IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETE Watchtower
Watchtower
IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETI
Mashi
  • BIBLIYA
  • BICAPO
  • NTIMANANO
  • w25 Mwezi gwa 9 buk. 14-19
  • Oyerese Abandi Obukenge

Nta video eri mw’ehi higabi.

Habire ehya mazibu ene oba oli walonza.

  • Oyerese Abandi Obukenge
  • Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
  • Birhwe bisungunu
  • Mwanzi Gushushine
  • BICI OKUKENGA ABANDI KUHUGWÎRE?
  • OYERESE ABANTU B’OMU MULALA GWAWE OBUKENGE
  • OYERESE ABINYU BEMEZI OBUKENGE
  • OYERESE ABANTU BARHALI BAHAMIRIZI BA YEHOVA OBUKENGE
  • Bulya Gurhi Rhushinganine Rhukenge Abarhukulire?
    Osêre omu Buzigire bwa Nnamahanga
  • Okuyegererana Rhwene na Nnene Kuba Kwinja Kuli Rhwe!
    Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
  • Oyemere n’Obwirhohye oku Hali ebi Orhamanyiri
    Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
  • Oku Abalume Bakayeresamwo Bakabo Obuzigire n’Obukenge
    Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
Obone Binji
Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
w25 Mwezi gwa 9 buk. 14-19

ECIGABI C’OKUYIGA CA 38

LWIMBO 120 Rhube Birhohye Aka Yezu

Oyerese Abandi Obukenge

“Okukengwa n’abandi kwo kukulu kulusha okuba n’enfaranga erhi nnoro.”​—MIG. 22:1, Mashi Bible.

EBI ECI CIGABI CISEGIZE

Rhwayiga bulya gurhi rhushinganine rhuyerese abandi obukenge na gurhi rhwakajiramwo ntyo amango kuli kuzibu okujira ntyo.

1. Bulya gurhi bene bantu basima bakengwe? (Emigani 22:1, Mashi Bible)

K’ONASHAGALUKE erhi abandi bakuyeresa obukenge? Buzira karhinda onashagaluke. Bene bantu boshi baba balagirire oku kuciyumva bakenzirwe. Rhunaciyumve bwinja erhi abandi barhukenga. Co cirhumire Ebibliya edesire oku “okukengwa n’abandi kwo kukulu kulusha okuba n’enfaranga erhi nnoro”!​—Osome Emigani 22:1, Mashi Bible.

2-3. Bulya gurhi kurhaba kulembu ensiku zoshi okuyeresa abandi obukenge, na bici rhwayiga mw’eci cigabi?

2 Hali amango kurhaba kulembu okuyeresa abandi obukenge. Cirhumire ciguma, kuli kuba rhunakabona obuzamba bw’abandi. Kandi, rhulamire omu mango bantu banji barhagwerhi bukenge. Cikone rhugwasirwe rhube lubero nabo. Bulya gurhi? Bulya Yehova alonzize rhukakenga “ngasi muntu.”​—1 Pt. 2:17.

3 Mw’eci cigabi, rhwayiga bici okuyeresa abandi obukenge kuhugwîre na gurhi rhwakabuyeresamwo (1) abantu b’omu mulala gwirhu, (2) abirhu bemezi, na (3) abantu barhali Bahamirizi. Rhwasegeza oku rhwakayeresamwo abandi obukenge amango kuli kuzibu okujira ntyo.

BICI OKUKENGA ABANDI KUHUGWÎRE?

4. Bici okukenga abandi kuhugwîre?

4 Gurhi wakahugûla obukenge? Omu ndimi ndebe, oluderho “bukenge” luhugwîre oku rhurhanya lugenda abandi n’oku rhubajirira. Erhi rhubona oku muntu mulebe agwerhe amorhere minja, anajijire kantu kalebe kinja, erhi agwerhe bukulu bulebe kuli rhwe, rhunamujirire omu njira eyerekine oku rhumukenzire, kunali kwa bulagirire rhujire ntyo buzira kusezibwa.​—Mt. 15:8.

