Wajamaka-liba

Te u ta fan ku wotowan a wan suti fasi, nöö u ta lei taa u da dinima u Jehovah. A di fasi aki sëmbë o sa si „ambë ta dini Gadu, ku ambë an ta dini ën” (Mal. 3:18). Boo luku unfa a bi pasa ku wan sisa de kai Kimberly. A bi musu du wan siköö soni makandi ku wan mujëë mii. Baka di de bi wooko makandi, hën di mii bi ko si taa Kimberly an bi dë kuma dee woto mii. A bi ta fan bunu ku sëmbë, an bi ta kosi sëmbë a baka, söseei an bi ta kosi te a bi ta fan. Di fasi fa Kimberly bi ta tja hënseei bi bigi da di mujëë mii aki te a bi kë lei soni u Bëibel. Jehovah ta wai seei te u ta fan a wan fasi di ta mbei taa sëmbë ta kë ko sabi soni u di tuutuu lei! Hii u tuu kë fan a wan fasi di ta tja gafa ko da Jehovah. w22.04 bld. 5-6 pal. 5-7

Jesosi bi puu Malia u di köndë de kai Magidala a seibi taku jeje basu. U di a bi tei di soni dë u bigi, mbei a bi ko dë wan bakama u Jesosi, söseei a bi heepi Jesosi faa bi sa du di peleikiwooko (Luk. 8:1-3). Hii fa Malia bi tei di soni di Jesosi bi du dëën u bigi seei, tökuseei an kan taa an bi sabi jeti taa Jesosi bi o du möön soni dëën a di ten di ta ko. Jesosi bi o dëdë ’sö taa di sëmbë di ta biibi ën’ sa feni di libi u teego (Joh. 3:16). Ma hii fa kandë Malia an bi sabi di soni dë, tökuseei a bi hoi hënseei a Jesosi u lei taa a ta tei di soni di Jesosi bi du dëën u bigi. Di Jesosi bi dë ta tja sitaafu a di posu, Malia bi ko sai a zuntu dë, u di a bi ta booko hën hedi ku Jesosi, söseei u di a bi kë da dee woto sëmbë dee bi sai dë taanga (Joh. 19:25). Di Jesosi dëdë, hën Malia ku tu woto mujëë bi tja sumëësuti soni go ka de bi butëën, sö taa de bi sa seeka di sinkii fëën (Maik. 16:1, 2). Jehovah bi mbei Malia feni pasi fan ku Jesosi baka di Gadu bi weki ën ko a libi baka. Sömëni u dee bakama u Jesosi an bi feni di lö gaandi dë.​—Joh. 20:11-18. w23.01 bld. 27 pal. 4

Wa musu ta pakisei taa u di u bi dini Jehovah a di ten di pasa, mbei wa abi fu dini ën nöunöu möön. Hii fa kandë wa sa ta du soni kuma fosu möön, tökuseei u musu ta „biinga hiniwanten a di wooko u Masa”, söseei u musu dë ku wojo te dou di kaba u di goonliba aki (1 Kol. 15:58; Mat. 24:13; Maik. 13:33). U musu ta dini Gadu fajafaja, söseei u musu dini ën ku hii u hati. Di bosikopu di Jesosi bi manda da dee sëmbë u Laodisea bi ta lei taa de bi abi wan soni di de bi musu wooko nëën. Di fasi fa de bi ta dini Gadu bi dë kuma wata di an kendi, ma kuma wata di dë gbölöö sö. U di de an bi ta dini Gadu fajafaja, mbei Jesosi piki de taa de dë kuma „penama”. De bi musu ta dini Jehovah fajafaja (Ako. 3:16, 17, 19). Andi u ta lei u di soni aki? Ee a ko dë taa wa ta dini Gadu fajafaja möön, nöö u musu mbei möiti fuu möön tei hii dee bunu soni di Jehovah ku di ölganisaasi fëën ta da u u bigi (Ako. 3:18). Wa musu ta biinga fuu ko abi wan möön bunu libi tee taa di dini di u ta dini Jehovah an ko dë di möön fanöudu soni da u möön. w22.05 bld. 3-4 pal. 7-8

Dusudusu jaa kaa Jehovah ta sikifi wan apaiti buku. A ta sikifi wanlö sëmbë në a di buku dë, nöö di fosu në di sikifi nëën, da di u di womi de kai Abeli. A bi dë di fosu sëmbë di bi hoi hënseei a Gadu (Luk. 11:50, 51). Bakaten Jehovah bi sikifi woto sëmbë në buta a di buku dë tu, nöö nöunöu milionmilion në dë nëën. Di Bëibel ta kai di buku dë „wan buku faa mëni [sëmbë]”, nasö di „Buku u Libi” (Mal. 3:16; Ako. 3:5; 17:8). Hii dee sëmbë dee ta dini Jehovah, dee abi gaan lesipeki dëën, ku dee lobi ën tuu në dë sikifisikifi a di apaiti buku aki. Dee sëmbë aki o sa feni di libi u teego. A di ten aki ee useei mbei möiti fuu ku Jehovah ko dë mati, nöö Jehovah o sikifi di në fuu a di buku aki tu, u di di Womi Mii fëën paka di lusupaima da u (Joh. 3:16, 36). Hii u tuu kë u në fuu sikifi a di buku aki, aluwasi ee woo libi a liba ala nasö a goonliba aki. w22.09 bld. 14 pal. 1-2

