Mueshi wa 8
Mu dia Kabidi 1, Mueshi wa 8
Yaaya, ebafwile lusa.—Luk. 23:34.
Yesu badi pangi akwila basalayi bena Loma abadi bamukokole misumadi mu masa na ku ngwa. Yesu ta badi mutadile myanda ya kukutwa kululama ibabadi bamukitshine bwa kumukyengyesha, imufiitshishe munda sunga kulama ngo. (1 Mp. 2:23) Nka bu Yesu, abitungu tufwile bangi lusa. (Kol. 3:13) Bangi, mpa na bena kifuko netu, mbalombene kwitushikwa mwanda wa’shi tabapusha bi nkumiino yetu na bi nshalelo etu. Mbalombene kwitudimbiila myanda ya madimi, kwitukwatshisha bufu munkatshi mwa bantu, kulwisha mikanda yetu, sunga kwitukyengyesha ku mbidi. Pamutwe pa kwibalamina ngo, twi kuteka Yehowa bwa’shi ebakwashe bakumine bya binyibinyi. (Mat. 5:44, 45) Ingi nsaa, mbilombene kwitwelela bukopo bwa kwibafwila lusa bikishekishe su betukitshina myanda i bubi bukile. Su twatadila’shi nsungu na ngo bimene mishi mwishimba dyetu, atwikyengyesha atwe banabene. (Mis. 37:8) Nsaa y’atwata kitshibilo kya kufwila bangi lusa, atusangula bwa kupela kulama nsungu na ngo.—Ef. 4:31, 32. w21.04 8-9 ¶3-4
Mu dia Kasatu 2, Mueshi wa 8
A mmisûsa bungi kinyi . . . ibâbamwinyongoshanga.—Mis. 78:40, EEM.
We na muntu oodi mufule abadi batushe mu kakongie su? Bino bi nkubofusha kuishimba! Nangushena kenyongoshi kabaadi Yehowa mupushe nsaa ibaadi umune a ku ba mikeyilu mukatukie mu kifuko kiaye! (Yu. 6) Na nangushena bi baadi mutapikie kuishimba, pa kumona muilo wadi mufule wa bena Isaleele aumutombokiela misuusa na misuusa. (Mis. 78:41) Shinkamisha’shi Nshetu sha kifulo e muiyilu, atapikaa kuishimba nsaa i muntu oodi mufule apele kumufubila. Apushaa bi kenyongoshi koodi nako, etuulu pa mbalo yobe, akunyingisha, na akupa biodi nabio lukalo. Nsaa i muana mulume sunga mukashi abadi bafule alekie kufubila Yehowa, baledi abanangushenaa ngofu kiabadi balombene kukita, bua’shi bakuashe muan’aabo atungunukie na kufubila Yehowa. Ungi mukuetu mulume bambile’shi: “Naadi netopeka ami nabene. Ntshi naadi nalaala bufuku bua uno muanda.” Mukuetu mukashi, baadi mufumankane na uno muanda wi mumune, akula n’eshimba dimushiidikie’shi: “Nkinyi kiandi mukite ki bubi ami nyina muana? Naadi nepusha’shi ntshi naadi moobeshe kulongiesha muana ande mulume bua kufula Yehowa nya.” w21.09 26 ¶1-2, 4
Mu dia Kananka 3, Mueshi wa 8
[Abebamonanga’shi] mbantu bashii balongye mukanda na be bu bantu booso.—Bik. 4:13.
Bafubi ba Yehowa be bungi lelo uno, ta mbantu bende nkumo nya. Nyi bwakinyi, bantu be bungi abebamono bu bantu bashi balongye mukanda na be bu bantu boso. Abitungu bantu baukye bya binyibinyi pabitale myanda kampanda. Nyi kitshibilo kibadi nakyo Luka mufundji a Evanjile. Badi mukite mwaye moso, bwa “kulonga myanda yoso kalolo kubanga ku kibangilo kyayo.” Badi akumina’shi bantu ababadika mukanda waye, “bashinguule myanda” yabadi bapushe pabitale Yesu. (Luk. 1:1-4, EEM) Bena Yuda ba mu Beree babadi nka bu Luka. P’ababapushishe mukandu wibuwa pabitale Yesu bwa musango wa kumpala, babatadile Bifundwe bya kina Ebelu bwa kushinkamisha byabya bibabadi abebalungula. (Bik. 17:11) Mu mushindo umune, abitungu bantu batalule myanda. Abitungu bapwandjikishe byabya by’abebalongyesha kwi mwilo w’Efile Mukulu, na abyakula Bifundwe. Abitungu dingi, batalule kikite mwilo wa Yehowa mu ano mafuku etu. Su bekala bashinkamishe myanda kalolo, t’abatadila myanda ya bwakul’akule ya bantu bwa’shi ibabwikile ku meso. w21.05 3 ¶7-8
Mu dia Katano 4, Mueshi wa 8
Shitulaayi mashimba eenu bikata.—2 Kod. 6:13.
Kwi muntu mu kakongye odi mulombene kwitamina kobe bwa kukisha naye nsaa pamune su? Kwi kipungo kilombene bena Kidishitu netu kwikala na muloo su twebetamina bwa kukisha nabo nsaa pamune. Bikwelela bangi bukopo bwa kwikala munkatshi mwa bena bifuko nabo bashi ba Temwe ba Yehowa nsaa y’abakitshi misangelo ya bipwilo bya madimi. Bangi abepushaa bi bubi ngofu, apakumbana efuku dibadi difwe muntu abadi bafule. P’atukisha nsaa pamune na bakwetu balume na bakashi be mu luno lukalakashi, atulesha’shi ‘atwikalakasha’ bwabo. (Fid. 2:20) Kwi tubingilo twi bungi twi kufikisha mwina Kidishitu mu kwipusha bupenka. Anka, tatulubanga’shi Yehowa auku kalolo mwanda oso watudi nao. Etupeya kyoso kyatudi nakyo lukalo, ke bungi ku bukwashi bwa bakwetu bena Kidishitu. (Mat. 12:48-50) Ku lwetu lupese, atulesha’shi atusankila ino mpángo ya kifulo yate Yehowa, pa kukita mwetu moso bwa kukwatshishena kifuko kyetu kya mu kikudi. Sunga twepusha naminyi, ta twi bupenka mwanda Yehowa enka netu! w21.06 13 ¶18-20
Mu dia Mpooso 5, Mueshi wa 8
Ikalaayi na nshaleelo mulongame munkatshi’a bashii bakumiine, bwa’shi pa winyi mwanda wabenudimbiila’shi nwi bankishishy’a bubi, beekale bapete etaata dya bikitshiino byeenu bii buuwa, bamone bya kutumbisha Efile Mukulu.—1 Mp. 2:12.
