Mueshi wa 11
Mu dia Kasatu 1, Mueshi wa 11
Boso abakalambukishwa na Yehowa.—Yo. 6:45, EEM.
Yehowa mmupue nkukuatshishena mu mishindo i bungi. Akukuasha bua kushala muumine nsaa yofumankana na kubinguabingua. Yehowa mmulombene nkukuasha dingi bua kufubisha bifundue kalolo nsaa yolungula mukandu wi buwa kui bantu abakutemesha. Akupa dingi bukome bua kutungunuka na kulungula mukandu wi buwa sunga opeta bantu mu teritoire basha bakutemesha. (Yel. 20:7-9) Yehowa etulesha bi buwa buaye, pa kuitulongiesha bia kukita mu mudimo wa bulungudi. Mu bisangilo bietu bia munkatshi a lubingo, atutemeshaa muisambo na abetunyingisha bua kuiyifubisha mu mudimo wa bulungudi. Kia kumpala, tui balombene kutshina bua kubanga na mayele apia, anka nsaa yatuibikitshi atukuasha bantu be mu teritoire etu. Ku bisangilo na ku bikongeno bietu atunyingishibua dingi bua kufubisha mayele mu mudimo wa bulungudi atushabandile kufubisha dingi. Biabia su tualeka moo na tuekitshisha bua kufubisha ano mayele apia, Yehowa etuelela miabi. w21.08 27 ¶5-6
Mu dia Kananka 2, Mueshi wa 11
[Tufubishe] nsaa yenu mu mushindo wibuwa, muanda mafuku e bubi.—Ef. 5:16, NWT.
Mu mukanda ubadi mufundile bena Kodinda, Mpoolo baadi mutushe elango dibukopo. Kunyima kua kufunda wawa mukanda, baadi mutume Tite kuabadi. Anka bapushishe muloo ukata nsaa ibapushishe’shi babakumiina elango dyaaye na kuiditumikila. (2 Kod. 7:6, 7) Bakulu mbalombene kulonda kileshesho kia Mpoolo, pa kukisha nsaa ibungi pamune na bakuabo bena Kidishitu. Mushindo umune wa kukita bino nyi nkufikanga mu bisangilo bia kakongie kumpala kua nsaa, bua’shi omone naamu bia kunyingisha bangi mu ntentekieshi. Bi kuata minite ipeela bua kunyingisha na kifulo kioso mukuenu mulume sunga mukuenu mukashi e mu lukalo. (Lom. 1:12) Mukulu alondo kileshesho kia Mpoolo mulombene naamu’nyi kukankamika bena Kidishitu naaye, pa kufubisha Eyi di’Efile Mukulu bua kuibanyingisha na kui bashinkamisha’shi Efile Mukulu mmuibafule. Na kukimba mishindo yadia kuibatumbula. Su mukulu akiebe kutusha elango, abitungu dikale dimeene muiyi di’Efile Mukulu. Akula mianda yooso pa butooka kadi na kalolo, kumuanda akumiina’shi beditumikile kui bakuabo balume na bakashi.—Nga. 6:1. w22.03 28-29 ¶11-12
Mu dia Katano 3, Mueshi wa 11
Nka kino kya muulo twi beekisemune mu mabumba, bwa’shi buno bukome bushii bwa kupuandjikisha naabo kintu butundulwe bu bw’Efile Mukulu, bushii bwetu.—2 Kod. 4:7.
Lelo uno, Yehowa kwete apa bafubi baye “bukome bushii bwa kupwandjikisha nabo kintu,” bwa’shi batungunukye na kumufubila na lulamato. Mushindo umune watudia kunyingishibwa nyi mpa kuela luteko. Mu Beena-Efeso 6:18, Mpoolo mutumibwa etunyingisha bwatudya ‘kuteka misusa yoso.’ Yehowa alula nteko yetu pa kwitukwasha. Ingi nsaa atupusha’shi, myanda ibetukidi na t’atuku kya kwakula mu nteko. Anka, Yehowa amba’shi, tumutekye sunga byetwelela bukopo bwa kupatula by’atwipusha. (Lom. 8:26, 27) Kwete etunyingisha dingi ku bukwashi bwa Bible. Anka bu bibadi Mpoolo mukulupile mu bifundwe bwa kupeta bukome na kusambibwa, natwe namu twi kukita nka bu’ye. (Lom. 15:4) P’atubadika Eyi dy’Efile Mukulu na kwidinangushena, Yehowa mulombene kwitukwasha bwa kwidipusha kalolo na kumona by’aditukwasha.—Eb. 4:12. w21.05 22 ¶8-10
Mu dia Mpooso 4, Mueshi wa 11
Efile Mukulu . . . enunyingisha, enupa lukalo na bukome bwa kukita.—Fid. 2:13, NWT.
Atuataa na muulo mudimo wetu wa kulongiesha, sunga biekala ingi nsaa bukopo bua kukita bi bungi bu biatukumina mu mudimo wa kuikasha bantu bu balongi. Tui kukutua kukita bi bungi bu biatukumina. Bu kileshesho, bangi balungudi tabadi banunu sunga’shi be na maladi. We na lumune lua ku ino nkalakashi su? Su bi biabia, tentekiesha’shi tui bamone’shi, tui kulonga Bible na bantu ku tuamo! Biabia, we mulombene kulonga Bible na muntu e kobe ku nshibo. Kui ungi muanda wi buwa. Bangi bantu abakuminaa kulonga Bible, anka t’abekalaa kuanka nsaa ayendaa bakuetu mu kulungula mukandu wi buwa. Kadi, abekalaa na nsaa ku nakashika sunga kabufuku. We kukumina kulonga Bible na muntu e mu lukalo su? Yesu badi mulongieshe Nikodeme bufuku, nsaa ibadi Nikodeme mukumine.—Yo. 3:1, 2. w21.07 5 ¶10-11
Mu dia Lubingo 5, Mueshi wa 11
Bano bantu abeeseesela kwandi’nka na bishima, mpenda milomo yaabo ayintumbisha, anka mashimba aabo ee kula naami.—Yesh. 29:13.