Di buku Akoalimbo ta taki u wan „gaan gindi kaima [di] bë hëii sö” (Ako. 12:3). Di kaima aki ta feti ku Jesosi ku dee ëngëli fëën (Ako. 12:7-9). A ta feti ku dee sëmbë u Gadu, söseei a ta da dee taku mbeti nasö tiima makiti (Ako. 12:17; 13:4). Ambë da di kaima aki? Wë hën da di „awoo sindeki, hën da di Didibi Saatan” (Ako. 12:9; 20:2). Hën ta tii hii dee woto felantima u Jehovah. Andi ta pasa ku di kaima? Akoalimbo 20:1-3 ta konda da u taa wan ëngëli o vinde Saatan go a wan baaku di na abi goon. Di kamian aki o dë kuma wan pei dunguwosu dëën. Wan dusu jaa longi Saatan an o sa ganjan dee nasiönnasiön sëmbë u goonliba möön. Te u kaba fëën, de o vinde Saatan ku dee taku jeje fëën go a di „gaan faja di ta kisi u nöömö ta tingi zuwalufu”. Di soni aki kë taki taa de o poi de kaba a sösö fiaa (Ako. 20:10). Pakisei unfa di goonliba o dë söndö Saatan ku dee taku jeje fëën. Di ten dë o suti seei! w22.05 bld. 14 pal. 19-20

Jesosi bi dë wan sëmbë di bi ta wooko taanga. Di a bi njönku, a bi dë wan tëmbëma (Maik. 6:3). A musu u dë sö taa hën mama ku hën tata bi ta wai seei taa a bi ta heepi de, u di de bi ta wooko taanga u de bi sa sölugu dee mii u de. U di Jesosi an bi dë wan zöndu libisëmbë, mbei a kan taa a bi o ta mbei soni di sömëni sëmbë bi o ta kë! A musu u dë taa Jesosi bi ta piizii ku di wooko di a bi ta du. Ma hii fa Jesosi bi ta wooko taanga, tökuseei hii juu a bi ta seti soni a sö wan fasi, faa bi sa ta abi ten da soni u Gadu (Joh. 7:15). Bakaten, di a bi ko ta lei sëmbë soni u Gadu, hën a bi taki taa: „Wan musu ta biinga fuun feni di njanjan di ta hoi unu fu wan pisiten nöö e, dee sëmbë. Ma be un biinga fuun feni di njanjan di sa mbei un feni libi u teego” (Joh. 6:27). Di a bi ta hoi di taki a di kuun liba, hën a bi taki taa: „I musu biinga fii libi a sö wan fasi taa i ta lai gudu a Masa Gadu Köndë” (Mat. 6:20). Di köni di Gadu ta da sëmbë ta heepi u fuu ta si di wooko fuu a wan soifi fasi. Di Bëibel ta da u dee Keesitu sëmbë taanga fuu ta „wooko taanga”, söseei fuu ta du „bumbuu wooko”. w22.05 bld. 22 pal. 9-10

Euniki bi dë wan bunu sëmbë di Timoteo bi sa djeesi. A bi sa si a dee soni di hën mama bi ta du, taa a lobi Jehovah gaanfa seei, söseei taa di dini di hën mama bi ta dini Jehovah, bi ta mbei a ta dë waiwai. Sö nöö sömëni mujëë a di ten aki, bi heepi dee sëmbë u de wosudendu u de ko ta dini Jehovah, söndö u de fan ku de (1 Pet. 3:1, 2). Iseei sa du di seei soni aki. Unfa i sa du ën? Be di dë di i ku Jehovah dë gaan mati dë di möön fanöudu soni da i (Deto. 6:5, 6). Leti kuma sömëni woto mujëë, i ta disa so soni fii sa heepi dee mii fii. I ta tei i ten ku i möni u heepi de, i ta lasi duumi ku woto soni jeti, u heepi dee mii fii ku dee soni di de abi fanöudu. Ma tökuseei ja musu ta du soni sö tee taa ja abi ten möön fii du soni fii ku Jehovah ko dë möön gaan mati. Hii juu i musu ta tei ten fii begi, fii lei soni u Bëibel, söseei fii go a dee komakandi. Te i ta du dee soni aki, nöö joo ko dë möön gaan mati u Jehovah, söseei dee sëmbë fii wosudendu ku woto sëmbë o sa djeesi i. w22.04 bld. 16 pal. 1; bld. 19 pal. 12-13

