DJAMBA DJƐ WEKELO 18
Tokembɛnake l’anteyi kɛso lá nsanghanyɛ y’otshumano
‘Nyontshɔ tilanake yimba, tokembɛnake . . . , l’anteyi kɛso.’—HEB. 10:24, 25.
YEEMBO 88 Ondakanyɛ mboka yɛko (lá Otetela)
LÁ YOPASƐa
1. Ladjikɛnge ɔpɛyɛkaso kɔmantɛrɛ lá nsanghanyɛ?
LAMO ingelakaso lá nsanghanyɛ y’otshumano? Ntondontondo, oyɛwɔ nde djɛ numɛ Yehova. (Yee. 26:12; 111:1) Iso ndjingelaka lonkina lá nsanghanyɛ y’otshumano djɛ nkembɛna lá deko djɛ wolo djɛnɛ. (1 Te. 5:11) Winá wɔpɛyɛso kɔmantɛrɛ lá nsanghanyɛ y’otshumano, iso nanghaka akambo ape wasɔ.
2. Mbamba yɛkɔnge yokotshɛso yɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá nsanghanyɛ?
2 Mbengo inkfumɔ, iso mbaka mbamba yɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá nsanghanyɛ yɛso. Ndjɔmbɔmba, lá losanghanyɛ lonanghakaso l’ekomo kɛ lobengo, iso nkoka mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá wekelo w’Etange k’Olami. Lá nsanghanyɛ yɛso yel’anteyi kɛ lobengo, iso nkoka mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá etenyi kɛ elakanyelo wɛ djonyi welá nyuma, wekelo wɔ Bible lá otshumano, edjinge lá ntenyi nkina djɛ wekelo djɛ lɔmbama nkadjimola.
3. Ekakasano wɛkɔnge w’okokaso ndjala la wɛkɔ, ko wopo w’ɔkɔnge Hebero 10:24, 25 otokotshɛnde?
3 Isa nkfumɔ nkɔpaka numɛ Yehova edjinge nkembɛ winaso andjawodji. Koko winá w’ɔpɛyɛso kɔmantɛrɛ, tokoka ndjala la ekakasano. Tokoka ndjala la wɔma kana nsɔnyi djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ, kana tokoka ndjala la mposɛ kɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ koko wapatɔpɛyɛ lá wopo w’ɔkɔpaso. Wopo wɔkɔnge w’okokaso ndongela ekakasano wɛsɔ? Iso mbaka nsakiso l’onkanda wɔ ɔpɔstɔlɔ Poolo te ase Hebero. Winá wɔ ndatepelaka lá nkambo djelendana la djonyi djɛ nsanghanaka esanga, nde atepelaka ante okoma wɔso ladjɛ ndjala wɔ ‘nkembɛna l’anteyi kɛso.’ (Wala Hebero 10:24, 25.) Winá w’osipisoyɛso ente anto ankina welá losanghanyɛ nkoka mba lokembo kaanga má itepela yɛ daambi yɛnyɛ djawo djɛso, topangokaka wɔma kana nsɔnyi djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ. Edjinge ntsha wapatɔpɛyisa kɔmantɛrɛ mbala efula, iso nkoka ndjala l’osasa ente anto ankina wel’otshumano wangowa edjinge iwɔ mbamba kɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ.—1 Pɛ. 3:8.
4. Akambo asato wakɔnge wɔkɔpaso nshishima lá djamba djɛnɛ?
4 La djamba djɛnɛ, tɔkɔpa nyɛna ntondontondo wopo w’okokaso nkembɛna l’anteyi kɛso ntsha tolekɔ l’otshumano wɔ daambi wopalekɔ l’anto efula wapɛyɛ kɔmantɛrɛ. Masɔ tongoshishima wopo w’okokaso nkembɛna l’anteyi kɛso l’otshumano w’ekekete wolekɔ́ l’anto efula wapɛyɛ kɔmantɛrɛ. L’ekomo, tɔngɛna akambo w’okokaso nangha djɛ kɔmantɛrɛ yɛso nkembɛ anto ankina.
TOKEMBƐNAKE L’ANTEYI KƐSO L’OTSHUMANO WƆ DAAMBI
5. Wopo wɔkɔnge w’okokɛ nkembɛ anto ankina ntsha anto wapalekɔ efula?
5 Lá otshumano wɔ daambi kana l’iloyi, anto wa ilɔndjɛ okokande nsɔna djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ wapayalaka efula. Lá winá ɛmɔtshi, ndɔmbamaka djɛ kanga lɔlɔndjɛ nkonga ndambo lá ntondo kɛ onto ɔmɔtshi ndemɛ lɔwɔ djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ. Losanghanyɛ lokoka nyɛnama etengo lombiloyɛ, ko nkambo djɛsɔ mpakembɛ. Kɛkɔnge k’okokɛ nangha lá mbamba kɛ nghɔsɔ? Yala entshupa djɛ nyemɛka lɔwɔ mbala la mbala. Má nangha nghɔsɔ, wɛ nkoka mpɛyɛ anto ankina mposɛ kɛ mpɛyɛka kɔmantɛrɛ mbala la mbala.
