Höndima-liba

Hana di mama u di tjabukama Samuëli bi dë ku gaan bookohedi. An bi sa pai miii (1 Sam. 1:2). Sömëni Isaëli sëmbë bi ta si wan mujëë di an bi sa pai miii, kuma wan mujëë di fuuku bi dë nëën liba. Fëën mbei di soni dë bi dë wan gaan sen soni da Hana (Ken. 30:1, 2). Ma di soni di bi mbei di soni ko möön hogi, hën da Hana manu bi abi wan woto mujëë de kai Penina, nöö Penina hën a bi abi miii ku di womi. Bigibigi Hana bi ta tjali seei u di soni dë hedi. Di soni dë bi ta mbei a ta tjali tee taa „a bi ta këë, nöö an bi ta kë njan”. Hana bi ta „tjali te na soni” (1 Sam. 1:7, 10). Unfa Hana bi du feni kötöhati? Hana bi begi Jehovah, hën a konda dëën unfa a ta fii. Di a bi kaba begi, hën a bi piki di Gaan Mindima de kai Eli, unfa soni bi dë dëën. Hën Eli piki ën taa: „Be soni waka bunu da i, nöö be di Gadu u Isaëli da i di soni di i hakisi ën.” Andi bi pasa baka di dë? Hana bi „go fëën go njan, nöö fesi fëën an bi dë tjalitjali möön” (1 Sam. 1:17, 18). Begi bi heepi Hana faa feni kötöhati. w20.02 bld. 21 pal. 4-5

Abiti möön Jehovah o poi di hogi goonliba aki kaba a sösö. „Dee sëmbë dee a kai da u de feni di libi u teego”, de nöö o fika a libi (Tjab. 13:48). Nöö an dë u taki taa woo kë peleiki da dee famii fuu tu, sö taa deseei sa ko ta dini Jehovah. Di lobihati Tata fuu Jehovah „an kë fu na wan kodo sëmbë musu lasi kaba a sösö. Ma a kë u hii sëmbë musu bia de libi ko nëën, fu de sa kumutu a di sitaafu di u taki dë basu” (2 Pet. 3:9). U musu hoi a pakisei taa wan bunu fasi dë fa u sa paaja di bunu buka da sëmbë, ma wan föutu fasi dë tu. Kandë te u ta peleiki da wan sëmbë di wa sabi, nöö u ta fan a wan suti fasi, ma te u ta fan ku dee famii fuu, nöö kandë an ta dë sö. Kandë sömëni fuu ta fii wan fasi te u toona pakisei unfa u bi peleiki da wan famii fuu, nöö u ta fii taa u bi sa peleiki da de a wan möön bunu fasi. U musu ta mëni di soni di sikifi a di tëkisi u tide te u ta fan ku dee famii fuu. Ee wa du di soni aki, nöö a sa pasa taa u mbei hati u de boonu, ka fuu heepi de. w19.08 bld. 14-15 pal. 3-5

Unfa i bi fii di i bi ko fusutan so soni u di Womi Mii u Gadu? Wë i bi ko lei taa baka Jehovah, nöö Jesosi da di apaiti sëmbë a hii di mundu. A bi dë kabakaba u dëdë paka paima da u. Te u ta lei taa u ta biibi taa Jesosi ko paka paima da u, nöö Gadu sa da u paadon u dee zöndu fuu, u ku Gadu sa ko dë gaan mati, nöö woo sa libi u teego tu (Joh. 3:16). Jesosi da di Gaan Mindima fuu. A kë taa u feni wini u di lusupaima, söseei fuu ku Gadu ko dë gaan mati (Heb. 4:15; 7:24, 25). Jesosi da Könu u di Könuköndë u Gadu, nöö Jehovah o wooko ku Jesosi faa mbei di në fëën ko santa, faa puu hogidu a goonliba, söseei a o mbei u feni gaan bunu a di Paladëisi u teego (Mat. 6:9, 10; Ako. 11:15). A Jesosi baka u musu ta waka. U musu ta waka a Jesosi baka, u di hii ën libi longi a bi ta du dee soni di Gadu bi kë faa du (Joh. 4:34). Te i ta biibi dee soni di di Bëibel ta lei u u Jesosi, nöö i ta ko lobi ën möön gaanfa. Di lobi di joo ko lobi ën, o mbei taa hii i libi longi, joo kë du andi Gadu kë fii du. w20.03 bld. 10 pal. 12-13

Jesosi bi begi sömëni pasi a di lasiti daka di a bi dë a goonliba aki. Di a bi lei dee bakama fëën unfa de bi musu ta mëni di dëdë fëën, hën a bi begi ufö a paati di bëëë ku di win (1 Kol. 11:23-25). Jesosi bi begi makandi ku dee bakama fëën ufö de ku ën kumutu a di kamian ka de bi hoi di Pasika Piizii (Joh. 17:1-26). Di Jesosi ku dee bakama fëën bi dou a di Oleifi Kuun di seei ndeti dë, hën a bi toona begi sömëni pasi (Mat. 26:36-39, 42, 44). Di Jesosi taki dee lasiti wöutu ufö a dëdë, nöö begi a bi ta begi (Luk. 23:46). Wë u ta si taa Jesosi bi begi Jehovah sömëni pasi a di daka di a dëdë. Wan u dee soni di mbei Jesosi bi sa hoi dou di tesi bi ta miti ën, hën da u di a bi ta futoou hën Tata, ta begi ën faa heepi ën. Ma dee apösutu de de an bi du di soni dë. Te u kaba fëën, de an bi ko abi degihati möön di wan tesi bi miti de (Mat. 26:40, 41, 43, 45, 56). Woo sa hoi dou te tesi ta miti u, te u abi di guwenti u „begi taanga”, leti kumafa Jesosi bi ta du ën. w19.04 bld. 9 pal. 4-5

