Baimatu-liba
Sata 1 u baimatu-liba
Nöö a bakaten nöö joo si taa a mbei i ko ta libi a wan leti fasi a Gadu wojo, ku wan bööböö hati seei.—Heb. 12:11.
Na kuutu di fasi fa dee gaanwomi kuutu soni, ma wooko makandi ku de. Di puu di de ta puu sëmbë a di kemeente da wan u dee soni di Jehovah seti. A seti di soni aki sö taa di sëmbë di de puu a di kemeente sa feni wini fëën, söseei u wotowan seei sa feni wini fëën tu. So sëmbë u di kemeente o sa taki taa dee gaanwomi an kuutu soni a wan bunu fasi. Ma hoi a pakisei taa a lo’ u pasa taa dee sëmbë dee ta taki dee soni dë, an ta kë taki dee hogi soni di di sëmbë di de puu a di kemeente du. Wa sabi hii soni u di woto. Fëën mbei a bunu fuu futoou dee gaanwomi dee bi kuutu di sëmbë, taa de mbei hii möiti u wooko ku dee mama wëti u Bëibel (2 Klon. 19:6). Te i ta wooko makandi ku dee gaanwomi te de puu wan sëmbë fii a di kemeente, nöö u sa taki taa a sö wan fasi i ta heepi di sëmbë fii faa toona ko baka. Elizabeth, bi taki taa: „A bi ta taanga da u seei fu wa hulu möön ku di womi mii fuu di de bi puu a di kemeente. Ma di di womi mii fuu bi toona ko baka, nöö hënseei bi taki taa a bi bunu taa de bi puu ën a di kemeente. Bakaten a bi taki taa a bi lei sömëni bumbuu soni seei u di di soni aki bi pasa.” w21.09 bld. 28-29 pal. 11-12
Sonde 2 u baimatu-liba
A si wan pena mujëë, manu fëën bi dëdë, hën a tja tu köpö sensi fëën ko tuwë a di këdë.—Luk. 21:2.
Pakisei unfa soni bi sa dë da di pooti mujëë di manu fëën bi dëdë. An dë u taki taa di mujëë aki bi o kë da Jehovah möön hia möni. Ma tökuseei a bi da hii soni di a bi sa da. Nöö Jesosi bi sabi taa Jehovah bi tei ën u bigi taa di mujëë aki bi da hii soni di a bi sa da. U sa lei wan fanöudu soni a di woto aki. Hën da Jehovah ta wai te u ta dini ën ku hii u hati (Mat. 22:37; Kol. 3:23). Jehovah ta wai te a ta si taa u ta du hii soni di u sa du dëën. Jehovah ta wai te u ta wooko ku di ten ku di kaakiti fuu, fuu nango a di peleikiwooko, söseei fuu nango a dee komakandi. Unfa i sa wooko ku di soni di i bi lei a di woto u di pooti mujëë? Pakisei wan sëmbë di i bi o sa da taanga te i bi o piki ën taa Jehovah ta wai ku di möiti di a ta mbei u dini ën. A sa dë wan sisa di ko gaandi kaa, di ta fii bookosaka, u di an sa ta peleiki möön kumafa a bi naa. w21.04 bld. 6 pal. 17, 19-20
Munde 3 u baimatu-liba
Ee wan sëmbë nöutu ko miti i a di biibi ma nöö i tai hati te di nöutu dë ko pasa, nöö i dë bunu e, biga te Jehovah feni i u bunu, nöö a o paka i ku libi.—Jak. 1:12.
Jehovah sabi andi da di möön bunu ten u poi di hogi goonliba aki. U di a abi pasensi, mbei sömëni sëmbë bi feni pasi u de ko sabi ën, nöö nöunöu te a hia sëmbë ta dini ën. Hii de tuu ta wai taa Jehovah bi hoi dou hii dee ten dee pasa, u tefa de mama ku de tata ko pai de, u tefa de ko lei soni fëën ko lobi ën, söseei u tefa de ko buta de libi nëën maun. Te milionmilion sëmbë hoi dou u te a di kaba u di goonliba aki, nöö a o dë gbelingbelin u si taa di hoi di Jehovah bi ta hoi dou da wan bunu soni Hii fa Saatan mbei sëmbë ta tjali, söseei hii fa a mbei sëmbë ta tja sitaafu, tökuseei Jehovah ta dë waiwai go dou (1 Tim. 1:11). Useei sa dë waiwai go dou a di pisiten aki tu, hii fa u ta wakiti u Jehovah seeka soni ko bunu baka. A o mbei di në fëën ko santa, a o lei taa hën abi leti u tii hii soni, a o puu hii hogilibi a goonliba, söseei a o mbei taa wa o ta abi bookohedi möön. Boo mbei hii möiti fuu hoi dou, u di u sabi taa di Tata fuu di dë a liba ala ta hoi dou tu. w21.07 bld. 13 pal. 18-19
Feifidaka 4 u baimatu-liba
Ma wan bumbuu soni sa kumutu a Nazalëti nö, womi?—Joh. 1:46.
Sömëni sëmbë u di ten u Jesosi, an bi ta biibi Jesosi. Ma tökuseei de an bi ta si dee soni dë u gaan soni, u di a bi dë di womi mii u wan tëmbëma. De bi kiija Jesosi a Nazalëti, nöö sëmbë an bi ta si di foto aki kuma wan nëbai foto. Wan womi de kai Nataniëli, di bi ko toon wan bakama u Jesosi, bi taki taa: „Ma wan bumbuu soni sa kumutu a Nazalëti nö?” Nasö kandë a bi ta pakisei di tjabukama woto di sikifi a Mika 5:2, di ta taki taa de bi o pai di Mësiasi a Betelehem, ma na a Nazalëti. Di tjabukama de kai Jesaaja, bi taki a fesi taa dee felantima u Jesosi, an bi o pena buta pakisei a di lö ka di Mësiasi bi o kumutu (Jes. 53:8). Ee dee felantima u Jesosi bi tei ten u öndösuku dee soni aki, nöö de bi o ko si taa de bi pai Jesosi a Betelehem, söseei taa a dë wan bakamii u Könu Dafiti (Luk. 2:4-7). Wë de pai Jesosi a di kamian ka Mika 5:2 bi ta taki taa de bi o pai ën. Ma nöö andi bi toobi a di soni aki? Wë sëmbë bi lo’ u kuutu wotowan hesi poi. De an bi ta öndösuku hii soni luku ufö de kuutu wan sëmbë. Di soni aki mbei de an bi biibi Jesosi. w21.05 bld. 2-3 pal. 4-6
Pikisaba 5 u baimatu-liba
Ee dee sëmbë dee ta du soni a wan leti fasi bi o bë wojo da mi, nöö a bi o dë kuma wan sumëësuti fatu a mi hedi.—Ps. 141:5.
