Piki-deewei-liba

Jesosi seei lei taa a lobi u, u di a dëdë da u (Joh. 15:13). Nöiti woo sa toona paka Jehovah ku Jesosi u di fasi fa de lei u taa de lobi u.  Ma u sa lei de taa u ta tei di soni di de du da u u bigi, ku di fasi fa u ta libi hiniwan daka (Kol. 3:15). Di lusupaima ta mbei taa dee salufuwan o sa feni gaan bunu, nöö de ta tei ën u bigi seei (Mat. 20:28). U di de ta biibi taa Jesosi paka paima da de, mbei Jehovah ta si de kuma sëmbë di ta du soni a wan leti fasi. Fëën mbei a tei de ko miii fëën (Lom. 5:1; 8:15-17, 23). Dee woto sikapu seei ta tei di lusupaima u bigi. U di de ta biibi taa Jesosi paka paima da de, mbei de sa dini Gadu ku wan limbo háti, söseei de o sa „pasa di gaan fuka libilibi” (Ako. 7:13-15). Dee tu kulupu aki tuu ta lei taa de ta tei di lusupaima u bigi, te de ta mëni di dëdë u Jesosi hiniwan jaa. w22.01 bld. 23 pal. 14-15

Di soni di bi ta möön da Jesosi bookohedi, hën da di soni mbei de bi kë kii ën. De bi kuutu ën taa an ta lesipeki Gadu seepiseepi (Mat. 26:64-66). Di soni aki bi hati Jesosi sö tee taa a bi hakisi hën Tata faa du wan soni sö taa an abi fu tja di lö në dë (Mat. 26:38, 39, 42). Di fosu soni di mbei Jehovah bi da pasi taa di Womi Mii fëën tja sitaafu u te a dëdë, hën da u di de bi musu pekëën a wan posu u dee Dju bi sa ko dë bööböö u di wan fuuku bi dë a de liba (Gal. 3:10). Dee Dju bi piki taa de bi o ta hoi dee wëti u Gadu, ma de an bi du ën kumafa de bi taki. Di soni aki bi ko dë wan woto zöndu, boiti di zöndu di Adam bi tja ko da dee bakamii fëën (Lom. 5:12). Di Wëti di Gadu bi da dee Isaëli sëmbë, bi ta taki taa ee wan sëmbë du wan gaan zöndu, nöö de bi musu kii ën. Bakaten, nöö de bi musu peka di sinkii fëën a wan posu (Deto. 21:22, 23; 27:26). U di de bi peka Jesosi a wan posu, mbei dee Dju bi sa ko fii u di fuuku di bi ko a de liba. w21.04 bld. 16 pal. 5-6

Pakisei unfa soni bi o sa dë da Jesosi a di lasiti daka di a bi dë a goonliba aki. Dee Loomë sodati bi kisi ën tja go, söseei de bi fon mën a wan hogihati fasi (Mat. 26:52-54; Joh. 18:3; 19:1). De bi wipi ën sö gaanfa taa a bi kisi makei. Baka di dë, de bi mbei a bi tja wan gaan hebi posu nëën baka, hii fa de bi wipi ën dëën makei nëën baka. Jesosi bi bigi tja di posu go ka de bi o kii ën, ma wan Loomë sodati bi piki wan womi di bi ta waka pasa, faa heepi Jesosi tja di posu (Mat. 27:32). Di Jesosi waka dou a di kamian ka de bi o kii ën, hën dee sodati peka hën maun ku hën futu a di posu. Di de hopo di posu taanpu, hën a fii pen möön gaanfa. Dee mati fëën bi ta këë, hën mama seei bi ta këë, ma dee hedima u dee Dju bi ta mbei ën fa (Luk. 23:32-38; Joh. 19:25). Wantu juu longi Jesosi tja di sitaafu aki. A bi ko ta möön taanga dëën faa hai böö. Nöö hii fa soni bi dë sö da Jesosi, tökuseei a ta begi wan lasiti pasi. A bendi hedi, hën böö fëën koti (Maik. 15:37; Luk. 23:46; Joh. 10:18; 19:30). Wë an dë u taki taa Jesosi bi dëdë a wan hogihati fasi. w21.04 bld. 16 pal. 4

Jesosi bi piki dee 11 apösutu fëën soni u tu buka. A bi taki soni u di njunjun buka, ku di buka di a bi mbei ku de taa de bi o tii makandi ku ën a di Könuköndë (Luk. 22:20, 28-30). Dee tu buka aki mbei taa dee apösutu ku woto sëmbë jeti sa dë könu ku mindima a liba ala (Ako. 5:10; 14:1). Dee salufuwan dee dë a goonliba aki jeti, de dë a dee tu buka aki dendu, nöö de wanwan nöö sa njan di bëëë, bebe di win, te u ta mëni di dëdë u Jesosi.Jehovah da de di apaiti gaandi u de libi u teego a liba ala, söseei u de tii makandi ku Jesosi Keesitu ku dee 144.000 wotowan. Ma di möön gaan soni di de o feni hën da de o dë makandi ku Jehovah Gadu seei! (1 Kol. 15:51-53; 1 Joh. 3:2) Dee salufuwan sabi taa de musu hoi dou u te de dëdë.​—2 Tim. 4:7, 8. w22.01 bld. 21 pal. 4-5