5. Bici byakarhushumya okuyeresa abandi obukenge?

5 Yehova alonzize rhukayeresa abandi obukenge. Kwa lwiganyo, arhuhûnyire rhukakenga ‘abarhegesi barhukulire.’ (Rm. 13:1, 7) Cikone hali abantu bakaderha ntya: “Nanshagalukire okuyeresa abantu obukenge amango babushinganine.” K’ezo ziri ntanya nyinja? Rhuli bakozi ba Yehova, rhuba rhuhugûsirwe oku ngasi bukenge rhuyeresa abantu burhaba buyimangire kone oku bijiro byabo. Buba buyimangire oku kantu kalebe k’obulagirire bwenene, ko kuderha, obuzigire bwirhu kuli Yehova n’irala lirhu ly’okumushagalusa.​—Yoz. 4:14; 1 Pt. 3:15.

6. Ka byanahashikana okukenga muntu mulebe orhakukenga? Ohugûle. (Olole n’enfoto.)

6 Hali abakacidosa ntya: ‘Ka kobinali byanahashikana okukenga omuntu orharhukenga?’ Neci. Rhuganirire nyiganyo ndebe. Mwami Sauli abonesize omugala Yonatani nshonyi embere z’abandi. (1 Sam. 20:30-34) Ciru akaba ntyo, Yonatani agendekire akenga ishe Sauli anamulunga okuboko omw’ivita kuhika olusiku Sauli afâga. (Lub. 20:12; 2 Sam. 1:23) Kuhani Mukulu Eli ashobesire Ana oku alalusire. (1 Sam. 1:12-14) Cikone Ana aganiza Eli omu njira y’obukenge, ciru akaba ayabirwe okulera bwinja abana bage n’amagosa gage ye nka Kuhani Mukulu gal’imanyikine bwenene omu Israheli. (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24) N’abalume b’e Atene bajacire Paolo omu kumuhamagala “nderha-busha.” (Ebj. 17:18, Mashi Bible) Ciru akaba ntyo, Paolo abaganiza omu njira y’obukenge. (Ebj. 17:22) Ezo nyiganyo ziyerekine oku obuzigire bwirhu bunji kuli Yehova n’oboba bushinganine bw’okurhamugayisa byanarhushumya okuyeresa abandi obukenge, arhali amango kuli kulembu okujira ntyo lyone cikone kandi n’amango kuli kuzibu okujira ntyo. Lekagi rhuganirire ndi rhushinganine rhukenge na bulya gurhi.

Yonatani, Sauli, n’abasoda Baisraheli bali okw’ivita, bali balwa omu kukolesa engôrho zabo, amatumu, n’empenzi.

Yonatani agendekire ahalira n’okulunga ishe okuboko nka mwami, ciru akaba ishe amubonesize nshonyi (Olole ecifungo ca 6)


OYERESE ABANTU B’OMU MULALA GWAWE OBUKENGE

7. Bici byakarhuma kwaba kuzibu kuli rhwe okukenga abantu b’omu mulala?

7 Ebirhuma kwaba kuzibu. Bulya rhunageze kasanzi kanji haguma n’abantu b’omu mulala gwirhu, oko kunarhume rhwamanya amorhere gabo minja n’obuzamba bwabo. Baguma na baguma banaba balwazire endwala erhuma kwaba kuzibu kuli rhwe okubashibirira erhi banaba bagwerhe mahangayiko manji bwenene. Abandi nkaba ciru banaderha erhi kujira omu njira yarhuma rhwaciyumva kubi. Ahali h’okucihangana okujira aha mwabo habe hantu ha kurhamukira na ha murhûla, bantu baguma na baguma banahajire habe ha kavulindi enyanya z’okubulira abantu b’omu mulala gwabo obukenge. Oko kunarhume harhaba obumvikane omu mulala. Rhwanashushanya omulala n’omubiri. Endwala yanarhuma omubiri gurhakola bwinja, ko n’oko, erhi abantu b’omu mulala bakaba barhali bakengana, oko kwanarhuma omulala gurhakola omu cinyabuguma. Cikone, bulya ndwala nyinji zinabukwe, byanahashikana oku bantu b’omu mulala okuyiga okuba n’obukenge n’okubuyeresanya.