Di Bëibel ta konda soni u sëmbë di bi feni gaan bunu, u di de bi ta haika lai. Jöpu da wan u de. Hii fa a bi ta piki Gadu buka, tökuseei a bi dë wan zöndu libisëmbë. Di soni bi ta taanga dëën, nöö a bi taki soni di an bi bunu. Di soni aki bi mbei Jehovah ku Elihu go fan ku ën. Andi Jöpu bi du? Wë a bi taki taa: „Mi bi piki I, ma ma bi sabi . . . Fëën mbei mi ta hakisi i fii fëëkëtë di soni di mi taki. Luku fa mi ta sindo a goon aki a sindja liba, u lei taa mi ta tjali” (Jöpu 42:3-6, 12-17). A bi haika di lai di Elihu bi dëën, hii fa Elihu bi njönku gaanfa möön ën (Jöpu 32:6, 7). Wë sö nöö te u abi sakafasi, nöö woo ta haika lai, aluwasi ee u ta fii kuma an dë fanöudu, nasö aluwasi ee di sëmbë di ta da u di lai njönku möön u. Hii u tuu musu mbei möiti u ko abi dee fasi di di santa jeje ta mbei sëmbë ko abi, söseei hii u tuu musu mbei möiti u du di diniwooko fuu möön bunu. w22.02 bld. 11 pal. 8; bld. 12 pal. 12
Gaansaba 6 u baimatu-liba
Te un ta lobi sö kaa, nöö hii sëmbë o si taa bakama u mi gbelin un dë e.—Joh. 13:35.
Hiniwan sëmbë a di kemeente abi di faantiwöutu u du soni sö taa lobi ku fiifii libi sa dë a di kemeente. A sö wan fasi, sëmbë an o dë di ta fii taa a dë hën wanwan. Dee soni dee u ta du ku dee soni dee u ta taki, sa da wotowan taanga tuutuu! Andi i sa du u heepi dee sëmbë dee an abi famii a di tuutuu lei, u de sa fii taa deseei da sëmbë u di kemeente tu? Mbei möiti fii ko dë mati ku dee njunjun sëmbë dee ta ko a di kemeente. Di fosu soni di u sa du, hën da u sa wai ku de te de ko a di kemeente (Lom. 15:7). Ma u musu du woto soni jeti, boiti di da di woo da de odi ku piizii. U kë faa dë taa pikipiki, u ku de ta ko dë möön gaan mati. Fëën mbei wai ku dee sëmbë dee ko njunjun a di kemeente, nöö lei de taa i ta booko i hedi ku de tuutuu. Mbei möiti fii ko sabi un bookohedi de abi. Ma na hakisi de soni di sa mbei de fii wan fasi. A sa taanga da so u de u de konda da i unfa de ta fii. Fëën mbei na duwengi de u de fan. Ka fii du sö, nöö a bi o bunu fii hakisi de soni ku köni, nöö i haika bunu te de ta piki i. Kandë i sa hakisi de unfa de du ko sabi soni u di tuutuu lei. w21.06 bld. 11 pal. 13-14
Feeda 7 u baimatu-liba
De o jei di töngö u mi, nöö te de jei ën nöö de o piki ko a mi, nöö woo dë wan kodo hipi sikapu ku wan kodo sikapuma.—Joh. 10:16.
U ta wai seei taa u sa dini Jehovah makandi kuma „wan kodo hipi sikapu” di ’wan kodo sikapuma’ ta tii. Di buku Wi orga fu du a wani fu Yehovah, ta taki a bladsëidë 165 taa: „U di i ta feni wini u di libi di u ta libi makandi kuma wan famii, mbei a dë fanöudu fii seei mbei möiti fuu sa libi sö go dou. Hën da u musu mbei möiti fuu ko ta si dee baaa ku dee sisa fuu kumafa Jehovah ta si de.” Hii u tuu dë gaan soni a Jehovah wojo, leti kuma „piki mii”. I ta si dee baaa ku dee sisa fii kumafa Jehovah ta si de u? Jehovah ta si hiniwan soni di i ta du u heepi de, söseei u lei taa i ta booko i hedi ku de. Nöö a ta tei dee soni dë u bigi (Mat. 10:42). U lobi dee baaa ku dee sisa fuu. Fëën mbei u musu ’mëni useei bunu fu wa musu buta wan sitonu a pasi fu di otowan fuu naki futu kai’ (Lom. 14:13). U ta si dee baaa ku dee sisa fuu kuma de hei möön u, nöö u kë da de paadon ku hii u hati. Wa musu mbei wotowan mbei u naki futu. Ma „boo biinga ku dee soni dee sa mbei u dë fiifii ku u seei, ku dee soni dee sa heepi u fuu ko a fesi a di biibi”.—Lom. 14:19. w21.06 bld. 24 pal. 16-17
Sata 8 u baimatu-liba
Gadu wanwan, biga hën ta mbei soni ta göö nëën.—1 Kol. 3:7.
