Kolokoe a sma di Gado e leri foe kenki en libi
„Kolokoe a tranga man na skinfasi de, di joe e leri foe kenki en libi, o Jah, èn di joe e leri foe joe égi wèt.” — Ps. 94:12.
1, 2. Fa wi moe si a leri di komoto foe Gado foe kenki wi libi?
OTEN ben de na laatste tron, di ini wortoe ofoe ini doe, joe ben misi foe doro den regtvaardiki pasi nanga markitiki foe Gado? Kande joe no abi foe go denki fara, kande soso wantoe joeroe ofoe dé joe kan go, bikasi wi alamala e sondoe èn wi e misi foe skijn a glori foe Gado tapoe a joisti fasi. — 1 Kon. 8:46; 1 Joh. 1:8-10.
2 Wi kan de kolokoe, dati Jehovah ini en lobi, wani èn man foe leri wi foe kenki wi libi. „Na Sma di e leri naatsi foe kenki den libi, no kan gi piri-ai? Ja, na Sma di e leri den sma sabi? Kolokoe na tranga man na skinfasi de di joe e leri foe kenki en libi, o Jah.” Efoe wi e meki Jehovah „leri wi foe kenki wi libi”, wi sa de kolokoe, foedi wi sa de ini wanfasi nanga en. — Ps. 94:10, 12.
3. Sortoe tori nanga reti wi sa loekoe?
3 Kristensma kan poti froetrow ini na djaranti foe a bijbel: „A sma di Jehovah lobi, a de gi tranga leri” (Hebr. 12:6). A de foe datede wan prisiri sani gi wi foe gi tapoe na gron foe na bijbel wan loekoe foe afersi di abi foe doe nanga piri-ai, beraw nanga uitsluiting (a poeroe foe sma a mindri a gemeente). Toe artikel foe a serie disi tanapoe ini na nomroe foe Na Wachttoren disi èn den tra dri sa kon ini na tra nomroe. Den 5 artikel abi leki marki foe jepi ala sma foe kisi wan boen froestan foe den gronprakseri di de ini na tori disi èn „seti densrefi kon njoen baka, kisi trowstoe, foe denki a srefi, foe libi ini vréde”. — 2 Kor. 13:11.
4, 5. Fa Jehovah e sorgoe foe leri foe kenki wi libi?
4 Foeroe tron Gado e leri wi foe kenki wisrefi tapoe so wan switi èn safoe fasi, dati kande wi no e si en leki wan leri foe kenki wi libi. Kande wi e lési wan sani ini en Wortoe di e poeroe wi foe wan libifasi di no boen ofoe di e leri wi foe kenki wi denki. Tapoe tra momenti, dan leri di komoto foe Gado foe kenki wi libi kan de wantenwanten èn a kan hati wi pikinso srefi. Tokoe a sabi san de moro boen gi wi, te joe loekoe marki nanga a fasi foe a leri foe kenki wi libi. (Jer. 30:11). Fa a de wan toemsi boen sani te wi de klari foe teki en leri, bikasi Gado e gi tranga leri di komoto foe lobi, soleki wan tata e doe disi nanga en lobi manpikin! A de foe wi sé wan moro froestan sani foe teki ibri beperkte nanga gematigde leri di Jehovah e gi wi, na presi foe meki a kon so fara dati a strafoe wi te leki wi kisi pori. — Jer. 10:24; Hebr. 12:5.
5 Sontron Gado e gebroiki libisma foe gi wi en leri foe wi kenki wi libi. A so a ben seni proféti nanga kroetoeman go na a naatsi Israël. Ma srefi na a sma ini persoon a kan gi na leri foe kenki en libi. Wan foe den falsi „trowstoeman” foe Job, ben moe èrkèn dati Job „ben leri foeroe sma foe kenki den libi” (Job 4:3; 16:2). Fa a moe de wan blesi foe kisi koni leri foe Job foe kenki joe libi, wan man di ben abi wan spesroetoe faja foe dini èn frede Gado! Ma wi kan aksi wisrefi „Mi e opo misrefi gi so wan boen leri, leri foe kenki mi libi, di komoto foe wan sma, ma di abi en gron tapoe Gado volmaakti koni?”