8. Bulya gurhi kuli kwa bulagirire okuyeresa abantu b’omu mulala gwirhu obukenge? (1 Timoteyo 5:4, 8)

8 Bulya gurhi rhushinganine rhuyerekane obukenge? (Osome 1 Timoteyo 5:4, 8.) Omu maruba gage marhanzi emwa Timoteyo, Paolo aganirire gurhi ngasi muntu w’omu mulala ashinganine ashibirire amalagirire g’owabo. Ahugûla oku, rhushinganine rhuyerese abantu b’omu mulala obukenge, arhali enyanya z’okuba rhusezibwe okujira ntyo, cikone bulya “okwola kwo kusimisa Nnâmahanga.” Oko kuhugwîre oku rhunajire ntyo bulya rhuzigire Yehova rhunanabone oku ciri cigabi c’enterekêro yirhu. Yehova ye warhondezagya omulala. (Ef. 3:14, 15) Co cirhumire, amango rhuli rhwakenga omuntu w’omu mulala gwirhu, rhunabe rhuli rhwakenga Yehova, warhondezagya omulala. Kobinali, eco ciri cirhumire c’obulagirire c’okuyeresa abantu b’omu mulala gwirhu obukenge!

9. Gurhi omulume n’omukazi bakayeresanyamwo obukenge? (Olole n’enfoto.)

9 Oku rhwakayerekanamwo obukenge. Omulume okenga mukage anayerekane oku mukage ali wa bulagirire bwenene kuli ye amango bali bone n’amango bali haguma n’abandi bantu. (Mig. 31:28; 1 Pt. 3:7) Arhamushurha, arhamubonesa nshonyi, erhi kumujira aciyumve ali wa busha. Mwene wirhu muguma ohamagalwa Ariel,a olama e Argentine, adesire ntya: “Enyanya z’endwala ya mukanie, hali amango aderha ebintu birhuma naciyumva kubi. Erhi biba ntyo, nankengere oku enderho zage zirhayerekini oku kobinali ntyo ko anal’ilonzize aderhe. Mw’ago mango mazibu, nankengere olwandiko lwa 1 Abakorinti 13:5, lunshumya nganire omu njira y’obukenge, ahali h’okuganira n’oburhe.” (Mig. 19:11) Omukazi anakenge iba omu kumuderha bwinja embere z’abandi. (Ef. 5:33) Anayake okumushekera omu kumugayaguza, okumujacira, n’okumuyirika amazino; anahugûkwe oku okujira ntyo kwanashereza obuhya bwabo. (Mig. 14:1) Mwali wirhu muguma w’e Italie ajira omulume olwisa amahangayiko bwenene. Oyo mwali wirhu adesire ntya: “Mango maguma na maguma, nambone nk’ibanie arhalusize olugero omu kuhangayika. Omu mango gageraga, enderho zani n’ebimanyiso byani by’ebusu byakag’iyerekana oku mubulire obukenge. Cikone nabwine oku, oku ngendekire nacilunga bwenene haguma n’abantu baganira omu njira y’obukenge, oko kunanshumye bwenene okukenga ibanie.”

Enfoto: Mulume muguma na mukage bali bajirirana omu njira y’obukenge. 1. Oyo mulume ali aganiza mukage omu njira y’olukogo amango bali bayenda ebiryo omu masiga. 2. Oyo mukazi ali akunga iba embere z’ebigolo amango iba ali aha mwene wirhu muguma okola mushosi ebiryo.