Ee u ta tei ten ta lei soni a di Bëibel, söseei ee u ta du dee soni di di Wöutu u Gadu ku di ölganisaasi fëën ta piki u, nöö pikipiki woo ko abi dee fasi di Keesitu bi abi. Woo ko sabi soni u Gadu möön gaanfa tu. Jesosi bi konda wan woto di ta lei unfa di Könuköndë bosikopu di u ta paaja, dë kuma wan piki sii di ta nasi a dee sëmbë hati dee lobi letilibi. A bi taki taa: „Di sii ta nasi, nöö di soni ta göö u te a ko bigi, ma di womi [di goonma] an sabi unfa di soni dë waka. Pikipiki di goon seei ta da njanjan. Di böngö fosu ta hopo ko, nöö a ta pai njanjan, nöö te u kaba fëën di njan ta ko lepi” (Maik. 4:27, 28). Jesosi bi kë taki taa leti kumafa wan soni di u paandi ta göö pikipiki, sö nöö wan sëmbë di ta biibi di Könuköndë bosikopu nango a fesi a di biibi pikipiki tu. Wë te dee sëmbë dee u ta lei soni u Bëibel ta ko dë möön gaan mati ku Jehovah, nöö u ta si taa de ta tooka sömëni soni a de libi (Ef. 4:22-24). Ma u musu hoi a pakisei taa Jehovah hën ta mbei dee sëmbë aki ko abi di fii u de sa go a fesi. w21.08 bld. 8-9 pal. 4-5
Sonde 9 u baimatu-liba
Piizii ku dee soni dee i wojo ta si, ka fii biinga a soni di i hati kë.—Peleik. 6:9.
Soni dë di u sa du di sa heepi u fuu ta dë waiwai. Wan sëmbë di ta ’piizii ku dee soni di wojo fëën ta si’, da wan sëmbë di dë tifeedi ku dee soni dee a abi. Ma wan sëmbë di ta ’biinga a soni di hën hati kë’, an o dë tifeedi möönsö ku dee soni dee a abi. Andi u ta lei a di soni aki? Wë ee u kë ta dë waiwai, nöö u musu ta buta pakisei a dee soni dee u abi kaa, ka fuu ta buta pakisei a dee soni dee wa sa feni. Woo sa ta dë waiwai ku dee soni dee u abi kaa u? Sömëni sëmbë ta feni taa wa o sa ta dë waiwai ku dee soni dee u abi kaa, u di hii juu u ta kë njunjun soni. Ma tökuseei u sa ta dë waiwai ku dee soni dee u abi kaa. Unfa u sa du di soni aki? Wë buta pakisei a di woto di Jesosi bi konda u dee talënti, di sikifi a Mateosi 25:14-30. Buta pakisei a di fasi fa u sa ko ta dë waiwai, söseei woo buta pakisei a di fasi fa u sa ko ta möön piizii ku dee gaan bunu dee u abi nöunöu kaa. w21.08 bld. 21 pal. 5-6
Munde 10 u baimatu-liba
Mi ta libi a wan hei kamian di santa. Mi dë ku dee sëmbë dee wotowan ta peeta tu, söseei dee abi sakafasi.—Jes. 57:15.
Jehovah ta booko hën hedi tuutuu ku dee sëmbë „dee wotowan ta peeta, söseei dee abi sakafasi”. Na dee gaanwomi wanwan musu da dee baaa ku dee sisa fuu taanga. Ma hii u tuu sa ta du di soni aki. Wan fasi fa u sa da de taanga da te u ta lei taa u ta booko u hedi ku de tuutuu. Jehovah kë taa u musu mbei dee baaa ku dee sisa aki ko si fa a lobi de tjika (Nöng. 19:17). U sa heepi de tu te u ta lei taa u abi sakafasi. Wa kë taa sëmbë musu buta pakisei a u, u di di soni dë sa mbei wotowan ko ta haun ku u. Ma u kë taa dee soni dee u ta taki, ku dee soni dee u ta du musu da dee baaa ku dee sisa fuu taanga (1 Pet. 4:10, 11). U sa lei unfa u sa libi ku wotowan te u luku di fasi fa Jesosi bi libi ku dee bakama fëën. Jesosi bi dë di möön nëbai sëmbë di bi libi a goonliba aki. Hii fa a bi dë sö, tökuseei Jesosi bi abi tjalihati, söseei a bi abi sakafasi (Mat. 11:28-30). Te Jesosi bi ta lei sëmbë soni, nöö an bi ta kai wöutu di sëmbë an bi ta fusutan, söseei a bi ta konda woto di an bi taanga u fusutan.—Luk. 10:21. w21.07 bld. 23 pal. 11-12
Feifidaka 11 u baimatu-liba
Hakisi dee gaansëmbë fii, nöö de o konda da i.—Deto. 32:7.
Mbei möiti fii nango ta fan ku dee baaa ku dee sisa dee ko gaandi. A kan taa de an ko ta si soni sö bunu möön, a kan taa de an ko ta waka sö bunu möön, söseei kandë de an ko ta fan sö bunu möön. Ma de ta kë du soni da Jehovah jeti, nöö di soni dë mbei Jehovah ta feni de bunu (Peleik. 7:1). Hoi a pakisei faandi mbei Jehovah ta kai de gaan soni, nöö mbei möiti fii ta lesipeki de go dou. I sa djeesi Elisa. An bi kë go disa Elia möönsö. A bi piki Elia dii pasi taa: „Ma o go disa i” (2 Kön. 2:2, 4, 6). Boo lei taa u kë sabi soni u dee baaa ku dee sisa fuu dee ko gaandi. U musu ta fan ku de (Nöng. 1:5; 20:5; 1 Tim. 5:1, 2). U sa ta hakisi de soni kuma: „Di i bi njönku, andi bi mbei i bi dë seiki taa i dë a di tuutuu lei?” „Unfa dee soni dee bi miti i bi heepi i fii ku Jehovah ko dë möön gaan mati?” „Andi bi heepi i fii sa ta dini Jehovah waiwai go dou?” (1 Tim. 6:6-8) Te i hakisi de dee soni aki kaa, nöö i haika te de o konda da i. w21.09 bld. 5 pal. 14; bld. 7 pal. 15
Pikisaba 12 u baimatu-liba
Gadu ta wooko a i hati fii kë du dee soni dee ta dëën piizii, nöö hënseei ta toona da i taanga tu fii sa du de.—Fil. 2:13.