Yesu badi mulame mweneno e buwa, na mutungunukye na kulungula mukandu wibuwa sunga bibadi bangi bantu abapele kwiutemesha. Bwakinyi? Badi auku’shi bantu be bungi be na lukalo na kuuka bya binyibinyi, na badi akitshi mwaye moso bwa’shi ebakwashe bakumine mukandu wa Bufumu. Badi auku dingi’shi bangi be kupela, kadi kunyima beukumina. Tutaluleyi kibadi kikitshikye mu kifuko kyabo. Munda mwa bipwa bisatu na kipindji bya mudimo waye wa bulungudi pano pa nsenga, ta kubadi mukwabo su ngumune badi mwikale bu mulongi aye. (Yo. 7:5) Anka kunyima kwa lusangukilo lwaye, abafikile bena Kidishitu. (Bik. 1:14) T’atuku’shi nanyi mulombene kukumina bya binyibinyi bya mu Bible by’atulongyesha. Bangi abibataa mafuku e bungi bwa kukumina mukandu wetu. Mpa na baba abapele kwitutemesha, bekumona mwikelo wetu wi buwa, mweneno etu e buwa, na be kubanga “kutumbisha Efile Mukulu.” w21.05 18 ¶17-18
Mu dia Lubingo 6, Mueshi wa 8
Na peeni panwende, nulambukishe’shi: Bufumu bwa mwiulu bubefubwila peepi.—Mat. 10:7, Kilombeeno kipya 2014.
Pabadi Yesu pa nsenga, badi mupe batumibua baye mudimo wi na bipindji bibidi. Badi mwibalungule bua kulungula mukandu wi buwa wa Bufumu, na kuibalesha bia kubikita. (Luk. 8:1) Bu kileshesho, badi mulungule balongi baye kiabadia kukita nsaa yabakumina mukandu wabo kui bantu sunga nsaa y’abeupele. (Luk. 9:2-5) Badi dingi mutemukie bukata bua mudimo wa bulungudi pabalunguile batumibua baye’shi, abakatusha “bukamonyi kwi maumbo ooso.” (Mat. 24:14, Kilombeeno kipya 2014; Bik. 1:8) Badi dingi, mulungule batumibua baye buabadia kulongiesha bantu be bia kuikala bu balongi baye, bua kukokiela bioso bibadi Yesu muakule. Yesu badi muleshe’shi uno mudimo atungunuka mpa na ano mafuku etu, mpa na “ku nfudîlo ya nsenga.” (Mat. 28:18-20) Na mu kimonua kibadi muleshe Yowano, Yesu badi muleshe patoka’shi akumina balongi baye boso bakuashe bangi buabadia kulonga pabitale Yehowa.—Kibaf. 22:17. w21.07 2-3 ¶3-4
Mu Dimune 7, Mueshi wa 8
Tatukimbanga ntumbo ya bisumanga [kuipikena], mu kwikolomoshenanga bantu na benabo [na] mu kwikwatena kyuutu bantu kwi benabo.—Nga. 5:26, Esambi Dipya 2015.
Bantu be bungi lelo uno mu nsenga, bakuete abatakulua na kikudi kia kuipikena, na sunga bikitshino biabo biatapa bangi bantu, abo t’abibakalakasha. Nsunga mulombene kukumina’shi apete ba kidiya be bungi, biabia bikitshino biaye mbilombene kuikala na bukitshishi bui bubi kui bangi. Muntu asukaa lubilo mmulombene kusakula ungi nka bua’shi aye awine. Mulongi akiebe nka kutuka pa mbalo ya kumpala mulombene kuiba mu mateta. Atue bena Kidishitu atuuku’shi ino ‘mifubo ya ku mbidi.’ (Nga. 5:19-21) Biabia bangi bafubi ba Yehowa mbalombene kuikala na kikudi kia kuipikena kushi’bo kuuka? Luno lukonko lui na muulo, muanda kikudi kia kuipikena nkilombene kuluisha buumune mukantshi mua bakuetu balume na bakashi. Atukitshi kalolo nsaa yatutaluula bileshesho bia bafubi ba Yehowa balume na bakashi basha lulamato ba kala bashibadi na kikudi kia kuipikena. w21.07 14 ¶1-2
Mu dia Kabidi 8, Mueshi wa 8
Yawa atentekyeshâ balanda ê na mulô, apakamufikila malwa Yehowa akamupâsha.—Mis. 41:1, EEM.
Nsaa yatudi na kifulo ki na lulamato, atuikitshisha bua kukuasha boso benyongole na batshobolokie. Lelo uno bakuetu balume na bakashi ba’sha kalolo, bakuete kukumiina kushala na bakuetu be mu kakongie benyongole na batshobolokie. Bu biabadi bafule bakuabo balume na bakashi, abakumina kukita kioso akitungu bua’shi bebakuashe. (Nki. 12:25; 24:10) Mpoolo mutumibua etunyingisha na bino bishima p’aye kuakula’shi: “Sambayi baba benyongole ku mashimba, kuashayi babofule, ikalayi na luishinko kui bantu boso.” (1 Tes. 5:14, Kilombeeno Kipya 2014) Muanda wi na muulo ukata watudi balombene kukita bua kukuasha bakuetu balume na bakashi batshobolokie, nkuibatemeesha na kui bashinkamisha’shi tui bebafule. Yehowa e na muloo bua biokuete kuikitshisha bua kukuasha bafubi baaye bena muulo. Nkindji 19:17 amba’shi: “Akuasha mulanda eyapusha Yehowa, aye ngi amufutu.” w21.11 10 ¶11-12
Mu dia Kasatu 9, Mueshi wa 8
Tompai Yehowa nwimwene byadi buwa, yawa asûkila kwadi ena mulô.—Mis. 34:9, EEM.
