Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • es20 esak. 108-118
  • Mweshi wa 11

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Mweshi wa 11
  • Tutaluleyi Bifundwe efuku dyooso—2020
  • Tu mitue twa mianda
  • Mu dya lubingo 1, Mweshi wa 11
  • Mu dimune 2, Mweshi wa 11
  • Mu dya kabidi 3, Mweshi wa 11
  • Mu dya kasatu 4, Mweshi wa 11
  • Mu dya kananka 5, Mweshi wa 11
  • Mu dya katano 6, Mweshi wa 11
  • Mu dya mpooso 7, Mweshi wa 11
  • Mu dya lubingo 8, Mweshi wa 11
  • Mu dimune 9, Mweshi wa 11
  • Mu dya kabidi 10, Mweshi wa 11
  • Mu dya kasatu 11, Mweshi wa 11
  • Mu dya kananka 12, Mweshi wa 11
  • Mu dya katano 13, Mweshi wa 11
  • Mu dya mpooso 14, Mweshi wa 11
  • Mu dya lubingo 15, Mweshi wa 11
  • Mu dimune 16, Mweshi wa 11
  • Mu dya kabidi 17, Mweshi wa 11
  • Mu dya kasatu 18, Mweshi wa 11
  • Mu dya kananka 19, Mweshi wa 11
  • Mu dya katano 20, Mweshi wa 11
  • Mu dya mpooso 21, Mweshi wa 11
  • Mu dya lubingo 22, Mweshi wa 11
  • Mu dimune 23, Mweshi wa 11
  • Mu dya kabidi 24, Mweshi wa 11
  • Mu dya kasatu 25, Mweshi wa 11
  • Mu dya kananka 26, Mweshi wa 11
  • Mu dya katano 27, Mweshi wa 11
  • Mu dya mpooso 28, Mweshi wa 11
  • Mu dya lubingo 29, Mweshi wa 11
  • Mu dimune 30, Mweshi wa 11
Tutaluleyi Bifundwe efuku dyooso—2020
es20 esak. 108-118

Mweshi wa 11

Mu dya lubingo 1, Mweshi wa 11

Anka adi uno mukate ayikala na muuwa looso.​—Yo. 6:58.

Nsaa yatufubila Yehowa aketupa byoso bibaadi Adame na Eeva bashimishe, mpa na mushindo wa kupeta muwa wa loso. Adame na Eeva abapelele kufubila Yehowa mwanda tababaadi bamufule bikata. Sunga mbyabya, Yehowa bebalekyele na muwa bipwa bibungi bwabadya kutanda bana na kusangula abo banabene kipaso kyabadya kwibakusha. Bipeta bya kitshibilo kya Adame na Eeva kya kupela kukokyela Yehowa bibalesheshe patoka shi, abaadi bakutwe binangu. Mwan’abo a kumpala bayipayile mwin’aye, na bipwa kunyima, buntomboshi na kwifula bibaudile mwi bantu. (Kib. 4:8; 6:11-13) Anka, Yehowa baadi na mushindo wa kupasha bana ba Adame na Eeva be na lukalo lwa kumufubila. (Yo. 6:38-40, 57) Nsaa yolongo bi kifulo na lwishinko lwa Yehowa, kifulo kyobe bwaye akitama. Opele kulonda eshinda dya Adame na Eeva na welambula kwi Yehowa. w19.03 2 ¶3; 4 ¶9

Mu dimune 2, Mweshi wa 11

Ikalaayi booso . . . abepusheena lusa.​—1 Mp. 3:8.

Bwa kwituula pa mbalo ya bangi, Etatshishe bwa kupusha nkalakashi i nayo bena kifuko nobe na bakwenu bena Kidishitu. Lesha’shi okwete kupasukila ba nsongwa mu kakongye na basha maladi, bantu banunu, na boso bafwishe bakwabo babadi bafule. Ebayipushe byabadi. Ebatemeeshe kalolo pabakulungula byabapusha. Ebaleshe’shi okwete kupusha myanda yabakulungula binyibinyi. Ebakwashe mu kipaso kyodi mulombene kwibikita. Patukitshi byabya, atulesha kifulo mu bikitshino. (1 Yo. 3:18) Abitungu twikale na nkatshinkatshi nsaa yatukwasha bangi. Bwakinyi? Mwanda bantu abakilaa na nkalakashi mu bipaso bilekene. Bangi abekalaa na nsungu pa kwakula, bangi tabakumiina kwakula. Byabya, sunga shi atukumiina kwibakwasha, tabitungu twikale atwibele nkonko pabitale myanda yabo ifwame nya. (1 Tes. 4:11) Sunga nsaa yabetulungula myanda yabo, pangi twi balombene kukutwa kukumina byabetulungula. Anka, bibuwa tushinguule’shi bino nyi byabapusha. Bibuwa twikale na bukidi bwa kupusha kadi kushi kubatukila kwakula.​—Mat. 7:1; Shak. 1:19. w19.03 19 ¶18-19

Mu dya kabidi 3, Mweshi wa 11

Napushiishe moo ukile.​—Ne. 2:2.

Opushaa moo nsaa ywesamba munkatshi mwa mabantu pabitale bya binyibinyi su? Tentekyesha Neemiya. Badi afubu mu lupango lwa nfumu. Neemiya badi mwinyongole mwanda bapushishe’shi bimano na biibi bya ku Yeelusaleme mbilwile. (Ne. 1:1-4) Banda kunangushena bibadi na katshim’a munda nsaa ibadi nfumu mu mwipushe bwa’shi apatule kyadi mwinyongwele! Musango umune Neemiya belele luteko aye nkupeta lwaluulo. Pa mwanda wa byabya, nfumu bakitshine bibungi bwa kukwasha mwilo w’Efile Mukulu. (Ne. 2:1-8) Nangushena dingi ku kileshesho kya Yoona. Yehowa pabadi mumutekye bwadya nkesamba na bena Ninive, Yoona bapushishe moo aye nkusukila ku dingi eumbo. (Yon. 1:1-3) Kadi ku bukwashi bwa Yehowa, Yoona bayile akalungula bena Ninive. Na bishima bibakwile bibadi bikwashe bena Ninive ngofu. (Yon. 3:5-10) Kwi Neemiya atulongo muulo wa kwela luteko kumpala kwa kwaluula. Na kwi Yoona atulongo’shi Yehowa mmukumbene kwitukwasha bwatudya kumufubila sunga twekala na moo wi naminyi. w19.01 11 ¶12

Mu dya kasatu 4, Mweshi wa 11

Muntu tee kuleka nshibo sunga [kifuko] ku mwanda wande’mi na ku mwanda wa mukandu wibuuwa, kushii kupeta misusa lukama mu kino kipongo . . . kuunyima atambula muuwa wa iikalaika.​—Mak. 10:29, 30.