Te i ta mbei hii möiti fii ta du di peleikiwooko, ta heepi sëmbë u de ko toon bakama Jesosi, nöö i ta lei taa i lobi Gadu (1 Joh. 5:3). Wë an dë u taki taa di lobi di i lobi Jehovah hën mbei i ta peleiki da woto sëmbë. Ma a bi taanga da i fii bigi du di peleikiwooko u? Wë kandë an bi dë wan kösökösö soni. I bi ta fëëë di fosu pasi di i bi go peleiki ö? Wë kandë i bi ta fëëë. Ma i bi sabi taa di wooko aki Jesosi kë fii du, hën i piki hën buka. Nöö baka wan pisiten, ja bi ta fëëë sö möön u du di peleikiwooko. Ma unfa a dë ku di lei di u musu ta lei sëmbë soni u Bëibel? I ta fëëë u du di soni aki ö? Wë a kan taa i ta fëëë. Ma te i ta begi Jehovah, ta hakisi ën faa heepi i fu ja fëëë u hakisi wan sëmbë ee a kë lei soni u Bëibel, nöö a o heepi i fii sa du ën. w21.07 bld. 3 pal. 7
Gaansaba 13 u baimatu-liba
De musu kisi wan sitampu a de leti maun nasö a de mindifesi.—Ako. 13:16.
Na awooten de bi ta tjuma dee saafu ku wan soni di dë kuma wan sitampu, u lei ambë abi de. Nöö di maaka aki an bi ta puu möön. Wë sö nöö dee sëmbë u di ten aki o kë taa hii sëmbë musu lei ambë së de tei. De o kë taa hii sëmbë musu lei taa de tei di së u dee tiima u di goonliba aki. Woo tei di sitampu, nöö u nama ku politiki soni u di goonliba aki ö? Soni o taanga da dee sëmbë dee an o tei di sitampu, nöö sëmbë o du ku de. Di buku Akoalimbo ta taki taa: „Ee wan sëmbë ja abi di lö sitampu naandë, nöö ja o sa bai soni möön, ja o sa sei soni da sëmbë tu” (Ako. 13:17). Ma dee sëmbë u Gadu sabi andi Gadu o du ku dee sëmbë dee abi di sitampu di Akoalimbo 14:9, 10 ta taki soni fëën. De an o tei di sitampu dë, ma de o sikifi di soni aki a de maun: „Mi da u Jehovah” (Jes. 44:5). Nöunöu u musu mbei taanga möiti fuu hoi useei a Jehovah. Ee u ta du di soni aki, nöö ku wai seei Jehovah o taki taa u da sëmbë fëën! w21.09 bld. 18 pal. 15-16
Feeda 14 u baimatu-liba
Leti kumafa felu ta maa felu, sö nöö wan womi ta mbei wan woto womi ko saapu tu.—Nöng. 27:17.
U sa suku heepi a woto peleikima fuu sa du di peleikiwooko. Apösutu Paulosu bi lei Timoteo unfa a bi musu ta peleiki, söseei unfa a bi musu ta lei sëmbë soni. Nöö a bi dëën taanga faa bi ta lei wotowan u de du di wan seei soni (1 Kol. 4:17). Leti kumafa Timoteo bi lei soni a Paulosu, sö nöö useei sa lei soni a wotowan a di kemeente. Boiti di dë, u musu begi Jehovah faa heepi u. Hiniwan juu te joo go a di peleikiwooko, i musu begi Jehovah faa heepi i. Soni an o sa waka bunu da u a di wooko aki ee na di santa jeje u Jehovah hën ta heepi u (Ps. 127:1; Luk. 11:13). Te joo hakisi Jehovah faa heepi i, nöö i musu konda finifini dëën ku andi i kë faa heepi i. Wë i sa hakisi ën faa heepi i fii feni wan sëmbë di o dë kabakaba u haika di bosikopu di i ta tja. Söseei u musu buta wan ten ka i sa ta lei soni u Bëibel. Di Wöutu u Gadu ta piki u taa: ’I musu ko sa’ u wegi soni luku fii sabi andi Gadu kë’ (Lom. 12:2). Te u ta lei soni u Bëibel, nöö woo ta ko sabi Gadu möön bunu. Nöö te u ta konda soni fëën da wotowan, de o ko si taa u ta biibi dee soni dee u ta taki. w21.05 bld. 17-18 pal. 14-16
Sata 15 u baimatu-liba
Di wooko i ta wooko da Masa dë an dë u sösö.—1 Kol. 15:58.
Unfa a dë ee i mbei hii möiti, söseei ee i begi da di sëmbë di i ta lei soni u Bëibel, ma tökuseei an nango a fesi, nöö i musu tapa ku di lei di i ta lei ën soni u Bëibel? Ee nasö unfa a dë ee nöiti i heepi wan sëmbë faa go a fesi u tefa a dopu? I musu ta si kuma ja mbei möiti tjika, nöö fëën mbei Jehovah an ta mbei soni waka bunu da i a di peleikiwooko u? Luku unfa Jehovah ta si di wooko di u ta wooko dëën. Jehovah ta luku di möiti di u ta mbei ku di hoi di u ta hoi dou. Te u ta du di wooko fuu fajafaja, söseei te u ta du ën ku lobi, nöö Jehovah ta wai ku u, aluwasi sëmbë ta haika u nasö ee de an ta haika u. Paulosu bi taki taa: „Fa Gadu sai dë, an ta kuutu könku e, ma a ta kuutu leti a pasi. Nöö an o fëëkëtë dee bunu libi fuunu dee un ta libi naandë. A ta si fa un ta lobi ën ta heepi dee oto sëmbë fëën” (Heb. 6:10). Jehovah an ta fëëkëtë dee möiti dee u ta mbei ku di lobi di u abi, aluwasi ee wa heepi wan sëmbë faa go a fesi u tefa a dopu. Di soni di Paulosu taki a di tëkisi u tide dë da i tu. w21.10 bld. 25 pal. 4-6
Sonde 16 u baimatu-liba
Hii dee sëmbë dee mi Tata Gadu ta da mi, nöö de tuu o ko a mi nöömö, nöö di sëmbë di ko a mi ma o jakëën möönsö.—Joh. 6:37.