De bi peka tu hogiduma a Jesosi bandja. Bigibigi dee womi aki bi ta mbei Jesosi fa (Luk. 23:40, 41). Wan u de bia luku Jesosi hën a bi piki Jesosi taa: „Jesosi o, mëni mi te i dë a di Könuköndë fii e” (Luk. 23:42, NW). Di soni mbei Jesosi bi sa piki di womi aki taa a o dë a di Paladëisi, hën da u di Jesosi bi sabi taa hën Tata abi tjalihati u sëmbë (Ps. 103:8; Heb. 1:3). Jehovah dë kabakaba u da u paadon, söseei u lei taa a abi tjalihati fuu ee u lei tuutuu taa u ta tjali u wan soni di u bi du, söseei te u ta biibi taa a o sa da u paadon, u di Jesosi ko dëdë paka paima da u (1 Joh. 1:7). A sa ta taanga da so sëmbë u de biibi taa Jehovah o da de paadon. Ee sö i ta fii so juu, nöö buta pakisei a di soni aki: Kölö sö ufö Jesosi dëdë, a bi lei taa a bi abi tjalihati u wan hogiduma, di bi bigi lei taa a bi abi biibi. Wë nöö an dë u taki taa Jehovah seei o lei taa a abi tjalihati u dee dinima fëën.​—Ps. 51:1; 1 Joh. 2:1, 2. w21.04 bld. 9 pal. 5-6

U di Jesosi bi hoi hënseei a Jehovah u te a dëdë, mbei a bi sa du sömëni soni. Di fosu soni, hën da a bi sa lei taa Saatan da wan mindisonima. Jesosi bi lei taa wan sëmbë di an abi zöndu, sa hoi hënseei a Jehovah aluwasi andi Saatan ta du ku ën. Di u tu soni, hën da Jesosi bi paka di lusupaima da u. Di dëdë di a bi dëdë da u, mbei taa zöndu libisëmbë bi sa ko dë bunu ku Gadu, söseei taa de bi sa abi di okasi u libi u teego. Di u dii soni, hën da Jesosi bi lei taa Jehovah hën abi di leti u tii hii soni, söseei a bi mbei di në fëën Tata ko santa. Fëën mbei boo ta si hiniwan daka kuma di lasiti daka di u abi u dini Gadu, nöö u hoi useei nëën. Te u ta du sö, nöö aluwasi ee u musu dëdë u Jehovah hedi seei, woo sa taki taa: „Jehovah o, mi du hii soni di mi bi sa du u hoi miseei a i, u lei taa Saatan da wan mindisonima, u mbei di në fii ko santa, söseei u lei taa i abi leti u tii hii di mundu.” w21.04 bld. 12 pal. 13-14

Hën wan gaan soni bi pasa. De bi kuutu Jesosi u wan soni di an bi pena du seei. De bi mbei ën fa, de bi fon mën a wan hogihati fasi, söseei de bi pekëën a wan posu. Peegu bi dë pekapeka nëën maun ku ën futu. Nöö hiniwan böö di a bi ta hai, nasö hiniwan wöutu di a bi o taki, bi ta mbei a bi ta fii pen. Ma tökuseei fanöudu soni dë di a bi musu taki. U sa lei fanöudu soni seei a dee lasiti soni di Jesosi bi taki. De ta heepi u fuu hoi a pakisei taa u musu ta da wotowan paadon, söseei fuu biibi taa Jehovah o da u paadon tu. U ta wai seei taa u abi baaa ku sisa di ta dë kabakaba u heepi u. Ma te u abi heepi fanöudu, nöö wa musu fëëë u hakisi de u de heepi u. U sabi taa Jehovah o heepi u fuu hoi dou aluwasi un fuka ta miti u. Boiti di dë, u bi si faandi mbei a dë fanöudu fuu ta si hiniwan daka kuma di lasiti daka di u abi u dini Gadu, nöö u hoi useei nëën, u di u dë seiki taa libi fuu dë nëën maun. w21.04 bld. 8 pal. 1; bld. 13 pal. 17

Te u ta waka a Jesosi baka, nöö woo sa libi u teego. Di wan njönku kijoo di bi gudu bi hakisi Jesosi andi a musu du faa sa libi u teego, hën Jesosi bi piki ën taa: „Ko [dë] bakama u mi ta waka a mi baka” (Mat. 19:16-21). Jesosi bi piki wanlö Dju sëmbë di an bi kë biibi taa hën da Keesitu, taa: ’Fa dee sikapu u mi sai dë, de ta waka a mi baka, nöö mi ta da de di libi u teego’ (Joh. 10:24-29). U ta lei taa u ta biibi Jesosi, te u ta djeesi ën a di fasi fa a bi ta libi. Ee u ta du di soni aki, nöö woo sa feni di libi u teego(Mat. 7:14). U musu ko sabi Jesosi bumbuu fuu sa waka nëën baka. Ee i kë „ko sabi” Jesosi bumbuu, nöö i musu ta lei soni fëën nöömö. U musu „ko sabi” unfa a ta pakisei, söseei u musu ko sabi dee fasi dee a abi. Aluwasi u dë a di tuutuu lei sömëni jaa longi kaa, tökuseei u musu ta mbei hii möiti fuu ko sabi Jehovah ku di Womi Mii fëën möön bunu. w21.04 bld. 4 pal. 9-10