Nsaa yatubanga kutumikila myanda yatulongo mu Bible, kipwano kyetu na bakuuku na bena kifuko n’etu nkilombene kushintuluka. Yesu badi mwitukwashe bwatudya kupusha kabingilo ka uno mwanda nsaa ibadi mutekyele balondji baye. Bambile’shi: “Ebatooshe ku eyendo, eyi dyoobe [nyi] eyendo.” (Yo. 17:17, Esambi dipya 2015) ‘Kutoosha’ nkulombene kupushisha “kulamuuna” sunga kutuula ku lupese. Nsaa yatubanga kutumikila bya binyibinyi mu nshalelo eetu, atwikala balamuunwe na uno ndumbulwilo mwanda atubanga kulonda miya ya mu Bible. Sunga twatungunuka na kwikala mu kipwano kibuwa na bakuku na bakwetu ba mu kifuko, bangi mbalombene kubanga kupeelesha kifulo kyabekalanga betufule kumpala na pangi mbalombene kubanga kwitushikwa pa mwanda wa malongyesha atulondo binobino. Bino tabitukemesha nya. Yesu bambile’shi: “Muntu ayikala mu ngo na bantu ba mu kifuko kyaaye.” (Mat. 10:36) Yesu balayile dingi’shi sunga twaleka bintu bi bungi bwi naminyi pa mwanda wa bya binyibinyi, atukapete bingi bikile paapa. w18.11 6 ¶11

Mu dya kananka 5, Mweshi wa 11

Bipwilo byooso bya mu angi maumbo abiibafwambusha naamu.​—Lom. 16:4.

Mpoolo mutumibwa baadi na lutumbu kwi bakwabo bena Kidishitu, na baadi ebilesha mu kipaso kibaadi esamba nabo. Baadi atumbula Efile Mukulu bwabo mu nteko yaye misusa yoso. Baadi dingi muleshe shi be na muulo kwadi pa kwibafundila mikanda. Mu verse 15 ya kumpala ya shapitre 16 a mukanda wa Beena-Looma, Mpoolo atemuna mashina a bakwabo bena Kidishitu 27. Mpoolo akula bwa Priska na Akila shi “abatûdile myuwa yâbo mu masaku” pa mwanda waye, na akula bwa Febee’shi “mmukwashe bantu be bungi,” mpa na Mpoolo nabene. Baadi mutumbule bano bakwetu balume na bakashi ba kifulo. (Lom. 16:1-15, EEM) Mpoolo badi auku’shi bakwabo bena Kidishitu mbakutwe kupwidika, anka badi mushimikye kasele pa ngikashi yabo i buwa. Nangushena bibaadi bano bakwetu banyingishibwe nsaa ibabaabadi bebabadikile mukanda wa Mpoolo n’eyi dii bukopo mu kakongye! Kushii mpaka, bu kuuku bwabo na Mpoolo bubanyingile. Oleshaa lutumbu kwi bena kakongye nobe bwa myanda ibuwa yabakulaa na yabakitaa su? w19.02 16 ¶8-9

Mu dya katano 6, Mweshi wa 11

Naalama bululame bwande, dingi ntanneebulekye!​—Yob. 27:5.

Twi kwamba’shi abitungu twikale bapwidikye bwa kwikala balulame su? Mu byoso, twi kumona’shi atukitaa bilubilo bibungi. T’abitungu’shi twikale bapwidikye bwa kwikala balulame, bwa Yehowa t’emenaa pa bilubilo byetu. Eyi dyaye aditulungula’shi: “Su olubiila bito bya bantu Yehowa, Yehowa, nnaanyi a kupanda?” (Mis. 130:3) Auku’shi twi bakutwe kupwidika, bantu basha milwisho, na etufwilaa lusa na kalolo kooso. (Mis. 86:5) Dingi, Yehowa auku pemene bukome bwetu, na t’etutekaa bwa kukita myanda ikile bukome bwetu nya. (Mis. 103:12-14) Bwa bafubi ba Yehowa, kifulo nyi akikwasha bwa kwikala na kululama. Kifulo kyetu bw’Efile Mukulu na lulamato lwetu kwadi aye Nshetu e mwiyilu, abitungu bikale bilombane. Su kifulo kyetu ki byabya sunga nsaa yatudi mu bitompwanga, yaya nsaa twi na kululama. (1 Mya. 28:9; Mat. 22:37) Atwiuku’shi Yehowa e na miiya ilulame, na binangu byetu mbitule ku kusangasha Nshetu e mwiyilu. Pa mwanda kifulo kyetu bwaye, akitutakulaa bwa kutuula binangu kwadi kumpala kwa kwata kitshibilo na kulesha lulamato lwetu. w19.02 3 ¶4-5

Mu dya mpooso 7, Mweshi wa 11

Bamba eshimba dyoobe.​—Nki. 4:23.

Nsaa yoso yatumono bukwashi bwa kukita bibuwa, lukumino lwetu alutama. (Shak. 1:2, 3) Atupusha bibuwa mwanda atusangasha Yehowa bwa’shi etwitamine bu bana baye, na lukalo lwetu lwa kumusangasha alutama ngofu. (Nki. 27:11) Kitompwanga kyoso akitupa mushindo watudya kulesha’shi twi kwanka bwa kufubila Nshetu etupasukilaa. (Mis. 119:113) Atulesha kalolo’shi twi bafule Yehowa na mashimba etu oso e na kitshibilo kya kukookyela miiya yaaye na kukita kyakyebe. (1 Bf. 8:61) Twi kukita milwisho su? Oolo; mwanda twi bakutwe kupwidika. Su tubapono, tutentekyeshe kileshesho kya Nfumu Esekiya. Bakitshine milwisho. Kadi badi mwilangye kwishimba na kutungunuka na kufubila Yehowa ‘n’eshimba dyaye dyooso.’ (Yesh. 38:3-6; 2 Mya. 29:1, 2; 32:25, 26) Byabya, tusukyeyi byoso abikitshi Satana bwa kulwisha binangu byetu. Tutekyeyi bwa kupeta “eshimba dya kukookyela.” Nakushala na lulamato kwi Yehowa.​—1 Bf. 3:9; Mis. 139:23, 24. w19.01 18-19 ¶17-18

Mu dya lubingo 8, Mweshi wa 11

Tulambuleyi Efile Mukulu milambu ya ntumbo, nyi nkwamba’shi, kwakula kumpala kwa bantu eshina dyaaye.​—Eb. 13:15.