6-7. Kɛkɔnge k’okokɛ nangha dj’ipa ndjala la wɔma kana la nsɔnyi k’efula djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ?
6 Iya okokaso ntepela mo ntsha ongokake wɔma kana nsɔnyi djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ? Anto efula ndawokaka nghɔsɔ. Ntsha, oyɛwɔ nde nghɔsɔ, lamo ngopahone topo tɔ nyimɛ nsɔnyi djɛ wɛ mpɛyɛka kɔmantɛrɛ ikembɛ wananyɔ l’ankaana yɛko? Wopo wɔkɔnge w’okokɛ nangha nkambo djɛsɔ?
7 Wɛ nkoka mba wapɔ má alako amɔtshi wa yapɛyɛ l’Etange k’Olamib kɛmɔtshi keposisá lá ntondo kɛ kɛnɛ. Ndjɔmbɔmba, lɔngɔsɔlaka wɔlɔ. (Woo. 21:5) Ntsha ombosipisoyɛ akambo wangekamá lá lɛdji lɔ wɔlɔ, opangoyala l’okakasano wɔ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ. Lonkina, pɛyɛka kɔmantɛrɛ yɛ totenyi. (Woo. 15:23; 17:27) Nsakiso k’itenyi, kepalekaka mpɛyɛ wɔma kana nsɔnyi. Kɔmantɛrɛ k’itenyi, kelekɔ́ ngo la ɔnɔnghɔ ɔmɔ kana epe, nkoka ndjala wɔdju le wananyɔ l’ankaana djɛ nsipisoyɛ ndeka kɔmantɛrɛ k’otale kelekɔ́ la tokanyi efula. Má mpɛyɛ kɔmantɛrɛ k’itenyi l’etepela wɛko nghɔmɛlɛ, ɔngɛnyɛ ente ombɔlɔngɔsɔlaka wɔlɔ edjinge ombosipisoyɛka akambo w’ekanyo la lɛdji lɔ wɔlɔ.
8. Wopo wɔkɔnge Yehova ɔsande welo w’ilaso l’oloko ɔmɔ?
8 Iya okokɛ nangha mo ntsha ombokamba l’alako wasɔ koko okindjɛ ngo ndjoka nsɔnyi djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ kɛmɔ kana ipe? Yashikikɛ ente Yehova angosasanga la welo wɛko wilɛ l’oloko ɔmɔ. (Luka 21:1-4) Mpɛyɛ kɛnɛ keleka wɔlɔ lewɛ apasakisola nangha kɛnɛ kɛ ngopakoke nangha. (Flp. 4:5) Shikikɛ akambo w’oyɛ l’akoka wa nangha, yawilela okoma wɔ nangha akambo wakɔ edjinge lɔmba djɛ wɛ ndjala la vu djɛ l’oloko. Má bango, okoma wɔsɔ nkoka ndjala wɔ mpɛyɛ kaanga kɔmantɛrɛ kɛmɔ k’itenyi.
TOKEMBƐNAKE L’ANTEYI KƐSO L’OTSHUMANO W’EKEKETE
9. Okakasano wɔkɔnge wokoká ndjala l’otshumano w’ekekete lá kɛnɛ kelendana la mpɛyɛ kɔmantɛrɛ?
9 Ntsha otshumano wɔnyo wolekɔ la ansakodji efula, okoka ndjala la okakasano wotshikitanyi. Mbala imɔtshi wananyɔ l’ankaana efula wangemɛke ɛwɔ ko lɔwɔ lɔko lopaleke nyɛnama. Ndjɔmbɔmba Danielle, angoyalake la mposɛ efula kɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá nsanghanyɛ.c Nde ndɔsaka ɔpɛyɛlɔ wɔ kɔmantɛrɛ etengo etenyi kɛmɔtshi kɛ ɔtɛmwɛlɔ wɔnde, ntepela ente yopo imɔtshi yɛ nkembɛ anto ankina la yekembɛ djawo djɛnde tá akambo wa nsɔsɔlɔ wela Bible. Koko winá wɔ ndasɛkɔ tá otshumano w’ekekete, wɔɔpɛyɛki kɔmantɛrɛ ngo payi, mbala imɔtshi ko lako kaanga kɔmantɛrɛ kɛmɔ lá losaghanyɛ l’otondo. Nde ntepelaka ante: “Lákiyanaki efula. Ndawokaka etengo lambosamba mpeyi kɛmɔtshi. Winá wɔ nkambo djɛ nghɔsɔ okokomelawɔ mbala la mbala, okoka nkanela ente okonanghelawɔ nde l’onkonda.”