A bi sa pasa taa Paulosu an bi ta fii bunu seei, te a bi ta pakisei dee soni dee a bi du ufö a toon Keesitu sëmbë. Fëën mbei a bi taki taa a bi dë ’di möön gaan takulibima’! (1 Tim. 1:15). Ufö Paulosu ko a di tuutuu lei, nöö a bi nango a dee peipei foto nango ta du ku dee Keesitu sëmbë. A bi ta buta so u de a dunguwosu, söseei a bi ta dë ku sëmbë a wan së, te de bi buta taa de bi o kii dee Keesitu sëmbë (Tjab. 26:10, 11). A bi musu u ta hati Paulosu seei te a bi miti wan njönku Keesitu sëmbë, di a bi da pasi taa de bi sa kii dee gaan sëmbë fëën. A bi hati Paulosu taa a bi mbei dee gaan föutu aki. Ma a bi sabi taa an bi sa tooka dee soni dë möön. A bi tei ën u bigi taa Keesitu bi ko dëdë dëën, nöö fëën mbei a bi sikifi taa: „Fu di Gadu abi gaan bunuhati, hën mbei i si mi ko dë di sëmbë di i si mi dë tide aki” (1 Kol. 15:3, 10). Andi di soni aki ta lei u? Wë a ta lei taa i sa biibi taa Jesosi dëdë da i, nöö a sö wan fasi i ku Jehovah sa ko dë gaan mati (Tjab. 3:19). Di möön fanöudu soni da Gadu, hën da dee soni dee u ta du nöunöu ku dee soni dee woo du a di ten di ta ko. Na dee soni dee u bi du a di ten di pasa.​—Jes. 1:18. w21.04 bld. 23 pal. 11

Sömëni Dju a di ten u Jesosi an bi dë ku di mëni taa di Mësiasi bi musu dëdë. Ma luku andi di Wöutu u Gadu bi taki a fesi kaa. A bi taki taa: „A dëdë da sëmbë, nöö de bi ta si ën kuma wan hogiduma. A paka paima u puu sömëni sëmbë a zöndu, söseei a toon wan sëmbë di ta hopo taki da zöndu libisëmbë” (Jes. 53:12). Di soni aki mbei u sa taki taa an bi musu u toobi dee Dju di de bi kii Jesosi kuma wan hogiduma. A di ten aki, A di ten aki, di soni di sa heepi u fu wa lasi biibi, hën da te u ko sabi unfa soni dë tuutuu. A di taki di Jesosi bi hoi a di kuun liba, a bi piki dee haikama fëën taa so sëmbë bi o ta ’kosi de ta toobi de ta mindi hii sootu pei hogi ta buta a de hedi’ (Mat. 5:11). Saatan hën da di sëmbë di bi o ta mbei sëmbë ta mindi dee soni dë. A ta mbei dee sëmbë paaja mindimindi woto u dee sëmbë dee lobi di tuutuu lei (Ako. 12:9, 10). Wa musu ta haika dee mindimindi woto di dee felantima fuu ta konda. Nöiti u musu mbei dee soni dë mbei di biibi fuu ko suwaki. w21.05 bld. 11 pal. 14; bld. 12 pal. 16

Heepi di sëmbë faa futoou Jehovah. Jesosi bi piki dee bakama fëën taa Jehovah bi o heepi de u di a lobi de (Mat. 10: 19, 20, 29, 30). Piki di sëmbë di i ta lei soni u Bëibel taa Jehovah o heepi ën tu. I sa heepi ën faa futoou Jehovah te i ku ën ta begi Jehovah makandi, sö taa a sa heepi ën faa dou dee maaka dee a kë dou. Wan baaa de kai Franciszek di ta libi a di köndë Poland, bi taki taa: „Di sëmbë di bi ta lei mi soni u Bëibel bi lo’ u taki soni u dee maaka dee mi bi kë dou te a bi ta begi. Di mi si taa Jehovah bi piki dee begi fëën, hën wantewante miseei bigi begi tu. Mi bi ta si taa Jehovah bi ta heepi mi te mi bi ta hakisi di basi u mi faa da mi pasi u mi sa fika a wosu, sö taa mi bi sa go a könklësi nasö a dee komakandi, hii fa ma bi dë longi a di wooko aki jeti.” Jehovah ta booko hën hedi gaanfa seei ku dee sëmbë dee u ta lei soni u Bëibel. A sabi unfa dee dinima fëën ta wooko taanga tjika u heepi sëmbë u de ku ën sa ko dë mati. Nöö di soni dë ta mbei a ta lobi de (Jes. 52:7). Ee ja abi wan sëmbë ta lei soni u Bëibel nöunöu dë, tökuseei i sa heepi sëmbë di ta lei soni u Bëibel u de go a fesi u de sa dopu. I sa du di soni dë te i nango ku woto peleikima te de o go lei sëmbë soni u Bëibel. w21.06 bld. 7 pal. 17-18