Nkinyi kiatudi balombene kukita binobino bua kuilumbula bua mafuku aafiki? Abitungu dingi kusanka na biatudi nabio, na kupeta dingi muloo wibungi mu kipuano kietu na Yehowa. Nsaa yatunyisha kuuka Efile Mukulu eetu ngofu, atunyisha kushinkamisha’shi e na ngobesha ya kuitukaluila nsaa ayiketutuku Goge a kwiumbo dyaa Magoge ngoshi. Mayi atupete mu kifundue kietu kia lelo aapatuula buakinyi Davide baadi muukie’shi mulombene kukulupila nka penda mu bukuashi bua Yehowa. Davide baadi mukulupile nka mui Yehowa na Efile Mukulu namu tamumukuatshishe buufu. Pabaadi bu nsongualume, Davide baadi mulue ngoshi na Golyate musalayi baadi muukie ngoshi kalolo a bena Filistine ababadi abatshinyi, na aye nkumulungula’shi: “Leelo uno Yehowa akutuulu mu maasa ande.” (1 Sam. 17:46) Kunyima Davide baadi ku mudimo kua Saule, misuusa ibungi Saule baadi akimbi bia ku muipaa, anka “Yehowa baadi” na Davide. (1 Sam. 18:12) Bu bibaadi Davide mumone bi bukuashi bua Yehowa mu mafuku akile, baadi muukie’shi mulombene kukulupila nka mmuadi bua yaaya nkalakashi ibaadi nayo. w22.01 6 ¶14-15
Mu dia Kananka 10, Mueshi wa 8
Baana booso b’Efile Mukulu babeelele musaase wa kusepeela.—Yob. 38:7.
Mu bioso bi’akitaa, Yehowa ataa nsaa yoso ayitungu bua kukumbasha mudimo waye. Ebikitaa bua ntumbo y’eshina diaye na bua buwa bua bangi. Bu kileshesho, tala mushindo ubadi Yehowa mulumbuluile bantu nsenga kapela kapela. P’alesha mushindo ubabidi, Bible alesha’shi ‘beyipimine,’ ashimika “bitako byaayo,” na “baatudile ebwe dyaayo dya mwitungi.” (Yob. 38:5, 6) Badi mpa na muate nsaa ya kutalula mudimo waye. (Kib. 1:10, 12) We kunangushena mushindo ubadi ba mikeyilu bapushe p’ababadi abamono kintu kioso kipia kibadi Yehowa apanga? Abadi na muloo biabia! Pa muanda wa bibabadi abamono, ababangile kuela “musaase wa kusepeela.” Bino abitulongiesha kinyi? Bibadi biate bipua binunu bua’shi midimo ya Yehowa ikumbane, na nsaa ibayipuile, batadile kantu koso kabapangile aye nkuamba’shi, bi “buuwa bukabe.”—Kib. 1:31. w21.08 9 ¶6-7
Mu dia Katano 11, Mueshi wa 8
Bibuwa, mpika e buwa a kishima!—Mat. 25:23.
Mu luno lukindi, abakuila muntu badi akiebe kuenda mu luendo. Kumpala kuadia kuenda bayitamine ba mpika baye na aye nkupa oso a kuabadi ntalanta ya kusunga nayo. Bebapeele muyile ngobesha yabo, mpika a kumpala bamupeele ntalanta itano, a kabidi bamupeele ntalanta ibidi, na a kasatu amupa talanta umune. Ba mpika babidi ba kumpala babafubile ngofu, abo nkupa mukata aabo makuta e bungi. Anka uno a kasatu, tabadi mukite kintu su nkimune na makuta ababamupeele nya, na ta badi muate mudimo wa mfumu’aye na muulo. Mpika a kumpala na mpika a kabidi mbaate mudimo wabo ubaabadi bebape na muulo, na bepaana ngofu bua kufubila mfumu aabo. Bu kipeta, babaadi bafuimishe ino ntalanta misuusa ibidi. Babaadi bafutshibue pa muanda wa kisumi kiabo na mayele aabo a kufuba. Mfumu aabo tabaadi penda na muloo nya, baadi muibakulupile na kuibapa angi mashito e bungi! w21.08 21 ¶7; 22 ¶9-10
Mu dia Mpooso 12, Mueshi wa 8
Mu kapindji keepi . . . natshinkisha eyilu na nsenga.—Ang. 2:6.
Yehowa kuete kulesha luishinko lukata mu ano mafuku a ku nfudiilo. T’akumina muntu su ngumune ekala mubutudibue. (2 Mp. 3:9) Mmupe bantu boso mushindo wabadia kuilanga. Anka luishinko luaye lui na nfudiilo. Baaba boso ababepuula kipungo kiki Yehowa muibalekiele, abakabutudibua nka bu bibaabadi babutule Faraone mu mafuku a Moyise. Yehowa baadi mulungule Faraone’shi: “Su naadi mupele kukaka eyaasa dyande, naady’a kwikala mukumweshe malwa na mikumbo, obe na mwilo wobe, dingi boody’a kushimina mu nsenga. Anka kyandi mukulamine mbwa kukuleesha bukome bwande, bwa’shi bawukishe eshina dyande mu nsenga yooso.” (Efi. 9:15, 16) Miilo yoso ayikashinkamisha’shi nka penda Yehowa ngi Efile Mukulu umune a binyibinyi. (Ez. 38:23) Kuilekena na kutshinkisha kuabadi baleshe mu kifundue kietu kia lelo, kuno kutshinkisha, akulesha kubutula kua losoo kua baaba boso be bu Faraone, abapele matalua a Yehowa a kumunana. w21.09 18-19 ¶17-18
Mu dia Lubingo 13, Mueshi wa 8
Sepeelaayi na bee mu muloo, dilaayi naa abadidi.—Lom. 12:15.