Di fasi fa Jesosi bi ta libi ku dee bakama fëën bi ta lei taa a bi lobi de, söseei taa a bi ta libi bunu ku sëmbë. A bi sabi taa soni an bi dë di wan seei fasi da hii de tuu. Fëën mbei de tuu an bi o sa tja hiniwan faantiwöutu, söseei na hii de tuu bi o sa du hia a di peleikiwooko. Ma tökuseei a bi ta wai, u di hii sëmbë bi ta du andi a bi sa du. Jesosi bi lei taa a ta fusutan unfa soni dë da hiniwan sëmbë te u luku di woto di a bi da u dee talënti. A di woto dë, di masa bi da hiniwan saafu wooko „leti kumafa a sabi taa de abi köni tjika fu de sa wooko”. Hii fa dee tu saafu tuu bi wooko taanga, tökuseei wan u dee saafu aki bi wooko möön möni möön di wotowan fëën. Ma di masa bi gafa dee tu saafu tuu a di wan seei fasi. A bi taki taa: „Aai, womi, i dë wan sëmbë u futoou e. I dë wan bumbuu futuboi u mi seei” (Mat. 25:14-23). Hii juu Jesosi ta lei taa a lobi u, söseei taa a ta libi bunu ku u. A sabi taa na hii u tuu sa’ u du soni di wan fasi. A ta wai te u ta du hii soni di u sa du. U musu mbei möiti fuu djeesi Jesosi. w21.07 bld. 23 pal. 12-14
Munde 17 u baimatu-liba
Ma o tëndë mi maun du hogi ku mi masa.—1 Sam. 24:10.
Ma na hii juu Könu Dafiti bi lei taa a bi abi tjalihati u sëmbë. Wan womi bi dë di de bi ta kai Nabali. Di womi aki an bi abi bunu fasi, a bi kosi Dafiti, nöö an bi kë da Dafiti ku dee sodati fëën soni u njan. Di soni aki bi mbei Dafiti hati boonu gaanfa seei, nöö a bi kë kii Nabali ku hii dee womi u di famii fëën. Ma di mujëë u Nabali de kai Abigaëli, bi abi sutifasi, söseei a bi abi pasensi, nöö hesihesi a bi seeka soni u njan da Dafiti ku dee womi fëën. Fëën mbei Dafiti an bi kii Nabali ku dee womi u di famii fëën möön (1 Sam. 25:9-22, 32-35). Di Dafiti hati bi boonu a bi buta taa Nabali ku dee womi u di famii fëën tuu bi musu dëdë. Söseei bakaten a bi taki taa di gudu womi a di woto u Naatan bi musu dëdë. Ma Dafiti bi dë wan womi di bi abi bunufasi, nöö faandi mbei a bi kuutu di womi a di woto a sö wan hogi fasi? Wë pakisei unfa Dafiti bi ta fii. Háti bi ta fon Dafiti a di pisiten dë. Te wan sëmbë ta kuutu wotowan a wan hogi fasi, nöö di soni dë ta lei taa hën ku Jehovah an dë mati tjika. w21.10 bld. 12 pal. 17-18; bld. 13 pal. 20
Feifidaka 18 u baimatu-liba
Un musu dë santa, biga mi dë santa.—1 Pet. 1:16.
Dee wöutu u di tëkisi u tide ta lei u taa u sa djeesi Jehovah, di dë di möön santa sëmbë u hii di mundu. U sa ko dë sëmbë di santa, nöö Jehovah kë tu taa u musu dë santa a hii futu. A sa djei kuma wa o sa du di soni aki, u di u da zöndu libisëmbë. Apösutu Petuisi seei bi mbei sömëni föutu nëën libi, ma tökuseei di fasi fa a bi du soni ta lei taa u sa ko dë santa. Sömëni sëmbë ta pakisei taa te wan sëmbë dë santa, nöö hën da a dë wan sëmbë di an ta piizii, di ta bisi langa koosu, söseei di an ta mbei sipootu. Ma na sö a dë. Jehovah dë santa, ma tökuseei di Bëibel ta taki taa Jehovah da „di piizii Gadu” (1 Tim. 1:11). Dee sëmbë dee ta dini ën ta dë „waiwai” (Ps. 144:15). Jesosi bi bai dee sëmbë dee bi ta bisi wanlö apaiti koosu, nöö de bi ta du soni u sëmbë buta pakisei a de (Mat. 6:1; Maik. 12:38). Dee soni di di Bëibel ta taki, ta mbei u kuma Keesitu sëmbë saandi a kë taki u dë santa. U sabi taa Gadu lobi u, nöö fëën mbei nöiti a o piki u fuu du wan soni di a sabi taa wa o sa du. w21.12 bld. 2 pal. 1, 3
Pikisaba 19 u baimatu-liba
Un musu lobi Jehovah ku hii unu hati.—Maik. 12:30.
Gadu da u sömëni bunu soni. Wan u dee möön gaan soni di a da u, hën da di mbei di a mbei u a sö wan fasi taa u sa dini ën. U ta lei Jehovah taa u lobi ën te u ta ’hoi dee wëti fëën’ (1 Joh. 5:3). Wan u dee soni di Jehovah kë fuu du, hën da fuu heepi sëmbë u de ko dë bakama u Jesosi, nöö u dopu de, kumafa Jesosi piki u (Mat. 28:19). Jesosi bi piki u tu taa u musu ta lobi dee wotowan fuu (Joh. 13:35). Jehovah o mbei dee sëmbë dee ta piki hën buka, ko dë sëmbë u di wosudendu fëën. Dee sëmbë aki dë a hii së u goonliba (Ps. 15:1, 2). Lei taa i lobi wotowan. Lobi da di fasi di Jehovah abi möön gaanfa (1 Joh. 4:8). Jehovah bi lei taa a lobi u, ufö u bi sabi soni fëën seei (1 Joh. 4:9, 10). U ta djeesi Jehovah te u ta lei taa u lobi wotowan tu (Ef. 5:1). Wan u dee möön bunu fasi fa u sa lei taa u lobi wotowan, hën da te u ta heepi de u de ko sabi soni u Jehovah ufö di kaba dou (Mat. 9:36-38). Te u ta du sö, hën da u ta heepi de u deseei sa ko dë sëmbë u di wosudendu u Gadu tu. w21.08 bld. 5-6 pal. 13-14
Gaansaba 20 u baimatu-liba
Na wan sëmbë sa lobi ku sö wan gaan lobi.—Joh. 15:13.