Jehovah ta buuse ën te sëmbë ta du soni di nama ku Saatan ku dee taku jeje. A bi piki dee Isaëli sëmbë taa: „Na wan sëmbë a unu mindi musu mbei di womi mii nasö di mujëë mii fëën tjuma a faja. Na wan lukuma musu dë a unu mindi, na wan bonuma, na wan sëmbë di ta koti luku u ko sabi andi o pasa, na wan tofuma, na wan wisima, na wan sëmbë di nango suku heepi a sëmbë di dë ku gadu a hedi nasö a sëmbë di ta taki a fesi andi o pasa, na wan sëmbë di ta fan ku dëdë sëmbë. Biga Jehovah ta buuse dee sëmbë dee ta du dee lö soni dë” (Deto. 18:10-12). Wë an dë u dee Keesitu sëmbë hoi di Wëti di Jehovah bi da dee Isaëli sëmbë. Ma u sabi taa di fasi fa Jehovah ta si di nama di sëmbë ta nama ku dee taku jeje, an tooka. Jehovah ta piki u fuu ta köni ku soni di nama ku dee taku jeje, u di a sabi taa Saatan ta wooko ku dee soni aki u du soni ku sëmbë. Saatan ta tei di du di sëmbë ta du obia wooko, u ganjan sëmbë. Wan u dee fasi fa a ta du ën, hën da a ta mbei sëmbë biibi taa dee dëdë sëmbë dë a libi jeti, ma a wan woto kamian (Peleik. 9:5). Saatan ta tei di du di sëmbë ta du obia soni, u mbei sëmbë fëëë. Te u kaba fëën, nöö dee sëmbë dë an ta kë ko dini Jehovah. Saatan kë taa dee sëmbë aki musu biibi dee taku jeje, ka u de biibi Jehovah. w19.04 bld. 21 pal. 5-6

Di du di sëmbë ta du hogihogi ku piki mii da wan gaan zöndu. Wan sëmbë di ta du hogihogi ku piki mii, ta du wan soni di o poi di mii libi. Di soni aki sa mbei di mii an ko ta futoou sëmbë möön. U musu ta tjubi dee mii u sëmbë an du di soni aki ku de, nöö u musu ta da dee mii di de du di soni aki ku de, kötöhati, söseei u musu heepi de. Ee wan sëmbë u di kemeente du hogihogi ku miii, nöö a ta tja poi në ko da di kemeente (Mat. 5:16; 1 Pet. 2:12). Wa ta da sëmbë pasi u de fika a di kemeente ee de an disa dee hogi soni di de ta du. Söseei wa ta da sëmbë pasi u de fika a di kemeente ee de ta du soni di ta tja poi në ko da di kemeente. Ee wan sëmbë u di kemeente du wan hogi di di wëti u lanti ta kuutu, hën da a pasa di wëti u lanti. Di soni aki sa dë di du di sö wan sëmbë du hogihogi ku piki mii tu (Tjab. 25:8). Dee gaanwomi an abi di leti u sitaafu wan sëmbë di pasa lanti wëti, ma de an o tapa lanti u de an sitaafu wan sëmbë u di kemeente di du hogihogi ku piki mii. w19.05 bld. 9 pal. 4-7

Aluwasi andi ta miti u, tökuseei woo sa hoi dou, u di Jehovah da di Sëmbë di ta lei u soni (Jes. 30:20, 21). Di Wöutu fëën ta mbei u ko „dë kabakaba, seekaseeka u du hiniwan bumbuu wooko” (2 Tim. 3:17, NW). Te u ta libi ku dee lei u Bëibel, nöö u ta ko köni möön dee sëmbë dee ta taki taa u musu ta libi ku „di köni u di goonliba aki” (Ps. 119:97-100). A tjali taa di köni u di goonliba aki ta mbei sëmbë buta pakisei u de a soni di di zöndu sinkii u de ta kë. Fëën mbei a sa ta taanga da u fu wa ko ta pakisei kumafa dee sëmbë u di goonliba aki ta pakisei, söseei a sa ta taanga da u fu wa du soni kuma de. Di Bëibel ta piki u taa: „Un musu köni e, be na wan sëmbë musu ko lei unu wan oto fasi fuun dini Gadu. Biga de o ko biinga u de wini unu ku dee sösö lei u di goonliba aki taa ee i kë dini Gadu nöö i musu hoi dee peipei wëti u de, dee deseei mbei” (Kol. 2:8). Wë di Bëibel bi taki u di soni aki taa a dee lasiti daka, sëmbë bi „o ta lobi piizii” (2 Tim. 3:4). Wan woto soni, hën da dee soni aki bi mbei sömëni siki di sëmbë ta kisi a di di duumi di womi ku mujëë ta duumi ku deseei, bi kisi sëmbë. Siki kuma AIDS sö. Hii dee soni aki ta lei taa dee soni di dee sëmbë u di goonliba ta taki taa da bunu fasi u libi, da sösö soni tuutuu.​—2 Pet. 2:19. w19.05 bld. 21 pal. 1-2; bld. 22 pal. 4-5

