PISI 1
Na ala bribi e leri sma tru tori?
1. San na wan tu bribi di de na ini Afrika?
PIKINMORO ibriwan sma na ini Afrika e agri taki a de prenspari fu anbegi Gado. Ma nofo tron den no e agri nanga a fasi fa sma musu anbegi Gado. Son sma e anbegi en na ini wan moskee,a èn trawan e go na wan spesrutu santa presi fu du dati. Dan yu abi trawan di e go na wan kerki. Ma disi no wani taki dati na dri sortu bribi nomo de na ini Afrika. Den Moslimsma e difrenti fu makandra fu di den e hori densrefi na difrenti wet èn den e bribi difrenti sani tu. Na ibri presi, yu abi sma di e bribi den difrenti kulturu sani fu den. Dan wi no taki ete fu a bigi pratifasi di de na mindri den sokari Kresten kerki. Boiti den moro prenspari Kresten kerki, yu abi dusundusun pikinpikin kerki tu na ini heri Afrika.
A bribi fu wi musu leri sma tru tori
2. (a) San e meki nofo tron taki wan sma de na ini wan bribi? (b) Sortu sani no e buweisi taki a bribi fu wi e plisi Gado?
2 San e meki taki wan sma de na ini wan bribi? Nofo tron a de so, taki sma e teki a bribi fu a papa nanga mama fu den. Sani di pasa na ini a historia ben abi krakti tu tapu a bribi di sma abi na ini a ten disi. Wan buku e taki: „Na Islam bribi panya na a noordsei fu a Sahara (wan gran sabana na ini Afrika) fu di den sma fu a bribi disi ben teki den kontren drape abra, . . . Na a srefi fasi, a Kresten bribi panya na a zuidsei fu a Sahara. A wan-enkri difrenti, na taki na a noordsei den sma fu na Islam bribi gebroiki feti-owru fu dwengi sma fu teki a bribi fu den, èn na a zuidsei den sma fu a Kresten bribi gebroiki gon fu du dati” (The Africans—A Triple Heritage). Toku, furu fu wi e bribi taki a bribi fu wi e plisi Gado. Ma a no fu di wi papa nanga mama de na ini wan bribi, noso fu di trakondre sma ben dwengi den afo fu wi fu teki a bribi fu den, meki disi wani taki dati a bribi dati bun.
3-5. Sortu agersitori e yepi wi fu frustan taki a no ala bribi e leri sma tru tori?
3 Ala bribi e taki dati den e leri sma a yoisti fasi fa den musu anbegi Gado, ma toku den leri fu den e difrenti. Den e leri sma difrenti sani fu suma na Gado èn san a e fruwakti fu wi. Prakseri a sani disi: Kon meki wi taki dati yu feni wroko na wan bigi kantoro. A fosi dei te yu e go wroko, yu e yere taki a basi no de. Sobun, yu e aksi dri wrokoman san yu musu du. A fosi wrokoman e taki dati a basi wani yu fu sibi a gron. A di fu tu e taki dati yu musu ferfi a kantoro. A di fu dri e taigi yu taki yu musu tyari brifi go na difrenti sma drape.
4 Baka dati, yu e aksi den wrokoman sortu sma a basi de. A fosiwan e taigi yu taki a basi langa, a yongu, èn a muilek. A di fu tu e taki dati a basi syatu, a owru, èn a abi switifasi. A di fu dri e taigi yu srefi, taki a basi no de wan man, ma taki na wan uma. A no de fu taki dati yu o frustan taki a no ala dri wrokoman e taki san tru. Efu yu wani tan wroko drape, dan a no de fu taki dati yusrefi o ondrosuku suma na a basi trutru, èn san a wani yu fu du.
5 Na so a de tu nanga den someni bribi di de. Fu di someni difrenti denki de fu suma na Gado èn san a e aksi fu wi, meki wi musu ondrosuku efu trutru wi e anbegi en na a yoisti fasi. Ma fa wi kan kon sabi san na den tru tori di abi fu du nanga Gado?
a A presi pe Moslimsma e go fu anbegi.