Opushaa kenyongoshi muishimba muanda muntu oodi mufule batushibua mu kakongie su? Na we kukita kinyi su abimueka’shi bangi mu kakongye abaakula mianda ayikuinyongosha? Anka uuka’shi nta muntu oso mulombene kuakula nka mianda i buwa nya. (Shak. 3:2) Boso buetu tui bantu bashi bapuidikie, su bangi baakula sunga kukita mianda, ilombene kuitutapa kuishimba. Tentekiesha elango dia Mpoolo mutumibua adiamba’shi: ‘Tungunukayi na kwitwalena bushito na kwifwileena lusa muntu na mukwabo.’ (Kol. 3:13, Kilombeeno Kipya 2014) Tutungunukieyi na kukuatshishena bena kifuko baasha lulamato. Bikishekishe mu kino kipungo, be na lukalo na kifulo kiobe na kuibanyingisha koobe. (Eb. 10:24, 25) Ingi nsaa, bena kifuko be na bakuabo babadi batushe mukakongye, abepushaa n’abo namu’nyi nka bu babingibue mu kakongye. Tanukitanga bia’shi bepusha mu uno mushindo! Bansongua be na baledi bakatukie mu bia binyibinyi, be na lukalo lua kuibakaanyishanga na kuibanyingisha. w21.09 29 ¶13-14; 30 ¶16
Mu Dimune 14, Mueshi wa 8
Sha-kinangu ateemeshe, bwa kufiimisha kuuka kwaye.—Nki. 1:5.
Nsaa ayakula nsongua na muntu mununu, abibanyingisha boso. (Lom. 1:12) Anue bansongua, anukanyiisha kutamisha lutumbu luenu bua mushindo awupasukilaa Yehowa bafubi baye baasha lulamato. Eekala na muloo wa kuinulondela mushindo wadi mupete miabi kui Yehowa. Apende muntu na kukula, buwa bua mbidi abuluilaa. Anka boso be na lulamato kui Yehowa, abanyiishaa kumulongamina ku kipua kioso akikidi’kia. (1 Tes. 1:2, 3) Buakinyi bino mbia binyibinyi? Muanda apakidi bipua, abatadiilaa bua’shi kikudi kia Yehowa kibakuashe bua kudima ngikashi i buwa. P’atunyisha kuiwuka muulo wa bakuetu balume na bakashi babapu kununupa, atuibanemeka n’atulongiela bibungi kuabadi, n’atunyisha kuibamona bu mabue a muulo ukata! Kakongye t’akanyingaa nka penda nsaa i bansongua abanemeka bantu banunu nya, anka akanyingaa nsaa i bantu banunu abaata namu bansongua na muulo. w21.09 7 ¶15-18
Mu dia Kabidi 15, Mueshi wa 8
Tanutshibanga kiimu byanusha kwikala batshibibwe kiimu mwanda bi kiimu kya nukatshibi, anukatshibibwa kyanka.—Mat. 7:1, 2, Kilombeeno Kipya 2014.
Abitungu tudimukie bua kupela kukita mianda i bubi, na kuikitshisha bua kuikala na “lusa lungi,” bu Efile Mukulu eetu. (Ef. 2:4) Kuikala na lusa nta mpenda bia tupusha muishimba nya. Anka bantu basha lusa, “abakita mianda i buwa” bua kukuasha bangi. Atue boso abitungu tuikale atutala kalolo ku nkalo ya kifuku kietu, kakongie ketu, na mu kifuko kia bakuetu ki mu nsenga ishima. Mu binyibinyi tuina mishindo i bungi ya kulesha bangi lusa! Kui muntu ena lukalo lua kunyingishibua su? Tui kumupa bukuashi bua bintu bia ku mbidi? Pangi bu bidibua sunga kumukitshina kingi kintu, akimukuasha bua kupua lukalo luaye? Kui mukuetu muina Kidishitu abadi balushe mu kakongie, e na lukalo na bakuuku be buwa balombene ku munyingisha su? Tui balombene kulungula bangi mukandu wi buwa awibanyingisha su? (Yob. 29:12, 13; Lom. 10:14, 15; Shak. 1:27) Su tubabekiela bantu bena ino nkalo, atukapete mushindo wa kulesha lusa, kui boso betuifunyishe. Nsaa yatulesha bangi lusa abisankisha nshetu e muiyilu, aye muikale Efile Mukulu “mupeta mu lusa”! w21.10 13 ¶20-22
Mu dia Kasatu 16, Mueshi wa 8
Yehowa nyi mulami ande. Ntshi na kyankutwa.—Mis. 23:1.
Mu Misambo 23, Davide mmuleshe mianda i na muulo ukata yatudi balombene kuiuka, bu miabi ya mu kikudi ibaadi imukuashe buadia kuikasha Yehowa bu mmulami aaye. Yehowa baadi Amukunkusha mu “tushinda twibuwa,” na dingi Yehowa baadi mu mukuatshisheene na lulamato looso mu kipungo kibubi. Davide baadi muukie’shi su muwa waye wi mu “kimwa kibuwa” kia Yehowa takui muanda aumukalakasha nya. Ingi nsaa baadi mulombene kutshoboloka bu muntu atambukila “mwibanda mwi mufito wi bwidi.” Na muakapete beshikuanyi baaye. Anka bu bibaadi Yehowa bu mmulami aaye, Davide tabaadi mulombene ‘kutshina kintu.’ Davide “tamukutue kintu mu mushindo kinyi?” Mu mianda ya mu kikudi baadi na kintu kioso kibaadi nakio lukalo. Muloo waaye taubadi autukila ku bintu bia ku mbidi nya. Davide baadi asanka na biabia bibaabadi abamupa kui Yehowa. Kintu kibaadi na muulo ukata kuadi nkuedibua miabi na kupeta bulami abutukila kui Efile Mukulu aaye. Kukiila ku mayi a Davide tui balombene kumona muulo wina mueneno e na nkatshinkatshi. w22.01 3-4 ¶5-7
Mu dia Kananka 17, Mueshi wa 8
Muntu ooso akapete bweedi bwaye mupuunda mufubo waye’ye nabene.—1 Kod. 3:8, Kilombeeno Kipya 2014.