Balongi ba Yowano Mubatshishi abadi bakanye mwanda balongi ba Yesu t’ababadi abeshidika. Yesu badi mupatuule’shi ta bena kabingilo ka kwishidika pa mwanda nki pa nsenga. (Mat. 9:14-17) Sunga mbyabya, Bafadisee na bangi beshikuanyi ba Yesu, abadi abamutopeka mwanda ta badi alondo bipikwa byabo. Abadi bafite munda efuku dibadi mupashe muntu mwifuku dya Sabato. (Mak. 3:1-6; Yo. 9:16) Ku lungi lupese, abadi abapusha buwa kwakula’shi abanemeka Sabato; anka kukita busunga mu ntempelo ta kubadi bu mwanda bwabo. Abadi bafite munda nsaa ibadi Yesu mwibatopekye bwa kyakya kikitshino. (Mat. 21:12, 13, 15) Na bantu babadi Yesu mulambukishe mu kitumbwilo kya mu Naazarete, abadi bamufitshile munda, mwanda badi mufubishe kileshesho kya bena Isaleele bwa kwibalesha’shi, mbefule’bo banabene na’shi mbakutwe lukumino. (Luk. 4:16, 25-30) Bantu be bungi, babadi bakokole mwanda Yesu ta badi akitshi bibabadi abakumina’shi akite.—Mat. 11:16-19. w21.05 5-6 ¶13-14
Mu Dimune 6, Mueshi wa 11
Mwanda tatwibalube bi mpango yaye.—2 Kod. 2:11, Kilombeeno Kipya 2014.
Umune wa ku mishindo awitudimusha Yehowa, mpabitale kwitatula na lwabi, pa kwitulongyesha kibadi kikitshikile bangi bafubi baye. P’atunangushena pabitale lwabi, musango umune Satana Diabulu etufwila mu binangu. Bu bibadi mwikeyilu a Yehowa, Satana badi na mashito e buwa. Anka, badi akumina kupeta bikile paapa. Badi akumina lulangwilo lukumbanyine nka penda Yehowa. Satana akumina’shi tumwifwane, nyi bwakinyi atompo kwitutakula bwa’shi tatusankanga na byatudi nabyo. Badi mubangye kwibikita na Eva. Na kifulo kyoso, Yehowa badi mupe Eva na mulum’aye byakudya bi buwa bi bungi—“kudya bikuba byoso bya mitshi yoso i mwifuba” kukatusha umune. (Kib. 2:16) Anka, Satana badi mudimbe Eva pa kumutakula mu kunangushena’shi, abitungu nkadye bikuba bya mutshi wabadi bebapeleshe. Pamutwe pa kunangushena pa bibabadi nabyo; Eva badi akumina kupeta bi bungi. Atuuku kibakitshikile kunyima. Eva bakitshine mulwisho na kunyima bafwile.—Kib. 3:6, 19. w21.06 14 ¶2-3; 17 ¶9
Mu dia Kabidi 7, Mueshi wa 11
Etandênei, nufwime pa nsenga poso, nwikale bu ba nfumu bâyo.—Kib. 1:28, EEM.
Adama na Eva babadi na kia kutanda bana na kulama nsenga. Su abadia kukokiela na kufuba pamune bua kulombana mpango ya Yehowa, Adama na Eva na bana babo, abadia kushala mu kifuko kia Yehowa bua loso. Adama na Eva babadi na mbalo ya kinemo mu kifuko kia Yehowa. Mu Misambo 8:6, Davide akula pabitale muntu abadi bapangie kui Yehowa’shi: ‘Bomwikêshe kûshi kwa ba mikeyilu bipêla, omupa ntumbo na kinemo.’ Eyendo, bantu ta be na bukome, binangu na ngobesha bu ya ba mikeyilu. (Mis. 103:20) Anka, bantu ‘mbashadile’ pe ba mikeyilu, bipangua bi bukome. Muanda wa malua, Adama na Eva abadi bashimishe mbalo yabo mu kifuko kia Yehowa. Bino bibadi bituadile bana babo nkalakashi i bungi. Anka mpango ya Yehowa ta ishintulukie nya. Akumina’shi bantu boso abamukokiela bekale bana baye bua loso. w21.08 2-3 ¶2-4
Mu dia Kasatu 8, Mueshi wa 11
Yehowa âkula’shi: Ta nku matalwa ôbe sunga ku bukome bobe k’okobesha, nyâ! ‘Nyi’nka penda ku bukwashi bwa kikudi kyande.’—Sek. 4:6, EEM.
Lelo uno, balanguidi be bungi ba Yehowa bakuete kupeta kubinguabingua. Bu kileshesho, bangi mbashaale mu maumbo muabadi bemikie mudimo wetu bakuete kukuatshibuanga mpaa na ‘kwibatwala kumpala kua ba guvernere na bamfumu,’ bino abikuasha bua kutusha bukamonyi kui bano bakata. (Mat. 10:17, 18) Bangi ba Temue bakuete kunyingiila kubinguabingua kua mishindo ilekeenelekeene. Mbashaale mu maumbo amumueka bu mui bulungantu bua kulanguila Yehowa, kadi be mu kubinguabingua kua bakuabo bena kifuko, baate kitshibilo kia kuibemika bua’shi tabafubilanga Efile Mukulu aabo. (Mat. 10:32-36) Mu mianda i bungi, nsaa ayimono bano abebabingabinga’shi kuikitshisha kuabo bua kubofusha bakuabo ba Temue nkua bisumanga, bakuete kuleka kuibabingabinga. Na kebungi, baaba booso abakambaa kuitubingabinga ngofu, ngi abafikaa kunyima ba Temue baasha kishima. Nsaa y’opete kubinguabingua, tokookanga! Ikala n’eshimba dinyingie. We na Yehowa na bukome bua kikudi kiselele kia Yehowa ku lupese lobe, biabia tue na kintu kia kutshiina su nkimune! w22.03 16 ¶8
Mu dia Kananka 9, Mueshi wa 11
Anwe bafule Yehowa, shikwayi bubi.—Mis. 97:10.