GI MAKANDRA LERI INI LOBI FOE KENKI OEN LIBI
6. Tapoe sortoe gron wi ben sa kan froewakti foe wan brada kon leri wi foe kenki wi libi?
6 Jezus ben poti na fundamenti foe wi kan froewakti foe kisi èn foe gi leri ini lobi foe kan kenki wi libi. San Jezus ben taki foe bigi persoonlek fowtoe, wi kan gebroiki ini foeroe situwasi, namkoe: „Efoe joe brada handri fowtoe, leri en foe kenki en libi; efoe a abi beraw, gi en pardon” (Luk. 17:3, The New American Bible). Paulus ben skrifi toe dati wan „dienstknekti foe Masra moe leri trawan nanga pasensi èn switifasi foe kenki den libi”. — 2 Tim. 2:24, 25 NAB.
7. San moe pasa ini na tori foe wan bigi sondoe?
7 Den herder, ofoe opziener di poti ini na gemeente, abi belangstelling gi ibri aparti kristen èn ooktoe foe na kibri foe na heri ipi (Hebr. 13:17; 1 Petr. 5:2, 3). Te wan sma doe wan bigi sondoe, dan na afersi moe tjari kon ondro na prakseri foe datede foe den. Na sondari srefi moe „kari den owroeman foe na gemeente kon na en”. Ofoe ibri tra kristen di kon sabi na bigi sondoe, moe warskow den owroeman foedi a de broko-ede nanga na sma di doe na ogri èn foe na boen foe na krinfasi foe na gemeente (Lev. 5:1). Den owroeman disi kan jepi na sma disi di ben fadon go ini sondoe èn meki a drai kon baka, sodati den kan „ferloesoe en sili foe dede”. — Jak. 5:14, 16, 19, 20.
8. Fa wi moe si den pikin fowtoe foe wi brada nanga sisa?
8 Joe abi misték ofoe fowtoe di no de so bigi èn di kande lepi kristen de ini na positie foe gi leri nanga jepi foe na bijbel foe wan sma kenki en libi. Ma wi moe loekoe boen, dati wi no e loekoe toemsi fini foe den pikin fowtoe foe wan sma, bikasi Gado e gi wi dekati foe abi foeroe pasensi èn foe verdrage makandra (Kol. 3:12, 13). Wi „moe de nanga sakafasi èn si trawan moro hé leki wisrefi, aladi wi no e hori ai tapoe wi égi afersi foe wi égi wini ede, ma tapoe di foe trawan foe den égi wini ede toe” (Fil. 2:3, 4). Gado e gi wi na djaranti, dati „a de wan glori foe wi sé foe loekoe psa fowtoe”. — Odo 19:11.
9, 10. San ben sa kan doe efoe a gersi dati wan brada meki wan fowtoe?
9 Tokoe a ben sa kan psa, dati wi e si dati wan kristen kompe e meki wan fowtoe, ofoe foe wan takroe libifasi ede e de foe go ini gevaar. Foe eksempre, wi ben sa kan si ini wi krosbé kontakt nanga wan sma, dati a lobi dringi hebi. A no de gi sma na firi dati a de wan droengoeman, ma a de krin dati a de gi „ensrefi abra na foeroe win” (1 Tim. 3:8). Soboen, wan ofoe tra rai ben kan gi en foe jepi en kenki en libi. Ma soema moe doe dati?
10 Paulus ben skrifi gi den kristensma ini Galacia: „Srefi efoe wan sma doe wan fowtoe bifo a kisi ensrefi, joe, di abi jeje fasi, e proberi ini safrifasi foe meki so wan sma kon boen baka” (Gal. 6:1). Wan kristen di abi jeje fasi kan gi tapoe difrenti fasi leri tapoe wan switi èn tactvol fasi foe wan sma kenki en libi. Foe eksempre, ini wan algemeen takimakandra a ben kan taki wan sani, sodati a no e gi na firi dati a de gi rai di a denki boen (Odotaki 15:23). Ofoe ondro fo ai a ben sa kan gi warskow wortoe. Tokoe — èn disi de toemsi prenspari — a no moe doe disi nanga wan geest foe feni fowtoe, ma a moe doe disi foedi foe lobi ede a de broko en ede. — 1 Kor. 13:4, 5.