U sa lei taa u ta tei ën u bigi taa u abi di Wöutu u Gadu, te u ta lesi ën hii juu. U musu ta buta wan ten di woo ta lei soni u Bëibel, söseei u musu ta lei soni u Bëibel hii juu. Te u ta du dee soni aki hii juu, nöö di biibi fuu an o ko suwaki. Wa dë kuma „dee könima u di goonliba aki.” U abi biibi, u di u ta futoou dee soni dee sikifi a di Wöutu u Gadu (Mat. 11:25, 26). U di u ta öndösuku di Wöutu u Gadu, mbei u ko sabi faandi mbei hogi ta pasa a di goonliba aki sö, söseei u ko sabi andi Jehovah o du u seeka hii dee soni aki. Fëën mbei boo dë kabakaba u mbei möiti u di biibi fuu ko möön taanga, söseei boo heepi sëmbë ka u sa heepi dou, u de sa ko ta biibi di Gadu di mbei hii soni (1 Tim. 2:3, 4). Boo ta buta pakisei a di ten ka hii libilibi soni di dë a goonliba aki, o taki di soni di sikifi na Akoalimbo 4:11, ka a taki taa: „Jehovah, ju di Gadu fuu, ju waiti tjika u sëmbë gafa i u di hei . . . di i abi e, biga ju wë mbei hii soni.” w21.08 bld. 19 pal. 18-20

U di dee gaanwomi dë kuma sikapuma, mbei de abi di faantiwöutu u leti sëmbë buta a pasi te a dë fanöudu. De musu du hii soni di de sa du u leti wan sëmbë buta a pasi a wan fasi di sa dëën taanga, söseei di „ta mbei sëmbë hati piizii”(Nöng. 27:9). Dee gaanwomi lobi dee baaa ku dee sisa. De ta lei taa de lobi de tuutuu te de ta da de lai u di de ta si taa wan hogi sa miti de (Gal. 6:1). Ufö wan gaanwomi fan ku wan sëmbë, nöö a bunu faa pakisei u so u dee soni di Paulosu bi taki u lobi. „Ee i lobi wan sëmbë joo ta hoi pasensi dëën. Joo ta fii ku ën. . . . Ee i lobi wan sëmbë, joo ta tjubi ën fu an kisi sen a lanti. Joo ta suku di bunu pisi fëën nöömö. Joo a’ di mëni taa na sö nöö a o dë, te wan ten seei a o ko bunu nöömö. Ja o lasi hati nëën möönsö” (1 Kol. 13:4, 7). Te wan gaanwomi ta kai pakisei a dee Bëibel tëkisi aki, nöö de o heepi ën faa leti wan sëmbë buta a pasi a wan lobihati fasi. Te di sëmbë di a ta leti buta a pasi ta fii taa a ta du di soni aki a wan lobihati fasi, nöö di soni aki o mbei di sëmbë tei di lai ku hii hën hati. w22.02 bld. 14 pal. 3; bld. 15 pal. 5

Di Jehovah bi mbei dee ëngëli ku libisëmbë, nöö a bi mbei de söndö föutu. Ma wan u dee ëngëli bi hopo fia ku Jehovah, nöö a bi mbei Adam ku Eva seei hopo fia ku ën tu. Di ëngëli dë di Bëibel ta kai Saatan (di kë taki felantima, nasö fiama). Woto ëngëli ku woto libisëmbë bi hopo fia ku Gadu tu (Jud. 6). Di soni aki bi hati Jehovah gaanfa seei. Ma tökuseei a hoi dou, nöö a o ta hoi dou u te di juu dou ka a o kii hii dee sëmbë dee ta hopo fia ku ën. Di soni aki o mbei hii dee sëmbë dee ta hoi deseei a Jehovah feni gaan bunu, u di de ku ën tuu ta hoi dou hii fa di goonliba hogi! Saatan bi taki hogi u di dinima u Jehovah de kai Jöpu. Saatan bi taki taa hii dee dinima u Jehovah ta dini ën, u di a ta mbei de feni bunu (Jöpu 1:8-11; 2:3-5). Saatan ta taki di seei soni dë a di ten aki jeti (Ako. 12:10). Te u ta hoi dou te fuka ta miti u, söseei te u ta hoi useei a Jehovah u di u lobi ën, nöö woo sa lei taa dee soni dee Saatan ta taki da mindimindi soni. w21.07 bld. 9 pal. 7-8

Apösutu Paulosu bi taki wan soni u lei unfa a dë fanöudu tjika fuu tooka soni a u libi. A bi taki taa fa ’Jesosi dëdë a di posu, nöö a dë kuma di awoo fasi fuu u bi ta libi, hën dëdë makandi ku ën’ (Lom. 6:6). Jesosi bi dë kabakaba u sëmbë pekëën a wan posu kii, u di a bi kë du soni di ta kai ku Jehovah. Wë ee useei kë du soni di ta kai ku Jehovah, nöö u musu dë kabakaba u tapa ku soni di Jehovah ta buuse. Te u du dee soni aki, nöö woo ko abi wan limbolimbo háti, söseei woo sa libi u teego (Joh. 17:3; 1 Pet. 3:21). Jehovah an o tooka dee wëti fëën u de sa kai ku u. Ma u musu tooka soni a di libi fuu, söseei u musu mbei möiti u hoi dee wëti fëën (Jes. 1: 17, 18; 55:9). Baka te i dopu seei i musu ta finga futu go dou da dee soni di di zöndu sinkii ta kë fii du. Begi Jehovah faa heepi i, söseei buta futoou a di jeje fëën, ma na a di kaakiti fii (Gal. 5:22; Fil. 4:6). U musu mbei taanga möiti u tooka dee awoo fasi fuu, söseei u musu mbei möiti fu wa ko abi de möön. w22.03 bld. 6 pal. 15-17