Bible etulesha’shi Yehowa mmushikue “meeso a kwitatula, ludimi lwa madimi; maasa aasukumuna mase a muntu shii musoole mwanda.” (Nki. 6:16, 17) Dingi, ‘mmushikwe bantomboshi na basha madimi.’ (Mis. 5:6) Yehowa mmushikue bino binangu bioso na bikitshiino ngofu, ngi buakinyi baadi mubutule bantomboshi booso ba mu kipungo kia Nowa, kumuanda babaadi baushe nsenga na buntumboshi. (Kib. 6:13) Na dingi, kukiila kui mutemuki Malaki, Yehowa bambile’shi mmushikue baaba booso abakitshi mianda na bulamalama, bua’shi b’epeleene na muina dibaka naye shi musoole muanda. Efile Mukulu mmupele lulanguilo luabo, na akebatshibila kiimu muyile bikitshiino biabo. (Mal. 2:13-16; Eb. 13:4) Yehowa akumiina “tushikwe bubi.” (Lom. 12:9) Kishima “kushikwa” akilesha bi’atupusha mu binangu, na akilesha kushikua kintu kampanda ngofu, na kuleka kunangushena ku kianka. Su tuina kinangu kia kukita kintu kampanda ki’abakula kui Yehowa’shi ki bubi, abitungu tuikishikue. w22.03 4-5 ¶11-12
Mu dia Katano 10, Mueshi wa 11
Bee na muloo mbano booso abakulupila mwadi.—Yesh. 30:18.
Binobino, Nshetu e muiyilu etuelela miabi i bungi ku bukuashi bua Bufumu buaye. Boso abatungunuka na kukulupila mui Yehowa, abapete miabi i bungi kubanga binobino mpa na mu nsenga ipia. Nsaa ayikatuele muilo w’Efile Mukulu mu nsenga ipia, taukekala dingi na kia kunyingila tuinyongoshi sunga nkalakashi yabanyingila lelo uno nya. Kukutua kua kululama akukapu, na mitanyo tayikekala dingi kuanka. (Kibaf. 21:4) T’atukekalakasha bua bintu biatudi nabio lukalo nya, muanda muamua amukekala bintu bioso. (Mis. 72:16; Yesh. 54:13) Bino abikekala buwa biabia! Binobino, Yehowa kuete kuitulumbula bua nkekala mu bukunkushi buaye pa kuitukuasha bua kukambila biubishi bi bubi na kudima nyikashi aimusankisha. Tobofulanga kuishimba na tolekanga kufubila Yehowa. Nshalelo e buwa tadi pepi! Patuki’atutengiela ano mafuku e buwa, tuikalei na muloo patuki’atutengiela Yehowa na luishinko bua’shi akumbashe milailo yaye! w21.08 13 ¶17-19
Mu dia Mpooso 11, Mueshi wa 11
Anka tanwilwankananga kukitshiina kwa bantu kalolo, na bwa kukwasha [bantu] na bintu bienu, mwanda Efile Mukulu asangala na bitapilo bi biabia.—Eb. 13:16, Kilombeeno Kipya 2014.
Mu kapindi kapeela kunyima ku’abo kupeta uno mukanda wa Mpoolo mutumibua, bena Kidishitu ba mu Yuuda babaadi bakatukie ku mashibo aabo, midimo yabo ya busunga, mpaa na bakuabo bashi bena kukumiina baabanga ‘kusuukila mu miengye.’ (Mat. 24:16, Kilombeeno Kipya 2014) Mu aa mafuku, ta babaadi na mpaka ya’shi abibatekie kuikuashena nya. Su kumpala babaabangile kutumikila elango dia Mpoolo dia kuikuashenanga, babaadi balombene kusangana’shi mbibofule buabadia kuiwubidishena na nshalelo mupia. Pangi, bakuetu balume na bakashi nta mbalombene kuitulungulanga efuku dioso’shi, be mu lukalo na bukuashi nya. Ikala muntu abadia kuteka bukuashi kui bangi. Kushi mpaka, owuku bakuetu balume na bakashi mu kakongie keenu, abekalaa kuanka bua kukuasha bangi nsaa yoso. T’abimuekaa bu atue abebakalakasha nya. Atuuku’shi, tui balombene kuibakulupila, nsaa yatudi na lukalo na bukuashi na atukumiina kuikala nka bu’bo. w22.02 23-24 ¶13-15
Mu dia Lubingo 12, Mueshi wa 11
Twikitshishe bwa kulama buumune bwa kikudi abwitubungu pamune mu butaale.—Ef. 4:3.