Erhi rhuyeresa abantu b’omu mulala gwirhu obukenge, rhunabe rhuli rhwakenga owarhondezagya omulala, ko kuderha, Yehova (Olole ecifungo ca 9)


10. Gurhi abana bakayerekanamwo oku bakenzire ababusi babo?

10 Mwe bana, murhumikire amarhegeko ababusi binyu bamuhiriraho. (Ef. 6:1-3) Mukaganiza ababusi binyu n’obukenge. (Lub. 21:17) Amango ababusi bali bashosihala, banaba balagirire bwenene oku burhabale bwinyu. Mujire oku mwakanahasha koshi lyo mubashibirira. Rhuganirire olwiganyo lwa María, ishe arhaba Muhamirizi wa Yehova. Erhi ishe wa María alwala, ajira kwaba kuzibu kuli María okumushibirira. María adesire ntya: “Nakag’ishenga Yehova ampe obuhashe bw’okuyerekana oku ngwerhe obukenge kuli larha n’okumuyeresa bo. Nahugûkwa oku, okuba Yehova antegesire nkenge ababusi bani, ampa n’emisi y’okujira ntyo. Enyuma za kasanzi kalebe, nahikira okuhugûkwa oku nal’ishinganine nkenge larha ciru akaba arhajijiri empindulo.” Erhi rhukenga abantu b’omu mulala gwirhu ciru akaba bagwerhe obuzamba, rhunayerekane oku rhukenzire omupango gwa Yehova.

OYERESE ABINYU BEMEZI OBUKENGE

11. Bulya gurhi kwanaba kuzibu okujirira abirhu bemezi omu njira y’obukenge?

11 Ebirhuma kwaba kuzibu. Abirhu bemezi banalame kushimbana n’amakanuni g’Ebibliya; ciru akaba ntyo, mango malebe banarhujirira omu njira erhali ya lukogo, banarhurhanyiza kubi, erhi kurhugayisa. Erhi owirhu mwemezi akarhuma rhwaba n’‘ecirhumire c’okuciduduma,’ kwanaba kuzibu okugendekera rhwamujirira omu njira y’obukenge. (Kl. 3:13, Mashi Bible) Bici byakarhurhabala lyo rhugendekera rhwamuyeresa obukenge?

12. Bulya gurhi kuli kwa bulagirire okuyeresa abirhu bemezi obukenge? (2 Petro 2:9-12)

12 Bulya gurhi rhushinganine rhuyerekane obukenge? (Osome 2 Petro 2:9-12.) Omu maruba gage ga kabirhi galongozibagwa n’iroho litagatifu, Petro aganirire bantu balebe b’omu cigamba c’Ecikristu c’omu kagana karhanzi bakag’iderha buzira bukenge lugenda “ebiremwa b’irenge,” ko kuderha, abagula Bakristu. Bamalahika bishwekerezi babwine ebi abo bantu barhagwerhe bukenge bakag’ijira n’okuderha. Gurhi abo bamalahika bajijire? “Embere za Nyakasane [Yehova, NWT],” barhaderhaga ciru n’oluderho luguma lubi lugenda abo bantu. Ebyo biri bya kusomeza bwenene! Ahali h’okujira ntyo, abo bamalahika baleka Yehova yene atwe olubanja anakalihire abo bantu. (Rm. 14:10-12; oshushanye na Yuda 9.) Hali isomo abo bamalahika bakarhuyigiriza. Bulya rhurhashinganini rhujirire buzira bukenge abantu barhuhagalika, oko kuyerekine oku rhushinganine rhuyake ciru bwenene okujirira abirhu bemezi buzira bukenge. Lubero n’oko, rhushinganine ‘rhube babidu’ omu kubayeresa obukenge. (Rm. 12:10, Mashi Bible) Okujira ntyo kunayerekane oku rhukenzire Yehova.

13-14. Gurhi rhwakayeresamwo abantu b’omu cigamba obukenge? Ohâne enyiganyo. (Olole n’enfoto.)

13 Oku rhwakayerekanamwo obukenge. Mwe bagula, amango muli mwayigiriza abandi, ensiku zoshi mukajira ntyo omu njira y’obuzigire. (Fm. 8, 9) Amango mushinganine muhanûle muntu mulebe, mujire ntyo omu njira y’olukogo murhanajiraga ntyo amango mugayire. Mwe bali birhu, mwanarhabala okuyeresanya obukenge omu cigamba erhi mwakayaka okuderha-derha abandi kubi erhi kubashobeka eby’obunywesi. (Tt. 2:3-5) Rhweshi rhwanayerekana oku rhukenzire abagula b’omu cigamba omu kubalunga okuboko n’omu kubavuga omunkwa oku mukolo muzibu bahikiriza gw’okulongola entimanano, okulongola omukolo gw’amahubiri, n’okurhabala balya bajijire “akantu kabi.”​—Gl. 6:1, NWT; 1 Tm. 5:17.