Patutusha ngaluulo mu bisangilo abitukwasha atwe banabene. (Yesh. 48:17) Mu mushindo kinyi? Kya kumpala, su tubata mpango ya kutusha lwaluulo, yaya nsaa twi na kangi kabingilo ka kulumbuula bisangilo. Nsaa yatwilumbuula kalolo, atupete mpushisho ebuwa a Eyi dy’Efile Mukulu, atwikala na mushindo wibuwa wa kutumikila myanda yatulongo. Kya kabidi, atusangela bisangilo ngofu mwanda tukwete kutusha ngaluulo mwanka. Kya kasatu, bu byabitungu kwitatshisha bwa kwaluula, atutentekyesha myanda yatudi baluule mafuku ebungi kunyima kwa bisangilo. Atusangasha dingi Yehowa pa kulesha lukumiino lwetu patoka. Atushinkamisha’shi Yehowa kwete kusangeela byoso byatukitshi bwa kutusha ngaluulo. (Mal. 3:16) Alesha muloo waye nsaa yetwelela mwabi patukwete kwitatshisha bwa kumusangasha. (Mal. 3:10) Eyendo’shi twi na tubingilo twa kutusha ngaluulo mu bisangilo. w19.01 8 ¶3; 9-10 ¶7-9

Mu dimune 9, Mweshi wa 11

Shikwayi bubi, lamataayi ku myanda ibuwa.​—Lom. 12:9.

Yehowa e na binangu bibungi abimweneka mu kipaso kyetukitshina myanda. Pamutwe pa kwitupa miya i bungi, etulongyesha na lwishinko loso bwatudya kukokyela mwiya wa kifulo. Etulongyesha bwatudya kwikala na nshalelo mwipushene na mayi aye a kulonda na kushikwa myanda i bubi. Mu mwisambo wa pa mwengye, mwana aye, Yesu, badi mwitukwashe bwa kupusha bwakinyi bantu bakwete kukita myanda i bubi. (Mat. 5:27, 28) Bu byakekala Nfumu a Bufumu bw’Efile Mukulu, mu nsenga ipya, Yesu akatungunuka na kwitulongyesha bwatudya kumona myanda i buwa na i bubi bu by’eyimonaa. (Eb. 1:9) Yesu aketupa dingi mbidi na binangu bipwidikye. Pwandikisha byabikekala nsaa yakush’akwikala kintu akitutompo bwa kukita myanda ibubi na t’atukyengye dingi bwa kukutwa kupwidika. Ku nfudilo, atukasangala mu “bulungantu na ntumbo” bitulee Yehowa. (Lom. 8:21) Eyendo, bulungantu bwetu tabwikala bwa bisumanga. Bulungantu bwetu abwikala bulombanyinyine nka nsaa yabukunkushibwa na kifulo ky’Efile Mukuulu.​—1 Yo. 4:7, 8. w18.12 23 ¶19-20

Mu dya kabidi 10, Mweshi wa 11

Abitungu amufundjile mukanda wa kumupela nao . . . na kumubinga kwaye.​—Miy. 24:1.

Mulume mwina Isalele baadi na bulungantu bwa kwipelena na mukashi su “amona ku lupese lwaye kito kampanda akimukwatshisha buufu.” Mwiya taubadi upatule kintu ‘akikwatshisha bufu,’ nya. Byabya, nkilombene kwikala kintu kibufu sunga kikile bukata na kushi bu kito kipela. (Miy. 23:14) Bi malwa mwanda mu mafuku a Yesu, bena Yuuda bebungi babadi abapele bakashi babo “bwa mwanda kampanda ooso.” (Mat. 19:3) Eyendo’shi tatukumina kwikala na binangu bi byabya nya. Mu mafuku a mutemuki Malaki, bantu abadi na kyubishi kya kupela bakashi babo ba kumpala, pangi bwa kwibakila bakashi bakinga bashibadi abafubila Yehowa. Anka Efile Mukulu badi muleshe patoka bibadi mweneno aye pabitale kutshiba eyibakishi. Bambile’shi: “Nyi mushikwe kutshiba kw’ebambo [dibaka]!” (Mal. 2:14-16, EEM) Mweneno a Efile Mukulu pabitale eyibakishi tamushintulukye kubanga ku kibangilo nya, pabakwile’shi mulume ‘alamata mukashi aaye, abo booso abakeekala mbidi imune.’ (Kib. 2:24) Yesu badi mukwatshishene mweneno a Nshaaye pabitale eyibakishi pabambile’shi: “Muntu talamûnanga kyakya kibungibwe n’Efile Mukulu.”​—Mat. 19:6, EEM. w18.12 11 ¶7-8

Mu dya kasatu 11, Mweshi wa 11

Bya-kuwumbula bii bungi, ankabafubi mbapeela.​—Mat. 9:37.

Kadi kwi bakwetu be na mushindo wa kwenda kula bwa nkakwasha. Be na binangu nka bu bya mutemuki Yeeshaya. Pabadi Yehowa mwipushe’shi: “Nnaanyi andy’a kutuma? Nnaanyi ee kwenda pa mbalo yeetu?” Yeeshaya bambile’shi: “Nnaami uno, ntume!” (Yesh. 6:8) We na mushindo na okumina kukwasha ndumbulwilo a Yehowa su? Yesu bambile pabitale kulungula mukandu wibuwa na kwikasha bantu bu balongi’shi: “Byaabya tekaayi Mfumu a byuùmbùlwanga bwadya kutuma bafubi mu efuba dyaaye.” (Mat. 9: 38) We kufuba bu mbala mashinda mu mbalo mwi lukalo lukata lwa balungudi. Sunga’shi we kukwasha ungi muntu bwadya kukita bino. Bakwetu bebungi abapusha’shi mushindo wibuwa wa kulesha kifulo kyabo bw’Efile Mukulu na muntu nabo nkufuba bu mbala mashinda mu mbalo mwi lukalo lukata lwa balungudi. We kunangushena ingi mishindo ya kutamisha mudimo oobe su? Su bokitshi byabya, okekala na muloo wibungi. w18.08 27 ¶14-15

Mu dya kananka 12, Mweshi wa 11

Lwabi lwa nfwalanga talwinumunanga mu nshalelo enu, sepelayi na byanudi nabyo.​—Eb. 13:5.

