Mweshi wa 7
Mu dya kasatu 1, Mweshi wa 7
Shingulayi kalolo’shi nkinyi akikyebe Yehowa.—Ef. 5:17.
Twi mu “bipungo bi bukopo.” (2 Tim. 3:1) Na nshalelo kwete kwenda na kunyisha kwela bukopo mu ano mafuku a kumpala kwa’shi Yehowa abutule uno ndumbulwilo e bubi na kutwala butaale bwa binyibinyi pa nsenga. Ngi bwakinyi, twi balombene kwiyipusha’shi: ‘Ne mutadishe meeso ande kwi nanyi bwa’shi ankwashe na kundudika?’ Bipwa bibungi kumpala, ungi mufundji a Bible badi mupatuule byatudi na lukalo lwa kutuula meeso eetu kwi Yehowa mu nsaa yatudi na lukalo lwa bukwashi. (Mis. 123:1-4) Bambile’shi nsaa yatutuulu meeso eetu kwi Yehowa, twi nka bu mufubi mutuule meeso aaye kwi nfumwaye. Mu mushindo kinyi? Mufubi atuulaa meeso aaye kwi nfumwaye, sunga kukulupila kwadi bwa’shi amupe bya kudya na kumukalwila. Anka abitungu dingi atadile kwi nfumwaye nsaa yoso bwadya kupusha myanda yabamulungula’shi akite, na kunyima eyikite nka byabamulungulanga. Mu mushindo umune, abitungu twikale atulongo Eyi dy’Efile Mukulu kalolo efuku dyoso bwatudya kupusha myanda yabetutekye’shi tukite kwi Yehowa, kunyima twiyikite nka byadi mwitutekye. Su tubakitshi byabya, twi kwikala bashinkamishe’shi Yehowa aketukwasha mu nsaa yoso yatudi na lukalo lwa bukwashi. w18.07 12 ¶1-2
Mu dya kananka 2, Mweshi wa 7
Su Mwana eenukuula, anwikala binyibinyi bantu balungantu.—Yo. 8:36.
Yesu badi esamba pabitale kupoososha bantu ku bupika bwa mulwisho, bupika bukile bukopo bwabadi bakwate bantu. (Yo. 8:34) Twi bapika ba mulwisho mu mushindo kinyi? Mulwisho awitutakulaa mu kukita myanda ibubi. Ngulombene kwitukutshishwa dingi bwatudya kukita myanda ibuwa yatuuku. Bino abituusha bipeta bibubi bu twinyongoshi, nkalakashi, makyenga, na lufu. (Lom. 6:23) Byabya su abakatusha mulwisho ooso, atukapete bulungantu bwa binyibinyi bubabadi bashimishe kwi Adame na Eeva. Yesu pabakwile’shi, “su nwalama bishima byande” bino abilesha’shi su atukumina’shi Yesu etwikashe balungantu binyibinyi, abitungu tukite ingi myanda. (Yo. 8:31) Myanda kinyi? Bu byatudi bena Kidishitu belambule, twi bepele atwe banabene na kukumina kwikala na mikalo ibadi Yesu mwelele balongi baye. (Mat. 16:24) Nka bu bibabetulayile kwi Yesu, atukekala balungantu ba binyibinyi mu mafuku e kumpala patukapete myabi yoso ya mulambu wa nkuulo yaaye. w18.04 7 ¶14-16
Mu dya katano 3, Mweshi wa 7
Obe bupenka bobe nyi euku bi mu mashimba a bantu boso.—2 Mya. 6:30.
Yehowa ateemeshaa bi binangu bya bantu baye—sunga byekala bubi. Nangushena ku kileshesho kya Yoona. Efile Mukulu baadi mumutume bwa nkalungula mukandu wa kiimu kwi bena Ninive. Pababadi belangye ku mashimba, Efile Mukulu baadi mwibafwile lusa. Anka, Yoona tabaadi musankye na kyakya kitshibilo. Aye “nkufiita munda” mwanda butemuki bwaye tabubalombene nya. Kadi Yehowa baadi na lwishinko na Yoona aye nkumukwasha bwadya kushintula binangu byaye. (Yon. 3:10–4:11) Yaya nsaa, Yoona bapushishe dilongyesha dya Yehowa, na Yehowa baadi mufube naye bwa kufunda uno mwanda bwa buwa bwetu. (Lom. 15:4) Mushindo ubaadi Yehowa mukitshine bantu baye myanda awitushinkamiisha shi etuulaa pa mbalo ya bafubi baye. Auku twinyongoshi na makyenga e nao ooso a kwatudi. Auku bi binangu byetu byoso, byatupusha mwishimba, na patudi bafudiile. Na “taakumiina’shi [tutompiibwe] bikile pa makome [eetu].” (1 Kod. 10:13) Uno mulayilo awitunyingisha! w19.03 16 ¶6-7
Mu dya mpooso 4, Mweshi wa 7
Byooso abimweka na bii mwasa ku meeso kwaye, aye ngi atudi naa kya kulubwila byooso.—Eb. 4:13.
Mu mwiya wa Moyiise bibaadi na muulo ukata bwashi bantu bakulu bababadi basangule bwa kusambisha abaadi na bushito bwa kutala myanda ya mu kikudi mpa na bilumbu na bibeshi. Tutaluleyi bino kileshesho akilondo. Su mwina Isaleele ayipaa muntu, ta babaadi na kya kumwipaa nka mususa umune nya. Bakulu ba mu kibundji abaadi na kya kutaluula myanda byayidi ikidikye kalolo kumpala kwa kumutshibila kimu kya kumwipaa. (Miy. 19:2-7, 11-13) Bano bakulu abaadi dingi abasambisha myanda ibungi ya mu nshalelo—bu kupudisha kwa bilumbu bya bantu abafwilakena bintu, na abekutwena bwa ingi myanda. (Efi. 21:35; Miy. 22:13-19) Pabaadi bakulu abakitshi myanda na kululama, na pabaadi bena Isaleele abakokyela ku Mwiya, abaadi abapete myabi, na mwilo ubaadi autumbisha Yehowa. (Lv. 20:7, 8; Yesh. 48:17, 18) Bino abitulesha’shi eyikashi dyoso dya mu nshalelo eetu di na muulo kwi Yehowa. Akumiina’shi twikale atukitshina bangi myanda na kululama na kifulo. Amonaa byoso byatukitshi na byatwakula sunga patudi pa bupenka ku nshibo. w19.02 23 ¶16-18
Mu dya mpooso 5, Mweshi wa 7
Babaamukyengyeshanga, tammubule mukanwa.—Yesh. 53:7.