U di Jesosi bi lobi Jehovah gaanfa seei, mbei a bi du soni da Jehovah ku libisëmbë tuu (Joh. 14:31). Di fasi fa Jesosi bi libi a goonliba aki, bi lei unfa a lobi libisëmbë tjika. Hiniwan daka a bi ta lei fa a lobi sëmbë tjika, ku fa a ta fii ku sëmbë tjika. A bi ta du di soni aki aluwasi sëmbë bi ta du ku ën. Di fasi fa a bi ta möön lei sëmbë taa a lobi de, hën da te a bi ta lei de soni u di Könuköndë u Gadu (Luk. 4:43, 44). Jesosi bi lei taa a lobi Gadu ku libisëmbë tuu, di a bi dë kabakaba u tja sitaafu u te de kii ën. Di soni di a du dë, jabi pasi da hii u tuu fuu sa feni di libi u teego. U buta u libi a Jehovah maun, hën u dopu, u di u lobi di Tata fuu di dë a liba ala. Fëën mbei leti kuma Jesosi, useei musu lei taa u lobi Jehovah tu, u di woo ta libi bunu ku wotowan. Apösutu Johanisi bi taki taa: „Di sëmbë i ta si ku i wojo mii dë hën ja lobi, nöö unfa i sa lobi Gadu di ja si ku wojo wan daka?”—1 Joh 4:20. w22.03 bld. 10 pal. 8-9
Feeda 21 u baimatu-liba
Un musu ta köni fu wan waka kuma don sëmbë e, ma un musu waka kuma sëmbë di köni. Un musu ta wooko ku di ten fuunu a wan köni fasi.—Ef. 5:15, 16.
Hii fa u lo’ u du soni di ta mbei u dë makandi ku Jehovah, tökuseei a sa taanga da u fuu du dee soni aki. U ta abi te a hia soni u du. Fëën mbei a sa ta taanga da u fuu feni ten u du dee soni dee u musu du a di dini u Jehovah. Di wooko di u ta du, dee famii fuu ku woto fanöudu soni di u musu du, sa mbei u fii kuma wa abi ten tjika fuu begi, fuu lei soni u Bëibel, nasö fuu kai pakisei a dee soni dee u ta lei. Wan woto soni dë jeti di sa mbei wa abi ten tjika. Ee wa köni, u sa ta du soni di an hogi, ma di sa tei sö hia ten fuu taa wa ko abi ten möön fuu du soni di sa mbei u ku Jehovah ko dë möön gaan mati. Pakisei dee soni dee u ta du fuu mbei piizii. Hii u tuu ta feni wini te u ta mbei piizii. Aluwasi dee soni dee u ta tei u mbei piizii an hogi, tökuseei de sa tei sö hia ten fuu taa wa ko abi ten möön fuu du soni da Jehovah. U musu hoi a pakisei taa piizii an dë di möön fanöudu soni.—Nöng. 25:27; 1 Tim. 4:8. w22.01 bld. 26 pal. 2-3
Sata 22 u baimatu-liba
Un musu si dee woto köndë sëmbë kuma de da sëmbë u di köndë seei, söseei un musu lobi de kumafa un lobi unuseei.—Leif. 19:34.
Di Jehovah bi piki dee Isaëli sëmbë taa de musu ta lobi dee wotowan u de, nöö an bi kë taki taa de bi musu ta lobi dee Isaëli sëmbë wanwan. Ma de bi musu lobi hii sëmbë, te kisi dee woto köndë sëmbë dee bi ta libi ku de. U ta lesi di soni aki a Leifitiki 19:33, 34. De bi musu libi ku dee woto köndë sëmbë kuma de da sëmbë u di köndë u de seei, söseei de bi musu lobi de kumafa de lobi deseei. Di Wëti bi ta taki taa dee Isaëli sëmbë bi musu disa soni u njan a di goon u de da dee woto köndë sëmbë ku dee pooti sëmbë tuu (Leif. 19:9, 10). Keesitu sëmbë a di ten aki musu ta wooko ku di mama wëti aki tu (Luk. 10:30-37). Na un fasi? Milionmilion sëmbë ta foloisi go libi a woto köndë, a kan taa i sabi so u dee sëmbë aki. A bi o dë wan bunu soni u lesipeki dee lö sëmbë aki. w21.12 bld. 12 pal. 16
Sonde 23 u baimatu-liba
Dee sëmbë dee ta suku heepi a Jehovah an o makei na wan soni.—Ps. 34:10.
Möön u ta futoou Jehovah nöunöu kaa, möön woo dë seiki taa a sa heepi u a di ten di ta ko. U musu abi biibi, söseei u musu dë kabakaba u futoou Jehovah, nöö u hakisi di wooko basi fuu ee u sa tei wantu daka sö taa u sa go a wan keling-komakandi, nasö a wan könklësi. Nasö u sa hakisi ën faa seeka di wooko skeima fuu a sö wan fasi taa u sa nango a hii dee komakandi, söseei a di peleikiwooko möön gaanfa. Ma unfa a dë ee di wooko basi an kë heepi u a dee lö fasi aki, nöö a ko pasa taa u lasi wooko? Woo biibi taa Jehovah an o disa u, söseei taa hii juu a o ta da u dee soni dee u abi fanöudu ö? (Heb. 13:5) Sömëni baaa ku sisa di ta du di hii-ten diniwooko sa konda da u unfa Jehovah bi heepi de, di soni bi taanga da de. Jehovah an ta disa dee sëmbë fëën. Solanga Jehovah dë ku u, nöö wa abi fu fëëë andi o pasa a di ten di ta ko. Ee u ta buta dee soni u Gadu a di fosu kamian, nöö u sa dë seiki taa nöiti di Gadu fuu o disa u. w22.01 bld. 7 pal. 16-17
Munde 24 u baimatu-liba
Na libisëmbë buta unu fuun koti kuutu, ma Jehovah hën buta unu.—2 Klon. 19:6.