Mu bipua bishaale, tukongie tui bungi na bifunda, bekeele bebishintuule. Su betuteka bua kuenda mu kutuela mu kakongie kapia, bi kuituelela bukopo bua kuleka bakuuku betu na kifuko kietu. Bakulu abapetaa buludiki bua Yehowa abuibalesha kakongie kabadia kutuma ooso mulungudi su? Nya. Uno muanda, ngulombene kuikadika lukalakashi kuatudi, bua kulonda buludiki bu’atupete. Sunga mbiabia, Yehowa mmukulupile mui bakulu bua bino bitshibilo, n’atue namu abitungu tukulupile muabadi. Buakinyi abitungu tukuatshishene bitshibilo bia bakulu, sunga biekala’shi biabia bitshibilo t’abitusankisha? Ku muanda nsaa y’atukitshi biabia, abitukuasha bua kulama buumune, munkatshi mua muilo w’Efile Mukulu. Kakongie akatama nsaa y’atukookiela na kuiyisha kooso, ku bitshibilo bi’abaata kui kasaka ka bakulu. (Eb. 13:17) Ki na muulo ukata, mp’atukuatshishena baaba booso babadi bakulupile kui Yehowa bua kuitupasukila, bua kumulesha’shi tui bamukulupile.—Bik. 20:28. w22.02 4-5 ¶9-10
Mu Dimune 13, Mueshi wa 11
Ikala mwipâne mu kubadika, na kwibakankamika, mpâ na kwibalambukisha.—1 Tim. 4:13, EEM.
Su we mukuetu mulume mupue kubatshishibua abitungu olumbule ngobesha yobe ya kuakula na ya kulongiesha. Buakinyi? Muanda nsaa yuepana mu kubadika kalolo, kuakula kalolo na kulongiesha kalolo abikuasha baba abakutemesha. (1 Tim. 4:15) Ekitshishe bua kuikala na kepatshila ka kubadika na kutumikila eyikashi dioso diabadi besambile mu broshire a Epaane mu kubadika na kulongyesha. Elongiele eyikashi kampanda, we ditumikile puelumbula ku nshibo na okedileshe p’otokakitshi muisambo oobe. Teka malango kui mukulu alangaa bantu sunga kui ungi mukulu ‘muipane ngofu mu mudimo wa bulungudi na wa kulambukisha.’ (1 Tim. 5:17) Tuemenanga nka penda pa kutumikila malango e mu broshire nya, anka abitungu okuashe abakutemesha buabadia kunyingisha lukumino luabo na kuibatakula buabadia kutumikila biabalongo. Su bokitshi bino, otamisha muloo oobe na wabo namu. w21.08 24 ¶17
Mu dia Kabidi 14, Mueshi wa 11
Mu kwiyisha, ikalaayi anumono bangi bu bee kuunundu kwenu.—Fid. 2:3.
Su twekala atumono bangi bu be kunundu kuetu, t’atuipikena na baba be na ngobesha ikile yetu. Anka atuikala na muloo buabo. Bikishekishe su bakuete kufubisha ngobesha yabo mu mudimo wa Yehowa bua kumuntumbisha. Bu kipeta, atue boso atutuesha butale na buumune mu kakongye. Tui kukambila luabi su atukumina’shi, kui ingi mianda yatushakukita kalolo. Su atuuku mikalo yetu, t’atutompo kulesha’shi tui na ngobesha kukila bangi. Kadi, atukimbi bia kulongiela kui baba be na ngobesha ikile yetu. Bu kileshesho, puandikisha’shi mu kakongye mui mukuetu elaa miisambo kalolo. Tui kumuipusha mushindo w’alumbulaa misambo yaye. Su mukuetu mukashi atekaa kalolo, tui balombene kumuipusha bua’shi etuleshe mushindo watudia kulumbula ntekielo etu. w21.07 16 ¶8-9
Mu dia Kasatu 15, Mueshi wa 11
[Yehowa] t’akitaa bi bubi.—Miy. 32:4.
Mu mukanda wa Mbadiko, atubadika’shi Yehowa baadi mutshibile ungi muina Isaleele, baadi mukasangule nteete muifuku dia Sabaato, kibawe kia lufu. Mu mukanda wa kabidi wa Samwele, tubalongo’shi kunyima kua siekele ibungi, Yehowa baadi mufuile Mfumu Davide lusa aye baadi mukite muluisho wa kutambuka lusandi na kuipayishena. (Mb. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Tui kuiyipusha’shi, ‘Buakinyi Yehowa baadi mufuile Davide lusa ku muluisho wa kutambuka lusandi na kuipayishena, kadi atshibila ungi muntu kibawe kia lufu, bua muluisho aumueka bu ushi ukambe bukata?’ Bible t’apatuuleyaa nka ka muanda na ka muanda kooso ke mu muisambo nya. Bu kileshesho, atuuku’shi Davide baadi muilangie binyibinyi ku bikitshiino biaye. (Mis. 51:2-4) Anka, yawa muntu baadi muipee muiya wa Sabaato baadi a mushindo kinyi? Baadi namu muinyongole bua bubi bubaadi mukite su? Ta baakutshilue kukookiela dingi miya ya Yehowa su? Baadi mulenguule sunga kupela kukookiela bibaabadi bamudimushe kumpala su? Bible t’ebiakula nya. Anka, atushinguula kalolo pabitale Efile Mukulu’shi, ‘mashinda aaye ooso ngalulame.’—Mis. 145:17. w22.02 2-3 ¶3-4
Mu dia Kananka 16, Mueshi wa 11
Baba abepêleshâ be na binangu.—Nki. 11:2, EEM.