10. Okokaso nangha nge dj’iso mba mbamba efula yɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ?
10 Ongoyawokake etengo Danielle? Ntsha oyɛwɔ nde ngɔsɔ, okoka mpembama djɛ ntshika mpɛyɛ kɔmantɛrɛ ko ndjekameyɛka ngo losanghanyɛ. Koko totshikake djɛ nangha la wolo djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ. Okokɛ nangha nge? We nkoka mba wapɔ má ndɔngɔsɔlaka kɔmantɛrɛ efula lá losanghanyɛ lɔmɔ. Masɔ, ntsha wapakɔsɔnisa má bango djɛ wekelo, ongoyala ngo la mbamba kɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ winá wɔ losanghanyɛ yotakindjɛ. Winá wɔlɔngɔsɔlɛ wekelo wɔ Etange k’Olami, hona djɛ nyɛna djokanelo djelekɔ́ l’antenyɛ itenyi inkfumɔ la ɔtɛ wɔ djamba. Ntsha wɛ nangha nghɔsɔ, opongosamba kɔmantɛrɛ kɛmɔtshi kɛ wɔlɔ k’okokɛ mpɛyɛ la losanghanyɛ l’otondo. Má djiko djɛ lasɔ, lɔngɔsɔla kɔmantɛrɛ lá totenyi totepela elakanyelo wɛ lotshimola wɛ wolo nsipisoyɛ. (1 Kɔ. 2:10) Ladjikɛnge? Ladjikɛnde mbala imɔtshi anto wakoká nkadjimola lá totenyi tɔsɔ wapangoyala efula. Iya otepelaso mo ntsha kaanga ombokamba l’alako ankfumɔ wasɔ, ko opawa mbamba kɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ? Wɛ nkoka nsawola l’ilondjɛ yɛ wekelo lá ntondo kɛ losanghanyɛ edjinge ndooshimela edjena kɔkɔpɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ.
11. Kɛkɔnge kɛ Filipɛ 2:4 otokembɛnde dj’iso nanghaka?
11 Wala Filipɛ 2:4. Má wolo wɔ nyuma k’ekina, ɔpɔstɔlɔ Poolo akembɛka Akristo djɛ mponaka wapɔ w’anto ankina. Wopo wɔkɔnge w’okokaso nkamba la dako djɛsɔ lá nsanghanyɛ yɛso? Má mvungɔka ente anto ankina walekɔ la mposɛ kɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ etengo iso.
Ngo ngete ngótshikelaka anto ankina ntepela winá wambanyo djamba, tshikela anto ankina mbamba k’iwɔ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá losanghanyɛ (Lenda itenyi 12)
12. Yopo yɛ wɔlɔ yɛkɔnge y’okokaso nkembɛ anto ankina lá nsanghanyɛ? (Lenda edjinge ntshango.)
12 Kokanela nkambo djɛnɛ. Ntsha osawola nya tolongo tɔko, ongohona ntepela ngo nghɔmɛlɛ ipa ndatshikela mbamba k’iwɔ ntepela? Lako, ɔngɔkɔpa edjinge iwɔ ntepela. Wopo wɔk’ɔmɔ ndeke, lá nsanghanyɛ, iso nkombolaka djɛ onto onkfumɔ awe mbamba kɛnde ntepela. La nsɔsɔlɔ, yopo yeleka wɔlɔ y’okokaso nkembɛ wananyɔ l’ankaana nde má ndapɛyɛ mpeyi k’iwɔ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ yɛnyɛ djawo djɛwɔ. (1 Kɔ. 10:24) Nyontshɔ tokolenda wopo w’okokaso nangha nkambo djɛsɔ.