Saatan bi ganjan dee Isaëli sëmbë u de ko ta biibi taa ee de bi kë u dee soni di de bi paandi bi musu göö, nöö de bi musu du dee soni di dee sëmbë dee an bi ta dini Jehovah, bi ta du. Dee sëmbë aki bi ta biibi taa tjuba o kai te de du wanlö soni da dee gadu u de. Dee Isaëli sëmbë dee an bi ta biibi Jehovah tjika, bi ta biibi taa di wan kodo fasi fa di tjuba bi sa bigi kai, hën da te de bi o dini Baali. Fëën mbei de bi bigi ta du dee soni di dee sëmbë dee an bi ta dini Jehovah, bi ta du. Saatan bi wooko söseei ku di kë di de bi ta kë du fanafiti soni a di së u manu ku mujëë soni. Dee woto köndë sëmbë dee an bi ta dini Jehovah, bi ta du wanlö gaan fanafiti soni te de bi ta dini dee gadu u de. Womi ku mujëë tuu bi ta du dee soni aki. Womi ku womi, nasö mujëë ku mujëë seei bi ta du fanafiti soni, nöö sëmbë an bi ta si di soni aki kuma wan hogi soni! (Deto. 23:17, 18; 1 Kön. 14:24). Dee woto köndë sëmbë dee an bi ta dini Jehovah, bi ta biibi taa di fasi fa de bi ta dini dee gadu u de, bi ta mbei taa dee soni di de bi ta paandi, bi ta göö. Sömëni Isaëli sëmbë bi go ta du dee fanafiti soni aki tu, nöö sö a bi ko waka taa de bi ko ta dini poipoi gadu. w19.06 bld. 2 pal. 3; bld. 4 pal. 7-8

Sömëni baaa ku sisa di ta du di hii-ten diniwooko, ku so u dee baaa ku dee sisa dee ta wooko a Bëtëli seei bi kisi wan woto wooko u de du. A sa ta taanga da dee baaa ku dee sisa aki u de disa di wooko u de di de bi lobi gaanfa. Ee i da wan u dee baaa nasö sisa aki, nöö andi sa heepi i fii dini Jehovah waiwai go dou? Fii ku Jehovah sa dë gaan mati go dou, nöö i musu ta lesi di Bëibel hiniwan daka, söseei i musu ta pakisei fundu u dee soni dee i ta lesi. Boiti di soni di di baaa taki aki, i musu ta du di peleikiwooko fajafaja a di kemeente ka i go. Jehovah an ta fëëkëtë dee sëmbë dee bi dini ën ku hii de hati, aluwasi ee a ko dë taa de an sa du sö hia soni a di dini di de ta dini ën möön. Na biinga a gudu baka. Na mbei dee bookohedi u di goonliba u Saatan aki tapa i fii dini Jehovah (Mat. 13:22). Na haika sëmbë di an ta dini Jehovah, söseei na haika dee mati fii ku dee famii fii dee ta piki i taa ee i kë abi wan bunu libi, nöö i musu ko abi wan wooko ka de ta paka i hia möni (1 Joh. 2:15-17). Futoou Jehovah. A ta paamusi u taa a o ta heepi u fuu sa ta feni dee soni dee u abi fanöudu „te u dë a wan fuka”. A o ta heepi u u di biibi fuu an ko suwaki, a o ta heepi u fu wa ta dë pantapanta, söseei a o ta heepi u fuu sa feni dee soni dee u abi fanöudu fuu sa dë a libi.​—Heb. 4:16; 13:5, 6. w19.08 bld. 20 pal. 4; bld. 21-22 pal. 7-8

I dë ku wan bookohedi fii o? Wë a ta da u taanga seei u di u sabi taa Jehovah o heepi u tu te u abi bookohedi. Jehovah sabi andi u sa du ku andi wa sa du. A sabi andi u ta pakisei, söseei a sabi unfa u ta fii (Ps. 103:14; 139:3, 4). Te u ta futoou Jehovah, nöö Jehovah o heepi u ku dee bookohedi fuu. Te u dë ku bookohedi, nöö di soni dë sa mbei u ko ta si kuma soni an o tooka möönsö. Ee sö i ta fii, nöö hoi a pakisei taa Jehovah o heepi i ku dee bookohedi fii. Ma unfa a o heepi i? Wë Jehovah ta piki i fii konda dee bookohedi fii dëën, söseei fii konda dëën unfa i ta fii. Te i du sö, nöö a o piki dee begi fii (Ps. 5:3; 1 Pet. 5:7). Fëën mbei hii juu i musu ta begi Jehovah ta konda dee fuka fii dëën. An o fan ku i, ma a o piki i ku di Wöutu fëën, söseei a o mbei di ölganisaasi fëën piki i andi i sa du. Dee soni dee i ta lesi a di Wöutu u Gadu sa da i kötöhati, söseei de sa mbei i abi di biibi taa soni o waka bunu da i. Dee baaa ku dee sisa fii seei sa da i taanga tu.​—Lom. 15:4; Heb. 10:24,25. w19.06 bld. 16 pal. 7-8

Te sëmbë ta du ku i, nöö begi Jehovah, nöö „piki Jehovah hii soni di dë a i hati”, piki ën hii dee soni dee ta mbei i ta fëëë, söseei dee ta da i bookohedi (Këë. 2:19). Möön i ta begi a di lö fasi aki, möön i ku Jehovah o ko dë möön gaan mati (Lom. 8:38, 39). I musu ta biibi taa dee bunu soni di di Könuköndë u Gadu o du da u, o pasa tuutuu (Nöb. 23:19). Ee ja ta kaba biibi taa dee soni dee Gadu paamusi u o pasa tuutuu, nöö Saatan ku dee sëmbë fëën o sa mbei i ko ta fëëë (Nöng. 24:10; Heb. 2:15). Suku wan ten ka i sa ta lei soni, nasö ta öndösuku soni u dee soni di Gadu paamusi u taa di Könuköndë fëën o du, söseei mbei möiti fii ko sabi faandi mbei i sa dë seiki taa dee soni aki o pasa tuutuu. Unfa di soni aki o heepi i? Wë buta pakisei a di woto u Stanley Jones, di de bi söötö a dunguwosu seibi jaa longi u di biibi fëën hedi. Andi bi heepi ën faa hoi dou? A bi taki taa: „Di biibi u mi bi taanga u di mi bi sabi soni u di Könuköndë u Gadu, söseei u di mi bi sabi andi di Könuköndë o du, nöö hii juu mi bi ta biibi dee soni dë. Fëën mbei na wan sëmbë bi sa mbei mi go disa Jehovah.” Ee i ta biibi dee soni di Gadu paamusi u gaanfa, nöö nöiti joo fëëë sö tee taa i disa di dini di i ta dini Jehovah.​—Nöng. 3:25, 26. w19.07 bld. 2 pal. 1; bld. 3 pal. 6-7