11. Fa brada nanga sisa ini Filipi ben kan gi jepi na wan problema di son wan ben abi drape?
11 Tra situwasi de toe pe kristen brada nanga sisa kan jepi. Paulus ben skrifi disi foe wan problema ini Filipi:
„Euódia mi e vermane èn Sintike mi e vermane foe prakseri wán ini Masra. Ja, joe toe, troetroe kompe-wrokoman, mi e begi: tan assisteri den oema disi, di sé na sé ben stré nanga mi gi na boen njoensoe” (Fil. 4:2, 7).
A de krin dati wan problema ofoe wan prenspari difrenti foe prakseri ben de na mindri den toe salfoe kristen oema disi. Na apostel no ben gi den sma foe Filipi tranga foe teki wan sé ini na problema disi. Dati ben sa tjari pratifasi kon ini na gemeente, èn ben sa abi wan bakapisi foe wan geest foe partijfasi, djaroesoe nanga trobi (1 Kor. 1:10-13; 3:2-9). Disi na wan bigi gevaar, di den ben moesoe komoto na en pasi. Ma sondro foe bemoei nanga den kragi ofoe prakseri foe den oema disi, dan den brada nanga sisa, neleki na „troetroe kompewrokoman” ini Filipi, ben sa kan gi tranga na den oema disi foe kenki den libifasi foe meki kristen wánfasi kon, foedi den gi makandra pardon èn wroko nanga makandra ini lobi (Matt. 5:23-25; Ef. 4:1-6, 31, 32; Tit. 2:3-5). Efoe joe kisi nanga so wan boen réde rai foe wan kompe-anbegiman foe kenki joe libi, dan joe moe si disi leki wan sori foe switifasi. — Ps. 141:5.
HANDRI NANGA WAN FASTE BESROITI
12, 13. Sortoe moro bigi sondoe ben sa kan de ini a gemeente?
12 Wawan tron a kan psa, dati wan kristen e waka wan fasi di no e akroederi nanga Gado wèti èn a no e kenki en libi, aladi a kisi jepi foe owroeman. Djaso a no de go wawan foe wan sma di foe difrenti foe maniri ede no man feni en nanga wan tra sma. A no de go soso toe foe di wan sma moe gro kon lepi ete leki wan kristen èn foe datede e sori tapoe difrenti fasi, dati a moe gro go moro fara. Paulus ben èrkèn dati kristen di no ben lepi ben sa de èn di jepi ben moe gi na den tapoe wan pasensi nanga lobi fasi èn nanga na lostoe foe si den go na fesi (Rom. 14:1; 15:1; 1 Kor. 13:11; Fil. 3:15, 16). Ma boiti den sortoe sma dati, wan sma ben sa kan de di teki a besroiti foe waka wan pasi, di, aladi di joe no kan kari disi wan bigi sondoe, de kontrari na rai foe Gado.
13 A no moe seki oenoe, dati wi sa feni wanwan tron den sortoe kristen disi ini a gemeente foe Gado. Na bijbel e taki: „Ini wan bigi oso now, joe no abi wawan patoe foe gowtoe èn solfroe, ma so toe foe oedoe èn tokotoko, èn son wan nanga wan marki foe grani, ma trawan nanga wan marki di no abi grani” (2 Tim. 2:20, 21). Na gemeente e teki gersi dja nanga wan oso pe wantoe sma ben sa de di ben de leki patoe sondro grani, di den libifasi foe den no de gosontoe. Timotéus nanga tra getrow kristen ben kisi na warskow „foe komoto foe a pasi” foe den sortoe patoe disi sondro grani. — Teki gersi Rom. 16:17.
