LES 13
Luku den arkiman te yu e taki
DEN ai fu yu e sori trawan fa yu e denki èn fa yu e firi. Den ai fu wan sma kan sori taki a sma e fruwondru noso taki a e frede. Den ai kan sori tu taki wan sma abi sari-ati noso taki a abi lobi. Sontron den ai fu wan sma kan sori taki a sma no de seiker noso taki a e sari. Wan owru man ben taki fu den kondreman fu en di ben pina furu, di a taki: „Sma kan si na wi ai, san wi wani taigi den.”
Tra sma kan kisi wan spesrutu denki fu wi èn fu den sani di wi e taki, soso fu di den e luku pe wi ai e luku go. Na ini furu kulturu, furu tron sma e frutrow wan trawan di e luku den na wan switi fasi. Na a tra sei, den kan bigin tweifri na a opregti fasi, noso a koni fasi fu wan sma di e luku en futu nomo, noso di e luku wan tra sani na presi fu a luku a sma nanga suma a e taki. Na ini wan tu tra kulturu, sma o feni taki yu grofu, taki yu wani feti, noso taki yu e suku trobi, te yu ben sa tan luku den doronomo. Disi de spesrutu so te wan uma ben o taki nanga wan mansma, noso te wan mansma ben o taki nanga wan umasma, noso te yu ben o taki nanga wan edeman noso nanga wan tra heihei man. Èn na son presi a de so, taki efu wan yongu sma ben luku wan moro owru sma langalanga na ini en ai te a ben o taki nanga en, dan disi ben o sori taki a yonguwan no abi lespeki gi na owru sma.
Ma toku, pe a kan, dan a ben o bun fu luku wan sma na ini en ai te yu e taki wan prenspari sani, bika dati kan poti krakti tapu san yu e taki. Dati kan sori taki yu leki takiman de seiker fu den sani di yu e taki. Luku fu eksempre san Yesus ben du di den disipel fu en ben fruwondru srefisrefi èn ben taki: „Dan suma kan feni frulusu trutru?” Bijbel e fruteri: „Yesus luku den langalanga èn a taki: ’Libisma no man du a sani disi, ma Gado man du ala sani’” (Mat. 19:25, 26). Den Buku fu Bijbel e sori sosrefi taki na apostel Paulus ben luku den arkiman fu en bun, fu si san den ben du. Wan ten dan wan malengri man ben arki Paulus. A man disi ben malengri sensi a ten di en mama meki en. Tori fu den Apostel 14:9, 10 e taki: „A man disi ben sidon arki di Paulus taki. Di Paulus luku bun, a si taki a man abi bribi fu man kon betre. Ne Paulus taki nanga wan tranga sten: ’Opo, tanapu tapu yu futu.’”
Wan tu rai gi a preikiwroko. Te yu de na ini a preikiwroko, dan de nanga switifasi te yu e waka miti den sma. Te a fiti, dan poti aksi fu meki a sma prakseri, so taki yu kan bigin taki kande fu sani di un ala tu lobi. Te yu e du disi, dan meki muiti fu luku a sma na ini en ai, noso efu dati no kan, dan pruberi fu luku a sma na ini en fesi na wan lespeki fasi èn na wan switi fasi. Te wan sma abi wan switi lafu tapu en fesi èn te en ai e sori taki a abi prisiri, dan dati sa hari trawan srefisrefi. Te yu e lafu so switi, dan dati kan sori a tra sma sortu sma yu de èn a kan yepi en fu firi moro switi te yu e taki nanga en.
Te a fiti fu luku wan sma na ini en ai, dan yu musu du dati, bika dati kan yepi yu fu si san yu musu du. Efu wan sma en ati e bron, noso efu trutru a no wani sabi notinoti, dan yu kan si dati. Efu a no e frustan san yu e taki, dan yu sa man si dati kande. Efu a e lasi en pasensi, dan furu tron yu sa man si dati tu. Efu trutru a wani sabi moro, dan dati srefi yu sa man si krinkrin tu. Te yu e luku a sma na ini en ai, dan dati kan sori yu efu yu musu taki moro gaw noso moro slow, noso efu yu musu meki en taki wan sani tu. Yu sa man si sosrefi efu yu musu tapu nanga a takimakandra, noso efu yu musu go doro fu sori en fa wi e studeri Bijbel.
Awansi yu e preiki gi sma, noso awansi yu e hori wan oso-bijbelstudie, toku meki muiti fu luku a sma nanga suma yu e taki, ma du dati na wan lespeki fasi. Ma no luku a sma doronomo, fu di a sma kan bigin firi syen (2 Kow. 8:11). Pruberi fu luku a sma furu tron na a fasi fa sma gwenti luku makandra, ma luku en na wan switi fasi tu. Na ini furu kondre, disi e sori taki trutru wan sma wani kon sabi a tra sma moro bun. A no de fu taki, dati te yu e leisi Bijbel, noso wan fu den tra buku, dan den ai fu yu sa luku den wortu di skrifi na tapu a papira. Ma te yu wani poti krakti tapu wan sani, dan yu kan luku a sma langalanga, ma du dati syatu nomo. Efu yu e luku a sma baka te yu leisi wan pisi, dan yu sa man si san a e du te a e yere den sani di yu e leisi.
Efu yu na wan sma di e syen fu luku tra sma na ini den ai, dan no lasi-ati, ma tan meki muiti. Te yu e tan pruberi fu luku sma na ini den ai na wan lespeki fasi, dan baka wan pisi ten yu sa si taki a no de wan muilek sani moro fu du. Disi sa yepi yu tu fu taki moro bun nanga tra sma.
Te yu e hori wan lezing. Bijbel e fruteri wi taki bifo Yesus bigin nanga en Bergitaki, dan „a opo en ai luku den disipel fu en” (Luk. 6:20). Leri fu na eksempre disi. Efu yu sa go taki na fesi wan grupu fu sma, dan luku den èn wakti pikinso fosi yu bigin taki. Na furu presi, disi sa wani taki tu dati a takiman e luku wan tu fu den arkiman te a e taki. Te yu e du a sani disi, fu wakti pikinso fosi yu bigin taki, dan dati kan yepi yu fu no senwe moro efu yu ben senwe pikinso. A sa yepi den arkiman tu fu frustan fa yu e denki, noso san yu e firi te den e luku fa yu e poti yu fesi. Boiti dati, te yu e du disi, dan dati sa gi den arkiman na okasi fu tan tiri èn fu kaka den yesi fu arki yu.
Te yu hori yu lezing, dan luku den arkiman. No si den arkiman leki wán bigi grupu wawan. Ma meki muiti fu luku wan tu sma na ini a grupu. Pikinmoro na ini ala kulturu, dan na a wan noso tra fasi, wan takiman musu luku den sma nanga suma a e taki.
Fu luku yu arkiman, wani taki moro leki fu luku fu a wan sei go na a tra sei ibri tron baka. Yu musu luku wan fu den sma di e arki yu, ma du dati na wan lespeki fasi, èn efu a fiti, dan taigi en wan sani. Baka dati, dan luku wan tra sma, èn du a srefi sani tu nanga a tra sma dati. No luku wan sma so langa taki a e bigin syen, èn no poti prakseri na wan tu sma nomo fu ala den arkiman di drape. Go doro fu luku den arkiman na so wan fasi, ma te yu e taki nanga wan sma, dan taki nanga a sma dati trutru, èn luku san a e du, fosi yu e luku wan tra sma.
Yu musu poti den sani di yu skrifi tapu papira na tapu a tafra fu a takiman, yu musu hori en na ini yu anu, noso yu musu poti en na ini yu Bijbel so taki yu kan fringi wan ai esi-esi fu si san yu skrifi. Efu yu musu drai yu heri ede fu si san yu skrifi, dan yu no sa man luku den arkiman so bun moro. Yu musu prakseri tu o furu yu e luku den sani di skrifi na tapu papira, èn sosrefi o ten yu e luku den sani disi. Efu yu e luku san skrifi na tapu yu papira na a momenti te yu e doro wan heimarki, dan yu no sa si san den arkiman e du te den yere dati, ma boiti dati, a lezing fu yu sa lasi krakti pikinso. Na a srefi fasi tu, te yu e luku den sani di skrifi na tapu papira ala ten baka, dan yu no sa man luku yu arkiman so bun moro.
Te yu e trowe wan bal gi wan sma, dan yu e luku efu a fanga a bal. Ibri sani na ini yu lezing na wan sani di yu e „trowe” gi den arkiman. Yu sa man si efu den „fanga” dati, fu di den e seki den ede pikinso, den e lafu pikinso, noso den e kaka den yesi arki yu. Efu yu e tan luku den arkiman bun, dan disi kan yepi yu fu sorgu taki den e „fanga” den sani di yu e taki.
Efu na leisi yu musu leisi gi a gemeente, dan san yu musu du? Yu musu pruberi fu luku den arkiman tu? Efu den arkiman e leisi makandra nanga yu na ini den Bijbel, dan furu fu den no sa sabi srefi efu yu e luku den. Ma efu yu e luku den arkiman, dan dati kan yepi yu fu leisi nanga moro krakti, bika yu sa man si heri bun efu den e frustan san yu e leisi. Èn efu wan tu arkiman no e gebroiki den Bijbel èn den e prakseri tra sani, dan a takiman kan yepi den fu kaka den yesi arki baka san a e leisi, te a e luku den na ini den ai. A no de fu taki dati te yu e leisi, dan yu sa man luku den arkiman syatu nomo, èn yu musu sorgu tu taki yu e du en na so wan fasi, taki yu no e aka-aka te yu e leisi go doro. Fu dati ede, a moro bun sani di yu kan du na fu hori yu Bijbel na ini yu anu, èn fu opo yu ede. No saka yu kakumbe so taki a e miti nanga yu borsu.
Sontron, wan tu owruman e kisi a kari fu hori wan manuscriptlezing tapu wan kongres. Efu na owruman wani du dati bun, dan a musu abi ondrofeni fu du dati, a musu sreka ensrefi bun, èn a musu leisi a manuscriptlezing furu tron bifo a e hori en tapu a kongres. A no de fu taki, dati te so wan takiman e hori wan manuscriptlezing, dan a no sa man luku den arkiman so furu. Ma efu a takiman sreka ensrefi bun, dan a sa musu man luku den arkiman wanwan leisi sondro fu lasi a pisi pe a de te a e hori a lezing. Efu a e luku den arkiman wanwan leisi, dan dati sa yepi en fu meki den kaka yesi arki en, so taki den kan nyan bun fu den prenspari leri di den e kisi fu Gado Wortu.