Faandi mbei di mbei di u musu mbei sëmbë ko dë bakama u Keesitu dë fanöudu sö? Wë u di sëmbë di dë bakama u Keesitu wanwan nöö sa ko dë mati u Gadu. Boiti di dë, dee sëmbë dee ta waka a Keesitu baka ta ko abi wan möön bunu libi nöunöu kaa, söseei de abi di biibi u libi u teego a goonliba aki (Joh. 14:6; 17:3). A dë sö tuu taa Jesosi da u wan gaan wooko fuu du, ma wa ta du di wooko aki ku useei kaakiti. Apösutu Paulosu bi taki unfa hën ku wanlö woto biibima bi ta si di wooko aki. A bi taki taa: „Gadu buta u tuu fuu ta heepi ën a di wooko. U ku ën ta wooko makandi” (1 Kol. 3:9). U ta tei ën u bigi seei taa Gadu da u kuma zöndu libisëmbë di wooko aki fuu du! Söseei di mbei u ta mbei sëmbë ko dë bakama u Jesosi ta mbei u ta dë waiwai. Di fosu soni di u musu du te woo heepi sëmbë u de ko dë bakama u Keesitu, hën da u musu suku dee sëmbë dee kë lei soni u Jehovah. U ta lei taa u da Kotoigi u Jehovah tuutuu te u ta konda soni fëën da hii sëmbë di u ta miti. Te u ta du di wooko di Keesitu bi manda u fuu du, nöö u ta lei taa u da tuutuu Keesitu sëmbë. w19.07 bld. 15 pal. 3-5

Sömëni sëmbë ta kë möön jei dee köni lai dee dë a Bëibel dee ta lei u unfa u musu ta libi. Wan sisa di ta libi a New York, di ta peleiki da sëmbë di ta fan Sinëisitöngö, taki taa: „Mi ta mbei möiti u buta pakisei a sëmbë, söseei mi ta haika de bunu te de ta fan ku mi. Ee mi ko fusutan taa djunsudjunsu aki de ko a di köndë, nöö mi lo’ u hakisi de taa: ’I ko ta guwenti soni u di köndë aki kaa u? I feni wooko u? Dee sëmbë u di köndë ta libi bunu ku i ö?’” So juu di soni aki ta heepi di sisa faa konda soni u Bëibel da wan sëmbë. Te di sisa aki feni di okasi, nöö a ta hakisi di sëmbë taa: „Andi i si kuma dë fanöudu fuu ku wotowan sa ta libi bunu ku useei? Mi sa lei i wan nöngö a Bëibel ö? A ta taki taa: ’Te sëmbë bigi wan toobi, nöö a ta dë kuma te wan sëmbë disa wata ta kule a wan kamian. Fëën mbei ufö wan toobi bigi a wan kamian, nöö hai go fii.’ I si kuma di soni aki sa heepi u fu u ku wotowan sa ta libi fiifii ku useei ö?” (Nöng. 17:14). Te u ta fan ku sëmbë a dee lö fasi aki, nöö a sa heepi u fuu ko sabi ambë bi o kë ko sabi möön soni u Bëibel. w19.07 bld. 23 pal. 13

Di soni di dee baaa ku dee sisa dee foloisi ko a di kemeente abi fanöudu möön gaanfa, hën da i musu ta fusutan unfa soni taanga da de tjika. Kandë soni o ta taanga da de, u di de dë ku suwaki, nasö u di wan sëmbë u de dë ku suwaki. Kandë de ta tjali u di wan sëmbë u de ko lasi libi. A kan tu taa de ta tjali u di de ta hangi dee mati u de u di kamian ka de bi dë fosu. A sa tei ten ufö de kisi deseei. Te i ta peleiki makandi ku de, söseei te i ta da de degihati ku di fasi fa i ta libi ku de, nöö a o heepi de gaanfa seei. Wan sisa di bi ta du di hii-ten diniwooko sömëni jaa longi a wan woto köndë, bi taki taa: „A di köndë ka mi bi dë, mi bi ta lei sëmbë soni u Bëibel hiniwan daka. Ma a di köndë ka mi ko dë nöunöu, ma bi sa ta feni pasi seei u mi lesi wan tëkisi u Bëibel da wan sëmbë, nasö u lei de wan fëlön. Ma dee baaa ku dee sisa u di kemeente ka mi bi go, bi ta kai mi u mi go makandi ku de te de nango luku wan sëmbë baka. Di soni dë bi ta mbei mi bi ta fii bunu. Mi ko sa’ u peleiki da dee sëmbë u di pisiwata ka mi ta peleiki. Hii dee soni aki bi heepi mi u mi ta dë waiwai baka.” w19.08 bld. 22 pal. 10; bld. 24 pal. 13-14