14, 15. Sortoe problema ben opo kon ini na gemeente Thessalonika, èn fa kristensma ben sa doe nanga so wan problema?
14 Akroederi nanga na froestan nanga na gebroiki foe Paulus wortoe, wi e si dati so wan sortoe geval ben de ini owroeten Thessalonika. Na heri gemeente ben kisi foe sabi dati wantoe, di ben de boen gosontoe èn tranga, no ben wani wroko. Den sma disi ben poti Gado rai tapoe na tori foe lesi na wan sé èn den ben wani libi tapoe na saka foe trawan. Foe datede meki Paulus ben skrifi: „Wi e komanderi oenoe now, brada, ini na nen foe Masra Jezus Kristus, foe hari oensrefi poeroe foe ibri brada di e waka broeja-broeja èn no akroederi na gwenti di oenoe ben kisi foe wi.” — 2 Thess. 3:6; Odo 20:4; 24:30; Pred. 5:12, 18; 10:18.
15 Ja, kande „wan sma no e kenki en libi nanga soso wortoe”, srefi no nanga den bijbel rai di den owroeman e gi na gemeente, èn a de tan go doro foe handri kontrari den gronprakseri foe Gado. Kristensma kan firi densrefi verplekti foe „hari densrefi poeroe” foe en, soleki Paulus ben gi rai. — Odo 10:17; 29:19
„MARKI A SMA DISI”
16. Sortoe rai Paulus ben gi den sma foe Thessalonika?
16 Paulus e go moro fara nanga en rai na den Thessalonika sma foe den lesi sma di e waka broeja-broeja, nanga den wortoe: „Efoe wan sma no gi jesi na a wortoe foe wi ini na brifi disi, marki a sma disi, stop foe hori mati nanga en, sodati a kan kisi sjen. Ma no loekoe en leki wan feanti, ma tan vermane en leki wan brada” (2 Thess. 3:14, 15). Kristensma kan „marki” foe datede wan sma di e go doro foe poti Gado rai na wan sé.
17. (a) Foe sainde wi moe gebroiki a rai disi nanga foeroe koni? (b) San Jesus ben taki fu disi?
17 Ma na rai disi foe Gado wi moe gebroiki nanga foeroe koni. Ini wi onvolmaakti fasi, wi kan wani meki égi besroiti tapoe na gron foe san wi lobi èn san wi no lobi, soleki foe wan bepaalde sortoe krosi ofoe fasi foe sorgoe wisrefi. Ma efoe na krosi foe wan sisa foe eksempre no de asranti, ofoe no e sori dati a no abi boen maniri ofoe a no de seki na firi foe brada nanga sisa ini algemeen, dan wi moe èrkèn dati a abi eenvoudig wan tra tesi ofoe a lobi tra sani leki wi (Gen. 37:3, 4; Joh. 19:23; 1 Tim. 2:9, 10). Den no poti wi leki kroetoeman foe wi brada nanga sisa tapoe na tori foe afersi di no de so prenspari èn di abi foe doe nanga wan sma ègi denki, tesi ofoe konsensi (Rom. 14:4, 10-12). Èn alwasi wan sma no e si wan sani joisti di no de troetroe so prenspari, dan wi moe tjari na rai foe Jezus kon na prakseri:
„Kaba foe kroetoe trawan, sodati den no sa kroetoe oenoe; bikasi nanga a kroetoe di oenoe de kroetoe trawan, den sa kroetoe oenoe; . . . Foe sainde dan joe e si na stro ini a ai foe oen brada, ma oen no e si na barki ini oen égi ai?” — Matt. 7:1-3.