U ta fii bunu seei taa na u abi di faantiwöutu u taki un pei sitaafu wan sëmbë musu kisi. Jehovah da di Kaba Hei Kuutuma, nöö hën o du di gaan wooko dë (Lom. 14:10-12). U sa dë seiki taa hii juu a o ta wooko ku dee wëti fëën dee an abi na wan föutu, te a o kuutu soni (Ken. 18:25). Nöiti a o du wan soni di an bunu! U ta wakiti di ten seei ka Jehovah o puu hii dee hogi di zöndu tja ko. A di ten dë, wa o dë ku na wan fuka a hati möön, söseei woo dë gösöntu (Ps. 72:12-14; Ako. 21:3, 4). Wa o ta mëni na wan u dee soni dee bi ta fuka u möön. Ma hii fa u ta wakiti di gaan bunu ten dë, tökuseei u ta tei ën u bigi seei taa Jehovah mbei u a sö wan fasi taa u sa da wotowan paadon, leti kumafa a ta da sëmbë paadon. w22.06 bld. 13 pal. 18-19

A dë fanöudu u wan bunu kuutuma sabi dee wëti bumbuu. A musu sabi andi da bunu ku hogi. Un woto soni wan bunu kuutuma musu sa’ u du? A musu sabi hii soni u wan woto finifini, ufö a koti kuutu. Wë fëën mbei u sa taki taa Jehovah da di möön bunu kuutuma, u di a sabi hii soni. Jehovah an dë kuma dee kuutuma u di goonliba aki. Hii juu a ta sabi soni u wan woto finifini (Ken. 18:20, 21; Ps. 90:8). Libisëmbë ta kuutu soni ku dee soni di de ta jei, nasö ku dee soni di de ta si nöö. Ma Jehovah hën a ta fusutan faandi mbei wan sëmbë ta du wan soni, u di a ta luku di fasi fa wan sëmbë dë, di fasi fa de kiijëën, di kamian ka de kiijëën, söseei a ta fusutan unfa wan sëmbë ta fii ku di fasi fa a ta pakisei. Jehovah saandi dë a wan sëmbë hati. A ta fusutan gbelingbelin faandi mbei wan sëmbë ta du so soni. Hii soni tuu dë jabijabi hooo sö nëën wojo (Heb. 4:13). Jehovah ta da wan sëmbë paadon, u di a sabi hii soni u di sëmbë dë finifini. w22.06 bld. 4 pal. 8-9

U musu buta pakisei a dee fasi fa Saatan bi suku u ganjan Jöpu, u di a ta suku u ganjan u a dee seei fasi dë tu. Ee fuu taki ën, nöö Saatan bi ta taki taa wa lobi Jehovah tuutuu, söseei taa woo bia baka dëën ee di soni dë o mbei taa u fika a libi. Saatan bi taki tu taa Gadu an lobi u, söseei taa an ta si dee möiti dee u ta mbei u libi kumafa a kë. U di u sabi andi Saatan kë du, mbei wa ta biibi dee mindimindi soni fëën. U musu ta si dee tesi dee ta miti u, kuma soni di ta heepi u fuu ko möön sabi useei. Dee tesi dee miti Jöpu bi heepi ën faa ko sabi un suwakifasi a bi abi, söseei faa mbei möiti u tooka de. A bi ko si taa a bi musu mbei möiti faa ko abi möön sakafasi (Jöpu 42:3). Useei sa ko sabi useei möön bunu tu te tesi ta miti u. Te u ko sabi un suwakifasi u abi kaa, nöö u sa mbei möiti fu wa abi de möön. w22.06 bld. 23 pal. 13-14

Jehovah ta paamusi u taa a o heepi u. Kölö sö ufö Jehovah bi taki taa: „Unu da kotoigi u mi”, hën a bi taki taa: „Ee un dë a wata liba, mi o dë ku unu. Ee un musu bazia lio, ma o mbei un singi. Ee un musu pasa a faja dendu, wan o tjuma. Na wan faja o tjuma unu” (Jes. 43:2). Dee fuka dee ta miti u so juu te u ta du di peleikiwooko, ta hia sö te taa u sa tei de maaka ku gaan wata. Söseei dee tesi ta hebi sö te taa u sa tei de maaka ku faja. Ma hii fa a dë sö, tökuseei Jehovah ta heepi u fuu ta peleiki go dou (Jes. 41:13). Gaansë u sëmbë an ta haika di bosikopu di u ta tja. Ma di soni dë an kë taki taa wa ta du di peleikiwooko a wan bunu fasi. U ta feni taanga u di u sabi taa Jehovah ta wai ku u, te a ta si taa u ta paaja di buka fëën go dou. Apösutu Paulosu bi taki taa: „Hiniwan [sëmbë] o kisi ën paima kumafa a bi wooko”.​—1 Kol. 3:8; 4:1, 2. w22.11 bld. 3-4 pal. 5-6