Ba Temue ba Yehowa ba kala babadi abalungula mukandu wi buwa kui bantu babadi abapele kui batemesha. Bu kileshesho, Nowa badi “mulungudi a kululama,” munda mua bipua makumi ananka sunga makumi atano. (2 Mp. 2:5, Kilombeeno Kipya 2014) Kushi mpaka, badi mukulupile’shi bangi abakumina ku mukandu waye, anka Yehowa tabadi muakule’shi bino abikitshika nya. Anka Efile Mukulu pabalunguile Nowa bua kuibaka buato bambile’shi: “Twela mu bwato obe na baana boobe, mukashi oobe na bakashi ba baana boobe.” (Kib. 6:18) Nsaa ibadi Yehowa mulungule Nowa bukata bua buato buadia kupua, Nowa tabadi mushinkamishe’shi bantu be bungi abamutemesha muanda mu buato tamubadi mbalo ikata. (Kib. 6:15) Takubadi muntu su ngumune a mu kiakia kipungo kia bantu batomboshi badi mukumine ku mukandu wa Nowa nya. (Kib. 7:7) Yehowa bamuene Nowa bu muntu shi mulungule mukandu wi buwa kalolo su? Nya nta mukite biabia nya! Ku meso kua Yehowa Nowa badi mobeshe kulungula mukandu wi buwa, muanda badi na lulamato na badi mukite nka kioso bibabamulunguile kui Yehowa.—Kib. 6:22. w21.10 26 ¶10-11
Mu dia Katano 18, Mueshi wa 8
Panakatukile kuno naadi na byoso, anka Yehowa bangalusha minueminue.—Lut. 1:21.
Nangushena bibapushishe Luuta pabaadi atemeesha Naomi atusha bino bishima! Luuta bakitshine muaye moso bua kukuasha Naomi. Luuta baadi adidi naye, amunyingisha na kutemba naye pamune munda a mafuku ebungi. Sunga mbiabia, Naomi bakuile’shi: “Yehowa bangalusha minueminue.” Naomi pabakuile bino bishima tabadi mutundule bioso bibabadi abamukuasha kui Luuta na bibaadi naye nsaa yoso. Pangi bino bibaadi bilombene kufitshisha Luuta munda, anka baadi mulamate nka Naomi. (Lut. 1:3-18) Lelo uno, mukuetu mukashi muinyongole ekuituakula pangi bishima abitutapa kuishimba kushii kutala bioso biatuikitshisha bua ku mukuasha. Biabia tatui balombene kuata uno muanda bu wetu wa pa bupenka nya. Tuilamatshisheneyi nka na mukuetu mukashi e mu lukalo, tutekie Yehowa etukuashe bua’shi tupete mushindo wa kumunyingisha. (Nki. 17:17) Mukuetu mukashi e kuikala mu lukalo na bukuashi, mpangi mulombene kupela buanka patumupa bua musuusa wa kumpala. Anka, kifulo ki na lulamato akitutakula bua’shi tuikitshishe bua kumukuasha.—Nga. 6:2. w21.11 11 ¶17-19
Mu dia Mpooso 19, Mueshi wa 8
Yikalayi mu mwikeelo wenu oso selele.—1 Mp. 1:15, Kilombeeno Kipya 2014.
Mu Bible, kishima “eeselele” na “buiselele” akilesha kintu sunga muntu e na muikielo wi selele na lulanguilo luiselele sunga abashabatopeka. Kino kishima nkilombene kulesha dingi kintu sunga muntu abadi batule pa buaye bua kufubila Efile Mukulu. Mu ungi ngakuilo, biabia su tuibekale selele na muikelo wetu awikala selele, na atulanguila Yehowa mu mushindo wadi mukumine na atuikala naye mu kipuano ki buwa. Abitukanyisha ngofu muanda sunga biatushi bapuidikie Yehowa eselele, kadi akumina kuikala netu mu kipuano bu kuuku etu. Biabia tuina lutumbu lukata bua uno muabi ukata watudi nao, bu abitulongiesha Bible pabitale buiselele bua Yehowa. Yehowa eselele mu mishindo yoso. Atuuku bino muanda ba serafime kuamba’shi ba mikeyilu abashalaa kulupuna nsulu luaye. Abakuile’shi: ‘Eeselele, eeselele, eeselele Yehowa sha biluilo.’ (Yesh. 6:3) Biabia bua’shi bekale mu kipuano ki buwa n’Efile Mukulu abo eselele, abitungu ba mikeyilu bekale beselele—na dingi abo benyi beselele. w21.12 3 ¶4-5
Mu dia Lubingo 20, Mueshi wa 8
Dimukangayi bua kutambuka kalolo kushi bu bantu bashina binangu, anka bu bantu bena binangu nufubishe nsaa yenu mu mushindo wibuwa.—Ef. 5:15, 16, NWT.