Nsaa yatudi bakalakashwe mu binangu, mbilombeene kwikala bukopo bwatudya kwikala beyishe. Twi balombene kwakula bishima bibubi na kukitshina bangi myanda bibubi. Su tobodi mukalakashwe mu binangu, banda kutala kileshesho kya Yesu. Mu myeshi yaye ya nfudilo ya muwa waye pano pa nsenga, Yesu badi mukalakashwe ngofu. Badi muukye’shi ayipayibwa na akyebe kukyengeshibwa ngofu. (Yo. 3:14, 15; Nga. 3:13) Myeshi ipeela kumpala kwa lufu lwaye, bambile’shi mmukalakashwe mu binangu. (Luk. 12:50) Penda mafuku apeela kumpala kwa lufu lwaye, Yesu bambile’shi: “Eshimba dyaande di kwiyilu.” Twi balombene kupusha kwiyisha na kukokyela kwaye kwi Efile Mukulu mu bishima bibakwile mu luteko. (Yo. 12:27, 28) Pabalombene nsaa, Yesu banyingile eshimba aye nkwilambula kwi beshikwanyi n’Efile Mukulu, babadi bamwipee lufu lwa makyenga na kumwisha milongo. Sunga mbibadi mukalakashwe mu binangu na kukyenga ngofu, Yesu bakitshine akikyebe Efile Mukulu na kwiyisha koso. Kushii mpaka, twi balombene kwakula na kushinkamisha koso’shi Yesu nyi nkileshesho kikata kya muntu sha kwiyisha nsaa yadi mukalakashwe mu binangu!—Yesh. 53:10. w19.02 11 ¶14-15
Mu dimune 6, Mweshi wa 7
Twikwasheeneeyi ku muntu na muntu bwa kwinyingisheena mu kifulo na mu mifubo ibuwa.—Eb. 10:24.
Bwa kutwela mu bisangilo bya ku lubingo loso, twi na lukalo lwa kunyinga mashimba kumpala kwa nkalakashi ilekene. Bangi bakwetu balume na bakashi bakwete kutwela mu bisangilo sunga nsaa yabadi na kenyongoshi, babofule, sunga na mikumbo. Bangi abanyingaa mashimba bwa kutwela mu bisangilo sunga pabadi kumpala kwa mushikwa ukata wa bena kifuko nabo sunga bakata ba mbulamatadi. Banda kunangushena kileshesho kyetu byakinyingisha bakwetu be mu nkano mwanda wa lukumino lwabo. (Eb. 13:3) Nsaa yabapusha’shi tukwete kutungunuka na kufubila Yehowa sunga pakudi mushikwa, bakwete kunyingishibwa bwa kulama lukumino lwabo, eshimba dinyingye, na kululama. Pabadi Mpoolo mu lukano ku Looma, badi na muloo nsaa yoso ibadi apusha’shi bakwabo bakwete kufubila Efile Mukulu na lulamato loso. (Fid. 1:3-5, 12-14) Mafuku apeela kumpala, sunga’shi kumpala kwabadya kumufungula, Mpoolo bafundile mukanda waye kwi beena Ebelu. Mu wawa mukanda balungwile bano bena Kidishitu’shi tatukutwanga kutwela mu bisangilo.—Eb. 10:25. w19.01 28 ¶9
Mu dya kabidi 7, Mweshi wa 7
Anka byaa-pano byooso mbishaale ku matalwa a mubi.—1 Yo. 5:19.
Satana akumina’shi tumwifwane—aye ntomboshi apele kulonda miiya ya Yehowa na akimbi nka penda buwa bwaye. Mmwitwifunyishe na bantu badi mupwe kulwisha na akulupila’shi “abalwisha” ngelelo etu a binangu na bikitshino byetu. (1 Kod. 15:33) Satana kwete kukimba dingi kulwisha mashimba etu pa kwitutakula mu kukulupila binangu bya bantu pamutwe pa kukulupila binangu bya Yehowa. (Kol. 2:8) Banda kutala, binangu bya Satana mbya kwamba’shi kwikala mpeta nyi kintu ki na muulo mu nshalelo. Bano abapwandikisha bino mbalombene kwikala na bupeta bwibungi sunga kwibukutwa. Sunga mbya naminyi, be mu masaku. Bwakinyi? Mwanda mbalombene kutula binangu byabo mu kukimba kwa makuta na kusumbushena mbidi yabo, kipwano kya mu kifuko, mpa na kipwano kyabo n’Efile Mukulu nka bwabadya kulombasha nkalo yabo. (1 Tim. 6:10) Twi balombene kwikala na lutumbu’shi Nshetu e mwiyilu sha binangu etukwasha bwatudya kwikala na mweneno ebuwa pabitale makuta.—Mul. 7:12; Luk. 12:15. w19.01 15 ¶6; 17 ¶9
Mu dya kasatu 8, Mweshi wa 7
Bibuwa, mufubi ebuwa na sha kishima! We muleshe kishima mu bintu bipeela. Nankakwabikisha bibungi. Fika osankye pamune na nfumu oobe.—Mat. 25:21.