Ma evanjile aetulesha abinangushena Yehowa pabitale bintu bya ku mbidi. Efile Mukulu aye nabene badi musangule Yoosefe na Madiya bwabadya kukusha Mwan’aye sunga mbibabadi ta be na makuta ebungi. (Lv. 12:8; Luk. 2:24) Pabatandjikilwe Yesu, Madiya ‘bamuladishe mu kidiilo kya nyema, mwanda takubadi mbalo mu nshibo ya beenyi.’ (Luk. 2:7) Su Yehowa bakuminyine, badi mulombene kukita bya’shi Yesu atandjikwe mu mbalo ibuwa ngofu. Anka bakuminyine bwa’shi Yesu akushibwe mu kifuko kya bantu babadi abatuulu lulangwilo lwaye pa mbalo ya kumpala. Uno ngi mwanda wi na muulo ngofu ku meso kwa Yehowa. Uno mwanda awitulongyesha bi mweneno a Yehowa pabitale bintu bya ku mbidi. Bamo ba nambutwile abakumina’shi bana babo bekale na bintu bya ku mbidi bibungi, sunga bino byalwisha kipwano kya bana babo na Yehowa. Anka abimweneka kalolo’shi Yehowa amonaa kipwano kyetu naye bu kintu ki na muulo ngofu kukila bingi bintu byoso. We mukumine uno mweneno a Yehowa pa uno mwanda su? Bikitshino byobe abilesha kinyi? w18.11 24 ¶7-8

Mu dya katano 13, Mweshi wa 11

Mwabi ngwa mwilo wina Yehowa buu Efile Mukulu!​—Mis. 144:15.

Yehowa nyi nsulo ya muloo, ngi bwakinyi akumina twikale na muloo, na etupa tubingilo twi bungi twatudi balombene kwikala na muloo. (Miy 12:7; Mul. 3:12, 13) Kadi bwakinyi bi kwikala bukopo bwa kwikala na muloo mu uno ndumbulwilo? Mbilombene kwikala bukopo bwatudya kwikala na muloo nsaa yatufumankana na myanda ibukopo, bu nsaa ayifu muntu atudi bafule sunga nsaa yabamutusha mu kakongye, nsaa ayitshibika eyibakishi dyetu, sunga nsaa yatushimisha mudimo. Mbilombene dingi kwikala bukopo bwatudya kwikala na muloo nsaa yatushii na butale ku nshibo pa mwanda wa ngoshi ishi’ayipu, nsaa yabetusepe kwi mulume sunga mukashi’etu sunga kwi bena kalasa netu, sunga nsaa yabetubingabinga sunga kwitwela mu lukano pa mwanda wa’shi tukwete kufubila Yehowa. Pangi twi na maladi, sunga mukumbo ushi’aupu, sunga’shi twi na mukumbo wa kinyongwa. Anka tentekyesha’shi Yesu Kidishitu, “sha muloo na umune mukile bukata e panundu pa booso,” sunga Mukunkushi, badi akumina kusamba bantu na kwibekasha na muloo. (1 Tim. 6:15; Mat. 11:28-30) Mu mwisambo waye wa pa mwengye, Yesu badi mutemune imo ngikashi ilombene kwitukwasha bwatudya kwikala na muloo sunga twekala na myanda ibungi ayitukwata pa mwanda wa’shi twi mu ndumbulwilo a Satana. w18.09 17 ¶1-3

Mu dya mpooso 14, Mweshi wa 11

Tanwitapanga nsalo, dingi tanwikuulanga nyeene kumutwe bwa maalo a muntu mufwe nya.​—Miy. 14:1.

Kimune kya ku bintu abikalaa bukopo bwa kushintuula nyi nkuleka bipikwa na bikitshino bishyabisankisha Yehowa. (Nki. 23:23) Bangi sunga kunyima kwa’bo kulonga bi mweneno a Yehowa pabitale bino bintu, abibekelaa nka bukopo babadya kwibileka. Abeyipusha byababanga kwibamona kwi bakwabo ba mu kifuko, bena mudimo nabo, na bakuuku sunga balole babo. Abauku’shi misusa ibungi bantu abekalaa balamate ngofu ku bingi bipikwa byabo, bu kipikwa kya kunemeka bakwabo bapwe kufwa. Byabya, eshimba dinyingye dya bangi ndilombeene kwitukwasha bwa kunshintuula myanda ayitungu. Bantu ba mu Efeso babadi abapaka manga babakitshine naminyi nsaa ibabafikile bena Kidishitu? Bible apatuula’shi: “Bababungile mikanda yaabo, abo nkwiyishiika kaalo munkatshi’a bantu. Pabababadikile muulo wayo, babamwene’shi ibaadi ya bitadi binunu makumi ataano bya nfwalanga.” (Bik. 19:19, 20) Bano bena Kidishitu babadi na lukumino ngi bwakinyi abakuminyine bwa kusumbula mikanda yabo ibadi ya nfwalanga ibungi, na Yehowa namu badi mwibelele myabi bwa bino bibabakitshine. w18.11 7 ¶15-16

Mu dya lubingo 15, Mweshi wa 11

Paapa pàbaabàpwile kusala kisamba kishima, babaasheele pa mbalo imune mu lupata nyaa na pa kùpànda kwabo.​—Yos. 5:8.