U ta si fa dee tjabukama woto u Bëibel ta pasa tuutuu a di ten aki. Sëmbë „di ta fan peipei töngö” ta lei „di soifi töngö” u dee tuutuu lei u Bëibel (Sak. 8:23; Sef. 3:9). Wë, a pasa 8.000.000 sëmbë didë a di ölganisaasi u Jehovah, nöö de ta libi a 240 tookatooka köndë. Nöö hiniwan jaa dusudusu sëmbë ta dopu. Dee sëmbë aki mbei möiti u de „ko dë njunjun sëmbë di abi njunjun fasi” (Kol. 3:8-10). Sömëni u de bi ta libi fanafiti libi, sömëni u de bi ta feti ku wotowan, söseei sömëni u de bi ta lei taa de lobi wan sëmbë möön di wotowan. Ma de tuu tapa ku dee soni aki. Di soni di sikifi a Jesaaja 2:4 ta pasa tuutuu. De an ta „feti möön”. U di u ta mbei möiti u ko dë njunjun sëmbë di abi njunjun fasi, mbei sëmbë ta ko a di ölganisaasi u Gadu, söseei u ta lei taa u ta haika di fesima fuu, Jesosi Keesitu (Joh. 13:35). Faandi mbei a ta pasa sö? Wë u di Jesosi ta heepi u. w22.07 bld. 9-10 pal. 7-8

Te u ta begi Jehovah, nöö u musu ta du ën ku gaan lesipeki. Pakisei dee gaan foombo wojolimbo sunjan dee Jesaaja, Ezekiëli, Daniëli, ku Johanisi bi si. Hii de tuu bi lei taa Jehovah da wan gaan makiti Könu. Jesaaja ’bi si Jehovah sindosindo a wan hei könubangi di dë a wan hei kamian’ (Jes. 6:1-3). Ezekiëli bi si Jehovah ka a bi dë sindosindo a wan könubangi, nöö „wan faja ta sëndë ta koti faja njënnjëin. . . ta djei wan mutjama” (Eze. 1:26-28). Daniëli bi si „di sëmbë di bi dë sensi awooten”, nöö dee koosu fëën bi weti faan, söseei faja bi ta kumutu a di könubangi fëën (Dan. 7:9, 10). Nöö Johanisi bi si Jehovah sindosindo a wan könubangi, nöö wan mutjama bi lontu di könubangi fëën. A bi waiti möön hii soni. A bi dë kuma wan djamati sitonu (Ako. 4:2-4). Te u luku di makiti di Jehovah abi, nöö di soni aki ta mbei u dë ku tangi a hati taa u sa begi ën. w22.07 bld. 20 pal. 3

Un dee njönkuwan, Saatan o kë tapa unu fu wa go a fesi a di biibi. Wan fasi fa a sa du di soni aki, hën da a sa mbei i si kuma so u dee soni dee i ta lei u Bëibel an dë sö tuutuu. Kandë so sëmbë o kë fii biibi taa na Gadu hën mbei libisëmbë, ma taa u ko fu useei. Kandë ja bi ta buta pakisei a di soni aki di i bi möön njönku, ma kandë di i ko möön bigi, hën de bigi lei i soni fëën a siköö. Kandë dee soni di dee sëmbë dee ta lei i soni a siköö ta piki i sa ta djei bumbuu soni. Ma kandë dee sëmbë aki seei an bi mbei möiti u ko sabi ee wan Sëmbë dë tuutuu di mbei hii soni. Mëni di soni di sikifi a Nöngö 18:17. A ta taki dë taa: „Di fosu sëmbë di ta hopo taki da hënseei te a dë a kuutu hën de o da leti. Ma wan woto sëmbë ta ko a di kuutu, nöö a ta bigi hakisi ën soni di ta tja ko a limbo unfa soni dë tuutuu.” Ka fii biibi hii soni di de ta lei i a siköö, a dë fanöudu fii öndösuku luku andi di Wöutu u Gadu ta taki, söseei dee buku fuu. w22.08 bld. 2 pal. 2; bld. 4 pal. 8

U kë fusutan dee soni dee u ta lesi a di Wöutu u Gadu, ee nasö nöö a kan taa wa o sa feni wini tuutuu u dee soni dee u ta lesi. Buta pakisei a dee soni dee Jesosi bi piki wan womi di bi sabi di Wëti (Luk. 10:25-29). Di di womi bi hakisi Jesosi ee andi a bi musu du faa bi sa feni di libi u teego, hën Jesosi bi heepi ën faa feni di piki a di Wöutu u Gadu. Jesosi bi hakisi ën taa: „Andi sikifi a Gadu Buku? Andi i ta lesi nëën?” Di womi bi feni di piki, u di a bi taki andi bi sikifi a di Wöutu u Gadu. A bi taki taa u musu lobi Gadu ku woto sëmbë (Leif. 19:18; Deto. 6:5). Ma luku andi a bi taki baka di dë. A bi hakisi Jesosi taa: „Wë ambë da di wotowan u mi di mi musu lobi kuma miseei?” Di womi bi lei taa an bi kaba fusutan andi di soni di a bi lesi bi kë taki. Di soni dë bi mbei taa an bi sabi unfa a bi musu du di soni di di Wöutu u Gadu bi ta taki. Jehovah hën sa heepi u fuu fusutan di Wöutu fëën. Fëën mbei a bunu fuu hakisi ën faa da u di santa jeje fëën, faa heepi u fuu sa buta pakisei a dee soni dee u ta lesi. w23.02 bld. 9 pal. 4-5