18. San moesoe foe psa te wan sma pasa krinkrin na rai foe Gado?
18 Ma fa a de nanga wan sma di drifi komoto farawe foe den gronprakseri foe Gado, foedi a de kande toemsi lesi ofoe e soekoe fowtoe na trawan ofoe foedi a de wan „sma di e taki soso sani” èn di alaten „e bemoei nanga sani di a no moe bemoei nanga en”? (2 Thess. 3:11). A problema ben sa kan de toe dati wan sma e meki wroko foe en foe njan boen foe tra sma na skin fasi, e gi ensrefi abra na ontspanning di krinkrin no de joisti, ofoe abi foe doe nanga wan libifasi di tra sma e degedege dati a de joisti, ma di na a momenti disi wan kroetoe-komte no kan doe noti. Den owroeman proberi foe jepi en, ma a de tan go doro ini en libifasi ofoe a de gi faja na trawan ini na gemeente kande ofoe a de wan gevaar gi trawan. Den owroeman kan taki foe na afersi èn den kan meki wan foe den hori wan krakti bijbellezing pe a de taki man-toe-man nanga a gemeente foe na afersi. Sondro foe kari na nen foe na „sma di e waka broeja-broeja”, den owroeman kande sa man, na so wan fasi foe „tapoe na mofo” foe so wan oproeroeman. — Tit. 1:10-13
19. Fa trawan ini na gemeente ben sa kan doe efoe a problema e tan go doro?
19 Efoe so wan sortoe situwasi ben sa de ini wan gemeente, dan aparti sma ben sa kan firi densrefi verplekti foe „marki” na sma. („Marki” wan sma, wani taki spesroetoe foe poti ai tapoe en. Teki gersi nanga disi, fa na wan boen fasi ai e poti tapoe wan sma ini Psalm 37:37, Filipi 3:17 nanga Hebreer 13:7). Paulus e tjari kon dja na krin san a wani taki di a ben taki: „Stop foe hori mati nanga en, sodati a kan kisi sjen” (2 Thess. 3:14). Disi ben sa wani taki, dati joe e skotoe na prisiri demakandra nanga na sma di joe „marki”. Joe no moesoe meki bekenti ofoe bar wroko gi na égi besroiti di joe teki, èn sosrefi toe joe no moe proberi foe trawan doe so toe. Ma akroederi nanga na gosontoe rai di den owroeman foe na gemeente ben gi, dan joe ben sa wani komoto foe a demakandra foe na sma di „ben marki”. Ma joe no ben sa wani trowe en krinkrin, bikasi a de ete joe brada, wan kompe-kristen di Kristus ben dede gi en. Ma na presi dati joe meki siri foe „ogri-ati” gro kon, joe moe „piri-ai” gi en. Fa? We, boiti dati joesrefi de wan boen eksempre, dan nanga na faste besroiti, ma tapoe wan switi fasi di joe e gi jesi na na komando „foe no hori mati nanga en”, de wan bepaalde fasi foe leri gi en foe kenki en libi. Ma joe kan doe moro foe jepi en. — Lev. 19:17; Tit. 2:7, 8.
20. Sortoe frantwortoe joe e tjari, te joe „marki” wan sma di e waka tapoe wan broeja-broejafasi?
20 Na den gemeentekonmakandra èn ini na velddienst joe sa de alaten ete nanga na sma di „ben marki”. Na so fasi joe sa de ini na okasi, foe kan doe joe tra verplekti di abi foe doe nanga na „marki” foe en: „No loekoe en leki wan feanti, ma tan vermane en leki wan brada” (2 Thess. 3:14, 15). Efoe tapoe a pisi disi foe na rai foe Gado, joe no ben sa doe joe frantwortoe, ma joe ben sa handri nanga na sma di „ben marki” leki wan feanti, dan na libifasi foe joe ben sa de leki di foe en, sondro lobi.
21. San na a prakseri foe na seti disi foe na bijbel? (Num. 35:12; Deut. 19:11, 12)
21 Na wan sani di wi e howpoe, dati na sma di „ben marki” sa kisi sjen. Kande a sa froestan dati joe e tan farawe foe abi prisiri demakandra nanga en tapoe a gron foe den komando di na bijbel e gi ini disi. Na tranga leri disi sa jepi en kande „foe a opo en anoe baka, disi de so lesi, nanga den kindi, disi de so weri . . . sodati san de malengri no komoto na skroefoe, ma moro foeroe kon de gosontoe”. Te joe loekoe den bigi groepoe loyaal brada nanga sisa di de ini disi ten ini na gemeente foe Gado, dan so leki a sori a sa de pikinso nomo dati kristen de verplekti foe „marki” wan brada ofoe sisa di e waka broeja-broeja. Ma efoe disi de tog fanowdoe, dan leri foe kenki en libi, makandra nanga vermane di e gi alaten, kande kan „meki wan vrédefasi froktoe kon”, namkoe regtvaardiki fasi. — Hebr. 12:11-15.