Kapindji kapela kunyima kwa bena Isaleele kusabuka mwela wa Yoordano, Yooshwa bafumankene na muntu badi na lupete lwa ngoshi. Uno muntu baadi ‘mukata a kilwilo kya Yehowa.’ bwa kukalwila mwilo w’Efile Mukulu. (Yos. 5:13-15) Uno mwikeyilu balungwile Yooshwa myanda ibadi ayitungu’shi akite bwadya kutshokola Yeeriko. Kya kumpala, buludiki bwa kumpala bubadi abumweneka bu bushii buwa. Bu kileshesho, uno mwikeyilu balungwile Yooshwa bwadya kusala basalayi booso. Bino abimweneka’shi tababadi balombene kwikala na ngobesha yakulwa ngoshi munda mwa mafuku apeela. (Kib. 34:24, 25; Yos. 5:2) Pangi basalayi babadi abeyipusha’shi: ‘Atukalwila bifuko byetu naminyi su beshikwanyi betutuuka ngoshi?’ Anka kubakitshikile mwanda wa kukaanya! Pamutwe pa’shi bena Yeeriko bakatuuka bena Isaleele ngoshi, ababangile kwibatshina. Atubadika’shi: “Yeeriko baadi mukangiibwe ku mwanda wa baana ba Isaleele: muntu sunga umune tabaatuukanga, na muntu sunga umune tabaatwelanga.” (Yos. 6:1) Uno mwanda ubadi utakule bena Isaleele bwabadya kukulupila mu bukunkushi bw’Efile Mukulu! w18.10 23 ¶5-7

Mu dimune 16, Mweshi wa 11

A nkinyi kyaanukitshi byaabya? Atwe naamu twi bantu anka bu’nwe.​—Bik. 14:15.

Uno ngi mushindo wa kumpala watudi balombene kulesha’shi twi na kwiyisha nka bu bibalesheshe Mpoolo. Ta twi balombene kumona’shi mudimo wa kulungula mukandu wibuwa sunga bintu byabetukwasha bwatudya kukita kwi Yehowa abitwikasha bu bantu bakile bangi nya. Twi balombene kwiyipusha’shi: ‘Namonaa bantu ba mu teritware eetu naminyi? Ne na ntondo pabitale kisaka kya bangi bantu su?’ Mu nsenga ishima, ba Temwe ba Yehowa bakwete kukimba bwa kupeta bantu boso be na lukalo lwa kupusha mukandu wibuwa. Bangi bakwete kwitatshisha ngofu bwa kulonga ludimi sunga bipikwa bya bantu boso babamono kwi bangi bu bashadile. Kadi tabemonaa bu’bo bakile bantu babalungula mukandu wibuwa nya. Anka, abekitshisha bwa kutemesha bantu bebungi muyile ngobesha yabo bwabadya kukumina mukandu wa Bufumu. w18.09 5 ¶9, 11

Mu dya kabidi 17, Mweshi wa 11

Yuudase mwina-Ngalileeya batuukile . . . , na booso babaamulondanga nkupalakana.​—Bik. 5:37.

Bena Looma abaadi bayipee Yudase. Kukatusha bena Yuda na bangi babadi abatengyela kufika kwa Mesiya na meso kwishinda, babadi abanangushena’shi Mesiya badi mulombene kufika bwa kwibakuula mu bupika bwa bena Looma na kwibekasha balungantu bwa kwikasha mwilo wa Isaleele bu ukata dingi. (Luk. 2:38; 3:15) Bebungi babadi bakumine’shi Mesiya badi na kya kufika bwa kutula bufumu bwa Isaleele pa nsenga. Su bino bibadya kukitshika, bena Yuuda boso babadi bashale mu bibundji bilekene bya mu nsenga ishima babadi balombene kwaluka mu Isaleele. Na dingi, ungi musango Yowano mubatshishi badi mwipushe Yesu’shi: “We yawa e na kya kufika, su twi na kya kwindjila ungi?” (Mat. 11:2, 3) Pangi Yowano badi eyipusha su kubadi kulombene kufika ungi muntu bwa kwikasha bena Yuuda mu bulungantu. Kunyima, balongi babidi babadi mwishinda dya ku Emaus babafumankene na Yesu kunyima kwaye kusanguka. Babadi bakule bibabadi bakulupile’shi Yesu ngi badi mulombene kwikasha bena Isaleele mu bulungantu. (Luk. 24:21) Kunyima kwa kapindi kapela, batumibwa babayipwishe Yesu bino: “Mwanana, binobino ngi abikumbana nguba okakituula bufumu bwa bena Isaleele su?”​—Bik. 1:6. w18.06 4 ¶3-4

Mu dya kasatu 18, Mweshi wa 11

Sha-bukumiinekumiine akokyelaa ku kyooso kyaabamba.​—Nki. 14:15.

Abitungu twikale badimukye ngofu nsaa yatupusha myanda itale mwilo wa Yehowa. Abitungu kuuka’shi mwishikwanyi n’etu Satana abamwitanyina dingi bu muntu kwete ‘kufunda bakwetu.’ (Kibaf. 12:10) Yesu badimwishe balongi baye’shi beshikwanyi neenu abakekala ‘abenudimbiila myanda ii bubi iilekeene.’ (Mat. 5:11) Su tubalondo kuno kudimusha, tatukatapika kwishimba nsaa yatupusha myanda ya madimi pabitale mwilo wa Yehowa nya. Okuminaa kutumina bakuuku sunga baloole boobe mesaje mu telefone sunga ku Internete su? Nsaa yomono mwanda kampanda upya ubakusankisha sunga nsaa yopusha mwanda wabadi bamone kwi bangi bantu, wekalaa nka na lukalo lwa kwiulungula bangi musango umune su? Kumpala kwa kutumina bangi bantu mesaje mu telefone sunga ku Internete, eyipushe’shi: ‘Ne mushinkamishe’shi uno mwanda ngwa binyibinyi su? Ne na bishinkamisho byoso su?’ Su twe na bishinkamisho, we kupalakasha myanda ya madimi. Byabya su twe mushinkamishe mwanda’shi ngwa binyibinyi, tweupalakashanga. Eushime! w18.08 3 ¶3; 4 ¶6-7

Mu dya kananka 19, Mweshi wa 11

Paanaayi, abeenupa naamu.​—Luk. 6:38.