13. Wopo wɔkɔnge w’okokaso mpɛyɛ anto ankina mbamba k’iwɔ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ?
13 Yopo imɔtshi y’okokaso nangha nkambo djɛsɔ nde má mpɛyɛka komantɛrɛ yɛ totenyi, kɛsɔ nkotshɛka djɛ winá ndjala efula djɛ anto ankina ntepela. Tokokolo la ansakodji inkina yesipisoyɛ akambo nkoka mpɛyɛ ndjɔmbɔmba la djoyi djɛsɔ. Kaanga winá w’ɔpɛyɛ kɔmantɛrɛ k’itenyi, wadjɛ dj’ipa ntepela akambo efula. Ntsha ombotepela akambo efula walekɔ́ lá itenyi, akambo wapango tshikala efula djɛ anto ankina ndotepela. Ndjɔmbɔmba, l’itenyi yɛnɛ, wambɔpɛyɛka alako ape, mpɛyɛ kɔmantɛrɛ k’itenyi la ndjewɔ dj’ipa nsanghanyɛ tokanyi efula. Ntsha wɛ ndeke yombɔpɛyɛ kɔmantɛrɛ kɛ ntondo l’itenyi yɛnɛ, lamo ngopatepela ngo ikanyi imɔ lá tokanyi tɔsɔ?
Winá wɔkɔnge w’okokaso nsɔna w’ipa nyemɛ lɔwɔ lá losanghanyɛ? (Lenda itenyi 14)f
14. Kɛkɔnge kekoka ntokotshɛ́ djɛ nshikikɛ mbala imangha y’okokaso nyemɛ lɔwɔ? (Lenda edjinge ntshango.)
14 Yala la ntɔnɔ winá woshikikɛ lofulo lɔ kɔmantɛrɛ yɛ ngɔngɔtɔpɛyɛ. Ntsha temɛ ɛwɔ mbala efula, tokoka ntshinda ilɔndjɛ djɛ ntɔpɛyɛka kɔmantɛrɛ mbala efula kaanga ntsha anto ankina watawa mbamba k’iwɔ ntepela. Nkambo djɛsɔ nkoka ndɛmbɛ anto ankina dj’iwɔ nyemɛ lɔwɔ.—Los. 3:7.
15. a) Kɛkɔnge k’okokaso nangha ntsha wapatɔsɔnisa djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ? b) Wopo wɔkɔnge ilɔndjɛ okokande nyɛnyɛ djɛ nde ndjilaka onto onkfumɔ yimba? (Lenda ipapango “Ntsha wɛ ndeke kanga lɔlɔndjɛ.”)
15 Ntsha ansakodji efula wemɛ ɛwɔ djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá winá wɔ wekelo, mbɔkoko topangoyala l’akoka wa mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá lɛdji lɔkɔpaso. Lá mbamba imɔtshi, nkoka ndjala ko ilɔndjɛ apatɔsɔnisa. Nkambo djɛsɔ nkoka ntomadjɛ, koko totomalake ntsha wapatɔsɔnisa djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ.—Los. 7:9.
16. Wopo wɔkɔnge w’okokaso nkembɛ anto ankina má kɔmantɛrɛ yɛwɔ?
16 Ntsha otawa mbamba kɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá lɛdji l’ɔkɔpɛ, lamo ngopekameyɛ anto ankina la nkɔmɛ nkfumɔ winá w’otepelawɔ ko masɔ l’ɔkɔngɔ wɔ losanghanyɛ ndaawandola lá kɔmantɛrɛ yɛwɔ? Winá wowandolɛ wananyɔ l’ankaana má kɔmantɛrɛ yɛwɔ, iwɔ nkoka mba lokembo ngo wopo wotakokawɔ mba má kɔmantɛrɛ yɛ ngɔkɔpaki mpɛyɛ. (Woo. 10:21) Djɛkondeke, mbandola anto ankina alekɔ wopo ɔmɔtshi w’okokaso nkembɛ anto ankina.
TOPO TONKINA TƆ NKEMBƐNA L’ANTEYI KƐSO
17. a) Wopo wɔkɔnge ambotshi okokawɔ nkotshɛ́ wana wawɔ djɛ ndɔngɔsɔla kɔmantɛrɛ yɛ djɔ? b) Lá nkilika video djɛnɛ, akambo 4 wakɔnge walɔmbama djɛ ndɔngɔsɔla kɔmantɛrɛ? (Lenda edjinge nɔtɛ kel’anse kɛ nkishi.)