KONMAKANDRA NANGA WAN KOMTE FOE OWROEMAN
22, 23. Fa tori foe bigi sondoe moe behandel?
22 Soleki wi ben taki (ini paragraaf 7), dan wan sma di „ben doe bigi sondoe” abi na prakseri fanowdoe foe den „owroeman foe na gemeente” (Jak. 5:14, 15). Den man disi de ini wan boen positie foe kan gi leri di komoto foe Gado na wan sma di ogri ben teki abra èn di ben doe wan bigi sondoe. Den kan gi na jeje jepi di a abi fanowdoe. — Odo 6:23.
23 Gewoonlijk wan komte foe dri owroeman e kisi na wroko foe behandel wan tori foe bigi ogri. Den no e handel soso leki kroetoeman ofoe ’jeje skowtoe’. Den de herder foe na ipi èn den e sori dati, te den abi foe doe nanga wan aparti sma di doe ogri. Wan herder foe letterlek skapoe no e sori wan geest foe teki refrensi, wan geest foe tranga-ati èn foe soekoe fowtoe. Den owroeman no sa doe disi toe. Den de foe jepi, no foe kroetoe (Judas 23). Na prakseri foe den de foe meki na sondari drai komoto foe en sondoe pasi, efoe a kan. — Jak. 5:19, 20.
24. San den owroeman e proberi foe doe gi na sondari?
24 Ma efoe owroeman e behandel wan tori foe bigi sondoe, dan den moe ’hori stéfi na a getrow wortoe’ èn „dati den man foe vermane nanga na gosontoe leri, èn foe piri-ai toe gi den sma di e taki kontra” (Tit. 1:9). Foe datede meki den no moe draidrai foe sori direct foe a bijbel na a wan di lasi pasi, o fowtoe en libifasi de, èn foe sainde a moe kenki en pasi. Den wani dati a abi beraw èn dati a kon baka ini vréde nanga Gado. — 1 Petr. 3:10-12.
25. Sortoe afersi wi moe stoeka ete?
25 Ma fa den owroeman moe piri-ai gi sma di doe ogri? San na beraw foe frede Gado? Fa owroeman moe behandel bigi sondoe te beraw e sori? Na sma di doe ogri moe kisi piri-ai na fesi foe a heri gemeente? Den afersi disi sa loekoe ini a tra artikel.
[Faki na tapoe bladzijde 250]
FA WI ABI FOE DOE NANGA LERI DI KOMOTO FOE GADO FOE KENKI WI LIBI?
Sontron Gado e gi wi leri foe kenki wi libi nanga jepi foe a bijbel ofoe wrokosani foe stoeka na bijbel.
Ooktoe wan kristen, wan owroeman spesroetoe, kan tjari wan fowtoe kon na wi prakseri tapoe wan lobi fasi.
Efoe son sma e wégri foe libi wan broeja-broeja libifasi, dan den owroeman kande moe opo na ai foe den memre foe na gemeente foe na libifasi ofoe égifasi èn warskow den foe disi.
Dan wi sa moe froestan dati wisrefi moe „marki” den sma di e waka tapoe so wan broeja-broeja fasi (2 Thess. 3:14, 15).
Efoe wi e doe disi, dan wi no sa abi prisiri demakandra nanga den sortoe sma disi. MA wi moe doe wi verplekti toe foe jepi den sortoe broeja-broeja-sma disi èn vermane den, foedi den de ete wi kristen brada nanga sisa.
[Prenki na tapoe bladzijde 247]
Paulus ben gi rai foe „tan assisteri” den sma di abi tranga fanowdoe foe kenki den libifasi foe den