Jehovah paamusi u taa a o ta da u soni u njan, soni u bisi, ku wan kamian ka u sa libi ee u ta buta di Könuköndë fëën a di fosu kamian a u libi, söseei ee u ta hoi useei a dee wëti fëën (Mat. 6:33). Ee u ta biibi di soni di Jehovah paamusi u aki, nöö wa o ta pakisei taa dee gudu fuu o tjubi u, nasö taa de o mbei u dë waiwai u nöömö. U sabi taa di wan kodo fasi fa u sa dë waiwai tuutuu, hën da te u ta du andi Jehovah kë (Fil. 4:6, 7). Aluwasi ee u abi möni tjika fuu bai sömëni soni, tökuseei u musu luku ee woo abi di ten ku di kaakiti tjika fuu sa wooko ku hii dee soni aki, söseei fuu ta seeka de. A dë sö taa u ko ta lobi dee gudu fuu pasa maaka u? Wë ee sö a dë, nöö u musu hoi a pakisei taa Gadu da u wooko fuu du a di wosudendu fëën, nöö a kë fuu du di wooko a wan bunu fasi. Di soni aki kë taki taa wa musu mbei na wan soni puu u pakisei a di wooko dë. Wa kë ko dë kuma di womi di bi lobi dee gudu fëën sö tee taa an bi kë waka a Jesosi baka. Di soni dë mbei a lasi di okasi faa bi sa dini Jehovah, söseei faa bi sa ko dë womi mii fëën a liba ala.​—Maik. 10:17-22. w21.08 bld. 6 pal. 17

Te joo ta lei soni a di Wöutu u Gadu, nöö joo ko sabi unfa Gadu dë, söseei joo ko sabi dee fasi dee a abi. Dee fasi dë seei i bi ko sabi tu te i bi ta luku dee soni dee a mbei. Te i ta mbei möiti fii ko sabi dee fasi u Jehovah, nöö i ta ko dë seiki taa Jehovah dë tuutuu (Ëki. 34:6, 7; Ps. 145:8, 9). Möön i ta lei soni u Jehovah, möön joo ko abi wan taanga biibi. Joo ko ta lobi ën möön gaanfa, söseei i ku ën o ko dë möön gaan mati tu. I musu ta konda dee soni dee i ta biibi u Gadu, da wotowan. Ma unfa a dë ee wan sëmbë di i ta peleiki da, an kaba dë seiki ee wan Gadu dë tuutuu? Nöö kandë iseei ja kaba sabi andi i musu piki ën. Andi i sa du? Wë mbei möiti fii suku woto di nama ku Bëibel di dë a dee buku fuu, nöö taki u di soni dë ku di sëmbë. I sa hakisi wan woto Kotoigi tu, faa heepi i ku dee soni di di sëmbë bi kë sabi. Aluwasi ee di sëmbë an ko biibi dee soni dee i öndösuku dë, tökuseei joo feni wini u di i bi öndösuku dee soni dë. Di biibi fii o ko möön taanga. w21.08 bld. 18 pal. 14-15

An dë fuu disa hii soni di u lobi fuu sa dini Jehovah (Peleik. 5:19, 20). Ma ee wa ta du möön soni da Jehovah, u di wa kë disa so soni di u lobi, nöö u sa mbei di seei föutu di di womi di Jesosi bi konda soni fëën bi mbei. Di womi aki bi ta wooko taanga faa sa abi wan bunu libi, ma an bi ta booko hën hedi ku soni u Gadu (Luk. 12:16-21). Te fuka ta miti u, nöö u ta begi Jehovah hakisi ën faa heepi u fuu sa sabi andi u musu du (Nöng. 3:21). Jehovah ta mbei u feni gaan bunu a sömëni fasi. U sa lei taa u ta tei dee soni aki u bigi, te u ta du hii soni di u sa du fuu sa tja gafa ko dëën (Heb. 13:15). U sa du tookatooka soni a di dini di u ta dini Jehovah, nöö dee soni dë sa mbei Jehovah mbei u feni woto gaan bunu. Be a dë taa hiniwan daka u ta suku fasi u „tesi”, fuu ko „si taa Jehovah bunu” (Ps. 34:8). Te u ta du sö, nöö woo ko dë kuma Jesosi. A bi taki taa: „Di njanjan u mi, hën da te mi ta du dee soni di Sëmbë manda mi ko aki kë u mi du, be di wooko fëën kaba.”​—Joh. 4:34. w21.08 bld. 30-31 pal. 16-19

Saatan kë taa u ko abi gaanfasi. A sabi taa ee u ko abi gaanfasi, nöö woo ko dë kuma hën, nöö wa o sa feni di libi u teego. Fëën mbei apösutu Paulosu bi taki taa wan sëmbë sa ko abi gaanfasi, nöö a o sa kisi di sitaafu di Didibi bi kisi (1 Tim. 3:6, 7). Di soni aki sa pasa ku hiniwan fuu, aluwasi u dë njunjun a di biibi nasö aluwasi u ta dini Jehovah sömëni jaa kaa. Sëmbë di abi gaanfasi ta buta pakisei a deseei nöö. Saatan ta pooba u mbei u ko ta pakisei useei nöö. A ta suku u mbei u buta pakisei a useei te soni ta taanga da u, ka fuu buta pakisei a Jehovah. A pasa kaa taa wan sëmbë taki taa i du wan soni, hii fa an dë sö u? Nasö a pasa kaa taa wan sëmbë libi hogi ku i ö? Saatan bi o wai seei ee hati fii bi sa boonu ku Jehovah, nasö ku dee baaa ku dee sisa fii. Boiti di dë, Saatan bi o kë fii pakisei taa di wan kodo soni di i sa du u mbei soni ko möön bunu, hën da te i du soni kumafa i kë, kaa fii du soni kumafa Jehovah kë.​—Peleik. 7:16, 20. w21.06 bld. 15 pal. 4-5

