Ntsrhaku ka loko vatluti va mu txukumetele matini a ye mintiwa hi hlampfi a tsrhama khuzrini dzra yone ku nga mbangu lowu a a ngi ngi sama a yanakanya leswaku a nga va ka wone. U yanakanya leswaku Yonasi a titwise kuyini hi nkama wolowo? A nga va a yanakanye leswaku a ta fa? Xana a pimise leswaku Yehovha a mu tsrukulile? Swi nga yentxeka Yonasi a hlatiyele ngopfu swinene.

6. Hi ku ya hi Yona 2:1, 2, 7, i yini lexi pfuniki Yonasi nkama lowu a a li khuzrini dzra hlampfi?

⁶ I yini leswi Yonasi a swi yentxiki akuva a kuma ntamu nkama lowu na a li wuswake a ndzreni ka hlampfi? Ntxhumu wa ku sungula lowu a wu yentxiki ku ve ku khongota ka Yehovha. (Dondzra Yona 2:1, 2, 7.) Yonasi a nga mu yingisetanga Yehovha, kambe a a tiyiseka ka leswaku Yehovha a a ta yingiseta xikhongoto xake xa ku titsrongahata ni ku tisola. A tlhele a yanakanyisisa hi matsralwa. Kambe hi swi tivisa kuyini leswo? Ka xikhongoto xake lexi kumekaka ka ndzrima ya wubidzri ya buku dzra Yonasi, a tsrhahe mazritu lawa ma kumekaka ka buku dzra Amapsalma. (Hi xikombiso, dzringanisa Yona 2:2, 5 na Amapsalma 69:1; 86:7.) Leswo swi swi beka livaleni leswaku Yonasi a a ma tiva ha hombe matsralwa. Nakone kuva a yanakanyisise hi tindzrimana leti na a li ndzringweni swi mu tiyisekise leswaku Yehovha a a ta mu pfuna. Yehovha a huluxe Yonasi nakone Yonasi kutani a a lulamele ku hetisisa xiyavelo lexi Yehovha a a mu nyike xone. — Yona 2:10–3:4.

7-8. Xana makwezru wa kukazri wa le Taiwan a wu kumise kuyini mpfunu lowu a a wu vilela loko a kumana ni swikazratu?

⁷ Xikombiso xa Yonasi xi nga hi pfuna loko hi lavisana ni swiyimu swa ku kazrata. Hi xikombiso, makwezru Zhiming,b wa le Taiwan, a kumane ni swikazratu swinyingi swa lihanyu. Handle ka leswo, van’we ka maxaka yake a va nga mu zrandzri hi leswi a nga Mboni ya Yehovha. Kambe ku dondzra Bibele ni xikhongoto swi mu nyike ntamu lowu pfaka ka Yehovha. Yene a li: “Minkama yimbeni loko swikazratu swi tikomba na swi li swinyingi, ni titwa na ni kazrateke ngopfu lakakuva swi ni kazratela nambi ku tihambela xidondzro xa ximunhu.” Nambitanu, Zhiming a nga heli ntamu. Yene ali: “Ntxhumu wa ku sungula ni wu yentxaka i ku khongota ka Yehovha ni gama ni yingiseta wunanga. Minkama yimbeni ni patsra ni ku yimbelela hi zritu dzra le hansi ku ko ni zrula. Ntsrhaku ka leswo ni gama ni sungula ku dondzra.”

⁸ Xidondzro xa ximhunu xi mu pfune ngopfu Zhiming. Hi xikombiso, ntsrhaku ka kuva a hambe operasawu, mun’we wa vainfermeru a mu byele leswaku a swi ta djula a txheliwa ngati hikusa a maglóbulos vermelhos yake a ma li hansi. Na ka ha kiyela siku akuva a hambiwa operasawu, Zhiming a a dondzre mfambu wa makwezru mun’wana wa xisati lweyi na yene a a li ka xiyimu lexi fanaka. A maglóbulos vermelhos yake a mali hansi ku tlula ya Zhiming. Nambitanu, a nga pfumelanga ku txheliwa ngati, kambe a game a hanya. Mfambu wa makwezru lweyo wu mu tiyise ngopfu Zhiming nakone a swi kotile ku tama a dumbeka.