„Unfa i du ko sabi soni u di tuutuu lei?” An dë u taki taa i piki di hakisi aki sömëni pasi kaa. A dë wan u dee fosu soni di u ta hakisi dee baaa ku dee sisa fuu te u kë ko sabi de möön bunu. U lo’ u jei unfa dee baaa ku dee sisa fuu ko sabi soni u Jehovah, söseei unfa de lobi ën tjika, nöö useei lo’ u konda da de unfa u lobi di tuutuu lei tu (Lom. 1:11). Te u ta da dee lö woto aki, nöö de ta heepi u fuu si unfa di tuutuu lei dë wan gaan soni tjika. Di soni aki ta da u taanga fuu ta „piki di lei u Masa Gadu”, nöö a ta heepi u fuu libi a sö wan fasi taa Jehovah feni u u bunu. Sömëni soni ta mbei taa u lobi di tuutuu lei. Di möön fanöudu soni, hën da u lobi Jehovah Gadu, di Sëmbë ka di tuutuu lei kumutu. Wa ta lei a di Wöutu fëën nöö taa hën da di Sëmbë di mbei hii soni a liba ala ku goonliba aki, ma u sabi ën tu kuma di lobi hati Tata fuu di dë a liba ala, söseei taa a a’ toobi ku u.​—1 Pet. 5:7. w22.08 bld. 14 pal. 1, 3

Apösutu Paulosu bi da dee baaa ku dee sisa fëën taanga u de heepi deseei a soni, u de sa lei taa de lobi de na de (Heb. 10:24). Na ku dee soni dee a bi ta taki wanwan a bi ta heepi dee baaa ku dee sisa fëën, ma a bi ta heepi de ku dee soni dee a bi ta du tu. Di wan gaan hangi bi ko a Judea, hën Paulosu bi heepi dee Keesitu sëmbë fu ala ku dee soni di de bi abi fanöudu (Tjab. 11:27-30). Hii fa Paulosu bi ta peleiki, ta lei sëmbë soni u Gadu, tökuseei hii juu a bi ta suku fasi u heepi sëmbë ku dee soni di de bi abi fanöudu. A sö wan fasi a bi ta mbei de dë seiki taa Jehovah o ta sölugu de. Te u ta tei di ten fuu, ku di kaakiti fuu u go heepi a wan kamian ka wan hogi pasa, nöö u ta da dee baaa ku dee sisa fuu taanga. Di seei soni u ta du tu te u ta da möni u di wooko fuu sa du a hii di goonliba. A dee fasi aki, u ta heepi dee baaa ku dee sisa fuu u de dë seiki taa nöiti Jehovah o disa de. w22.08 bld. 24 pal. 14

Sömëni tjabukama woto di sikifi a Bëibel pasa kaa. So u de pasa höndöhöndö jaa baka di de sikifi de. Sëmbë di ta öndösuku soni fu awooten ta taki soni di ta lei taa dee tjabukama woto u Bëibel pasa tuutuu. Wë di soni aki an ta foondo u, u di u sabi taa Jehovah hën mbei sëmbë sikifi hii dee tjabukama woto u Bëibel. Pakisei di tjabukama woto di ta taki soni u di booko di de bi o booko di foto Babilon kaba a sösö. A dee pisiten u di jaa 778 te go miti di jaa 732, hën Jehovah bi mbei di tjabukama Jesaaja taki taa de bi o booko di gaan foto Babilon kaba a sösö. A bi taki tu taa wan womi de kai Silosi hën bi o du ën, nöö a bi taki finifini unfa a bi o du ën (Jes. 44:27–45:2). Boiti di dë, Jesaaja bi taki taa te de bi o booko Babilon kaba a sösö, nöö nöiti möön sëmbë bi o libi ala (Jes. 13:19, 20). Dee sodati u Media ku Pëlsia bi tei di foto Babilon a di jaa 539 bifö Keesitu, nöö a di ten aki, na wan sëmbë ta libi a di kamian ka di gaan foto dë bi dë möön. w23.01 bld. 4 pal. 10

Jehovah tei u fuu ko dë sëmbë u di wosudendu fëën. Di soni aki da wan apaiti gaandi di sa mbei u feni sömëni gaan bunu! (Maik. 10:29, 30) A hii së u goonliba u abi baaa ku sisa di lobi Jehovah kuma u, söseei di ta mbei möiti u libi ku dee wëti fëën. Kandë wa ta fan di seei töngö, kandë wa kumutu a di seei lö, söseei kandë wa ta bisi di wan fasi, ma tökuseei u ta lobi de aluwasi ee fosu pasi u ku de miti. U lo’ u dë makandi ku de fuu ta dini di Tata fuu ta gafëën, söseei a dë fanöudu seei fuu libi makandi (Ps. 133:1). So juu de ta heepi u fuu tja dee fuka fuu (Lom. 15:1; Gal. 6:2). De ta da u taanga fuu dini Jehovah fajafaja go dou, söseei fuu ku ën dë mati go dou (Heb. 10:23-25). Pakisei luku unfa soni bi o dë ee wa bi abi di kemeente u heepi u fuu finga futu da Saatan ku di hogi goonliba aki. w22.09 bld. 2-3 pal. 3-4