Jehovah bi da di tjabukama Hagai wan fanöudu wooko faa du. A kan taa Hagai bi dë a dee sëmbë dendu, dee bi kumutu a katibo a Babilon toona go a Jelusalen, a di jaa 537 bifö Keesitu. Di de go dou, hën de bigi seti di goonseei u di Wosu u Gadu (Ësl. 3:8, 10). Ma an tei longi seei, hën wan soni ko pasa. De bi ko lasi hati, nöö de an bi ta mbei di Wosu u Gadu möön, u di sëmbë bi ta du ku de (Ësl. 4:4; Hag. 1:1, 2). Fëën mbei a di jaa 520 bifö Keesitu, Jehovah bi manda Hagai faa go da dee Dju taanga u de mbei di wosu be a kaba (Ësl. 6:14, 15). Di bosikopu di Hagai bi musu tja go da dee Dju, bi musu mbei di biibi u de ko möön taanga. Dee wöutu „Jehovah di ta tii liba ala” bi musu u da de taanga. Jehovah ta tii wan gaan kulupu ëngëli a liba ala, nöö fëën mbei dee Dju bi musu biibi Jehovah ee de bi kë u soni waka bunu da de. w21.09 bld. 15 pal. 4-5

A di ten aki, dee Jehovah Kotoigi a hii së u goonliba lobi de na de, söseei de ta libi fiifii makandi. Wa dë kuma dee woto keiki. Hii fa u kumutu a peipei köndë, nasö peipei lö, tökuseei u ta libi fiifii ku useei kuma wan famii. Te u dë a dee komakandi fuu, a di keling-komakandi fuu, nasö a dee könklësi fuu, nöö u ta si unfa dee baaa ku dee sisa ta lei taa de lobi de na de. Di soni aki ta mbei u dë seiki taa u ta dini Jehovah a wan fasi di ta kai ku ën (Joh 13:34). Di Bëibel ta da u taanga fuu ’ta lobi u na u makandi gaanfa’ (1 Pet. 4:8). Wan fasi fa u sa lei taa u lobi useei da te u ta da useei paadon, söseei te u ta mbei möiti u libi fiifii ku useei go dou. U musu abi di guwenti u da dee baaa ku dee sisa fuu soni, söseei u musu abi di guwenti u kai de ko a u pisi, aluwasi ee de bi du wan soni di hati u (Kol. 3:12-14). Te u ta lobi useei, nöö u ta lei taa u da tuutuu Keesitu sëmbë. w21.10 bld. 22 pal. 13-14

Di puu di de ta puu wan sëmbë a di kemeente sa heepi ën faa tjali u di zöndu di a du, nöö a bia ko ta du soni a wan bunu fasi baka u? Aai, a sa heepi ën. Sömëni baaa ku sisa di de bi puu a di kemeente u di de bi du wan gaan zöndu bi taki bakaten taa di soni dë bi heepi de u de tjali u di zöndu di de bi du, u de bia ko ta du soni a wan bunu fasi baka, söseei u de bi sa toona ko a Jehovah baka (Heb 12:5, 6). Buta pakisei a di woto aki. Wan sikapuma ko si taa wan u dee sikapu fëën dë ku suwaki. A sabi taa ee a kë kula di sikapu fëën aki, nöö a musu puu ën a dee woto sikapu dendu buta a wan kamian hën wanwan. Sikapu da mbeti di lo’ u dë makandi ku deseei, nöö de sa kusumi ee i puu de buta a wan kamian de wanwan. Ma ee di sikapuma du di soni aki, nöö a o dë sö taa hogihati a abi ö? Wë nönö, na seei. A sabi taa ee a disa di sikapu di suwaki a dee wotowan dendu, nöö dee woto sikapu seei o ko suwaki tu. Te a puu di sikapu di dë ku suwaki buta hën wanwan a wan kamian, nöö a di lö fasi dë a o tjubi dee woto sikapu. w21.10 bld. 10 pal. 9-10

U ta tei ën u bigi seei taa u abi baaa ku sisa a hii së u goonliba di lobi de na de. U kë taa hii sëmbë musu ko dini Gadu makandi ku u. Fëën mbei u musu mbei taanga möiti fu wa du soni di sa mbei sëmbë pakisei hogi u Jehovah, nasö u dee sëmbë fëën. U ta mbei möiti u libi a sö wan fasi taa sëmbë sa kë ko sabi soni u Jehovah, nöö te u kaba fëën de sa dini ën tu. So juu sëmbë sa du ku u, nasö de sa mbei u fa, u di u ta piki di Tata fuu buka a soni. Andi u sa du ee u ta fëëë te u ta konda soni u di biibi fuu da wotowan? Wë u sa hoi a pakisei taa Jehovah ku di Womi Mii fëën o heepi u. Jesosi bi piki dee bakama fëën taa de an bi abi fu booko de hedi ta hakisi deseei ee unfa de musu fan nasö andi de musu taki. Faandi mbei a bi taki sö? Wë Jesosi bi taki taa: „A di juu dë Gadu o da unu di fa fuun piki de. Nöö an o dë taa unu o fan di fan naandë e, ma di [jeje] fuu Tata di dë a unu liba dë, hën o ta fan da unu.”​—Mat. 10:19, 20. w21.09 bld. 24 pal. 17-18