So juu a sa ta taanga da u seei u lei taa u lobi dee baaa ku dee sisa fuu, u di u ta buta pakisei a dee soni di de ta du di an bunu, leti kumafa Jodia ku Sentike bi ta du ën. Hii u tuu ta mbei föutu hiniwan daka. Ee u ta buta pakisei a dee föutu u dee baaa ku dee sisa fuu, nöö a o möön taanga da u fuu lei taa u lobi de. Kandë ee wan baaa fëëkëtë u heepi u seeka di Könuköndë zali faa dë limbolimbo, nöö hati fuu sa boonu ku ën. Nöö ee u bigi ta pakisei hii dee föutu dee a ta mbei, nöö möön hati fuu o ta boonu ku ën, nöö wa o lobi di baaa dë sö möön. Ee wan sëmbë u di kemeente ka i dë ta du soni di ta toobi i sö tu, nöö buta pakisei a di soni aki: Jehovah ta si dee föutu dee u ta mbei, nöö a ta si dee föutu di dee baaa ku dee sisa fuu ta mbei tu. Ma tökuseei a lobi de jeti, söseei a lobi u tu. Fëën mbei u musu djeesi Jehovah a di fasi fa a ta lei taa a lobi wotowan, nöö u musu ta buta pakisei a dee bunu fasi u de. Ee u ta mbei möiti fuu lobi dee baaa ku dee sisa fuu, nöö woo sa möön libi fiifii makandi ku de.​—Fil. 2:1, 2. w19.08 bld. 9 pal. 7-8

Jehovah lobi sëmbë di abi sakafasi. Dee sëmbë dee abi tuutuu sakafasi wanwan nöö sa ko dë gaan mati u Jehovah. Ma Jehovah „an kë sabi na wan soni u dee sëmbë dee abi gaanfasi”. Hii u tuu kë u Jehovah wai ku u, söseei u kë fuu ku ën dë gaan mati. Fëën mbei u musu ko abi sakafasi. Wan sëmbë di abi sakafasi, an ta si kuma a hei möön wotowan. An ta fii hënseei. Di Bëibel ta lei u taa wan sëmbë di abi sakafasi ta fusutan taa Jehovah hei möön hën gaanfa, söseei a ta fusutan taa hiniwan sëmbë abi wan soni di a sa’ u du möön hën (Fil. 2:3, 4). Te i luku so sëmbë, nöö a sa ta djei kuma de abi sakafasi, ma an abi fu dë sö. Kandë de lo’ u dë piii sö. Nasö kandë de abi lesipeki, nasö de abi bunu manii, u di de mama ku de tata kiija de sö. Ma tökuseei a kan taa dee lö sëmbë aki ta fii deseei gaanfa. Te u kaba fëën, sëmbë o ko si ambë de dë tuutuu.​—Luk. 6:45. w19.09 bld. 2 pal. 1, 3-4

„Di Bunu Buka fuu Masa Jesosi” da hii dee soni di Jesosi bi lei dee bakama fëën. U ta lei taa u ta piki di bunu buka te u ta du dee soni dee u ta lei. Hën da woo ta buta soni u di Könuköndë u Gadu a di fosu kamian a u libi, woo ta hoi dee wëti u Gadu, söseei woo ta paaja di buka u di Könuköndë u Gadu (Mat. 6:33; 24:14). Boiti dee soni aki, woo ta heepi dee salufu baaa u Keesitu u de du di wooko u de.​—Mat. 25:31-40. Abiti möön de o sa lei dee ’woto sikapu’ taa de bi tei di heepi di de bi ta heepi de u bigi (Joh. 10:16). Na un futu? Ufö di feti u Amagedon bigi, nöö hii dee 144.000 salufuwan o dë a liba ala kaa. De o dë jeje, nöö de o dë a dendu u dee sodati u Jehovah dee a o tei u kii Gögi, nöö de o tjubi dee „gaan hia sëmbë” u Jehovah (Ako. 2:26, 27; 7:9, 10). A di ten dë, dee sëmbë u Gadu o wai seei taa de bi heepi dee salufuwan u Gadu, di de bi dë a goonliba aki jeti! w19.09 bld. 12-13 pal. 16-18

Faandi mbei u ta dë bööböö te u ta du di wooko di Jesosi da u fuu du? U di u abi dee möön bunu fesima. Jehovah di Möön hei Fesima fuu, an dë wan Gadu di an ta fii ku wotowan, nasö wan fesima di an ta lei taa a ta tei dee soni di dee futuboi fëën ta du u bigi (Heb. 6:10). Jehovah ta da u di kaakiti di u abi fanöudu fuu sa du di wooko di a da u fuu du (2 Kol. 4:7; Gal. 6:5). Jesosi di Könu fuu, lei u a di möön bunu fasi unfa u musu ta libi ku wotowan (Joh. 13:15). Nöö dee gaanwomi dee ta luku u, ta mbei möiti u djeesi Jesosi, di „Bumbuu Sikapuma” (Heb. 13:20; 1 Pet. 5:2). Dee gaanwomi ta mbei hii möiti u de ta libi bunu ku wotowan, söseei de ta mbei hii möiti u de ta da wotowan taanga. De ta lei tu taa de abi degihati te de ta lei u soni. Söseei u abi dee möön bunu mati. Sëmbë an dë di abi mati di lobi de kumafa u lobi useei, söseei sëmbë an dë di ta du wan wooko di bunu kuma di wooko di u ta du aki. Pakisei di soni aki: U ta wooko makandi ku baaa ku sisa di ta tja deseei a di möön bunu fasi, ma de an ta si kuma de bunu möön wotowan. De an ta si u kuma sëmbë di ta wooko makandi ku de nöö a kaba, ma de ta si u kuma mati u de. De lobi u sö tee taa de dë kabakaba u dëdë da u seei! w19.09 bld. 20 pal. 1; bld. 23 pal. 12-14