Ba nsongua abeyipusha biakufubisha muwa wabo mu mushindo wibuwa. Ku lungi lupese balongieshi, bena kifuko bashi ba Temue ba Yehowa be kuibanyigisha buabadia kutuela ku université na binangu bia’shi bamone bia kupeta mudimo wibuwa ulombene kuibapa makuta ebungi. Kino kinangu kia nkakita kilongielo bikata kilombene kuata nsaa ibungi ya mu nshalelo abo. Ku lungi lupese namu, baledi na bangi bakuuku ba mu kakongie mbalombene kunyingisha ba nsongua buabadia kutula muwa wabo oso mu kufubila Yehowa. Nkinyi kilombene kukuasha ba nsongua bafule Yehowa buabadia kuata bitshibilo bibuwa? Kilombene kui bakuasha, nsaa yababadika Beena-Efeso 5:15-17 na kunangushena pa anka. Kunyima kua kubadika ino verse nsongua mulombene kuiyipusha aye nabene luno lukonko: ‘Kikiebe kieshimba kia Yehowa nkinyi? Nkitshibilo kinyi kilombene kumusangasha? Nkitshibilo kinyi kiandi mulombene kuata bua kufubisha nsaa yande mu mushindo wibuwa?’ Abitungu tutentekieshe’shi mafuku ano ebubi na’shi ndumbuluilo abakuete kukunkusha kui Satana afudila binobino. w22.01 27 ¶5
Mu Dimune 21, Mueshi wa 8
Bakwabo [balume] tababakumiinanga mwadi nya.—Yo. 7:5, Kilombeeno Kipya 2014.
Shake bafikile mulongi a Yesu sha lulamato nsaa kinyi? Kunyima kua Yesu kusanguka ku lufu, “bamuekiele Shake, akupu kui batumibua boso.” (1 Kod. 15:7, Esambi Dipya 2015) Kunyima kua kufumankana na Yesu, Shake bafikile mulongi aye. Nsaa ibadi batumibua mu kadimbo ka kuiilu mu Yelusalema abatengiela kikudi kibabadi bebalee, Shake badi muanka. (Bik. 1:13, 14) Na dingi, Shake badi mupete muloo wa kufuba bu muina kasaka ka bakunkushi bakulu ka mu siekele a kumpala. (Bik. 15:6, 13-22; Nga. 2:9) Kumpala kua kipua kia 62 bino bipungo bietu (B.B.), Shake badi muyokielue buadia kufundila bena Kidishitu bedibue muimu mukanda. Wawa mukanda uki nka na muulo kuatudi lelo uno, sunga tuekala na lukulupilo lua kuenda muiyilu, sunga lua kushaala pa nsenga. (Shak. 1:1) Muyile mungi muina Yunda auku mianda ya kala abetanyina bu Flavius Josèphe, a mu siekele a kumpala bafundile’shi, Shake babadi bamuipe ku matalua a ungi tshite-muakuidi mukata a mu Yunda ababadi abetayina bu Anne le Jeune. Shake bashele nka na lulamato kui Yehowa mpa na pabadi mufudishe luendo waye wa pa nsenga. w22.01 8 ¶3; 9 ¶5
Mu dia Kabidi 22, Mueshi wa 8
Efile Mukulu ande, Efile Mukulu ande, bwakinyi bosumbusheena?—Mat. 27:46.
Dilongyesha dya kumpala dy’atupete mu kifundwe kietu ky’efuku kia lelo ndya’shi, t’abitungu tutengyele’shi Yehowa etukalwile ku nkalakashi yoso y’atupete ayitompo lukumino lwetu. Nka bu bibadi bitompibwe Yesu mpa na ku nfudilo, n’atwe namu abitungu twikale belumbule bwa kushala na lukumino mpa na ku nfudilo sunga byatunga’shi tufwe. (Mat. 16:24, 25) Anka, tushinkamishe’shi, Efile Mukulu t’atadila’shi tupete bitompwanga bikile bukome bwetu. (1 Kod. 10:13) Dingi dilongyesha ndya’shi, nka bu Yesu twi kukyenga sunga kwatushi bakite mwanda wi bubi. (1 Mp. 2:19, 20) Bano bantu betushikwe bakwete abebikitshi, kushi mwanda wa’shi twibakite kintu ki bubi, kadi mwanda wa’shi ta twi ba pano pa nsenga na’shi twibatwale bya binyibinyi. (Yo. 17:14; 1 Mp. 4:15, 16) Yesu baukile bwakinyi Yehowa bamutadila’shi akyengye. Mu kwilekena na Yesu, bena Kidishitu be mu nkalakashi, bakwete kwiyipusha ingi nsaa bwakinyi Yehowa kwete kutadila’shi ingi myanda ikitshikye. (Aba. 1:3) Efile etu sha lusa na lwishinko, auku’shi bano bakwetu ta bakutwe lukumino, anka be na lukalo lwa kunyingishibwa kwaye.—2 Kod. 1:3, 4. w21.04 11 ¶9-10
Mu dia Kasatu 23, Mueshi wa 8
Nteko yande ikale bu musengo wa kabanda ulumbuulwe kumpala koobe.—Mis. 141:2.
Yehowa akumiinaa lulanguilo luetu su nduipushene na kikiebe kieshimba diaye, na dingi su abamulanguila na kifulo na kanemo. Atuuku’shi mulombene kulanguilua, na atukumina’shi kia buuntu kietu kia lulanguilo kikale ki buwa. Atulanguila Yehowa nsaa yatumutekie. Bible apuandikisha nteko yetu na musengo wa kabanda wabadi balumbule kalolo, ubabadi abalambula mu tabernakle na kunyima abeulambula mu ntempelo. Uno musengo wa kabanda ubadi aasangasha Efile Mukulu. Mu mushindo umune, nteko yetu ayitukila kuishimba “ayimusankisha” su tubafubisha bishima bipelepele. (Nki. 15:8; Miy. 33:10) Bikuete kukuma eshimba dia Yehowa nsaa yatumulesha bi kifulo kietu na lutumbu luetu kuadi. Akumiina’shi tumulungule mianda yetu yoso, lukulupilo luetu, mpa na nkalo yetu. Kumpala kuatudia kuela nteko yetu kui Yehowa, buakinyi takui balombene kushala tuanangushena kalolo pabitale mianda yatukamulungula? Nsaa yokitshi biabia opete mushindo wa kulambula “musengo wa kabanda” wi mapembue e buwa kui Nshobe a muiyilu. w22.03 20 ¶2; 21 ¶7
Mu dia Kananka 24, Mueshi wa 8
Anwe bakwete kukiengieshibwa neetu pamune anupete kikiisho apakamweneka Mfumu Yesu mwiyilu na ba mwikeeyilu ba bukome bwaye.—2 Tes. 1:7, NWT.