Mosesi bi taki sö wan soni tu di a bi taki taa Jehovah dë kuma wan kamian ka i sa go tjubi (Ps. 90:1). Boiti di dë, ufö Mosesi dëdë a bi taki wan möön gaan soni di ta da u kötöhati. A bi taki taa: „Di Gadu fu awooten da wan tjubi kamian. Hii juu hën maun ta dë a i basu faa heepi i” (Deto. 33:27). Andi a kë taki taa „hii juu hën maun ta dë a i basu faa heepi i”? Te Jehovah dë di kamian ka u nango tjubi, nöö wa o ta fëëë. Hii fa a dë sö, tökuseei u ta fii bookosaka so juu, nöö a ta taanga da u fuu kisi useei. Te a dë sö, nöö unfa Jehovah o heepi u? (Ps. 136:23) A o buta hën maun a u basu, nöö a o hopo u saapi sö taa u sa kisi useei (Ps. 28:9; 94:18). U sabi taa Jehovah o heepi u hii juu. Di soni aki mbei wa ta fëëkëtë taa tu fasi dë fa Jehovah ta heepi u. Di fosu fasi da, aan toobi ka u ta libi, u abi wan tjubi kamian di an ta da fëëë. Di u tu fasi da, di lobihati Tata fuu a liba ala ta booko hën hedi ku u. w21.11 bld. 6 pal. 15-16

Jesosi bi sabi taa di biibi u dee bakama fëën bi sa ko suwaki te de ta si taa soni an ta pasa a wan leti fasi. U de bi sa hoi dou, a bi konda wan woto da de di sikiifi a di buku Lukasi. Jesosi bi konda wan woto u wan mujëë di manu fëën bi dëdë kaa. Di mujëë aki bi ta këë nöömö da wan kuutuma di an bi ta kuutu soni a wan leti fasi, faa bi sa kuutu di woto fëën a wan leti fasi. A bi dë seiki taa a bi o feni heepi ee a bi hoi dou. Te u kaba fëën, di kuutuma bi haikëën. Andi u sa lei a di woto aki? Jehovah ta kuutu soni a wan leti fasi. Fëën mbei Jesosi bi taki taa: „We nöö Masa Gadu di abi sö bunuhati wë? Ee wan sëmbë fëën ta begi ën nöömö a ndeti ku didia, an sa heepi ën nö? Biga a bi puu de a oto sëmbë kaa, nöö a o buuja ufö a ko a de nö?” (Luk 18:1-8) Jesosi bi taki tu taa: „Te mi di ko dë libisëmbë mii aki toona ko, nöö mi o feni sëmbë möönsö di ta biibi a mi eti nö?” Te u abi pasensi, söseei te u ta hoi dou te de an ta kuutu soni da u a wan leti fasi, nöö u ta lei taa u abi wan taanga biibi kuma di mujëë di manu fëën bi dëdë kaa. Te u abi sö wan taanga biibi, nöö u sa dë seiki taa Jehovah o heepi u. U musu ta biibi tu taa begi o heepi u. w21.11 bld. 23 pal. 12; bld. 24 pal. 14

Un dee njönkuwan, un ta fii kuma dee wëti u Jehovah ta tapa unu fuun du dee soni dee un lobi ö? Wë Saatan kë fuun pakisei sö. A kë fuun ta buta pakisei a dee soni di dee sëmbë u di baai pasi ta du, nöö a kë fuun si kuma de ta piizii tuutuu. Saatan sa wooko ku dee soni di dee pei fii ta du a siköö, nasö ku dee soni dee i ta si a Internet, u mbei i fii kuma i ta lasi hii dee piizii soni dee dë u du. Saatan kë fii pakisei taa dee wëti u Jehovah ta tapa i fii piizii u di libi. Ma hoi di soni aki a pakisei: Saatan an kë taa dee sëmbë dee ta waka a di pasi fëën si andi o miti de te u kaba fëën (Mat. 7:13, 14). Ma Jehovah, hën a ta lei i gbelingbelin unfa di libi fii o suti tjika te i fika a di pasi di ta tja sëmbë go a teego libi.​—Ps. 37:29; Jes. 35:5, 6; 65:21-23. w21.12 bld. 23 pal. 6-7