Muntu auku mikalo yaye, t’ekulupilaa’shi nka aye ngi ewuku kukita bibungi nya. Bu kipeta, ashalaa nka na muloo na kutungunuka na kukita bi bungi. Tui kupuandikisha muntu auku mikalo yaye na shofere a motoka. Shofere, ashintulaa lubilo lua motoka pe bipoko bua kutungunuka na kuabuka muanka. Mu binyibinyi, atungunuka nka na kutambusha motoka bipeelabipeela, anka kuete atungunuka nka na kuenda. Mu mushindo umune, muntu awukaa mikalo yaye awukaa nsaa yadia “kushintula lubilo luaye” kadi ashala nka munyingie, buadia kutungunuka na kukita bi bungi mu mudimo wa Yehowa. (Fid. 4:5) Tutaleyi kileshesho kia Barzilayi baadi na bipua 80, nsaa ibaadi Mfumu Davide mumuitanyine bua’shi ekadikie umune a muibalasha dia mfumu. Bu bibaadi Barzilayi muukie mikalo yaye, bapelele luitanyino lua mfumu. Baadi ewuku mikalo yaye. Barzilayi baatumine nsongualume Kimame enda pa mbalo yaye. (2 Sam. 19:35-37) Nka bu Barzilayi, bantu banunu be na muloo wa kupa bansongua balume mishindo ya kufuba. w21.09 10 ¶6-7
Mu dia Katano 17, Mueshi wa 11
Ta kwi muntu ashingûla bi Mwan’ê, anka penda Yayà, ta kwi muntu ashingûla bi Yayà, anka penda Mwan’ê, na baba babakumîna kwi yawa Mwana’shi ebafumbwile bi Yayà.—Luk. 10:22, EEM.
We na lukalakashi lua kumona Yehowa bu Nshetu sha kifulo su? Bangi ba kuatudi be nalo. Tui kuela biabia binangu muanda’shi pangi tui bakule na baledi abetukiengiesha. Abitunyingisha ngofu p’atuuku’shi Yehowa aukaa bi’atupusha! Na akuminaa kuifubuila kuatudi. Ngi buakinyi Eyi diaye aditunyingisha’shi: “Efubwiileyi peepi n’Efile Mukulu n’aye akefubwila kwanudi.” (Shak. 4:8, Kilombeeno Kipya 2014) Yehowa mmuitufule, na amba’shi akekadika Nshetu e buwa atushekele naye dingi kashaa. Yesu e kuitukuasha bua kuifubuila peepi na Yehowa. Yesu auku Yehowa kalolo kakile na aleshaa ngikashi yaye mu mushindo upuidikie, bambile’shi: “Mummone mmumone Yaaya.” (Yo. 14:9) Nka biatudia kunemeka mukuetu taadi mununu, Yesu kuete etulongiesha mushindo wa kunemeka na kukookiela Nshetu sha kifulo, bia kuleka mianda ishayimusankisha na buatudia kukuminyibua naye. Anka nshalelo oso a Yesu pa nsenga, baadi muleshe kalolo mushindo wi kalolo ka Yehowa na bi kifulo kiaye. w21.09 21 ¶4-5
Mu dia Mpooso 18, Mueshi wa 11
Lamaayi mikooko y’Efile Mukulu yabadi beenupe.—1 Mp. 5:2.
Muilo wa Yehowa ukuete kulanguilanga Efile Mukulu a binyibinyi, pamune mu butaale. Yehowa, mmupe bakulu bushito bukata, bua kulama buiselele bua kakongie. Su muina Kidishitu akita muluisho ukata, Yehowa, atekaa bakulu buabadia kuata kitshibilo kia kutaluula, su yawa muntu mmulombene kushaala mu kakongie sunga kutushiibua muanka. Dingi, abibatungaa’shi bapete bishinkamiisho bia’shi, su yawa muntu mmuilangie binyibinyi kuishimba ku muluisho waye. Pangi e kumueka bu muilangie, kadi, eyondo’shi mmushikue kiakia kiadi mukite? Mmuate kitshibilo kia kupela kukita dingi wawa muluisho? Su bakuuku be bubi ngi bafikie mu kumukitshisha wawa muluisho, akumiina kutshiba nabo kipuano su? Bakulu abatekaa Yehowa, abataluulaa mianda yooso kalolo, na akiamba Bible. Abataluulaa dingi mushindo aupusha yawa mukite bubi, pabitale muluisho waye. Akupu, ngi baate kitshibilo kia’shi su yawa muntu mmulombene kushaala mu kakongie. Mu ingi mianda, muntu mukite muluisho, mmulombene kutushibua mu kakongie.—1 Kod. 5:11-13. w22.02 5 ¶11-12
Mu dia Lubingo 19, Mueshi wa 11
Fwalayi muntu mupya.—Kol. 3:10.
Sunga tuekala na mafuku apeela sunga ebungi na kubatshishibua, atue booso atukumiina kuikadika na bumuntu buabadi bafule kui Yehowa. Buatudia kuikala na buno bumuntu, abitungu tutaluule binangu bietu. Buakinyi? Ku muanda bumuntu buetu bui na bukitshishi ku binangu bietu. Su tuekala atunangushena nka pabitale biabia abimueka bu ngabiabi yetu ya ku mbidi, atukekadika atuakula na kukita mianda ibubi. (Ef. 4:17-19) Ku lungi lupese, su tuawusha mu binangu bietu na mianda i buwa, atukaakula na kukita mianda i bungi mu mushindo ausankisha Nshetu Yehowa. (Nga. 5:16) Biabia, ta tui balombene kuimika binangu bioso bi bubi bua’shi tabituelanga mu mitue yetu nya. Anka tui balombene kuata kitshibilo kia kupela kuibilesha mu bikitshiino. Kumpala kua kubatshishibua, abitungu tulekie kuakula na kukita mianda mu mushindo wabadi bashikue kui Yehowa. Dino ngi etabula dia kumpala na di na muulo ukata su atukiebe kufuula muntu a kala. Bua kusankisha Yehowa kalolo, abitungu dingi kufuala bumuntu bupya na kuibulama. w22.03 8 ¶1-2
Mu Dimune 20, Mueshi wa 11
Mu bintu bioso, nubaleesha’shi nwi batoshiibwe mu [uno] mwanda.—2 Kod. 7:11, Kilombeeno Kipya 2014.