9. Xana u nga yentxa yini loko u kazratekile? (Tlhela u vona ni mufoto)

⁹ Xana u sama u kumana ni swikazratu lakakuva swi ku kazratela nambi ku byela Yehovha ndlela u titwaka ha yone? Xana u sama u heleliwa hi ntamu lakakuva u hluleka nambi hi ku dondzra? Dzrimuka leswaku Yehovha awa swi vona leswi swi ku humelelaka. Kutani, nambiloko u hamba xikhongoto xa ku goma, u nga tiyiseka leswaku Yehovha a ta ku nyika leswi u swi vilelaka. (Efe. 3:20) Loko u twa ku vavisa a mizrini kumbe a mbilwini lakakuva swi ku kazratela nambi hi ku donzra Bibele, zama ku yingiseta awudiyu dzra ku dondzra ka Bibele kumbe mabuku man’wana lama seketeliwiki a Bibeleni. Nakone xin’wana lexi nga ku pfunaka i ku yingiseta tinsimu kumbe ku hlalela mavhidiyu lawa ma kumekaka ka jw.org. Loko u khongota ka Yehovha u va u djuletela tinhlamulo a Bibeleni ni ka mabuku lawa ma seketeliwiki a Bibeleni, swi fana ni loko u zramba Yehovha akuva a ta ta ku tiyisa, nakone yene a ta swiyentxa leswo.

VAMAKWEZRU

10. Xana vamakwezru a bandleni va hi tiyisa hi ndlela yini?

¹⁰ Yehovha a nga tizrisa vamakwezru a bandleni akuva va hi tiyisa. Vone va nga hi “tiyisa ngopfu swinene” loko hi kumana ni swiyimu swa ku kazrata ni loko hi ni xiyavelo lexi kazrata ku xi hetisisa. (Kol. 4:10, 11) Hi va vilela ngopfu vanghanu, ngopfugopfu loko hi li “a makhombyeni”. (Amapr. 17:17) Loko hi titwa na hi heli ntamu, vamakwezru va nga hi pfuna akuva hi titwa na hi tiyile hi tlhelo dzra nyama ni hi tlhelo dzra moya. A hi voneni ndlela leyi Mariya mamana wa Yesu, a tiyisiwiki ha yone hi vambeni.

11. Ha yini Mariya a a djula ku tiyisiwa?

¹¹ Mariya a a vilela ku tiyisiwa akuva a hetisisa xiyavelo lexi Yehovha a mu nyikiki xone. Yanakanya ndlela leyi a kazratekiki ya yone ntsrhaku ka loko ntsrumi Gabriyele yi mu nyike xiyavelo lexiyani xa ku kazrata. Phela Mariya a a nga txhatanga, kambe a a ta va ni nyimba. A a nge na mfambu wa ku wundla vana, kambe a fanela ku wundla n’wana lweyi a a ta va Mesiya. Nakone leswi a a ngi ngi sama a yetlela ni wanuna, a swi ta mu kazratela kuva a tlhamuxela Yosefa lweyi a a tibekisele ku tekana na yene. — Luk. 1:26-33.

12. Hi kuya hi Luka 1:39-45, Mariya a wu kumise kuyini mpfunu lowu a a wu vilela?

¹² Xana Mariya a swi kotise kuyini ku hetisisa xiyavelo lexiyani xa ku kazrata? A djuletele mpfunu wa vambeni. Hi xikombiso, a kombele tsrumi liyani akuva yi mu byela leswi yengetelikiki mayelanu ni xiyavelo xake. (Luk. 1:34) Ntsrhakunyana ka leswo, a teke liyendzro a ya “a tikweni dzra tinhava” dzra le Yuda akuva a ya pfuxela xaka dzrake Elizabeti. Liyendzro ledzro dzri mu pfune ngopfu. Elizabeti a kulungele Mariya nakone hi ku huhuteliwa hi moya wa Yehovha a hlaye wuprofeta bya kukazri mayelanu ni n’wana lweyi Mariya a a ta va na yene. (Dondzra Luka 1:39-45.) Mariya a hlaye leswaku Yehovha “a yentxe mintxhumu leyikulu ngopfu swinene hi voko dzrake”. (Luk. 1:46-51) Yehovha a tizrise Gabriyele na Elizabeti akuva va tiyisa Mariya.