Ku Armagedone ta natue abakaata kitshibilo kia muntu abakafuila lusa, sunga abash’abafuila lusa kui Yehowa nya. (Mat. 25:34, 41, 46) Atukakulupila mu bitshibilo bia Yehowa, su atukalekie kumufubila muanda wa’shi t’atusangeela bitshibilo bibaata? Eyendo’shi, abitungu tunyingishe lukulupilo luetu mui Yehowa kubanga binobino, bua’shi tukamukulupile n’eshimba dietu dioso mu mafuku aafiki. Tubande kunangushena, mushindo w’atukapusha mu nsenga ipia y’Efile Mukulu. T’akukekala’nyi lulanguilo lua madimi su ndumune, sunga mianda ya busunga na ndubuluilo a bena politike ayikiengiesha bantu, na kuibafuishiisha mpombo, taikekala nyi kuanka. Mu nshalelo eetu, t’atukekala na mikumbo, bununu, sunga kufuisha kua muntu atudi bafule. Satana na ba demo, t’abakekadika na bukitshishi kui bantu munda a bipua kinunu. Mianda i bubi i kuanka pa muanda w’etombo diabo, ayikashimina. (Kibaf. 20:2, 3) Atukekala dingi na lutumbu lukata, p’atue kukulupila mu mushindo aukitaa Yehowa mianda! w22.02 6-7 ¶16-17
Mu dia Katano 25, Mueshi wa 8
Baasha muloo anka abafwisha kufukama.—Mat. 5:9, Kilombeeno Kipya 2014.
Yesu baadi muate mpango ya kufuisha butaale na kunyingisha bangi buabadia kuleka kuikakena. Baadi muibalongieshe’shi abitungu bekadikie mu butaale na bakuabo su abakiebe’shi Yehowa akumiine lulanguilo luabo. (Mat. 5:23, 24) Na baadi mukuashe batumibua misango i bungi bua’shi balekie kuikakena kua kudila kuiwuka mukata munkatshi muabo. (Luk. 9:46-48; 22:24-27) Bua kuikadika muntu afuishaa butaale, abitungu tukite mianda i bungi kushi penda kukatusha mianda ayifuishaa kuikakena. Abitungu tuate mpango ya kukita butaale, na kunyingisha bakuetu balume na bakashi buabadia kupudisha kuikutuena kuabo. (Fid. 4:2, 3; Shak. 3:17, 18) Tui kuiyipusha’shi: ‘Nkinyi kiankumiina kuisumina mu kudila kua kutuesha butaale na bangi? Nsaa ayintapa mukuetu mulume sunga mukuetu mukashi kuishimba namulaminaa nsungu su? Natengielaa’shi ungi muntu aate mpango ya kufika mu kualusha nami butaale, su nakitaa etabula dia kumpala sunga yawa muntu amueneka’shi nnaye munduishiishe? w22.03 10 ¶10-11
Mu dia Mpooso 26, Mueshi wa 8
Muloo wa kupaana ngukile wa kupeebwa.—Bik. 20:35, Kilombeeno Kipya 2014.
Takudi mafuku e bungi apue kukila, Bible baakuile’shi, muilo w’Efile Mukulu ‘aukepâna ao unabene’ bua kufubila Yehowa mu kulonda buludiki bua Yesu. (Mis. 110:3) Buno butemuki, bukuete kulombana kalolo kakile lelo uno. Ku kipua kioso, bafubi ba Yehowa be na kisumi, bakuete kukishanga midiyo ya nsaa mu mudimo wa kulungula mukandu wibuwa. T’abapetaa efuto mu kukita kua uno mudimo nya. Abewukitaa penda mu kuipaana kuabo’bo banabene. Abataa’nyi nsaa ya kukuatshishena bena Kidishitu nabo, ku mianda ya ku mbidi, ya mu binangu na ya mu kikudi. Bakulu na bafubi ba midimo, abakisheyaa nsaa ibungi mu kulumbuula kua bisangilo na mu kulama kua bena Kidishitu nabo. Nkinyi akitakulaa muilo wa Yehowa, bua kukita uno mudimo ooso? Nyi nkifulo—kifulo bua Yehowa na kifulo bua bantu nabo. (Mat. 22:37-39) Yesu mmulekie kileshesho ki buwa kia kutuula nkalo ya bangi, kumpala kua yaye. Tuikitsheyi muetu mooso buatudia kulonda matabula aaye. (Lom. 15:1-3) Booso abamuambula, abakapete miabi. w22.02 20 ¶1-2
Mu dia Lubingo 27, Mueshi wa 8
Tokumanga kulama efuto dya mwina-mufubo nyaa na paabutooko.—Lv. 19:13.
Mu mafuku a bena Isaleele bantu be bungi babadi abadiila mu kudima, biabia babadi abafutu muntu nka diadia efuku ku nfudilo kua mudimo waye. Kulama efuto dia muina mudimo kubadi kulombene kumukutshishua kupeta makuta akudisha kifuko kiaye diadia efuku. Yehowa bapatuluile’shi: “Ena lukalo lukata lwefuto dyaye na muwa waye oso ngukulupile nka kuifuto dyaye.” (Miy. 24:14, 15; Mat. 20:8, NWT) Lelo uno bena mudimo be bungi abebafuta mususa umune sunga ibadi ku mueshi, kadi kushi ku’efuku. Anka biabia eyi dia kulonda di mu Beena-Levi 19:13 dikinka na muulo. Bangi bakata ba midimo bakuete kufubisha bantu midimo ibungi, kadi abebapa makuta apela. Abauku’shi bena mudimo babo ta bena kingi kia kukita sunga bebafuta makuta apela bua wawa mudimo wabakitshi. Mu kuakula kua kalolo bano bakata ba mudimo ‘bakuete kulama efuto dia bena mudimo.’ Abitungu muina Kidishitu ena bena mudimo ebakitshine mianda na kululama. w21.12 10 ¶9-10
Mu Dimune 28, Mueshi wa 8
Naapusha nyoota.—Yo. 19:28.