Ta mbibofule bua bakulu kutundula’shi muntu kampanda ekalanga mukite muluisho belanga kuishimba binyibinyi. Buakinyi atuamba biabia? Bakulu t’abamonaa muishimba nya, anka abekitshishaa bua kupeta bishinkamiisho abilesha’shi mukuabo bauku bia kushikua mianda ibi yekalanga mukite. Bakulu be na lukalo lua kuikala na bishinkamiisho abilesha’shi uno muntu mukite miluisho bashintuula binangu biaye pabitale miluisho, na muikelo waaye. Bi kuata uno muntu mafuku ebungi bua kushintuluka, na bua kulesha’shi belanga kuishimba mu binyibinyi. Bua kulesha’shi, uno muntu mutushibue mu kakongie mmukumine kuilanga kuishimba, abitungu ekale afiki ku bisangilo bioso na kukookiela elango dia bakulu dia kuikala na kiubishi kibuwa kia kuela nteko na kuibadikila Bible efuku dioso. Mmulombene dingi kukita muaye moso buadia kuleka kintu kioso kilombene kumutuula mu kitompuanga buadia kukita dingi muluisho. Su bekitshisha bua kulumbuula kipuano kiaye na Yehowa e kushinkamisha’shi Yehowa akamufuila lusa, na bakulu mbalombene kumualusha mu kakongie. w21.10 6 ¶16-18
Mu dia Kabidi 21, Mueshi wa 11
Tokitanga nkishi sunga kintu kilombene kwikala na nkiebukilo kya bii muiyilu mwaa mula na pa nsenga pano pashi . . . Twebakunaminanga.—Efi. 20:4, 5.
Bu bibadi mufule Efile Mukulu bikata, Yesu badi mulanguile Yehowa na lulamato, kubanga muiyilu mpa na pano pa nsenga. (Luk. 4:8) Balongieshe balongi baye buabadia kukita naabo namu nka biabia. Na balongi ba Yesu basha lulamato tambafubishe kifuanyi efuku su dimune bua kumulanguila. Efile Mukulu nkikudi, na takui kintu su nkimune kiabadi balombene kukita kui muntu bua kumupuadikisha naye! (Yesh. 46:5) Tui kuamba naminyi bua binfuanyi bia betanyina bu bansantu na kuela nteko kuabidi? Mu muiya wa kabadi wa ku miya ekumi, Yehowa bakuile mayi a mu kifundue kietu kia lelo. Ano mayi ngatokane kui boso abakiebe kusankisha Efile Mukulu. Bantu balongie mianda ya kala abadi baukie’shi bena Kidishitu ba kumpala, abadi abalanguila anka penda Efile Mukulu na lulamato. Lelo uno, ba Temue ba Yehowa bakuete kulonda kileshesho kia bena Kidishitu ba mu siekele a kumpala. w21.10 19-20 ¶5-6
Mu dia Kasatu 22, Mueshi wa 11
Yawa e ku mutondo wa shibo tayikanga mu kwaata bintu biaye mu shibo yaaye.—Mat. 24:17, Kilombeeno Kipya 2014.
Yesu baadi akumiina’shi bena kidishitu ba mu siekele a kumpala baabadi bashale mu Yuda. Yesu bebadimuishe’shi akufiki kipungo akikekala kibundi kia Yelusalema “mbekifunyishe kwi bisaka bya basalaayi.” (Luk. 21:20-24) Nsaa ibafikile kino kipungo, “bibaadi abitungu’shi basukile mu myengye.” Mu kusuuka kuabo babaadi balombene kupaasha miuwa yaabo, anka babaadi balombene kushimisha bintu bibungi bia ku mbidi. Kunyima kua bipua Kitenta kia Mulami kibaadi kileshe’shi: “Babaadi balekie mafuba na mashibo na ta mbaate su nkintu kimune mu mashibo aabo nya. Babaadi bakulupile mu bulami na bukuashi bua Yehowa, abo nkutuula lulanguilo luaye pa mbalo ya kumpala kukila bingi bintu bioso bibaadi na muulo ukata.” Alombasha dingi’shi: “Mbilombene nketufikila bu kitompuanga mu mushindo watumono bintu bia ku mbidi. Biabia kina muulo ukata mbintu bia ku mbidi, su nkupashibua kuetu na baaba boso be kulupese lu’Efile Mukulu ngi kui na muulo ukata? Eyendo kusuuka kuetu nkulombene kuikala bu kitompuanga, na kuisumina bingi bintu. Abitungu tuikale belumbuule bua kukita kioso akitungu buatudia kuenda.” w22.01 4 ¶7-8
Mu dia Kananka 23, Mueshi wa 11
Efile, kifulo kyoobe mbyakidi na muulo bino!—Mis. 36:7.
Mafuku apela kunyima kua muilo wa Isaleele kutuka mu bupika mu Ejupitu, Yehowa badi mumuekele Moyise aye nabene amulungula pabitale eshina diaye na ngikashi yaye. Amba’shi: ‘Yehowa Efile Mukulu shaa lusa na kifulo, shyakwatâ nsungu, bukidi muûle ndâ na kifulo ki na lulamato na bînyibînyi, na aleshaa kifulo ki na lulamato kwi bantu mpa na kwi ba ku misuku yabo, na kwi ba kukipungilo kya binunu, ne balekela bikitshino bi bubi na myanda yabadi basonlele pa na miluisho.’ (Efi. 34:6, 7, EEM) Na ano mayi aanyingisha pabitale nyikashi Yaye, Yehowa badi muileshe kui Moyise na eyikashi dimune di pabuadio, kifulo Kiaye ki na lulamato. Adilesha kinyi? Yehowa ta muileshe mu Bible nka penda bu sha kifulo na lulamato nya, kadi muileshe aye nabene bu “muule ndaa na kifulo ki na lulamato.” Bino biadi muileshe atui bisangana mu Bible misusa ikile pa isamombo. (Mb. 14:18; Ne. 9:17; Mis. 86:15; 103:8; Yow. 2:13; Yon. 4:2) Nsaa yoso dino eyikashi ndileshibue nka penda bua Yehowa, kushi bua bantu. Abimueneka’shi Yehowa nabene ashimika kasele pabitale eyikashi diaye dia kifulo ki na lulamato. w21.11 2-3 ¶3-4
Mu dia Katano 24, Mueshi wa 11
Tanukalakashwanga bwa muwa wenu.—Mat. 6:25, Kilombeeno kipya 2014.