Yesu akumina’shi twikale atupa bantu bintu na kalolo kooso mwanda abitwikasha na muloo. Nsaa yatupaana na kalolo kooso, bantu abaketupa namu. Eyondo shi, ta mbantu boso abakekala na lutumbu nya. Kadi sunga bakutwa nkutumbula, tungunuka nka na kupaana. Touku bukata bwa muloo ulombene kupusha muntu bwa penda kantu kapeela kodi mumukitshine. Bantu be na kalolo ka binyibinyi tabapaanaa na binangu bya’shi bebape namu nya. Yesu bambile’shi: “Pooteekyesha bya-kudya, itaanyina balanda, baa-sha-bikopo, abasumpikita, bampofu, byaabya opete mwabi, mwanda tabee na kya nkwalwisha.” (Luk. 14:13, 14) Bible amba’shi: “Sha-kalolo asampibwa.” Amba dingi’shi: “Sha-mwabi nguno atentekyesha mulanda!” (Nki. 22:9; Mis. 41:2) Atukekala na muloo wa binyibinyi su tubekala atukwasha bangi. w18.08 21-22 ¶15-16

Mu dya katano 20, Mweshi wa 11

Kulupila kwi Yehowa n’eshimba dyoobe dyooso, olekye kulonda binangu byoobe’be nabeene. Mu mwikeelo wobe ooso, omutentekyeshe aye alumbuulaa mashinda oobe ooso.​—Nki. 3:5, 6.

Lelo uno, bi bukopo ngofu bwa kupeta bishinkamisho bya binyibinyi na kwibitaluula kalolo. Bwakinyi? Mwanda myanda ibungi yabetulungula i bipindji sunga’shi ngisangye na ya madimi, na pa mwanda wa’shi twi bakutwe kupwidika. Nkinyi kilombene kwitukwasha? Nyi mmayi a kulonda e mu Eyi dy’Efile Mukulu! Bu kileshesho, dingi eyi dya kulonda aditulungula’shi kwaluula ku mwanda watushii bapushe kalolo na watushii na bishinkamisho byoso nkukutwa kwa binangu. (Nki. 18:13) Dingi eyi dya kulonda aditukwasha bwa kuuka’shi tabitungu tukumine ku mwanda oso watupusha kushii kutaluula bwa kuuka su ngwa binyibinyi. (Nki. 14:15) Na dingi, sunga twekala bantu babapu kufubila Yehowa munda mwa bipwa bibungi, ta twi balombene kwikulupila atwe banabene. Mayi a kulonda a mu Bible aaketukwasha su tubakimbi bya kupeta bishinkamisho bya binyibinyi bwatudya kwata bitshibilo bibuwa. w18.08 7 ¶19

Mu dya mpooso 21, Mweshi wa 11

Tatwi balombeene . . . kukookyela Yaaya a myuuwa yeetu ya mu kikudi su?​—Eb. 12:9, EEM.

Nsaa yatwilambula kwadi na kubatshishibwa, su tubakitshi byabya, atulesha bantu boso’shi twi bantu ba Yehowa na’shi atukumina kumukookyela. Na Yesu namu badi mukite mwanda wi bino nsaa ibadi mubatshishibwe. Sunga mbibadi mu mwilo upwe kwilambula kwi Yehowa, badi mwilambule aye nabene kwi Yehowa. Bibadi nka bu’ye bambile’shi: “Efile Mukulu ande, naakyebe kukita akikulongamina.”(Mis. 40:7, 9)Yehowa bapushishe naminyi nsaa ibadi Yesu mubatshishibwe? Bible amba’shi: “Anka kyatambula lubatshisho, Yesu nkutuuka mu meema. Ngi eyilu nkushituka; aye nkumona kikudi ky’Efile Mukulu akiiki bu nkudimba. Eyi nkutuuka mwiyilu adyamba’shi: ‘Uno mMwan’ande a kifulo, nee na muloo pa mwanda we.’” (Mat. 3:16, 17) Yesu badi mupwe kwikala muntu a Efile Mukulu kumpala. Anka Yehowa badi na muloo nsaa ibamwene’shi Yesu badi mukumine kumufubila mu muwa waye. Yehowa asankaa dingi nsaa yatulambula muwa wetu kwadi, na aketwelela myabi.​—Mis. 149:4. w18.07 23 ¶4-5

Mu dya lubingo 22, Mweshi wa 11

Twi balombeene, mu luno lubwebwe kwinutuushiisha meema?​—Mb. 20:10.

Pabakwile Moyiise’shi “twi,” badi akula bwaye’ye nabene na Aarone. Bino bibakwile Moyiise badi mukutwe kaneemo mwanda tabadi mupe Yehowa kinemo kyoso kibadi mulombene kupeta bwa kino kilengyeleshi. Mukanda wa Misambo 106:32, 33 awamba’shi: “Babaafiitshishe Efile munda pepi na mema a Meriba, nkukolomwena Moyiise malwa. Mwanda ba[ba]kutshilwe kukookyela kikudi kyaye, Moyiise nkwakula bwakul’akule.” (Mb. 27:14) Moyiise bakutshilwe kupa Yehowa kinemo kimupwandjikile. Ngi bwakinyi Yehowa balungwile Moyiise na Aarone’shi: “Nubaadi batombokyele eyi dyande.” (Mb. 20:24) Uno ubadi mulwisho ukata! Mu mafuku ashale, Yehowa badi mukutshishwe kipungo kishima kya bena Isaleele kutwela mu Nsenga ya mulayilo mwanda babadi bamutombokyele. (Mb. 14:26-30, 34) Ngi bwakinyi bibadi bilombane bwa’shi Yehowa anyookye Moyiise mu kipaso kimune nsaa ibadi mumutombokyele. Moyiise badi mushimishe mwabi wa kutwela mu Nsenga ya mulayilo. w18.07 14 ¶9, 12; 15 ¶13

Mu dimune 23, Mweshi wa 11

Kii buuwa nkuleka kudya mwita, kutoma mvinyo ooso kilombeene kuponesha mukwetu.​—Lom. 14:21.