13. Ku yentxeke yini loko makwezru wa xisati wa le Bolivia a kombele mpfunu ka vamakwavu a bandleni?

¹³ Ku fana Mariya, na wene u nga wu kuma mpfunu ka lava gandzrelaka Yehovha. Makwezru wa xisati wa le Bolivia lweyi a vitaniwaka Dasuri, a a vilela mpfunu. Loko ku gunguliwe leswaku papayi wake a a ni mavabyi ya ku kala ma nga daheki nakone a swi vilela kuva a baxara, Dasuri a tiyimisele ku hlayisa papayi wake na a ntsrhuxekile. (1 Tim. 5:4) Kambe a hi minkama hinkwayu a swi mu nabyalela ku yentxa leswo. Yene a li: “Mikama yin’wana a ni titwa ni hele ntamu lakakuva ni yanakanya leswaku a ni nge he gwenti ku ya mahlweni.” Xana a kombele mpfunu? A ku sunguleni im-him. Loko a tlhamuxela a li: “A ni nga djuli ku kazrata vamakwezru. A ni yanakanya leswi: ‘O va Yehovha ntsena lweyi a taka ni nyika ntamu lowu ni wu vilelaka’. Kambe ni game ni xiya leswaku ku titsravukanisa ni vamakwezru a swo fana ni loko ni djula ku lulamisa timhaka na ni li wuswanga.” (Amapr. 18:1) Dasuri a teke xiboho xa ku tlhamuxela van’we va vanghanu vake xiyimo lexi a li ka xone. A li: “Ni pfumala ni mazritu ya ku tlhamuxela ndlela leyi vamakwezru va ni pfuniki ha yone. A va ni buyisela swakuda a xipiritana va tlhela va ni dondzrela tindzrimana leti kutxanaka. Swi ni nyonxise ngopfu ku tiva leswaku a ni wuswanga. Hi hamba xiyenge xa ndangu lowukulu wa Yehovha, ku nga ndangu lowu lulameliki ku pfunana, ku dzrila kun’we ni ku lwa kun’we.”

14. Ha yini hi fanela ku yamukela mpfunu lowu vakulu va hi nyikaka wone?

¹⁴ Ndlela yin’wana leyi Yehovha a hi nyikaka ntamu ha yone i ku tizrisa vakulu. Vone i tinyiko leti pfaka ka Yehovha akuva va hi tiyisa ni ku hi pfuna ku lwisana ni swikazratu swezru. (Eza. 32:1, 2) Kutani, loko u hlatiyela, byela vakulu leswi ku hlatiyelisaka. U nga pimisi kabidzri akuva u yamukela mpfunu lowu vakulu va ku nyikaka wone. Yehovha a nga ku tiyisa hi ku tizrisa vakulu.

DUMBU DZREZRU DZRA WUMUNDZRUKU

15. He dzrini dumbu ledzri vakriste hinkwavu va nga na dzrone?

¹⁵ Dumbu dzrezru ledzri seketeliwiki a Bibeleni dzri nga hi nyika ntamu wa ku tama hi tizrela Yehovha. (Rom. 4:3, 18-20) Vakriste hinkwavu va ni dumbu dzra ku hanya hi la ku nga helikiki, ku nga ha va a matilweni kumbe a paradeyisini dzra ku xonga la misaveni. Dumbu ledzro dzri hi pfuna ku tiyiselela swikazratu, ku zrezra madzrungula lamanene ni ku hetisisa xiyavelo xin’wana ni xin’wana lexi hi nga ha vaka na xone a bandleni. (1 Tes. 1:3) Dumbu ledzro hi dzrone dzri tiyisiki mupostola Pawulo.

16. Ha yini mupostola Pawulo a a vilela ku tiyisiwa?

¹⁶ Pawulo a a vilela ntamu lowukulu. Ka papela dzrake ledzri a dzri tsraleliki vamakwavu a Korinte, Pawulo a tifananise ni xibya lexi kalaka xi nga tiyanga lexi hambiwiki hi vumba. Yene a “kamiwile”, a “pfilunganyeka”, a “xanisiwa” a tlhela a “tlatlalatiwa”. Nakone minkama yimbeni a ve kusuhi ni ku fa. (2 Kor. 4:8-10) Pawulo a tsrale mazritu lawo ka liyendzro dzrake dzra wuzrazru dzra wuzrumiwa, nakone a a nga swi tivi leswaku ntsrhaku ka leswo a a ha ta kumana ni swiyimu swa ku kazrata ngopfu swinene. A a ta hlaseliwa, a khomiwa, a tsrhovekeliwa hi boti ni ku pfaleliwa djele ku dzringana nkama wa kukazri.

17. Hi ku ya hi 2 Vakorinte 4:16-18, i yini lexi pfuniki Pawulo ku tiyiselela swikazratu?

¹⁷ Pawulo a kume ntamu lowu a a wu vilela akuva a tiyisela hikusa a a yanakanyisisa ngopfu hi dumbu dzrake. (Dondzra 2 Vakorinte 4:16-18.) A byele Vakriste va le Korinte leswaku a mizri wake wu nga ha ‘wonyeka’, kambe a a nga ti hela ntamu. Pawulo a a yanakanyisisa hi wumundzruku. Dumbu dzrake dzra ku ya hanya matilweni hi la ku nga helikiki a dzri mu “tisela lidzrumu ledzrikulu ngopfu swinene”, lakakuva a a tiyimisele ku tiyiselela xikazratu xin’wana ni xin’wana akuva a kuma hakelo ledzro. Pawulo a a yanakanyisisa hi dumbu ledzro, xileswo a a titwa na “a pfuxetiwa siku ni siku”.