Bena dibaka mbalombene kulongiela ku kileshesho kiabadi balekie kui Mpyele mutumibua na mukashi aye. Kintu ki peepi kipua kishima kunyima kuabo kuimonena bua musango wa kumpala na Yesu, Mpyele mutumibua baadi muate kitshibilo ki na muulo ukata. Mudimo ubaadi aukuasha Mpyele buadia kupasukila kifuko kiaye nkuloba. Yesu pabayitanyine Mpyele bua’shi amulonde mu mudimo wa nsaa yoso, Mpyele babandile kunangushena pabitale mukashi aye nsaa yakuata kitshibilo. (Luk. 5:1-11) Mpyele basanguile bua kuenda na Yesu mu mudimo wa bulungudi. Mbinyibinyi mukashi a Mpyele baadi mukuatshishene kitshibilo kia mulume aye. Bible alesha’shi kunyima kua Yesu kusanguka, mukashi a Mpyele bayile mu luendo na Mpyele munda mua mafuku apeela. (1 Kod. 9:5) Kushi mpaka kileshesho kiaye kibuwa kia bu mukashi muina Kidishitu, kibapeele Mpyele bulungantu buadia kutuusha malango mu mayi ayokielue pabitale balume na bakashi bena Kidishitu. (1 Mp. 3:1-7) Ngi buakinyi abo boso babidi Mpyele na mukashi aye, babadi bakulupile mu milayilo ya Yehowa’shi, akebapuila nkalo yabo su batuula mianda ya mu kikudi pa mbalo ya kumpala mu nshalelo abo.—Mat. 6:31-34. w21.11 18 ¶14
Mu dia Mpooso 25, Mueshi wa 11
Ngambuleyi’mi.—1 Kod. 11:1, Kilombeeno Kipya 2014.
Mpoolo mutumibua baadi mufule bakuabo. Baadi afubu ngofu bua kuibapasukila. (Bik. 20:31) Ngi buakinyi bakuabo balume na bakashi babaadi bamufule ngofu. Dingi efuku pabaukile bakulu ba mu Efeso’shi tabanamumone’nyi dingi, “babaanokieshe mpolo.” (Bik. 20:37, Kilombeeno Kipya 2014) Bakulu beetu mbelambule bua kufula bakuabo balume na bakashi ngofu, na abakitaa muabo moso bua kuibakuasha nsaa yabadi na lukalo na bukuashi. (Fid. 2:16, 17) Ingi nsaa bakulu namu’nyi abapetaa nkalakashi, nkinyi kilombene kuibakuasha buabadia kukambila ino nkalakashi? Bakulu betu abafubaa ngofu mbalombene kuambula kileshesho kia Mpoolo. Mpoolo tabaadi bu muikeyilu nya. Mpoolo baadi muntu mukutue kupuidika, na ingi nsaa baadi ekitshisha ngofu bua kukita mianda ilulame. (Lom. 7:18-20) Na baadi na nkalakashi ibungi anka, tamukookie sunga kushimisha muloo waye nya. Bakulu pabambula Mpoolo mbalombene kukambila nkalakashi yabafumankana nayo na kulama muloo wabo bu biabakuete kufubila Yehowa. w22.03 26 ¶1-2
Mu dia Lubingo 26, Mueshi wa 11
Abitungu nulame Sabaato. Nami Yehowa Efile Mukulu enu.—Lv. 19:3.
Beena-Levi 19:3 Akula pabitale kunemeka Sabaato. Bena Kidishitu ta be muushi mua uno muiya nya, sunga mbiabia abitungu tutungunukie na kunemeka Sabaato ya lubingo looso. Biabia tui balombene kulongiela mianda i bungi ku mushindo ubadi bena Isaleele abanemeka Sabaato na miabi ibabadi abapetela kuanka. Efuku dia Sabaato dibadi efuku dia kuikisha na kushala ku nshibo, na dia kukita mianda ya mu kikudi. Nyi buakinyi mu diadia efuku, Yesu badi na kiubishi kia kuendanga ku sinagoge a mu kiakia kibundi kiadi mushale buadia nkabadika Eyi di’Efile Mukulu. (Efi. 31:12-15; Luk. 4:16-18) Muiya w’Efile Mukulu wi mu Beena-Levi 19:3 wa “kulama Sabaato” ngulombene kuitusukuma buatudia kuata nsaa ya midimo yetu ya kuifuku na efuku bua’shi tukite bibungi mu mianda ya mu kikudi. Opusha’shi we mulombene kukita bibungi bua kushintuula ingi mianda bua’shi omone bia kunemeka uno muiya su? Su buekala wata nsaa efuku dioso ya kukita mianda ya mu kikudi, okekala mu kipuano kibuwa na Yehowa, na muanda wi na muulo ukata wekala selele. w21.12 5 ¶13
Mu Dimune 27, Mueshi wa 11
Ntshi mufikye mu kwitaanyina balulame, anka baa-sha-milwisho bwa’shi beelangye.—Luk. 5:32.