17 Wopo wɔkɔnge w’okokaso nkembɛna lonkina l’anteyi kɛso? Ntsha oyalɛ nde ombotshi, kotshɛ́ wana wako dj’iwɔ ndɔngɔsɔla kɔmantɛrɛ yɛlama l’ɛnɔnyi wɛwɔ. (Mat. 21:16) Mbala efula, tongekake akambo wa nkekete, ndjɔmbɔmba, ekakasano welá bala, kana welendaná la nanghedji, koko apasambaka itenyi imɔ kana tope tɔ wana okokawɔ nkadjimola. La lonkina, kotshɛ́ wana wako dj’iwɔ nsipisoyɛ lamo yopangasɔnaka winá enkfumɔ wemɛwɔ ɛwɔ dj’iwɔ ntepela. Ndapakisola nghɔsɔ nkoka ndakotshɛ́ dj’ipa iwɔ nyomala winá wɔsɔnawɔ anto ankina l’edjena kɛwɔ.—1 Ti. 6:18.d
18. Wopo wɔkɔnge w’okokaso mbadjɛ dj’ipa iso nsepa ikanyi y’anto leso sɔmɛlɛ winá wɔpɛyɛso kɔmantɛrɛ? (Woo. 27:2)
18 Isankfumɔ nkoka ndɔngɔsɔla kɔmantɛrɛ yɛ wɔlɔ yɛ pɛyɛ Yehova lomo la yekembɛ winaso Akristo. (Woo. 25:11) Winá wɔkɔpaso ntepela kambo mɔtshi ntokomelisá lá lowiko, iso ladjɛ mbadjɛ dj’ipa ndeka ntepela efula lá nkambo djɛso somɛlɛ. (Wala Woongo 27:2; 2 Kɔ. 10:18) L’edjena k’iso nangha nghɔsɔ, iso ladjɛ nsepa ikanyi y’anto te Yehova, Otepela wɔnde edjinge te enkambi wɛnde enkfumɔ. (Ndj. 4:11) La nsɔsɔlɔ, ntsha woopó w’itenyi imɔtshi wɔtɔlɔmba djɛ mpɛyɛ nsakiso kɛso isɔmɛlɛ alekɔ wɔlɔ nangha nkambo djɛsɔ. Ndjɔmbɔmba kɛ woopó wɔ nghɔsɔ ketanema lá itenyi yɛwɔlama lá djamba djɛnɛ.
19. a) Eposelo wɛkɔnge wengoposa ntsha tohona wapɔ w’anto ankfumɔ wel’otshumano? (Ɔrɔma 1:11, 12) b) Kɛkɔnge keleka nkosasangɛ lá kɛnɛ kelendana lá mpɛyɛ kɔmantɛrɛ lá nsanghanyɛ?
19 Kaanga sopalekɔ́ l’ɛlɛmbɛ kɔɔ wɛnyɛ wopo w’okokaso mpɛyɛ kɔmantɛrɛ, isankfumɔ nkoka nangha la wolo djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ y’ekembɛ. Kɛsɔ nkoka nsakisola ntepela efula. Kana nsasanga la mbamba yɛ sowaki yɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ edjinge ndjala la osasa djɛ winá w’anto ankina owawɔ mpeyi kɛ ntepela etengo iso. Má mpona wapɔ w’anto ankina lá nsanghanyɛ y’otshumano, isankfumɔ nkoka ‘nkembɛna l’anteyi kɛso.’—Wala Ɔrɔma 1:11, 12.
YEEMBO 93 Tshɔkɔla nsanghanyɛ yɛso (lá Otetela)
a Iso nkembɛnaka l’anteyi kɛso winá wɔpɛyɛso kɔmantɛrɛ lá nsanghanyɛ. Koko, anto amɔtshi ndjokaka wɔma kana nsɔnyi djɛ mpɛyɛ kɔmantɛrɛ. Ankina nkɔpaka mpɛyɛ kɔmantɛrɛ koko nkombolaka iwɔ ndaapɛyɛ mbala efula. Lá akambo ape wasɔ, wopo wɔkɔnge w’okokaso nyɛnyɛ ente iso ndjilanaka yimba l’anteyi kɛso edjinge ndawoka ente tombokembɛna? Ko wopo wɔkɔnge w’okokaso mpɛyɛ kɔmantɛrɛ yetshinda wananyɔ l’ankaana yɛso tá ngandji la l’akambo wa wɔlɔ? Djamba djɛnɛ ngotopakisola akambo wasɔ.
b Djɛ ndjewa tokanyi tonkina, lenda Etange k’Olami kɛ Ngɔndɔ kɛ ntondo 2019, nki. 8-13; edjinge kɛ Ngɔndɔ kɛ djuwa 1, 2003, nki. 19-22.
c Nkombo imɔtshi itshikitanyemaka.
d Lenda video djelekɔ l’ɔtɛ wɔ djoyi ante Yala ilongo yɛ Yehova—lɔngɔsɔlaka kɔmantɛrɛ lá jw.org.
f NSAKISO KƐ NTSHANGO: L’otshumano w’ekekete, wɔnanyɔ ɔmɔtshi ambɔpɛyɛka kɔmantɛrɛ ntondo ko ambotshikela anto ankina mbamba k’iwɔ ntepela.