Apösutu Paulosu ta taki u „di daka u Jehovah” (1 Tes. 5:1-6). Paulosu bi taki soni u „di daka u Jehovah”. Di daka u Jehovah di di tëkisi aki ta taki, da di pisiten di de o hopo go feti ku di „Gaan Babilon”, te go miti di ten u di feti u Amagedon. Di „Gaan Babilon” aki da hii dee poipoi keiki u goonliba tuu (Ako. 16:14, 16; 17:5). Paulosu ta piki u andi u musu du fuu sa dë setiseti ta wakiti u te „di daka u Jehovah dou”. „Wa musu libi kuma u ta duumi” kumafa dee woto sëmbë ta du ën. Ma u musu „dë seei ku wojo setiseti” ta wakiti. U musu ta köni fu wa go nama ku politiki soni u di goonliba aki. Ee u go nama ku politiki soni, nöö a o ko dë taa u „dë ku [dee sëmbë u di goonliba aki] a wan së” (Joh. 15:19). U sabi taa di Könuköndë u Gadu wanwan nöö sa tja bööböö libi ko a goonliba aki. U musu ta heepi woto sëmbë tu u de ko sabi andi di Bëibel ta taki taa o pasa. Te di gaan fuka bigi kaa, nöö sëmbë an o sa feni pasi möön u de ko dini Jehovah. Fëën mbei a dë fanöudu fuu ta du di peleikiwooko ufö a lati poi! w19.10 bld. 8 pal. 3; bld. 9 pal. 5-6

Di de kaba sikifi di pampia lolu, Jelemia bi musu futoou taa Baluku bi o piki dee sëmbë andi Jehovah taki (Jel. 36:5, 6). Baluku bi tei degihati piki dee sëmbë andi Jehovah bi taki, hii fa de bi sa du soni ku ën. A bi musu u dë sö taa Jelemia bi wai seei di Baluku bi go a di Wosu u Gadu go lesi di pampia lolu da dee sëmbë (Jel. 36:8-10). Dee gaama u Juda bi jei andi Baluku bi du, hën de bi piki ën faa lesi di pampia lolu da de tu! (Jel. 36:14, 15) Dee gaama bi piki Könu Jojakim andi Jelemia bi taki. Könu Jojakim hati bi boonu seei di a jei dee soni dee Jelemia bi sikifi a di pampia lolu. Fëën mbei a bi tjuma di pampia lolu, söseei a bi manda sëmbë u de go kisi Jelemia ku Baluku tja go söötö a dunguwosu. Ma tökuseei Jelemia tei wan woto pampia lolu, hën a da Baluku ën faa toona sikifi andi Jehovah bi taki. Baluku bi sikifi „hii dee soni dee bi sikifi a di pampia lolu di Könu Jojakim u Juda bi tjuma”.​—Jel. 36:26-28, 32. w19.11 bld. 3 pal. 4-6

Jehovah sa ko dë andi a kë ko dë faa sa du di soni di a abi a pakisei faa du. Jehovah bi ko dë wan Sëmbë di ta lei sëmbë soni, wan Sëmbë di ta da sëmbë kötöhati, wan Sëmbë di ta tja bunu buka go da sëmbë, ku sömëni woto soni jeti (Jes. 48:17; 2 Kol. 7:6; Gal. 3:8). Ma hii fa soni dë sö, tökuseei Jehovah lo’ u tei libisëmbë u de du dee soni dee a abi a pakisei u du (Mat. 24:14; 28:19, 20; 2 Kol. 1:3, 4). Jehovah sa da hiniwan fuu di köni ku di taanga di u abi fanöudu, fuu sa ko dë a fa u wooko makandi ku ën u mbei soni waka kumafa a kë. Sömëni sëmbë di ta öndösuku soni u Bëibel bi taki taa hii dee soni dee u taki aki, nama ku di soni di di në Jehovah kë taki. Hii u tuu bi o kë u Jehovah tei u fuu wooko makandi ku ën u du di soni di a abi a pakisei u du. Ma so sëmbë an ta si kuma Jehovah ta tei de u de wooko dëën. Faandi mbei? Biga de ta si kuma de gaandi poi, kuma de an köni tjika, nasö taa libi u de an ta da de pasi u de du di soni dë. Ma so sëmbë sa ta si tu kuma de ta du hia soni da Jehovah kaa, nöö an dë u de suku u du möön hia soni dëën möön. w19.10 bld. 20 pal. 1-2

Ee u lobi gudu poi, di biibi fuu o ko suwaki, nöö wa o du hii soni di u sa du da Jehovah möön. Apösutu Paulosu bi taki taa: „Nöö i sabi fa wan bumbuu sodati ta dë nö, womi? An ta waka ta hulu soni a së së möönsö möön na di wooko di a sai dë. Biga a kë u di oposii musu ta wai ku ën u di fa a ta wooko” (2 Tim. 2:4). Dee sodati u Loomë an bi musu ta du woto wooko. U dë kuma dee bunu sodati dee u bi taki a di woto. Di mbei di u kë mbei Jehovah ku Jesosi, dee oposii fuu, wai ku u, da di möön gaan soni da u. Di soni aki dë gaan soni da u möön hiniwan soni di u sa feni a di goonliba u Saatan. U ta mbei taanga möiti fuu abi ten ku kaakiti fuu sa ta dini Jehovah go dou. Söseei u ta mbei taanga möiti u hii dee fetilai fuu di Gadu da u, sa ta dë bunu hii juu. Hii juu u musu ta dë setiseti ta wakiti! Faandi mbei u taki sö? Apösutu Paulosu bi taki taa ’wan sëmbë di ta suku faa ko gudu, o ta pusa ta kumutu tefa a disa di biibi fiaa’.​—1 Tim. 6:9, 10. w19.11 bld. 17 pal. 12, 14-15