Mpoolo mutumibwa badi muleshe’shi abitungu kunemeka kondo k’eshimba. Sunga twekala na matalwa a kutoma maalwa, twi kukumina kwisumina ano matalwa su twauka’shi kutoma maalwa nkulombene kukokosha kondo k’eshimba ka bangi bena Kidishitu netu. Pangi mukwetu badi mpika a maalwa kumpala kwa kulonga bya binyibinyi na badi mwate kitshibilo kya kupela kutoma maalwa a mishindo yooso. Ta twi balombene kukita kintu su nkimune kilombene kumutakula bwadya kwalusha mwikelo waye wa kala nya. (1 Kod. 6:9, 10) Su yawa mukwetu ekala muntu atudi betanyine ku nshibo kwetu, twi kutompa kumulungula bwadya kutoma ndambo ya maalwa, sunga etulungula’shi mwiapele su? Lwalulo lwi’shi nya. Nsaa ibadi Timote ki nsongwalume, badi mukumine kusadibwa sunga mbibakudi busungu. Badi muukye’shi kusadibwa kubadi na muulo kwi bena Yuuda babadi ende mu kulungula mukandu wibuwa. Nka bu Mpoolo, Timote tabadi akumina kukokosha muntu su ngumune. (Bik. 16:3; 1 Kod. 9:19-23) Obe namu we kwisumina ingi myanda bwa kukwasha bangi su? w18.06 18-19 ¶12-13

Mu dya kabidi 24, Mweshi wa 11

Nakashintuula ndimi ya bantu bwa’shi ikale iselele.​—Sef. 3:9.

Nsaa yofumankana na muntu shi mu bya binyibinyi, omuuku kalolo su? We mulombene kuuka eshina dyaye na bi mpala yaaye, pangi touku myanda yaye ibungi nya. Kwi kwilekena kukata nsaa yofumankana na Temwe a Yehowa. Ouku’shi mmufule Yehowa. Na’shi Yehowa mmumone kintu kampanda kibuwa mwadi na mmumwitamine kwadi bwashi atwele mu kifuko kya balangwidi baye. (Yo. 6:44) Sunga yawa muntu ekala atukila kunyi sunga mushindo wadi mukule, bopu kuuka bibungi pabimutale, na aye namu auku bibungi pa bikutale! Nsaa yofumankana nka na ungi Temwe, ouku’shi nobe naye nwi na myanda ikata imumune. Ouku’shi sunga wesamba lungi ludimi, anwe boso anwisamba ludimi lumune, “ludimi lwi selele” lwa bya binyibinyi. Bino abilesha’shi anwe boso nwi bakumine mwi Efile Mukulu, nwi na ngikashi imumune ya mu nshalelo, na nwi na lukulupilo lumune bwa mafuku e kumpala. Ino myanda ayinukwasha bwanudya kwikulupishena na kunyingisha bukuuku bwenu abukekala kwanka bwa looso. w18.12 21 ¶9-10

Mu dya kasatu 25, Mweshi wa 11

Su ta nwi basadibwe . . . , t’anukapâshibwa, ooo.​—Bik. 15:1, EEM.

Kidishitu badi mukunkushe kasaka ka bakunkushi bakulu bwa kutoosha myanda kalolo pabitale bena Kidishitu bashii bena Yuuda bashibadi basadibwe. (Bik. 15:19, 20) Bipwa bibungi kunyima, bena Kidishitu ba mu Yuuda babadi nka abasala bana baabo balume. Twi balombe kwiyipusha bwakinyi Yesu badi mutadile’shi mwanda wa kusadibwa utungunukye munda mwa mafuku e bungi. Miya ya Moyiise ibadi imane nsaa ibafwile Yesu. (Kol. 2:13, 14) Mbilombene kwata nsaa i bungi bwa kwiubidishena na mpushisho mupya. Bwa bangi bena Kidishitu bibadi abitungu nsaa bwa kukumina’shi tabakii dimo mushi mwa miiya ya Moyiise. (Yo. 16:12) Babadi abanangushena’shi kusadibwa ngi nkitundwilo kya kwikala mu kipwano kibuwa n’Efile Mukulu. (Kib. 17:9-12) Bangi babadi abapusha moo wa kubingwabingwa na bena Yuuda ba mu kibundji kyabo su babekala belekene na bangi bantu. (Nga. 6:12) Anka, mu kukila kwa mafuku, Kidishitu badi mwibape buludiki pabitale ingi myanda mu mikanda ibabadi bafunde kwi Mpoolo.​—Lom. 2:28, 29; Nga. 3:23-25. w18.10 24-25 ¶10-12

Mu dya kananka 26, Mweshi wa 11

Kayifase . . . baalungwile beena-Yuuda’shi mbikile buuwa’shi muntu umune afwile mwilo ushima.​—Yo. 18:14.

Kayifase badi mutengyele nsaa ya bufuku bwadya kutuma basalayi bwa’shi bakakwate Yesu. Anka Yesu badi auku’shi abamwatshila mpàngo ya kumwipaa. Ngi bwakinyi nsaa ibadi mudye kya-kudya kya nfudiilo na batumibwa baye, badi mwibalungule bwabadya kwata bimpulu. Badi mwate mpete ibidi bwa kwibapa dilongyesha di na muulo. (Luk. 22:36-38) Kunyima, nka mu bwabwa bufuku bumune, kubafikile kisaka kya bantu bwa kukwata Yesu, ndjo Mpyeele nkufita munda ngofu bwa uno mwanda wa kukutwa kululama mu kipaso kibatshile lupete aye nkutapa umune a ku bano bantu. (Yo. 18:10) Anka Yesu balungwile Mpyeele’shi: “Alusha kimpulu kyoobe pa mbalo yaakyo, mwanda booso abatombola kimpulu abashimina ku kimpulu.” (Mat. 26:52, 53) Ndilongyesha kinyi dikata dibadi Yesu mulongyeshe balongi baye? Badi mwibalongyeshe’shi ta mbalombene kutwelakana mu myanda ya uno ndumbulwilo. Uno ngi mwanda ubabadi batekye kwi Yesu ku mbangilo kwa bwabwa bufuku. (Yo. 17:16) Nka penda Efile Mukulu ngi e na matalwa a kukatusha kukutwa kwa kululama. Anka atwe twi mu butaale na mu buumune. Nsaa ayimono Yehowa mushindo wi bangi bantu mbeabuule mu nsenga, e na muloo wi bungi nsaa yamono mwilo waye wi mu buumune.​—Sef. 3:17. w18.06 7 ¶13-14, 16

Mu dya katano 27, Mweshi wa 11

Na kinyoka kibakwatshiile mwana mukashi nsuungu, akio nkwenda mu kulwa ngoshi na baana ba mukashi.​—Kibaf. 12:17.