Na un ten a sa taanga da u fuu futoou dee gaanwomi? Boo taa di sëmbë di de puu a di kemeente da wan gaan mati fuu. Kandë u sa ta hakisi useei ee dee gaanwomi öndösuku hii soni luku finifini, nasö u sa ta hakisi useei ee de kuutu di soni a di fasi fa Jehovah bi o kuutu ën. Andi sa heepi u fuu si soni a di soifi fasi te sö wan soni pasa? U musu hoi a pakisei taa di puu di de ta puu sëmbë a kemeente da wan soni di Jehovah seei seti, nöö di soni aki ta tja wini ko da di kemeente, söseei a ta heepi di sëmbë di de puu a di kemeente tu. Ee de an puu wan sëmbë di an ta tjali u wan zöndu di a du a di kemeente, nöö di soni dë sa mbei wotowan a di kemeente du di zöndu dë tu (Gal. 5:9). Boiti di dë, di sëmbë an o ta si kuma di soni di a du dë hogi sö, nöö di soni dë an o dëën taanga faa tooka di fasi fa a ta pakisei. Söseei an o dëën taanga faa tooka di fasi fa a ta du soni, sö taa Jehovah sa feni ën bunu baka (Peleik. 8:11). U sa dë seiki taa dee gaanwomi dee ta luku ee wan sëmbë musu puu a di kemeente, an ta si di faantiwöutu u de kuma wan pëëpëë soni. w22.02 bld. 5-6 pal. 13-14
Feifidaka 25 u baimatu-liba
An o makisa wan piki pau di booko, nöö an o tapa wan faja di ta tapa nango.—Mat. 12:20.
U musu abi pasensi ku sutifasi, möönmöön te di sëmbë di u leti buta a pasi ku heepi u di Bëibel an kë tei di fan fuu. Wan gaanwomi musu köni fu an lasi pasensi ku wan baaa nasö wan sisa ee an du di soni di a piki ën wantewante, nasö ee an kë tei di fan fëën wantewante. Te di gaanwomi aki o begi te a dë hën wanwan, nöö a sa hakisi Jehovah faa mbei di sëmbë feni gaan bunu, söseei fa fusutan faandi mbei a dë fanöudu faa du dee soni di de bi taki u de. Kandë di sëmbë abi pikisö ten fanöudu u pakisei u dee soni di de bi taki. Ee di gaanwomi abi pasensi, söseei ee a lei taa a abi sutifasi, nöö di sëmbë o möön dë kabakaba u haikëën. U musu hoi a pakisei taa te woo fan ku wan sëmbë u lei ën wan soni, nöö u musu taki soni di kumutu a di Wöutu u Gadu. U kë taa te woo fan ku wan sëmbë u lei ën wan soni, nöö a musu feni wini fëën, söseei a musu „ta mbei sëmbë hati piizii”.—Nöng. 27:9. w22.02 bld. 18 pal. 17; bld. 19 pal. 19
Pikisaba 26 u baimatu-liba
Te wan sëmbë an sa feni di soni di a kë, nöö hati fëën ta ko suwaki.—Nöng. 13:12.
Te u ta begi Jehovah faa da u taanga fuu hoi dou u di wan fuka ta miti u, nöö u sa ta fii kuma a ta tei ten ufö Jehovah piki dee begi fuu. Faandi mbei Jehovah an ta piki hii dee begi fuu wantewante? A ta si di begi di u ta begi ën ku hii u hati kuma wan soni di ta lei taa u ta biibi ën (Heb. 11:6). Te u ta begi Jehovah faa heepi u ku wan soni, nöö a ta kë si taa u dë kabakaba u mbei möiti u du soni di ta kai ku ën (1 Joh. 3:22). Fëën mbei te u ta hakisi Jehovah faa heepi u fuu disa wan soni di an ta kai ku ën, nöö u musu abi pasensi, söseei u musu mbei hii möiti fuu sa disa di soni dë. Jesosi bi taki wan soni di ta lei taa na hii juu Jehovah o piki so u dee begi fuu wantewante. A bi taki taa: „Un musu ta hakisi soni, nöö woon feni. Un musu ta suku soni, nöö woon feni. Un musu ta naki di döö, nöö de o jabi di döö da unu. Biga di sëmbë di ta hakisi, o feni. Di sëmbë di ta suku, o feni. Di sëmbë di ta naki di döö, hën de o jabi di döö da.”—Mat. 7:7, 8. w21.08 bld. 8 pal. 1; bld. 10 pal. 9-10
Gaansaba 27 u baimatu-liba
Mi lobi di wëti fii gaanfa seei! Hii di daka mi ta pakisei ën.—Ps. 119:97.
Ee i kë ko ta möön biibi taa wan Gadu dë di mbei hii soni, nöö i musu ta lei soni a di Wöutu u Gadu hii juu (Jos. 1:8). Pakisei hii dee tjabukama woto u Bëibel dee pasa tuutuu, söseei buta pakisei a di fasi fa dee soni di dee peipei sikifima u Bëibel bi sikifi, ta kai ku deseei. Te i du sö, nöö joo ko ta möön biibi taa di Gadu di mbei u abi lobi, söseei taa a köni. Nöö hën mbei sëmbë sikifi di Bëibel (2 Tim. 3:14; 2 Pet. 1:21). Te i ta öndösuku soni a di Wöutu u Gadu, nöö buta pakisei a di fasi fa dee köni lai dee dë nëën, sa heepi i tjika. Di Bëibel bi taki gaanduwe a fesi kaa taa te wan sëmbë lobi möni, nöö di soni dë sa tja sömëni fuka ko dëën (1 Tim. 6:9, 10; Nöng. 28:20; Mat. 6:24). Fëën mbei a dë wan bunu soni seei taa di Bëibel ta piki u taa wa musu ko lobi möni. Wë kandë iseei ta mëni wantu woto mama wëti u Bëibel, di bi heepi i seei. Te u ta pakisei hii dee köni lai di di Bëibel ta da u, nöö u ta ko si taa di Gadu di mbei u sabi andi möön bunu da u, söseei taa hii juu u sa go suku köni nëën (Jak. 1:5). Di soni aki o mbei taa woo ko ta möön dë waiwai.—Jes. 48:17, 18. w21.08 bld. 17-18 pal. 12-13
Feeda 28 u baimatu-liba
Fa Gadu sai dë, an ta kuutu könku e, ma a ta kuutu leti a pasi. Nöö an o fëëkëtë dee bunu libi fuunu dee un ta libi naandë.—Heb. 6:10.