U sabi taa u musu da wotowan paadon. Di soni aki da di möön bunu soni di u sa du. Ma a sa taanga da u fuu du. A kan taa apösutu Petuisi bi ta fii sö so juu. (Mat. 18:21, 22). Andi i sa du te iseei ta fii sö? Di fosu soni di i sa du, hën da i sa pakisei luku un mëni pasi Jehovah da i paadon (Mat. 18:32, 33). Wa fiti faa musu da u paadon, ma tökuseei a ta dë kabakaba u du ën (Ps. 103:8-10). Boiti di dë, ’u musu ta lobi useei tu’. Hën da di da di u musu ta da wotowan paadon da wan soni di u musu u du. U musu u da dee baaa ku dee sisa fuu paadon (1 Joh. 4:11). Di u tu soni di i sa du, hën da i sa pakisei luku andi ta pasa te u da wotowan paadon. U sa heepi di sëmbë di du wan soni ku u di hati u. U sa heepi dee sëmbë u di kemeente u de ta libi fiifii ku deseei. U sa mbei taa u ku Jehovah sa dë mati go dou. Söseei woo fii taa u böö seei fëëë sö u di wa abi di lö bookohedi dë möön (2 Kol. 2:7; Kol. 3:14). Di lasiti soni di i sa du, hën da i sa begi Jehovah faa heepi i, u di hën da di sëmbë di ta piki u fuu ta da wotowan paadon. Na da Saatan pasi faa mbei taa i ku dee baaa ku dee sisa fii an ta libi fiifii ku unuseei möön (Ef. 4:26, 27). A dë fanöudu u Jehovah heepi u, ee wa kë u Saatan feni u kisi ku di taapu fëën. w21.06 bld. 22 pal. 11; bld. 23 pal. 14

Dafiti bi fusi u di Saulosu di bi dë wan makiti könu u Isaëli, bi ta suku ën u kii. Di Dafiti bi abi soni u njan fanöudu, hën a bi go a di foto Nopu, hën a hakisi sëmbë u de dëën feifi bëëë (1 Sam. 21:1, 3). Bakaten, Dafiti ku dee womi dee bi dë ku ën a wan së, bi go tjubi a wan sitonu baaku (1 Sam. 22:1). Unfa di soni aki bi du miti Dafiti? Saulosu bi ta haun ku Dafiti, u di sömëni sëmbë bi ta gafëën u di a bi wini sömëni feti. Saulosu bi sabi taa u di an bi piki Jehovah buka, mbei bi Jehovah an bi këën kuma könu u Isaëli möön, söseei a bi sabi taa Jehovah bi tei Dafiti faa toon könu nëën kamian (1 Sam. 23:16, 17). Ma u di Saulosu bi dë di könu u Isaëli jeti, söseei u di a bi abi wanlö gaan hia sodati ku sömëni sëmbë di bi dë ku ën a wan së, mbei Dafiti bi musu fusi go u Saulosu an kii ën. Ma i si kuma Saulosu bi o sa tapa Gadu faa buta Dafiti kuma könu ö? (Jes. 55:11) Wë wan soni di u sa dë seiki fëën, hën da soni seei Saulosu bi ta suku da hënseei. Dee sëmbë dee ta hopo fia ku Gadu ta lasi hii juu! w22.01 bld. 2 pal. 1-2

Jesosi bi ta peleiki da sëmbë ka a bi sa peleiki dou. A bi ta lei taa a lo’ sëmbë u di a bi ta peleiki da de a hiniwan okasi di a bi feni (Luk. 19:47, 48). Faandi mbei a bi ta du di soni dë? Wë u di a bi ta fii da de. So juu Jesosi ku dee bakama fëën „an bi ta feni pasi u de njan seei”, u di sömëni sëmbë bi ta kë haika dee soni dee a bi ta lei sëmbë (Maik. 3:20). A bi seeka soni faa bi sa peleiki da wan sëmbë a ndeti tu, u di di ten dë bi o möön bunu da di sëmbë. Gaansë u dee sëmbë di bi haika Jesosi an bi ko toon bakama fëën. Ma hii dee sëmbë dee bi jei dee soni dee a bi ta lei sëmbë bi ko sabi soni finifini. A di ten aki u kë da hii sëmbë di okasi u de jei di bunu buka (Tjab. 10:42). Fuu sa dou di maaka dë, a o dë fuu du soni woto fasi te u ta du di peleikiwooko. An bi o bunu fuu ta peleiki a wan juu di bunu da u nöö a kaba, ma u musu dë kabakaba fuu seeka soni fuu sa miti möön hia sëmbë. Ee u du di soni dë, nöö u sa dë seiki taa Jehovah o wai ku u. w22.01 bld. 17 pal. 13-14

A di ten aki, a ta taanga da sömëni sëmbë u de ta futoou dee sëmbë dee ta tei fesi. Te de luku fa politikima, ku heiheima di ta wooko a lanti kamian ta du soni, nöö de ta si taa de ta möön du soni u heepi dee guduma, nöö de an ta heepi pooti sëmbë, söseei de an ta koti kuutu a wan leti fasi da de. Boiti di dë, sömëni keiki fesima ta du soni di an bunu. Di soni aki mbei taa so sëmbë an ko ta biibi Gadu möön. Fëën mbei te wan sëmbë kë fuu lei ën soni u Bëibel, nöö u musu mbei taanga möiti u heepi ën faa ko ta biibi Jehovah, ku dee sëmbë dee a buta u tei fesi dëën a goonliba aki. Ma na sëmbë di ta lei soni u Bëibel nöö musu lei u biibi Jehovah ku di ölganisaasi fëën. Dee sëmbë dee dë a di tuutuu lei sömëni jaa longi seei musu ta biibi hii juu taa di fasi fa Jehovah kë fuu ta du soni, ta dë di möön bunuwan hii juu. So juu a sa pasa taa soni sa miti u ka u musu lei taa u ta biibi Jehovah. w22.02 bld. 2 pal. 1-2