Mpa na kumpala kwa’shi Yesu afikye bwa kwibalekyela kileshesho, bafubi ba Yehowa abadi abauku’shi abitungu bekale abanyingisha bangi. Banda kutentekyesha kileshesho kya Esekiya. Nsaa ibadi bena Asirii abakyebe kutuuka Yeelusaleme ngoshi, badi mubungye bakata ba basalayi na bantu bwa kwibanyingisha, na abadi ‘banyingishibwe ku mashimba’ na mayi aaye. (2 Mya. 32:6-8) Twi kulonga dingi bya kunyingisha bangi ku kileshesho kya Yoobo. Sunga mbibadi na lukalo lwa kunyingishibwa, badi mulongyeshe bangi mushindo wa kunyingishena. Yoobo balungwile bana balume abafikile mu kumusamba’shi su aye atompa kwibasamba, mulombene kwakula bintu bi bya kwibanyingisha na kwibakwasha bwa kupusha bibuwa, kushi bintu bilombene kwibenyongosha. (Yob. 16:1-5) Anka kunyima Yoobo badi munyingishibwe kwi Eliwu na kwi Yehowa nabene.—Yob. 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10. w18.04 16 ¶6; 17 ¶8-9
Mu dya kananka 9, Mweshi wa 7
Naakupa bukome, oolo, naakukwasha.—Yesh. 41:10.
Yeeshaya badi muleshe mushindo wabakanyingisha bantu kwi Yehowa mu bino bishima: “Yehowa afiki na bukome [mboko], . . . na bwedi bwa kutshokola kwaye.” (Yesh. 40:10) Uno mwaku “Mboko NWT” awitutentekyesha’shi Yehowa nyi Nfumu sha bukome. Bafubile na bukome bukile makome oso bwa kukwasha na kukalwila bafubi baye ba kala, na atungunuka na kunyingisha na kulama baba bakulupile mwadi lelo uno. (Miy 1:30, 31; Yesh. 43:10) Bikishekishe nsaa yabetulwisha kwi beshikwanyi netu, Yehowa mmulame mulayilo waye wa’shi: “Nakunyingisha.” Mu angi ma mbalo lelo uno, beshikwanyi netu bakwete kutompa kwimika mudimo wetu wa bulungudi sunga kwimika ndumbulwilo etu. Sunga mbyabya, tatukwete kwinyongola ngofu bwa bwabwa bulwishi nya. Yehowa mmwitupe mulayilo awitunyingisha na kwitupa bukome. Mwitulee’shi: “Kilonda kyooso kifushiibwe bwa kulwa noobe ngoshi taakikitshi kintu’kyo.”—Yesh. 54:17. w19.01 5-6 ¶12-13
Mu dya katano 10, Mweshi wa 7
Basha mwabi mbano abauku nkalo yabo ya mu kikudi.—Mat. 5:3.
Nyema tayina nkalo ya mu kikudi, nyi kwamba’shi tayipushaa lukalo lwa kukimba kuuka Mupangi ayo nya. Anka atwe twi na lwalwa lukalo. (Mat. 4:4) Nsaa yatutemesha Efile Mukulu, atupete kapatupatu, binangu, na muloo. Efile Mukulu etupa Bible na kufuba na “mpika a kishima na mupatulukye” bwa kwitupa mikanda ayitukwasha bwa kunyingisha lukumino lwetu. (Mat. 24:45) Atwitaminaa ino mikanda bu byakudya bya mu kikudi mwanda abidisha lukumino lwetu na kunyingisha kipwano kyetu na Yehowa. Tukwete kupeta bidibwa bya mu kikudi bilekene! (Yesh. 65:13, 14) Bidibwa bya mu kikudi mbilombene nkupa binangu na mushindo wa kunangushena kalolo, abikukalwila mu mishindo i bungi. (Nki. 2:10-14) Bu kileshesho, ino ngikashi ayikakukwasha bodya kutundula myanda ya madimi, bu madimi a kwamba’shi ta kwi Mupangi sunga’shi makuta na bintu bya ku mbidi ngi bilombene nkupa muloo. w18.12 20 ¶6-7
Mu dya mpooso 11, Mweshi wa 7
Bii bungi bwa mafuku a mutshi ngi abiikala bungi bwa mafuku a bantu bande.—Yesh. 65:22.
Kwi nsaa ayikala mafuku etu “bii bungi bwa mafuku a mutshi”? Ingi mitshi ayipwiyaa bipwa binunu. Bwa kupwa mafuku ebungi byabya, abitungu bantu bekale na mbidi bukome. Anka su bekala mu mbalo ifukame, ibuwa ibabadi batemukye kwi Yeeshaya, ibadi buwa ngofu, mpaladiiso! Na bwabwa butemuki abukalombana! Banda kunangushena pabitale milayilo ayilesha’shi akwikala mpaladiiso mu mafuku e kumpala. Nsenga ishima ayikaulu na bantu babadi bele mwabi kwi Efile Mukulu. Takwi muntu akatshinyi’shi abakamulwisha kwi nyema sunga bantu. Ba mpofu, nshikwe, na basha bilema abakapanda. Bantu abakebaka mashibo abo na kukuna bidibwa. Abakapu mafuku e bungi bwi mumune na a mutshi. Eyendo, Bible atusha bishinkamisho bya’shi mpaladiiso ekala kwanka. Kadi bangi bantu batwisamba nabo mbalombene kwamba’shi ano matemuki taalesha’shi akwikala mpaladiiso pa nsenga. We na kabingilo kinyi kakata ka kukulupila mpaladiiso pa nsenga? Yesu, muntu mukata mukile bantu boso, etupa kabingilo kakata.—Luk. 23:43. w18.12 5 ¶13-15
Mu dya lubingo 12, Mweshi wa 7
Ikalayi balulukye pa kukimba binangu bipya.—Lom. 12:2.
Binangu byetu mbilombene kwenda na kushintuluka. Na abikashintuluka muyiile myanda yatukumina kwikala atunangushena. Su tubekala atunangushena ku mushindo aunangushenaa Yehowa, atukalesha’shi uno mweneno aaye mmululame. Su tubakitshi byabya, atukekala na lukalo lwa kumona myanda mu mushindo wabeyimonaa kwi Yehowa. Anka bwa kushintuula binangu byetu bwatudya kunangushena bu abinangushenaa Yehowa, abitungu ‘tulekye kwifwanyishena na bantu ba kino kipungo.’ Bino abipushisha’shi abitungu tulekye, kubadika, na kuteemesha kintu kyoso ki na binangu bikutwene na abinangushenaa Efile Mukulu. Bwa kwitukwasha bwatudya kupusha muulo wa kukita bino, tubande kwata kileshesho kya bya kudya. Muntu akumina kwikala na mbidi ibuwa, ataa kitshibilo kya kudya bidibwa bikile buwa. Anka kwitatshisha kwaye nkulombene kukutwa kutusha bipeta bibuwa su ekala adi bintu bipwe kukisha mafuku sunga bilwile! Mu mushindo umune, kwitatshisha kwetu koso bwa kulonga bya kuuka abinangushenaa Yehowa nkulombene kwenda mu bisumanga su twakumina’shi binangu bya mu uno ndumbulwilo bikale abitwele mu binangu byetu. w18.11 21 ¶14-15
Mu dimune 13, Mweshi wa 7
Ikalaayi beelumbuule . . . Nufwale binyibinyi bu mukaba mu kifuka.—Ef. 6:14.