A sa taanga da u fuu duwengi useei te u ta wooko ku Internet u fan ku wotowan. Ee wa köni, nöö a sa pasa taa u go taki soni di wa bi musu taki da gaan hia sëmbë. Te a dë a Internet kaa, nöö wa sa toona ko a baka futu möön, söseei wa sa tapa sëmbë u de du andi de kë ku di soni di u buta. Te u ta duwengi useei, nöö woo sa dë piii te dee felantima fuu kë duwengi u fuu taki soni di sa tja hogi ko da dee baaa ku dee sisa fuu. Dee siköutu sa du di soni aki ku u a dee köndë ka de tapa di wooko fuu. A dee lö ten dë u sa wooko ku di mama wëti di ta taki taa u musu ’tai di buka fuu tapa’ (Ps. 39:1). Hii sëmbë musu sa futoou u, aluwasi ee de dë mati fuu, famii fuu, baaa ku sisa fuu, nasö woto sëmbë. U musu ta duwengi useei ee u kë u sëmbë ta futoou u. w22.09 bld. 13 pal. 16

Ee u kë dë waiwai tuutuu, nöö u musu ta lesi di Bëibel, söseei u musu ta öndösuku soni fëën. Ma libisëmbë wanwan sa lei soni u Bëibel, söseei a dë fanöudu u de du di soni dë. Fëën mbei Jesosi bi taki taa: „Na soni u njan wanwan nöö ta hoi sëmbë a libi e, ma a hiniwan wöutu fu Gadu di a ta taki, nöö a de libi ta kumutu” (Mat. 4:4). Wa musu mbei wan daka pasa, nöö wa lesi di Wöutu u Gadu. U di Jehovah lobi u, mbei a lei u a di Bëibel andi u musu du fuu sa dë waiwai. Di Wöutu fëën ta lei u andi a kë taa u musu du, unfa u ku ën sa ko dë möön gaan mati, söseei andi u musu du sö taa a sa da u paadon u dee föutu dee u ta mbei. U ko sabi tu taa a o mbei u feni gaan bunu a di ten di ta ko (Jel. 29:11). Dee soni dee u ta lei te u ta öndösuku di Bëibel, ta mbei u ta dë waiwai! Te i ta fii bookosaka u di fuka ta miti i, nöö i musu lesi di Wöutu u Jehovah möön gaanfa, söseei i musu pakisei fundu u dee soni dee i lesi. w22.10 bld. 7-8 pal. 4-6

Na u sösö di Bëibel ta da u taanga fu wa dë kuma sëmbë di na abi öndöfeni. Woo ko abi öndöfeni te u ta libi ku dee mama wëti u Bëibel. Ee u ta du di soni aki, nöö woo si unfa di Bëibel o heepi u fuu ta du soni a wan köni fasi, sö taa hogi an miti u. A bunu fuu ta kai pakisei a dee soni dee u ta du. Boo taa, i ta lei soni u Bëibel nango a dee komakandi, ma ja buta i libi a Gadu maun jeti, söseei ja dopu jeti, nöö a bi o bunu fii hakisi iseei andi i sa du fii dou dee maaka dë. Ee i dopu kaa, nöö i ta mbei möiti u toon wan möön bunu peleikima ku wan möön bunu leima u di bunu buka u? Dee soni dee i ta du ta lei taa i ta libi ku dee mama wëti u Bëibel ö? I ta libi ku wotowan kumafa Jesosi bi o libi ku de u? Ee a dë sö taa i musu tooka so soni a i libi, nöö a bi o bunu fii buta pakisei a dee soni dee Jehovah ta piki i, di „ta mbei di sëmbë di na abi öndöfeni ko köni”.​—Ps. 19:7. w22.10 bld. 20 pal. 8

Ezekiëli bi si unfa di jeje u Gadu bi taanga tjika. Di soni di Ezekiëli bi si a wan wojolimbo sunjan, bi heepi ën faa fusutan taa di santa jeje bi ta heepi dee taanga ëngëli, söseei taa di jeje dë bi ta tja di gaan wagi u Jehovah (Eze. 1:21). Andi Ezekiëli bi du di a si di soni aki? Wë a bi sikifi andi bi pasa. A bi taki taa: „Di mi si di soni aki, hën mi bendi hedi.” Di soni aki bi bigi da Ezekiëli sö tee taa a kai a goon bendi hedi (Eze. 1:28). Di a bi ta mëni di wojolimbo sunjan dë, nöö a bi musu u mbei a ko dë möön seiki taa di jeje u Gadu sa heepi ën faa du di peleikiwooko go dou. Jehovah bi piki Ezekiëli taa: „Womi o, hopo taanpu, biga mi kë fan ku i.” Di piki di Jehovah bi piki Ezekiëli faa hopo taanpu, söseei di jeje u Gadu, bi da Ezekiëli di taanga di a bi abi fanöudu faa hopo (Eze. 2:1, 2). Di santa jeje u Gadu bi ta tja Ezekiëli, hii di pisiten di bi ta du di peleikiwooko.​—Eze. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1. w22.11 bld. 4 pal. 7-8