Pabadi pa nsenga, Yesu badi akisha nsaa na bantu belekenelekene. Badi mudye na bantu ba mpeta na ba sha matalwa, anka badi akisha dingi nsaa na bantu balanda na ba shi na matalwa. Na dingi, badi etulu pa mbalo ya bantu bababadi abamono bu “ba sha milwisho.” Bangi bantu abadi balulame bikilekile, abadi bakokole pa mwanda wa bino bibadi Yesu akitshi. Abadi bepushe balongi ba Yesu’shi: “Mbwa-kinyi bwanudiila na kutoma na bafutshishi ba bitadi na bankitshishy’a bubi?” Yesu bebalulwile mayi e mu kifundue kietu kia lelo. (Luk. 5:29-31) Bipwa bi bungi kumpala kwa’shi Mesiya afikye, mutemuki Yeshaya badi muleshe’shi ekala muntu abash’abakumina kwi ba pa nsenga. Butemuki abwamba’shi: “Babaadi bamubende, baamusumbusheena kwi bantu, . . . baadi uno abaabasuukanga kwi bantu bwa kupela kumumona, baadi mupeeshiibwe, tabaadi na muulo sunga upeela kumpala kwetu.” (Yesh. 53:3) Butemuki abulesha’shi, bibadi abitungu’shi “bantu” basumbushene Mesiya, nyi bwakinyi bena Yuda ba mu siekele a kumpala, abadi abaatengyela’shi bantu basumbushene Yesu. w21.05 8-9 ¶3-4
Mu dia Kabidi 28, Mueshi wa 11
Yehowa amunyingisha dingi.—Shak. 5:15.
Bangi bena Kidishitu babadi na lotoolo lua kutumikila dino elango. (Shak. 1:22) Bangi namu babadi abalesha ntondo pakukitshina ba mpeta mianda ibuwa. (Shak. 2:1-3) Bangi dingi, babadi na ngakuilo e bubi. (Shak. 3:8-10) Bano bena Kidishitu boso babadi nka na mianda i bukopo, anka Shake badi nka na lukumino’shi mbalombene kushintuluka. Badi mutushe dino elango na kalolo, kadi pa butooka na kunyingisha bano boso babadi na nkalakashi ya mu kikudi biabadi balombene kukimba bukuashi kui bakulu. (Shak. 5:13, 14) Dilongiesha: Ikala olombasha biakula na wekale na mueneno ebuwa pabitale bangi bantu. Bantu bebungi batulonga nabo Bible be kuikala na lukalakashi lua kutumikila malango. (Shak. 4:1-4) Bi kuibata nsaa i bungi bua’shi bakatushe ngikashi i bubi ya kala na buabadia kuiyipianyikisha na ngikashi i buwa ya buina Kidishitu. Abitungu kuikala na eshimba dinyingie bua kulungula balongi betu mianda kampanda ayitungu’shi balumbule. Abitungu dingi tulame mueneno ebuwa, tukulupile’shi Yehowa akakaa bantu beyishe kuadi, na ebapa bukome buabadia kushintuluka mu nshalelo abo.—Shak. 4:10. w22.01 11 ¶11-12
Mu dia Kasatu 29, Mueshi wa 11
Muntu ashiki matwi ku musaase wa mulanda, paayitaanyina naamu taapete lwaluulo.—Nki. 21:13.
Bena Kidishitu boso abekitshisha bua kuikala na lusa bu Yehowa. Buakinyi? Kabingilo kamune nka’shi Yehowa takatemesha baba boso basha bafuila bangi lusa nya. Takui muntu su ngumune a kuatudi mulombene kukumina’shi Yehowa apele kutemesha nteko yetu nya, biabia abitungu tulekie kuikala na kikudi kia kukomena bangi mashimba. Pamutue pa kuumina apedidi bena Kidishitu netu, abitungu tuikale na bukidi bua kutemesha “ku musaase wa mulanda.” Mu mushindo umune abitungu tuikitshishe bua kutumikila malongiesha e mu uno verse a mu Bible: “Mwanda kiimu takii na lusa bwa yawa shi mwikale naamu na lusa nya.” (Shak. 2:13, Kilombeeno Kipya 2014) Su tu batentekiesha na kuiyisha kooso’shi tui na lukalo naamu betufuile lusa, na atue namu atukafuila bangi lusa. Atukumina kulesha lusa bikishekishe nsaa ibelanga nkitshishi a bubi baluka mu kakongie. Bileshesho bia mu Bible mbilombene kuitukuasha buatudia kuikala na lusa na kuleka kukomena bangi mashimba. w21.10 12 ¶16-17
Mu dia Kananka 30, Mueshi wa 11
Shalaayi pano, pankyaanyende akwa mu kuteka.—Mat. 26:36.
Bufuku bua nfudilo bua muwa waye pa nsenga, bu bibadi bulungudi buaye bufikie ku nfudilo, Yesu badi mukimbe mbalo ishi tuleo yadi mulombene kunangushena na kusambila. Badi mupete yaya mbalo mu efuba dia Getesemane. Bua uno mususa dingi, Yesu bapele balongi baye dingi elango dina muulo ukata pabitale luteko. Nsaa ibabafikile muifuba dia Getesemane, nsaa ibadi ipue kuenda, pangi pepi munkatshi a biloo. Yesu balunguile batumibua baye’shi “Tanulalanga,” na aye kuenda mu kuteka. (Mat. 26:37-39, EEM) Anka nsaa ibadi atekie babaladile. Pabebasangene mbalale, Yesu bebalunguile dimo’shi “tanulalanga tungunukayi na kuteka.” (Mat. 26:40, 41) Batunduile’shi mbenyingole ngofu na’shi mbakokie. Yesu bu bibadi muitule pa mbalo yabo badi muukie’shi “mbidi ina kubofula.” Yesu bayile dingi misusa ibidi mukuteka, anka nsaa ibalukile basangene balongi baye mbalale pamutue pa kuteka.—Mat. 26:42-45. w22.01 28 ¶10-11