Abitungu wekale na kitshibilo kya kutumikila bya binyibinyi mu nshalelo oobe a kwifuku n’efuku. Bible apwandikisha bya binyibinyi bu mukaba wa basalayi. Mu mafuku a kala, mukaba ubadi aukwasha musalayi na kumukalwila mu ngoshi anka su ngumunane kalolo. Su beushimisha, ta ngulombene kumukwasha dingi nya. Bya binyibinyi abitukalwilaa bu mukaba naminyi? Su tubekala pepi na bya binyibinyi bya mu Bible nsaa yoso, abiketukalwila bwa kupela kunangushena ku myanda ibubi na dingi abiketukwasha bwa kwata bitshibilo bibuwa. Nsaa yatudi na myanda ibukopo sunga kumpala kwa mwanda awitutakula mu kukita bubi, bya binyibinyi bya mu Bible abitukwasha bwa kunyisha kwikala na kitshibilo kya kukita myanda ibuwa. Nka bu abitungu’shi musalayi ekale na mukaba waye nsaa y’ende ku ngoshi, t’abitungu’shi tulekye bya binyibinyi nya. Atukitshi mwetu moso bwa kutumikila bya binyibinyi bya mu Bible mu myanda yoso ya mu nshalelo eetu. w18.11 12 ¶15
Mu dya kabidi 14, Mweshi wa 7
Ula bya binyibinyi, twebipananga.—Nki. 23:23, NWT.
Abitungu kwikitshisha bwa kulonga bya binyibinyi bya mu Bible. Abitungu kuleka bingi bintu bwa kulonga bya binyibinyi. Na dingi kunyima kwa ‘[kuula bya binyibinyi],’ nkwamba’shi kulonga bya binyibinyi, abitungu twikale badimukye bwa kupela ‘kwibipaana,’ nkwamba’shi kwibishimisha. Sunga betupa kintu kya bisumanga, bino tabilesha’shi kino kintu ta ki na muulo nya. Kishima kya mu kina Ebelu kyabadi baluule bu “kuula” mu mukanda wa Nkindji 23:23 nkilombene kupushisha dingi “kupeta.” Bino bishima byoso abilesha’shi abitungu muntu ekitshishe sunga’shi esumine kingi kintu bwa kupeta kingi kyamono bu ki na muulo ukata. Bwa kwitukwasha bwatudya kushinguula mushindo watudi balombene kuula bya binyibinyi, banda kunangushena’shi bakwete kwabila “makonde a buntu ku kisalwe.” Twi kukulupila’shi makonde efikile ao anabene ku mesa eetu su? Nya, abitungu twende mu kisalwe akupu twiasemune bwa kwenda nao ku nshibo. Byabya sunga byekala’shi ano makonde ta nga kuudisha ku makuta, abitungu twikitshishe bwatudya kwiapeta. Mu mushindo umune, ta twi na lukalo lwa kutusha makuta bwa kulonga bya binyibinyi nya, anka bwatudya kwibipeta abitungu twikitshishe na kwisumina bingi bintu. w18.11 4 ¶4-5
Mu dya kasatu 15, Mweshi wa 7
Mpala yaaye ibaabangile kumeekameeka bu nguba, bilamba byaaye nkutooka soo buu etaata.—Mat. 17:2.
Yesu badi mwitanyine Mpyeele, Shake, na Yowano bwabadya kumushindikila ku mwengye wi bula. Kwakwa, abamwene kimonwa ki kashaa. Mpala ya Yesu ibadi ayipenyapenya na bilamba byaye bibadi abibadima. Kubatukile mapala abidi abadi aalesha mpala ya Moyiise na ya Eliya, ababangile kwisamba na Yesu pabitale lufu lwaye na lusangukilo lwaye. (Luk. 9:29-32) Dingi, ekumbi ditooka dibadi dibapute, na abo nkupusha eyi adifiki mwikumbi—Eyi dy’Efile Mukulu! Kino kimonwa kibaadi kileshe ntumbo na bukome abukekala nabo Yesu pakekala bu Nfumu a Bufumu bw’Efile Mukulu mu mafuku aafiki. Kushi mpaka, bibaadi binyingishe Yesu pabitale makyenga na lufu bibaadi na kya kunyingiila. Kimonwa kibaadi dingi kinyingishe lukumiino lwa balongi, bino bibadi bibakwashe bwa kwikala belumbule pabitale bitompwanga bibadya kwibafwila na mudimo wi bukopo ubadi autungu’shi bakite. Bipwa 30 kunyima, Mpyeele mutumibwa baadi mwakule pabitale kyakya kimonwa kya kwilengula kwa Yesu, alesha shi kyekitentekyeshaa.—2 Mp. 1:16-18. w19.03 10 ¶7-8
Mu dya kananka 16, Mweshi wa 7
Atwileesha atwe baanabeene mu byooso bu bafubi b’Efile Mukulu, . . . na bishima bya biinyibiinyi.—2 Kod. 6:4, 7.