Di tjabukama Jesaaja ta taki aki taa Jehovah dë kuma wan mësitë di ta buta pakisei a dee sëmbë dee a ta lei soni, nöö a ta dë a de baka ta lei de unfa de musu waka. A di ten aki u ta jei fa Gadu dë a u baka ta fan. Na un futu? Wë Gadu bi mbei libisëmbë sikifi di Wöutu fëën gaanduwe a fesi. Fëën mbei te u ta lesi di Bëibel, nöö a dë kuma u ta jei fa Gadu dë a u baka ta fan ku u (Jes. 51:4). Unfa u sa feni wini u di fasi fa Jehovah ta lei u soni? Wë Jesaaja bi taki u tu soni. Di fosu soni di a bi taki da: „Disi da di pasi.” Nöö di u tu soni da: „Un waka nëën”. Na sabi nöö u musu sabi „di pasi” nöö a kaba, ma u musu ta „waka nëën” tu. Di Wöutu u Gadu, söseei di ölganisaasi fëën, ta lei u unfa Jehovah kë taa u musu ta libi. De ta lei u tu, unfa u sa ta du dee soni dee u ta lei .U musu ta du dee tu soni aki tuu, ee u kë du di wooko u Jehovah waiwai go dou. Te u ta du dee soni aki, nöö nëën ufö Jehovah o mbei u feni gaan bunu. w22.11 bld. 10-11 pal. 10-11

Kölö sö baka di dee apösutu u Jesosi dëdë, hën sëmbë di bi ta ganjan wotowan bi ko a di kemeente (Mat. 13:24-27, 37-39). De bi ’ta bia di buka tee an ko dë tuutuu soni möön. Nöö a di fasi dë, de bi ta biinga u ganjan dee woto biibima fu Masa Jesosi hai ko a de së’ (Tjab. 20:30). Wan u dee fasi fa de bi „bia di buka”, hën da de bi bigi ta lei sëmbë taa „Keesitu [an] dëdë wan kodo pasi tö, fu sömëni sëmbë sa kumutu a di sitaafu de bi o kisi u dee hogi du u de”. Ma de bi ta taki taa u musu ta mëni di dëdë u Jesosi hiniwan juu (Heb. 9:27, 28). Sömëni sëmbë ta biibi di poipoi lei dë a di ten aki tu. De nango a keiki hii juu nasö hiniwan daka u du soni u mëni di dëdë u Jesosi. De ta biibi taa te de ta mëni di dëdë fëën, nöö di bëë ta ko toon di sinkii u Jesosi, nöö di win ta ko toon di buuu u fëën. De ta si kuma te wan sëmbë ta njan di bëë, bebe di wini, nöö Jesosi ta toona dëdë. Woto keiki dë tu di an ta mëni di dëdë u Jesosi sö hesihesi, ma gaansë u dee sëmbë u dee keiki dë an ta kaba fusutan andi di dëdë u Jesosi kë taki. w23.01 bld. 21 pal. 5

Dee sëmbë dee dëdë o weki ko a libi baka a dee Dusu Jaa di Jesosi o tii, nöö a o heepi hii dee sëmbë dee ta libi kumafa Jehovah kë, u de ko dë sëmbë di an abi zöndu möön. Dee sëmbë dee Jehovah o si taa ta libi a wan leti fasi „o feni di goonliba, nöö naandë de o ta libi u teego” (Ps. 37:10, 11, 29). Te u baka fëën, nöö di „lasiti felantima” de kai dëdë, „o kaba a mundu fiaa” (1 Kol. 15:26). U ta biibi taa woo libi u teego, ma u ta biibi ën u di sö a dë sikifisikifi a di Wöutu u Gadu. Di soni aki sa heepi u fuu hoi dou a dee lasiti daka aki. Ma ee u kë u Jehovah ta wai ku u, nöö na di libi di u kë libi u teego hën musu mbei u hoi useei nëën. Di möön fanöudu soni di mbei u kë hoi useei a Jehovah ku Jesosi, da u di u lobi de (2 Kol. 5:14, 15). Di lobi di u lobi de, ta da u taanga fuu ta djeesi de, söseei fuu ta konda soni u di biibi fuu da wotowan (Lom. 10:13-15). Te u ta mbei möiti u ko dë sëmbë di ta pakisei wotowan fosu, söseei di lo’ u da sëmbë soni, nöö Jehovah o kë fuu ku ën dë mati u teego. w22.12 bld. 7 pal. 15-16