14 Mwali wirhu muguma ohamagalwa Rocío adesire oku mango maguma kwali kuzibu kuli ye okukenga omugula wamuhâga ihano. Adesire ntya: “Naba burhe bulya nakag’iciyumva nk’ananganizize omu njira erhali ya lukogo. Nakag’imuderha kubi aha kâ. Omu kandalala nal’igwerhe akarhinda lugenda ebyamushumyagya okumpa ihano, ntanakulikiraga ihano lyage.” Bici byarhabire Rocío? Ahugwîre ntya: “Omu busomi bwani bw’Ebibliya, nasoma 1 Abatesalonika 5:12, 13. Erhi mpugûkwa oku ntakag’iyeresa oyo mwene wirhu obukenge, ezamiri yani yarhondera yantumuza. Nashenga Yehova nanajira obusagasi omu bicapo birhu lyo mpata emyanzi yakantabire okukubûla entanya zani. Buzinda nahugûkwa oku arhali oyo mwene wirhu ye wal’igwerhe amazibu, cikone nie nali wa bucibone. Bunola, nkola mpugûsirwe oku nshinganine mbe mwirhohye lyo mpasha okukenga abandi. Ncilagirire oku kujira empindulo, cikone oku ngendekire nacihangana okuyerekana obukenge, ko nanciyumva ngwerhe omurhûla haguma na Yehova.”

Enfoto: Mwali wirhu muguma okola mugikulu ali asoma Ebibliya anali arhanya oku njira abagula bakolamwo bwenene. 1. Mugula muguma ali ageza ehotuba oku ntimanano y’ecigamba. 2. Oyo mugula ali arhabala mwene wirhu muguma oli omu cirhi c’ebirema. 3. Oyo mugula ali arhenza endala aha Nyumpa y’Obwami.

Rhweshi rhwanayerekana oku rhukenzire abagula b’omu cigamba omu kubalunga okuboko n’omu kubavuga omunkwa oku mukolo muzibu bajira (Olole ecifungo ca 13-14)


OYERESE ABANTU BARHALI BAHAMIRIZI BA YEHOVA OBUKENGE

15. Bulya gurhi kwanaba kuzibu kuli rhwe okuyeresa abantu barhali Bahamirizi ba Yehova obukenge?

15 Ebirhuma kwaba kuzibu. Omu mukolo gw’amahubiri, kanji-kanji rhunarhimanane n’abantu barhashibirira ebiyerekire Mungu erhi Ebibliya. (Ef. 4:18) Baguma banacishoge okubêra bahwinja enyanya z’oku baleragwa. Bantu baguma na baguma rhukola haguma nabo erhi aba rhusoma haguma nabo banaba barhajira bukenge. Kandi rhwanaba rhugwerhe omukulu w’akasi erhi mwalimu orharhushagalukira ciru n’ehitya erhi orhashagalukira ebi rhwakozire. Oku akasanzi kali kagera, obukenge bwirhu oku bantu ba ntyo bwananyiha rhwananayabirwa okubajirira nk’oku rhulonza abandi bantu barhujirire.

16. Bulya gurhi kuli kwa bulagirire okuyeresa abantu barhacirhondera bakolera Yehova obukenge? (1 Petro 2:12; 3:15, 16, Mashi Bible)