Di taki di de o ta taki taa „Aai, hii soni dë bunu kaa. An dë fuu fëëë möön”, da wan soni di de o taki ufö di „daka u Jehovah” dou (1 Tes. 5:1-6, NW). Di „daka u Jehovah” di sikifi a 1 Tesalonika 5:2, da di „gaan fuka” (Ako. 7:14). Unfa woo du sabi taa di gaan fuka o bigi? Wë di Bëibel ta taki taa sëmbë o paaja wan buka. Nöö di buka dë o dë wan soni di o lei taa di gaan fuka o bigi. Di buka di de o paaja dë, da di buka di di Bëibel bi taki gaanduwe kaa taa de bi o paaja. De bi o taki taa: „Aai, hii soni dë bunu kaa. An dë fuu fëëë möön.” A dë sö taa dee hedima u keiki o dë a dendu tu te dee tiima o taki di soni aki ö? Wë a sa dë sö. Ma u sabi taa te dee tiima u goonliba o taki taa „Aai, hii soni dë bunu kaa. An dë fuu fëëë möön”, nöö an o dë wan tuutuu soni, ma a o dë wan mindimindi soni di dee taku jeje o mbei de taki. Di soni di de o taki aki o hogi seei, biga a o mbei sëmbë biibi taa de dë bunu, hii fa di gaan fuka hën ta ko. Awa, „hogi o miti de wan pasi vau sö, leti kumafa bëë ta njan wan mujëë wan pasi vau sö te a dë u pai”. Andi o pasa ku dee dinima u Jehovah? Wë u di de an sabi di juu di di gaan fuka o bigi, mbei kandë a sa bigi da de te a bigi, ma de an o fëëë. w19.09 bld. 9 pal. 7-8

Te joo taki ee un soni joo du, nöö buta wan maaka di i kë dou. Ee i dë seiki u di maaka di i kë dou, nöö an o taanga da i sö fii dou ën. Boo taa i buta taa joo ta lesi di Bëibel hiniwan daka. Ma ee ja mbei wan skeima fii ta lesi ën, nöö ja o sa du di soni di i buta taa joo du. Kandë dee gaanwomi u wan kemeente buta taa de o nango ta luku dee sëmbë u di kemeente möön fa de bi guwenti u nango ta luku de, ma baka wan pisiten de an bi du di soni dë möönsö. Ee de kë du di soni di de buta taa de o du, nöö de sa hakisi deseei dee soni aki: „U buta un baaa ku un sisa woo go luku ö? U buta na un ten woo nango ta luku de u?” Buta maaka di i sa dou. Na wan fuu abi ten, gudu ku kaakiti tjika fuu du hii dee soni dee u bi o kë du. Fëën mbei u musu sabi andi u sa du ku andi wa sa du. So juu, a sa dë fanöudu u tooka wan maaka di i si taa ja o sa dou. w19.11 bld. 29 pal. 11-12

Wan tjabukama woto di ta taki u di fasi fa di libi o dë a goonliba a di ten di ta ko, sikifi a Jesaaja 65:21-23. A di ten dë wa o dë sëmbë di malëngë u wooko, nasö di an ta du na wan soni. Ma di Bëibel ta taki taa dee sëmbë u Gadu o du wan gaan bumbuu wooko a di ten dë, nöö de o ta piizii ku di wooko di de ta du. Baka di Dusu Jaa Tii u Keesitu, nöö u sa dë seiki taa „woo kumutu a dëdë basu ko fii, nöö hii dee soni Gadu mbei tuu o feni di fii naandë tu” (Lom. 8:21). Leti kumafa Jehovah bi ta mbei taa dee Isaëli sëmbë bi sa ta feni ten u de wooko, söseei u de ta böö, sö nöö a o du da dee sëmbë fëën a di pisiten u di Dusu Jaa Tii u Keesitu. U sa dë seiki taa woo ta feni ten fuu dini Gadu. A dë fanöudu fuu dini Gadu ee u kë ta dë waiwai a di ten aki. Nöö sö nöö soni o dë a di njunjun goonliba. Hii sëmbë o dë waiwai a di pisiten u di Dusu Jaa Tii u Keesitu, u di woo ta du wooko di u lobi, söseei u di hii u tuu o ta dini Gadu. w19.12 bld. 13 pal. 15, 17-18

Di Hebelejën wöutu di de puu ko „lei” kë taki „lei wan sëmbë soni nöömö. A kë taki tu taa i ta lei wan sëmbë soni faa sa dou hën hati, u di joo ta lei ën dee soni dë hii juu”. Ee mama ku tata kë dou di maaka aki, nöö de musu abi di guwenti u ta dë makandi ku dee mii u de. So juu mama ku tata sa ta fii bookosaka, u di de musu ta lei dee mii u de soni hiniwan juu baka. Ma mama ku tata musu si di okasi aki kuma wan ten di de abi u heepi dee mii u de u de ko fusutan di Wöutu u Gadu, söseei u de ko ta libi ku dee soni di de lei. Fëën mbei mbei möiti fii ko sabi dee mii fii bunu. Psalöm 127 ta taki taa miii dë kuma piiwa (Ps. 127:4). I sa tei peipei soni u mbei wan piiwa, söseei na hii piiwa ta bigi di wan fasi. Sö nöö hiniwan mii tooka. Fëën mbei mama ku tata musu luku unfa de musu lei hiniwan u dee mii u de soni apaiti. Wan baaa ku hën mujëë di ta libi a di köndë Isaëli u di ten aki, bi kiija tu mii u de ku di lei u Jehovah u tefa de ko bigi. De bi taki andi bi heepi de. De bi taki taa: „U bi ta lei soni u Bëibel ku hiniwan u de apaiti.” Ma hiniwan hedima u wosudendu musu luku ee a dë fanöudu u du soni a di lö fasi aki, nasö ee de sa ta du ën sö tu. w19.12 bld. 26 pal. 18-20