Te sëmbë ta du ku u, nöö soni an ta dë wan bëtë di sa heepi u fuu ta dë bööböö. A sa pasa taa u bigi booko u hedi ku soni, söseei u sa ta fëëë u di wa saandi o miti u. An dë wan föutu soni ee u ta fii sö. Ma tökuseei u musu köni ku wan soni. Jesosi bi taki taa di du di sëmbë bi o ta du ku dee bakama fëën, bi o sa mbei de fëëë sö te taa de an biibi nëën möön (Joh. 16:1, 2). Jesosi bi piki u taa u musu ta dë ku di mëni taa sëmbë o du ku u, ma a bi piki u tu taa woo sa hoi useei a Gadu go dou (Joh. 15:20; 16:33). A kan taa di bëikantoo ku dee gaanwomi o piki u andi u musu du te lanti tapa di wooko fuu, nasö te lanti an kë fuu du so soni möön. Dee soni di de o piki u sa tjubi u, de o mbei u feni dee soni dee u abi fanöudu a di së u di biibi, söseei de o heepi u fuu sa ta peleiki go dou. Mbei hii möiti u du dee soni di dee baaa o piki u (Jak. 3:17). Boiti di dë, nöiti u musu konda soni u dee baaa ku dee sisa fuu, nasö dee soni dee u ta du a di kemeente da sëmbë dee an abi leti u sabi de.​—Peleik. 3:7. w22.12 bld. 20-21 pal. 14-16

A di ten aki, Jesosi ta tii dee bakama fëën go dou u de ta paaja di bunu buka u di Könuköndë u Gadu a hii së u goonliba. Jesosi du di soni di a bi paamusi u. A ta tei di ölganisaasi u Jehovah u lei u unfa u musu peleiki, söseei a ta da u dee soni dee u abi fanöudu fuu sa paaja di bunu buka (Mat. 28:18-20). Te u ta mbei hii möiti ta peleiki ta lei sëmbë soni u Bëibel, söseei te u ta dë ku wojo limbo ta wakiti u Jehovah poi di hogi goonliba aki, nöö u ta lei taa u ta piki Jesosi buka. Te u ta du di soni di sikifi a Heb 6: 11,12, nöö di soni dë o heepi u fuu sa du soni ku biibi u te di kaba dou. Jehovah buta wan daka ku wan juu ka a o poi di hogi goonliba u Saatan aki. Te di daka dë dou, nöö Jehovah o du hii dee soni dee a bi paamusi u a di Wöutu fëën. So juu u sa ta si kuma di kaba an ta ko möönsö. Ma di daka u Jehovah „an o ko lati”! (Hab. 2:3) Fëën mbei boo dë kabakaba ’ta wakiti Jehovah. Ku pasensi u kë dë ta wakiti di Gadu fuu di o heepi u’.​—Mik. 7:7. w23.02 bld. 19 pal. 15-16

Di maaka u wan sëmbë di ta subi kuun, hën da faa dou a di kuun hedi. Ma tökuseei a sa tapa a pasi u luku dee waitiwaiti soni dee a ta si. Wë sö nöö i musu ta tei ten hii juu u pakisei fa Jehovah ta heepi i u soni sa waka bunu da i, aluwasi ee soni ta taanga da i. A bi o bunu fii ta hakisi iseei a kaba u hiniwan daka taa: ’Na un fasi Jehovah heepi mi tide? Unfa Jehovah ta heepi mi u mi hoi dou, hii fa soni ta taanga da mi jeti?’ Pooba u si aluwasi ee wan soni seei di Jehovah du da i, u soni bi sa waka bunu da i. Te wan tesi ta miti i, nöö a kan taa joo ta begi Jehovah faa puu di tesi da i (Fil. 4:6). Ma wa musu fëëkëtë dee bunu dee a ta mbei u feni nöunöu. A paamusi u taa a o ta da u taanga, söseei taa a o ta heepi u fuu hoi dou. Fëën mbei hii juu i musu ta tei di heepi di Jehovah ta heepi i u bigi. Te i ta du sö, nöö aluwasi ee soni ta taanga da i, tökuseei joo si unfa Jehovah ta heepi i u soni sa waka bunu da i.​—Ken. 41:51, 52. w23.01 bld. 19 pal. 17-18

Hakisi iseei dee soni aki: ’Di fasi fa mi ta libi ta lei taa mi ta fusutan taa di hogi goonliba aki o kaba abiti möön u? Di siköö ka mi nango ku di wooko di mi ta du, ta lei taa di dini di mi ta dini Jehovah da di möön fanöudu soni a mi libi ö? Mi ta biibi taa Jehovah o sölugu mi ku dee sëmbë u mi wosudendu ö?’ Jehovah ta wai seei te a ta si fa u ta mbei möiti u libi kumafa a kë (Mat. 6:25-27, 33; Fil. 4:12, 13). Hii juu u musu ta öndösuku di fasi fa u ta pakisei, nöö ee u si taa soni dë u tooka, nöö u musu mbei möiti u tookëën. Paulosu bi piki dee sëmbë u Kolenti taa: „Mi kë fuun wegi unu seei luku bunu ee un dë biibima tuutuu” (2 Kol. 13:5). Woo sa du di soni dë, te u ta lesi di Wöutu u Gadu, te u ta mbei möiti u si soni kumafa a ta si soni, söseei te u ta mbei hii möiti u du soni kumafa a kë.​—1 Kol. 2:14-16. w23.01 bld. 9-10 pal. 5-6