Satana atompaa dingi kwitukitshisha myanda pa bukopo na kwitutshinyisha bwa’shi tukutwe kushala na lulamato kwi Yehowa. Bu kileshesho, mulombene kutakula bakata ba mbulamatadi bwabadya kukandjika mudimo wetu wa bulungudi. Mulombene kutakula bena mudimo netu sunga bena kalasa netu bwabadya kwitusepa pa mwanda wa’shi atulondo miya ya mu Bible. (1 Mp. 4:4) Satana mulombene kutakula mpa na bakwetu ba mu kifuko bashi bena kukumina netu, balombene kwikala na binangu bibuwa kadi mbalombene kutompa bwa kwitwimika kwenda mu bisangilo. (Mat. 10:36) Twi kukita kinyi bwa kushala banyingye nsaa ayitompo Satana kwitukitshisha myanda pa bukopo na kwitukwatshisha moo? Ta twi balombene kutshina nsaa yatumono ino myanda nya, mwanda atuuku’shi Satana kwete kwitulwisha ngoshi. (Kibaf. 2:10) Na dingi, abitungu tutentekyeshe bi nfudilo a binyibinyi a myanda: Satana akula’shi atufubila Yehowa nka penda mu nsaa yabidi bibofule na’shi atukasumbushena Efile Mukulu su twi kumpala kwa mwanda wibukopo. (Yob. 1:9-11; 2:4, 5) Na dingi abitungu twikale atutekye Yehowa nsaa yoso bwadya kwitupa bukome. Tentekyesha’shi Yehowa taketulekyela nya.​—Eb. 13:5. w18.05 26 ¶14

Mu dya mpooso 28, Mweshi wa 11

Mwanda tweûku înyi ayikamene kalolo.​—Mul. 11:6, EEM.

Sunga byamweneka’shi ta kwi muntu su ngumune etuteemesha. Bantu bakwete kwitutala abamono’shi twi bafwale kalolo, na’shi twi na bukalanga na mwikelo wibuwa. Ino myanda ngilombene kwibakemesha, na dingi mu kukila kwa mafuku, mpa na bantu abetwelelanga binangu bibubi, mbalombene kubanga kwitwelela binangu bibuwa. Sergio na Olinda, ba mbala-mashinda abakula’shi: “Pa mwanda wa kukumba, tubakutshilwe kwenda mbalo ayikidilaa bantu bebungi munda mwa mafuku. Pabatwalukile panka, ba nkila-mashinda abadi abetwipusha’shi: ‘Mwanda kinyi ukitshikye? Atwikalanga nenu bushiye.’” Munda mwa mafuku oso ‘atushi’abatadila maboko eetu bwa’shi ayikishe’ bwa kulungula bangi mukandu wa Bufumu bw’Efile Mukulu, twi na mudimo ukata wa kutuula “buukamonyi kwi [bantu] baa-maumbo boso.” (Mat. 24:14) Kya kumpala, we kwikala na muloo wibungi mwanda ouku’shi okwete kusankisha Yehowa. Mmufule baba boso ‘abapa bikuba na [kunyingiila]’!​—Luk. 8:15. w18.05 16 ¶16-18

Mu dya lubingo 29, Mweshi wa 11

Efile Mukulu ende ntumbo, aye . . . [etunyingishaa, NWT] mu malwa eetu ooso​—2 Kod. 1:3, 4.

Yehowa nyi Efile Mukulu anyingishaa bangi. Mmukite bino kubanga mu mafuku abakitshine bantu mulwisho na kushimisha kupwidika. Byabya, kapindji kapela kunyima kwa Adame na Eeva kutombokyela Efile Mukulu, Badi mwakule butemuki abunyingisha muntu oso ebupusha na kupa bantu lukulupilo lwa mu mafuku aafiki. Buno butemuki bwi mu Kibangilo 3:15, na abwitulaa’shi Satana Diabulu akabutudibwa na myanda yaye yoso ibubi. (Kibaf. 12:9; 1 Yo. 3:8) Banda kunangushena mushindo ubadi Yehowa munyingishe mufubi aaye Nowa. Bantu babadi mu kipungo kyaye abadi ba ntomboshi na bafule bukitekite, kadi, nka penda Nowa na kifuko kyaye ngi abadi abalangwila Yehowa. Nowa badi mulombene kubofula. (Kib. 6:4, 5, 9, 11; Yu. 6) Anka Yehowa badi munyingishe Nowa bwadya kutungunuka na Kumulangwila na kukita myanda ibuwa. (Kib. 6:9) Yehowa badi mulungule Nowa’shi akyebe kubutula yawa ndumbulwilo e bubi, na badi mumupatulwile myanda ibadi ayitungu’shi akite bwa’shi aye na kifuko kyaye bamone bya kupanda. (Kib. 6:13-18) Kwi Nowa, Yehowa badi Efile Mukulu anyingishenaa. w18.04 15 ¶1-2

Mu dimune 30, Mweshi wa 11

Tungunukayi na kwikankamishena, nwikwashene bubyanudi bapwe kwibikita.​—1 Tes. 5:11.

We kukita naminyi su opushaa bukopo bwa kulungula bangi byopusha pa mwanda wabo? Ta mbikambe nka kwikala bukopo bwa kunyingisha bangi nya. Banda kutompa kusepesha muntu. Su aye namu ta musepe, bi kwikala’shi e na mwanda na e na lukalo lwa muntu a kwisamba naye. We kwibasamba nabo su wekala webateemesha kalolo. (Shak. 1:19) Ooso a kwatudi mulombene kunyingisha mukwetu mulume sunga mukashi e na lukalo lwa kunyingishibwa. Nfumu Salomone bafundile’shi: “Kwalula myanda ilombene pa kipindji kyâyo, kyakudi buwa kino pe! Mpala i yanguyangu ayisangashenâ, mukandu wibuwa namu awikashâ muntu na mbidi musangêlo.” (Nki. 15:23, 30, EEM) Mpoolo badi mulongyeshe’shi kuyimba ngono ya Bufumu pamune nkulombene kwitukwasha bwa kupusha biya. (Kol. 3:16; Bik. 16:25) Bu byatumono efuku dya Yehowa “dibeseesela peepi,” kwinyingishena akukekala na muulo ukata.​—Eb. 10:25. w18.04 23¶16; 24 ¶18-19

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu