KAPITEL TIN
Yu e aksi ibri dei, „Pe Yehovah de?”
1, 2. (a) San ben de a situwâsi fu den Dyu na ini a ten fu Yeremia? (b) San den sma fu Yudea ben musu du di den yere fa Gado ben e denki fu den?
YEREMIA ben e krei. A ben hati en fu si na ini sortu situwâsi a pipel fu en ben de èn a ben e sari fu a boskopu di Gado ben meki a tyari gi a pipel fu en. A ben winsi taki en ede ben de wan watra-olo, èn taki en ai ben de wan watra peti, so taki a ben kan krei doronomo. Yeremia ben abi leti fu sari fu a situwâsi fu a pipel. (Yer. 9:1-3; leisi Yeremia 8:20, 21.) Den Dyu ben e tan weigri fu gi yesi na a wèt fu Gado èn den no ben e arki Yehovah tu. Dati meki rampu ben o miti den.—Yer. 6:19; 9:13.
2 Ma a pipel fu Yuda, di ben lobi te den kerki fesiman fu den ben e taigi den taki ’ala sani bun’, no ben e broko den ede trutru nanga san Yehovah ben e denki fu den (Yer. 5:31; 6:14). Den ben de leki siki sma di e suku wan datra fu taigi den taki a e go bun nanga den, aladi a datra no e poti prakseri na a problema di den abi. Kon meki wi taki dati yu siki seryusu. Yu no ben o wani kon sabi krin san e du yu so taki yu kan kisi yepi biten? Te yu luku en bun, dan den Dyu na ini a ten fu Yeremia ben musu aksi wan sma fu taigi den krin fa a ben de nanga a bribi fu den. Den ben musu aksi: „Pe Yehovah de?”—Yer. 2:6, 8.
3. (a) Fa den Dyu ben kan sori taki den ben e aksi, „Pe Yehovah de?” (b) San na wán fasi fa den Dyu ben musu suku Yehovah?
3 Te den Dyu ben o aksi, „Pe Yehovah de?”, dan dati ben o sori taki den ben e suku a tiri fu Gado te den ben musu teki bosroiti, awansi na bigiwan noso pikinwan. Den Dyu na a ten dati no ben e du so. Ma baka di Yerusalem tron wan brokopresi èn baka di den drai kon baka fu Babilon, den ben musu „suku Yehovah”. Na so den ben o feni en èn den ben o kon sabi den pasi fu en. (Leisi Yeremia 29:13, 14.) Fa den ben o man du dati? Wán fasi, na taki den ben musu begi Gado nanga den heri ati èn den ben musu aksi en fu sori den a pasi. Na dati Kownu David ben du. A ben aksi Gado: „Ke Yehovah, sori mi den pasi fu yu. Leri mi fa fu waka den pasi fu yu” (Ps. 25:4). Luku san a sma di e arki begi ben meki Yeremia taigi a pipel na ini a di fu tin yari di Sedekia ben de kownu. A ben taki: „Kari mi, dan mi o piki yu. Wantewante mi o taigi yu kefalek sani èn sani di yu no man frustan. Iya, mi o taigi yu sani di yu no ben sabi” (Yer. 33:3). Efu a kownu nanga a tranga-ede pipel ben e suku yepi na Gado, dan A ben kan yepi den fu kon frustan den ’sani di den no ben man frustan’. Iya, den ben o man frustan taki Yerusalem ben o tron wan brokopresi èn taki baka 70 yari a ben o meki kon bun baka.
4, 5. Na sortu tra fasi a pipel fu Gado ben kan suku Yehovah?
4 Wan tra fasi fa den Dyu ben kan suku Yehovah, na taki den ben musu luku fa a ben libi nanga a pipel fu en na ini den hondrohondro yari di ben pasa. Na so fasi den ben o man memre sortu sani Gado ben feni bun èn sortu sani ben meki en ati bron. Den ben abi den buku di Moses ben skrifi, sosrefi wan tu historia buku di Gado ben meki sma skrifi, nanga tra buku di ben e taki fu den kownu fu Israel nanga Yuda. Efu den Dyu na ini a ten fu Yeremia ben denki dipi fu den tori dati èn efu den ben arki den tru profeiti fu Gado, dan den ben o man frustan a piki tapu na aksi, „Pe Yehovah de?”
5 Ete wan fasi fa den Dyu ben kan suku Yehovah, na taki den ben kan teki leri fu den eigi ondrofeni èn fu den di fu trawan. Den no ben abi fu naki den ede fosi den leri wan sani, ma san ben o yepi den, na taki den ben musu luku sortu fowtu den ben meki na ini a ten di pasa èn fa Yehovah ben feni dati. Efu den ben poti prakseri na den sani dati, dan den ben o frustan fa Gado ben feni a fasi fa den ben tyari densrefi.—Odo 17:10.
6. Sortu deki-ati na eksempre fu Yob kan gi yu?
6 Ma meki wi luku now fa a de nanga wi. Yu gwenti aksi, „Pe Yehovah de?” te yu e teki bosroiti èn te yu e luku fa yu o seti yu libi? Son sma ben kan feni taki den no du dati nofo. Efu na so a de nanga yu, dan no lasi-ati. Srefi a reti-ati famiri-edeman Yob, ben abi a problema disi. Di tesi miti en, a ben e prakseri en eigi problema nomo. Ne Elihu memre en na wan gwenti di furu sma abi. A taigi en: „Nowan sma taki: ’Pe Gado, mi Gran Mekiman de?’” (Yob 35:10) Elihu gi Yob a deki-ati disi: „Poti prakseri na den kefalek sani di Gado e du” (Yob 37:14). Yob ben musu luku den kefalek sani na en lontu di Yehovah meki èn a ben musu luku tu fa Gado e sorgu libisma. Den sani di Yob srefi ondrofeni, meki a kon frustan fa Yehovah e wroko. Baka di Yob pasa den tesi èn a si fa Yehovah meki sani waka, dan a taki: „Mi ben piki yu, ma mi no ben sabi den sani di dangra tumusi fu mi frustan. Mi ben yere fu yu, ma now mi eigi ai e si yu.”—Yob 42:3, 5.
7. San wi o go luku now, soleki fa wi e si na tapu bladzijde 156?
7 Ma Yeremia srefi tan suku Yehovah èn a feni en. Na ini ala den yari di Yeremia ben e dini Gado fayafaya, a tan aksi, „Pe Yehovah de?”, wan sani di den kondreman fu en no ben e du. Den begi fu Yeremia, a fasi fa a ben e studeri, nanga den sani di a ondrofeni, ben yepi en fu suku Yehovah èn fu feni en. Den tori di wi o luku now na ini a kapitel disi, o sori wi fa wi kan teki leri fu na eksempre fu Yeremia.—1 Kron. 28:9.
San a wani taki fu aksi, „Pe Yehovah de?” Na sortu fasi den Dyu na ini a ten fu Yeremia ben kan sori taki den ben e aksi, „Pe Yehovah de?”
YEREMIA BEGI YEHOVAH FU YEPI EN
8. Na ini sortu situwâsi Yeremia suku yepi na Gado?
8 Na ini den yari di Yeremia ben e tyari boskopu fu Gado gi a pipel fu Yuda, a ben e begi Yehovah fayafaya. A suku yepi na Gado di a ben musu meki boskopu bekènti di sma no ben wani yere. A du dati tu di a ben e firi taki a no ben o man go doro nanga a wroko fu en, èn di a ben e aksi ensrefi fu san ede son sani ben e pasa. Gado piki den begi fu en èn a sori en fa fu go doro. Luku wan tu eksempre.
9. (a) San Yeremia taki, soleki fa a skrifi na Yeremia 15:15, 16, èn fa Yehovah piki en? (b) Fu san ede yu denki taki a prenspari fu taki fa yu e firi na ini begi?
9 Wan leisi di Yeremia ben musu meki wan krutuboskopu bekènti, a ben e firi leki ala sma ben e winsi ogri gi en. Dati meki a profeiti begi Gado fu prakseri en. Luku a begi fu en di skrifi na Yeremia 15:15, 16, pe a e taki fa a ben e firi di Gado yepi en. (Leisi en.) Na ini a begi dati, Yeremia taki fu den broko-ede fu en. Ma di a feni den wortu fu Gado èn a poti den na ini en mofo, fu taki en so, dan a ben e prisiri srefisrefi! Yehovah yepi en fu frustan a grani di a ben abi fu tyari a nen fu Gado èn fu meki a boskopu fu en bekènti. Yeremia ben kan si krin pe Yehovah ben de na ini a tori disi. San wi e leri fu a sani disi?
10. Di a profeiti taki dati a no ben o taki moro na ini Yehovah nen, dan fa Gado piki en?
10 Wan tra leisi, baka di Priester Pasyur, a manpikin fu Imer, naki Yeremia, dan Yeremia taki dati a no ben o taki moro na ini Yehovah nen. Di Yeremia begi Gado fu taigi en fa a ben e firi, dan fa Gado piki en? (Leisi Yeremia 20:8, 9.) Bijbel no e taki dati Gado ben piki Yeremia komoto fu hemel. Ma Gado Wortu kon de leki wan faya na ini en bonyo, èn a no ben man yepi fu taki fu en. Iya, Yeremia ben man du san Gado ben wani en fu du. A taigi Gado krin fa a ben e firi èn a meki den sani di a ben sabi fu Gado abi krakti na en tapu, awansi a no ben sabi ala sani.
11, 12. Fa Yeremia kisi piki di a aksi fu san ede sani ben e waka bun nanga den ogri sma?
11 Di Yeremia si fa sani ben e waka bun gi den ogri sma, dan a ben aksi ensrefi fa a sani dati kan. (Leisi Yeremia 12:1, 3.) Aladi a profeiti no ben e tweifri srefisrefi taki Yehovah na wan Gado di lobi retidu, toku a ben e „krutu nanga” Gado fu a tori disi, fu di a ben wani wan piki. Fu di a ben taki krin nanga Gado, meki wi e si taki en nanga Gado ben de bun, neleki fa wan pikin de bun nanga en lobi papa. Ma na frustan nomo a no ben e frustan fu san ede sani ben e waka bun nanga furu fu den Dyu, aladi den ben e du ogri. Yeremia ben breiti nanga a piki di a kisi? Yehovah gi en a dyaranti taki a ben o rutu den ogri sma puru (Yer. 12:14). Di Yeremia si fa sani waka baka di a begi Gado, dan a ben musu de so taki a kon frustan moro krin taki Yehovah na wan Gado fu retidu. A musu de so taki a sani disi gi Yeremia deki-ati fu begi Gado, en Tata, ibri tron baka.
12 Pikinmoro na a kaba fu a ten di Sedekia ben de kownu, di den Babilonsma ben e lontu Yerusalem, dan Yeremia taki dati Yehovah na wan sma di ’e si ala sani di libisma e du èn di e pai ibri sma gi a fasi fa a e libi èn gi den sani di a e du’ (Yer. 32:19). Yeremia ben man si taki Yehovah na wan Gado di lobi retidu. Iya, a ben man si taki Gado e luku san ibri sma e du èn taki a e yere te den futuboi fu en e begi en nanga den heri ati. Na so fasi den Dyu ben o man si moro nanga moro buweisi taki Gado e pai „ibri sma gi a fasi fa a e libi èn gi den sani di a e du”.
13. Fu san ede yu abi a frutrow taki a wani fu Gado o kon tru?
13 Kande wi feni taki wi no e tweifri taki Gado e du san reti èn taki a sabi fa fu meki a wani fu en pasa nownowde èn na ini a ten di e kon. Toku wi kan kisi wini te wi e prakseri san ben miti Yeremia èn te wi e taigi Yehovah san de na tapu wi ati. Te wi e taki nanga Yehovah na a fasi dati, dan dati o tranga a bribi di wi abi taki a wani fu en o pasa seiker. Awansi wi no e frustan krin now fu san ede sani e go leki fa den e go, noso fu san ede a wani fu Gado e pasa leki fa a e pasa, toku wi kan taigi en na ini begi taki wi abi a frutrow taki a sabi soifri san a e du. Na en sabi san na a moro bun fasi fa a wani fu en musu pasa èn o esi dati musu pasa. Wi no abi fu tweifri na a sani disi kwetikweti. Wi o tan aksi, „Pe Yehovah de?” Iya, wi o begi en fu yepi wi fu frustan a wani fu en èn fu si den buweisi di e sori taki a wani fu en e kon tru.—Yob 36:5-7, 26.
Te yu e luku fa Yehovah yepi Yeremia di a ben begi en, dan sortu dyaranti dati e gi yu?
YEREMIA BEN E FURU EN ATI NANGA A SABI FU GADO
14. Fa wi du sabi taki Yeremia ben ondrosuku a historia fu a pipel fu Gado?
14 Yeremia ben sabi heri bun taki wan prenspari fasi fu aksi, „Pe Yehovah de?”, ben de fu kon ’sabi Yehovah’ (Yer. 9:24). A ben musu de so taki a studeri a historia fu a pipel fu Gado di a ben e skrifi den buku di wi sabi now leki 1 Kownu nanga 2 Kownu. A kari buku soleki „a buku di e taki fu den tori fu Salomo”, fu „a buku di e taki fu den tori fu den kownu fu Israel”, èn fu „a buku di e taki fu den tori fu den kownu fu Yuda” (1 Kow. 11:41; 14:19; 15:7). Na so a kon frustan san Yehovah ben du na ini difrenti situwâsi. Yeremia ben kan si san Yehovah ben feni bun èn fa a ben feni den bosroiti di libisma ben e teki. A ben kan ondrosuku den buku di ben de fu feni na a ten dati, soleki den wan di Gado ben meki Moses, Yosua, Samuel, David, nanga Salomo skrifi. A no de fu taki dati a ben sabi den tori fu den fositen profeiti èn den di fu a ten fu en. Fa Yeremia kisi wini fu di a ben gwenti studeri?
15. Fa yu denki taki Yeremia kisi wini di a ondrosuku a profeititori fu Elia?
15 Yeremia ben skrifi a tori fu Iseibel, a takru-ati wefi fu Kownu Akab fu Samaria. A tori disi e taki tu fu a boskopu di Elia ben meki bekènti taki dagu ben o nyan Iseibel na tapu a pisi gron na Yisreyel (1 Kow. 21:23). Soleki fa yu sabi, dan 18 yari baka dati, den fringi Iseibel komoto na wan fensre, den asi fu Yehu traputrapu en, èn dagu nyan en, soleki fa Yeremia ben skrifi (2 Kow. 9:31-37). A no de fu taki dati di Yeremia ondrosuku a profeititori fu Elia èn di a si fa a kon tru finifini, dan dati tranga a bribi di a ben abi na ini Gado Wortu. Iya, a profeiti disi ben man horidoro fu di a ben abi wan tranga bribi. A ben kon abi a bribi disi fu di a ben studeri den sani di Yehovah ben du na ini den ten di pasa.
16, 17. San yu denki yepi Yeremia fu tan warskow den ogri-ati kownu fu a ten fu en?
16 Meki wi luku wan tra eksempre. Fa yu denki taki Yeremia ben man tan warskow ogri-ati kownu soleki Yoyakim nanga Sedekia, srefi di den ben e frufolgu en? Wan prenspari sani di yepi Yeremia, na taki Yehovah meki a kon tron leki „wan tranga foto, wan isri postu, nanga wan kopro skotu”, so taki a ben o man tanapu kánkan te den kownu fu Yuda ben o kon na en tapu (Yer. 1:18, 19). Ma wi no musu frigiti taki Yeremia ben ondrosuku finifini tu fa den fosi kownu fu Yuda nanga Israel ben e tiri a kondre. A ben skrifi taki Manase ben bow „altari gi den stari nanga ala den tra sani na hemel. Den altari disi ben de na ini den tu dyari lontu na oso fu Yehovah”. Boiti dati, a bron en eigi manpikin na ini faya èn a kiri bun furu sma di no ben du nowan ogri (2 Kow. 21:1-7, 16; leisi Yeremia 15:4.) Ma Yeremia ben musu fu sabi taki di Manase saka ensrefi èn a tan begi Yehovah, dan „Gado poti prakseri na den begi fu en”, èn a poti en baka leki kownu.—Leisi 2 Kroniki 33:12, 13.
17 Na ini den buku fu en, Yeremia no taki dati Yehovah sori sari-ati gi Manase. Ma Manase dede sowan 15 yari nomo fosi Yeremia bigin dini leki profeiti. Sobun, a profeiti ben musu fu yere san ben pasa di a kownu ben sori berow fu den ogri di a ben du fosi. Di Yeremia ondrosuku a tori fu Manase, dan a kon sabi sortu ogri Manase du èn san ben de a bakapisi fu dati. A no de fu taki dati a sani disi yepi en fu kon frustan fu san ede a ben prenspari fu gi kownu soleki Sedekia deki-ati fu suku a sari-ati nanga a bun-ati fu Yehovah. Srefi wan kownu di ben anbegi falsi gado èn di ben kiri bun furu sma ben kan sori berow èn kisi pardon. Kon meki wi taki dati yu ben de na ini wan srefi sortu situwâsi leki a di fu Yeremia. Yu denki taki den sani di ben pasa na a ten fu Manase ben o de wan deki-ati gi yu fu tan horidoro na ondro a tiri fu tra takru kownu?
ONDROFENI GI EN LERI
18. San Yeremia ben kan leri fu na eksempre fu Uria, èn fu san ede yu e taki so?
18 A no de fu taki dati di Yeremia ben e dini leki profeiti, a ben teki leri fu a fasi fa den sma fu en ten ben e tyari densrefi na ini son situwâsi. Wan fu den sma dati ben de a profeiti Uria di ben e tyari boskopu fu krutu Yerusalem nanga Yuda na a ten di Yoyakim ben e tiri. Ma fu di Uria ben e frede Kownu Yoyakim, meki a lowe go na Egepte. Baka dati, a kownu seni sma go teki en na Egepte èn a meki den kiri en (Yer. 26:20-23). Yu denki taki Yeremia teki leri fu a sani di miti Uria? We, Yeremia tan warskow den Dyu gi a rampu di ben de fu miti den, èn a du dati te na ini a tempel-dyari srefi. A sani dati e sori krin taki a ben leri wan sani fu a tori fu Uria. Yeremia tan sori deki-ati èn Yehovah no gowe libi en. A ben musu de so, taki na Gado meki Ahikam, a manpikin fu Safan, kibri a libi fu Yeremia.—Yer. 26:24.
19. Di Yeremia si taki Yehovah tan seni profeiti gi a pipel fu en, dan san a leri fu dati?
19 Di Yehovah meki Yeremia warskow sma, dan Yeremia teki leri tu fu den sani di ensrefi ben ondrofeni. Na ini a di fu fo yari di Kownu Yoyakim ben e tiri, Yehovah taigi Yeremia fu skrifi ala den sani di a ben taki fu sensi a ten fu Yosia te kon miti a ten dati. Fu san ede Gado ben taigi en a sani dati? Na fu gi sma deki-ati fu tapu nanga ogridu, so taki den ben kan kisi pardon. (Leisi Yeremia 36:1-3.) Yeremia di ben gwenti wiki fruku fu tyari krutuboskopu fu Gado gi sma, ben e begi a pipel srefi fu tapu nanga den tegu sani di den ben e du (Yer. 44:4). A de krin taki den sani di Yeremia srefi ben ondrofeni ben meki a frustan taki Gado ben seni den profeiti fu di a ben firi gi a pipel fu en. Yu no denki taki a sani dati ben o meki Yeremia srefi firi gi a pipel? (2 Kron. 36:15) We, yu kan frustan taki di Yeremia pasa a pori fu Yerusalem libilibi, dan a ben kan taki: „Na fu di Yehovah sori wi bun-ati, meki a no kiri wi. Iya, noiti wan ten o kon taki a no e sori sari-ati. Ibri mamanten baka a e sori sari-ati.”—Sari 3:22, 23.
Di Yeremia ondrosuku den sani di Gado ben du na ini owruten èn di a denki dipi fu den sani di en nanga trawan ondrofeni, dan sortu krakti dati ben abi na en tapu? San wi kan leri fu a tori disi?
YU E AKSI IBRI DEI, „PE YEHOVAH DE?”
20. Fa yu kan suku Yehovah neleki fa Yeremia ben e du dati?
20 Yu abi a gwenti fu luku san na a wani fu Gado te yu musu teki bosroiti na ini yu aladei libi? Yu e aksi, „Pe Yehovah de?” (Yer. 2:6-8) Tra fasi leki den Dyu na ini a ten fu en, Yeremia ben gwenti begi na Almaktiwan fu yepi en fu kon sabi san a musu du. A bun te wi e teki na eksempre fu Yeremia. Efu ibriwan fu wi e luku fosi fa Yehovah e denki fu sani te wi musu teki bosroiti na ini wi aladei libi, dan a no de fu taki dati wi e du wan bun sani.
21. Te wan sma e taki grofu nanga yu na ini a preikiwroko, dan san yu kan fruteri Gado na ini begi?
21 Kande a bosroiti di yu musu teki a no wan bigiwan, noso kande a no o tyari bigi kenki kon na ini yu libi. Kon meki wi taki dati yu bosroiti fu go na ini a preikiwroko wan mamanten. Kande yu e wiki a dei dati èn yu e si taki a weer no moi. Kande a kontren pe unu o go preiki, na wan kontren di wroko furu leisi kaba. A kan taki yu e memre taki sonwan fu den sma drape di no ben wani arki, ben e du neleki den ben abi switifasi noso kande trawan fu den ben grofu srefisrefi. Na a momenti dati di yu musu bosroiti efu yu o go, dan a ben o bun fu begi èn fu aksi, „Pe Yehovah de?” Te yu e du dati, dan dati kan yepi yu fu prakseri a moi boskopu di yu o tyari go gi den sma, èn a kan yepi yu tu fu kon frustan moro krin taki na Gado wani taki yu meki a boskopu dati bekènti. Kande yu sa firi fa a wortu fu Yehovah e gi yu bigi prisiri, neleki fa a ben du nanga Yeremia (Yer. 15:16, 20). Efu bakaten te yu de na ini a preikiwroko yu e miti wan sma di grofu noso di e suku fu tapu skreki gi yu, dan yu kan begi Gado baka fu fruteri en fa yu e firi. Yu o du dati? No frigiti taki Gado kan gi yu en santa yeye, so taki yu kan du san a feni bun na ini den sortu situwâsi dati. Boiti dati, na angri di yu o abi fu meki a boskopu fu Gado bekènti, o tranga moro den takru prakseri di yu abi.—Luk. 12:11, 12.
22. Fu san ede a kan taki son begi no e doro Gado?
22 A bun fu sabi taki son leisi, son begi no e doro Gado. (Leisi Sari singi 3:44.) Yehovah no ben e arki den begi fu den tranga-ede Dyu ’di no ben wani gi yesi na en’ èn di ben e tan du kruktudu (Odo 28:9). A musu fu de so taki Yeremia leri wan sani fu a tori disi, èn na so a musu de tu nanga wi. San wi e leri, na taki efu wan sma no e tyari ensrefi na wan fasi di e kruderi nanga den begi fu en, dan Gado no o feni dati bun èn a kan taki te fu kaba a no o arki den begi fu a sma dati moro. A no de fu taki dati wi musu du ala san wi man fu sorgu taki dati no pasa.
23, 24. (a) San wi musu du efu wi wani kon sabi san na a wani fu Yehovah? (b) Fa yu kan kisi moro wini fu den sani di yu e studeri?
23 Boiti taki wi musu begi Yehovah nanga wan krin ati fu sori wi a pasi, wi musu tan studeri, fu di dati na wan prenspari fasi fu kon sabi san na a wani fu Yehovah. Fu taki en leti, wi abi wan sani di Yeremia no ben abi. Wi abi a heri Bijbel. Yeremia ben e ondrosuku sani finifini fu man skrifi den owruten tori di Gado ben wani taki a ben musu skrifi. Na so yu musu ondrosuku Gado Wortu finifini tu fu kan kisi rai fu en. Na a fasi dati yu e aksi, „Pe Yehovah de?” Te yu e du muiti fu kon sabi a wani fu Gado, dan a bribi fu yu o kon moro tranga èn yu „o tron leki wan bon di prani na sei watra èn di sutu en rutu go na wan liba”.—Leisi Yeremia 17:5-8.
24 Te yu e leisi èn e denki dipi fu den sani di yu leri fu den Santa Buku fu Bijbel, dan pruberi fu kon si san Yehovah wani taki yu du na ini difrenti situwâsi. Yu kan suku gronprakseri di yu wani hori na prakseri èn di yu wani fiti na ini yu libi. Te yu e leisi den sani di ben pasa fositen, den komando fu Gado, den gronprakseri fu en, nanga den koni rai na ini Gado Wortu, dan luku fa den sani dati kan yepi yu te yu musu teki bosroiti na ini yu aladei libi. Te yu e aksi, „Pe Yehovah de?”, dan Gado kan sori yu nanga yepi fu a Wortu fu en san yu kan du srefi na ini muilek situwâsi. We, te yu e leisi Bijbel, dan yu kan kon si ’sani di yu no ben man frustan èn di yu no ben sabi’ tu. Kande yu o kon si sani di yu no ben frustan so noiti!—Yer. 33:3.
25, 26. Fu san ede wi kan kisi wini fu den sani di wi e ondrofeni?
25 Wan tra sani, na taki yu kan poti prakseri na sani di yusrefi noso tra sma ben ondrofeni. Kande yu e si taki wan tu sma no e frutrow moro na tapu Yehovah, neleki fa Uria no ben du dati moro (2 Tim. 4:10). Yu kan teki leri fu den sani di den du èn yu kan luku bun taki den srefi takru sani dati no miti yu. Tan prakseri fa Yehovah sori bun-ati gi yu, èn hori na prakseri taki Yeremia srefi ben warderi a sari-ati nanga a lobi di Gado ben sori gi en. Awansi fa a situwâsi fu yu muilek, no denki taki a Moro Heiwan no e broko en ede nanga yu. A e broko en ede nanga yu, neleki fa a ben e broko en ede nanga Yeremia.
26 Te yu e prakseri fa Yehovah e yepi sma na ini a ten disi, dan yu o si taki ibri dei a e tiri yu na difrenti fasi. Aki, wan yongu sisa na ini Yapan, ben feni taki a no ben warti fu de wan Kresten. Wan dei di a ben de na ini a preikiwroko makandra nanga a wefi fu a kring-opziener, dan a taigi en taki a e denki taki Yehovah no breiti nanga a diniwroko fu en. Aki taigi a sisa wan sani di e meki wi prakseri san Yesus ben taki na Openbaring. A taigi en: „Mi e firi leki wan fu den dei disi Yehovah o spiti mi puru na ini en mofo, ma mi e begi en fu hori pikinso pasensi ete nanga mi.” A wefi fu a kring-opziener luku en na ini en ai èn a taigi en: „Noiti mi no si yu leki wan Kresten di brokokowru.” Aki prakseri a moi sani dati di a sisa taigi en. Fu taki en leti, noti ben e sori taki Yehovah ben e si en leki wan sma di no e dini en fayafaya. Baka dati, Aki begi Yehovah: „Seni mi go pe yu wani. Mi wani du iniwan sani di yu wani mi fu du.” Pikinmoro na a srefi ten dati, a go na wan tra kondre pe wan pikin grupu Kotoigi fu Yapan ben de. Den ben abi wan sma fanowdu di ben man taki a tongo fu den èn di ben o wani tan drape fu dini Gado makandra nanga den. Fu di Aki gebore na ini a kondre dati, meki a ben makriki gi en fu froisi go drape fu go yepi den. Ma pe a ben o tan? Wan syatu pisi ten na fesi, wan sisa en umapikin ben froisi go tan na wan tra presi. Sobun, a sisa disi gi Aki wan kamra fu tan. Di Aki si fa ala sani waka bun gi en, dan a kon frustan taki na Yehovah yepi en.
27. Fu san ede na aksi, „Pe Yehovah de?” musu de wan deki-ati gi yu?
27 Furu brada nanga sisa kan fruteri fu situwâsi pe densrefi ondrofeni taki Gado yepi den. Kande dati pasa di den ben e leisi Bijbel noso di den ben e studeri. Kande yu ondrofeni den srefi sortu sani dati tu. Den ondrofeni dati musu tranga a matifasi di yu abi nanga Yehovah, èn den musu gi yu deki-ati fu begi en moro furu èn nanga moro faya. Abi a frutrow taki te wi abi a gwenti fu aksi, „Pe Yehovah de?”, dan a o sori wi a pasi.—Yes. 30:21.
Fa yu kan kisi piki tapu na aksi, „Pe Yehovah de?” Na sortu fasi yu kan suku a tiri fu Gado?