18. Xana dumbu dzra wumundzruku dzri mu tiyisise kuyini Tihomir kun’we ni vandangu wake?

¹⁸ A dumbu dzra wumundzruku hi dzrone dzri tiyisaka makwezru Tihomir wa le Bulgária. Malembenyana ntsrhaku, makwavu lwentsrongo, Zdravko, a file ka nghonzi ya kukazri. Xileswo, Tihomir a vaviseke ngopfu. Akuva a lwisana ni ku vaviseka koloko,Tihomir kun’we ni vandangu wake va sungule ku yanakanyisisa hi ndlela leyi ku pfuxiwa ka vafi ku taka va ha yone. Yene a li: “Hi xikombiso, hi tsrhamela ku yanakanyisisa hi lomu hi taka mu kuma kone Zdravko, swakuda leswi hi taka mu swekela swone, lweyi hi taka mu zramba ka nkhuvu wa ku sungula na hi na Zdravko ni leswihi taka mu byela swone mayelanu ni leswi swi saliki swi humelela maswikwini ya wugamu.” Tihomir a li ku yanakanyisisa hi dumbu ledzri hi swone swi tiyisaka yene kun’we ni vandangu wake ni ku va pfuna ku tama va tiyisela na va yimela nkama lowu Yehovha a taka pfuxa lava fiki.

19. U nga yentxa yini akuva u tiyisa lipfumelo dzraku ka swidumbiso swa Yehovha mayelanu ni wumundzruku? (Tlhela u vona ni mufoto)

¹⁹ U nga dzri tiyisisa kuyini dumbu dzraku? Loko a li leswaku dumbu dzraku i ku hanya hi la ku nga helikiki la misaveni, dondzra wundzrunguli bya le Bibeleni lebyi vulavulaka hi paradeyisi u va u yanakanyisisa ha byone. (Eza. 25:8; 32:16-18) Yanakanya hi ndlela leyi wutomi byi taka va ha yone a misaveni leyimpshwa u va u tivona hi mahlo ya miyanakanyu na u li kohala. Hi xikombiso, yanakanya hi lweyi u taka mu vona, leswi u taka swi twa ni ndlela leyi u taka titwa ha yone. Akuva u kota ku yanakanya hi paradeyisi, vona mifoto leyi nga ka mabuku yezru kumbe u hlalela mavhidiyu ya wunanga bya ku fana ni lebyi liki Tovone Na U Li Misaveni Leyimpshwa, Paradeyisi Dzri Kola Kusuhi kumbe ledzri liki Yanakanya Hi Nkama Lowo. Loko hi tinyika nkama wa ku yanakanyisisa hi ndlela leyi wutomi byi taka va ha yone a misaveni leyimpshwa, swikazratu swezru swi ta va ‘swa nkamanyana nakone swi ta vevuka’. (2 Kor. 4:17) A xidumbiso lexi Yehovha a hi nyikiki xone hi xone xi taka hi yentxa hi va ni ntamu.

20. Nambiloko hi hele ntamu, hi nga tlhela hi wu kumisa yini?

²⁰ Nambiloko hi hele ntamu, ha swi tiva leswaku “ha Xikwembu nkulukumba hi ta yentxa hi wuzrena”. (Amaps. 108:13) Yehovha a hi nyika hinkwaswu leswi hi swi vilelaka akuva hi kuma ntamu lowu pfaka kwake. Kutani, loko u djula mpfunu akuva u hetisisa xiyavelo xaku, u lwisana ni xikazratu kumbe u djula ku tsrhama na u nyonxile, pfula mbilu yaku ka Yehovha hi xikhongoto ni ku djuletela nkongomiso wake hi ku va u hamba dondzro ya ximhunu. Pfumela ku kutxiwa ni mpfunu wa vamakwezru. Tinyike nkama wa ku yanakanyisisa hi ndlela leyi wutomi byi taka va ha yona a nkameni lowu taka. Loko u yentxa leswo, hi lani buku dzra Vakolosa 1:11 dzri hlayaka ha kone, “ntamu wake lowukulu wu ta mi tiyisa, ku yentxela leswaku mi kota ku tiyisela hi ku helela ni ku lehisa mbilu na mi nyonxile”.