Te fuka ta miti u, nöö u ta tei ën u bigi seei te wotowan ta heepi u! Wan baaa de kai Ryan tata bi lasi libi. A bi taki taa: „Sömëni soni di i bi guwenti du hiniwan daka, ta taanga da i u du te i ta tja fuka. A ta da i kötöhati seei te wan sëmbë du wan soni u heepi i, aluwasi wan piki soni a du.” Hii juu i musu ta hoi a pakisei taa i sa da wotowan kötöhati, aluwasi ee pikipiki soni seei i ta du u heepi de. Maikusi bi musu u abi sömëni soni ta du kuma Keesitu sëmbë. Ma tökuseei Maikusi bi ta abi ten faa bi sa da apösutu Paulosu kötöhati, nöö Paulosu an bi ta fii wan fasi tu faa hakisi Maikusi faa heepi ën a soni. Di de bi kii wan famii u wan sisa de kai Angela, nöö a bi tei ën u bigi seei taa wotowan bi dë kabakaba u du soni u mbei a feni kötöhati. Angela taki taa: „Te dee mati fii kë heepi i ku hii de hati, nöö an ta taanga da i fii go fan ku de. Mi ta si taa de ta kë heepi mi, nöö de an ta fëëë u du ën tu.” U sa hakisi useei di soni aki: ’Dee baaa ku dee sisa sabi mi kuma wan sëmbë di ta dë kabakaba u heepi wotowan u?’ w20.01 bld. 12 pal. 14-16

Unfa a sa pasa taa wan salufuwan njan di bëëë, söseei taa a bebe di win „a wan fasi di an fiti”? Wë di soni aki sa pasa ee a bi o njan di bëëë, söseei ee a bi o bebe di win, hii fa an bi ta libi kumafa dee wëti u Jehovah ta taki (Heb. 6:4-6; 10:26-29). Dee salufuwan sabi taa de musu hoi deseei a Jehovah ee de kë „wini di paima a Masa Gadu Köndë ala” (Fil. 3:13-16). Di santa jeje u Jehovah ta heepi dee dinima u Jehovah u de abi sakafasi, ma an ta mbei de ko abi gaanfasi (Ef. 4:1-3; Kol. 3:10, 12). Fëën mbei dee salufuwan an ta si kuma de bumbuu möön wotowan. De sabi taa na u di de dë salufuwan, mbei Jehovah musu u ta da de möön santa jeje, möön fa a ta da dee woto dinima fëën. De an ta si kuma de ta fusutan di Bëibel bunu möön wotowan. Boiti di dë, de an o go piki wan woto sëmbë taa hënseei da salufuwan, söseei taa a musu bigi ta njan di bëëë, ta bebe di win te u ta mëni di dëdë u Jesosi. Ma de ta biibi taa Jehovah wanwan tö ta kai sëmbë u de go a liba ala. w20.01 bld. 27-28 pal. 4-5

Jehovah kë fuu ku ën dë gaan mati, söseei a kë fuu ta fan ku ën. Jehovah ta da u taanga fuu ta begi ën nöömö, nöö hii juu a ta dë kabakaba u haika u (Lom. 12:12). Hii juu Jehovah ta abi ten da u, nöö nöiti a ta wei u haika u. Nöö u ta haika Jehovah te u ta lesi di Wöutu fëën, di Bëibel, söseei te u ta lesi dee soni dee dë a dee buku fuu dee ta heepi u fuu ko fusutan di Wöutu fëën. U ta haika Jehovah tu te u ta buta pakisei a dee soni dee u ta lei a dee kemeente komakandi fuu. Di fan di u ta fan ku Jehovah ta mbei u ku ën ko dë möön gaan mati tu. Jehovah kë taa te woo begi ën, nöö u musu konda dëën unfa u ta pakisei, söseei unfa u ta fii (Ps. 62:8). U musu hakisi useei dee soni aki: ’Dee begi u mi ta dë kuma wan soni di mi lei a hedi toona ko ta taki ö, naa de ta dë soni di mi ta taki ku hii mi hati?’ An dë u taki taa i lobi Jehovah gaanfa seei, söseei taa i kë fii ku ën dë gaan mati go dou. Fëën mbei i musu ta fan ku ën hii juu. Konda hii soni di dë a i hati dëën. Konda dëën andi ta mbei i ta wai, söseei konda dëën andi ta mbei i ta fii tjali. I sa dë seiki taa hii juu a o ta heepi i te i hakisi ën faa heepi i. w20.02 bld. 9 pal. 4-5

Jehovah da dee gaanwomi di faantiwöutu u de ta luku dee sëmbë fëën. Dee gaanwomi sa lei sömëni soni a di fasi fa Nehemia bi ta libi ku dee sëmbë u Jehovah. U di Nehemia bi dë wan gaama u Juda, mbei a bi abi makiti gaanfa (Neh. 1:11; 2:7, 8; 5:14). Boo luku wantu soni di bi sa da Nehemia bookohedi. Nehemia bi ko si taa dee sëmbë bi ta du soni di an fiti a di wosu u Gadu, söseei taa de an bi ta heepi dee Leifi sëmbë ku dee soni di de bi abi fanöudu, kumafa di Wëti u Jehovah bi ta taki. Dee Dju an bi ta hoi di Saba daka, söseei so u dee womi bi ta tööu ku woto köndë mujëë. Wë Gaama Nehemia bi musu seeka dee soni aki (Neh. 13:4-30). Nehemia an bi wooko ku di makiti fëën u duwengi dee sëmbë u de du soni kumafa a kë. Ma a bi begi Jehovah hakisi ën faa heepi ën, söseei a bi heepi dee sëmbë u de ko sabi dee wëti u Jehovah (Neh. 1:4-10; 13:1-3). Nehemia bi ta wooko makandi tu ku dee sëmbë, u heepi de u de toona mbei dee peni u Jelusalen.​—Neh. 4:15. w19.09 bld. 16 pal. 9-10