Kandë i ta booko i hedi u di i ta ko gaandi. Ma i sa dë seiki taa Jehovah an o fëëkëtë hii dee wooko dee i bi du dëën a di ten di pasa. I bi ta du hii soni di i sa du u mbei di peleikiwooko go a fesi. I bi hoi dou hii fa i bi abi bookohedi, söseei hii fa so u dee bookohedi dë bi ta mbei i ta tjali gaanfa seei. I bi libi ku dee wëti u Bëibel. I tja sömëni faantiwöutu a di ölganisaasi u Jehovah. Söseei i bi heepi wotowan u de ko sabi unfa de sa dini Jehovah a wan möön bunu fasi. I bi mbei hii möiti u wooko makandi ku di ölganisaasi u Jehovah, hii fa sömëni soni bi tooka nëën. I bi heepi dee sëmbë dee ta du di hii-ten diniwooko, söseei i bi da de taanga. Jehovah Gadu lobi i gaanfa seei, u di i ta hoi iseei nëën. A ta paamusi u taa an o go disa dee sëmbë dee ta hoi deseei nëën! (Ps. 37:28) A ta taki tu taa: ’Aluwasi hedi uwii u de ko weti, mi o ta heepi de’ (Jes. 46:4). Fëën mbei ja musu ta si kuma di ölganisaasi u Jehovah an ta kai i gaan soni möön, u di i ko gaandi. Jehovah ku di ölganisaasi fëën ta kai gaan soni! w21.09 bld. 3 pal. 4
Sata 29 u baimatu-liba
Jehovah ta abi tjalihati da dee sëmbë dee ta dini ën.—Ps. 103:13.
U di Jehovah köni gaanfa seei, mbei a ta lei taa a abi tjalihati u sëmbë. Di Bëibel ta taki taa „di köni di Gadu ta da sëmbë” ta mbei „de ta dë kabakaba u lei taa de abi tjalihati u sëmbë, söseei u du bunu soni” (Jak. 3:17). Leti kumafa wan mama nasö wan tata ta sabi andi bunu da dee mii fëën, sö nöö Jehovah sabi taa te a ta lei dee dinima fëën taa a abi tjalihati u de, nöö di soni dë o puu de bunu (Jes. 49:15). Dee dinima u Jehovah da zöndu libisëmbë. Ma u di Jehovah ta lei de taa a abi tjalihati u de, mbei de ta biibi taa soni o waka bunu da de a di ten di ta ko. U di Jehovah köni gaanfa seei, mbei a ta lei taa a abi tjalihati u sëmbë, solanga a si taa a dë fanöudu faa du ën. Ma Jehovah sabi tu na un ten an musu lei wan sëmbë taa a abi tjalihati fëën. U di a köni, mbei an ta lei wan sëmbë taa a tjalihati fëën, ee a o dë taa a ta da di sëmbë pasi faa du soni di an bunu. Boo taa wan dinima u Jehovah buta taa a o libi wan fanafiti libi. Andi u musu du? Wë Gadu bi mbei Paulosu sikifi da u a di Wöutu fëën taa ’wa musu hulu’ söwan sëmbë möön (1 Kol. 5:11). De ta puu dee sëmbë dee an ta tjali u dee zöndu u de a di kemeente. Di soni aki dë fanöudu, u di a ta tjubi dee woto baaa ku sisa u di kemeente, söseei a ta lei taa Jehovah da wan limbolimbo Gadu. w21.10 bld. 9-10 pal. 7-8
Sonde 30 u baimatu-liba
Di sëmbë di ta da soni ku wai nëën hati, hën Gadu ta lobi.—2 Kol. 9:7.
U ta dini Jehovah te u ta da möni u du di Könuköndë wooko. Jehovah bi kë taa dee Isaëli sëmbë bi musu tja wan soni ko dëën te de bi ta ko a dee piizii fëën (Deto. 16:16). De bi musu da kumafa de bi sa da dou. A di lö fasi dë de bi ta lei taa de bi dë ku tangi a hati, da hii dee soni di Jehovah bi ta du da de. Unfa u sa lei taa u lobi Jehovah, söseei taa u dë ku tangi a hati da hii dee soni dee a ta du da u? Wan fasi fa u sa du di soni aki, hën da te u ta da möni a di kemeente ka u dë, söseei te u ta da möni u mbei di wooko di u ta du a hii goonliba go a fesi. Apösutu Paulosu bi taki taa: „Be hiniwan sëmbë musu da kumafa a sa da dou. Biga wë ee wan sëmbë i kë da sëmbë soni, nöö an dë a di fa di soni hia ma fu di i kë da. Ja o da wan soni di ja abi ma joo da di i abi, nöö Gadu o si taa a bunu kaa” (2 Kol. 8:4, 12). Jehovah ta wai ku hii soni di u ta da, aluwasi ee an hia seei.—Maik. 12:42-44. w22.03 bld. 24 pal. 13
Munde 31 u baimatu-liba
Un fan a wan fasi u da dee sëmbë dee bookosaka kötöhati. Un heepi dee sëmbë dee dë suwakisuwaki, nöö un musu abi pasensi ku hii sëmbë.—1 Tes. 5:14.
Dee gaanwomi an o sa puu hii dee fuka dee ta miti dee sëmbë u Jehovah a di ten aki. Ma hii fa a dë sö, tökuseei Jehovah kë u dee gaanwomi du hii soni di de sa du u de da dee sëmbë fëën taanga, söseei u de heepi de. Unfa dee gaanwomi dee abi hia soni ta du kaa, sa feni ten u de ta da dee baaa ku dee sisa u de di heepi di de abi fanöudu? Djeesi apösutu Paulosu. Paulosu bi ta dë kabakaba hii juu u gafa dee baaa ku dee sisa, söseei u da de taanga. Te dee gaanwomi ta lei taa de lobi dee baaa ku dee sisa u de, söseei te de ta booko de hedi ku de, nöö de ta lei taa de ta djeesi Paulosu (1 Tes. 2:7). Paulosu bi ta mbei dee baaa ku dee sisa sabi taa a lobi de, söseei a bi ta mbei de si taa Jehovah lobi de tu (2 Kol. 2:4; Ef. 2:4, 5). Paulosu bi ta si dee sëmbë a di kemeente kuma mati fëën, nöö de bi ta du soni makandi. A bi ta lei taa a ta futoou de, u di a bi ta piki de andi da dee bookohedi fëën, söseei a bi ta mbei de sabi andi da dee suwakifasi fëën (2 Kol. 7:5; 1 Tim. 1:15). Paulosu an bi ta buta pakisei a dee bookohedi fëën wanwan nöö, ma a bi ta suku fasi faa heepi dee baaa ku dee sisa fëën. w22.03 bld. 28 pal. 9-10