16 Bulya gurhi rhushinganine rhuyerekane obukenge? Okengere oku Yehova anabone oku rhujirira abantu barhacirhondera bamukolera. Entumwa Petro yakengezize Abakristu oku olugenzi lwabo lwinja lwanashumya baguma “bakuze Nnâmahanga.” Muli ntyo, abahanûla bakahalira obuyemere bwabo “n’obutûdu haguma n’obukenge.” (Osome 1 Petro 2:12; 3:15, 16, Mashi Bible.) Abe Abakristu bagwasirwe bahalire obuyemere bwabo embere z’omuzuzi erhi embere z’owundi muntu yeshi-yeshi, ensiku zoshi bashinganine bajire ntyo omu njira y’obukenge nk’abali embere za Nnâmahanga. Kobinali, Yehova anabe ali alola anali ayumvirhiza ebi rhuderha n’oku rhubiderha. Eco ciri cirhumire c’obulagirire bwenene c’okurhushumya rhukajirira abantu barhali Bahamirizi omu njira y’obukenge!

17. Gurhi rhwakayeresamwo abantu barhali Bahamirizi ba Yehova obukenge?

17 Oku rhwakayerekanamwo obukenge. Amango rhuli omu mukolo gw’amahubiri, rhurhalonza okuyerekana ciru n’ehitya oku rhugayaguzize abantu bagwerhe bumanye busungunu erhi barhagwerhi bumanye boshi-boshi lugenda Ebibliya. Lubero n’oko, rhuba rhulonzize okubona abandi oku bali ba bulagirire bwenene embere za Mungu n’oku barhulushire. (Hag. 2:7; Fl. 2:3) Erhi muntu mulebe akakujacira enyanya z’ebi oba oyemire, oyake okumushuza buzira bukenge. Kwa lwiganyo, rhurhakalonza ciru n’ehitya okuderha ebintu byarhuma rhwabonekana oku rhumanyire binji kumulusha cikone byakarhuma aciyumva oku ali wa busha. (1 Pt. 2:23) Erhi wakaderha kantu kalebe karhumire waciyunjuza, ohûne obwonjo ho n’aho. Gurhi wakayeresa abantu obukenge ebwa kazi? Obe mukozi wa bushiru onacihangane okubona amorhere minja g’aba mukola nabo n’aba okolera. (Tt. 2:9, 10) Erhi akaba oli mukozi mwikubagirwa, wa bushiru, onakola n’omurhima goshi, ensiku zoshi wanashagalusa abantu erhi orhabashagaluse cikone washagalusa Mungu.​—Kl. 3:22, 23.

18. Bulya gurhi kuli kwa bulagirire okuba n’obukenge n’okubuyeresa abandi?

18 Kobinali, rhugwerhe ebirhumire binja by’okuba n’obukenge n’okubuyeresa abandi! Rhwabwine oku erhi rhuyeresa abantu b’omu mulala gwirhu obukenge, rhunabe rhuli rhwakenga owarhondezagya omulala, ko kuderha, Yehova. Ko n’oko, erhi rhuyeresa bene wirhu na bali birhu obukenge, rhunabe rhuli rhwakenga Larha wirhu w’empingu. N’erhi rhuyeresa abantu barhali Bahamirizi ba Yehova obukenge, rhunabahe obulyo bwinja bwenene bw’okukuza n’okukenga Mungu wirhu mukulu. Ciru akaba bantu baguma na baguma barharhuyeresiri obukenge, kuli kwa bulagirire bwenene okuba n’obukenge n’okubayeresa bo. Bulya gurhi? Bulya Yehova arhugisha. Alaganyize ntya: ‘Nakenga abankenga.’​—1 Sam. 2:30, Mashi Bible.

GURHI WAKASHUZAGYA?

  • Gurhi rhwakayeresamwo abantu b’omu mulala gwirhu obukenge?

  • Gurhi rhwakayeresamwo abirhu bemezi obukenge?

  • Gurhi rhwakayeresamwo abantu barhali Bahamirizi ba Yehova obukenge?

LWIMBO 129 Rhwagendekera Rhwalembera Kuhika Ebuzinda

a Mazino maguma na maguma gashanjirwe.

    Ebicapo by’Amashi (2000-2025)
    Orhenge
    Ocimanyise
    • Mashi
    • Rhumira abandi
    • Ebisimirwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Amarhegeko gw’okukolesa eyi site
    • Amarhegeko gw’okubîka ihwê
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ocimanyise
    Rhumira abandi