Kunyima kwaye kukyenga ngofu Yesu badi mupushe nyota i bungi. Badi na lukalo lwa bukwashi bwa kupwa nyoota ibadi nayo. Yesu ta badi mupushe bufu bwa kwakula by’epusha, n’atwe namu abitungu tukite nka byabya. Be bungi ba kwatudi, t’abakuminaa kuteka bangi bukwashi. Anka, nsaa yatudi na lukalo lwa bukwashi, tatwikokanga kwibuteka bangi. Bu kileshesho, Su twekala bapwe kununupa sunga’shi twina maladi, twi balombene kuteka ba kuuku betu bwabadya kwitushindjikila mu kisalwe sunga kwi doktere. Su twi babofule kwishimba, twi kuteka mukulu sunga ungi mwina Kidishitu munyingye mu kikudi, mulombene kwitutemesha na kwitunyingisha ‘n’eyi dya kalolo.’ (Nki. 12:25) Tutentekyeshe’shi, bakwetu balume na bakashi mbetufule na abakumina kwitukwasha mu kipungo kya “mpombo.” (Nki. 17:17) Anka ta mbalombene kuuka by’atwipusha na by’atupwandjikisha. Mbalombene kwibiuka nka su tubebalungula. w21.04 11-12 ¶11-12
Mu dia Kabidi 29, Mueshi wa 8
Su obofula mwifuku dya mpombo, byabya bukome bwobe abwikala bupeela.—Nki. 24:10.
Abikalaa lukalakashi lukata kui be bungi ba kuatudi, nsaa ayishintuluka nshalelo eetu. Bangi babaadi abafubu mu mudimo wa nsaa yoso munda mua mafuku e bungi, mbapete kushintuluka bebapa midimo ipia. Bangi mbalekie kufuba mudimo w’abekalanga bafule ngofu, muanda wa kukula kuabo. Eyendo, tui kuinyongola nsaa y’atupete kuno kushintuluka. Bi kuitubofuila bua kuiwubidishena na kushintuluka kua mianda, nsaa y’atuikadika na mueneno a mianda bu a Yehowa. Kuete etukitshiina mianda ikata lelo uno, na tui na kineemo ki pabuakio kia kuikadika bu bena mufubo naye. (1 Kod. 3:9) Kifulo kia Yehowa kiadi netu ta kianashintulukie. Biabia, su kushintuluka akukitshika mu ndumbuluilo kuakukuma pa bupenka, tuekadikanga w’ekalakasha mu binangu na kuiyipusha’shi buakinyi bino bibakitshika. Pa mutue pa kuikalakasha pabitale “mafuku ôbe a kala,” we kuteka Yehowa bua’shi akukuashe bua kumona buwa bua kushintuluka. (Mul. 7:10, EEM) Ikala na mueneno e buwa. Bino, abiketukuasha bua kulama muloo wetu na lulamato luetu sunga nshalelo eetu ashintuluka. w22.03 17 ¶11-12
Mu dia Kasatu 30, Mueshi wa 8
Yehowa, Yehowa, Efile Mukulu . . . aleshaa kifulo ki na lulamato kwi ba kukipungilo kya binunu.—Efi. 34:6, 7, EEM.
Mbantu kinyi babalesha kifulo ki na lulamato kui Yehowa? Bible atemuna bintu bibungi biatudi balombene kufula, bu “kudima,” “nfinyo, muimu,” “kushidimuka,” “kiukilo,” “na binangu”—atubanda kutemuna nka penda biabia bipeela. (2 Mya. 26:10; Nki. 12:1; 21:17; 29:3) Kifulo ki na lulamato, tabekilesha kapindi sunga muyile muanda nya, kadi abakilesha nka penda kui bantu. Yehowa talesha kifulo kiaye ki na lulamato kui muntu oso bisumanga nya. Anka Ekilesha nka penda kui baaba be mu kipuano ki pabuakio naye. Efile etu ena lulamato kui bakuuku baye. Ena mpango ibuwa yadi muibaatshile, na tanalekie kuibafula. Yehowa muleshe kifulo kui bantu boso ku bungi. Yesu balunguile muntu abetayina bu Nikodeme’shi: “Mwanda Efile Mukulu bakishekishe kifulo na ba pa nsenga [bantu] pa kwibapa Muana aaye eleka bwa’shi ooso akumiina mwadi tafwanga nya, anka ekale na muwa wa looso.”—Yo. 3: 1, 16, Kilombeeno Kipya 2014; Mat. 5:44, 45. w21.11 2 ¶3; 3 ¶6-7
Mu dia Kananka 31, Mueshi wa 8
Ikalai banyingamane, mwanda mu kyakya kipaso anukalama myuwa yenu.—Luk. 21:19, EEM.
Nshalelo mu uno ndumbuluilo e bukopo, anka pangi atukapete ikile bukopo mu mafuku aafiki. (Mat. 24:21) Tukuete kutengiela n’eshimba kuiyilu efuku adikapu bino bioso, diatukebilua, na diabish’abikitshika dingi! (Yesh. 65:16, 17) Biabia, abitungu tunyishe kunyingila. Buakinyi? Muanda Yesu bakuile’shi: “Ikalai banyingamane, mwanda mu kyakya kipaso anukalama myuwa yenu.” (Luk. 21:19, EEM) Atuikala na ngobesha ya kunyingila su atunangushena ku bileshesho bia bangi abanyingila nkalakashi imumune na yetu. Nkileshesho kinyi ki buwa kia kunyingila? Kia Yehowa Efile Mukulu. Pangi luno lualulo lubakukanyisha. Anka su onangushena pa luanka, opusha kalolo. Ino nsenga i ku bukunkushi bua Diabulu, na ngiule na nkalakashi. Yehowa e na bukome bua kuiyipudisha binobino, kadi kuete kutengiela bua kuibikita mu mafuku aafiki. (Lom. 9:22) Anka Efile Mukulu kuete kunyingila mpa na efuku di’akabutula uno ndumbuluilo. w21.07 8 ¶2-4