Bena Kidishitu mbelekene na bena bipwilo bya madimi mu mushindo pabwao naminyi? ‘Atwilungusheenaa myanda ya biinyibiinyi.’ (Sek. 8:16, 17) Twakule bya binyibinyi kwi bantu benyi, bena mudimo netu, bakuku betu, na kwi bantu batudi bafule. Su we nsongwa, we kwikala na lukalo lwa’shi benobe bekale bakufule. Ikala mushinkamishe’shi twena nshalelo ampala ibidi. Abakula’shi be na binangu bitookane nsaa yabadi na bakwabo na bantu ba mu kakongye, anka nsaa yabesamba na bantu ku Internete na pabadi na bantu bashi’abafubila Yehowa, abalesha ungi mwikelo. Nyi bi nshalelo a madimi, abadimbi bebatande, bakwabo, na Yehowa. (Mis. 26:4, 5) Anka Yehowa auku su tukwete kwakula penda kukanwa’shi atumunemeka aku namu tukwete kukita myanda yadi mushikwe. (Mak. 7:6) Mbikile buwa kukita bino byabadi bakule mu mukanda wa Nkindji: “Topushiinshanga baa-sha-milwisho kyuùtu, anka, efuku dyooso, ikala na muloo wa Yehowa.”—Nki. 23:17. w18.10 9 ¶14-15
Mu dya katano 17, Mweshi wa 7
Efile Mukulu nyi nkifulo, muntu sha-kifulo ee mwi Efile Mukulu n’Efile Mukulu naamu ee mwadi.—1 Yo. 4:16.
Balangwidi ba Yehowa boso be mu kifuko kimune. Nyi mbana ba muntu befulene ku muntu na muntu. (1 Yo. 4:21) Ingi nsaa abesuminaa miloo ibungi pa mwanda wa bakwabo, anka nsaa ibungi bakwete kulesha kifulo kyabo ku bukwashi bwa tu bintu tupeela twabakwete kwibakitshina. Bu kileshesho, mbalombene kulungula bakwabo myanda ibuwa sunga kwibakitshina myanda na kalolo. Nsaa yatupasukila bangi atwambula Nshetu a mwiyilu.” (Ef. 5:1) Yesu badi mwambule Nshaye mu mushindo upwidikye. Nsaa yoso badi nka akitshina bangi myanda na kalolo. Bambile’shi: “Fikaayi kwandji anwe booso bafwambukye na bushito, ami neenupa kiikiisho.” (Mat. 11:28, 29) Nsaa yatwambula Yesu pa kwikala ‘atutala bafudile,’ atusankisha Yehowa, na natwe namu atukekala na muloo. (Mis. 41:1, Ñono na malango) Byabya, twikaleyi atulesha kifulo kyetu pa kutungunuka na kupasukila bantu ba mu kifuko kyetu, bakwetu be mu kakongye, na bantu batufumankana nabo mu bulungudi. w18.09 28 ¶1-2
Mu dya mpooso 18, Mweshi wa 7
Atufubu pamune n’Efile Mukulu.—1 Kod. 3:9.
Twi balombene dingi kufuba pamune na Yehowa pa kukwasha bakwetu bapete masaku. Bu kileshesho, twi kutusha makuta. (Yo. 13:34, 35; Bik. 11:27-30) Ungi mushindo watudi balombene kukwasha nkwibasulwila sunga kwibalumbulwila mashibo aabo alwile kunyima kwa masaku. Gabriela, ungi mukwetu mukashi a mu Pologne sha nshibo yaye ibadi ilwile pa mwanda wa mpeshi mukile bungi banokyele, badi na muloo ukata wa kumona bakwetu ba mu tukongye twibefunyishe abafikile mu kumukwasha. Akula’shi: “Uno mwanda ubadi unshinkamishe’shi kwikala mu kakongye ka bena Kidishitu nyi mmwabi wi pa bwao na nkwikale bu nsulo ya muloo na ya mwabi.” Bantu bebungi bapete bukwashi kunyima kwa masaku abakula’shi abapushaa nka bino. Na baba boso bakwete kufuba pamune na Yehowa bwa kukwasha bakwetu be na muloo ukata.—Bik. 20:35; 2 Kod. 9:6, 7. w18.08 26 ¶12
Mu dya lubingo 19, Mweshi wa 7
Bamba eshimba dyoobe.—Nki. 4:23.
Bwa koobesha kubamba mashimba etu, abitungu twikale na mushindo wa kutundula pe masaku na kukita bukidibukidi bwa kwikalwila. Mwaku wabadi baluule bu “kubamba” awitutentekyesha mudimo wa nsaamo. Mu mafuku a Nfumu Salomone, ba nsaamo babadi abemana ku mudimba wa kibundji bwa kwela musase su abamono masaku aafiki. Kunangushena bino akwitukwasha bwa kupusha akitungu kukita bwa kwimika Satana bwa’shi talwishanga binangu byetu. Kala ba nsaamo, babadi abafubu pamune na balami ba ku kiibi. (2 Sam. 18:24-26) Boso bwabo, babadi abakwasha bwa kukalwila kibundji pa kukitanga mwabo moso bwa’shi biibi bikale bishite nsaa ayifiki mwishikwanyi. (Ne. 7:1-3) Kondo k’etu k’eshimba kalongyeshibwe na Bible nkalombene kukita nka abikitaa nsaamo na kwitudimusha nsaa ayitompo Satana kulwisha mashimba etu—mu kungi kwakula, nsaa yatompo kukunkusha binangu, byatupusha, na nkalo yetu. Nsaa yoso ayitudimusha kondo k’etu k’eshimba, bibuwa tuteemeshe na kushita biibi byetu. w19.01 17 ¶10-11
Mu dimune 20, Mweshi wa 7
Su takwi kintu su nkimune kya kwibakalashena nakyo, byabya bakite mufubo wabo wa bukwashi.—1 Tim. 3:10.
Bakulu ta mbalombene kutshibila ba nsongwa kiimu muyiile mweneno aabo’bo banabene sunga muyiile bipikwa bya mu kibundji kyabo, anka abitungu bebatshibile muyiile miya i mu Eyi dy’Efile Mukulu. (2 Tim. 3:16, 17) Su bakulu bakutwa kulonda miya ya mu Bible pabitale kusangula bafubi ba midimo na bakulu, mbalombene kukutshishwa bakwetu bapwe kulombasha myanda itekibwe bwabadya kupeta ano mashito. Mu dingi eumbo, ungi mufubi a midimo badi musemune mashito akata, na bakulu abadi bashinkamishe’shi mmulombashe myanda itekibwe mu Bible bwadya kufuba bu mukulu. Anka bangi bakulu babambile’shi amweneka bu mukinga ngofu byashii mulombene kwikala bu mukulu, abo nkupela kutusha eshina dyaye bwabadya kumupa bushito bwa bu mukulu. Mwanda wa malwa, uno mukwetu bakutshilwe kutuka bu mukulu, nka pa mwanda wa bibadi amweneka ku meeso. Na dingi abimweneka’shi bino binangu bi mwi bantu mu bipindji bya nsenga bibungi. Bi na muulo ngofu bwatudya kwimeena pa myanda i mu Bible pamutwe pa kwimeena pa mweneno eetu’twe banabene. Su tubakitshi byabya atukakookyela Yesu na kuleka kutshibila bantu kiimu muyiile byabamweneka ku meeso.—Yo. 7:24. w18.08 12 ¶16-17
Mu dya kabidi 21, Mweshi wa 7
Aaluula kumpala kwa kuteemesha mmupatakane, naa abamukwashisha buufu.—Nki. 18:13.
Kwi kangi kabingilo akalesha bwakinyi kupalakasha mesaje ababakutumina kwi ungi muntu kushi kubanda kunangushena kwi masaku. Mu bingi bipindji bya nsenga, mudimo wetu wa bulungudi mbewimikye sunga kwiupela. Beshikwanyi netu ba mu ano maumbo mbalombene kupalakasha myanda ya madimi bwa kwitutshinyisha sunga kwitutakula mu kumona bangi bakwetu bibubi. Banda kunangushena uno mwanda ubadi ufikile bakwetu ba mu maumbo a mu Union soviétique. Bena mbulamatadi a mu Russie bababadi abetanyina bu ba KGB, babadi bapalakashe myanda ya madimi’shi bakwetu balume babadi baukye kwi bantu bebungi, bangi mbalwishishe mwilo wa Yehowa. Mwanda wa malwa, bakwetu bebungi babadi bakumine ino myanda ya madimi abo nkutuka mpa na mu ndumbulwilo a Yehowa. Bebungi ba kwabadi babadi balukile kunyima kwa mafuku, anka bangi namu ta mbalukye nya. Babalondele ino myanda ya madimi abo nkushimisha lukumino lwabo. (1 Tim. 1:19) Mushindo kinyi watudi balombene kusuka ano masaku? Leka kwikala opalakasha myanda ya madimi sunga yoshii muukye kalolo. To kuminanga myanda yoso yopusha. Anka, kumpala kwa kukumina, ikala mushinkamishe’shi we na bishinkamisho byoso. w18.08 4 ¶8
Mu dya kasatu 22, Mweshi wa 7
Eyendo nakulungula lelo uno’shi, okeekala naami mu Mpaladiiso.—Luk. 23:43.
Mu Bifundwe bya kina Greke bya kumpala, bitundwilo abilesha pa kwimena nsaa yobadika (ponctuation) tababadi abakamba kwibifubisha nya. Twi balombene kwiyipusha’shi: Yesu badi amba’shi: “Nakulungula’shi, lelo uno okeekala naami mu Mpaladiiso”? Su badi amba’shi: “Nakulungula lelo uno’shi, okeekala naami mu Mpaladiiso”? Tentekyesha bibadi Yesu mulungule balondji baye pabitale lufu lwaye. Bambile’shi: “Mwan’a-muntu ayikala mu nsenga, mund’a mafuku asatu a kaanya na mafuku asatu a bufuku.” (Mat. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mak. 10:34; Bik. 10:39, 40) Byabya Yesu tabadi mwende mu Mpaladiiso mwifuku dibabafwile na yawa ntomboshi nya. Bible amba’shi Yesu badi “mu Mashama” munda mwa mafuku asatu, mpa na nsaa ibabamusangwile kwi Efile Mukulu. (Bik. 2:31, 32, NWT) Pabadi Yesu mulungule yawa ntomboshi pabitale Mpaladiiso, tabadi akwila mpaladiiso mwiyilu nya. Atwibiuku naminyi? Kabingilo ka kumpala nka’shi yawa ntomboshi tabadi sunga auku’shi Yesu bakitshine kilombeno na batumibwa basha kululama bwashi bakamunane naaye mwiyilu. (Luk. 22:29) Na dingi, yawa ntomboshi tabadi mubatshishibwe. (Yo. 3:3-6, 12) Byabya Yesu pabadi mulee ntomboshi, badi akwila pabitale mpaladiiso pa nsenga badi na kya kutudibwa kunyima. w18.12 6 ¶17-18, 20-21
Mu dya kananka 23, Mweshi wa 7
Etukitshine beefile abatambuka kumpala kwetu, mwanda uno Moyiise taatuuku kibaamukitshikila.—Efi. 32:1.
Anka bababangile kulangwila mwana a ngombe a oolo! Sunga mbibabadi bakutwe kutumikila mwiya wa Yehowa, babadi bedimbe abo banabene pa kunangushena’shi baki nka ku lupese lwa Yehowa. Aarone badi mpa na mwitanyine luno lulangwilo lwa mwana a ngombe bu “musangeelo bwa Yehowa”! Yehowa bakitshine naminyi? Balungwile Moyiise’shi mwilo “ubelwishisha” na’shi “ta mbayishe na kwenda kula n’eshinda dinadi mwibafundile.” Yehowa badi mufite munda ngofu mu kipaso kibadi mpa na mwele binangu bya kubutula mwilo ushima. (Efi. 32:5-10) Baatshile kitshibilo kya kupela kubutula uno mwilo. (Efi. 32:14) Sunga mbibadi Aarone mupwe mwana a ngombe a oolo, badi mwinyongole, aye na bangi bena Levi boso, abambile’shi be ku lupese lwa Yehowa. Kunyima, nka mu dyadya efuku dimune, bantu binunu na binunu babadi balangwile mwana a ngombe a oolo babafwile. Anka bantu boso babakidile ku lupese lwa Yehowa abapandjile, Efile Mukulu namu nkwibalaa’shi akebelela myabi—Efi. 32:26-29. w18.07 20 ¶13-16
Mu dya katano 24, Mweshi wa 7
Dimukaayi na balambukishi ba bishila . . . abo bafule kwedibwa myoyo mu bisalwe . . . na mbalo ya kumpala mu madyo akata.—Luk. 20:46.
Mmushindo kinyi wa kuukibwa ukile buwa? Ta mushindo wa kuukibwa wabakimbi kwi bantu pa kulonga tulasa twi bungi, kwikala na busunga abwende ku meso, sunga kwenda nkumo mu myanda ya kukisha kapapi nya. Mpoolo badi mupatuule mushindo wa kuukibwa ukile buwa nsaa ibambile’shi: “Binobino bibanuuku Efile Mukulu, twambe’shi: Buu bibaanuukiibwa kwadi, mbii-kunyi byanudy’a kwalukiila dimo ku bintu bishii kapu, bya-bisumanga, n’eshimba dya kwibifubila dimo?” (Nga. 4:9) ‘Kuukibwa n’Efile Mukulu’ nyi nkineemo kikata, mwanda aye nyi Nfumu e kunundu kwa bintu byoso bi mwiyilu na bi pa nsenga! Yehowa auku bumuntu bwetu, mmwitufule, na akumina’shi twikale pepi naye. Yehowa betupangile bwatudya kwikala bakuuku baye.—Mul. 12:13, 14. w18.07 7-8 ¶3-4
Mu dya mpooso 25, Mweshi wa 7
Nkwete kunangusheena pa mayi ootumu.—Mis. 119:99.
Su atukumina’shi miiya y’Efile Mukulu itukwashe, abitungu twiyifule na kwiyinemeka. (Am. 5:15) Twi kukita bino naminyi? Abitungu tulongye bya kumona myanda mu mushindo awiyimonaa Yehowa. Banda kunangushena pa uno mwanda. Pwandikisha’shi tokwete kulala tulo kalolo, na munganga oobe bakulungula’shi abitungu wekale odi bya-kudya bibuwa, wekale okitshi kalashishi ka mbidi, na kushintuula ingi myanda mu muwa oobe. Bolondo ano malango aaye, na bomono’shi aakukwasha ngofu! We kupusha naminyi bwa malango a uno munganga? Mu mushindo umune, Mupangi eetu mmwitupe miiya bwa kwitukalwila bwa’shi tatupetanga bipeta bibubi abitukila ku milwisho na bwa’shi twikale na nshalelo e buwa. Bu kileshesho, Bible etulongyesha’shi tabitungu kudimba madimi, kwiba, kutambuka lusandji, kukita myanda ya bu ntomboshi, sunga kukita kintu kyoso kipushene na bikudi bibi. (Nki. 6:16-19; Kibaf. 21:8) Nsaa yatumono bipeta bibuwa abituku patukokyela Yehowa, kifulo kyetu bwaye na bwa miiya yaye akinyisha kutama. w18.06 17 ¶5-6
Mu dya lubingo 26, Mweshi wa 7
We mfumu a beena-Yuuda su?—Yo. 18:33.
Pangi Pilaato badi atshinyi’shi Yesu badi atakula bantu bwabadya kutombokyela bena Looma. Anka Yesu bamwalulwile’shi: “Bufumu bwande ta mbwa pano pa nsenga, ooo.” (Yo. 18:36, EEM) Yesu badi mupele kutwelakana mu myanda ya politike, mwanda Bufumu bwaye mbwa mwiyilu. Bambile’shi pano pa nsenga mudimo waye ngwa ‘kulesha bu-kamonyi ku eyendo.’ (Yo. 18:37, Kilombeeno kipya 2014) Yesu badi ashinguula mudimo waye kalolo. Nsaa yatushinguula mudimo wetu kalolo, atukapele kukwatshishena bisaka bya politike byoso, mpa na mu mashimba eetu. Kukita bino ta nkubofule nya. Ungi mukunkushi a kifunda akula’shi bantu be mu kipindji kyadi mushale bakwete kukisha-kisha. Abetatula ngofu bwa eumbo dyabo na kukumina’shi nshalelo aabo mulombene kulongama ngofu su bekala abebakunkusha kwi bantu ba mu eumbo dyabo. Alombasha’shi: “Ne na lutumbu lukata, mwanda bakwetu mbalame buumune bwa bena Kidishitu pa kwipaana mu mudimo wa kulungula mukandu wibuwa wa Bufumu. Abakulupila nka pend’Efile Mukulu bwa kwibakatwisha kukutwa kwa kululama na ingi myanda yabafumankana nayo.” w18.06 5 ¶6-7
Mu dimune 27, Mweshi wa 7
Shikwayi kafilefile, byaabya ako akasuku kula neenu.—Shak. 4:7.
Mu Bifundwe bya kina Ebelu mbatemune Satana penda mu mikanda isatu, mu 1 Myanda, Yoobo, na Sekadya. Bwakinyi mbateemune uno mwishikwanyi penda ino misusa ipeela kumpala kwa kufika kwa Mesiya? Mu Bifundwe bya kina Ebelu, Yehowa ta muleshe myanda ibungi pabitale Satana na midimo yaye nya. Kya kumpala, kepatshila ka Bifundwe bya kina Ebelu kabadi ka kukwasha bantu bwabadya kutundula Mesiya. (Luk. 24:44; Nga. 3:24) Pabafikile Mesiya, Yehowa bafubile naye na balongi baye bwa kufumbula myanda ibungi yatuuku pabitale Satana na ba mwikeyilu be ku lupese lwaye. Bino mbilombane, mwanda Yehowa akafubu na Yesu na bedibwe mwimu bwa kubutula Satana na bantu be ku lupese lwaye. (Lom. 16:20; Kibaf. 17:14; 20:10) Tentekyesha’shi matalwa a Diabulu e na mikalo. Abetukalwila kwi Yehowa, Yesu na kwi ba mwikeyilu basha lulamato. Ku bukwashi bwabo, twi balombene kushinamina uno mwishikwanyi netu. w18.05 22-23 ¶2-4
Mu dya kabidi 28, Mweshi wa 7
Katabi koso ke kwandji kashi’akapa bikuba, ekatshibi.—Yo. 15:2.
Mu ungi ngakwilo, twi balombene kwikala bafubi ba Yehowa nka su atupa bikuba. (Mat. 13:23; 21:43) Byabya mu kino kileshesho ki mu Yowano 15:1-5, kupa bikuba takulesha kukita balongi bapya nya. (Mat. 28:19) Su kubadya kupushisha kukita balongi bapya, ba Temwe basha lulamato bashabandile kukwasha muntu bwadya kufika mulongi a Yesu abadya kwikala bu ntabi ishii’ayipa bikuba. Anka ta mbilombene kwikala bino nya! Atwe ta twi balombene kukitshisha bantu pa bukopo bwabadya kufika balongi nya. Na dingi Yehowa e na kifulo. Ta mulombene kwituteka bwatudya kukita kintu kyatushi na ngobesha ya kukita nya. Etutekye bwatudya kukita penda myanda yatudi na ngobesha ya kukita. (Miy. 30:11-14) Byabya, kupa bikuba akupushisha kinyi? Akupushisha kintu kyatudi na ngobesha ya kukita atwe boso. Mmudimo kinyi? Nyi mudimo wa kulungula mukandu wibuwa wa Bufumu bw’Efile Mukulu.—Mat. 24:14. w18.05 13 ¶8-9
Mu dya kasatu 29, Mweshi wa 7
Nsheenu nkafilefile, . . . sha-madimi, dingi shee madimi.—Yo. 8:44.
Mpa na lelo uno namu kwi bakata ba bipwilo bebungi. Bakwete kwibetanyina bu ba mpashiteele, ba tshite mwakwidi, ba Labi, ba swamis (bakata ba kipwilo kya ba hindous) sunga mu ingi myasu. Nka bu Baafadisee, tabakwete kulongyesha bantu bya binyibinyi bi mu Eyi dy’Efile Mukulu nya, anka “mbashintule biinyibiinyi by’Efile Mukulu ku madimi.” (Lom. 1:18, 25) Amune a ku malongyesha aabo a madimi ngano: iferno a kaalo, bantu be na anyima shafwiyaa, bantu bafwe abatandjibwaa dingi, na’shi Efile Mukulu akumina lusandji lwa mulume na mulume sunga mukashi na mukashi na kwiyibakishena kwa mulume na mulume sunga mukashi na mukashi. Na bakata ba politike namu bakwete kwakula myanda ya madimi bwa kulubisha bantu. Amune a ku madimi akile bukata abakyebe nkakula binobino nga’shi abatwesha “kufukama na kwiyikeela” mu nsenga. Anka kunyima kwa’bo kwakula bino “yawa ngi nguba eebapulukila kabutu musuusa umune.” Ngi bwakinyi tatukumanga kukumina myanda yabakula kwi bano bakata ba politike’shi myanda ikwete kulumbuluka. Mwanda wa binyibinyi wi’shi ‘atuuku kalolo’shi efuku dya Yehowa adikafiki bu ngifi bufuku.’—1 Tes. 5:1-4. w18.10 7-8 ¶6-8
Mu dya kananka 30, Mweshi wa 7
Abitungu nukwashe babofule na kutentekyeshanga bino bishima bya bibaadi Nfumu Yesu nabeene mubwele: “Mwabi wa mu kupaana ngukile wa mu kupeebwa.”—Bik. 20:35.
Yesu Kidishitu kwete kufuba na bakwetu bedibwe mwimu na “bakunkushi” basha kululama be munkatshi mwa ingi mikooko bwa kwitunyingisha. Bano bakulu mu kakongye tabe na “matalwa” panundu pa lukumino lwetu, anka ‘abakwatshishena’ ku muloo wetu. Be na lukalo lwa kwitukwasha bwa’shi twikale na muloo na kushala banyingye mu lukumino. (Yesh. 32:1, 2; 2 Kod. 1:24, Kilombeeno kipya 2014) Bibuwa bakulu bambule Mpoolo mutumibwa badi nka atompo kunyingisha bakwabo. Aye nkufundjila beena Kidishitu ba mu Tesalonika babadi mu kubingwabingwa’shi: “Tubaadi neenu kifulo mu kipaso kibaatudi beelumbuule bwa kwinulambukisha mukandu wibuuwa w’Efile Mukulu, mpaa na kupaana myuuwa yeetu pa mwanda wenu, bu bibaatudi neenu kifulo.” (1 Tes. 2:8) Mpoolo balungwile bakulu ba mu Efeso mayi e mu kifundwe kya lelo, pabaadi alesha’shi ta mbalombene kwimena penda ku mayi a kunyingisha nao. w18.04 21-22 ¶6-8
Mu dya katano 31, Mweshi wa 7
Yehowa nkikudi, dingi kwi kikudi kya Yehowa kwakwa ngi kwi bulungantu.—2 Kod. 3:17.
Su atukumina kwikala na bulungantu, abitungu tutadiile kwi Yehowa. Bino abilesha’shi, twi balombene kwikala naye mu kipwano. (2 Kod. 3:16) Bena Isaleele pababadi mu kabaaka abamwene myanda nka na mweneno a bu bantu kushii muyile mweneno a Yehowa. Babadi nka bu be na kiputo mu binangu byabo na ku mitwe kwabo. Babadi abakyebe kufubisha bulungantu bwabo bwa lwabi lwa ku mbidi. (Eb. 3:8-10) Bulungantu bwabetupa kwi kikudi kya Yehowa mbukile bulungantu bwa kutushibwa mu bupika. Kyakya kikudi akitutwadila bulungantu bwabashii balombene kwitupa kwi bantu. Nkilombene kwitufungusha ku bupika bwa mulwisho na lufu na bwa bipwilo bya madimi na bipikwa byabyo. (Lom. 6:23; 8:2) Buno bulungantu abwitukaanyisha ngofu! Sunga muntu e mu bupika sunga mu lukano, mmulombene kupeta buno bulungantu.—Kib. 39:20-23. w18.04 9 ¶3-5